Overeenkomst en Provinciaal Veiligheidsoverleg in het openbaar vervoer

Transcriptie

1 Overeenkomst en Provinciaal Veiligheidsoverleg in het openbaar vervoer In 2003, werd er door alle veiligheidsactoren van het openbaar vervoer tot een eerste vaststelling overgegaan. Deze actoren zijn hier nu aanwezig. Het geweld neemt toe. De strijd tegen dit fenomeen moest dus aangevat worden. Er worden dan ook concrete maatregelen genomen. Een eerste initiatief bestaat erin om een overeenkomst tussen de verschillende partners op te stellen. Deze overeenkomst heeft als doel informatie evenals goede praktijken tussen alle partners te wisselen en een geïntegreerde politiek te ontwikkelen. Een concreet voorbeeld hiervan is dat de openbare vervoerders zich engageren om aan de referentiemagistraat een kort verslag van de vastgestelde en als belangrijk erkende feiten over te maken. Deze magistraat houdt de maatschappijen op de hoogte van de gerechtelijke opvolging. Wat de vervolging betreft, heeft het Parket van de jeugddelinquentie in het openbaar vervoer een prioriteit gemaakt. Een harde en snelle aanpak wordt aanbevolen. De aangehouden en geïdentificeerde daders worden door de politie ter beschikking gesteld van het Parket. Naar gelang de ernst van de feiten, zal de magistraat van het Parket een terechtwijzing uitspreken of zal er een arrestatiebevel aangevraagd worden. Door toedoen van de referentiemagistraat wordt de wisseling tussen de partners vergemakkelijkt. Er ontstaan nieuwe criminaliteitsvormen. Bij de NMBS bij voorbeeld, is koperdiefstal in 2007 met 56% gestegen. Het gerecht reageert sneller en efficiënter ten opzichte van deze nieuwe feiten. Door een echte samenwerking, is koperdiefstal tijdens de eerste 8 maand van het jaar 2008 met 45% gedaald. Politionele platformen worden georganiseerd door de Coördinatie en Steun Directie, de locale politiezones en het openbaar vervoer om operationele maatregelen uit te voeren. Dit jaar werden er elf platformen georganiseerd. Sinds 1

2 2002, hebben 15 FIPA-acties (Full Integrated Police Action) met rechtstreekse betrekking tot het openbaar vervoer op het Brussels grondgebied plaatsgevonden. In 2007 en in 2008, werden er elk jaar drie FIPA-acties georganiseerd. Hun acties worden eveneens op locaal niveau gehouden via de LIPA s (Local Integrated Police Action) waaraan de openbaar vervoermaatschappijen deelnemen. U kent waarschijnlijk ook de Pick en Pock campagne die in december 2006 van start is gegaan en waarvoor er in 2005 een groot aantal folders werd verspreid. Sinds 2004 is de politie in Brussel aanwezig op het openbaar vervoer. De politieagenten stappen voor korte ritten op de tram, bus of metro. Hun aanwezigheid stelt de reiziger gerust en dit, los van elke politionele operatie. De openbaar vervoermaatschappijen hebben hun personeel enerzijds voor veiligheid en anderzijds, voor criminaliteit gesensibiliseerd. Zij zijn het namelijk die aan de oorsprong liggen van de gegevens over misdaadfeiten. Bij elke interventie, stellen de interventie- en controleteams van de MIVB een proces-verbaal op. Er wordt een verslag opgemaakt dat dan weer gebruikt wordt om de misdaadgegevens te verzamelen. Ik citeer nog een ander voorbeeld dat bijdraagt tot de bewustmaking van het personeel. Bij de TEC zorgen de chauffeurs zelf door middel van hun verslagen voor het opbouwen van een databank. Deze databank wordt vervolledigd door de klachten van de reizigers. De inlichtingen worden vervolgens naar de betrokken politiezones doorgestuurd. De bij de openbaar vervoermaatschappijen aangegeven feiten maken het voorwerp uit van een PV naar de politiediensten. Sommige slachtoffers wensen echter geen klacht in te dienen. Er wordt dan door de maatschappijen een incidentenrapport opgemaakt maar dit verslag wordt niet overgemaakt. Sommige gevallen zoals overlast vallen niet onder het strafrecht. Er is dan ook geen opvolging mogelijk door de politiediensten, noch door het Parket. 2

