Kansrijk naar het hbo!

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Kansrijk naar het hbo!"

Transcriptie

1 Taal- en Schakelcursus Kansrijk naar het hbo! Voorbereidend jaar voor aspirant-studenten met een buitenlandse vooropleiding Versie: 3 april 2012

2

3 Inhoud Kansrijk naar het hbo met de 1 Taal- en Schakelcursus Hoe ziet ons onderwijs eruit? 2 Naar het hbo 4 Financiën 5 Aanmelding en toelating 7 Contact en routebeschrijving 8 Disclaimer Het onderwijs is een dynamische wereld. In ons streven naar hoogstaande kwaliteit kunnen wij wijzigingen aanbrengen in het onderwijsprogramma. Maar ook kunnen we te maken krijgen met noodzakelijke aanpassingen ten gevolge van ontwikkelingen op hogeschoolniveau. Houd er rekening mee dat de informatie in deze brochure aan verandering onderhevig is. Aan de informatie in deze brochure kunnen op geen enkele wijze rechten worden ontleend. Evenmin kunnen de auteurs van deze brochure aansprakelijk worden gesteld voor enige schade, direct of indirect, voortvloeiend uit eventuele foutieve informatie in deze brochure.

4

5 Kansrijk naar het hbo met de Taal- en Schakelcursus Ben je van plan in 2013 te beginnen met een opleiding bij Hogeschool Inholland? Is Nederlands niet je moedertaal? Heb je een buitenlandse vooropleiding op havo- of mbo-niveau? Ja? Lees dan verder, want dan is de Taal- en Schakelcursus vast iets voor jou! De Taal- en Schakelcursus (TSC) is het schakeljaar van Hogeschool Inholland en wordt verzorgd door het Taalcentrum. De TSC is een voorbereidend jaar voor ambitieuze, talentvolle aankomende studenten die een buitenlandse vooropleiding hebben en een Nederlandstalige opleiding in het hoger beroepsonderwijs (hbo) willen volgen aan Hogeschool Inholland. Natuurlijk, bij de TSC verbeter je je Nederlands, maar het gaat ons om méér. Wij willen je een uitstekende voorbereiding geven op de hbo-opleiding van je keuze. Daarom besteden we veel aandacht aan onderwijsvormen en studievaardigheden. In de TSC leer je wat studeren in het hbo inhoudt. In de TSC hebben we dertig jaar expertise met onderwijs aan anderstalige aspirant-studenten. Onze docenten zijn ervaren, betrokken en deskundig op het gebied van schakelonderwijs. De meeste docenten zijn ook actief in het hbo. Studenten die de TSC hebben afgerond, doen het in hbo veel beter dan andere studenten met een buitenlandse vooropleiding. Onze ex-cursisten doen het gemiddeld zelfs iets beter dan Nederlandse studenten! Vreemd is dat niet, want ons doel is namelijk dat je over een paar jaar het hbo kan verlaten met een bachelordiploma. Met andere woorden: wij vinden de kans op studiesucces belangrijker dan formele toelaatbaarheid. Vandaar onze slogan: kansrijk naar het hbo met de TSC! Het gaat in het leven om het maken van de juiste keuzes. Ongeveer een jaar na mijn komst naar Nederland ben ik met de Taal - en Schakelcursus in Amstelveen begonnen. Na het afronden van de TSC ben ik meteen gestart met de opleiding Business IT en Management bij Inholland Alkmaar. Ik zit nu in het tweede jaar. Ik ben van plan iets moois het van mijn leven te maken. De juiste opleiding kiezen is dan belangrijk. Tijdens de TSC heb ik nuttige taallessen gehad, maar ook de competenties en de vaardigheden geleerd die een hbo-student moet hebben. De TSC leert je hoe je in projecten moet werken, zodat je bij je opleiding daar geen problemen mee krijgt. Kortom, als voorbereiding op je toekomstige opleiding is de TSC de juiste keuze. De TSC is een voltijdcursus met een breed onderwijsaanbod. Naast de NT2-vakken krijg je vanaf het begin les in studievaardigheden en Engels. Ook ga je in de loop van het jaar schakelvakken volgen. Schakelvakken zijn bijvoorbeeld economie, wiskunde, biologie en maatschappijleer. Welke schakelvakken je volgt, hangt af van je studiewens. Onze cursisten komen uit alle delen van de wereld. Een typische TSC er is gemotiveerd, wil iets moois van het leven maken, werkt hard en kan zich goed aan een nieuwe omgeving aanpassen. Vera Minas uit Irak, in Nederland sinds 2008 Onze lesactiviteiten vinden plaats in Amstelveen, waar ook de leraren- en theologieopleidingen zijn gehuisvest. Het is een goed bereikbaar, prettig gebouw met moderne faciliteiten. De meeste cursisten gaan na de TSC een opleiding volgen in Amsterdam of Diemen, maar er zijn ook cursisten die in Haarlem, Alkmaar, Den Haag of zelfs Rotterdam gaan studeren. De cursus voldoet aan landelijk geldende kwaliteitseisen. Het Taalcentrum heeft voor zijn NT2-activeiten het Keurmerk Inburgering verkregen. 1

6 Hoe ziet ons onderwijs eruit? Lesperiodes en instroommomenten De TSC volgt het jaarrooster van Inholland, met dezelfde vrije dagen en dezelfde les- en toetsperiodes. In de tabel zie je dat het jaar is verdeeld in vier periodes. Aan het begin van elke periode is het mogelijk met de TSC te starten, mits aan de toelatingseisen is voldaan. In de tabel hieronder zie je welk niveau Nederlands je moet hebben op welk moment. In die tabel wordt gebruik gemaakt van de termen van het Europees referentiekader (ERK). Zie Instroom in periode 4 raden wij sterk af, omdat de cursusduur dan voor de meeste deelnemers te kort is om profijt van de cursus te hebben. Wanneer je reeds ERK-niveau B2 of Staatsexamen NT2-II hebt, kun je beter in periode 3 met de TSC beginnen. Studievisumkandidaten Studievisumkandidaten die aan het begin van het schooljaar nog niet niveau A2 hebben, volgen een speciaal programma gedurende periode 1. In dit programma volg je meer lessen NT2 en probeer je in circa tien weken van niveau A1 naar niveau B1 te komen. Programma periode 1 en 2 In periode 1 en 2 is er veel aandacht voor de verwerving van algemeen Nederlands; lezen, luisteren, schrijven en spreken komen gelijkelijk aan bod. Daarnaast verbeter je je uitspraak onder leiding van een logopedist. In periode 2 leer je discussiëren en presenteren en krijg je Kennis Nederlandse Samenleving (KNS). Engels (aansluitend bij je niveau) staat het gehele jaar op het programma, net als Studievaardigheden waar je veel leert over de Nederlandse onderwijscultuur. Met behulp van het Portfolio ga je zelfstandig werken aan individuele leerdoelen. Tabel onderwijsprogramma Periode Startdatum Programma Niveau NT2 Aantal lesweken inclusief toetsen Aantal lesdagen per week 1a*) 20 aug 2012 NT2 Studiev h Engels Portfolio Van A1 naar B of 5 1b 3 sep 2012 NT2 Studiev h Engels Portfolio Van A2 naar B nov 2012 NT2 Studiev h Engels KNS Portfolio Van B1- naar B feb 2013 NT2 Studiev h Engels Schakelvakken Portfolio Van B1+ naar B april t/m 5 juli 2013 NT2 Studiev h Engels Schakelvakken Portfolio Van B2- naar B *) Uitsluitend voor studievisumkandidaten die nog niet over niveau A2 beschikken 2

