DE MINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING EN VLAAMS MINISTER VAN BUITENLANDS BELEID EN ONROEREND ERFGOED

Transcriptie

1 VR DOC.1242/1TER ^Y31 Vlaamse Regering DE MINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING EN VLAAMS MINISTER VAN BUITENLANDS BELEID EN ONROEREND ERFGOED DE VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING EN VLAAMS MINISTER VAN BINNENLANDS BESTUUR. INBURGERING, WONEN, GELIJKE KANSEN EN ARMOEDEBESTRIJDING NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING Betreft: Voorontwerp van decreet tot wijziging van het kaderdecreet Bestuurlijk Beleid van 18 juli 2003 wat betreft de organisatie van de beleidsuitvoering en de beleidsvoorbereiding, de ondernemingsplannen en de gemeenschappelijke dienstverlening 1. INLEIDING Het Vlaams regeerakkoord bevat bepalingen die rechtstreeks ingrijpen op de bestuurlijke organisatie van de Vlaamse overheid. Een aantal van deze bepalingen vergt actie op korte termijn. Concreet betekent dat een aanpassing van het kaderdecreet Bestuurlijk Beleid. Het betreft in de eerste plaats de elementen m.b.t. de afschaffing van de management- en beheersovereenkomsten en de bepaling i.v.m. de gemeenschappelijke dienstverlening: "De management- en beheersovereenkomsten schaffen we, behalve voor de VRT en De Lijn, af en integreren we in de jaarlijkse of meerjarige ondernemingsplannen die een operationele vertaling zijn van de doelstellingen in de beleidsbrieven." "Beter Bestuurlijk Beleid wordt herdacht, in die zin dat de Vlaamse overheid gaat functioneren a/s een holdingstructuur, met operationele entiteiten die een zekere autonomie hebben in hun dagelijks functioneren, én met een moedermaatschappij (de Vlaamse Regering) die de gemeenschappelijke dienstverlening bepaalt en beslist door wie ze uitgevoerd wordt. " Daarnaast is de organisatorische opdeling tussen beleidsvoorbereiding en -uitvoering door de fusiegolven feitelijk aan het verdwijnen. 2. FASERING De herwerking van het Kaderdecreet Bestuurlijk Beleid gebeurt bij voorkeur gefaseerd. Een eerste fase kan de meest dringende en noodzakelijke wijzigingen aanbrengen: - schrappen van de notie 'beheersovereenkomst' en vervanging door de notie 'ondernemingsplan'; - verbreden van de mogelijke verplichting tot afnarnc van gemeenschappelijke dienstverlening: - verder loslaten van de feitelijk voorbijgestreefde organisatorische opdeling tussen beleidsvoorbereiding en -uitvoering.

2 De voorgestelde wijzigingen van het decreet betreffen de bovenstaande aspecten. in een tweede fase ('herdenken van het BBB-model. cfr. regeerakkoord') kunnen verdere aanpassingen volgen onder meer in verband met: - de uitklaring van de verschillen tussen de entiteitsvormen, hun taakstelling en de verzelfstandigingscriteria die momenteel opgenomen zijn in het kaderdecreet en daaraan ook gekoppeld de toepassingsgebieden. - de rol van de beleidsdomeinen, - tijdelijke projectorganisaties en politiek-ambtelijke projectgroepen onder toezicht van ministeriële comités zoals vermeld in het regeerakkoord. Finaal zal dit decreet bestuurlijk beleid, zoals het regeerakkoord het stipuleert, opgaan in een ruimer bestuursrechtsdecreet, maar dit zal de nodige tijd vergen. 