Vlaamse '(>3 \ Regering

Transcriptie

1 Vlaamse '(>3 \ Regering DE VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING EN VLAAMSE MINISTER VAN BINNENLANDS BE STUUR. INBURGERING. WONEN. GELIJKE KANSEN EN ARMOEDEBESTRIJDING NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING Betreft: Aanstelling van een derde onafhankelijke bestuurders in toepassing van het decreet van 22 november 2013 betreffende deugdelijk bestuur in de Vlaamse publieke sector - toekenning van een tijdelijke uitzondering 1. SITUERING Het decreet van 22 november 2013 betreffende deugdelijk bestuur in de Vlaamse publieke sector strekt er onder meer toe om meer onafhankelijke bestuurders aan te stellen in de entiteiten die ressorteren onder dit decreet. Overeenkomstig artikel 4. eerste lid, van het decreet is minimaal een derde van het aantal stemgerechtigde leden van de raad van bestuur een onafhankelijke bestuurder. Het decreet deugdelijk bestuur bepaalt verder in artikel 6, 1, dat de onafhankelijke bestuurder wordt aangesteld op grond van zijn deskundigheid inzake het algemeen bestuur van de entiteit, zijn specifieke deskundigheid inzake de inhoudelijke materie en het beleidsveld waarin de entiteit actief is, alsook zijn onafhankelijkheid ten aanzien van de deelgenoten en het dagelijks bestuur van de entiteit. Deelgenoten zijn het Vlaamse Gewest, de Vlaamse Gemeenschap en de andere personen die participeren of vertegenwoordigd zijn in de entiteit. Artikel 6, 2, voegt hieraan toe dat voor het bepalen van de onafhankelijkheid, vermeld in 1, de criteria uit de corporate governance code voor beursgenoteerde bedrijven richtinggevend zijn. De raad van bestuur doet een open oproep tot kandidaatstelling voor een mandaat van onafhankelijk bestuurder. Het is niet vereist dat deze oproep wordt gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. Het volstaat dat de oproep voldoende kenbaar wordt gemaakt, bijvoorbeeld door publicatie op de website van de entiteit gedurende ten minste 20 werkdagen (ter vergelijking: 20 werkdagen is ook de minimale sollicitatietermijn die geldt voor de selecties van topen middenkader; zie de omzendbrief BZ/2014/5 van 23 mei 2014 inzake de kwaliteitscriteria voor selecties en selecteren). Pagina I van 6