7 Programma periode 3 en 4 In periode 3 en 4 zijn de NT2-lessen meer gericht op de taalvaardigheid die voor het hbo belangrijk is: groepspresentaties geven, interviews houden, colleges volgen, studieteksten lezen, verslagen schrijven. Bij studievaardigheden spelen projectvaardigheden een grote rol. In periode 4 voer je in een groepje van ongeveer vijf cursisten een veelomvattend project uit. Projectmatig werken is een belangrijke onderwijsvorm in het hbo. De groepen worden samengesteld naar studiewens. We onderscheiden twee hoofdrichtingen: de EMTgroep (Economie, Management en Techniek) en de ZWO-groep (Zorg, Welzijn en Onderwijs). Afhankelijk van je studiewens volg je schakelvakken als biologie, economie, maatschappijleer en wiskunde. In periode 3 is er de nodige aandacht voor het staatsexamen NT2-II; er wordt van je verwacht dat je dit landelijke examen aan het eind van periode 3 doet. Toetsen en selectie De Taal- en Schakelcursus is een selectief traject. Aan het eind van elke periode is er een toetsweek. Vervolgens komt het docententeam bijeen om de prestaties van de cursist tijdens de afgeronde periode te bespreken. We beoordelen de ontwikkeling van de cursist, waarbij niet alleen naar taal, maar ook naar studievaardigheden, motivatie en presentie wordt gekeken. Wanneer we tot de conclusie komen dat het voor een cursist niet haalbaar is om in september 2013 kansrijk aan het hbo te beginnen, moet de cursist stoppen. De cursistbegeleider bespreekt dan met de uitvaller welk traject beter bij zijn wensen en mogelijkheden past. En dan ook nog De Taal- en Schakelcursus is een voltijdcursus. Dat wil zeggen dat de studielast gemiddeld 40 uur per week bedraagt. Het rooster kent meestal één lesvrije dag in de week. Natuurlijk zit je niet de hele dag op school. Elke periode is er weer een leerzame en leuke excursie. We trekken er dan op uit om bijzondere dingen in de stad te bekijken. Ik hou van Nederland Sommige mensen vinden me raar, omdat ik uit een rijk land naar Nederland ben geëmigreerd. Maar zelf was ik erg blij met de kans Nederlands te leren en daarna een opleiding te volgen, want ik hou van Nederland. Ik was zeer gemotiveerd en daarom heb ik ook mijn TSC-certificaat en het Staatsexamen NT2-II kunnen halen. In de Taal- en Schakelcursus leerde ik hoe ik een verslag kan schrijven en ook hoe ik snel een lange studietekst kan lezen. De vaardigheden die ik in de TSC geleerd heb, heb je vaak nodig tijdens de hbo-opleiding. Ik volg nu het eerste jaar van de opleiding Maatschappelijk Werk en Dienstverlening aan Hogeschool Inholland in Amsterdam. Ik wil mensen ondersteunen bij het opbouwen van hun leven. Eind juni worden de eindtoetsen van de Taal- en Schakelcursus afgenomen. Van de resultaten op deze eindtoetsen hangt het af of je het TSC-certificaat behaalt. Haruka Suzuki uit Japan, in Nederland sinds

8 Naar het hbo Toelatingseisen hbo Wie met een afgeronde buitenlandse vooropleiding in Nederland wil gaan studeren, krijgt bijna altijd te maken met aanvullende taaleisen. De meeste instellingen voor hoger onderwijs (hbo en universiteit) erkennen het diploma Staatsexamen NT2-II als bewijs voor voldoende beheersing van het Nederlands, al geeft dit diploma geen wettelijk vastgelegd recht op toelating. Sommige hogescholen en universiteiten hebben daarnaast een NT2- toelatingstoets. Inholland accepteert zowel het diploma Staatsexamen NT2-II als het certificaat van de TSC. Je ontvangt het TSC-certificaat als je geslaagd bent voor de eindtoetsen. Bij het certificaat hoort een cijferlijst, waarop de behaalde cijfers voor de getoetste vakken staan. Als je niet slaagt voor de eindtoetsen, ontvang je alleen een bewijs van deelname en een cijferlijst. Ben je van plan met een hbo-opleiding bij Inholland te beginnen en heb je het staatsexamendiploma al? Dan adviseren we toch de derde en vierde periode van de TSC te volgen. Het onderwijs dat je bij de TSC krijgt, is specifiek afgestemd op de praktijk van het hbo. Het is dan ook niet vreemd dat de statistieken uitwijzen dat studenten met een TSC-certificaat meer succes in het hbo hebben dan buitenlandse studenten die met enkel en alleen een staatsexamendiploma zijn ingestroomd. Doen waar je goed in bent Staatsexamen NT2-II en certificaat TSC Als je het diploma Staatsexamen NT2-programma II hebt behaald, ben je formeel toelaatbaar tot het Nederlandse hbo, mits je uiteraard daarnaast een afgeronde vooropleiding hebt die minimaal vergelijkbaar met havo of mbo is. In de TSC word je voorbereid op het staatsexamen. Onze cursisten doen dit examen meestal begin april. Aan het einde van het schooljaar, in juni, doe je de eindtoetsen van de TSC. Met die toetsen beoordelen we of je werkelijk klaar bent voor het hbo. Om succes te hebben in het hbo, moet je namelijk meer kunnen dan op het staatsexamen wordt gevraagd. Bij onze eindtoetsen gaat het om hbo-taal (studieteksten lezen, colleges volgen, verslagen schrijven, presentaties geven), studievaardigheden (projectmatig werken) en vakkennis (schakelvakken). Wij zeggen: met het staatsexamendiploma ben je formeel toelaatbaar tot het hbo; met het TSCcertificaat bewijs je een goede kans te hebben het hbo met succes te doorlopen. Op dit moment zit ik bijna op de helft van mijn hbo-studie in Haarlem. Na het behalen van mijn middelbareschooldiploma in Armenië kon ik door de politieke situatie niet verder studeren. Eenmaal in Nederland stuitte ik op een totaal andere cultuur, taal en manier van leven. In het begin wist ik niet wat ik met mijn leven moest, maar op een dag hoorde ik over de Taal- en Schakelcursus aan Hogeschool Inholland. Ik kon deze kans niet laten schieten. Na een korte oriëntatie wist ik al snel wat ik wilde doen, namelijk Bouwmanagement & Vastgoed. Ik heb voor deze opleiding gekozen omdat het goed aansluit op de competenties en vaardigheden die ik al bezat: een sterk analytisch vermogen, aanleg voor wiskundige vakken en organisatietalent. De TSC heeft enorm bijgedragen aan mijn voorbereiding op het hbo, niet alleen de taal, maar ook de competenties. Daardoor had ik eigenlijk een voorsprong op de Nederlandse studenten die net van de havo komen en nog nooit projectmatig hebben gewerkt. De TSC biedt een hele mooie kans aan ambitieuze studenten die graag doen waar ze goed in zijn. Wazgen Akopjan uit Armenië, in Nederland sinds 1999 Uitreiking certificaat 4

9 Financiën Cursusgeld De kosten van de complete Taal- en Schakelcursus (periode 1 tot en met 4) zijn gebaseerd op de collegegelden in het hbo. Zie voor actuele informatie. Mensen geloven me niet. Zoals er twee verschillende soorten collegegeld zijn voor het hbo, zo zijn er twee verschillende cursusgelden voor de TSC. In het hbo is sprake van een wettelijk collegegeld, vastgesteld door de overheid, en een instellingscollegegeld, vastgesteld door het College van Bestuur van de hogeschool. Ook de TSC kent een laag cursusgeld, gebaseerd op het wettelijke collegegeld, en een hoog cursusgeld, afgeleid van het instellingscollegegeld. Of je in aanmerking komt voor het lage cursusgeld, kun je zien op de genoemde webpagina. In het algemeen geldt dat studievisumkandidaten het hoge cursusgeld betalen. Gespreide betaling (per periode) is gebruikelijk. Als je later in het jaar instroomt in de TSC, betaal je een gedeelte van het cursusgeld. Zodra de cursusgelden voor bekend zijn, zullen we deze publiceren op Kosten lesmateriaal Je moet rekenen op ongeveer 400,- voor de aanschaf van boeken en syllabi voor een geheel cursusjaar. De meeste syllabi worden digitaal aangeboden. In de studiegids die je aan het begin van de cursus krijgt, lees je welk materiaal je nodig hebt. Fouad (zittend) tijdens de excursie in de Jordaan Mijn broer heeft in Nederland met een studievisum een technische opleiding gevolgd en heeft nu een mooie baan bij een internationaal bedrijf. Ook ik wil een opleiding doen in Nederland: Elektrotechniek bij Inholland. Ik heb een studievisum om me in de Taal- en Schakelcursus op het hbo voor te bereiden. Een Nederlands hbo-diploma heeft in Marokko veel waarde. Wat ik met dat diploma ga doen, weet ik nog niet. Misschien een eigen bedrijf beginnen in Marokko. Eén jaar om goed Nederlands te leren is weinig. De TSC is een intensieve cursus met veel les en veel opdrachten, maar daarnaast doe ik nog meer om mijn taal te verbeteren, zoals de Volkskrant lezen en met Nederlanders praten. Eigenlijk ben ik 24 uur per dag, zeven dagen per week bezig met Nederlands leren. Zwaar, maar gelukkig gaat het goed. Laatst was ik bij de dokter en toen hij mij Nederlands hoorde spreken, wilde hij niet geloven dat ik pas een half jaar in Nederland ben. Fouad Abakri uit Marokko, in Nederlands sinds 2011 In de biologieles 5