3. WIJZIGINGEN DECREET BESTUURLIJK BELEID 3.1. Beheersovereeiikomsten / ondernemingsplannen Het regeerakkoord stelt dat de beheersovereenkomsten worden opgeheven (uitgezonderd VRT en De Lijn) en worden vervangen door ondernemingsplannen die een operationele vertaling zijn van de doelstellingen in de beleidsbrieven. Hiertoe wordt het kaderdecreet als volgt gewijzigd: - De passages m.b.t. de beheersovereenkomsten worden geschrapt. In het kaderdecreet wordt een artikel 5/1 toegevoegd met de definitie van een ondernemingsplan en de wijze van vaststelling. Het jaarlijkse ondernemingsplan omvat onder meer de beleids- en beheersdoelstellingen, zowel meerjarig als voor het komende jaar, en de operationele vertaling ervan. - Het ondernemingsplan voor het jaar 2015 wordt ten laatste op 31 maart 2015 na advies van de Inspectie van Financiën vastgesteld door de functioneel bevoegde minister(s)/raad van bestuur, deze laatste in samenspraak met de functioneel bevoegde minister(s). Op dat moment worden de lopende beheersovereenkomsten beëindigd (excl. VRT en De Lijn) en geëvalueerd. De evaluatie betreft een eindrapport over de uitvoering van de beheersovereenkomst. Vanaf 2016 wordt het ondernemingsplan voorjaar X ten laatste op 31 januari van het jaar X vastgesteld door de bevoegde minister(s)/raad van bestuur (in samenspraak met de functioneel bevoegde minister(s)). Ook het jaarrapport over de uitvoering van het ondernemingsplan van jaar X-l wordt ten laatste op 31 januari van jaar X vastgesteld door de bevoegde minister(s)/raad van bestuur (in samenspraak met de functioneel bevoegde minister(s)). - Het regeerakkoord vermeldt "jaarlijks of meerjarige ondernemingsplannen". Om de administratieve last tot een minimum te beperken wordt geopteerd voor de integratie van een meerjarige component in de jaarlijkse ondernemingsplannen. De beheerscyclus volgt hier de logica van de beleidscyclus: in het eerste ondernemingsplan van een nieuwe regeerperiode wordt meer aandacht besteed aan de strategische meerjarencomponent. naar analogie met de beleidsnota van de ministers. Dit ondernemingsplan wordt ook voor advies voorgelegd aan de Inspectie van Financiën. De ondernemingsplannen van de volgende jaren zijn een jaarlijkse update en bijsturing hiervan, naar analogie met de beleidsbrieven van de ministers. Deze ondernemingsplannen worden enkel ter kennisgeving aan de Inspectie van Financiën bezorgd. Pagina 2 van 7

3 - Het toepassingsgebied van het kaderdecreet is 'Beter Bestuurlijk Beleid'. Dit betekent dat De Lijn binnen het toepassingsgebied valt en de VRT erbuiten. De Lijn moet in het oprichtingsdecreet de inhoud, de vorm, de modaliteiten, de opvolging en de evaluatie voor hun beheersovereenkomsten regelen. In het oprichtingsdecreet van VRT is deze materie reeds geregeld. Ik zal de aandacht van de minister, bevoegd voor het toezicht op de Lijn, vestigen op het feit dat het oprichtingsdecreet van De Lijn moet worden aangepast Afname gemeenschappelijke dienstverlening De verplichting tot afname van gemeenschappelijke dienstverlening voor de extern verzelfstandigde agentschappen met rechtspersoonlijkheid en de intern verzelfstandigde agentschappen met rechtspersoonlijkheid wordt verbreed volgens de regels vast te stellen door de Vlaamse Regering Verdwijn en or ganisa toriscl ie o pdelin g.bel eidsondersteunin g _en _be leidsuitvoerin g Naar aanleiding van de herstructurering van het beleidsdomein Ruimtelijke Ordening, Woonbeleid en Onroerend Erfgoed werd. bij decreet van 16 maart 2012 tot wijziging van het kaderdecreet bestuurlijk beleid van 18 juli 2003 wat betreft beleidsondersteunende taken binnen een intern verzelfstandigd agentschap, reeds mogelijk gemaakt dat de Vlaamse Regering in uitzonderlijke gevallen de beleidsondersteunende taken voor een specifiek beleidsveld kan toevertrouwen aan een IVA zonder rechtspersoonlijkheid als dat de kostenefficiëntie van de beleids- en beheerscyclus van dat beleidsveld verhoogt. Het