Liandon B.V. Postbus AB DUIVEN

Transcriptie

1 Betreft : Gewijzigd funderingsadvies ten behoeve van de realisatie 50 kv-station 'Rozenburg', aan de Aalsmeerderweg, nb. nr. 620 te ROZENBURG (GEMEENTE HAARLEMMERMEER) Opdrachtgever : Liandon B.V. T.a.v. mevrouw D. van der Oort Postbus AB DUIVEN NL Behandeld door : ing. H.F.C. Weijde ( ) Kenmerk : R AM_2 Datum : 4 november 2015 MOS GRONDMECHANICA B.V. Correspondentieadres : Postbus 801, 3160 AA Rhoon Centraal telefoonnummer : +31(0) Hoofdkantoor Rhoon Kleidijk EK Rhoon Vestiging Helmond Vossenbeemd 90B 5705 CL Helmond Vestiging Almelo Het Wendelgoor PJ Almelo Vestiging Halfweg Haarlemmerstraatweg 149B 1165 MK Halfweg Vestiging Suriname Ds Martin Luther Kingweg 150 District Wanica Suriname Tel

2 Inhoudsopgave Pagina 1. INLEIDING PROJECTBESCHRIJVING GEOTECHNISCHE GEGEVENS In het verleden uitgevoerd grondonderzoek Uitgevoerd grondonderzoek Geotechnisch profiel FUNDERINGSADVIES Keuze funderingstype Reductie van gemeten conusweerstanden in verband met ontgraving Paalpuntniveaus en maximum puntweerstanden en paalschachtwrijvingen Rekenwaarden netto paaldrukweerstand Paalkopzakkingen Uitvoering... 9 Bijlage A Bijlage B Bijlage C Situatie en sondering D6 (D 3167) Voorbeeldberekening paaldrukweerstand Algemene richtlijnen voor de uitvoering van heiwerk

3 3 1. INLEIDING In opdracht van Liandon BV te Duiven is door Mos Grondmechanica B.V. een grondonderzoek uitgevoerd en is op basis daarvan een funderingsadvies opgesteld voor de nieuwbouw van een 50 kv station. Voor dit project heeft Mos Grondmechanica de volgende rapporten opgesteld: Mos Grondmechanica rapport R RH_1, d.d. 22 oktober 2015, bevat de resultaten van het door Mos Grondmechanica voor dit project uitgevoerde grondonderzoek; Mos Grondmechanica rapport R AM_1, d.d. 27 oktober 2015, bevat het op de resultaten van het voornoemde grondonderzoek gebaseerde funderingsadvies, uitgaande van een fundering op (inwendig) geheide stalen buispalen. Door de opdrachtgever is een, in het verleden door derden uitgevoerd grondonderzoek verstrekt. Van dit grondonderzoek is sondering D6 in de (directe) nabijheid is uitgevoerd. Dit rapport bevat het gewijzigd funderingsadvies voor de bovengenoemde nieuwbouw, waarin voornoemde sondering is opgenomen. Als constructeur is Berkhout Tros te Alkmaar betrokken bij dit project. 2. PROJECTBESCHRIJVING Het project betreft nieuwbouw van een realisatie 50 kv station 'Rozenburg', aan de Aalsmeerderweg, nb. nr. 620, Rozenburg (Gemeente Haarlemmermeer). Ten behoeve van dit project zijn de volgende documenten beschikbaar gesteld: Reddyn, projectnr. 'RLO 1384 BO', project 'Station Rozenburg BO 20kV Uitbreiding, indeling stationsterrein optie 1", fase 'BO Basisontwerp', status 'Definitief', d.d ; Reddyn, projectnr. ' ', project '50 kv station "Rozenburg", Gemeente Haarlemmermeer: situatie bestaande toestand', fase 'DO Detailontwerp', status 'In bewerking', d.d ; Reddyn, projectnr. ' ', project '50 kv station "Rozenburg", Gemeente Haarlemmermeer: situatie nieuwe toestand', fase 'DO Detailontwerp', status 'In bewerking', d.d ; Reddyn, projectnr. ' ', project '50 kv station "Rozenburg", Gemeente Haarlemmermeer: gevel, plattegronden en doorsneden', fase 'DO Detailontwerp', status 'In bewerking', d.d ; Reddyn, projectnr. ' ', project '50 kv station "Rozenburg", Gemeente Haarlemmermeer: dakplattegronden en doorsneden', fase 'DO Detailontwerp', status 'In bewerking', d.d ; Fugro, opdrachtnr. D 3167, rapport betreffende '50 kv station a/d Aalsmeerderweg te Rozenburg', d.d