10 Wie betaalt? Hieronder vind je de meest voorkomende situaties. Je volgt een inburgeringstraject. Als je in het kader van inburgering de TSC gaat volgen, kan (een groot deel van) het cursusgeld worden betaald door de gemeente waar je woont. In de gemeente Amsterdam is het alleen mogelijk om de TSC als inburgeraar te volgen met de PIBregeling (persoonlijk inburgeringsbudget). Meer informatie over de PIB-regeling is te vinden op Je bent een cliënt van de Dienst Werk en Inkomen (DWI). In veel gevallen is DWI bereid de cursuskosten te betalen, inclusief de reiskosten. Je moet hiervoor zelf contact opnemen met DWI. DWI moet akkoord gaan met het feit dat je een voltijdcursus gaat volgen. Als je start met de TSC zonder toestemming van DWI, loop je het risico dat je uitkering met terugwerkende kracht wordt stopgezet. De TSC brengt bij DWI een kostendekkend tarief in rekening. Zolang wij geen schriftelijke verklaring van DWI hebben, gaan we ervan uit dat je zelf de TSC betaalt. Je bent cliënt van het UAF. In veel gevallen is het UAF bereid de cursuskosten te betalen, inclusief de materiaal- en reiskosten. Praat over je plannen met je contactpersoon bij het UAF voor je een intakegesprek bij de TSC hebt. Zolang je geen schriftelijke toestemming van het UAF hebt, moet je de TSC zelf betalen. Als je een asielstatus hebt, maar geen cliënt bent van het UAF, dan kun je het beste zo snel mogelijk cliënt worden. Hoe dat kan vind je op Je komt met een studievisum naar Nederland. Voor jou geldt dat je zelf alle kosten voor de studie in Nederland moet betalen, dus ook die voor de TSC. Verder zijn er veel specifieke eisen waaraan een studievisumkandidaat moet voldoen. Op onze website staat belangrijke informatie over het aanvragen van een studievisum: nd/taalcentrum/taal+en+schakelcursus/studeren+ met+een+studievisum/ Hartelijk bedankt! Nederland heeft meer te bieden wat studie betreft dan mijn eigen land. Ook heb ik hier meer kansen om te gaan werken na mijn opleiding. In 2010 begon ik met mijn studie Hoger Toeristisch en Recreatief Onderwijs (HTRO) bij Inholland in Rotterdam. Dit is een hele leuke opleiding, waarmee ik een goede functie in de toeristische sector kan krijgen. Toerisme is wereldwijd de grootste bedrijfstak geworden. Werken in de toeristische industrie is net zo veelzijdig als reizen zelf. Voor het hbo heb ik in de Taal- en Schakelcursus gevolgd. Het is een voorbereidend programma voor een student met een buitenlandse vooropleiding die een hbo-opleiding in Nederland wil volgen. Hier leerde ik niet alleen de Nederlandse taal, maar ook vakgerichte kennis in de vorm van schakelvakken. Voor HTRO heb ik economie, Engels en maatschappijleer gehad. Nu ik in het hbo studeer, realiseer ik me echt hoe nuttig de TSC voor mij is geweest. Ik zit nu in het tweede jaar en ik heb mijn propedeuse al gehaald. Hartelijk bedankt, TSC! Anis Setyaningsih uit Indonesië, in Nederland sinds 2007 Je bent een reguliere cursist en betaalt zelf het cursusgeld. Voor de Taal- en Schakelcursus kun je helaas geen studiefinanciering krijgen. Voor je toekomstige hbo-opleiding kan dat, afhankelijk van verblijfsstatus en leeftijd, mogelijk wel. 6

11 Aanmelding en toelating Eisen Voor toelating tot de TSC geldt een aantal duidelijke eisen. 1. Je hebt een buitenlands diploma dat vergelijkbaar is met het Nederlandse havo- of mbodiploma. Bovendien heb je in de vooropleiding een vakkenpakket dat past bij het vereiste profiel voor de gewenste studie. In bijzondere gevallen kunnen we van deze eis afwijken, bijvoorbeeld wanneer het realistisch is dat je via de 21+-regeling naar het hbo kunt. 2. Je bent van plan een (Nederlandstalige) opleiding aan Hogeschool Inholland te gaan volgen. 3. Je bent in het bezit van een geldig verblijfsdocument. 4. Je beheerst de Nederlandse taal op een niveau dat past bij het gewenste startmoment geldt (zie het schema op pagina 3). Je dient het niveau aan te kunnen tonen met resultaten behaald op erkende, gevalideerde toetsen. Als je geen overtuigend bewijs van voldoende taalniveau kunt tonen, word je uitgenodigd voor intaketoetsen. Deze toetsen vinden op verschillende data in het jaar plaats. 5. Als je een economische en technische opleiding wilt doen, wordt met een intaketoets gecontroleerd of je voldoende voorkennis van wiskunde hebt. 6. Voor studievisumkandidaten geldt dat zij met een officieel certificaat moeten aantonen Engels, Frans of Duits op minimaal niveau A2 te beheersen. (Zie de informatie op onze website voor studievisumkandidaten of vraag bij onze administratie het informatieblad aan.) vooropleiding en verblijfstatus. Als je niet aan de eisen voldoet, krijg je een schriftelijke afwijzing. Als je mogelijk toelaatbaar bent, krijg je een uitnodiging voor een intakegesprek. 3. Tijdens het intakegesprek neemt de intaker samen met jou je aanmelding door en worden eventuele onduidelijkheden besproken. Uiteraard kun jij ook vragen stellen. Na het gesprek en eventueel de toetsen (zie punt 4) beoordelen we of je wordt toegelaten en zo ja, per welke datum je kunt beginnen. Je ontvangt hierover schriftelijk bericht, binnen twee weken na het intakegesprek of de intaketoetsen. 4. Wanneer je geen overtuigend bewijs van voldoende taalniveau kunt laten zien, word je uitgenodigd voor de intaketoetsen. Als voor de gekozen hbo-opleiding wiskunde belangrijk is, dan wordt ook dit getoetst. Intaketoetsen zijn er op verschillende momenten in het jaar. De intaketoetsen kunnen worden afgenomen voor of na het intakegesprek. 5. De eerste betaling dien je te hebben voldaan voordat je met de lessen begint. 6. Het gebeurt soms dat een kandidaat voorwaardelijk wordt toegelaten, bijvoorbeeld wanneer we in afwachting zijn van waardering van het diploma van de vooropleiding of wanneer er twijfels zijn over het startniveau. Studievisumkandidaten Voor kandidaten die met een studievisum de TSC willen gaan doen, geldt een speciale procedure. De informatie hierover kun je vinden op onze website: Ook is er bij onze administratie een informatieblad beschikbaar. Aanmeldingsprocedure Als je de TSC wil gaan volgen, doorloop je de volgende stappen: 1. Je stuurt het volledig ingevulde en ondertekende aanmeldformulier, samen met kopieën van de gevraagde documenten en een pasfoto naar ons toe. Het aanmeldformulier kan worden gedownload van onze website. Onvolledig ingevulde aanmeldformulieren worden niet in behandeling genomen. 2. Binnen twee weken beoordelen wij de aanmelding en ontvang je een bericht van ons. We kijken onder andere naar studiewens, Bezig met projectwerk 7

12 Contact en routebeschrijving De Taal- en Schakelcursus is een activiteit van het Taalcentrum Inholland. Het Taalcentrum is gevestigd in het gebouw van het domein Onderwijs, Leren en Levensbeschouwing in Amstelveen. Adres Taalcentrum Inholland Taal- en Schakelcursus Prof. J.H. Bavincklaan AT Amstelveen Route Openbaar vervoer Je kunt ons gemakkelijk bereiken met tram 5 of metro 51. Vanaf halte Uilenstede is het ongeveer drie minuten lopen. Studeer je binnenkort hier? Auto of fiets Ook met eigen vervoer zijn we goed te bereiken. Zie de route-informatie op de webpagina van Inholland: en+route/adres_amsterdam.htm Telefoon en Je kunt de administratie van de Taal- en Schakelcursus bereiken op telefoonnummer Spreek je boodschap in op het antwoordapparaat als je onze medewerker niet aan de telefoon krijgt. Laat duidelijk je naam, telefoonnummer en eventueel adres achter, zodat wij contact met je op kunnen nemen. Je kunt ons natuurlijk ook per benaderen: tsc@inholland.nl Internet Actuele informatie vind je op onze webpagina: Bezoek Maak voordat je bij ons langskomt een afspraak! 8

Aanmelding Taal- en Schakelcursus Inholland. Wat stuurt u naar ons op?

