Hoofddoel. Het hoofddoel van de organisatie is het voorkomen en beperken van maatschappelijke ontwrichting door bescherming van vitale belangen.

Transcriptie

1 NCTV Jaarplan 2016

2 nctv Hoofddoel Hoofddoel Het hoofddoel van de organisatie is het voorkomen en beperken van maatschappelijke ontwrichting door bescherming van vitale belangen. Alle activiteiten van de NCTV zijn in grote lijnen terug te voeren op de volgende hoofdtaken: -- Duiden en (doen) verminderen van geïdentificeerde dreigingen; -- Zorgen voor de bewaking en beveiliging van personen, objecten, diensten, evenementen en vitale infrastructuur; -- Vergroten/versterken van cybersecurity; -- Het versterken van de weerbaarheid van overheden (waaronder de veiligheidsregio s), burgers en bedrijfsleven; -- Optimale crisisbeheersing en crisiscommunicatie. Omdat veiligheid belangrijk is voor alles en iedereen in onze samenleving, is een goede onderlinge samenwerking cruciaal. De NCTV werkt samen met tal van partners: vakdepartementen, politie, defensie, inlichtingen- en veiligheidsdiensten, veiligheidsregio s, bedrijfsleven, wetenschap en maatschappelijke organisaties. We doen dit in Nederland, maar ook internationaal. Ons uitgangspunt is om complementair te zijn aan de inspanningen van onze partners. De mondiale en nationale veiligheidsvraagstukken veranderen continu en vragen daarom voortdurend andere benaderingen en antwoorden. Cybersecurity, contraterrorisme en crisisbeheersing blijven de drie pijlers van de NCTV; wel verwachten we dat de dreigingen hierbinnen zullen 2

3 Jaarplan 2016 nctv uitbreiden. Sommige dreigingen zullen tijdelijk van aard zijn, andere structureel. De duur van de tijdelijke dreigingen zal verschillen. Deze enorme verscheidenheid vereist een flexibele organisatie met een grote verscheidenheid aan expertise. Een organisatie die effectief werkt binnen een goed functionerend netwerk. Alleen zo kunnen we voorziene en onvoorziene dreigingen het hoofd bieden. 3

4 nctv Jaarplan

5 Jaarplan 2016 nctv Inhoudsopgave Hoofddoel 2 1. Trends en ontwikkelingen 7 2. NCTV brede prioriteiten Verwevenheid interne en externe veiligheid 11 Nederlands EU-voorzitterschap 15 Een wendbare organisatie Prioriteiten binnen onze pijlers 19 Cybersecurity 19 Contraterrorisme 21 Crisisbeheersing 23 In dit jaarplan beschrijven we de door ons verwachtte trends en ontwikkelingen en geven we aan welke onderwerpen in 2016 prioriteit krijgen. Bij elke prioriteit geven we aan welke resultaten we willen behalen. Daarnaast gaan we in op de drie werkterreinen van de NCTV: cybersecurity, contraterrorisme en crisisbeheersing. Nadere informatie over de taken van de NCTV kunt u vinden op de website 5

6 nctv Jaarplan

7 Jaarplan 2016 nctv 1. Trends en ontwikkelingen Op veel plekken in de wereld zijn er conflicten die effect hebben op de veiligheid in Nederland; geopolitieke ontwikkelen hebben hun weerslag op onze samenleving. In het bijzonder zijn dit de instabiliteit en conflicten aan de grenzen van Europa (het Midden-Oosten, Noord-Afrika en Oekraïne) en delen van sub-sahara- en West-Afrika. Met name de burgeroorlog in Syrië heeft gewerkt als een katalysator op de jihadistische netwerken in Europa. Naar schatting zo n buitenlandse strijders vechten in Syrië en Irak, waarvan circa uit westerse landen. Eind 2015 zijn ongeveer 220 Nederlanders afgereisd naar Syrië en Irak. De meeste strijden voor ISIS, de terroristische groep die delen van Syrië en Irak controleert en in verschillende andere landen aftakkingen heeft. De aanslagen in Parijs op 13 november 2015 maakten op tragische wijze duidelijk dat ISIS niet alleen moslims in het Westen aanzet tot het plegen van aanslagen, maar ook zelf aanslagen in Europa voorbereidt en uitvoert. Er is dan ook een reële kans op aanslagen door jihadisten in Nederland, in groepsverband of als eenling, geïnspireerd of aangestuurd door ISIS of al Qa ida. Hiernaast zorgen de conflicten in met name het Midden-Oosten ervoor dat veel mensen op de vlucht slaan voor geweld. Als gevolg daarvan kreeg Europa, en dus ook Nederland, een hoge instroom van migranten te verwerken. Onder meer op het terrein van crisisbeheersing, (voorkomen 7

