GEBIEDS GERICHTE AANPAK

Transcriptie

1 Nieuwsbrief nr. 4 - feb 2002 GEBIEDS GERICHTE AANPAK W EST Z EEUWSCH-VLAANDEREN Onze top 10 Beste lezer, West Zeeuwsch-Vlaanderen bruist van energie. Ambitieuze projecten zijn er in overvloed. Overheid, bedrijfsleven en particulieren werken vaak samen om ze te realiseren. Plannen die zonder uitzondering bij West Zeeuwsch-Vlaanderen horen. Ze zijn gemaakt met groot respect voor onze geschiedenis en natuurlijke omgeving. Ons basiskapitaal. Onze identiteit. In deze Nieuwsbrief presenteert de Gebiedscommissie haar prioriteitenlijst. Het zijn stuk voor stuk plannen en projecten, waar de commissie volledig achter staat. Daar trekken we het hardst aan. De lijst is niet volledig. Er zullen in de nabije toekomst ongetwijfeld nog projecten aan worden toegevoegd. Wij hopen in ieder geval dat u over deze top 10 net zo enthousiast zult worden als wij zijn. Gert de Kok Gedeputeerde Landinrichting Voorzitter Gebiedscommissie RUILGRONDBANK Positief voor boeren en West Zeeuwsch-Vlaanderen Afgelopen jaar wijzigden vele hectaren grond in West Zeeuwsch-Vlaanderen van functie. Bijna altijd gaat het om landbouwgronden die aan een "nieuw leven" beginnen. Van landbouwgrond naar natuur bijvoorbeeld, of naar recreatie, wonen of kustversterking. De dienst die zich intensief bezighoudt met het kopen, ruilen en inrichten van de gronden (klaar maken voor de nieuwe functie) is de Dienst Landelijk Gebied (DLG) Zeeland van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Visserij (LNV). Deze dienst zal het, wat West Zeeuwsch-Vlaanderen betreft, de komende jaren alleen maar drukker krijgen. Steeds meer plannen van de Gebiedscommissie worden tenslotte concreter. Om ze te realiseren is het meestal noodzakelijk om het bestemmingsplan te wijzigen. Voor het regelen van de praktische kant van de zaak komen de DLG-medewerkers in actie. Zij melden zich bij de boer. En niet met lege handen. In hun kas zit zo'n 400 hectaren West Zeeuwsch-Vlaamse ruilgrond. Daar komen binnenkort nog 100 hectaren bij. Er valt dus wat te ruilen. Extra ruilgronden De 400 hectaren zijn in de afgelopen acht jaar aangekocht door het DLG. De Gebiedscommissie heeft vorig jaar te kennen gegeven dat zij dat te weinig vindt om goed zaken te kunnen doen met de boeren. De leden willen dat DLG over meer ruilgronden beschikt. Hoe sneller een overeenkomst met een boer kan worden afgesloten des te eerder kan begonnen worden met het wijzigen van de functie, zeggen zij. De Provincie Zeeland staat achter de wens van de Gebiedscommissie en heeft 600 duizend euro vrij gemaakt om extra gronden te verwerven. Met dat budget kan DLG, via een leen-constructie, 100 hectaren aankopen. Wellicht komen daar in de nabije toekomst nog meer hectaren bij. De gemeenten Sluis- Aardenburg en Oostburg en de Waterschappen onderzoeken nu of zij ook kunnen deelnemen aan deze Ruilgrondbank. Daarnaast koopt DLG jaarlijks 50 à 60 hectaren grond aan.