4 4 Uit deze documenten en aanvullende informatie van Berkhout Tros zijn de volgende projectgegevens afgeleid: Maaiveld Peil 0,15 m; De oppervlakte van nieuwbouw bedraagt circa 22,4 m 15,2 m; Er wordt een fundering op palen toegepast, waarbij de voorkeur van de opdrachtgever uit gaat naar (inwendig) geheide stalen buispalen; Minimale diameter van de stalen buispaal Ø 219 mm, in verband met pons keldervloer; De palen worden alleen op druk belast, de minimale rekenwaarde van de paalbelasting F d = circa 450 kn; De nieuwbouw zal worden onderkelderd, onderkant van de kelder bevindt zich op Peil 1,70m Maaiveld 1,55 m; Sondering D6 van rapport D 3167, dient meegenomen te worden in het funderingsadvies; Er vindt geen significante ontgraving, dan wel ophoging van het terrein rondom het station plaats. De fundering is op basis van bovenstaande projectgegevens ingedeeld in geotechnische categorie GEOTECHNISCHE GEGEVENS 3.1 In het verleden uitgevoerd grondonderzoek In het verleden is door derden een grondonderzoek uitgevoerd onder opdrachtnummer D Voor de omschrijving en de resultaten van het uitgevoerde grondonderzoek wordt kortheidshalve verwezen naar Fugro, rapport D 3167, d.d. 28 maart Een afdruk van de situatie en van sondering D6 (van opdracht D 3167) is ter informatie opgenomen onder bijlage A. 3.2 Uitgevoerd grondonderzoek Op 15 september 2015 zijn door Mos Grondmechanica de sonderingen 1, 2, 3, 5 en 6 uitgevoerd tot een diepte van maaiveld 24,1 m à maaiveld 25,0 m (maximaal NAP 29,2 m). Sondering 4 kon in verband met de bestaande bebouwing niet worden uitgevoerd. Naast de conusweerstand (q c ) is de plaatselijke wrijving (f s ) gemeten. Uit de plaatselijke wrijving en de conusweerstand is het wrijvingsgetal (R f ) berekend. Dit getal geeft nader inzicht in de aanwezige grondsoorten. In verband met de aanwezigheid van kabels en leidingen, welke niet bekend zijn op de klicmelding, zijn in opdracht van Liandon B.V. de sonderingen tot een diepte van maaiveld 2,0 m (maximaal NAP 6,2 m) voorgeboord. De tijdens het boren vrijgekomen grondslag is visueel geclassificeerd, conform NEN 5104, en tot boorprofiel verwerkt. Het boorprofiel is opgenomen in de sondeergrafiek.