8 nctv Trends en ontwikkelingen van) polarisatie en maatschappelijke onrust vraagt dit naar verwachting ook in 2016 aandacht van de NCTV. Met name de intimidatie en het geweld jegens asielzoekerscentra, bestuurders en bij bijeenkomsten zoals inspraakavonden baart zorgen. In andere Europese landen, zoals Duitsland, heeft dergelijk geweld geleid tot serieuze bedreiging van mensenlevens en zelfs doden. Het is voorstelbaar dat dit in Nederland ook gebeurt. De druk die de toestroom van migranten op de EU en haar solidariteitsbeginselen legt is groot, zeker na het beroep dat daar in de afgelopen jaren door de financieel-economische crisis al op was gedaan. Het leidt tot meningsverschillen tussen lidstaten en kan leiden tot ontwrichting van de Europese integratie. Omdat Nederland geografisch, economisch en politiek nauw verbonden is met de EU, is een bedreiging voor het functioneren of voortbestaan van de EU een bedreiging voor de Nederlandse nationale veiligheid. Er zijn meer trends en ontwikkelingen die effect kunnen hebben op de veiligheid van Nederland. De technologische ontwikkelingen en innovaties op velerlei terrein gaan in zeer snel tempo. Omdat er, begrijpelijkerwijs, meestal meer aandacht is voor de kansen van dergelijke innovaties, is er onvoldoende zicht op mogelijk negatieve effecten op de veiligheid. Omdat deze ontwikkelingen zich in veel en zeer uiteenlopende sectoren plaatsvinden, is het toezicht, als het er al is, ook nog eens versnipperd. De NCTV zou hier een rol kunnen spelen. Zo ligt een doorlopende uitdaging voor de NCTV op het terrein van de digitale veiligheid. De afhankelijkheid van de samenleving van ICT neemt toe, waardoor ook internetcriminaliteit en digitale spionage in omvang en impact blijven toenemen. Daarnaast manifesteren geopolitieke spanningen zich steeds vaker in (dreigende) inbreuken op de digitale veiligheid. Geopolitieke afwegingen zijn ook van belang bij het beschermen van de nationale veiligheid bij buitenlandse overnames van Nederlandse bedrijven. Statelijke actoren maken zich in toenemende mate schuldig aan het beïnvloeden, traineren of frustreren van internationaal optreden en het gebruik van stromannen in gewapende conflicten. Er is steeds meer aandacht voor Nederlandse (zowel publieke als private) belangen in het buitenland. Van de overheid (en dus ook van de NCTV) 8

9 Jaarplan 2016 nctv wordt steeds meer gevraagd om de dreigingen daartegen te kennen, daarvoor te waarschuwen en zo nodig bij te dragen aan maatregelen. De afbakening daarbij is dat het de (uitstraling) van moedwillig menselijk handelen betreft, zoals: terrorisme, uitstraling gewapende conflicten, piraterij, statelijke actoren en hun stromannen. Op dit moment gaat het voornamelijk om de Nederlandse belangen in het buitenland: de burgerluchtvaart en de zeescheepvaart. De NCTV heeft niet alleen oog voor dreiging die voortkomt uit moedwillig handelen. Ook de effecten van klimatologische veranderingen, bijvoorbeeld overstromingen hebben onze aandacht, evenals de uitval van kritische systemen door technisch of organisatorisch falen. Ontwikkelingen op de langere termijn, zoals zeespiegelstijging en de ontwikkeling van nieuwe technologieën kunnen ook voor nieuwe dreigingen zorgen. Om hierop voorbereid te zijn werkt de NCTV voortdurend aan crisisbeheersing. 9