2 2 De raad van bestuur vergelijkt de respectieve verdiensten van de kandidaten. De onafhankelijke bestuurders worden uit lijsten van 2 kandidaten per te begeven mandaat door de Vlaamse Regering aangesteld op voordracht van de raad van bestuur. Voor de entiteiten die onder wettelijke bepalingen vallen die de algemene vergadering bevoegd maken voor de aanstelling van de bestuurders worden de onafhankelijke bestuurders aangesteld door de algemene vergadering, op voordracht van de raad van bestuur en met respect voor artikel 7, 8 van het bevoegdheidsbesluit van 25 juli Overeenkomstig artikel 32 van het decreet moet de samenstelling van de raden van bestuur worden aangepast aan de bepalingen van artikel 4 inzake de onafhankelijke bestuurders bij de eerstvolgende hernieuwing van de mandaten. Uiterlijk op 1 juli 2018 moet de samenstelling van de raden van bestuur aangepast zijn aan deze bepaling. Nadat het decreet in de vorige regeerperiode werd bekrachtigd door de Vlaamse Regering heeft de toenmalige Vlaamse minister van bestuurszaken, Geert Bourgeois, zijn collegaministers aangeschreven met brieven van 7 januari 2014 om hen erop te wijzen welke stappen moeten worden ondernomen om in overeenstemming te zijn met het decreet deugdelijk bestuur. In deze brieven werden de ministers ook gewezen op de verplichting inzake de aanstelling van een derde onafhankelijke bestuurders in de raden van bestuur. De ministers werden met deze brieven verzocht de oprichtingsreglementering van de entiteiten die onder het toepassingsgebied vallen van het decreet deugdelijk bestuur in overeenstemming te brengen met dit decreet en hiervoor de procedure voor administratieve en begrotingscontrole op te starten. 2. AFWIJKING OP DE VERPLICHTING TOT AANSTELLING VAN ONAFHANKELIJ KE BESTUURDERS 2.1. Reeds toegestane afwijkingen In artikel 4, tweede lid, van het decreet wordt aan de Vlaamse Regering de mogelijkheid gegeven om bij gemotiveerd verzoek af te wijken van de verplichting tot het aanstellen van onafhankelijke bestuurders. Dit verzoek moet gemotiveerd zijn en kan enkel om gegronde redenen. De memorie van toelichting bij artikel 4 geeft 2 concrete voorbeelden die de decreetgever voor ogen had: - wanneer er een paritaire samenstelling is van de raad van bestuur (bijvoorbeeld bij de VDAB en de VLAM); - wanneer rekening moet worden gehouden met een samenwerkingsovereenkomst die een impact heeft op de samenstelling van de raad van bestuur (bijvoorbeeld bij de plantentuin van Meise). Er is geen beletsel dat nog andere redenen tot afwijking worden aangehaald, voor zover geen afbreuk wordt gedaan aan de geest van het decreet. Tot nog toe heeft de Vlaamse Regering een afwijking toegestaan aan volgende entiteiten: VLAM (VR DOC BIS1 VDAB (VR DOC0785-1BIS) VRT (VR DOC BIS) Pagina 2 van 6

3 3 School Invest NV (VR DOC BIS) Plantentuin Meise (VR DOC0972/1) Vlaamse Regulator voor de Media (VR DOC0033/1) AGIOn (VR DOC0164/1) Tijdens haar vergadering van 22 mei 2015 besliste de Vlaamse Regering, op verzoek van de ministers Annemie Turtelboom en Ben Weyts. ook een tijdelijke uitzondering toe te kennen aan de BAM. Deze uitzondering is beperkt tot de periode van maximaal één jaar dat zal verstrijken op de datum van de volgende statutaire jaarvergadering van BAM. De impact van deze uitzondering zal gelet op de tijdelijkheid hoe dan ook beperkt zijn. Bovendien voldoet de huidige samenstelling van de raad van bestuur van BAM naar de geest hoe dan ook aan het decreet deugdelijk bestuur in de zin dat verschillende leden net zijn benoemd specifiek omwille van hun algemene en specifieke deskundigheid zowel o.m. op het vlak van vennootschappen, de bedrijfswereld en economie, als op het vlak van mobiliteit en voeling met de Antwerpse regio (VR DOC0510/1) Voorstel tot bijkomende afwijking Bij sommige entiteiten die onder het decreet deugdelijk bestuur ressorteren houdt de samenstelling van de raad van bestuur nu reeds rekening met het decreet deugdelijk bestuur en is een derde van de stemgerechtigde leden een onafhankelijke bestuurder. Bij wijze van voorbeeld kan worden verwezen naar de beslissing van de Vlaamse Regering van 22 mei 2005 om, op voordracht van de raad van bestuur van het agentschap Integratie en Inburgering, vier onafhankelijke bestuurders te benoemen in de raad van bestuur van dit agentschap voor een hernieuwbare termijn van vijfjaar (VR DOC.0493/1TER). In sommige andere entiteiten was dit tot nog toe niet mogelijk omdat, mede omwille van de regeringswissel, momenteel de decreten of statuten nog niet zijn aangepast aan de bepalingen van het decreet deugdelijk bestuur. Om deze reden stel ik voor een tijdelijke uitzondering toe te staan tot 31 december 2016 voor alle entiteiten die ressorteren onder het decreet deugdelijk bestuur en die op dit ogenblik nog niet zijn samengesteld conform het decreet deugdelijk bestuur. Op deze wijze hebben de bevoegde instanties voldoende tijd om de nodige acties te ondernemen en om: - desgevallend een afwijking te vragen aan de Vlaamse Regering op de verplichting tot aanstelling van een derde onafhankelijke bestuurders. De betrokken entiteit richt daarvoor, via de functioneel bevoegde Vlaamse minister(s), een verzoek aan de Vlaamse minister van Bestuurszaken, met opgave van de gegronde redenen waarom een afwijking wordt gevraagd. De Vlaamse minister van Bestuurszaken legt vervolgens de vraag tot afwijking voor aan de Vlaamse Regering: - de vereiste aanpassingen door te voeren aan de decreten en statuten zodat deze in overeenstemming zijn met het decreet deugdelijk bestuur. Hierbij dient er wel over te worden gewaakt dat maximaal wordt vermeden dat het aantal leden van de raden van bestuur toeneemt door de aanstelling van onafhankelijke bestuurders. In afwijking op het voorgaande stel ik voor om voor deze entiteiten waar er een algemene vergadering is. een tijdelijke uitzondering toe te staan tot 31 juli 2017 (i.p.v. 31 december 2016). Pagina 3 van 6