5 5 Tijdens het boren is het grondwater aangetroffen op circa NAP 4,4 m à NAP 5,9 m. Deze waarneming is slechts een indicatie omdat spanningswater, het grondprofiel, lokale omstandigheden en seizoen afhankelijke factoren een storende invloed kunnen hebben. De sondeerlocaties zijn door onze landmeetkundige afdeling in het terrein uitgezet en gewaterpast ten opzichte van NAP. Voor de resultaten van dit grondonderzoek wordt verwezen naar Mos Grondmechanica rapport R RH_1, d.d. 22 oktober Geotechnisch profiel De maaiveldhoogte ter plaatse van de sondeerlocaties varieert van NAP 2,84 m tot NAP 4,41 m. Aan de hand van het uitgevoerde grondonderzoek is het volgende geotechnische profiel opgesteld: Vanaf maaiveld tot circa NAP 4,8 m à circa NAP 6,2 m zijn geen conusweerstanden (q c ) gemeten, als gevolg van het voorboren. Volgens de boorstaten is zand en (zandhoudend) klei aangetroffen; Vanaf circa NAP 4,8 m à circa NAP 6,2 m tot circa NAP 7,0 m is een kleipakket aangetroffen, waarin conusweerstanden (q c ) zijn gemeten van 0,2 MPa à 0,4 MPa; Vanaf circa NAP 7,0 m tot circa NAP 8,0 m is een silthoudend, losgepakt zandpakket aangetroffen, waarin conusweerstanden (q c ) zijn gemeten van 0,6 MPa à 2,4 MPa; Vanaf circa NAP 8,0 m tot circa NAP 11,4 m à NAP 11,9 m is een cohesief pakket aangetroffen, dat bestaat uit klei en veen. In de klei zijn conusweerstanden (q c ) gemeten van 0,2 MPa à 0,4 MPa. In het veen zijn conusweerstanden (q c ) gemeten van 0,6 MPa à 1,2 MPa; Hieronder tot aan de maximaal verkende diepte van NAP 29,2 m is een zandpakket aangetroffen waarin conusweerstanden (q c ) zijn gemeten van 6,0 MPa tot 30 MPa en hoger.

6 6 4. FUNDERINGSADVIES 4.1 Keuze funderingstype Gelet op de projectgegevens en de opbouw en samenstelling van de ondergrond, kunnen wij vanuit geotechnisch oogpunt instemmen met de keuze voor een fundering op (inwendig) geheide stalen buispalen. Voorwaarde voor het toepassen van een geheid paalsysteem is, dat (enige) heitrillingen en geluidshinder in de (directe) omgeving toelaatbaar zijn. De berekeningen van de rekenwaarden van de maximale verticale paaldrukweerstand zijn uitgevoerd voor (inwendig) geheide stalen buispalen en zijn voor de paaldrukweerstand gebaseerd op de geotechnische norm NEN Geotechnisch ontwerp van constructies. 4.2 Reductie van gemeten conusweerstanden in verband met ontgraving Bij het berekenen van de maximale paalpuntspanning en de maximale paalschachtwrijving is, in verband met het lokaal ontgraven voor de aanleg van de kelder, rekening gehouden met een reductie van de (vooraf) gemeten conusweerstanden. Deze ontgraving reikt maximaal tot een diepte gelijk aan het niveau van de onderkant van de keldervloer = Peil 1,70 maaiveld 1,55 m. In de berekening wordt uitgegaan van een gemiddeld maaiveldniveau van NAP 4,15 m. Hierdoor wordt een ontgravingsniveau van NAP 5,7 m gehanteerd, met lengte en breedte van 23 m 16 m. Bij het berekenen van deze waarden is rekening gehouden met een reductie van de vooraf gemeten conusweerstanden. Omdat de palen trillingsarm worden geïnstalleerd, zal de horizontale korrelspanning minder dan recht evenredig met de verticale korrelspanning afnemen. De conusweerstand is gereduceerd met de wortelmethode conform art (k) van NEN Paalpuntniveaus en maximum puntweerstanden en paalschachtwrijvingen In tabel 4 1 is per sondering voor (inwendig) geheide stalen buispalen het voor de benodigde paaldrukweerstand geadviseerde paalpuntniveau aangegeven met de bijbehorende waarden voor de representatieve negatieve kleef, de maximum paalschachtwrijving en de maximum puntweerstand. In de toekomst kunnen zettingen optreden in de samendrukbare lagen van de ondergrond. Deze zettingen leiden tot negatieve kleef langs de funderingspalen. Voor de berekening van de negatieve kleef is de grondwaterstand aangenomen op een niveau van NAP 6,0 m. De negatieve kleef is vanaf onderkant keldervloer tot NAP 11,4 m à NAP 11,9 m in rekening gebracht. Voor de kelderconstructie dient vanaf maaiveld tot NAP 5,7 m (onderkant keldervloer) negatieve kleef in rekening te worden gebracht. De constructeur dient deze negatieve kleef langs de gehele buitenomtrek van de kelderconstructie in rekening te brengen als een uitwendige belasting. De grootte van de representatieve waarde van de negatieve kleef langs de kelderconstructie bedraagt 5 kn/m wandomtrek. Uitgaande van een hiervoor aan te houden belastingfactor γ f;nk = 1,4 is de rekenwaarde van de negatieve kleefbelasting F nk;d = 7,0 kn/m wandomtrek