regeerakkoord impliceert (door de veie aangekondigde fusies en het feit dat ze expliciet het herdenken van het BBB-model benoemt) dat de entiteiten van de Vlaamse overheid voortaan allemaal potentieel de taken i.v.m. beleidsondersteuningen beleidsuitvoering kunnen opnemen. Artikel 4 van het kaderdecreet BB legt hiervoor reeds de basis, maar nu wordt dit principe ook in de praktijk breed toegepast. Dit betekent dat de artikelen die handelen over de opdeling in en de taakstelling en de criteria van de departementen, de iva's met en zonder rechtspersoonlijkheid, en de privaatrechtelijk of publiekrechtelijk vormgegeven EVA's in een tweede fase moeten worden herbekeken. in deze fase wordt reeds een aanpassing van artikel 4 voorgesteld waarbij de uitzonderlijke status van uitvoeringscapaciteit bij departementen en beleidsondersteuning bij agentschappen wordt verlaten. Er wordt geen mogelijkheid voorzien om beleidsondersteunende taken toe te kennen aan privaatrechtelijk vormgegeven extern verzelfstandigde agentschappen. Essentiële overheidsfuncties mogen immers overeenkomstig de adviespraktijk van de Raad van State niet aan privaatrechtelijke rechtspersonen worden toevertrouwd.^ ) Zo kan er niet op algemene wijze afstand gedaan worden van bevoegdheden die beleidskeuzes impliceren. 4. WEERSLAG OP DE BEGROTING VAN DE VLAAMSE GEMEENSCHAP De afname van gemeenschappelijke dienstverlening (zie punt. 3.2.) zal leiden tot een rationalisering en zuiniger beheer van middelen. De concrete budgettaire weerslag (in min) zal evenwel afhankelijk zijn van de concrete regels die de Vlaamse Regering voor het integratietraject vastlegt (tijdspad e.d.). 5. PROCEDURE VAN ADMINISTRATIEVE- EN BEGROTINGSCONTROLE: 1 Memorie van toelichting bij hel ontwerp van kaderdecreet bestuurlijk beleid. Pari.Sl.,VI.Pari., , m\ 1612/1. Pagina 3 van 7

4 De Inspectie van Financiën verleende met betrekking tot voorliggend voorontwerp van decreet advies op 14 oktober Op de opmerkingen van de inspectie van Financiën kan als volgt gerepliceerd worden: In het voorontwerp van decreet staat dat de beleidsondersteunende taken in beginsel worden toevertrouwd aan de departementen en taken van beleidsuitvoering aan IVA's of EVA's. De Inspectie van Financiën vindt dat de opdeling tussen beleidsvoorbereiding en-uitvoering voorbijgestreefd is. RepNek De opdeling tussen beleidsvoorbereiding en -uitvoering is inderdaad voorbijgestreefd en hieraan wordt tegemoet gekomen door artikel 4 van het kaderdecreet in dat opzicht aan te passen. Door deze aanpassing is het decreet terug in lijn met de realiteit. Het spreekt voor zich dat de verdere uitklaring van deze problematiek in een volgende fase meer aandacht verdient. De huidige wijzigingen betreffen echter enkel de wijzigingen die het meest dringend werden geacht. De andere wijzigingen zullen dus in een tweede fase worden aangepakt, om op termijn uit te monden in een nieuw bestuursrechtsdecreet zoals het Vlaams Regeerakkoord het stipuleert. OpmerkingJuspectie van Financiën De Inspectie van Financiën merkt op dat er niet gekozen wordt voor jaarlijkse dan wel meerjarige ondernemingsplannen en dat men blijkbaar hierover zelf een beslissing kan nemen. Het. regeerakkoord vermeldt "jaarlijks of meerjarige ondernemingsplannen" en dit werd ook zo uitgewerkt in het voorontwerp van decreet dat ter advies aan de Inspectie van Financiën is voorgelegd. Het advies van de Inspectie van Financiën geeft echter aan dat het logisch is enkel te werken met jaarlijkse ondernemingsplannen omdat alle elementen ervan een jaarlijkse cyclus kennen. Er wordt echter