4 4 Om te vermijden dat de datum van 31 december 2016 of 31 juli 2017 in het gedrang komt stel ik voor dat alle verzoeken tot afwijking uiterlijk op 30 oktober 2015 worden bezorgd aan de Vlaamse minister van Bestuurszaken die deze aanvragen vervolgens voor eind 2015, ter beslissing, zal voorleggen aan de Vlaamse Regering. Indien de Vlaamse Regering zou beslissen niet in te gaan op een verzoek tot afwijking rest dan nog voldoende tijd om, waar nodig, de vereiste aanpassingen door te voeren aan de decreten en statuten zodat alsnog onafhankelijke bestuurders kunnen worden aangesteld. Tenslotte stel ik ook voor dat de Vlaamse Regering nu reeds beslist dat de verplichting tot aanstelling van een derde onafhankelijke bestuurders niet geldt voor entiteiten die in de loop van deze regeerperiode niet meer zullen ressorteren onder het decreet deugdelijk bestuur omdat de betrokken entiteiten: - hetzij worden opgeheven als aparte entiteit en zullen worden geïntegreerd in één of meerdere andere entiteiten (bijvoorbeeld AGIV en het IWT); - hetzij worden verzelfstandigd ten aanzien van de Vlaamse overheid (de OPZ's Geel en Rekem en het UZ Gent); - hetzij in vereffening gaan (bijvoorbeeld EPON en Nautinvest). 3. BUDGETTAIRE WEERSLAG Deze nota heeft geen budgettaire weerslag. Ook de Inspectie van Financiën bevestigt dat, bij gelijkblijvend aantal mandaten, er geen budgettaire weerslag is. 4. PROCEDURE VAN ADMINISTRATIEVE EN BEGROTINGSCONTROLE Het advies van de Inspectie van Financiën werd verleend op 11 juni Repliek op het advies van de Inspectie van Financiën: M.b.t. de door de Vlaamse Regering toegestane 7 afwijkingen op de verplichting inzake een derde onafhankelijke bestuurders in de raden van bestuur werpt de Inspectie van Financien op dat de procedure van artikel 4, tweede lid, een uitzonderingsprocedure moet zijn. Deze opmerking is terecht. In elk van de 7 gevallen waarvoor een afwijking werd toegestaan werd telkens een grondige motivering opgegeven en werd de afwijking ook telkens gunstig geadviseerd door de Inspectie van Financiën. Ook bij toekomstige vragen tot afwijking zal er echter over moeten worden gewaakt dat het uitzonderingen blijven en dat de toepassing van artikel 4. tweede lid. niet tot algemene regel wordt verheven. De Inspectie van Financiën stelt ook niet in te zien waarom een algemene uitzondering moet gegeven worden tot 31/12/2016, in het geval van instellingen die zich niet willen/kunnen beroepen op redenen voor een afwijking, die voor 31/12/2016 overgaan tot een hernieuwing van de mandaten en waar er zich geen aanpassing van wettelijke bepalingen/statuten stelt. Hierop kan worden gerepliceerd dat het geenszins de bedoeling is de uiterste datum waarop moet worden voldaan aan artikel 4 van het decreet deugdelijk bestuur te verlengen voor alle entiteiten die onder het toepassingsgebied vallen van dit decreet. Pagina 4 van 6