10 nctv Jaarplan

11 Jaarplan 2016 nctv 2. NCTV brede prioriteiten 2016 Verwevenheid interne en externe veiligheid De nationale veiligheid is in toenemende mate verweven met internationale veiligheid. Dit betekent dat het beleid van de NCTV steeds meer de buitenlandse politiek raakt. De NCTV moet daarom in 2016 onverminderd alert zijn op internationale gebeurtenissen die onze nationale veiligheid beïnvloeden. Of dit nou gaat om opkomst van gewelddadig jihadisme, de veranderde klimatologische omstandigheden, de uitbraak van ziekten of de snelle ontwikkeling van digitale technieken en daarmee gepaard gaande dreigingen. Een goede afweging van economische belangen en nationale veiligheidsbelangen is eveneens belangrijk. Daarom heeft de NCTV aandacht voor potentiele risico s voor de nationale veiligheid bij veranderende geopolitieke machtsverhoudingen en ontwikkelingen in de wereldeconomie. Te behalen resultaten De NCTV brengt in 2016 met haar partners een nationale veiligheidsstrategie uit waarin we nadrukkelijk rekening houden met de gevolgen van internationale ontwikkelingen. 11

12 nctv NCTV brede prioriteiten De NCTV werkt bij het bewaken en bevorderen van economische veiligheid samen met publieke en private partners. In 2016 voert de interdepartementale werkgroep Economische Veiligheid onder leiding van de NCTV en in samenwerking met VNO-NCW, de volgende actiepunten uit: Beoordelen, en indien nodig versterken, van de middelen van de overheid die nationale veiligheidsbelangen beschermen bij buitenlandse investeringen in Nederlandse bedrijven. Onderdeel hiervan is tevens een WODC onderzoek naar de invloed van (buitenlands) aandeelhouderschap in Nederlandse bedrijven en de verdere opbouw van publiek-private samenwerking. Interdepartementale verkenning van eventuele nationale veiligheids-risico s van aanbesteding en inhuur van buitenlandse partijen bij vertrouwelijke opdrachten door overheid en bedrijven in de vitale infrastructuur. Strategische verkenning naar het bredere thema Economische Veiligheid in Nederland in De NCTV werkt hierbij samen met het ministerie van Economische Zaken en Buitenlandse Handelsrelaties en Ontwikkelingssamenwerking. Leidend daarbij zijn de onderwerpen: buitenlandse investeringen in bedrijven daar waar deze de nationale veiligheid kunnen raken; beperkte toegang tot grondstoffen; bescherming van handelsroutes en (digitale) spionage. 3. Op het terrein van terrorismebestrijding zet de NCTV ook in op goede internationale samenwerking. Naast de bilaterale samenwerkingen met EU-lidstaten, investeren we dit jaar meer in multilaterale samenwerking: Multilateraal geeft de NCTV met het ministerie van Buitenlandse Zaken invulling aan het voorzitterschap van het Global Counter Terrorism Forum. Nederland bekleedt vanaf het voorjaar met Marokko deze positie. De prioriteiten van deze werkgroep zijn onder andere het grenstoezicht, de strategische communicatie en de strafrechtelijke aanpak en re-integratie. 12