Aanmelding Taal- en Schakelcursus Inholland. Wat stuurt u naar ons op? Aanmelding Taal- en Schakelcursus Inholland Wat stuurt u naar ons op? Uw aanmelding is compleet als u de volgende documenten opstuurt: 1. het aanmeldformulier, volledig en duidelijk ingevuld Probeer alles

Nadere informatie

PENPAK IK WIL IN NEDERLAND STUDEREN. SCHAKELJAAR HBO/UNIVERSITEIT

PENPAK IK WIL IN NEDERLAND STUDEREN. SCHAKELJAAR HBO/UNIVERSITEIT PENPAK IK WIL IN NEDERLAND STUDEREN. SCHAKELJAAR HBO/UNIVERSITEIT NEDERLANDS LEREN. VERDER STUDEREN. HET SCHAKELJAAR IS EEN INTENSIEF TRAJECT VOOR ANDERSTALIGE HOOGOPGELEIDEN DIE WILLEN STUDEREN AAN EEN

Nadere informatie

SCHAKELJAAR ROTTERDAM HBO/WO

SCHAKELJAAR ROTTERDAM HBO/WO SCHAKELJAAR ROTTERDAM HBO/WO 1 Inhoud Woord vooraf... 3 Toelatingseisen... 3 Studeren in het Hoger Onderwijs... 4 Aanmelding en intake... 5 Inhoud van het onderwijsprogramma... 6 Nederlands... 7 Ondersteunende

Nadere informatie

Aanmelden bij de opleiding Media & Entertainment Management (MEM) INHOLLAND Rotterdam 2007-2008

Aanmelden bij de opleiding Media & Entertainment Management (MEM) INHOLLAND Rotterdam 2007-2008 Aanmelden bij de opleiding Media & Entertainment Management (MEM) INHOLLAND Rotterdam 2007-2008 De opleiding Media & Entertainment Management is een opleiding met een numerus fixus. Dit betekent dat er

Nadere informatie

Secretaresse niveau 3 en management assistent niveau 4

Secretaresse niveau 3 en management assistent niveau 4 Secretaresse niveau 3 en management assistent niveau 4 De mbo-opleiding secretaresse niveau 3 / management assistent niveau 4 is bedoeld voor secretaresses en management assistenten die geen mbo-diploma

Nadere informatie

Engels is 'a piece of cake' met een Cambridge Certificate

Engels is 'a piece of cake' met een Cambridge Certificate Engels is 'a piece of cake' met een Cambridge Certificate DevelsteinCollege - Develsingel (gymnasium, atheneum, havo en vmbo-t) Develsingel 5, 3333 LD Zwijndrecht Postbus 377, 3330 AJ Zwijndrecht T: 078-619

Nadere informatie

Inleiding 2. Het toelatingsexamen 3. NVO examen 5. Het schakelprogramma 6. INHOLLAND met doorstroomminor 8. Studeren in deeltijd 9

Inleiding 2. Het toelatingsexamen 3. NVO examen 5. Het schakelprogramma 6. INHOLLAND met doorstroomminor 8. Studeren in deeltijd 9 INHOUD Inleiding 2 Het toelatingsexamen 3 NVO examen 5 Het schakelprogramma 6 INHOLLAND met doorstroomminor 8 Studeren in deeltijd 9 1 INLEIDING Het Instituut Pedagogische Wetenschappen van de Universiteit

Nadere informatie

secretaresse! niveau 3 en! management assistent niveau 4!

secretaresse! niveau 3 en! management assistent niveau 4! secretaresse niveau 3 en management assistent niveau 4 De mbo-opleiding secretaresse niveau 3 / management assistent niveau 4 is bedoeld voor secretaresses van KLM die geen mbo-diploma hebben. VAKMANSCHAP

Nadere informatie

Veelgestelde vragen opleiding Tandheelkunde

Veelgestelde vragen opleiding Tandheelkunde Veelgestelde vragen opleiding Tandheelkunde Wat zijn de toelatingseisen voor Tandheelkunde? De volgende voortrajecten voldoen aan de toelatingseisen voor Tandheelkunde: VWO diploma met profiel (vanaf 2010)

Nadere informatie

Juridische medewerker

Juridische medewerker 28-11-2013 Sectorwerkstuk Juridische medewerker Temel, Elif HET ASSINK LYCEUM Inhoudsopgave Inhoud Inhoudsopgave... 1 Inleiding... 2 Hoeveel procent van de opleiding bestaat uit stage?... 6 o Begeleiding...

Nadere informatie

Inleiding 2. Het toelatingsexamen 3. NVO-examen 5. Het Pre-masterprogramma 6. Studeren in deeltijd 8

Inleiding 2. Het toelatingsexamen 3. NVO-examen 5. Het Pre-masterprogramma 6. Studeren in deeltijd 8 INHOUD Inleiding 2 Het toelatingsexamen 3 NVO-examen 5 Het Pre-masterprogramma 6 Studeren in deeltijd 8 1 INLEIDING Het Instituut Pedagogische Wetenschappen van de Universiteit Leiden biedt de eenjarige

Nadere informatie

Zij-instroomprogramma geneeskunde. Dubbeltalent gezocht

Zij-instroomprogramma geneeskunde. Dubbeltalent gezocht Zij-instroomprogramma geneeskunde Dubbeltalent gezocht Ben je een talentvolle student met interesse in en ervaring met wetenschappelijk onderzoek? Misschien kun jij dan wel deelnemen aan het vierjarige

Nadere informatie

Veel gestelde vragen over de U-Talent Academie

Veel gestelde vragen over de U-Talent Academie Veel gestelde vragen over de U-Talent Academie Veel leerlingen die overwegen om deel te nemen aan de U-Talent Academie hebben vragen over het programma, de selectie, de zwaarte van het programma. In dit

Nadere informatie

Decentrale selectie Criminologie Aanmeldformulier

Decentrale selectie Criminologie Aanmeldformulier Decentrale selectie Criminologie Aanmeldformulier A Persoonlijke gegevens voorletters voornaam geboortedatum achternaam geslacht 0 man 0 vrouw e-mailadres telefoonnummer(s) studentnummer Aantal bijlagen:

Nadere informatie

Het PENTA college in Hoogvliet is sinds augustus 2014 een gecertificeerde BUSINESS SCHOOL voor mavo en havo-top.

Het PENTA college in Hoogvliet is sinds augustus 2014 een gecertificeerde BUSINESS SCHOOL voor mavo en havo-top. Het PENTA college in Hoogvliet is sinds augustus 2014 een gecertificeerde BUSINESS SCHOOL voor mavo en havo-top. Heb je een mavo- of mavo/havo-advies en wil je het beste uit jezelf halen? Kom dan eens

Nadere informatie

Aanmelden bij de opleiding Media & Entertainment Management (MEM) INHOLLAND Haarlem

Aanmelden bij de opleiding Media & Entertainment Management (MEM) INHOLLAND Haarlem Aanmelden bij de opleiding Media & Entertainment Management (MEM) INHOLLAND Haarlem De opleiding Media & Entertainment Management is een opleiding met een numerus fixus. Dit betekent dat er een maximum

Nadere informatie

novacollege.nl/vavo Mavo, havo en vwo Je diploma behalen op jouw manier

novacollege.nl/vavo Mavo, havo en vwo Je diploma behalen op jouw manier novacollege.nl/vavo Mavo, havo en vwo Je diploma behalen op jouw manier Op het Nova College had ik het erg naar mijn zin. Ik had een leuke klas en ik heb er vriendschappen gesloten. Het is heel fijn dat

Nadere informatie

Veel gestelde vragen. Versie 11 mei Ik wil een deeltijdopleiding volgen. Op welke dagen heb ik les?

