Persdossier Brusselse campagne tegen geweld en agressie tegenover lesbiennes, homo's, biseksuelen en transgenders

Transcriptie

1 Persdossier Brusselse campagne tegen geweld en agressie tegenover lesbiennes, homo's, biseksuelen en transgenders - Persbericht: "Het Brussels Gewest lanceert een bewustmakingscampagne" - Enkele cijfers - Getuigenissen van slachtoffers - Getuigenis van de politie (zone Brussel-Hoofdstad-Elsene) - Q & A Hatecrime.be - Expo Artists against Aggression voorstelling van de kunstenaars 1

2 GEWELD TEGEN HOLEBI S: HET BRUSSELS GEWEST LANCEERT EEN BEWUSTMAKINGSCAMPAGNE Brussel, 28 april Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest lanceert een campagne tegen geweld en agressie tegenover lesbiennes, gays, biseksuelen en transgenders. Dit initiatief van Brussels staatssecretaris voor Gelijke Kansen Bruno De Lille (Groen!) werd ontwikkeld in samenwerking met de Brusselse politie en met verenigingen die opkomen voor de rechten van holebi s. Deze bewustmakings- en informatiecampagne wordt ondersteund door de geëngageerde tentoonstelling Street Art. Reageren tegen geweld Agressie tegen personen wegens hun seksuele geaardheid of genderidentiteit is harde realiteit. Volgens onderzoek dat in 2006 werd op het grondgebied van de Stad Brussel gevoerd, verklaart bijna een derde van de holebi s dat ze zich minstens eenmaal per maand bedreigd voelen in verband met hun seksuele geaardheid. Daarom past ongeveer 50% zijn gedrag in het openbaar aan om dit soort risico's te voorkomen. Maar al te vaak weten holebi s niet hoe ze hierop moeten reageren. Te veel mensen berusten erin en willen of durven geen klacht indienen, vaak omdat ze beschaamd zijn, bang voor weerwraak of bang dat ze de politie bepaalde details moeten vertellen. Uit dit onderzoek blijkt dat in minstens de helft van de verklaringen aan de politie wordt verwezen naar de homofobe aard van het vergrijp, met in bepaalde gevallen de vraag om deze informatie niet in de officiële documenten op te nemen. "Het is belangrijk dat bij agressie klacht wordt ingediend", verklaart Brusselse staatssecretaris Bruno De Lille het initiatief van de campagne. "In de eerste plaats voor zichzelf: om zich te verzetten, zichzelf weer in de hand te krijgen, zich niet in het isolement op te sluiten". "En ook om de politie en andere bevoegde instanties de kans te geven om het probleem van geweld en agressie wegens seksuele geaardheid en genderidentiteit echt in te schatten. Als ze niet worden geïnformeerd, kunnen ze ook niet weten hoe ze gepast kunnen optreden. En tot slot om maatregelen te kunnen nemen om deze vorm van geweld te bestrijden en dus andere potentiële slachtoffers te beschermen. 2

3 Een campagne om bewust te maken en te informeren Om de slachtoffers te informeren en ertoe aan te zetten klacht in te dienen zet het Brussels Hoofdstedelijk Gewest een opvallende campagne op het getouw, geïllustreerd met drie afbeeldingen die het symbool zijn van de verschillende categorieën van slachtoffers van deze agressie (homoseksuelen, lesbiennes en transgenders). De campagne wordt gevoerd in de Brusselse uitgangsbuurten en verenigingen, maar natuurlijk ook tijdens de optocht van de Belgian Pride op 14 mei, met een speciale bus om het publiek bewust te maken en te informeren. Meer informatie over de campagne is te vinden op de website Wie dat wenst, vindt er ook informatie over wat te doen bij geweld en agressie tegen homoseksuelen, lesbiennes en transgenders. De opvang van de slachtoffers verbeteren Het Brussels Gewest bereidt op dit ogenblik een reeks opleidingen voor Brusselse politieagenten voor, in samenwerking met het Centrum voor Gelijke Kansen en Racismebestrijding, het Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen en het Regenbooghuis. Met deze reeks opleidingen wil men de politieagenten concrete werkmiddelen verschaffen om slachtoffers van homofobie, lesbofobie en transfobie op te vangen en hen te informeren over de correcte plaatselijke samenwerking tussen de politie en de holebiverenigingen. Een Street Art -tentoonstelling ter ondersteuning van de campagne Een twintigtal "stadskunstenaars", onder wie Jef Aerosol en Vanessa Sutour, hebben originele werken gecreëerd over het afwijzen van geweld tegen lesbiennes, gays, biseksuelen en transgenders. De werken zullen van 29 april tot 31 mei in de Sint-Gorikshallen worden tentoongesteld: de tentoonstelling is gratis toegankelijk voor het grote publiek. Daarna zal de tentoonstelling langs verschillende Brusselse culturele centra reizen. Artists against aggression towards gays, lesbians, bisexuals and transgenders : van 29 april tot 31 mei kelders van de Sint-Gorikshallen - Brussel (groep Artists Against Agression ) Meer informatie: Karen Casteels kcasteels@delille.irisnet.be 3

