Toekomstvisie begraafplaatsenbeleid Gemeente Lingewaal

Transcriptie

1 Toekomstvisie begraafplaatsenbeleid Gemeente Lingewaal Versiedatum: Opdrachtgever Gemeente Lingewaal Welzijn en Burgerzaken Postbus ZG ASPEREN Contactpersoon mevrouw M. Koolen Telefoon Fax Door Genius Loci Begraafplaatsadviseurs Postbus AJ Boxtel Telefoon (0411) Fax (0411) Internet Project Projectleider Auteur Aantal pagina's Bestand B1449CB2 Toekomstvisie begraafplaatsenbeleid J. van Roosmalen P. van Engelen 24 excl bijlagen B1449CB toekomstvisie begraafplaatsenbeleid Controle Datum controle Niets uit deze rapportage mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm, elektronisch, in gegevensbestanden of op welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande toestemming van de opdrachtgever. Genius Loci is gecertificeerd volgens NEN-EN-ISO-9001:2008

2 Inhoudsopgave 1 Inleiding Analyse huidige situatie Inleiding Capaciteit Historische waarden Administratie Organisatie Communicatie Graven onbepaalde tijd Kwaliteit begraafplaatsen Exploitatie Beheersverordening MARK Beslispunten korte termijn ( ) Inleiding Vermindering druk op huidige begraafplaatsen Inbreiding Beperken behoefte aan begravingen Betrekken meer graven in begraafcyclus Actief ruimingsbeleid Termijn begraafrecht Graven onbepaalde tijd Schudden van graven Verhogen kostendekkendheid Beeldkwaliteit begraafplaatsen Wijziging bestemming onderhoudsrecht Indexering tarieven begraven Randvoorwaarden Administratie Historische waarden Communicatie Effect op exploitatie Beleidskeuzes begraafplaatsenbeleid Inleiding Capaciteit Organisatie Toerekening kosten Exploitatie Genius Loci - Toekomstvisie begraafplaatsenbeleid - Gemeente Lingewaal

3 Genius Loci - Toekomstvisie begraafplaatsenbeleid - Gemeente Lingewaal

4 Pagina 2 - Genius Loci - Toekomstvisie begraafplaatsenbeleid - Gemeente Lingewaal

5 1 Inleiding De gemeente Lingewaal bestaat uit 5 kernen, met ieder een of meerdere gemeentelijke begraafplaatsen. Er zijn in totaal 8 gemeentelijke begraafplaatsen aanwezig: Asperen, de gemeentelijke begraafplaats aan de Heukelumseweg; Heukelum, de gemeentelijke begraafplaats aan de Torenstraat; Heukelum, de gemeentelijke begraafplaats aan de Achterweg; Herwijnen, de gemeentelijke begraafplaats aan de Peperstraat; Spijk, de gemeentelijke begraafplaats aan de Zuiderlingedijk; Spijk, de gemeentelijke begraafplaats aan de Spijksesteeg; Vuren, de gemeentelijke begraafplaats aan de Graaf Reinaldweg; Vuren, de gemeentelijke begraafplaats aan de Waaldijk. Van deze 8 begraafplaatsen zijn de oude begraafplaatsen in de kernen Heukelum (Torenstraat), Spijk (Zuiderlingedijk) en Vuren (Waaldijk) nagenoeg vol. In een eerder stadium is aan Genius Loci gevraagd om de vigerende verordening te actualiseren aan nieuwe wet- en regelgeving en nieuwe inzichten met betrekking tot het beleid en beheer van de begraafplaatsen. Gezamenlijk met de vaststelling van deze toekomstvisie wordt de nieuwe beheersverordening begraafplaatsen gemeente Lingewaal vastgesteld met bijhorend uitvoeringsbesluit en tarieventabel. Door Genius Loci is in 2011 een onderzoek uitgevoerd naar de exploitatie van de gemeentelijke begraafplaatsen in de gemeente Lingewaal. Reden hiervoor was meer inzicht krijgen in de exploitatie en de kostendekkendheid van de exploitatie van de gemeentelijke begraafplaatsen. Gaandeweg het verloop van de bovenstaande projecten werd duidelijk dat binnen de gemeente Lingewaal behoefte was aan een overkoepelende beleidsvisie, deze toekomstvisie. Hierin wordt voor de korte en lange termijn aangegeven hoe de gemeente Lingewaal om wil gaan met haar begraafplaatsenbeleid. Leeswijzer Deze toekomstvisie begint met een analyse van de huidige situatie en een beschrijving van de problematiek. Hierbij worden de volgende onderdelen, voor zover van toepassing, beschreven: capaciteit; historische waarden; administratie; organisatie; communicatie; graven voor onbepaalde tijd; kwaliteit begraafplaatsen; exploitatie. Vervolgens wordt in hoofdstuk 3 de nieuwe verordening toegelicht met een korte benoeming van de wijzigingen ten opzichte van de huidige verordening. In hoofdstuk 4 wordt per onderdeel van het begraafplaatsenbeleid aangegeven welke beslispunten op de korte termijn genomen moeten worden. Deze beslispunten vormen de eerste stap in het uitvoeren van actief en consequent begraafplaatsenbeleid. En vormen de basis voor het verbeteren van de kostendekkendheid. Pagina 3 - Genius Loci - Toekomstvisie begraafplaatsenbeleid - Gemeente Lingewaal