7 7 De maximum paalschachtwrijving is met de procentenmethode berekend vanaf de bovenkant van de draagkrachtige zandlagen op NAP 11,6 m à NAP 11,9 m tot het geadviseerde paalpuntniveau. Hierbij is voor (inwendig) geheide stalen buispalen een factor gehanteerd van α s = 0,010. De maximum puntweerstanden zijn voor (inwendig) geheide stalen buispalen berekend met een paalklassefactor α p = 1,0; voor de overige paalfactoren geldt: β = 0,9 en s = 1,0. Tabel 4 1 Paalpuntniveaus en maximum paalschachtwrijvingen en puntweerstanden (inwendig) geheide stalen buispalen Sondering Maaiveldhoogte Paalpuntniveau F nk;rep;i q s;cal;max;i 1) q b;max;i 1)2) Nr. [m tov NAP] [m tov NAP] [kn/m] [kn/m] [MPa] 1 4,05 17, ,0 2 2,84 14,75 ( 16,00/ 17,50) (437/628) 8,6 (10,1/9,7) 3 4,17 16, ,2 4 4,14 Niet uitgevoerd 5 4,17 14,75 ( 16,00) (634) 9,6 (6,2) 6 4,11 14,75 ( 17,50) (579) 7,4 (8,7) D6 (D 3167) 4,41 14,75 ( 16,00/ 17,50) (416/535) 8,5 (7,1/8,0) F nk;rep;i is de representatieve waarde van de negatieve kleef bij sondering i, per meter paalomtrek; q s;cal;max;i is de representatieve waarde van de maximumpaalschachtwrijvingskracht bij sondering i, per meter paalomtrek; q b;max;i is de maximale puntweerstand bij sondering i; 1) 2) Bij het berekenen van deze waarden is rekening gehouden met een reductie van de vooraf gemeten conusweerstanden conform art (k) van NEN (de wortelmethode); deze waarden gelden voor palen Ø 273/290 mm; 4.4 Rekenwaarden netto paaldrukweerstand Met de hiervoor aangegeven waarden van de negatieve kleef en de maximum paalschachtwrijving en de maximum puntweerstand zijn voor (inwendig) geheide stalen buispalen de rekenwaarden van de netto paaldrukweerstand berekend. Hierbij zijn, conform NEN , de volgende factoren gehanteerd; ξ 3 = 1,28 (6 sonderingen; niet stijf bouwwerk), γ t (= γ b = γ s ) = 1,20, γ f;nk = 1,00. Dit geeft de volgende rekenwaarden voor de netto paaldrukweerstand (tabel 4 2):

8 8 Tabel 4 2 Rekenwaarden voor de netto paaldrukweerstand (inwendig) geheide stalen buispalen Paalafmetingen [mm/mm] R c;net;d [kn] Ø 273/ R c;net;d is de rekenwaarde van de netto paaldrukweerstand, na aftrek van de negatieve kleef langs de paalschacht, maar exclusief de negatieve kleef langs de buitenwand van de kelderconstructie. De vermelde rekenwaarden van de netto paaldrukweerstand (R c;net;d ) betreffen de rekenwaarden van de maximale paaldrukweerstand die door de paal op paalkopniveau aan de funderingsgrondslag kan worden ontleend. De constructieve sterkte moet separaat worden beoordeeld door de constructeur. Een berekeningsvoorbeeld is opgenomen onder bijlage B. 4.5 Paalkopzakkingen De maximale paalkopzakkingen in de bruikbaarheidsgrenstoestand bedragen (bij de maximale karakteristieke paalbelastingen) circa 5 à 10 mm. Afhankelijk van de opbouw van de ondergrond en de gekozen paalafmetingen bedragen de maximale zettingsverschillen, uitgaande van praktisch gelijke paalbelastingen, 5 mm. De werkelijk optredende zettingen en zettingsverschillen zijn onder meer afhankelijk van de beschouwde locatie, de toegepaste paalafmetingen en de werkelijk optredende paalbelastingen.