2 Belang boer centraal Hoofd van DLG Zeeland en adviseur van de Gebiedscommissie is de heer Wouter van Zandbrink. "Wij krijgen regelmatig grond aangeboden door boeren die ermee willen ophouden", zegt hij. "Bij aankopen voor functiewijzigingen zijn dat ook de eenvoudigste klanten. Anders wordt het als boeren vervangende grond willen hebben. Dan moeten we kijken wat wij in huis hebben. Ons uitgangspunt is dat wij het zo prettig mogelijk willen regelen met de boer. Niet alleen ons belang staat centraal, ook zijn belang. Een boer die met ons zaken doet, is er nog nooit slechter van geworden. Voor zijn grond krijgt hij vrijwel altijd meer, betere of beter gelegen grond terug. Wij krijgen natuurlijk ook te maken met zaken waarbij een heel bedrijf verplaatst moet worden. Dat is vorig jaar in De Braakman nog gebeurd. Die boer is met onze steun opnieuw begonnen in Oost Zeeuwsch-Vlaanderen. Hij is er bedrijfsmatig op vooruit gegaan. Sociaal gezien is het voor zo'n gezin natuurlijk wel een hele stap. De plussen, die wij konden bieden, hebben de doorslag gegeven om elders opnieuw te starten". Zodra de gronden verworven zijn, neemt DLG de taak op zich om de grond aan te passen aan de nieuwe functie. Dat kan het aanplanten van een bos zijn of het versterken van de zeewering. Als de werken gedaan zijn "schuift" DLG de gronden door naar de instantie die het beste geplaatst is om de gronden verder te beheren, zoals Staatsbosbeheer of een Waterschap. KUST IS BREDER DAN HET STRAND Als "we" zomers zeggen: we gaan naar Cadzand toe, bedoelen we meestal: we gaan naar het strand van Cadzand-Bad toe. Toeristen van buiten de regio bedoelen dat zeker. De kust is echter meer dan het strand (en de boulevard) alleen. Het directe achterland heeft toeristisch ook heel wat te bieden. Dat geldt voor onze hele kust. Van het Zwin bij Retranchement tot aan Paulinaschor in Hoofdplaat. Gestreefd wordt om op een natuurlijke manier een eenheid te maken tussen de vloedlijn en de "binnenlandse kust". Dat zal gebeuren door een landschappelijke herinrichting. Deze ingrijpende kwaliteitsverbeteringen zorgen er voor dat toeristische bedrijven achter de kust, meer profiteren van het kusttoerisme dan vroeger. De plannen motiveren bestaande bedrijven om te investeren, nieuwe bedrijven worden er ongetwijfeld door aangetrokken. De Gebiedscommissie wil graag benadrukken dat de kustzone een waaier aan functies heeft, die allemaal met elkaar te maken hebben. Het is zaak om al die functies op elkaar af te stemmen. Dan hebben we het zowel over toerisme en recreatie als over landbouw, mobiliteit, veiligheid en natuur en landschap. Alleen een integraal kustbeleid leidt tot de beste resultaten. CAMPING GROEDE GROTER EN GROENER Leo en Jos van Damme hebben letterlijk en figuurlijk grootse plannen met hun Camping Groede. Binnenkort beslist de gemeenteraad van Oostburg of de broers hun ideeën ook in daden mogen omzetten. De sfeer is positief. De plannen staan dan ook garant voor een enorme kwaliteitssprong. Niet alleen willen zij hun camping vergroten van 18 naar 24 hectaren, zij omarmen ook de natuur. Of beter gezegd: de natuur sluit, als de plannen doorgaan, de camping straks in en dringt er ook naar binnen. Want behalve het aanwerven van gronden om "meer camping" te krijgen, willen de eigenaren ook meewerken om een stuk landbouwland te veranderen in een natuurgebied. Wanneer alle plannen gerealiseerd zijn, zal Camping Groede directe buur zijn van de Zwartegatse kreek, de Cletemspolder en de Groedse Duintjes. Groenere staanplaatsen Het "campinggezicht" zal ruimer en groener zijn. Het aantal staanplaatsen neemt slechts met circa 10 procent toe. Dat betekent per staanplaats beduidend meer vierkante meters. Ook het voorzieningenniveau (sanitair, sportfaciliteiten ) stijgt mee. Hetzelfde geldt voor de aanplant op de camping. De Gebiedscommissie staat achter de Van Dammeplannen omdat die passen binnen de gewenste kwaliteitsontwikkeling van de recreatie.