6 Om op de lange termijn een consequent en actief begraafplaatsenbeleid te hebben en te houden dienen er beleidskeuzes gemaakt te worden. Deze beleidskeuzes voor de lange termijn worden in hoofdstuk 5 weergegeven. Deze keuzes kunnen pas gemaakt worden als de maatregelen uit hoofdstuk 4 ter hand zijn genomen en duidelijk is geworden welk effect deze hebben op de begraafplaatsen. De opties voor de beleidskeuzes worden wel vast in hoofdstuk 5 aangegeven. In de bijlagen zijn de volgende documenten opgenomen: Exploitatie gemeentelijke begraafplaatsen gemeente Lingewaal d.d ; Beheersverordening begraafplaatsen gemeente Lingewaal d.d. 1 maart 2012; Uitvoeringsbesluit Nadere regels begraafplaatsen Gemeente Lingewaal; Verordening lijkbezorgingsrechten 2012; Artikelsgewijze toelichting bij beheersverordening begraafplaatsen. Pagina 4 - Genius Loci - Toekomstvisie begraafplaatsenbeleid - Gemeente Lingewaal

7 Pagina 5 - Genius Loci - Toekomstvisie begraafplaatsenbeleid - Gemeente Lingewaal

8 2 Analyse huidige situatie 2.1 Inleiding Om te komen tot een duidelijke toekomstvisie is het noodzakelijk om inzichtelijk te krijgen wat de huidige situatie en problematiek is van het beleid voor de begraafplaatsen. In dit hoofdstuk wordt dit beeld aan de hand van de verschillende onderdelen van begraafplaatsenbeleid geschetst. Tevens wordt de problematiek aangegeven die leidt tot de actiepunten voor de korte termijn en beslispunten voor de lange termijn die in de hiernavolgende hoofdstukken worden beschreven. 2.2 Capaciteit Binnen de gemeente Lingewaal zijn 8 gemeentelijke begraafplaatsen aanwezig. Om een beeld te krijgen van de behoefte en capaciteit van deze begraafplaatsen is een behoefte- en capaciteitsbepaling uitgevoerd. Deze wordt hieronder beknopt weergegeven. In bijlage 1 is een uitgebreid overzicht weergegeven. Op basis van het aantal lijkbezorgingen in de afgelopen 5 jaar, bevolkingsprognoses en sterftecijfers is voor de gemeente Lingewaal in beeld gebracht wat de behoefte is aan begravingen tot 2050 (zie onderstaande tabel): Inwoners Behoefte Particulier Algemeen graf Nieuw graf Urnengraf/nis graf Lingewaal 100,0% Asperen 27,0% Herwijnen 22,4% Heukelum 23,7% Spijk 8,1% Vuren 18,9% Na het in beeld brengen van de behoefte moet gekeken worden naar de ruimte die op de begraafplaatsen is voor begravingen en asbestemmingen. Wanneer de gemeentelijke begraafplaatsen in haar totaliteit worden beschouwd, valt op dat een relatief groot deel van de totale capaciteit nog beschikbaar is (ca. 34%). Totaal aantal graven st Waarvan beschikbaar st 34,1% Waarvan in gebruik st 65,9% De beschikbare capaciteit is echter niet gelijkmatig verdeeld over de vijf kernen binnen de gemeente. Hierdoor kan er in de ene kern op termijn een tekort aan graven ontstaan en in de andere kern een overschot. 2.3 Historische waarden Sommige van de begraafplaatsen binnen de gemeente Lingewaal zijn al behoorlijk wat jaren oud. Om deze reden is het mogelijk dat er vanuit cultuur-historisch of funerair-historisch oogpunt interessante graven aanwezig zijn. De historische waarden die op dit moment bekend zijn bij de gemeente zijn: Pagina 6 - Genius Loci - Toekomstvisie begraafplaatsenbeleid - Gemeente Lingewaal