5 5 Zoals vermeld in punt 2.2. van deze nota zijn er nu reeds entiteiten zoals het agentschap Integratie en Inburgering, waar de Vlaamse Regering al onafhankelijke bestuurders heeft benoemd in de raad van bestuur. Het akkoord van de Vlaamse minister bevoegd voor begroting is niet vereist. 5. WEERSLAG OP HET PERSONEELSBESTAND EN DE PERSONEELSBUDGETTEN Deze nota heeft geen weerslag op het personeelsbestand en de personeelsbudgetten van de Vlaamse overheid. 6. WEERSLAG OP DE LOKALE BESTUREN a) Personeef. voorliggend ontwerpbesluit noodzaakt geen bijkomende inzet van het in dienst zijnde personeel van de lokale besuren, noch de werving van bijkomend personeel. b) Werkingsuitgaven, voorliggend ontwerpbesluit heeft geen weerslag op de lopende uitgaven van de lokale besturen. c) Investeringen en schuld de uitvoering van voorliggend ontwerpbesluit veroorzaakt geen bijkomende investeringen voor de lokale besturen. d) Ontvangsten, in uitvoering van voorliggend ontwerpbesluit worden geen bijkomende financiële middelen aan de lokale besturen ter beschikking gesteld. e) Conclusie, voorliggend ontwerpbesluit heeft geen weerslag op het personeel, de werkingsuitgaven, investeringen, schuld en ontvangsten van de lokale besturen. 7. VOORSTEL VAN BESLISSING De Vlaamse Regering beslist: 1 een tijdelijke uitzondering toe te staan op de verplichting tot aanstelling van een derde onafhankelijke bestuurders voor alle entiteiten die ressorteren onder het decreet deugdelijk bestuur en waarvan de samenstelling van de raad van bestuur op dit ogenblik nog niet in overeenstemming is met artikel 4 van het decreet deugdelijk bestuur; deze uitzondering wordt toegestaan tot 31 juli 2017 voor alle entiteiten waar er een algemene vergadering is en tot 31 december 2016 voor alle andere entiteiten; 2 dat de functioneel bevoegde Vlaamse ministers uiterlijk op 30 oktober 2015 alle verzoeken tot afwijking bezorgen aan de Vlaamse minister van Bestuurszaken zodat de Vlaamse Regering nog voor eind 2015 hierover een beslissing kan nemen; Pagina 5 van 6

6 6 3 een afwijking toe te staan op de verplichting tot aanstelling van een derde onafhankelijke bestuurders voor alle entiteiten die in de loop van deze regeerperiode niet meer zullen ressorteren onder het decreet deugdelijk bestuur omdat de betrokken entiteiten hetzij worden opgeheven als aparte entiteit en zullen worden geïntegreerd in één of meerdere andere entiteiten, hetzij worden verzelfstandigd en geen deel meer zullen uitmaken van de Vlaamse overheid, hetzij in vereffening gaan. De Viceminister-president van de Vlaamse Regering en Vlaams minister van Binnenlands Bestuur. Inburgering, Wonen. Gelijke Kansen en Armoedebestrijding Liesbeth HOMANS Pagina 6 van 6