3 GROEDE PRESENTEERT... Het versterken van de eenheid tussen Groede-Dorp en Groede-Bad is het doel van het project Groede Podium. Later willen we datzelfde effect bereiken tussen Cadzand- Dorp en Cadzand-Bad en tussen Nieuwvliet-Dorp en Nieuwvliet-Bad. Bij Groede Podium zal een gebied van minimaal 10 hectaren (Hertenpark Groede) een grondige gedaanteverwisseling ondergaan. Dit stuk land, dat nu nog grotendeels agrarisch is, zal landschappelijk fraai worden aangekleed. En daar blijft het niet bij. Het hertenpark krijgt een grondige opknapbeurt, zodat het een echte dagattractie wordt voor het hele gezin. Bij alle plannen over Groede kijken we ook hoe we het thema cultuur verder kunnen versterken. Denken en handelen vanuit een thema gebeurt eveneens bij de ontwikkeling van de andere kernen in West Zeeuwsch-Vlaanderen. Ligfietsen De naam Groede Podium slaat op het gegeven dat Groede een podium wil zijn voor cultuur en natuur. Zoals de aantrekkelijke plannen nu voor ons liggen, rekenen we erop dat de strandgangers straks eerder geneigd zijn om het gastvrije achterland te ontdekken. Het toeristisch bedrijfsleven in Groede reageert positief op de plannen. Gestimuleerd door het thema verbeteren zij hun bedrijf. Bijvoorbeeld door het aankopen van aanpalende landbouwgronden om die vervolgens in de geest van Groede Podium in te richten. Een onderdeel van het plan is dat Groede ook een Recreatief Mobiliteitsknooppunt wordt. In West Zeeuwsch- Vlaanderen zijn al meer van dergelijke kleinschalige knooppunten op landbouwbedrijven. Zij maken deel uit van het Mobiliteitsactieplan. Een ambitieus project dat als doel heeft om aan de verplaatsingen in onze regio een hoge attractiewaarde te geven. Binnen enkele jaren moet het op deze knooppunten mogelijk zijn om niet alleen tandems en ligfietsen te huren (naast de gewone fietsen), maar ook dat je ze kunt achterlaten op een ander knooppunt. Zoals de zaken er nu voor staan, zal Groede Podium in de loop van 2003 gerealiseerd zijn. KUSTFIETSROUTE BRESKENS - ADINKERKE Klaar in 2003 Niet alle lezers zullen meteen weten waar Adinkerke ligt. Wij zullen het meteen maar zeggen: Adinkerke ligt aan de Belgische kust tegen de Franse grens aan. Een afstand van zo'n 80 km, waarvan ongeveer 15 km op Nederlands grondgebied. Deze fietsroute maakt deel uit van het project duurzame kustontsluiting, een project waarin de provincie Zeeland samenwerkt met de provincie West-Vlaanderen en het Vlaamse ministerie voor Toerisme en Werkgelegenheid. Voor West Zeeuwsch-Vlaanderen is de kustfietsroute dubbel belangrijk. Vanzelfsprekend wordt het een aantrekkelijke route over veilige wegen. Daarnaast vormt de route de schakel tussen de kust en de binnenlandse fietsroutes. De kustroute betekent een mooie aanvulling op het fietsnetwerk tussen Zeeuwsch- Vlaanderen en Vlaanderen. Dit netwerk is indertijd "geboren" uit het Euregio project plattelandstoerisme in het land van Reynaert en Uilenspiegel. Dat heeft geresulteerd in grensoverschrijdende routes voor fietsers, wandelaars, ruiters en automobilisten, die het hele binnenland recreatief ontsluiten. Centraal staat het beleven van de route. Dat zal onder andere gebeuren door de landschapsgrenzen en de grenzen van de voormalige eilandenstructuur op een natuurlijke wijze te accentueren. De Gebiedscommissie hecht er ook veel belang aan dat de route gezinsvriendelijk wordt. Mede op verzoek van de Vlamingen bouwen wij het tracé uit tot aan het toekomstige voetfietsveer in Breskens.