9 aanwezigheid van een aantal oorlogsgraven op verschillende begraafplaatsen; op de begraafplaats aan de Torenstraat in Heukelum is een monumentale grafkelder aanwezig van een adellijke familie. Er is echter geen totaalbeeld van de aanwezige historische waarden op de begraafplaatsen. 2.4 Administratie De gemeente Lingewaal maakt gebruik van een geautomatiseerd begraafplaatsadministratiesysteem. Er wordt gebruik gemaakt van het pakket Graven Administratie Systeem (GA) van High Focus. Het systeem is nagenoeg volledig. Van elk graf is bekend wie er in ligt begraven en onder welke voorwaarden (particulier graf / algemeen graf). Alleen van enkele graven (o.a. op de begraafplaats aan de Waaldijk in Vuren) zijn onduidelijkheden ten aanzien van de uitgiftetermijn. Het pakket is gekoppeld met de Gemeentelijke Basisadministratie (GBA) en is daardoor op een enkel geval na- volledig en actueel. Met betrekking tot de registratie van gedenktekens en het bijhorende onderhoud is er een knelpunt. In het administratiesysteem zijn deze gegevens niet geregistreerd maar worden apart bijgehouden. Hierdoor wordt het systeem kwetsbaar. Ook zijn de processen rond de lijkbezorging nog niet geheel geautomatiseerd. De bereikbaarheid van de gemeente buiten kantooruren is bijvoorbeeld beperkt omdat er niet wordt gewerkt met een digitale agenda. 2.5 Organisatie Het begraafplaatsenbeheer bestaat over het algemeen uit de volgende onderdelen: grafuitgifte, administratie en facturering; voorbereiding en verzorging uitvaart; terreinonderhoud; informatievoorziening; kwaliteitbeheer en productontwikkeling; relatiebeheer. Bij het beheer van de gemeentelijke begraafplaatsen binnen de gemeente Lingewaal zijn de sector Ruimte en de sector Burgers en Middelen betrokken. Onderling zijn de taken verdeeld. Er is een duidelijke taakverdeling tussen de beide diensten, waarbij taken en verantwoordelijkheden goed op elkaar zijn afgestemd en de onderlinge communicatie prima verloopt. Het administratieve proces vanaf aangifte van overlijden tot aan de inning van de grafrechten is beschreven in een procesbeschrijving. Daarin zijn taken en verantwoordelijkheden vastgelegd. In de praktijk is de afdeling Welzijn en Burgerzaken de primaathouder van het product begraven. Dit is niet concreet vastgelegd. 2.6 Communicatie Bij communicatie zijn verschillende onderdelen te onderscheiden: communicatie met nabestaanden; communicatie met betrokken partijen (uitvaartondernemers, grafdelver, leveranciers van gedenktekens); interne communicatie. De gemeente Lingewaal gebruikt verschillende middelen om te communiceren op de verschillende onderdelen: met name via publicaties op de begraafplaatsen en door middel van persoonlijk contact. Op de website van de gemeente is ook informatie te vinden, deze is echter maar beperkt. De communicatie bij uitgifte van een graf of een bijzetting vindt plaats volgens een vaste procedure. Door wisseling van Pagina 7 - Genius Loci - Toekomstvisie begraafplaatsenbeleid - Gemeente Lingewaal