9 9 4.6 Uitvoering Het op diepte heien van de geheide stalen buispalen zal naar verwachting kunnen worden uitgevoerd met een inwendig valblok, met een minimaal gewicht van kg voor Ø 273 mm. Het blokgewicht en toe te passen valhoogte af te stemmen met de palenleverancier. Wij adviseren om, het blokgewicht en toe te passen valhoogte, vooraf met de (beoogde) paalleverancier te bespreken; evenals de mogelijkheden voor een probleemloze installatie, waarbij rekening dient te worden gehouden met de lokale omstandigheden (o.a. toegang en werkruimte). Verder dient bij dit paaltype altijd extra aandacht te worden besteed aan de segmentlengtes, wanddiktes van de buizen, alsmede een goede kwaliteit van het lassen van de verbindingen. Voor algemene richtlijnen voor de uitvoering van heiwerken wordt verwezen naar bijlage C (heiwerk). ing. H.F.C. Weijde ( ) Amsterdam, 4 november 2015 Mos Grondmechanica B.V. Contr. : r.s.

10 10 Bijlage A Situatie en sondering D6 (D 3167)

11

12

13 11 Bijlage B Voorbeeldberekening paaldrukweerstand

14 Berekening weerstand drukpalen Stalen buispaal NEN (Eurocode 7-1) Opdrachtnummer: Printdatum: Project: Schakelstation te Rozenburg Versie Sondering: 1 Omschrijving: Maaiveld hoogte: NAP - 4,05 m Grondwaterstand: NAP - 6,00 m Putbodem: NAP - 5,70 m Afmetingen ontgraving: Rechthoekige ontgr. tot: NAP - 5,70 m (B = 16,00 m; L = 23,00 m) (reductie qc via de wortel); ; Ontlasting putbodem = 28,88 kn/m2. Terreinbelasting: 0 kn/m2 Geotechnisch profiel Terreinspanningen F pos F neg laag ok. laag γ q c,gem K o tanδ grondsoort σ v;z;i;gem σ v;z;i;ontgr q s;cal;max;i F nk;rep nr. [NAP +m] [kn/m 3 ] [MPa] [kn/m 2 ] [kn/m 2 ] [kn/m] [kn/m] 1-5,70 17,5 Voorboren 14,44 0, /Klinker etc 2-6,00 17,5 2,0 0,25 Voorboren 31,50 2, /Klinker etc 3-6,06 17,5 2,0 0,25 Voorboren 34,35 5, /Klinker etc 4-6,13 13,5 0,2 0,25 Klei/Veen 34,70 5, ,85 15,0 0,3 0,25 Klei 36,62 7, ,07 17,6 1,1 0,25 Leem 39,25 10, ,27 19,0 1,9 0,25 Zand 40,98 12, ,45 18,0 1,3 0,25 Leem 42,60 13, ,85 19,0 2,0 0,25 Zand 45,11 16, ,01 15,1 0,4 0,25 Klei 54,93 28, ,39 12,6 0,8 0,25 Veen 63,45 37, ,57 17,8 2,1 Leem 64,65 39, ,50 20,1 9,1 Zand 95,33 87, Parameters α s (in zand) 0,010 α p 1,0 ξ 3 1,28 γ m,b4 1,20 γ f,nk 1,00 OCR F nk,rep 29 kn/m q s;cal;max 462 kn/m MOS GRONDMECHANICA B.V. Postbus 801, 3160 AA Rhoon - Telefoon Fax