4 WORDT 500 JAAR WACHTEN BELOOND? Het mag dan wel heel lang geleden zijn, Sluis is nooit vergeten dat het eens een drukke havenplaats was. Nog tot in de 16e eeuw voeren zeeschepen deze voorhaven van Brugge binnen. In die tijd zei men tegen elkaar: wie Sluis bezit, bezit Vlaanderen. Om maar even aan te geven hoe belangrijk Sluis wel was. Het verloop van de Zwin-geschiedenis is bekend, verzanding maakte een einde aan het maritieme leven van Sluis. En niet alleen aan dat van Sluis, Sint Anna ter Muiden sprak tot die tijd ook een aardig woordje mee. Sluis kennen we nu allemaal als een sfeervolle vestingstad met een groot winkelaanbod. In Vlaanderen is shoppen in Sluis populair, al dan niet in combinatie met het regelen van bankzaken. Maar met het verdwijnen van het veer Breskens-Vlissingen, de fiscale harmonisatie en het wegvallen van de voordelen van het grensoverschrijdend banktoerisme raakt Sluis deze klanten absoluut kwijt. Nieuwe impulsen zijn nodig om een andere (kapitaalkrachtige) doelgroep aan te trekken. De gemeente Sluis-Aardenburg is met een nieuw project gekomen: Sluis aan Zee. Ruim 400 ligplaatsen Sluis aan Zee is een grootschalig project dat zich afspeelt tussen Sluis en Cadzand-Bad, een afstand van ongeveer 8 kilometer. Door het doortrekken van het bestaande uitwateringskanaal zou Sluis weer verbonden moeten worden met de zee. Dat dit geen eenvoudige zaak is, spreekt voor zich. Tegelijkertijd is het een fantastische uitdaging. Zowel op het gebied van natuur, cultuurhistorie en archeologie als voor recreatie en toerisme, waterbeheer, waterkering en bijzondere woningbouw. Kansen te over om er iets heel speciaals van te maken. Op de plaats waar ooit de handelsschepen lagen (de Sluissche Haven- en Mariapolder) zien we in gedachten al een jachthaven met plaats voor vier- à vijfhonderd plezierjachten en motorboten. Een mooie haven in een historisch kader. Voor West Zeeuwsch-Vlaanderen betekent het dat de regio binnen enkele jaren over twee professionele jachthavens zal beschikken. Sluis zal zich ongetwijfeld kunnen optrekken aan de faam die Breskens al heeft. Waar de gemeente Sluis-Aardenburg van overtuigd is, is dat er in deze Euregio (Zeeuwsch-Vlaanderen, Oosten West-Vlaanderen) behoefte is aan een dergelijk initiatief. De vraag naar ligplaatsen vanuit Vlaanderen is enorm. Maar liefst achttienduizend Belgische zeiljachten en motorboten hebben hun thuishaven in Nederland. In Zeeland nemen zij een kwart tot een derde van alle ligplaatsen "in beslag". In Breskens is zelfs 80 procent van de 580 ligplaatsen in Vlaamse handen. Tweede huis Een belangrijk economisch argument om een haven aan te leggen is dat de schepen in de praktijk vooral in de haven blijven. In Blankenberge is dat onderzocht. Tachtig procent van "hun tijd" brengen de schepen daar op hun vaste plek door. De eigenaren zien hun schip vooral als een tweede huis. Dat is positief nieuws voor de detailhandel en de horeca in Sluis. De stad van klokkenluider Jantje, met jaarlijks ruim een miljoen Belgische kooptoeristen, heeft een sterke uitgangspositie om Belgische bootbezitters naar haar haven te lokken Om alle belangen goed af te wegen, wordt een Milieu Effect Rapportage (MER) opgesteld. Ook is men bezig om de archeologische waarden te inventariseren. Het MER dient als toetssteen voor en onderlegger van het bestemmingsplan. Het streven is er op gericht om de negatieve milieu-effecten in zowel de aanleg- als de gebruiksfase zo beperkt mogelijk te houden. En de positieve effecten voor natuur, cultuurhistorie en landschap te maximaliseren. Zonder het kosten-aspect uit het oog te verliezen. Vanzelfsprekend gebeurt alles in grote openheid. De inspraakprocedure over het MER zal naar verwachting deze zomer beginnen. Na de planologische procedure volgt het projectmatig uitvoeren van het Zwingeulproject.

5 AARDENBURG De wallen willen wel Achtduizend jaar geleden woonden er al mensen op het grondgebied van Aardenburg. Dat heeft archeologisch onderzoek onomstotelijk bewezen. Dat was in de middensteentijd. De Romeinen moesten toen nog komen. Zij bouwden hier in de tweede en derde eeuw na Chr. een castellum, dat deel uitmaakte van een verdedigingsgordel. Eén van de overblijfselen uit die periode is het hurkgraf van de Germaanse krijger Brammetje. Toen waren er nog geen omwallingen. Die zijn van veel later, maar daarom (voor ons) niet minder historisch. De restanten van deze omwallingen rond Aardenburg dateren uit de dertiende en de zeventiende eeuw. Wandelaars, met oog voor de omgeving, kennen ze wel. In cultuurhistorisch opzicht is deze wallenstructuur zéér waardevol. De bedoeling is nu om deze structuur in de oude