10 medewerkers heeft de communicatie bij uitgifte van een graf of een bijzetting prioriteit. De overige communicatie vindt slechts op beperkte schaal en op ad hoc basis plaats. 2.7 Graven onbepaalde tijd Vanuit het verleden zijn er in de gemeente Lingewaal graven uitgegeven voor onbepaalde tijd. Bij de gemeente Lingewaal is de afkoop van het onderhoud van het graf hieraan gekoppeld. In het onderstaande wordt per begraafplaats aangegeven hoeveel graven en reserveringen er zijn voor onbepaalde tijd. Totaal aantal graven Aantal graven Aantal reserveringen onbepaalde tijd onbepaalde tijd Asperen Heukelum, Achterweg Heukelum, Torenstraat Herwijnen Spijk, Zuiderlingedijk Spijk, Spijksesteeg Vuren, Graaf Reinaldweg Vuren, Waaldijk Totaal Lingewaal De grote aantallen graven die uitgegeven zijn voor onbepaalde tijd vormen een belemmering in het voeren van een actief ruimingsbeleid, waarmee capaciteit gecreëerd zou kunnen worden. Tevens genereren deze graven geen inkomsten meer maar drukken wel op de exploitatie en nemen ruimte in op de begraafplaatsen en vragen blijvend onderhoud. Hierdoor hebben deze graven een negatieve invloed op de kostendekkendheid. 2.8 Kwaliteit begraafplaatsen Iedere begraafplaats heeft zijn eigen kwaliteit en karakteristieken. Er is een aantal algemene factoren te noemen dat de kwaliteit van de begraafplaats bepaalt. Voor de gemeente Lingewaal worden deze factoren in het navolgende beschreven. ligging van de begraafplaats en de inpassing in de omgeving. De ligging van de begraafplaatsen in Lingewaal varieert. Enkele begraafplaatsen zijn gelegen in of nabij het centrum van een kern (Asperen, Heukelum, Spijk), anderen juist verder daar vandaan in het buitengebied (Vuren, Herwijnen). Sommigen zijn (deels) open van karakter waarbij ook de directe omgeving wordt beleefd (Torenstraat in Heukelum, begraafplaatsen in Vuren, Herwijnen), de overigen zijn meer besloten. In alle gevallen zijn het rustige locaties waar op een waardige en respectvolle manier afscheid kan worden genomen en kan worden herdacht. het bruto grafoppervlak. Dit is de totale oppervlakte van de begraafplaats (exclusief eventuele gebouwen en parkeervoorzieningen) gedeeld door het totaal aantal graven. In de praktijk wordt vaak uitgegaan van een optimaal bruto grafoppervlak van 6 8 m². Bij deze oppervlak is de bruikbaarheid van de begraafplaats voor bezoekers en personeel optimaal, waarbij tevens ruimte is voor beplanting en eventuele inrichtingselementen. Uit de berekeningen van het bruto grafoppervlak voor de verschillende begraafplaatsen in Lingewaal (zie bijlage 1) blijkt dat op de begraafplaatsen Pagina 8 - Genius Loci - Toekomstvisie begraafplaatsenbeleid - Gemeente Lingewaal

11 Torenstraat in Heukelum en Waaldijk in Vuren erg laag is. Dit wordt echter niet zo ervaren door het ontbreken van gedenktekens op veel graven. Op de overige begraafplaatsen ligt de waarde rondom of enigszins boven de optimale waarde. voorzieningenniveau. Hierbij gaat het om voorzieningen voor gebruikers (afvalbakken, informatievoorziening etc) en om de diversiteit van keuzemogelijkheden (bijv. keuze in type graf, type grafbedekking, type urnenvoorziening). In het algemeen is het voorzieningenniveau op de gemeentelijke begraafplaatsen in Lingewaal voldoende, er zijn kleine verschillen per begraafplaats. Alle noodzakelijke voorzieningen zijn aanwezig. beeldkwaliteit. De beeldkwaliteit wordt bepaald door een aantal factoren: o de inrichting van de begraafplaats met toegepaste beplanting en materialen; o het onderhoudsniveau van de beplanting, inrichtingselementen, verhardingen en paden; o regelgeving met betrekking tot de aanwezige gedenktekens en het onderhoud van de gedenktekens. Binnen de gemeente Lingewaal zijn verschillen te zien in de inrichting van de verschillende begraafplaatsen. Soms zijn er beeldbepalende elementen aanwezig die bijzondere aandacht vragen. Het onderhoudsniveau is gemeentelijk geregeld, er is geen specifiek beheerniveau voor de begraafplaatsen vastgelegd. In de praktijk blijkt dat dit leidt tot een eigen invulling van het onderhoud door medewerkers van de betrokken afdelingen. Het onderhoud heeft een hoog niveau. Met betrekking tot de gedenktekens is er in de huidig geldende verordening (1997) een onderhoudsplicht voor de gemeente opgenomen. Rechthebbenden en belanghebbenden zijn verplicht dit onderhoud af te kopen. Bij oudere graven (van voor 1997) ligt de onderhoudsplicht grotendeels bij rechthebbenden en belanghebbenden. Indien er nalatig onderhoud wordt geconstateerd vindt vaak wel een aanschrijving plaats, maar vervolgactie van de gemeente blijft hierna uit. dienstverlening. Dienstverlening kent verschillende vormen, van het verrichten van handelingen bij een uitvaart tot de communicatie over het gebruik van de begraafplaatsen. De dienstverlening wordt grotendeels door de gemeente Lingewaal zelf uitgevoerd en is vraaggericht. 2.9 Exploitatie In de exploitatie van de begraafplaatsen van de gemeente Lingewaal worden de volgende onderdelen onderscheiden: Lasten: Baten: gebruiks- en verbruikslasten; onderhoud en lijkbezorging; kapitaallasten; overhead: begraafplaatsadministratie. de baten uit het verlenen en verlengen van het uitsluitend recht voor particuliere graven; de baten uit het begraven van lijken in particuliere en algemene graven (begrafenissen); Pagina 9 - Genius Loci - Toekomstvisie begraafplaatsenbeleid - Gemeente Lingewaal