13 Jaarplan 2016 nctv Ook draagt de NCTV bij aan de Foreign Terrorist Fighters werkgroep van de anti-isis coalitie. Nederland is met Turkije covoorzitter van deze werkgroep en als zodanig verant-woordelijk voor de verbetering van de samenwerking op het gebied van grenstoezicht. 4. Het afgelopen jaar heeft met de nasleep van de MH17-crisis, de problematiek rondom de hoge instroom van vluchtelingen, de aanslagen in Parijs en de verhoogde dreiging in België, laten zien dat crisisbeheersing en de uitvoering van het stelsel van bewaken en beveiligen goede internationale contacten vergt. Daarom brengt de NCTV dit jaar de relevante partners in kaart die nodig zijn voor het opbouwen van een internationaal netwerk op het gebied van bewaken en beveiligen. Met dit netwerk kan de NCTV sneller reageren op ontwikkelingen en incidenten in Europa die van invloed zijn op de uitvoering van het stelsel bewaken en beveiligen en het stelsel speciale eenheden. De NCTV verkent met deze partners de mogelijkheden tot internationale samenwerking van interventie-eenheden in de grensregio. 13

14 nctv Jaarplan

15 Jaarplan 2016 nctv Nederlands EU-voorzitterschap Per 1 januari 2016 is Nederland een half jaar lang voorzitter van de Raad van de EU. De NCTV houdt de thema s cybersecurity, terrorismebestrijding en civiele bescherming in de EU hoog op de agenda. Nationale veiligheid blijft een bevoegdheid van de lidstaten, maar recente gebeurtenissen tonen aan dat het noodzakelijk is om over de grenzen heen te kijken. Samenwerking met EU-lidstaten, in het bijzonder op operationeel niveau, en de implementatie van Europese strategieën op deze drie terreinen staan daarbij voorop. We agenderen deze thema s op zowel politiek als ambtelijk niveau en in expertmeetings. Te behalen resultaten in Cybersecurity als thema is gedurende het EU-voorzitterschap een prioriteit voor de NCTV. Nederland vindt een open, vrij en veilig internet van groot belang. Daarom zet Nederland tijdens het voorzitterschap niet alleen in op de dialoog met overheden, maar juist ook met ondernemers in de ICT-sector en experts. Zo bieden we de dreigingen het hoofd en benutten we de kansen van de digitalisering. Nederland bouwt daarmee aan een veilige plek om online zaken te doen. 2. Nederland zet zich in voor een succesvolle in- en uitvoering van de Netwerk- en beveiligingsrichtlijn. Een richtlijn die beoogt het veiligheidsniveau binnen de Europese Unie op een hoger niveau te tillen. Onder meer de vorming van de CSIRT Networking Group en de Cooperation Group verbeteren de Europese samenwerking. Daarnaast streeft Nederland ernaar de EU Cybersecurity Strategie snel uit te voeren. In de strategie komen in het bijzonder de thema s publiek-private samenwerking, standaarden, onderwijs en CSIRT-opbouw aan de orde. Nederland organiseert als voorzitter bijeenkomsten op politiek, ambtelijk en expertniveau, naast het beheren van de reguliere werkgroepen van de Raad. 3. Terrorismebestrijding zal veel aandacht vergen tijdens het voorzitterschap. Nu is er geen kant-en-klare oplossing voor de dreiging van terrorisme; het is een complex probleem waarvoor een combinatie van maatregelen nodig zijn. Alleen ingrijpen bij uitreizen of gebruik van 15

16 nctv NCTV brede prioriteiten 2016 geweld is niet genoeg. Voorkomen dat iemand radicaliseert is minstens zo belangrijk. Daarom wil Nederland de uitwisseling van ervaringen en informatie hierover stimuleren. Wat ons betreft voeren we de gemaakte afspraken over de samenwerking en informatie-uitwisseling dan ook snel uit. Daarnaast zet Nederland in op het uitonderhandelen van de Kaderrichtlijn Terrorismebestrijding waartoe de Europese Commissie december jongstleden een voorstel bij de Raad heeft ingediend. 4. Informatie-uitwisseling in Europa op het gebied van contra-terrorisme draagt bij aan het opsporen van uitreizigers en terugkeerders, maar ook aan het vroegtijdig opsporen en aanpakken van radicalisering. Daarbij is de samenwerking op en met lokaal niveau van groot belang: van wijkagent tot burgemeester, van imam tot docent en van ouder tot scholier, allen hebben zij hun rol. Door onze krachten te bundelen, maken we de samenleving weerbaarder en veiliger. Tijdens de informele JBZ-raad in januari en in de formele JBZ-raden is terrorismebestrijding een belangrijk agendapunt. 5. Tot slot staat crisisbeheersing en civiele bescherming op de Europese agenda. Civiele bescherming staat of valt met een weerbare vitale infrastructuur en omgekeerd. Het draagt dus ook bij aan onze welvaart. Internationaal meer doen aan de bescherming van de vitale infrastructuur komt dus de civiele bescherming en onze welvaart ten goede. Het EU civiele beschermingsmechanisme biedt hiervoor de nodige middelen en informatiebronnen, onder andere oefeningen, peer reviews, het Disaster Management Knowledge Center en waarschuwingsmechanismen. Het beter benutten van deze middelen zou de civiele bescherming ten goede komen. 16