stijl te herstellen met behoud (waar mogelijk versterking) van de bestaande biotopen, onder andere de boomkikker voelt zich hier bijzonder thuis. Ecologische verbinding met rondweg De huidige situatie is zo dat de wallen nu grotendeels dienen als weiland. Een gedeelte wordt benut voor fruitteelt en ander agrarisch gebruik. Er zijn verschillende eigenaren: de gemeente Sluis-Aardenburg, Stichting Het Zeeuws Landschap en particulieren. De wallen hebben in het vastgestelde, maar nog niet goedgekeurde bestemmingsplan Buitengebied, onder andere als bestemming gekregen: cultuurmonument en agrarisch. In de visie van de Gebiedscommissie zal de landbouw in de nieuwe situatie ondergeschikt worden gemaakt aan cultuur en natuur. Intensieve beweiding is dan niet meer mogelijk. Verder zal de fruitteelt moeten overschakelen van laagstam naar hoogstam. Het aanplanten van streekeigen struikgewas vormt een essentieel onderdeel van de voorlopige plannen. Daar staan ook zaken in zoals: vernatting van het gebied (resultaat: verhoging van de natuurwaarden), het uitzetten van een cultuurhistorische route en wellicht het bouwen van een observatiehut. De aanleg van de rondweg Aardenburg biedt eveneens kansen voor het wallenproject. Oorspronkelijke ecologische verbindingen willen de plannenmakers op deze manier herstellen. Om het project zo soepel mogelijk te laten verlopen heeft de Gebiedscommissie het voornemen om alle benodigde gronden binnen het plangebied te verwerven. Zij denkt dat de voorbereiding van de visie, het gereedmaken van de bestekken en het verkrijgen van de benodigde vergunningen circa 1 à 1,5 jaar zal vergen. Als dat lukt kan medio 2003 met de uitvoering worden begonnen. Al naar gelang de te treffen voorzieningen is het project in 2004 of 2005 klaar. UITBREIDING TECHNO PARK ZEELAND Techno Park Zeeland in Schoondijke is een succesverhaal. Geschreven door de overheid en het bedrijfsleven. Geïnspireerd door Zeeuwse wilskracht. Ik worstel en kom boven. Nauwelijks drie jaar geleden (1999) sloot de Landbouw Praktijk School haar deur. Door veertig arbeidsplaatsen mocht een streep worden gezet. Voor een dun bevolkte regio, waar het werk niet voor het opscheppen ligt, een ramp. Met als dreigend monument een leeg schoolgebouw. Tegenslagen zijn er echter om te overwinnen. Bovendien: in elke negatieve gebeurtenis zitten ook positieve punten. In dit geval waren dat de leeggekomen ruimtes. Ideeën borrelden op, want er speelde zich nog wat anders af in West Zeeuwsch-Vlaanderen: de opkomst van technologisch gespecialiseerde bedrijven. Innovatief van karakter, maar elk voor zich. Van een bundeling van know-how was nauwelijks sprake, terwijl daar wel behoefte aan was. De sluiting van de school betekende, na geringe aanpassingen, de opening van Techno Park Zeeland. Zeven hightech bedrijven hebben de stap genomen. Gelukkig had de gemeente al voorzien dat het niet bij deze zeven zou blijven. Nieuwkomers staan in de rij. De omliggende grond van het park biedt de mogelijkheid tot uitbreiding. Fase twee is al op de rails gezet. Op 1 januari 2002 werkten zeventig mensen op Techno Park Zeeland. En het mooie is dat de onderwijsfunctie op deze grond niet is verdwenen. De bedrijven zijn gestart met een internationale opleiding voor onder andere onderhouds-monteurs en sales managers. Succes is de beste promotie De deelnemende bedrijven concentreren zich onder andere op landbouwmechanisatie, windenergie en automatisering voor de retailbranche. Hun producten (zoals windturbines en melkrobots) gaan de hele wereld over. Gezamenlijk pakken ze zaken aan als assemblage, productie en research. De samenwerking onderling en ook met de gemeente is intens. Die krachtenbundeling levert tal van voordelen op. Economisch en in kennis. Veel zaken die op Techno Park Zeeland gebeuren waren niet of heel moeilijk geweest als de bedrijven er alleen voor hadden gestaan. Voor West Zeeuwsch-Vlaanderen is de hightech ontwikkeling een enorme stimulans. De groeikansen voor deze schone industrie zijn enorm. Het succes in Schoondijke trekt nieuwe bedrijven aan.