12 de baten uit het verlenen van het uitsluitend recht voor urnengraven en nissen en het plaatsen van urnen in urnengraven en nissen; overige heffingen (diversen zoals luiden van de klok, gebruik van de baar); de rente over de reserve voor het onderhoud van gedenktekens. Op basis van de beschikbare gegevens is de verhouding tussen de jaarlijkse lasten en de jaarlijkse baten in beeld gebracht. Daarbij is gebruik gemaakt van de volgende bronnen: overzicht exploitatie begraafplaatsen (gemeente Lingewaal); begraafrechten (gemeente Lingewaal); uitgavenoverzicht 2010 (gemeente Lingewaal); aanvullende inschatting kosten begraafplaatsadministratie 2010 (gemeente Lingewaal) Hieruit blijkt het volgende: Lasten Baten Saldo Resultaten Zoals in voorgaande afbeelding te zien is, is er jaarlijks een tekort op de exploitatie van de begraafplaatsen. Als gekeken wordt naar de kostendekkendheid dan is het onderstaande beeld te zien. Kostendekking exploitatie begraafplaatsen 80,0% 70,0% 60,0% 50,0% 49,5% 75,8% 61,7% 58,3% 68,5% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% Pagina 10 - Genius Loci - Toekomstvisie begraafplaatsenbeleid - Gemeente Lingewaal

13 Voor een uitgebreide beschrijving en analyse van de exploitatie van de begraafplaatsen binnen de gemeente Lingewaal wordt verwezen naar bijlage 1. In december 2005 is door de Raad van de gemeente Lingewaal een nieuwe verordening op de heffing en invordering van lijkbezorgingsrechten vastgesteld. Het uitgangspunt bij dit raadsbesluit was 100% kostendekkendheid waarbij er een koppeling werd gemaakt tussen het tarief en de werkelijke kosten. Zoals uit de bovenstaande afbeeldingen blijkt is er echter geen 100% kostendekkendheid. Dit komt doordat de jaarlijkse lasten aanzienlijk hoger liggen en het aantal lijkbezorgingen en nieuw uit te geven graven lager waren dan de uitgangspunten in de prognose. De betaalde onderhoudsrechten voor het onderhoud van de gedenktekens worden gestort in een reserve. In 2010 heeft er een onttrekking van de reserve plaatsgevonden. Hierdoor is er een afname van de baten voor de begraafplaatsexploitatie doordat inkomsten uit de rente nu lager zijn. Het uitgiftebeleid dat in het verleden door de gemeente Lingewaal (en de voormalige gemeenten) is toegepast, heeft geleid tot een groot aantal graven voor onbepaalde tijd. Deze 'erfenis uit het verleden' leidt ertoe dat er veel graven zijn die (nagenoeg) geen inkomsten genereren. Kostendekking moet dus voor een belangrijk deel worden gerealiseerd uit de inkomsten bij uitgifte (en op termijn verlengingen) van nieuwe graven. Er is daardoor een onevenwichtige verhouding tussen graven die kosten met zich meebrengen en graven die inkomsten genereren. Om te komen tot kostendekkendheid is besluitvorming op cruciale onderdelen noodzakelijk. Pagina 11 - Genius Loci - Toekomstvisie begraafplaatsenbeleid - Gemeente Lingewaal