Veel gestelde vragen. Versie 11 mei Ik wil een deeltijdopleiding volgen. Op welke dagen heb ik les? Veel gestelde vragen Versie 11 mei 2017 1. Ik wil een deeltijdopleiding volgen. Op welke dagen heb ik les? Onderstaand vind je de lesdagen per opleiding en leerjaar. Let wel; dit betreft het studiejaar

Nadere informatie

Toelatingsprocedure Schooljaar 2015-2016

Toelatingsprocedure Schooljaar 2015-2016 Toelatingsprocedure Schooljaar 2015-2016 Inleiding Beste student, Het toelatingsbeleid van Lentiz MBO Greenport is er op gericht je in de meest geschikte opleiding te plaatsen. Dat moet voor jou ook haalbaar

Nadere informatie

Hbo tweedegraadslerarenopleiding

Hbo tweedegraadslerarenopleiding Hbo tweedegraadslerarenopleiding Verkort traject www.saxionnext.nl Inhoudsopgave Inleiding 3 Een bijzondere opleiding 4 Opbouw 5 Toelating en inschrijving 7 Beste student, Je hebt een afgeronde hbo- of

Nadere informatie

Informatieboekje Overstap havo 5 naar atheneum 5. Voor leerlingen die maar niet genoeg van het VLC kunnen krijgen :-)

Informatieboekje Overstap havo 5 naar atheneum 5. Voor leerlingen die maar niet genoeg van het VLC kunnen krijgen :-) Informatieboekje 2017-2018 Overstap havo 5 naar atheneum 5 Voor leerlingen die maar niet genoeg van het VLC kunnen krijgen :-) 1 Inhoudsopgave Uitstroom havo... 2 Doorstroomschema havo > hbo> universiteit...

Nadere informatie

VAVO 2015 / 16 VOORTGEZET ALGEMEEN VOLWASSENEN ONDERWIJS - IN ÉÉN OF TWEE JAAR EEN DIPLOMA VMBO-TL /MAVO, HAVO OF VWO OF DELEN DAARVAN (CERTIFICATEN).

VAVO 2015 / 16 VOORTGEZET ALGEMEEN VOLWASSENEN ONDERWIJS - IN ÉÉN OF TWEE JAAR EEN DIPLOMA VMBO-TL /MAVO, HAVO OF VWO OF DELEN DAARVAN (CERTIFICATEN). VOORTGEZET ALGEMEEN VOLWASSENEN ONDERWIJS - IN ÉÉN OF TWEE JAAR EEN DIPLOMA VMBO-TL /MAVO, HAVO OF VWO OF DELEN DAARVAN (CERTIFICATEN). VAVO 2015 / 16 NOOR (20) ZAKTE VOOR HAAR HAVO EN KOOS ERVOOR TE GAAN

Nadere informatie

Toelatingseisen instroom 4H voor schooljaar 2015-2016

Toelatingseisen instroom 4H voor schooljaar 2015-2016 Toelatingseisen instroom 4H voor schooljaar 2015-2016 A: Eindcijfer School Examen Het gemiddelde cijfer van de examenvakken (op basis van decimale cijfers) 6,5 6,8 1 punt 6,8 en hoger 2 punten B: Schooladvies

Nadere informatie

Management & Organisatie

Management & Organisatie Management & Organisatie Algemeen De Associate degree Human Resource Management (deeltijd) wordt verzorgd door het Instituut voor Bedrijfskunde, Hanzehogeschool Groningen. Mensen zijn het belangrijkste

Nadere informatie

Secretaresse niveau 3 en management assistent niveau 4

Secretaresse niveau 3 en management assistent niveau 4 Secretaresse niveau 3 en management assistent niveau 4 De mbo-opleiding secretaresse niveau 3 / management assistent niveau 4 is bedoeld voor secretaresses van Schiphol Group die geen mbo-diploma hebben.

Nadere informatie

Doorstroomdossier. 4 mavo > 4 havo

Doorstroomdossier. 4 mavo > 4 havo Doorstroomdossier 4 mavo > 4 havo Een leerling kan de keuze maken om na het behalen van het mavodiploma door te stromen naar 4 havo op Markenhage. De overstap naar het havo is echter niet gemakkelijk.

Nadere informatie

Aanmeldformulier Executive MBA

Aanmeldformulier Executive MBA Aanmeldformulier Executive MBA Aanmeldingsprocedure 1 De Admission Committee heeft de aanmeldingsprocedure en selectie criteria vastgesteld. De aanmelding omvat het volgende: A: Een volledig ingevuld en

Nadere informatie

WERKEN IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS? je eerste stap is HeT indicatief intakegesprek

WERKEN IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS? je eerste stap is HeT indicatief intakegesprek WERKEN IN HET VOORTGEZET ONDERWIJS? je eerste stap is HeT indicatief intakegesprek Je denkt eraan om leraar te worden in het voortgezet onderwijs. Je hebt je georiënteerd, er met anderen over gesproken

Nadere informatie

Havo 5. Voorlichting vervolgstudie en aanmelding

Havo 5. Voorlichting vervolgstudie en aanmelding Havo 5 Voorlichting vervolgstudie en aanmelding Tijdlijn Havo 3 Keuzes maken; begonnen met het kiezen van een profiel Havo 4 Loopbaanoriëntatie; Havo 5 oriëntatie op vervolgstudies start toekomstdossier

Nadere informatie

Van Mavo-4 naar Havo-4

Van Mavo-4 naar Havo-4 Van Mavo-4 naar Havo-4 Doorstromen naar HAVO-4 met een Mavodiploma. Een leerling kan er voor kiezen om na het behalen van het Mavodiploma door te stromen naar Havoo-4 op het Hoeksch Lyceum. De overstap

Nadere informatie

Januari 2015 INFORMATIEBOEKJE KLAS 2 OP WEG NAAR KLAS 3 VMBO 2 TH

Januari 2015 INFORMATIEBOEKJE KLAS 2 OP WEG NAAR KLAS 3 VMBO 2 TH Januari 2015 INFORMATIEBOEKJE KLAS 2 OP WEG NAAR KLAS 3 VMBO 2 TH Inhoudsopgave 1. Inleiding... blz. 1 2. Hoeveel jaar heb je nog voor de boeg op de SGL?... blz. 2 3. Het schooladvies... blz. 3 4. Revisie...

Nadere informatie

www.leraarwordeninsittard.nl Leraar, je wist dat je het was.

www.leraarwordeninsittard.nl Leraar, je wist dat je het was. www.leraarwordeninsittard.nl Leraar, je wist dat je het was. Benjamin Plant student Aardrijkskunde Ik weet wat ik wil Het leukste moment van mijn stage is wanneer leerlingen mij uit zichzelf aanspreken

Nadere informatie

ALGEMEEN... 3 TOELATINGSEISEN, AANMELDING EN INTAKE... 4. TRAJECT... 5 Welke opleidingen worden aangeboden?... 5

ALGEMEEN... 3 TOELATINGSEISEN, AANMELDING EN INTAKE... 4. TRAJECT... 5 Welke opleidingen worden aangeboden?... 5 Veel gestelde vragen vavo april 2015: ALGEMEEN... 3 Wat betekent vavo?... 3 Hoe oud moet je zijn voor vavo?... 3 Wat zijn de lestijden?... 3 Hoe groot zijn de klassen?... 4 TOELATINGSEISEN, AANMELDING

Nadere informatie

ALGEMEEN... 3 TOELATINGSEISEN, AANMELDING EN INTAKE... 4. TRAJECT... 5 Welke opleidingen worden aangeboden?... 5

ALGEMEEN... 3 TOELATINGSEISEN, AANMELDING EN INTAKE... 4. TRAJECT... 5 Welke opleidingen worden aangeboden?... 5 Veel gestelde vragen VAVO april 2016: ALGEMEEN... 3 Wat betekent vavo?... 3 Hoe oud moet je zijn voor vavo?... 3 Wat zijn de lestijden?... 3 Hoe groot zijn de klassen?... 4 TOELATINGSEISEN, AANMELDING

Nadere informatie

Premasterprogramma Psychologie 11 maart 2016. Jan van Rooij Serena Verdonk Margot Starkenburg

Premasterprogramma Psychologie 11 maart 2016. Jan van Rooij Serena Verdonk Margot Starkenburg Premasterprogramma Psychologie 11 maart 2016 Jan van Rooij Serena Verdonk Margot Starkenburg huishoudelijke mededelingen - voorlichting duurt tot 12.00 uur - 12.15 13.00 in deze zaal: Plan your master

Nadere informatie

INFOBOEKJE KLAS 4 2013-2014

INFOBOEKJE KLAS 4 2013-2014 INFOBOEKJE KLAS 4 2013-2014 1 Inhoud Inleiding 3 Schoolexamen 4 1. SE PTA. Wat betekenen deze afkortingen? 2. Herkansingen 3. Tijdens het Schoolexamen Rekenexamen 6 Info van de decaan 7 Maatschappelijke

Nadere informatie

Doorstromen naar 4 havo met een mavodiploma

Doorstromen naar 4 havo met een mavodiploma Doorstromen naar 4 havo met een mavodiploma Een leerling kan de keuze maken om na het behalen van het mavodiploma door te stromen naar 4 havo op het Picasso Lyceum. De overstap naar het havo is echter