gekozen voor het behoud van het meerjarige aspect, maar dit door middel van integratie in de jaarlijkse ondernemingsplannen om de administratieve lasten te beperken. De beheerscyclus volgt hier de logica van de beleidscyclus: in het eerste ondernemingsplan van een nieuwe regeerperiode wordt meer aandacht besteed aan de strategische meerjarencomponent, naar analogie met de beleidsnota van de ministers. De ondernemingsplannen van de volgende jaren zijn een jaarlijkse update en bijsturing hiervan, naar analogie met de beleidsbrieven van de ministers. De Inspectie van financiën merkt op dat de regeling die van toepassing is op de beheersovereenkomst, van De Lijn niet in het voorontwerp van decreet is opgenomen. In de memorie van toelichting (artikel 4 t/m 6) wordt reeds gesteld dat het oprichtingsdecreet van De Lijn dat nu verwijst naar de bepalingen in het kaderdecreet omtrent de beheersovereenkomsten moet aangepast worden. Ik zal de aandacht van de minister bevoegd voor het toezicht op de Lijn hierop vestigen. OpmerkingJnspectie van Financiën De Inspectie van Financiën meent dat het aangewezen is om te bepalen dat de Vlaamse Regering de inhoud, vorm, modaliteiten, opvolging en evaluatie van de ondernemingsplannen regelt (i.p.v. kan regelen.) Op deze suggestie wordt ingegaan aangezien deze elementen effectief vastgesteld worden in de nota aan de Vlaamse Regering betreffende de opvolging van doelstellingen in dc regeerperiode , die heden ter beslissing aan de Vlaamse Regering wordt voorgelegd. Pagina 4 van 7

5 De Inspectie van Financiën is van oordeel dat de ondernemingsplannen aan haar advies voorgelegd moeten worden. De Inspectie van Financiën wijst ook op de vrijstelling van eindrapportering over de lopende beheersovereenkomsten. Op deze suggestie wordt gedeeltelijk ingegaan: het eerste ondernemingsplan van een regeerperiode (met de meerjarencomponent) zal aan de Inspectie van Financiën worden voorgelegd voor advies. De volgende ondernemingsplannen worden ter kennisgeving aan de Inspectie van Financiën bezorgd. Er wordt een evaluatie van de beheersovereenkomsten ingeschreven in het voorontwerp van decreet. Het betreft een eindrapport over de uitvoering van de beheersovereenkomst. De Inspectie van Financiën gaat niet akkoord met de bepaling dat het bij de publiekrechtelijk vormgegeven EVA's de raad van bestuur is die het ondernemingsplan vaststelt na "overleg met de Vlaamse Regering" en dat de raad van bestuur dus zijn eigen beleids- en beheersdoelstellingen bepaalt. Aangezien het niet de bedoeling kan zijn dat een raad van bestuur eigen beleidsdoelstellingen formuleert die in strijd zijn met de beleidsdoelstellingen van de Vlaamse Regering wordt de tekst van het voorontwerp van decreet gewijzigd in die zin dat het ondernemingsplan wordt vastgesteld door de raad van bestuur in samenspraak met de Vlaamse Regering (nl. de functioneel bevoegde minister bij delegatie). Ook de regeringsafgevaardigden houden toezicht op de overeenstemming van de verrichtingen van het agentschap met het algemeen belang ( waaronder de beleidsdoelstellingen van de Vlaamse Regering). Ik verwijs in dit verband ook naar de modellen van functiebeschrijving voor de regeringsafgevaardigden zoals goedgekeurd door de Vlaamse Regering op 24 oktober 2014 ( VR 2014/24.10/ Doe 1100/4bis en 5bis). Zie ook De Inspectie van Financiën pleit voor een aanscherping van het budgettair/financieel toezicht op de EVA's en bij uitbreiding alle instellingen die tot de perimeter van de Vlaamse overheid behoren. Dit betreft een beleidsaanbeveling die binnen de Vlaamse Regering