14 Pagina 12 - Genius Loci - Toekomstvisie begraafplaatsenbeleid - Gemeente Lingewaal

15 3 Beheersverordening De vigerende beheersverordening van de gemeentelijke begraafplaatsen dateert van Aangezien er recente wetwijzigingen (per 1 januari 2010) hebben plaatsgevonden is deze verordening niet meer actueel. Dit was aanleiding voor een herziening. Daarnaast was er binnen de gemeente Lingewaal een aantal ontwikkelingen die aanleiding gaven tot aanpassing van de verordening. Hiertoe is de huidig geldende verordening aangepast. In het onderstaande worden de wijzigingen beknopt weergegeven. Vanuit de gewijzigde wetgeving zijn er wijzigingen in terminologie, termijnen en rol van de rijksoverheid. Van belang voor de gemeente Lingewaal zijn hierin: termijnen voor aanschrijvingen voor verlengingen van particuliere graven; termijnen van lijkbezorging; termijnen voor aanschrijving voor ruiming van algemene graven; procedure met betrekking tot verwaarlozing van een graf. Deze wijzigingen zijn in de nieuwe verordening doorgevoerd. In de verordening van 1997 waren verordening en uitvoeringsbesluit samengevoegd tot één document. Hierdoor waren kleine wijzigingen in operationele zaken zoals open- en sluitingstijden, maatvoering van gedenktekens, regels met betrekking tot uitgifte van graven, etc. alleen mogelijk door het nemen van een raadsbesluit. Door een splitsing aan te brengen tussen de verordening en een uitvoeringsbesluit krijgt het college de bevoegdheden in de uitvoering waardoor de regels beter uitvoerbaar en toepasbaar zijn. In het verleden was de gemeente Lingewaal met haar tariefstelling behoorlijk lager dan de omliggende gemeentes. Hierdoor kwam het voor dat er lijkbezorgingen plaatsvonden vanuit omliggende gemeentes binnen de gemeente Lingewaal. Om dit te voorkomen was in de verordening van 1997 een artikel opgenomen dat enkel inwoners van de gemeente Lingewaal en inwoners van de voormalige gemeente Vuren, woonachtig in de kern Dalem begraven mochten worden op de gemeentelijke begraafplaatsen. Inmiddels is dit onderscheid in tarieven nagenoeg verdwenen waardoor dit artikel overbodig is geworden voor dit doel. Gezien de druk op de begraafplaatsen wordt voorgesteld om dit artikel te handhaven. Hiermee wordt voorkomen dat een mogelijke toename van de behoefte op de begraafplaatsen ontstaat door mensen van buiten de gemeente Lingewaal. De termijnen voor de uitgifte van graven zijn in de oude verordening voor particuliere graven gesteld op onbepaalde tijd, voor de algemene graven is geen termijn opgenomen. Dit uitgiftebeleid heeft geleid tot problemen met betrekking tot gebruik van de aanwezige capaciteit en kostendekkendheid van de exploitatie. In de nieuwe verordening zijn dan ook termijnen gesteld, voor particuliere graven van 20 jaar met verlengingsmogelijkheid van telkens 10 jaar. Voor de algemene graven is de termijn gesteld op 10 jaar, gelijk aan de wettelijk voorgeschreven grafrusttermijn. Op dit moment is voor de kindergraven opgenomen dat zij worden uitgegeven als algemene graven. Dit houdt in dat deze graven na 10 jaar geruimd worden en dat de nabestaanden geen rechthebbenden zijn voor het kindergraf. De interesse voor kindergraven is vaak groter en langer dan voor graven voor volwassenen. De ouders leven nog, vaak zijn er broertjes en zusjes die nog lang interesse hebben in het graf. Om deze reden is het meer passend om de kindergraven gelijk te stellen aan de graven voor volwassenen. Dit betekent dat deze graven, afhankelijk van de wensen van nabestaanden, worden Pagina 13 - Genius Loci - Toekomstvisie begraafplaatsenbeleid - Gemeente Lingewaal