Nadere informatie

VOORBEREIDEN OP EEN OPLEIDING AAN DE VRIJE UNIVERSITEIT AMSTERDAM

VOORBEREIDEN OP EEN OPLEIDING AAN DE VRIJE UNIVERSITEIT AMSTERDAM VOORBEREIDEN OP EEN OPLEIDING AAN DE VRIJE UNIVERSITEIT AMSTERDAM 2011-2012 INFORMATIE VOOR STUDENTEN MET EEN BUITENLANDSE VOOROPLEIDING AFDELING NEDERLANDS TWEEDE TAAL VOORBEREIDEND JAAR ANDERSTALIGE

Nadere informatie

inburgering.graafschapcollege.nl

inburgering.graafschapcollege.nl Inburgeren bij het Graafschap College Bij de Taalschool van het Graafschap College zijn alle inburgeraars welkom. De Taalschool geeft lessen op drie verschillende taalniveaus. De Taalschool kijkt wat voor

Nadere informatie

ZIGMA Zij-Instroomprogramma Geneeskunde Master Amsterdam. Dubbeltalent gezocht

ZIGMA Zij-Instroomprogramma Geneeskunde Master Amsterdam. Dubbeltalent gezocht ZIGMA 2016-2017 Zij-Instroomprogramma Geneeskunde Master Amsterdam Dubbeltalent gezocht Ben je een talentvolle student met interesse in en ervaring met wetenschappelijk onderzoek? Misschien kun jij dan

Nadere informatie

Managementassistent/directiesecretaresse

Managementassistent/directiesecretaresse Gilde Opleidingen Telefoon: (0475)34 32 43 E-mail: info@gildeopleidingen.nl Managementassistent/directiesecretaresse Studierichting Secretarieel Locatie Venlo - Hagerhofweg Weert - Drakesteyn Niveau 4

Nadere informatie

De lessen vinden plaats op school, op een zo gunstig mogelijk tijdstip, maar er moet rekening gehouden worden met een 9e uur.

De lessen vinden plaats op school, op een zo gunstig mogelijk tijdstip, maar er moet rekening gehouden worden met een 9e uur. Hardenberg, 20 april 2016 Beste leerlingen en ouders/verzorgers, Spaans wordt op het Vechtdal College gegeven als extra vak met 1 lesuur in de week. Volgend schooljaar, 2016-2017, begint er voor leerlingen

Nadere informatie

WWW.ROC-TERAA.NL AVO COLLEGE HAVO / VWO. VAVO College is onderdeel van

WWW.ROC-TERAA.NL AVO COLLEGE HAVO / VWO. VAVO College is onderdeel van WWW.ROC-TERAA.NL AVO COLLEGE HAVO / VWO VAVO College is onderdeel van 2 Alsnog je HAVO- of VWO-diploma halen? Bij het VAVO College Helmond kan dat! Ook kun je certificaten op HAVOof VWO-niveau behalen.

Nadere informatie

Inleiding 2. Het toelatingsexamen 3. NVO examen 5. Het schakeltraject 7. Van schakeltraject naar Masteropleiding 8. Het totale traject in schema 9

Inleiding 2. Het toelatingsexamen 3. NVO examen 5. Het schakeltraject 7. Van schakeltraject naar Masteropleiding 8. Het totale traject in schema 9 INHOUD Inleiding 2 Het toelatingsexamen 3 NVO examen 5 Het schakeltraject 7 Van schakeltraject naar Masteropleiding 8 Het totale traject in schema 9 Studeren in deeltijd 10 INLEIDING Het departement Pedagogische

Nadere informatie

VOORBEREIDINGSJAAR HOGER ONDERWIJS VOOR ANDERSTALIGEN. Erkend traject naar werk door VDAB. Boekhouden of informatica SCHOOLJAAR 2014-2015

VOORBEREIDINGSJAAR HOGER ONDERWIJS VOOR ANDERSTALIGEN. Erkend traject naar werk door VDAB. Boekhouden of informatica SCHOOLJAAR 2014-2015 Erkend traject naar werk door VDAB VOORBEREIDINGSJAAR HOGER ONDERWIJS VOOR ANDERSTALIGEN Boekhouden of informatica SCHOOLJAAR 2014-2015 In één schooljaar klaar om te studeren in het Nederlands WWW.VOORBEREIDINGSJAAR.BE

Nadere informatie

Programma. Twee sprekers. Mevr. Van t Hof. Vragen?? De Tweede fase en wat daar allemaal bij hoort. Keuzeproces Vervolgopleidingen

Programma. Twee sprekers. Mevr. Van t Hof. Vragen?? De Tweede fase en wat daar allemaal bij hoort. Keuzeproces Vervolgopleidingen 1 2 Programma Twee sprekers De Tweede fase en wat daar allemaal bij hoort Mevr. Van t Hof Keuzeproces Vervolgopleidingen Vragen?? 3 Het belang van goed en verstandig kiezen!! Het biedt mogelijkheden maar

Nadere informatie

Op zoek naar talent en ambitie!

Op zoek naar talent en ambitie! Op zoek naar talent en ambitie! Geneeskunde studeren in Rotterdam Decentrale selectie 2014 2015 Wat hebben we jou te bieden? Sterke kanten van het onderwijsprogramma Erasmusarts zijn: a patiënt-georiënteerd

Nadere informatie

Informatieboekje leerjaar 2

Informatieboekje leerjaar 2 2016 Vakkenpakket TL 3 kiezen Inhoud Beste leerlingen en hun ouder(s) of verzorger(s),... 2 Het vmbo 3 Vakkenkeuze voor de 3 e klas vmbo-tl.4 De gevolgen van je keuze..5 Doorstroom van 4 vmbo -tl naar

Nadere informatie

ED 5-14. Graafschap College JURIDISCHE DIENSTVERLENING. Opleidingen. Juridische dienstverlening

ED 5-14. Graafschap College JURIDISCHE DIENSTVERLENING. Opleidingen. Juridische dienstverlening JURIDISCHE DIENSTVERLENING ED 5-14 Graafschap College Opleidingen Juridische dienstverlening 2014-2015 Jouw advies helpt mensen verder Ben je hulpvaardig en kun je goed met mensen omgaan? Lijkt het je

Nadere informatie

HBO SPORTMARKETING VOOR TOPSPORTERS

HBO SPORTMARKETING VOOR TOPSPORTERS HBO SPORTMARKETING VOOR TOPSPORTERS Leerroute van de opleiding Commerciële Economie Groningen 2016-17 JOHAN CRUYFF UNIVERSITY INSTITUTE COLLEGE Maak van je passie voor sport je beroep Open Dagen www.hanze.nl/opendag

Nadere informatie

HBO SPORTMARKETING VOOR TOPSPORTERS

HBO SPORTMARKETING VOOR TOPSPORTERS HBO SPORTMARKETING VOOR TOPSPORTERS Leerroute van de opleiding Commerciële Economie Amsterdam 2016-17 JOHAN CRUYFF UNIVERSITY INSTITUTE COLLEGE Johan Cruijff Oprichter In mijn ervaring bezitten sporters

Nadere informatie

Informatieboekje Overstap havo 5 naar atheneum 5. Voor leerlingen die maar niet genoeg van het VLC kunnen krijgen :-)

Informatieboekje Overstap havo 5 naar atheneum 5. Voor leerlingen die maar niet genoeg van het VLC kunnen krijgen :-) Informatieboekje 2018-2019 Overstap havo 5 naar atheneum 5 Voor leerlingen die maar niet genoeg van het VLC kunnen krijgen :-) 1 Inhoudsopgave Uitstroom havo... 2 Doorstroomschema havo > hbo> universiteit...

Nadere informatie

2012-2013. ervaringsdeskundige. Mensen met een licht verstandelijk beperking. Opleiding tot

2012-2013. ervaringsdeskundige. Mensen met een licht verstandelijk beperking. Opleiding tot 2012-2013 Opleiding tot ervaringsdeskundige Mensen met een licht verstandelijk beperking Uit eigen ervaring... Ik wil mijn stem laten horen, in een groot aantal werkvelden wordt er steeds meer gebruik

Nadere informatie

Annelies Hak decaan HAVO

Annelies Hak decaan HAVO Voorlichting HAVO klas 5 schooljaar 2015-2016 Annelies Hak decaan HAVO hak@hetlyceumvos.nl Studie is geen last minute vakantie Wat kan ik na de HAVO doen? Studeren HBO, MBO Werken Uitstel van studie eventueel

Nadere informatie

VOORBEREIDINGSJAAR HOGER ONDERWIJS VOOR ANDERSTALIGEN ERKEND TRAJECT NAAR WERK DOOR VDAB. boekhouden en informatica WWW.VOORBEREIDINGSJAAR.