17 Jaarplan 2016 nctv Een wendbare organisatie Nationale veiligheid vindt aanknopingspunten in alle hoeken van onze samenleving. De NCTV is ontstaan vanuit de behoefte partijen te verbinden op het gebied van nationale veiligheid en deze aan te moedigen de juiste maatregelen te nemen. Daarom werken we samen met tal van publieke en private partners in binnen- en buitenland. Werken aan de nationale veiligheid vraagt van de NCTV voortdurend in te spelen op actuele ontwikkelingen of zelfs hierop vooruit te lopen. Onze opgave is om Nederland goed voor te bereiden op de uitdagingen van morgen en overmorgen. Steeds is er voor de juiste invulling van die opdracht net iets anders nodig. De NCTV is daarbij afhankelijk van allerlei partners, en streeft er dan ook voortdurend naar deze partners in hun kracht te zetten. Het bevorderen van effectieve samenwerking tussen steeds weer andere partijen en het realiseren van volledige inbreng van ieders expertise zijn daarbij cruciaal. De NCTV investeert in de belangen van nationale veiligheid door die onderwerpen waar met name een betere coördinatie nodig is op te pakken. Het doel is daarbij steeds een systematische verbetering aan te brengen en de resultaten te borgen in de bestaande structuren. Zodra dit is gerealiseerd kan de NCTV de inzet afbouwen en zich richten op andere elementen van de nationale veiligheid. Deze dynamische vorm van coördinatie vergt een wendbare organisatie die enerzijds medewerkers een duidelijke organisatorische basis geeft en die het tegelijkertijd mogelijk maakt een organisatie onderdeel snel (in) te richten wanneer de situatie dat vergt. De NCTV, kortom, streeft er naar een wendbare organisatie te zijn. Om dat te realiseren werken we aan een organisatiemodel dat hier bij past. Ook stemmen we ons personeelsbeleid erop af. Komend jaar worden de contouren van de wendbare organisatie verder uitgewerkt en beginnen we aan de implementatie. 17

18 nctv Jaarplan

19 Jaarplan 2016 nctv 3. Prioriteiten binnen onze pijlers Cybersecurity Wat het gebruik en de innovatie van digitale technologieën betreft, loopt Nederland voorop. Digitale technologie is belangrijk voor onze economie en een voorwaarde voor groei. Onze welvaart in de 21e eeuw zal steeds afhankelijker zijn van onze digitale veiligheid. De NCTV wil daarom de digitale weerbaarheid verder verhogen. De te varen koers is ingezet in de twee opeenvolgende Nationale Cybersecurity Strategieën. De acties uit het bijbehorende programma naderen in 2016 hun voltooiing. Hiermee zijn belangrijke stappen gezet om de weerbaarheid van Nederland te versterken. Het Cybersecurity Beeld Nederland 2015 laat zien dat eerder waargenomen trends en ontwikkelingen ook dit jaar doorzetten. Daarom werken we in 2016 aan plannen om de cybersecurityaanpak structureel te versterken en aan te passen om gelijke tred te houden met nieuwe ontwikkelingen en dreigingen. 19