15 Berekening weerstand drukpalen Stalen buispaal NEN (Eurocode 7-1) Opdrachtnummer: Printdatum: Project: Schakelstation te Rozenburg Versie Sondering: 1 Omschrijving: Maaiveld hoogte: NAP - 4,05 m Grondwaterstand: NAP - 6,00 m Putbodem: NAP - 5,70 m Afmetingen ontgraving: Rechthoekige ontgr. tot: NAP - 5,70 m (B = 16,00 m; L = 23,00 m) (reductie qc via de wortel); ; Ontlasting putbodem = 28,88 kn/m2. Terreinbelasting: 0 kn/m2 Rekenwaarde drukweerstand op een diepte van NAP - 17,50 m Schachtdia m. Voetplaatdi am. A punt O s β q b;max R b;cal;max R s;cal;max F nk;rep F c;d;net [mm] [mm] [mm2] [mm] [MPa] [kn] [kn] [kn] [kn] ,9 5, Rekenvoorbeeld: R c;cal;max = A punt q b;max + R s;cal;max R c;d;net = R c;cal;max /(ξ 3 γ m;b ) - F nk;rep γ f;nk = = 726 kn = = 450 kn MOS GRONDMECHANICA B.V. Postbus 801, 3160 AA Rhoon - Telefoon Fax

16 12 Bijlage C Algemene richtlijnen voor de uitvoering van heiwerk

17 13 ALGEMENE RICHTLIJNEN VOOR DE UITVOERING VAN HEIWERK Voor de aanvang van het heiwerk moeten de volgende zaken bekend zijn: Het palenplan met de paalafmetingen en de paalpuntniveaus. Hierop dienen de sondeerlocaties en de gedachte heivolgorde tevens te zijn aangegeven. De maaiveldhoogten ter plaatse van de te heien palen. De maaiveldhoogten ter plaatse van de sondeerlocaties. Het grondonderzoek en het bijbehorende funderingsadvies. In principe dient het heiwerk te worden gestart ter plaatse van het diepst geadviseerde paalpuntniveau, en vervolgens dient van het diepste naar het hoogste niveau te worden geheid. Omdat de funderingsgrondslag tussen sondeerlocaties kan variëren is een controle hierop noodzakelijk. Dit kan door de palen tijdens het inheien te kalenderen 1) en de daarbij verkregen kalenderwaarden 2) vervolgens uit te zetten tegen de inheidiepte. Het zo verkregen diagram wordt een slagdiagram 3) genoemd. Bij een goede keuze van het heiblok zal onder gelijke omstandigheden meestal een duidelijke correlatie te zien zijn tussen het slagdiagram en het sondeerdiagram. Om de verkregen kalenderwaarden goed te kunnen vergelijken verdient het aanbeveling de eerste paal op of nabij een sondeerlocatie te heien ("ijken"). Bij de eerste paal en alle overige nabij een sondeerlocatie gesitueerde palen, kalendert men bij voorkeur over een zo groot mogelijk traject tussen het maaiveld en het te bereiken paalpuntniveau. Nadat de kalenderwaarden van de eerste paal tot een slagdiagram zijn verwerkt moet aan de hand van dit slagdiagram worden vastgesteld over welk traject de overige palen minimaal moeten worden gekalenderd. Op de geadviseerde paalpuntniveaus kunnen kalenderwaarden worden gevonden die slechter zijn dan de vereiste of de verwachte normen. Dit is op zich nog geen reden om de palen naar een dieper paalpuntniveau te heien. Door het heien kunnen de waterspanningen in de poriën rondom de paalpunt namelijk tijdelijk oplopen. Door deze wateroverspanning kan de heiweerstand sterk afnemen. Bij geprefabriceerde palen kan dit tijdelijke verschijnsel eenvoudig worden geconstateerd door de betreffende paal na een voldoende lange pauze, veelal de volgende ochtend, na te heien. Ook bij het naheien moet worden gekalenderd; ditmaal echter over bijvoorbeeld 4 à 5 trajecten van elk 50 mm beneden het oorspronkelijk bereikte paalpuntniveau. Uit het naheien zal een verdwenen wateroverspanning moeten blijken uit hogere kalenderwaarden, die dan moeten aansluiten bij het verwachtingspatroon. Het eventueel optreden van wateroverspanning verdient bij het heien naast belendingen extra aandacht omdat het optreden van wateroverspanning kan leiden tot het tijdelijk afnemen van het draagvermogen van de bestaande paalfundering. In geval van in de grond gevormde palen kunnen de palen onmiddellijk na elkaar worden vervaardigd, indien de onderlinge hart op hart afstand ten minste 4 maal de paalschoendiameter bedraagt. Een kleinere afstand is toegestaan, als de tijd tussen het maken van de eerste en de tweede paal zodanig lang is dat de specie in de eerst gemaakte paal voldoende is opgestijfd. Hiervoor moet minimaal 20 uur worden aangehouden. Indien een vertragende hulpstof wordt toegepast, moet de tijdsduur zonodig worden verlengd. In geval van in de grond gevormde palen dient na het bereiken van het geadviseerde paalpuntniveau een controle op de aanwezigheid van water of grond in de buis plaats te vinden. Bij afkeuring dient de buis voor het trekken te worden gevuld met beton, grout of wanneer daar geen geohydrologische bezwaren tegen bestaan een mengsel van zand en grind. Het paalpuntniveau van een nieuwe