VOORBEREIDINGSJAAR HOGER ONDERWIJS VOOR ANDERSTALIGEN ERKEND TRAJECT NAAR WERK DOOR VDAB. boekhouden en informatica WWW.VOORBEREIDINGSJAAR. ERKEND TRAJECT NAAR WERK DOOR VDAB VOORBEREIDINGSJAAR HOGER ONDERWIJS VOOR ANDERSTALIGEN boekhouden en informatica IN ÉÉN SCHOOLJAAR KLAAR OM TE STUDEREN IN HET NEDERLANDS WWW.VOORBEREIDINGSJAAR.BE Ik

Nadere informatie

Informatieboekje havo 5. atheneum 5

Informatieboekje havo 5. atheneum 5 Informatieboekje 2013-2014 voor leerlingen die na havo 5 naar atheneum 5 willen gaan 1 Inhoudsopgave Uitstroom havo... 2 Doorstroomschema havo > HBO>universiteit... 3 Verschil havo en atheneum... 4 Voorwaarden

Nadere informatie

Dubbeltalent gezocht. VUmc Zigma Zij-Instroomprogramma Geneeskunde Master Amsterdam

Dubbeltalent gezocht. VUmc Zigma Zij-Instroomprogramma Geneeskunde Master Amsterdam Dubbeltalent gezocht VUmc Zigma 2019-2020 Zij-Instroomprogramma Geneeskunde Master Amsterdam De opleiding Ben je een talentvolle student met interesse in en ervaring met wetenschap pelijk onderzoek? Misschien

Nadere informatie

Informatiebrochure. Ouders 3 VMBO-T Leerlingen. Vakkenpakket 4 vmbo -T

Informatiebrochure. Ouders 3 VMBO-T Leerlingen. Vakkenpakket 4 vmbo -T Informatiebrochure Ouders 3 VMBO-T Leerlingen Vakkenpakket 4 vmbo -T 2015/2016 Inhoud. 1. Inleiding. 2. Voorbereiding op de keuze en de website www.huygens.dedecaan.net 3. Vakkenpakket examenjaar. 4. Uitbreiding

Nadere informatie

HBO SPORTMARKETING VOOR TOPSPORTERS

HBO SPORTMARKETING VOOR TOPSPORTERS HBO SPORTMARKETING VOOR TOPSPORTERS Leerroute van de opleiding Commerciële Economie Groningen 2016-17 JOHAN CRUYFF UNIVERSITY INSTITUTE COLLEGE Johan Cruijff Oprichter In mijn ervaring bezitten sporters

Nadere informatie

Onderwijsassistent. Kenmerken. Werkzaamheden. Na deze opleiding:

Onderwijsassistent. Kenmerken. Werkzaamheden. Na deze opleiding: Onderwijsassistent Een leraar of lerares komt soms handen tekort in de klas. Als onderwijsassistent zorg je er samen met de leerkracht voor dat alle leerlingen de aandacht krijgen die ze verdienen. In

Nadere informatie

Stappenplan Hoe schrijf ik me in voor een opleiding aan de HAN?

Stappenplan Hoe schrijf ik me in voor een opleiding aan de HAN? Stappenplan Hoe schrijf ik me in voor een opleiding aan de HAN? Wil je je aanmelden voor een opleiding bij de HAN? Meld je dan aan via Studielink. Studielink is de online inschrijfapplicatie voor het Nederlandse

Nadere informatie

READER 2015/2016 TALENCENTRUM Deel A

READER 2015/2016 TALENCENTRUM Deel A READER 2015/2016 TALENCENTRUM Deel A naam opleiding e-mail 2 INHOUD DEEL A Algemene informatie 1 Startpagina... 3 2 Hoe je leert bij het Talencentrum... 4 3 Examen doen in het Talencentrum....5 4 Dyslexie?...

Nadere informatie

havo-top! hv.penta.nl

havo-top! hv.penta.nl havo-top! In Hoogvliet start per 1 augustus 2015 een havo- TOP opleiding in het profiel Economie en Maatschappij. Door de samenwerking tussen de PENTA business school Hoogvliet, het VAVO Rijnmond College

Nadere informatie

Groepstrainingen met open inschrijving. juli - december 2014

Groepstrainingen met open inschrijving. juli - december 2014 Universiteit van Amsterdam Groepstrainingen met open inschrijving juli - december 2014 Hoe schrijf ik mij in? via www.uvatalen.nl Noël Picard: Nooit gedacht dat ik met zo veel plezier zó snel resultaat

Nadere informatie

1 of 7 12/23/2010 12:44 PM

1 of 7 12/23/2010 12:44 PM 1 of 7 12/23/2010 12:44 PM Faculteit Economie en Bedrijfskunde Adam Booij Afmelden Nederlands Engels Formulieren Formuliersamenvatting Vragenbank Vraagcategorieën Formulieren Formuliersamenvatting Samenvatting

Nadere informatie

VAVO COLLEGE HAVO/VWO. VAVO College is onderdeel van

VAVO COLLEGE HAVO/VWO. VAVO College is onderdeel van VAVO COLLEGE HAVO/VWO VAVO College is onderdeel van 2 Alsnog je HAVO- of VWO-diploma halen? Bij het VAVO College Helmond kan dat! Ook kun je certificaten op HAVOof VWO-niveau behalen. Die certificaten

Nadere informatie

Studeren met een functiebeperking

Studeren met een functiebeperking Studeren met een functiebeperking Informatie voor aspirant-studenten 1 Studiesuccescentrum Windesheim Inhoud Studeren met een functiebeperking, informatie voor aspirant-studenten... 1 Studeren met een

Nadere informatie

Informatieavond over de profielkeuze in de 3 e klas

Informatieavond over de profielkeuze in de 3 e klas Informatieavond over de profielkeuze in de 3 e klas 24 november 2015 26-06-14 1 Na vanavond begrijpt en weet U: Wat profielen zijn. Welke profielen er op het Cosmicus College zijn. Hoe een profiel gekozen

Nadere informatie

creating tomorrow Logistiek en economie Hva techniek

creating tomorrow Logistiek en economie Hva techniek creating tomorrow 2013 2014 Logistiek en economie Hva techniek HVA TECHNIEK Logistiek en Economie 2013-2014 Het muziekfestival staat op de kalender, de artiesten zijn geboekt. Maar hoe komen al die onderdelen

Nadere informatie

WIJ en jij Wet investeren in jongeren

WIJ en jij Wet investeren in jongeren Ik heb een WW-uitkering. Krijg ik een werkleeraanbod? Je krijgt pas een werkleeraanbod als je WW-uitkering is afgelopen. Zolang je een WW-uitkering krijgt, geldt voor jou de sollicitatie- en reintegratieplicht

Nadere informatie

WELKOM OP HET GROENE LYCEUM!

WELKOM OP HET GROENE LYCEUM! De andere route naar het hbo! WELKOM OP HET GROENE LYCEUM! Binnenkort ga jij naar het voortgezet onderwijs. Een grote stap! Kun je goed leren, maar ben je ook praktisch ingesteld? Dan past het Groene Lyceum

Nadere informatie

EEN WERELD SCHOOL. lyceum (h)tl vakcolleges (b/k) lwoo. vmbo theoretische leerweg HTL-route voor leerlingen die naar de havo willen.

EEN WERELD SCHOOL. lyceum (h)tl vakcolleges (b/k) lwoo. vmbo theoretische leerweg HTL-route voor leerlingen die naar de havo willen. lyceum (h)tl vakcolleges (b/k) lwoo EEN WERELD SCHOOL vmbo theoretische leerweg HTL-route voor leerlingen die naar de havo willen Gemini (H)TL Gemini (H)TL, iets voor jou! De HTL- route Je hebt advies

Nadere informatie

DOORSTUDEREN NA HET HBO

DOORSTUDEREN NA HET HBO DOORSTUDEREN NA HET HBO Met welke financiële gevolgen moet je rekening houden? Informatie van het Avans Studentendecanaat Stand van zaken 2015-2016 Kenmerk: 14 september 2015 Studeren na het HBO: onderwerpen

Nadere informatie

VUmc Zigma Zij-Instroomprogramma Geneeskunde Master Amsterdam. Dubbeltalent gezocht

VUmc Zigma Zij-Instroomprogramma Geneeskunde Master Amsterdam. Dubbeltalent gezocht VUmc Zigma 2017-2018 Zij-Instroomprogramma Geneeskunde Master Amsterdam Dubbeltalent gezocht Ben je een talentvolle student met interesse in en ervaring met wetenschappelijk onderzoek? Misschien kun jij