4 ENKELE CIJFERS In 2009 opende het Centrum voor Gelijke Kansen 104 dossiers in verband met discriminatie die vermoedelijk verband hield met seksuele geaardheid. 75% van de feiten die bij het Centrum voor Gelijk Kansen werden aangegeven, hebben betrekking op mannelijke homoseksuelen. Volgens de tellingen van het Centrum voor Gelijke Kansen kan de discriminatie wegens seksuele geaardheid als volgt worden ingedeeld: - 23 % van de klachten gaan over discriminatie in de beroepsomgeving. - 22% houdt verband met samenleving (burenruzies, incidenten op de openbare weg). - 19% van de klachten wordt ingediend wegens homofobe uitlatingen in de media of op het internet. Het zijn vooral mannelijke daders van 18 tot 30 jaar die bedreigingen uiten, gepaard met fysiek geweld. Ze handelen doorgaans in groepen van minstens 3 daders. Ongeveer 50% van de holebi s passen hun gedrag aan om erger te voorkomen. Uit een onderzoek uitgevoerd in 2007 bij 377 holebi s is gebleken: - 60% van de ondervraagden was minstens eenmaal slachtoffer van verbale agressie. - 19% van hen werd bedreigd, 10% werd het slachtoffer van fysiek geweld en 3 % van seksueel geweld of verkrachting. - 78% van de gemelde incidenten vonden 's avonds of 's nachts plaats. Afhankelijk van de aard van de agressie lijdt bijna 1/3 van de slachtoffers aan fysieke trauma's. Maar weinigen van hen dienen klacht in, behalve als de fysieke agressie zo ernstig is dat medische verzorging nodig is. Bronnen: - Jaarverslag Discriminatie / Diversiteit 2009 van het Centrum voor Gelijk Kansen - Agressie tegen holebi s in Brussel Stad (studie van de EHSAL en de Dienst voor Strafrechtelijk Beleid op initiatief van het Centrum voor Gelijke Kansen ) 4

5 GETUIGENISSEN VAN SLACHTOFFERS Toen ik met mijn vriend de metro binnenliep, werden we aangesproken door 3 jongeren die ons vroegen hoe laat het was. Ik antwoordde dat ik geen horloge had en een van hen is me toen beginnen te slaan, gevolgd door de twee anderen. Mijn gezicht was bedekt met bloed. Ze riepen Uit de metro of ik maak je kapot!. Ik ben naar het ziekenhuis gegaan waar de politie de feiten kwam vaststellen en een beschrijving van de daders noteerde. Enkele maanden later merkte mijn vriend een van de daders in de metro op en verwittigde hij de politie, die deze persoon kon aanhouden en ook 2de dader kon vinden. De 3de dader kon jammer genoeg niet worden geïdentificeerd. Dit soort agressie wordt vaak in groep gepleegd en het is belangrijk dat bij de politie klacht wordt ingediend, maar helaas worden vaak niet alle daders teruggevonden en dat is wel veelal ontmoedigend voor de slachtoffers! Luc, 22 jaar ik was naar een informatieavond geweest over geweld tegen holebi's in het Brussels Gewest. In het begin van de avond wandelde ik door een straat in de wijk van de school, toen ik door een groepje jongeren werd aangesproken omdat mijn houding hen niet aanstond, en ze wilden me de weg versperren. Een van hen riep naar zijn vrienden Kijk, daar is die flikker die naar de school is gekomen!. Een jong meisje uit de groep kwam naar me toe en stootte me tegen de schouder. Ik heb het meisje weggeduwd om door de versperring van de groep te kunnen lopen en een jongen is me gevolgd om te eisen dat ik mij bij het meisje zou excuseren. Ik stelde voor dat we daar samen bij de politie over zouden praten, maar hij riep nog een paar beledigingen en ging toen weg met zijn vrienden. Ik heb geen klacht ingediend. Sammy, 28 jaar Nadat we de avond in de stad hadden doorgebracht, namen mijn vriend en ik een taxi. Toen we thuis bij mijn vriend aankwamen, gaf ik hem een zoen en werd de taxichauffeur kwaad. Hij riep: Dat is in mijn auto niet toegelaten!, ik antwoordde dat ik niet zag wat het probleem was, maar hij bleef maar tieren en mij beschuldigen. Ik heb geen klacht ingediend bij de politie, ik wou rechtstreeks een klacht indienen bij de Directie Taxi's van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, maar die klacht is zonder gevolg gebleven. Jacky, 35 jaar 5