6 PAUL HERMANS HAALT DE BOOMKIKKER TERUG Landschapscamping Polderzicht Akkerbouwer Paul Hermans uit Sluis opent volgend voorjaar landschapscamping Polderzicht bij zijn bedrijf. Zijn boerderij bevindt zich tussen Sluis en Heille in het stroomgebied van de Praatvlietkreek. Ervaring met kampeerders op zijn erf heeft hij al ruim twintig jaar. "Kamperen bij de boer hè", zegt hij. "Die nevenactiviteit is ons altijd goed bevallen. Ik ben maar een kleine boer. Als we er niets naast zouden doen, lopen we het risico dat ze ons wegsaneren en dat willen we niet, we willen hier blijven. Maar van de opbrengsten uit de landbouw kunnen we niet leven". Het combineren van banen is het echtpaar Hermans niet vreemd. "Wij zijn onderwijs-mensen. Ik heb tien jaar lesgegeven op het IPC (Landbouw Praktijk School) in Schoondijke. Mijn vrouw staat nog voor de klas in het basisonderwijs. Het beginnen van zo'n landschapscamping heb ik altijd voor ogen gehad. Op het IPC organiseerde ik al cursussen met als thema hoe je oude landschapselementen kunt terugbrengen in de regio. Dat ga ik nu ook doen met Polderzicht. Samen met een landschapsarchitect heb ik in 1999 voor de provincie een rapport geschreven waarin wij vertellen wat er moet gebeuren om het streekeigene bij ons te herstellen. De provincie heeft het plan goedgekeurd. Eind dit jaar ga ik aan de slag". Maximaal 60 staanplaatsen Vanzelfsprekend kan een camping zich niet zo maar landschapscamping noemen. Daar is een aantal strikte voorwaarden aan verbonden. De belangrijkste is wel dat een zo hoog mogelijke natuurwaarde voor het gebied moet worden gerealiseerd door onder andere gebruik te maken van cultuur- en landschappelijk historische elementen. Het recreatieve medegebruik is daarbij ondergeschikt aan de natuur. Voor Paul Hermans van Polderzicht betekent het dat hij zes hectaren van zijn agrarische grond mag omzetten in een kampeergedeelte en in een (nieuw in te richten) natuurgebied. Een landschapscamping mag maximaal 60 staanplaatsen hebben. Polderzicht houdt het op 55. In het hoogseizoen komen daar nog 15 plaatsen bij die vallen onder de noemer kamperen bij de boer. Ondergrondse kostenpost Op zijn natuurwaarde-prioriteitenlijst staat het creëren van een gunstige biotoop voor de Vlaamse boomkikker met stip genoteerd. Om succes te hebben zijn er zelfs drie verschillende biotopen nodig die met elkaar in verbinding staan: de voortplantings-, de zomer- en de winterbiotoop. De boomkikker was vroeger in deze omgeving een veel geziene gast. Eén van de doelen is daarom om het landschap in te richten zoals dat rond 1850 het geval was. Bijkomend voordeel is dat een landschap uit die tijd visueel aantrekkelijk is en ruimte biedt aan veel plant- en diersoorten. Paul Hermans: "De boomkikker voelt zich thuis in een waterrijk gebied in combinatie met een beschut milieu. Dat betekent dat ik veel natte elementen ga terugbrengen in het landschap". Maar het nieuwe Polderzicht zal niet enkel aantrekkelijk zijn voor de boomkikkers. Watervogels, vlinders, andere amfibieën zullen ook met veel plezier naar "hun plaats" op de camping trekken. Ook de afdeling flora wordt niet vergeten. Hermans heeft een lange doellijst opgesteld. "Het moet wel een open gebied blijven", zegt hij, "met hier en daar wat struikgewas. Ook moet ik zorgen voor reliëf in het landschap en rechtlijnige elementen, bijvoorbeeld een rij knotwilgen - daar komen vleermuizen, en ook andere vogels, op af". Verder gaat hij de dijk weer in ere herstellen ("die was wat afgeplat"). Wat hij nog wel even wil benadrukken is dat het herstellen van de natuur maar een onderdeel is van het openen van een landschapscamping. "Waar ik al drie jaar mee bezig ben, is de nutsvoorzieningen op het gewenste niveau te brengen. In een buitengebied heb je op dat terrein van alles te weinig. De stroomvoorziening is te laag, de waterdruk onvoldoende. En wat denk je wat een zuiveringsinstallatie kost om je afvalwater op een natuurvriendelijke manier te zuiveren Ik zeg wel eens: mijn grootste kostenpost zit onder de grond".