Nadere informatie

Bijlage 1: Vragenlijst factoren en items

Bijlage 1: Vragenlijst factoren en items Bijlage 1: Vragenlijst factoren en items Factoren Alle studenten die zich vooraanmelden via Studielink krijgen een online vragenlijst aangeboden via een link die in de aanmeldingsprocedure van Studielink

Nadere informatie

Studeren na het HBO. stand van zaken 2013-2014. Informatie van het Avans Studentendecanaat

Studeren na het HBO. stand van zaken 2013-2014. Informatie van het Avans Studentendecanaat Studeren na het HBO stand van zaken 2013-2014 Informatie van het Avans Studentendecanaat 1 Studeren na het HBO: onderwerpen 1. Wat moet je weten over het collegegeld als je kiest voor een nieuwe bachelor

Nadere informatie

Vragenlijst leerlingen nameting

Vragenlijst leerlingen nameting Bijlage C Vragenlijsten Vragenlijst voor leerlingen Vragenlijst leerlingen nameting Dit schooljaar doe jij mee aan de pilot havo Carrousel. Je bent bij een aantal organisaties op Carrouselbezoek geweest

Nadere informatie

SCHOOLJAAR Verder na de derde klas. Voor ouders en leerlingen van de derde klas vmbo-tl. Marga Kloosterman, decaan

SCHOOLJAAR Verder na de derde klas. Voor ouders en leerlingen van de derde klas vmbo-tl. Marga Kloosterman, decaan OPENBARE SCHOLENGEMEENSCHAP VOOR VWO HAVO VMBO POSTBUS 9109 1800 GC ALKMAAR TEL.: 072 56 25 000 FAX: 072 56 20 599 SCHOOLJAAR 2018-2019 Verder na de derde klas Voor ouders en leerlingen van de derde klas

Nadere informatie

Wiskunde B voor Techniek

Wiskunde B voor Techniek Wiskunde B voor Techniek Wanneer is deze cursus voor jou van toepassing? Als je een opleiding wilt volgen waarvoor Wiskunde B vereist is, maar je hebt niet het juiste profiel. Met deze cursus kun je een

Nadere informatie

SCHAKELJAAR ROTTERDAM HBO/WO

SCHAKELJAAR ROTTERDAM HBO/WO SCHAKELJAAR ROTTERDAM HBO/WO 1 Inhoud Woord vooraf blz 3 Studeren in het Hoger Onderwijs blz 4 Aanmelding en intake voor het Schakeljaar blz 6 Inhoud van de onderwijsprogramma s blz 7 - het basisprogramma

Nadere informatie

Dit jaar moet je een keuze gaan maken voor de vakken, waarin je volgend jaar examen in gaat doen.

Dit jaar moet je een keuze gaan maken voor de vakken, waarin je volgend jaar examen in gaat doen. 2 Inleiding Aan de leerlingen van de 3 e klas HTL, Dit jaar moet je een keuze gaan maken voor de vakken, waarin je volgend jaar examen in gaat doen. Om tot een weloverwogen keuze te komen, is het goed

Nadere informatie

Veel gestelde vragen

Veel gestelde vragen 1. Welke cursussen biedt Ad Appel Taaltrainingen? Er zijn cursussen Inburgering en Nederlands als Tweede Taal op alle niveaus van A1 tot C1. U kunt lessen volgen voor alle vaardigheden of voor één vaardigheid

Nadere informatie

Doorstromen naar 4 havo met een mavodiploma

Doorstromen naar 4 havo met een mavodiploma Doorstromen naar 4 havo met een mavodiploma Een leerling kan de keuze maken om na het behalen van het mavodiploma door te stromen naar 4 havo op het Picasso Lyceum. De overstap naar het havo is echter

Nadere informatie

Van Mavo-4 naar Havo-4

Van Mavo-4 naar Havo-4 Van Mavo-4 naar Havo-4 Doorstromen naar havo-4 met een mavodiploma. Een leerling kan er voor kiezen om na het behalen van het mavodiploma 1 Havoo-4 op het Hoeksch Lyceum. door te stromen naar De overstap

Nadere informatie

VUmc Zigma Zij-Instroomprogramma Geneeskunde Master Amsterdam. Dubbeltalent gezocht

VUmc Zigma Zij-Instroomprogramma Geneeskunde Master Amsterdam. Dubbeltalent gezocht VUmc Zigma 2018-2019 Zij-Instroomprogramma Geneeskunde Master Amsterdam Dubbeltalent gezocht Ben je een talentvolle student met interesse in en ervaring met wetenschappelijk onderzoek? Misschien kun jij

Nadere informatie

In de meeste gevallen moet uw kind een taaltest afleggen. Een vrijstelling hiervan is in sommige gevallen mogelijk, wanneer:

In de meeste gevallen moet uw kind een taaltest afleggen. Een vrijstelling hiervan is in sommige gevallen mogelijk, wanneer: Diplomawaardering Met een diploma dat niet-nederlands is, krijgt uw kind soms moeilijk toegang tot het hoger onderwijs in Nederland. Daarvoor verschillen de onderwijssystemen van de diverse landen te veel.

Nadere informatie

Faculteit der Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica Decentrale selectie Psychobiologie Procedure en selectiecriteria 2014-2015 Voor het studiejaar 2014-2015 zal de opleiding Psychobiologie 100%

Nadere informatie

Toelatings- en vrijstellingsbeleid Hbo Bachelor Verpleegkunde

Toelatings- en vrijstellingsbeleid Hbo Bachelor Verpleegkunde Toelatings- en vrijstellingsbeleid Hbo Bachelor Verpleegkunde Toelating Hbo-ba Verpleegkunde vs.29.10.2015 Pagina 1 1. Toelatingsbeleid 1.1 Officiële toelatingseisen Als voorwaarde voor toelating tot de

Nadere informatie

EEN LEVEN LANG LEREN

EEN LEVEN LANG LEREN EEN LEVEN LANG LEREN Martin van der Dong, 48 allround operator mengvoeder Agrifirm, Meppel Waarom ben je een EVC-traject gaan volgen? Wat was je motivatie? Mijn werkgever Agrifirm besloot om voor alle

Nadere informatie

Schets van het onderwijsprogramma Route 3, jaar havo/vwo

Schets van het onderwijsprogramma Route 3, jaar havo/vwo Schets van het onderwijsprogramma Route 3, 12-16 jaar havo/vwo De leerlingen in route 3 (12 16) uitstroomprofiel havo/vwo kunnen instromen in verschillende fasen van het reguliere onderwijs: in de onderbouw

Nadere informatie

Van 2 BB/KB naar 3 BB/KB Intersectoraal

Van 2 BB/KB naar 3 BB/KB Intersectoraal Van 2 BB/KB naar 3 BB/KB Intersectoraal Op Echnaton volgen de leerlingen in leerjaar 3 en 4 een intersectoraal programma op BBL of KBL niveau. Door het volgen van een intersectoraal programma hoeft uw

Nadere informatie

HBO SPORTMARKETING VOOR TOPSPORTERS

HBO SPORTMARKETING VOOR TOPSPORTERS HBO SPORTMARKETING VOOR TOPSPORTERS Leerroute van de opleiding Commerciële Economie Amsterdam 2016-17 JOHAN CRUYFF UNIVERSITY INSTITUTE COLLEGE Maak van je passie voor sport je beroep Open Dagen www.hva.nl/opendagen

Nadere informatie

OP WEG NAAR HET EINDEXAMEN

OP WEG NAAR HET EINDEXAMEN Oktober 2015 INFORMATIEBOEKJE KLAS 3 TL OP WEG NAAR HET EINDEXAMEN VMBO 3 TL Inhoudsopgave 1. Inleiding... blz. 2 2. Welke keuzes moet ik als derdeklasser maken?... blz. 3 3. Wanneer ga ik over van klas

Nadere informatie

Jouw toekomst. Havo 5

Jouw toekomst. Havo 5 Jouw toekomst. Havo 5 2011-2012 LOB havo 5 Havo 5 Fase 4 = Beslissen: Deze fase ga je in als je in Havo 5 zit. Je stelt nu je definitieve top 2 vast. Je gaat nog een keer naar de beroepenavond, je organiseert

Nadere informatie

Toelating. Toelatingsonderzoek en deficiëntietoetsing 2016

Toelating. Toelatingsonderzoek en deficiëntietoetsing 2016 Toelating Toelatingsonderzoek en deficiëntietoetsing 2016 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Toelatingsonderzoek... 3 Voor wie?... 3 Waar bestaat het onderzoek uit?... 3 Wettelijke regelingen toelating

Nadere informatie