20 nctv Prioriteiten binnen onze pijlers Te behalen resultaten De NCTV rondt samen met betrokken publieke en private partners de lopende acties in het actieplan van de tweede Nationale Cybersecurity Strategie af. 2. Naast voornoemde acties dient de Nederlandse cyberaanpak voortdurend aangepast te worden om gelijke tred te houden met de ontwikkeling van de dreigingen. Deze cyberdreigingen in combinatie met onze toenemende afhankelijkheid van ICT én geopolitieke ontwikkelingen nopen ons de Nederlandse digitale weerbaarheid verder te verhogen. Om in te spelen op deze ontwikkelingen vindt vanaf 2016 verdere planvorming plaats van de visie op cybersecurity en zal de aanpak voor 2017 en latere jaren geactualiseerd en daar waar nodig geïntensiveerd worden. 3. De NCTV bereidt zich dit jaar voor op de invoering van de wet gegevensverwerking en meldplicht cybersecurity. De wet verstevigt blijvend de positie van het NCSC dat daarmee beter zijn taken kan uitvoeren. We richten de nodige processen en faciliteiten zodanig in dat bedrijven in de vitale infrastructuur beveiligingsincidenten snel en eenvoudig kunnen melden. 4. We blijven werken aan de verbetering van de samenwerking tussen veiligheidsorganisaties in het digitale domein. Een geïntegreerde aanpak waarbij nationale capaciteiten en netwerken, zowel publiek-privaat als civiel-militair, worden uitgebreid en bestendigd, is noodzakelijk. Deze partijen kennen een grote wederzijdse afhankelijkheid en kunnen daardoor alleen samen de dreiging effectief aanpakken. In dat verband is het enerzijds van belang om het Nationaal Detectie Netwerk (NDN), een samenwerkingsverband van NCSC, AIVD en MIVD, verder op en uit te bouwen zodat dreigingen op tijd onderkend kunnen worden en een effectieve respons kan worden gerealiseerd. Anderzijds zullen op het gebied van inzicht, in samenspraak met de betrokken partners, de vervolgstappen worden gezet om de transitie te kunnen maken van duiden achteraf naar waarschuwen vooraf. 20

21 Jaarplan 2016 nctv Contraterrorisme De NCTV coördineert, adviseert en verbindt waar nodig de partners in het contraterrorisme (CT) in binnen- en buitenland zodat we effectief terrorisme kunnen bestrijden. De NCTV werkt hiervoor intensief samen met de partners als het Openbaar Ministerie, de AIVD, de Nationale Politie, de Koninklijke Marechaussee, gemeenten en andere maatschappelijke organisaties. De NCTV gaat dit jaar door met de uitvoering van het Actieprogramma Integrale Aanpak Jihadisme dat eind 2014 door de ministers van Veiligheid en Justitie en Sociale Zaken en Werkgelegenheid aan de Tweede Kamer is aangeboden. Contraterrorisme-beleid is echter meer dan het uitvoeren van de maatregelen uit het Actieprogramma. Het behelst een breder pakket aan beleid, activiteiten en instrumenten, waar de NCTV al enige jaren vorm aan geeft. In 2016 verschijnt de nieuwe Nationale Contraterrorisme-strategie Te behalen resultaten in De NCTV versterkt in 2016 kennis, kunde en samenwerkingsverbanden in de gehele CT-keten door: ondersteuning te bieden aan gemeenten, zowel gericht op de preventie van radicalisering als op het versterken van de persoonsgerichte aanpak; trainingen en opleidingen aan te bieden, via het Rijksopleidingsinstituut Radicalisering (ROR), aan verschillende sectoren, zoals het onderwijs, de vreemdelingenketen en Dienst Justitiële Inrichtingen; strategische netwerken op te zetten in een aantal gemeenten waar de problematiek groot is; expertise en ondersteuning te bieden aan de directe omgeving van geradicaliseerde personen door het Familiesteunpunt radicalisering; stimuleren van maatschappelijke alternatieven (tegengeluid en versterken van weerbaarheid tegen radicalisering en maatschappelijke spanningen); een netwerkdag jihadisme te organiseren voor betrokken communicatie-en crisisprofessionals. 21