7 EILAND VAN CADZAND WEER BOVEN WATER Over de ontstaansgeschiedenis van het Eiland van Cadzand kunnen wij lyrisch worden. Het ruimtelijk beeld is ontegenzeglijk getekend door de invloed van de zee. Vele dijken slingeren in een sikkelvormig patroon door het landschap. Het resultaat is een "uniek" landschap met een onnoemlijk aantal kleine polders. Polders die destijds allemaal hun eigen watersysteem hadden. De namen in het landschap, die de geschiedenis niet heeft uitgewist, slaan op oude zeearmen, geulen en zandbanken. Ze doen ons herinneren aan de stoere inpolderaars en aan de vroegere bewoners. De tijd is er echter overheen gegaan, het landschap heeft "zijn gezicht" niet weten te behouden. Schaalvergroting in de landbouw, recreatieve ontwikkelingen in de kustzone en uitbreiding van de kernen hebben hun sporen achtergelaten. Flora en fauna hebben een opdoffer gehad door de ontwatering van de gronden. De vroegmiddeleeuwse polders zijn niet altijd meer te herkennen. Op het oude land heeft een kaalslag plaatsgevonden en op de voormalige dijken ontbreekt beplanting. De Gebiedscommissie is met concrete plannen gekomen om het Eiland van Cadzand nieuw leven in te blazen. Doel is om de vormen van toen weer zichtbaar te maken. Dat zal onder andere gaan gebeuren door de dijken te beplanten en ook door "verdwenen dijken" terug te brengen in het landschap. De commissie wil daarmee de identiteit van het gebied versterken. De verschillende identiteiten van de kernen zijn de kracht van West Zeeuwsch-Vlaanderen. Zij vormen de "meerwaarde" van de streek. Daarom komen de toeristen en recreanten naar onze regio toe. Dit jaar zal de Gebiedscommissie de inrichtingsplannen voor het Eiland van Cadzand op bestekniveau verder laten uitwerken. De eerste uitvoeringsprojecten gaan ook van start. Onderdelen van de plannen zijn: het herstellen van (dijken met) knotbomen, het aanplanten van nieuwe bomen en het aanleggen van fiets- en voetpaden over de oude dijkstructuren. De driehoek Retranchement - Cadzand-Bad - Cadzand-Dorp heeft onze prioriteit omdat de concentratie toeristen-recreanten aan de kust hier het grootste is. Dat betekent dat de ingezette middelen een maximaal effect zullen hebben. De plannen rond het Eiland van Cadzand maken deel uit van een integraal plan, waarin ook perspectieven voor de landbouw, waterbeheer en ontsluiting van het gebied zijn opgenomen. Voortdurend is er aandacht voor eventuele economische mogelijkheden voor het Eiland van Cadzand. Het gaat dus niet om louter een historische reconstructie. De actualiteit en de bruikbaarheid van het landschap zijn minstens zo belangrijk. WERKBEZOEK GRONINGEN EN DRENTHE Blauwe Stad geeft het Oldambt weer een toekomst "Nuttig en leerzaam", zei gedeputeerde Gert de Kok na afloop van het drie-daags werkbezoek eind vorig jaar aan de provincies Groningen en Drenthe. De gebiedsgerichte aanpak in deze provincies sprak de voorzitter van de Gebiedscommissie bijzonder aan. "Wat wij gezien hebben, heeft ons absoluut op ideeën gebracht. Nu kijken hoe wij ze in de praktijk kunnen brengen in West Zeeuwsch-Vlaanderen". Bekende muziek In het Oldambt in de provincie Groningen hoorden de deelnemers "bekende muziek". Ook hier staat voor de landbouw heel wat op het spel. Dat proces is in het Oldambt al in de jaren tachtig begonnen. Het keerpunt van deze negatieve spiraal kwam in Twee inwoners opperden toen het idee om van een groot stuk landbouwgrond, dat al jaren braak lag, een toeristisch-recreatief meer te maken. Het resultaat zou een meer zijn van (!) hectaren. De basisgedachte van de beide heren is door de overheid opgepikt en heeft geleid tot het project Blauwe Stad. Op dit moment ligt het volgende plan op tafel: een merengebied (800 ha.) met bos en natuur (350 ha.); en passende recreatieve voorzieningen en woningbouw ( woningen). Strijdig maar grensverleggend Op het Groningse Provinciehuis ging alle aandacht uit naar het project Landschappelijk wonen in het Reitdiepgebied. Dit project staat haaks op het lang gevoerde woningbouwbeleid van de overheid. Het rijk heeft in principe maar enkele grote kernen aangeduid als plaats voor de nieuwbouw. Toch krijgt het project subsidie omdat het grensverleggend is. Voor West Zeeuwsch-Vlaanderen is dat interessant. Wij zitten, wat het bouwen van huizen betreft, op een nullijn (de gemeenten mogen alleen afgebroken huizen vervangen). Een uitzondering op die regel wordt echter gemaakt voor bijzondere woonprojecten. De Gebiedscommissie heeft het Groningse idee opgepakt om te kijken wat de mogelijkheden bij ons zijn om te bouwen in het buitengebied. De laatste halte van het werkbezoek lag in Drenthe. Deze provincie is verdeeld in tien gebieden waarvoor een gebiedsvisie is gemaakt. In elk visiegebied werkt men het beleid uit dat centraal (rijk en provincie) is vastgesteld. Voornaamste doel is om de versnippering van de natuur tegen te gaan (veroorzaakt door woningbouw, verkeer, industrie, toerisme.). Van alle gebieden verschilt het streefbeeld voor het Hunzedal nog het meest met de huidige situatie. Vandaar dat de vertegenwoordiging uit West Zeeuwsch-Vlaanderen ook daar een kijkje is gaan nemen.