3 Analyse van de verzamelde gegevens Vandaag willen wij u op de hoogte stellen van de werkzaamheden door middel van statistieken. Het gaat hier niet om een gewone opsomming van cijfers. Het is veeleer een algemeen overzicht van geïntegreerde gegevens die door alle veiligheidsactoren in het openbaar vervoer werden gecollecteerd. In België is de samenwerking op dit gebied een primeur. Criminaliteit in het openbaar vervoer stemt overeen met 8,3% van het totaal aantal misdaadfeiten op het grondgebied van het arrondissement. Vergeleken met het jaar 2006, stelt men voor het jaar 2007 een vermindering van de cijfers vast. De daling van deze feiten haalt bijna 10% (9,9%). In 2006 werden er dagelijks 38 overtredingen gepleegd tegenover 35 in Deze dalende cijfers werden tijdens de eerste maanden van 2008 bevestigd. Tussen de eerste kwartalen van 2007 en 2008, werden er 19% minder feiten geregistreerd. Gauwdiefstal betekent 57,3% van de misdaadfeiten in het openbaar vervoer. En vervolgens is er de fysieke en verbale agressie. Fysieke agressie blijft weliswaar een probleem want ze vermindert niet. Bij de MIVB, overschrijden de cijfers van januari tot september 2008 nu al de cijfers van Van januari tot september 2008 heeft de maatschappij al agressiefeiten geregistreerd, terwijl er over gans het jaar 2007, 843 gevallen werden geregistreerd. Er dient onderstreept dat er in 2007 bij de MIVB een honderdtal bijkomende agenten ingezet werden. Tussen januari en september 2008, hebben deze agenten reeds pv s opgemaakt. Over gans het jaar 2007, telt men pv s. Bij De Lijn werden er voor het eerste semester 2008, acht gevallen van fysieke agressie geregistreerd terwijl er voor het jaar 2007, in Brussel zes agressiegevallen werden geregistreerd. Wat de agressiefeiten op het personeel betreft, wordt er een daling vastgesteld. Dit is het geval bij de NMBS die in het jaar 2007, 918 gepleegde feiten telt op het personeel over gans het land. In het eerste semester 2008, verminderen de agressies op het personeel met 59%. De 3

4 NMBS zet eveneens bijkomend personeel in om criminaliteit te bestrijden. Wat Brussel en de grote rand betreft, worden er een veertigtal agenten voorzien. Bij de TEC waar er zes buslijnen naar Brussel worden aangeboden, werd er geen enkel geweldfeit noch gauwdiefstal op het Brussels grondgebied geregistreerd. Toekomstperspectieven Het opvolgen van agressiefeiten tegen het personeel blijft determinerend. De samenwerking zal eveneens versterkt worden. Een individu pleegt afkeurenswaardige feiten en wordt gearresteerd. Wanneer deze persoon reeds vroeger dergelijke feiten in het openbaar vervoer heeft gepleegd zonder achtervolgd te worden, zal het dossier dat voordien door het openbaar vervoer werd opgemaakt, automatisch naar het Parket doorgestuurd worden. De partners zijn het ook eens om de preventie in samenwerking met de gemeenten en het Parket uit te breiden. Het Parket wenst immers het bemiddelingsaspect te blijven bevoordelen. Dit laat toe om de sociale band opnieuw te herstellen. Samen met de gemeenten willen wij het openbaar vervoer in alle locale dispositieven integreren. Eindbedoeling is uiteraard om naar het voorbeeld van onze oorspronkelijke overeenkomst, samenwerkingsakkoorden voor te stellen. Voor 2009, heeft iedereen al verschillende voorstellen om het openbaar vervoer nog te verbeteren. Ik denk onder andere aan de opleiding van het personeel, van de vervoerders, maar ook van de plaatselijke actoren. Ik denk eveneens aan de verbetering van de opvolging van de slachtoffers door een interne nazorg voor de slachtoffers te verzekeren, maar ze eveneens naar de gepaste diensten te kunnen oriënteren. De preventieacties die door het personeel worden uitgevoerd, zullen opnieuw worden verlengd. Er zullen werkgroepen worden opgesteld zoals bij de spoorwegpolitie. De spoorwegpolitie versterkt het werk van deze twee cellen die gauwdiefstal en agressie bestrijdt. 4

5 Het toekomstige GEN-net (Gewestelijk Expres Netwerk) is essentieel voor de toekomst van het openbaar vervoer. Er zullen 120 stations en haltes door het toekomstige GEN-net bediend worden (Brusselse regio en rand). Waaronder er bovendien op termijn drie nieuwe haltes worden voorzien (Anderlecht, Arcaden en Mouterij Diesdelle is reeds in dienst sinds juni 2008). Vandaag de dag reizen er volgens de NMBS-Groep ongeveer pendelaars in en rondom Brussel. Morgen zullen er 120 stations en nieuwe haltes volledig gemoderniseerd worden. Een beter geschikte en meer uitgebreide verlichting, overdekte treinhaltes, een betere geluidsinstallatie maken deel uit van de elementen die rechtstreeks het comfort van de reizigers en onrechtstreeks de veiligheid beïnvloeden. De perrons zullen bovendien verhoogd worden. De reizigers zullen dan ook minder snel geneigd zijn om de sporen over te lopen. De modernisering van de infrastructuren, samen met een versterking van de Securail-teams (en het verder zetten van de installatie van bewakingcamera s) behoren tot de beleidsstrategieën van de NMBS-Groep, die moeten toelaten om de hier voorgestelde cijfers nog te verbeteren. Het aantal reizigers van de MIVB zal toenemen. Alle veiligheidsactoren zijn ervan bewust. Om de veiligheid van de reizigers en van het personeel van de vervoermaatschappijen verder te kunnen verzekeren, dient er op deze nieuwe gegevens geanticipeerd te worden. 5