6 GETUIGENIS VAN DE POLITIE (Zone Brussel-Hoofdstad-Elsene) De campagne geweld tegen de holebigemeenschap heeft 2 doelstellingen: - Enerzijds wil men slachtoffers aanzetten tot het indienen van klachten bij de politie wanneer zij slachtoffer zijn van misdaden die in verband kunnen worden gebracht met hun seksuele geaardheid. - Anderzijds wil men dat de politiezones beter gaan samenwerken met de organisaties die reeds rond de problematiek van de holebigemeenschap werken. Naast de campagne zal er ook een seminarie van een halve dag georganiseerd worden voor het politiepersoneel. Het doel van dit seminarie is om na te gaan wat er bij het politiepersoneel leeft rond dit thema en om concrete adviezen te geven. Men zal met een team van juristen en opleiders een lijst maken van alle vragen die gesteld worden door de politie. Dit seminarie is belangrijk voor het personeel verantwoordelijk voor het onthaal van slachtoffers. Dit onthaal is nl. een belangrijk punt in het zonaal veiligheidsplan. De huidige procedure verloopt als volgt: wanneer er bij de politie een klacht wordt ingediend door een lid van de holebigemeenschap zal hiervan een PV opgemaakt worden. Dit PV wordt doorgestuurd naar het parket. Onze zone heeft het initiatief genomen om het systeem van administratieve sancties toe te passen. Er wordt momenteel gewerkt aan een overeenkomst. Hierbij zou bij volgende feiten ingegrepen worden: - Bedreigingen (Art Sw.) - Beledigingen (Art.448 Sw.) - Opzettelijke slagen en verwondingen (Art. 398 Sw.) - Lichte gewelddaden (Art. 563 Sw.) De vervolging van deze feiten via administratieve sancties is enkel mogelijk via uitdrukkelijke toestemming van het parket. De vervolging wordt hierdoor efficiënt en vlug. Efficiënt omdat er steeds een boete van maximum 250 euro wordt gegeven of in het beste geval een bemiddeling wordt georganiseerd. Vlug omdat dit onmiddellijk op gemeentelijk niveau gebeurt. De procedure verloopt dan als volgt: de politie stuurt het PV naar het parket waarna het parket 2 maanden de tijd heeft om ons de toestemming te geven om een administratieve sanctie op te leggen. Het gaat hier niet enkel over feiten gepleegd tegenover de holebigemeenschap maar deze kunnen hier wel een beroep op doen. 6