18 14 (vervangende) paal dient ten minste zo diep te zijn als het bereikte paalpuntniveau van de afgekeurde paal. Om nodeloos zwaar heiwerk te vermijden moet sluitend heien worden voorkomen. Bij poeren moet dus bij voorkeur van binnen naar buiten worden geheid. Bij heien nabij belendingen verdient het (veelal) de voorkeur het heiwerk te starten op de kleinste afstand van de belendingen en vervolgens een heivolgorde te hanteren met een ten opzichte van de belendingen toenemende afstand. Verder wordt verwezen naar: NEN EN (2000) "Uitvoering van bijzonder geotechnische werken Verdringingspalen". Vervanger van de inmiddels ingetrokken normen: NEN 6741 (1991) "Het uitvoeren van houten paalfunderingen". NEN 6742 (1991) "Het uitvoeren van funderingen met geprefabriceerde betonnen palen". BRL 2356 ( ) "In de grond gevormde palen", bijlage C ( ) "Werkwijze bij het vervaardigen van ingeheide en schokkend of trillend getrokken palen". BRL 2356 ( ) "In de grond gevormde palen", bijlage D ( ) "Werkwijze bij het vervaardigen van ingeheide palen met een uitgeheide betonvoet". BRL 1710 ( ) "Het aanbrengen van stalen buissegmentpalen". In twijfelgevallen is het raadzaam de geotechnische adviseur te raadplegen. Deze kan aangeven of het zinvol is om controlesonderingen te laten maken. Deze sonderingen mogen niet worden uitgevoerd wanneer in de nabijheid wordt geheid (wateroverspanning). Tot slot maken wij u erop attent dat Mos Grondmechanica beschikt over: Deskundige opzichters voor de begeleiding van alle grond en funderingswerken. Goede apparatuur en medewerkers voor: Het uitzetten en of het inmeten van palenvelden. Het sonisch doormeten van palen (controle op eventueel aanwezige ernstige gebreken). Noten: 1) 2) 3) Kalenderen is het tellen en registreren van het aantal slagen dat nodig is om een paal (steeds weer) over een vaste afstand van 0,25 m te doen zakken. Deze vaste afstanden moeten op de paal zijn aangegeven met horizontale strepen, te beginnen bij de paalpunt. Een kalenderwaarde is het gemeten aantal slagen van het heiblok dat benodigd is voor de paalzakking over een traject van 0,25 m. Een slagdiagram wordt verkregen door de gemeten kalenderwaarden grafisch uit te zetten tegen de corresponderende paalpuntdiepte. Het zo verkregen slagdiagram wordt bij voorkeur getekend in het sondeerdiagram van de sondering die zo dicht mogelijk bij de paal werd uitgevoerd. (22 mei 2007)