22 nctv Prioriteiten binnen onze pijlers 2. De NCTV heeft een aantal wetten in voorbereiding die de Rijksoverheid en de lokale overheden nieuwe mogelijkheden bieden in de aanpak van jihadisme. Het gaat om de Tijdelijke Wet Bestuurlijke Maatregelen, een wetswijziging (uitbreiden bestaande bevoegdheid) op de Rijkswet op het Nederlanderschap, en intrekken Nederlanderschap. Met het oog op de inwerkingtreding van deze wetten, zal de NCTV samen met betrokken partners invulling geven aan de implementatie en uitvoering ervan. Daarnaast treft de NCTV in 2016 een aantal specifieke maatregelen om de beschikbaarheid van aanslagmiddelen te beperken en om het reizen van terroristen te bemoeilijken. Hiertoe informeert en ondersteunt de NCTV bedrijven in de uitvoering van de nieuwe vergunningplicht en meldplicht grondstoffen explosieven en verbetert de NCTV de nationale en internationale informatie-uitwisseling ter versterking van de vuurwapenaanpak in Nederland. Ook wordt onder beheer van de NCTV een technische voorziening opgeleverd waarmee reisgegevens vanuit één portaal ontvangen en gevorderd kunnen worden. 3. Dit voorjaar verschijnt de nieuwe Nationale Contraterrorisme-strategie De integrale evaluatie van de CT-strategie , uitgevoerd door de Universiteit Utrecht, vormt hiervoor de basis. 22

23 Jaarplan 2016 nctv Crisisbeheersing Een van de kerntaken van de NCTV is crisisbeheersing: dat wat nodig is om maatschappelijke ontwrichting te voorkomen, dan wel zo kort mogelijk te laten duren, en alles in het werk te stellen om de gevolgen van de crisis te minimaliseren. Dat doet de NCTV door zelf op te treden, door beleid te formuleren, maar vooral door anderen in staat te stellen hun werk zo goed mogelijk te doen. De NCTV heeft een coördinerende rol waar het gaat om de bescherming van vitale belangen tegen dreigingen en risico s. Het op peil houden en waar nodig verhogen van de weerbaarheid van deze vitale belangen is daarvoor een van de voorwaarden. De NCTV werkt hiertoe samen in een breed netwerk. Het betreft bijvoorbeeld inbedding van vitale bedrijven in de crisisbeheersingsstructuur. Te behalen resultaten In 2016 besteden we extra aandacht aan de weerbaarheid van processen in de vitale infrastructuur. Ter bescherming van de vitale infrastructuur worden, waar nodig, maatregelen genomen door bedrijven en verantwoordelijke departementen (als bijvoorbeeld strategische reserves, calamiteitenplannen en oefeningen), en worden relevante netwerken en instrumenten opgebouwd of versterkt. Hierbij wordt optimaal gebruik gemaakt van het internationale netwerk en de mogelijkheden die het Nederlandse EU-voorzitterschap biedt. 2. Veiligheidsregio s werken samen met de NCTV aan verbetering van het proces rond de regionale risicoprofielen. Zo moeten de regionale risicoprofielen beter aansluiten op het Nationale Veiligheidsprofiel. De veiligheidsregio s worden betrokken bij het opstellen van het Nationale Veiligheidsprofiel en de regionale risicoprofielen moeten aansluiten op de nationale capaciteitenanalyses. 3. De aansluiting tussen het Rijk, de veiligheidsregio s en publieke en private partners bij risico- en crisisbeheersing wordt door middel van drie gezamenlijke doelstellingen van de minister en het Veiligheidsberaad 23