16 uitgegeven als algemeen graf of als particulier graf met de bijhorende rechten en termijnen, en de mogelijkheid voor verlenging van deze termijn. In de nieuwe verordening is een apart artikel opgenomen over het vervallen van grafrechten. Dit artikel beschrijft wanneer grafrechten komen te vervallen, zowel door nalatigheid van de rechthebbende of op aanvraag van de rechthebbende als door ingrijpen van het college. Dit artikel geeft de gemeente meer bevoegdheden om op te treden tegen rechthebbenden en ook gebruikers die in verzuim blijven een op grond van deze verordening op hen rustende verplichting na te komen of daarmee in strijd handelen. Het laten vervallen van grafrechten kan ook een tijdelijke, juridische stok achter de deur zijn bij geschillen. De positie van de gemeente als houder van de gemeentelijke begraafplaats is hiermee versterkt. Het onderhoud van de gedenktekens is vastgelegd in de verordening. Hierbij wordt onderscheid gemaakt in onderhoud door de gemeente en onderhoud door de nabestaanden. Sinds 1992 rust er een verplichting op iedere rechthebbende om het onderhoud van de oppervlakte van het graf af te kopen, dit was gekoppeld aan de plaatsing van een gedenkteken. Het onderhoud bestaat uit het een tot twee maal per jaar schoonmaken van het gedenkteken (exclusief het bijwerken van de letters), het verwijderen van de verwelkte snijbloemen en het in eigen beheer bijstellen van verzakte stenen. Het college is daarmee verantwoordelijk voor het grafonderhoud en de staat van de grafbedekking. Voor alle graven van voor 1992 geldt echter dat de rechthebbenden hiervoor verantwoordelijk zijn, tenzij dit onderhoud inmiddels ook is afgekocht bij de gemeente. Het onderhoud door de gemeente beslaat dus niet alleen de algemene delen van de begraafplaats maar ook meerdere grafvelden en grafbedekkingen. Het is een minimale zorg met de bedoeling dat de begraafplaats als geheel een verzorgd aanzien heeft. Voorgesteld wordt om de betaalde onderhoudsrechten niet meer te koppelen aan de plaatsing van een gedenkteken maar aan het afgeven van het grafrecht. Hiermee kunnen de middelen niet alleen worden ingezet voor het onderhoud van de gedenktekens maar ook voor het algemene onderhoud op de begraafplaats. De rechthebbenden en gebruikers die niet onder deze regeling vallen, zijn verantwoordelijk voor het overige onderhoud van het grafoppervlak en de daarop geplaatste grafbedekkingen. Het verplicht afkopen van het onderhoud is voortgezet in de nieuwe verordening. Belangrijk hierbij is dat er een koppeling plaats heeft gevonden tussen de afkoop van het onderhoud en de uitgiftetermijn van het graf. Om het hergebruik van de graven voor onbepaalde tijd te stimuleren is aan de verordening een artikel toegevoegd om het mogelijk te maken om een graf te schudden. Bij het schudden van een graf vindt een lijkbezorging plaats in een bestaand graf. De aanwezige stoffelijke resten van eerdere lijkbezorgingen worden voordat de lijkbezorging plaats vindt verzameld en dieper in het graf begraven. Hiermee wordt ruimte gecreëerd voor een nieuwe begraving. In de nieuwe verordening is een artikel opgenomen waarin is aangegeven dat historisch waardevolle graven op een lijst kunnen worden geplaatst. Deze lijst dient voordat tot ruiming wordt overgegaan te worden geraadpleegd. Voor de genoemde graven kan het college op dat moment een afweging maken om (een deel van) deze graven te behouden. De beheersverordening, het uitvoeringsbesluit en de verordening lijkbezorgingsrechten zijn met de genoemde wijzigingen actueel, compleet en juridisch correct en sluiten aan bij de huidige vorm van beheer en gebruik van de gemeentelijke begraafplaatsen in Lingewaal. De documenten zijn als bijlage opgenomen. Pagina 14 - Genius Loci - Toekomstvisie begraafplaatsenbeleid - Gemeente Lingewaal

17 4 Beslispunten korte termijn ( ) 4.1 Inleiding In hoofdstuk 2 is een beeld geschetst van de huidige situatie en de problematiek van het begraafplaatsenbeheer. Verschillende onderdelen werden onderscheiden, zoals capaciteit, kostendekking, etc. In dit hoofdstuk worden beslispunten voor de korte termijn aangegeven, hierin is onderscheid gemaakt in 3 onderdelen: maatregelen om druk op huidige begraafcapaciteit te verminderen; maatregelen om meer graven in de begraafcyclus te betrekken; maatregelen die direct zorgen voor verhoging van de kostendekkendheid. De beslispunten zijn erop gericht om extra inkomsten te genereren en uitgaven uit te stellen. Uitgangspunt bij de te nemen maatregelen is het streven naar 100% kostendekkendheid. Eerst wordt kort de problematiek in beeld gebracht waarna de beslispunten worden weergegeven. Iedere paragraaf eindigt met een blok met de verkorte weergave van de beslispunten. De beslissingen zijn nodig om een vervolg te kunnen geven aan het verder optimaliseren van het begraafplaatsenbeleid en het verhogen van de kostendekkendheid op korte termijn. Het hoofdstuk bevat tevens de beschrijving van een aantal randvoorwaarden die onderdeel vormen van goed begraafplaatsenbeleid en beheer. 4.2 Vermindering druk op huidige begraafplaatsen Inbreiding Uit de behoefte- en capaciteitsbepaling (zie 2.2) komt naar voren dat op de begraafplaats Asperen tot 2016 ruimte is voor begravingen, op de begraafplaats Heukelum tot Om op korte termijn capaciteit te genereren, te voorkomen dat tot uitbreiding moet worden over gegaan en tijd te creëren om voorbereidingen voor ruiming te treffen is gekeken naar mogelijkheden voor inbreiding op deze begraafplaatsen. Het creëren van ruimte op de begraafplaatsen is op deze begraafplaatsen mogelijk door middel van de volgende maatregelen: versmallen van paden; benutten van de groenstructuur; gebruiken van overhoeken. Door middel van het uitvoeren van deze maatregelen kunnen op de begraafplaats Asperen 40 graven worden gecreëerd, op de begraafplaats Heukelum 30 graven. Met het realiseren van deze inbreidingen wordt capaciteit toegevoegd aan de begraafplaatsen waardoor het mogelijk wordt om in Asperen te begraven tot 2018 en in Heukelum tot Deze maatregelen kunnen binnen de huidige exploitatie van het product begraafplaatsen worden gerealiseerd. Beslispunt: realiseren van inbreidingen op begraafplaatsen in Asperen en Heukelum Beperken behoefte aan begravingen In de vigerende verordening van 1997 is een artikel opgenomen dat enkel inwoners van de gemeente Lingewaal en inwoners van de voormalige gemeente Vuren, woonachtig in de kern Dalem begraven Pagina 15 - Genius Loci - Toekomstvisie begraafplaatsenbeleid - Gemeente Lingewaal