nader moet worden bekeken. Ik wijs er wel reeds op dat het voorliggende voorontwerp van decreet een beperkt opzet heeft nl. dringende wijzigingen door te voeren en dit beperkt tot de entiteiten die ressorteren onder het toepassingsgebied van het kaderdecreet bestuurlijk beleid nl. de departementen en agentschappen (IVA's en EVA's). Wat de gemeenschappelijke dienstverlening betreft moet de kwaliteit van de dienstverlening verzekerd worden aangezien bij een gebrekkige dienstverlening de verantwoordelijkheid van de entiteiten in het gedrang kan komen. Ik onderschrijf deze bekommernis omtrent de kwaliteit van de gemeenschappelijke dienstverlening die ook wordt opgenomen in de memorie van toelichting. De Vlaamse minister, bevoegd voor de financiën en de begrotingen, verleende haar akkoord op 5 december 2014, mits voorwaarden. Pagina 5 van 7

6 6. WEERSLAG OP HET PERSONEELSBESTAND EN DE PERSONEELSBUDGETTEN Voorliggend voorontwerp van decreet heeft geen weerslag op het personeelsbestand en de personeelsbudgetten. 7. WEERSLAG OP DE LOKALE BESTUREN a) Personeet. voorliggend voorontwerp van decreet noodzaakt geen bijkomende inzet van het in dienst zijnde personeel van de lokale besturen, noch de werving van bijkomend personeel. b) Werkingsuitgaverr. voorliggend voorontwerp van decreet heeft geen weerslag op de lopende uitgaven van de lokale besturen. c) Investeringen en schuld de uitvoering van voorliggend voorontwerp van decreet veroorzaakt geen bijkomende investeringen voor de lokale besturen. d) Ontvangsterr. in uitvoering van voorliggend voorontwerp van decreet worden geen bijkomende financiële middelen aan de lokale besturen ter beschikking gesteld. e) Conclusie, voorliggend voorontwerp van decreet heeft geen weerslag op het personeel, de werkingsuitgaven, investeringen, schuld en ontvangsten van de lokale besturen. 8. KWALITEIT VAN DE REGELGEVING a. Wetgevingstechnisch- en taalkundig_advies Het wetgevingstechnisch- en taalkundig advies dateert van 2 oktober 2014 met als volgnummer 2014/339. b. Re g ulerin g sim pactanalyse (RIA) Aangezien het voorontwerp van decreet autoregulering voor de diensten van de Vlaamse overheid betreft, is geen reguleringsimpactanalyse vereist. Pagina 6 van 7

7 9. VOORSTEL VAN BESLISSING De Vlaamse Regering: 1 hecht haar principiële goedkeuring aan het voorontwerp van decreet tot wijziging van het kaderdecreet bestuurlijk beleid van 18 juli 2003, wat betreft de organisatie van de beleidsuitvoering en de beleidsvoorbereiding, de ondernemingsplannen en de gemeenschappelijke dienstverlening: 2 machtigt Vlaams minister van Binnenlands bestuur, Inburgering. Wonen, Gelijke Kansen en Armoedebestrijding om over voormeld voorontwerp van decreet het advies in te winnen van de Vlaamse Adviesraad voor Bestuurszaken (VLABEST) en de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV); 3 machtigt Vlaams minister van Binnenlands bestuur. Inburgering, Wonen, Gelijke Kansen en Armoedebestrijding om over het onder punt 1 vermelde voorontwerp van decreet het advies in te winnen van de Raad van State, binnen een termijn van 30 dagen, met toepassing van artikel 84, 1, eerste lid, 2 van de gecoördineerde wetten op de Raad van State, op voorwaarde dat de in punt 2 bedoelde adviezen geen aanleiding geven tot wijziging van de heden door de Vlaamse Regering principieel goedgekeurde tekst. De minister-president van de Vlaamse Regering. Geert BOURGEOIS Mark Andries kabinetschef De Vlaamse minister van Binnenlands Bestuur, Inburgering. Wonen. Gelijke Kansen en Armoedebestrijding, Kabinetschef Liesbeth HOMANS Piigina 7 van 7