8 NIEUWE LEDEN GEBIEDSCOMMISSIE De samenstelling van de Gebiedscommissie is op vijf plaatsen gewijzigd. De nieuwe leden zijn mevrouw Carien Bolijn- Hertzberger (wethouder in Oostburg), zij neemt de plaats over van oud-burgemeester van Oostburg Gosse Noordewier; Erik Dekker (akkerbouwer in Hoofdplaat) doet dat van Jan Ramondt; de nieuwe secretaris wordt Cees van der Does (ambtenaar bij de provincie, hij vervangt Jos Vaessen); Erik-Jan van der Meer (Dienst Landelijk Gebied) neemt het zitje over van zijn collega Henk Jonkers en Miep Budde staat voortaan in voor de verslaggeving (was Gerard Beckers). Voorzitter Gert de Kok wil hierbij de oud-leden danken voor hun inzet en de vele ideeën die zij tijdens hun commissiewerk hebben geleverd. Hij rekent op een vruchtbare samenwerking met de opvolgers. Gebiedscommissie G.L.C.M. de Kok, gedeputeerde landinrichting voorzitter mevr. C.R.A.F.A. Bolijn-Hertzberger, wethouder Oostburg plv. voorzitter G.P.L. van Daele, wethouder Sluis-Aardenburg lid W.J. de Graaf, dijkgraaf waterschap Zeeuws-Vlaanderen lid E. dekker, Agrarisch West Zeeuwsch-Vlaanderen lid T. Kramer, natuur- en milieuorganisaties lid A. Boomert, RECRON lid J. Bruurs, Kamer van Koophandel lid W.W. van Zandbrink, Dienst Landelijk Gebied adviseur C. van der Does, provincie Zeeland secretaris E.J. van der Meer, Dienst Landelijk Gebied adjunct-secretaris mevr. M. Budde, provincie Zeeland verslaglegging Streek gebruikers Extern Bestuur: Provincie, Gemeenten, Waterschap, Landbouw, Natuur, Recreatie, Kamer van Koophandel België Bestaande projecten Werkgroep kavelruil Overige bestaande werkgroepen Gebiedscommissie Coördinatiegroep Participerende organisaties o.a.: ZLTO, ZMF, Waterschap Zeeuws- Vlaanderen, Kamer van Koophandel, DLG, Recron, Rijkswaterstaat, provincie, gemeenten, SBB Comité van aanbeveling Communicatie Adviesgroep Adviesgroep Juridische instrumenten Adviesgroep Financieel instrumentarium COLOFON Visie op West Zeeuwsch-Vlaanderen is de nieuwsbrief van de bestuurscommissie gebiedsgerichte aanpak West Zeeuwsch-Vlaanderen. Informatie over het project is verkrijgbaar bij Erik-Jan van der Meer van de coördinatiegroep, p/a Dienst Landelijk Gebied, postbus 6, 4460 AA Goes, of bij secretaris Cees van der Does van de bestuurlijke commissie, directie ruimte, milieu en water provincie Zeeland, postbus 165, 4330 LA Middelburg. De nieuwsbrief wordt drie à vier keer per jaar huis aan huis bezorgd in West Zeeuwsch-Vlaanderen. Een abonnement voor wie buiten de regio woont, is gratis te bestellen bij het provinciaal informatiecentrum, Abdij 9, postbus 6001, 4330 LA Middelburg, telefoon Exemplaren van de nieuwsbrief zijn verkrijgbaar bij: Provinciaal informatiecentrum Zeeland, Abdij 9, postbus 6001, 4330 LA Middelburg, telefoon Gemeente Oostburg, telefoon Gemeente Sluis-Aardenburg, telefoon Waterschap Zeeuws-Vlaanderen, telefoon Uitgave: Bestuurlijke commissie gebiedsgerichte aanpak West Zeeuwsch-Vlaanderen Redactie: Communicatie Adviesgroep Foto s: D. de Kievith, A. Meesters Vormgeving, opmaak en druk: Pieters Grafisch Bedrijf bv, Groede Oplage: