Proefhoofdstuk Muziekproducer.

Transcriptie

1 Proefhoofdstuk Muziekproducer

2 Kom je cursus inkijken: Antwerpen, Frankrijklei127, 2000 Gent, Oude Brusselseweg 125, 9050 Hasselt, Simpernelstraat27, 3511 Brussel, Timmerhoutkaai 4, info@centrumvoorafstandsonderwijs.be Maak van je opleiding muziekproducer een succes! Beste toekomstige student, Hartelijk dank voor je interesse in de opleiding muziekproducer aan het Centrum Voor Afstandsonderwijs. Op de volgende pagina s vind je een hoofdstuk en de volledige inhoudstafel van deze thuisstudie terug. Ook krijg je alle nodige informatie over de werking van onze school. Neem deze info rustig door, zo krijg je een goed beeld van de inhoud van de cursus en weet je zeker dat je voor de opleiding kiest die het beste bij jou past. Noteer alvast dat alle diploma s die je via het CVA behaalt erkend zijn en uitermate praktijk- en dus jobgericht! Heb je na het inkijken van dit proefhoofdstuk nog vragen? Geef ons gerust een seintje op het nummer of mail ons op info@centrumvoorafstandsonderwijs.be. Onze opleidingsconsulenten beantwoorden al jouw vragen en geven je persoonlijk advies omtrent je studiekeuze. Blader je graag door de volledige cursus? Ook dat kan. Het Centrum voor Afstandsonderwijs geeft je op vier plaatsen in België de mogelijkheid om de cursussen geheel vrijblijvend in te kijken. Je kan de cursussen inkijken in de campussen van Het Centrum Voor Avondonderwijs VZW in Antwerpen, Gent en Hasselt of in Brussel. Je hoeft hiervoor geen afspraak te maken, kom gewoon vrijblijvend langs. Ik wens je veel leesplezier en alvast veel succes met je studie! Jo Vandevelde Opleidingsconsulent Centrum Voor Afstandsonderwijs

3 Muziekproducer: beroep met toekomst! Deze moderne en praktijkgerichte opleiding kwam tot stand in samenwerking tussen het Centrum Voor Afstandsonderwijs en zelfstandige beroepsdeskundigen met jarenlange ervaring. Een duidelijke structuur maakt deze cursus zeer overzichtelijk. Op deze manier garanderen wij je een vlot studietraject. Op de volgende pagina s vind je de volledige inhoudstafel van de opleiding en een gratis onderdeel uit de cursus terug.

4 Inleiding 1 Van idee tot cd 1.1 Song 1.2 Preproductie Arrangeren Repeteren Guidetrack Uitwerking guidetrack en demo 1.3 De studio Opname Mix Master 1.4 Verspreiding Persen of branden Digitale versies Analoge versies Rechten 1.5 De Producer Wat doet een producer? Is een producer altijd nodig? Wat voor producer ben jij? 1.6 Besluit 1.7 Oefeningen 2 Akoestische principes 2.1 Geluid Wat is geluid?

5 2.1.2 Periodieke golf 2.2 Eigenschappen van geluid Periode en frequentie Geluidssnelheid Golflengte Amplitude en vermogen Puntbron en geluidsveld Geluidsdruk versus luchtverplaatsing 2.3 Interferentie 2.4 De Decibel 2.5 Het gedrag van geluidsgolven Reflectie en absorptie Diffractie of ombuiging Directionaliteit Refractie of breking Eigenresonanties Geluidsveld en nagalm 2.6 Besluit 2.7 Oefeningen

6 3 Psycho Akoestiek 3.1 Werking van het menselijk oor 3.2 Gehoorschade Gehoortest Gehoorbescherming 3.3 Gehoortraining Absoluut- of relatief gehoor Frequentietraining 3.4 Communicatie 3.5 Perceptie Luidheid Focus en maskering Ruimtelijke plaatsing Waarom onze stem anders klinkt op opname 3.6 Besluit 3.7 Oefeningen 4 De geschiedenis van de opnames 4.1 Het mechanische tijdperk lp 4.2 Het elektrisch/magnetisch tijdperk 4.3 Het digitale tijdperk 4.4 Besluit 4.5 Oefeningen 5 Signalen 5.1 Transformatie doorheen de geluidsketen 5.2 Analoog versus digitaal 5.3 Analoge en digitale levels 5.4 Analoog Signaal Soorten analoog signaal

7 5.4.2 Storing Gebalanceerde verbinding Kabels Connectoren 5.5 Digitaal signaal Wat is een digitaal signaal Conversie Protocollen Kabels en connectoren Storing en beperking 5.6 Besluit 5.7 Oefeningen 6 De microfoon 6.1 Inleiding: het begin van de geluidsketen 6.2 Wat is een microfoon 6.3 Soorten microfoons Dynamische microfoon Condensatormicrofoon Bandmicrofoons Andere soorten 6.4 Richtingskarakteristiek Polair diagram Voorkant van de microfoon Omnidirectioneel Bidirectioneel (figure eight) Cardioïde- of nierkarakteristiek Shotgun Combinaties

8 6.5 Frequentiekarakteristiek 6.6 Gevoeligheid en luidheidkarakteristieken Gevoeligheid Max db SPL 6.7 Mic Charts 6.8 DI 6.9 Plaatsing 6.10 Accessoires Ophangspin Popfilter 6.11 Welk type voor welke toepassing? 6.12 Besluit 6.13 Oefeningen 7 De geluidskaart 7.1 Wat is een geluidskaart? 7.2 Waarom een geluidskaart? 7.3 Modulaire geluidskaart 7.4 Opbouw van een geluidskaart 7.5 Verbinding met computer USB Firewire 400/ Thunderbolt Ethernet PCI-kaart 7.6 A/D- en D/A-convertor 7.7 Voorversterker Kwaliteit voorversterker Kwantiteit voorversterkers Onderdelen voorversterkers

9 7.7.4 Prijzen voorversterkers 7.8 Digitale aansluitingen 7.9 Kloksnelheid 7.10 Monitorgedeelte 7.11 Prijzen geluidskaarten 7.12 Besluit 7.13 Vragen 8 Computers 8.1 Het hart van de studio 8.2 Vooraf: workstation 8.3 Hardware Geluidskaart Beeldscherm en videokaart Muis en toetsenbord Processor Opslaggeheugen Werkgeheugen Koeling en ventilatie 8.4 Software Besturingssysteem Drivers Notatiesoftware Audiobewerkingssoftware (DAW) Plugins 8.5 De toekomst: tablet? 8.6 Besluit 8.7 Oefeningen 9 Afluisteren 9.1 Het einde van de signaalketen

10 9.2 De luidspreker Werking van een luidspreker Versterkers Aansluitingen Actief en passief Meer luidsprekers, meer detail Grootte Submonitor 9.3 Studiomonitors versus hifi-monitors 9.4 Plaatsing en aantal Mono versus stereo Quadrafonie, Surround, Auro 3D Sweet spot Bascorrectie Betere studiomonitors of betere akoestiek? 9.5 Hoofdtelefoons Mixen op hoofdtelefoon Open en gesloten hoofdtelefoon Comfort Aansluitingen en versterking 9.6 Monitorcontroller 9.7 Besluit 9.8 Oefeningen 10 De mengtafel 10.1 Analoge mengtafel voor live gebruik De channelstrip Algemeen gedeelte 10.2 Analoge mengtafel voor studio gebruik

11 10.3 Waar past de mengtafel in de hedendaagse studio? 10.4 Digitale mengtafels voor studiogebruik 10.5 Digitale mengtafels voor livegebruik 10.6 Besluit 10.7 Oefeningen 11 Aanbevolen literatuur 12 Bibliografie 13 Index

12 2 Akoestische principes Voor we ons onderdompelen in de praktische wereld moeten we even stilstaan bij de wetenschap achter geluid. We zullen achterhalen wat geluid is en wat het doet. Door inzicht te krijgen in enkele basisprincipes met betrekking tot geluid, kunnen we tijdens het maken van opnames en mixen anticiperen op wat er gaat komen. Het zal de plaatsing van microfoons vereenvoudigen en ons helpen logische en rationele keuzes te maken. 2.1 Geluid Wat is geluid? Geluid is elke drukvariatie in een medium die het menselijke gehoor kan waarnemen. Meestal is dit medium lucht, maar ook andere stoffen kunnen voor komen: vloeistoffen, vaste stoffen en gassen. De oorsprong is een geluidsbron. Deze bron zorgt ervoor dat moleculen beginnen te trillen. De moleculen bevinden zich in een medium zoals lucht. De ene molecule zet de andere aan en op deze manier plant geluid zich voort. De moleculen verplaatsen zich echter niet: ze zijn elastisch. Ze worden samengedrukt, komen tot rust en rekken vervolgens uit. Vergelijk het met een Mexican Wave. De persoon die de wave start, steekt zijn handen omhoog. De persoon ernaast doet hetzelfde en de eerste persoon doet zijn handen weer naar beneden. Ondertussen steekt de derde persoon zijn handen omhoog De wave verplaatst zich, maar de dragers van de wave blijven wel steeds op hun plaats. De dragers zijn hier dus de moleculen. Als de personen van bovenstaand voorbeeld in een cirkel zouden zitten en de wave blijft herhalen, dan ontstaat er een periodieke golf.

13 2.1.2 Periodieke golf Als we bovenstaande beweging grafisch voorstellen, ontstaat een golfvoorstelling. Als er regelmaat voorkomt, spreken we van een sinusgolf: Sinusgolf Een golfbeweging start in het begin, gaat naar boven, naar beneden en raakt de horizontale lijn opnieuw. Naar analogie met de Mexicaanse Wave: De persoon staat recht. Hij steekt zijn handen in de lucht en bereikt een hoogtepunt op de top van de golf (+). Daarna zakken de handen en komen ze weer in rust (aanraking stippellijn). Vervolgens bukt de persoon zich of laat hij zijn handen verder zakken waardoor de golf onder de stippellijn komt (-). De handen komen terug omhoog en de persoon staat weer in rust. Hetzelfde geldt voor een geluidsgolf. We spreken daar van druk: geluidsdruk. Onderstaande afbeelding toont de eigenschappen van één golf. Indien deze beweging snel genoeg plaatsvindt, ontstaat er een geluidsgolf. Geluidsdruk: één omwenteling De exacte plaats in de omwenteling wordt uitgedrukt in graden. Het beginpunt van de golf is 0. Op de hoogste 90, in de helft 180, op het laagste punt 270 en op het punt waar de golf weer in de beginpositie staat 360.

14 2.1.3 Eigenschappen van geluid 2.2 Periode en frequentie De periode is de tijdspanne die een geluidsgolf nodig heeft om een omwenteling te vervolledigen. Deze wordt uitgedrukt in tijd. Als we kijken hoeveel periodes er in één seconde passen, krijgen we de frequentie. Frequentie wordt uitgedrukt in Hertz (Hz): een term die we nog vaak gaan gebruiken in het mixproces. Het menselijke gehoor heeft een bereik tussen 15Hz en 20kHz (zie ook Error! Reference source not found.). 15Hz wil zeggen dat er 15 omwentelingen per seconde voorkomen. 20kHz wil zeggen dat er omwentelingen in een seconde passen. Hoe trager de golf, hoe lager de toon. Onder de 15Hz spreken we niet langer van een toon (bijvoorbeeld een ventilator of brommer). Het verband tussen periode en frequentie is in onderstaande formule samen te vatten: periode = 1 / frequentie of frequentie = 1 / periode Wij nemen frequenties logaritmisch waar. Dat wil zeggen dat een verdubbeling van toon een verdubbeling van frequentie is 1. Hoor je bijvoorbeeld een toon van 100Hz, dan zal op 200Hz een verdubbeling zijn. Hoor je 6kHz, dan is er een verdubbeling op 12kHz. Tussen 100Hz en 200Hz zit er 100Hz, tussen 6kHz en 12kHz zit er 6000Hz. Toch ervaren we beide als een verdubbeling in toon. Wanneer er 100Hz bij 6kHz wordt toegevoegd, is het verschil veel minder merkbaar. Doe de test zelf en beluister de fragmentjes op het studentenforum. 1 Verdubbeling frequentie = octaaf

15 2.3 Geluidssnelheid Geluid plant zich voor met een bepaalde snelheid. Deze is afhankelijk van de omgevingsdruk en - temperatuur. Beide kunnen sterk verschillen naargelang de plaats waar we ons bevinden. Wij zullen vooral werken met de verplaatsing in lucht, dus nemen als referentiepunt: Luchtdruk op zeeniveau Temperatuur 21 C Bij deze waarden is de geluidssnelheid 345m/s. Uitgedrukt in km/u geeft dit 1242km/u. Een straaljager die sneller dan 1242km/u vliegt, zal dus door de geluidsmuur breken. Licht is veel sneller dan geluid. Daarom horen we donder en bliksem in een onweer (in de verte) niet samen. We zien eerst de bliksem en horen pas later donder. 2.4 Golflengte De golflengte is de afstand van één omwenteling, uitgedrukt in meter. De golflengte is afhankelijk van de frequentie en de geluidssnelheid. We kunnen het voorstellen met volgende formule: golflengte = geluidssnelheid / frequentie De geluidssnelheid is constant en kennen we al (345m/s). Door volgende formule wordt duidelijk dat lage tonen langere golflengtes zullen hebben dan hogere tonen. De laagste toon van een basgitaar produceert ongeveer 40Hz. We kunnen dus berekenen hoe lang de golflengte zal zijn die deze snaar zal produceren: golflengte = 345m/s / 40Hz = 8,625m

16 De laagste snaar van een basgitaar kan dus golflengtes produceren van meer dan acht meter. Wanneer deze noot in een kleine repetitieruimte of slaapkamer klinkt, zal de golf zich niet helemaal kunnen ontwikkelen. De gevolgen hiervan bekijken we in een later hoofdstuk. Een hondenfluitje kan makkelijk frequenties halen van 20kHz: golflengte = 345m/s / Hz = 0,01725m of 1,725cm Heel wat kleiner dus. Dit wil echter niet zeggen dat het geluid na 1,725cm stopt. Dit is enkel de lengte van één omwenteling. Geluid is een periodieke golf, dus de ene omwenteling volgt de andere op. Als luisteraar kunnen we niet horen waar een omwenteling stopt. We kunnen dit wel zien, wanneer we een geluidssignaal opnemen en dat grafisch weergeven in computersoftware Amplitude en vermogen De amplitude uit de grafiek stelt de geluidsdruk voor, uitgedrukt in Pascal (Pa). Hoe luider een geluid klinkt, hoe hoger deze waarde zal zijn. Net zoals bij frequenties zijn er amplitudebeperkingen aan het menselijk gehoor. Wij zijn in staat op geluidsdrukken vanaf ongeveer 0,00002Pa waar te nemen. In geluidsstudio s komen we geluidsdrukken tegen tussen 0,00002Pa en 200Pa. Later zullen we zien dat we deze druk zullen benoemen met Decibels. Drukveranderingen die plaatsvinden, vragen energie. Deze energie wordt uitgedrukt in Watt/m 2. Het is de geluidsintensiteit. Het is het vermogen dat door een geluidsbron wordt uitgestuurd. Bij de gehoordrempel is de geluidsintensiteit ongeveer gelijk aan W/m 2. Bij de pijngrens is de geluidsintensiteit ongeveer gelijk aan 100W/m 2.

17 2.5 Oefeningen Deze oefeningen zijn slechts een illustratie uit de cursus. 1. Welk gedrag vertoont het geluid? A Reflectie B Absorptie C Diffractie D Refractie E Richtingsgevoeligheid a. Het geblaf van een hond klinkt minder scherp wanneer hij zich van je wegdraait. b. Omdat het hondenfluitje een storend piepgeluid geeft, schuil ik achter een muurtje. c. In een theaterzaal klink mijn stem zeer gedempt. d. Onder water (in een zwembad) klinkt het vallen van een steen op de grond als een aardbeving. e. Wanneer ik roep in een kerk, hoor ik mezelf even later opnieuw.

18 Afstandsonderwijs = studeren op je eigen tempo Een thuisstudie volgen aan het Centrum Voor Afstandsonderwijs is de meest flexibele manier om je erkend diploma te behalen. Met een thuiscursus start je namelijk wanneer het jou het beste uitkomt. Je studeert waar en wanneer je wil, en legt examen af wanneer jij er klaar voor bent. Erg handig als jouw leven meer is dan studeren alleen! Tijdens je studie kan je rekenen op de professionele begeleiding van een persoonlijke docent. Met de taken die je docent aan elk hoofdstuk heeft toegevoegd, oefen je jezelf in de praktijk, en bereid je je optimaal op het examen voor. Heb je vragen, of wil je je gemaakte oefeningen uit de cursus laten verbeteren? Dan stuur je je docent een mailtje via het online leerplatform (je krijgt een toegangscode bij inschrijving). In het inschrijvingsgeld is twaalf maanden begeleiding van je docent inbegrepen. Klaar met studeren? Dan leg je examen af op één van onze campussen in Antwerpen, Brussel, Gent of Hasselt. Je hebt vijf jaar de tijd om je examen af te leggen en je beslist zelf wanneer je dit wil doen. Dit kan bijvoorbeeld al na drie maanden, maar ook na een jaar; de keuze is aan jou! Geslaagd? Dan krijg je je diploma binnen de 14 dagen. Je kan hiermee meteen solliciteren als werknemer of als zelfstandige starten (mits je ook een attest bedrijfsbeheer hebt). Al onze diploma s zijn erkend en zijn een fikse meerwaarde op de arbeidsmarkt. Niet van de eerste keer geslaagd? Geen nood. Je kijk je examen in, en leert van je fouten. Vervolgens mag je gratis herexamen afleggen. Examen afleggen is trouwens nooit verplicht. info@centrumvoorafstandsonderwijs.be

19 Zes ijzersterke redenen om te studeren aan het CVA 1. Je behaalt een erkend diploma Het Centrum Voor Afstandsonderwijs bezit het ISO certificaat. Dit is een onafhankelijk kwaliteitslabel dat elk jaar opnieuw, na een grondige audit, moet worden toegekend. Zowel ons cursusmateriaal als de docenten en de secretariaatswerking kregen en krijgen een positieve beoordeling. Dit is jouw beste garantie voor een kwaliteitsvolle en degelijke opleiding. Het Centrum Voor Afstandsonderwijs is door een groot aantal beroepsfederaties erkend. Je kan je met je diploma bij deze federaties aansluiten en genieten van allerlei voordelen. Bij werkgevers in verschillende sectoren heeft het diploma een grote troef bij je sollicitatie en biedt het je vaak werkzekerheid. Bovendien zijn onze diploma s internationaal erkend door de International Association of Professional Education (IAPE), die alle beroepsopleidingen wereldwijd registreert en accrediteert. De IAPE controleert en beoordeelt de kwaliteit van professioneel onderwijs van instellingen zoals universiteiten, hogescholen, publieke en private opleidingsverstrekkers, docenten en onderwijsinstellingen voor volwassenen. 2. Je kiest voor een praktijk- en jobgerichte opleiding Al onze opleidingen en cursussen worden ontwikkeld en geschreven door zelfstandige specialisten met jarenlange beroepservaring. Je gaat er meteen mee aan de slag. Dankzij onze jarenlange ervaring weten we precies welke onderwerpen, extra uitleg of praktijkvoorbeelden het verschil maken. Hierdoor bereik je snel je doel: je carrière een boost geven of een nieuwe job vinden. Het contact tussen jou en je docent is maximaal door gebruik van ons online studentenplatform. Al je vragen zullen binnen de 48 uren worden beantwoord. Momenteel is er in het bedrijfsleven veel vraag naar goed opgeleide werknemers. Het diploma dat je behaalt is een internationaal erkend diploma. Deze cursus biedt daarom zeer goede perspectieven op de arbeidsmarkt en een groot voordeel tijdens je sollicitatie. Veel afgestudeerde studenten startten reeds hun eigen succesvolle zaak na het volgen van een opleiding bij het CVA. Wij zijn dan ook een echte ondernemersschool die startende info@centrumvoorafstandsonderwijs.be

20 ondernemers met veel plezier begeleidt in hun eerste stappen naar een carrière als zelfstandig ondernemer. 3. Je kiest voor maximale flexibiliteit Thuisstudie is uiterst flexibel. Jij bepaalt zelf wanneer je studeert, hoe lang, en wanneer je examen aflegt. Je hebt je toekomst dus zélf in de hand! Ideaal als je je studie wil combineren met een job, kinderen of andere activiteiten. 4. Je weet zeker dat je de opleiding kiest die bij je past Nog vragen? Extra informatie nodig? Kom dan gewoon langs op onze secretariaten (Antwerpen, Brussel, Gent, Hasselt) voor een adviserend gesprek met één van onze professionele opleidingsconsulenten. Zij helpen jou met veel plezier bij het ontwikkelen van een studietraject dat volledig aan jouw eisen en wensen voldoet. Je kan er ook je volledige cursus inkijken! 5. Je kan boeiende stages lopen Het CVA helpt je carrière op weg! Heel wat studenten kiezen ervoor om tijdens hun opleiding stage te lopen, ook al is dat in de meeste gevallen geen verplichting. Je docent begeleidt je in jouw keuze van een stageplaats en jouw opleidingsconsulenten brengen de nodige papieren in orde. Een handige manier om praktijkervaring op te doen, waardevolle referenties te krijgen en connecties te leggen! 6. Dit aan een uiterst scherpe prijs! Wist je dat het CVA elk jaar meer dan studenten telt? Door die schaalgrootte kunnen we jouw cursus tegen een bijzonder scherpe prijs laten drukken en verzenden. Zonder in te boeten op de kwaliteit van het lesmateriaal. Het examen dat je aflegt op onze school is in je inschrijvingsgeld inbegrepen (inclusief herkansingen!). Geen verborgen kosten bij het CVA! Je kan mogelijk genieten van extra financiële voordelen bij je inschrijving, zoals de Ondernemerskorting voor startende ondernemers, korting indien meerdere familieleden dezelfde opleiding volgen, korting bij het volgen van een studietraject dat bestaat uit meerdere cursussen enz. Bel onze opleidingsconsulenten ( ) tijdens je inschrijving om te weten voor welke korting jij in aanmerking komt

21 Overtuigd? Start vandaag nog! Schrijf je snel en eenvoudig in: Wie studeert aan het Centrum Voor Afstandsonderwijs heeft een streepje voor. Moderne werkgevers hechten veel belang aan permanente bijscholing en een praktijkgerichte kennis. Onze school bouwde in de loop der jaren op dit vlak een ijzersterke reputatie op. Alle diploma s die je behaalt via het Centrum Voor Afstandsonderwijs zijn erkend, en verhogen je kansen op de arbeidsmarkt. Jouw keuze gemaakt? Dan hoef je je alleen nog in te schrijven. Je hebt hiervoor 3 opties: 1. Je vult het inschrijvingsformulier in op 2. OF je mailt naar info@centrumvoorafstandsonderwijs.be 3. OF je maakt gebruik van het inschrijvingsformulier op de volgende pagina (als je je rechtstreeks op één van onze locaties komt inschrijven). Je inschrijving is pas definitief nadat we ook je cursusgeld ontvangen. Het inschrijvingsgeld voor de cursus muziekproducer bedraagt 249 en bevat de kostprijs van het cursusboek, de begeleiding van jouw docent en het (her)examen bij ons op school. Na ontvangst van je inschrijvingsgeld krijg je van ons een bevestigingsmail. Je krijgt je cursus dan binnen de week toegestuurd, zodat je meteen aan de slag kan! Veel succes! info@centrumvoorafstandsonderwijs.be

22 INSCHRIJVINGSFORMULIER THUISSTUDIE MUZIEKPRODUCER Naam: Voornaam: Straat + Huisnummer: Postcode + Gemeente: Telefoon: GSM: adres: Geboortedatum: Heb je bij ons al een cursus gevolgd? Wens je een factuur na je betaling? JA - NEE JA - NEE Bij ja, vul hier je bedrijfsnaam en BTW-nummer in: O Ik ga akkoord met de algemene voorwaarden zoals ze vermeld staan op onze website. (handtekening) Je inschrijving is pas definitief nadat we ook je inschrijfgeld ontvangen. Het inschrijvingsgeld voor de cursus muziekproducer bedraagt 249 en bevat de kostprijs van de cursus, de begeleiding van je docent en je examen bij ons op school (en eventuele herexamens). Veel succes met je opleiding en je verdere carrière! info@centrumvoorafstandsonderwijs.be