24 nctv Prioriteiten binnen onze pijlers verder versterkt. De doelstellingen zijn meerjarige ambities op het gebied van waterveiligheid en in het bijzonder evacuatie bij overstromingen, continuïteit en veerkracht van de samenleving (voorkomen van maatschappelijke ontwrichting door grootschalige uitval) en stralingsincidenten. Deze doelstellingen zijn uitgewerkt in projectplannen. Met de uitvoering van deze plannen realiseren het Rijk, de veiligheidsregio s en publieke en private crisispartners belangrijke verbeteringen door een beter afgestemde, gezamenlijke aanpak. 4. De nationale crisisbeheersingsorganisatie wordt flexibeler gemaakt. Uitgangspunt is het verkleinen van de afstand tussen (strategische) besluitvorming en de operationele praktijk, waarbij vanaf de eerste respons de structuur is gericht op samenwerking met álle betrokken partijen waaronder private partners. Verder wordt de landelijke operationele coördinatie tijdens crisissituaties verbeterd. De ervaringen met de crisisaanpak rondom de ramp met vlucht MH17 worden hierbij meegenomen. De afspraken over de flexibilisering van de inrichting en werkwijze van de nationale crisisbeheersingsorganisatie worden uitgewerkt in een aangepast Nationaal Handboek Crisisbesluitvorming en in een aangepast Instellingsbesluit Ministeriële Commissie Crisisbeheersing. Geënt op de generieke afspraken in het Nationaal Handboek wordt de samenwerking in specifieke situaties uitgewerkt in zo uniform mogelijke nationale crisisplannen. Het medio 2016 op te leveren Nationaal Crisisplan Vliegtuigongevallen is daar een voorbeeld van. 5. De Strategie Nationale Veiligheid identificeert de capaciteiten die dienen te worden versterkt of ontwikkeld om Nederland nog beter toe te rusten op het omgaan met rampen, crises en incidenten. Hierdoor wordt maatschappelijke ontwrichting zoveel mogelijk voorkomen, wordt schade beperkt en wordt snel herstel bevorderd. Met behulp van de nieuwe vierjarige cyclus van het Nationale Veiligheidsprofiel worden alle typen risico s (natuurrampen, gezondheid en milieu, zware ongevallen, verstoring vitale processen, digitale verstoringen, extremisme en terrorisme, sociaal en bestuurlijk en geopolitieke dreigingen) geanalyseerd om de weerbaarheid van vitale belangen te waarborgen en waar nodig samen met partners te verbeteren. Hierbij richt de NCTV zich op versterking van capaciteiten op die gebieden waar verhoogd risico is vastgesteld. 24

25 Jaarplan 2016 nctv 6. In 2016 wordt NL-Alert verder ontwikkeld om op termijn het Waarschuwing Alarm Systeem (WAS) te vervangen. De doelstelling voor 2016 is dat op basis van de huidige technische inrichting NL-Alert op meer dan alleen een mobiele telefoon te ontvangen is, bijvoorbeeld op vaste telefoons en/of op tablets. We besteden extra aandacht aan kwetsbare groepen, zoals ouderen. 7. In 2016 voert de NCTV met Defensie een heroriëntatie uit op het systeem van civiel-militaire samenwerking ter versterking van de rol van de krijgsmacht bij het waarborgen van de nationale veiligheid. 8. Bij de uitvoering van het werk op het gebied van bewaken en beveiligen, werkt de NCTV samen met diverse partners in zowel het publieke als het private domein. Dit jaar openen we een informatieportaal om beter informatie te kunnen delen met deze partners. De nadruk ligt hierbij op de beveiliging van de burgerluchtvaart en het Alerteringssysteem Terrorismebestrijding (ATb). 9. In 2016 staan de thema s Water en evacuatie en Nucleair centraal bij de Nationale Academie voor Crisisbeheersing. Om de kwaliteit van de nationale crisisorganisatie structureel te verbeteren, zijn de middelen opleiden, trainen, oefenen, testen, evalueren en het leren van lessen (OTOTEL) essentieel. Deze middelen worden aangeboden aan zowel Rijk, vitale infrastructuur, veiligheidsregio s als internationale partners. 25

26 Uitgave Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) Postbus 20301, 2500 EH Den Haag Turfmarkt 147, 2511 DP Den Haag Meer informatie februari 2016