7 Q&A HATECRIME.BE Waarom deze campagne? Voor wie is ze bestemd? De campagne heeft als doel holebi's aan te zetten bij de politie klacht in te dienen wanneer hij/zij het slachtoffer is van agressie wegens zijn/haar seksuele geaardheid of genderidentiteit. De website hatecrime.be, die voor deze campagne werd opgericht, vertelt de slachtoffers ook wat ze bij agressie kunnen doen. Wanneer ze met geweld worden geconfronteerd, weten holebi's maar al te vaak niet hoe ze moeten reageren, en weten ze niet met welke middelen ze zich tegen deze agressie kunnen verdedigen. Daden van homofobie of transfobie kunnen een verschrikkelijke weerslag op hun leven hebben die ze nog meer in de eenzaamheid drijft en aanvaarding van hun eigen persoonlijkheid in de weg staat. Jammer genoeg blijven nog te veel mensen erin berusten en willen of durven ze geen klacht indienen. Vaak omdat ze beschaamd zijn, bang voor weerwraak of ontslag, of bang dat ze de politie bepaalde details moeten vertellen. Het is dus van essentieel belang dat slachtoffers op de hoogte worden gebracht van de bestaande hulpdiensten voor dit soort van agressie en dat ze ertoe worden aangezet klacht in te dienen om de realiteit beter te kunnen duiden. Deze campagne werd in samenwerking met alle Brusselse politiezones uitgewerkt om de opvang van de slachtoffers te verbeteren. Binnenkort wordt voor de Brusselse politieagenten een informatievergadering georganiseerd om hen concrete middelen aan te reiken voor de opvang van slachtoffers van homofobie, lesbofobie en transfobie. Waarom is het belangrijk om klacht in te dienen? - Voor het slachtoffer zelf: om zich te verzetten, zichzelf weer in de hand te krijgen, zich niet in het isolement op te sluiten; - Ook om de politie en andere bevoegde instanties de kans te geven om het probleem van geweld en agressie wegens seksuele geaardheid en genderidentiteit echt in te schatten; - Om maatregelen te kunnen nemen om deze vorm van geweld te bestrijden en dus andere potentiële slachtoffers te beschermen. Welke procedure moeten de slachtoffers volgen? 1) Contact opnemen met de politie Als slachtoffer of getuige van agressie (fysiek, psychologisch, verbaal of seksueel geweld) is de politie de eerste dienst waarmee u contact moet opnemen, ook al is de identiteit van de dader onbekend. Een politieagent registreert de klacht en stelt een proces verbaal op. Omdat het formulier van de benadeelde persoon aan het Secretariaat van het Parket moet worden bezorgd, is het Parket 7

8 verplicht om de klager, zonder dat die enig initiatief moet nemen, van de uiteindelijke uitspraak op de hoogte te brengen. Het is uiterst belangrijk dat de politieagent weet dat de agressie te maken heeft met seksuele geaardheid of genderidentiteit. Er moet dus zo snel mogelijk klacht worden ingediend om de politie precieze informatie te kunnen verschaffen (uur, plaats, beschrijving van de verdachte enz.), samen met informatie over de geleden schade. Het slachtoffer van agressie kan ook rechtstreeks klacht indienen bij het Parket. Indien gespecialiseerde psychologische bijstand of juridisch en sociaal advies nodig zijn, kan contact worden opgenomen met het Bureau Politionele Slachtofferhulp van de politiezone van het slachtoffer, ook al werd geen klacht ingediend bij de politie. Ook voor lichamelijk letsel is het belangrijk dat een behandelende geneesheer wordt geraadpleegd om de verwondingen officieel te laten vaststellen (document bij de klacht te voegen). 2) Verzoek om hulp bij de bevoegde instanties Naast aangifte bij de politie kan het slachtoffer van agressie ook contact opnemen met de federale instanties die bevoegd zijn voor de strijd tegen discriminatie wegens seksuele geaardheid en genderidentiteit. Zij kunnen informatie verschaffen over de rechten van het slachtoffer en hem helpen bij de te ondernemen stappen. Het slachtoffer kan zich met name wenden tot het Centrum voor Gelijke Kansen en Racismebestrijding en tot het Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen. 3) Derde stap: hulp zoeken bij holebiverenigingen In het Brussels Gewest bieden verschillende informatiepunten en verenigingen van de holebibeweging de slachtoffers zo goed mogelijk psychologische begeleiding en andere bijstand aan. Het Regenbooghuis overkoepelt een dertigtal Franstalige en Nederlandstalige holebiverenigingen van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Hier kunnen holebi's en hun vrienden informatie krijgen, worden ze warm onthaald, krijgen ze advies of kunnen ze elkaar ontmoeten. EXPO ARTISTS AGAINST AGGRESSION : VOORSTELLING VAN DE KUNSTENAARS Zie bijlage 8