18 mogen worden op de gemeentelijke begraafplaatsen. Er bestaat de mogelijkheid om dit artikel te wijzigen zodat ook mensen van buiten de gemeente de gelegenheid wordt geboden om begraven te worden in de gemeente Lingewaal. Als dit wordt toegestaan is het mogelijk dat er een toename van het aantal lijkbezorgingen plaats gaat vinden. Gezien de beperkte capaciteit op de begraafplaatsen (zie paragraaf 2.2) is er geen ruimte op de begraafplaatsen om mensen van buiten de gemeente te begraven. Om deze reden wordt dit artikel gehandhaafd. Beslispunt: uitsluitend inwoners van de gemeente Lingewaal en de voormalige gemeente Vuren, woonachtig in de kern Dalem komen in aanmerking voor lijkbezorging op de gemeentelijke begraafplaatsen in Lingewaal. 4.3 Betrekken meer graven in begraafcyclus Actief ruimingsbeleid In de gemeente Lingewaal hebben in het verleden slechts op beperkte schaal ruimingen plaats gevonden. Veel graven komen niet in aanmerking voor ruiming omdat deze zijn uitgegeven met rechten voor onbepaalde tijd. Hierdoor kunnen in de toekomst capaciteitsproblemen ontstaan en is het voor de gemeente moeilijk om in een begraafcyclus te komen. Er is sprake van een begraafcyclus als graven na het beëindigen van het grafrecht (particuliere graven) of na het verstrijken van de gebruikstermijn (algemene graven) steeds worden geruimd en opnieuw worden uitgegeven. Hierdoor ontstaat een effectief gebruik van de totale begraafcapaciteit. Het is raadzaam om een consequent en actief ruimingsbeleid toe te passen waarbij het gelijkheidsbeginsel uitgangspunt is. Dit houdt in dat de graven waarvan het grafrecht is beëindigd of de uitgiftetermijn is verstreken (graven waarvoor niet meer wordt betaald) niet langer in stand gehouden hoeven te worden. Door het minimaal bovengronds ruimen van deze graven (verwijderen van de gedenktekens) maakt de gemeente zichtbaar op de begraafplaats dat als er geen rechten meer zijn er ook geen graf meer aanwezig is. Met een consequent en actief ruimingsbeleid wordt de ruimte op de begraafplaats optimaal benut en wordt de verhouding tussen kosten en baten verbeterd. Op de korte termijn houdt dit in dat als voor een recent uitgegeven graf de rechten zijn verlopen en er geen verlenging door de nabestaanden meer wenselijk is het graf minimaal bovengronds geruimd wordt (verwijderen van het gedenkteken). Tot ondergrondse ruiming wordt pas overgegaan als de behoefte aan capaciteit dit nodig maakt. Bij de algemene graven die zijn uitgegeven is nooit bij verordening geregeld voor welke termijn algemene graven werden uitgegeven. Dit houdt in dat deze graven, inclusief de algemene kindergraven, na de wettelijk vastgestelde grafrusttermijn van 10 jaar in aanmerking komen voor ruiming. Toepassing van een dergelijk actief ruimingsbeleid is tevens voor nabestaanden een prikkel om grafrechten tijdig te verlengen. Dit zal een positief effect hebben op de exploitatie van de begraafplaatsen. Actief ruimingsbeleid vraagt extra inzet van de gemeentelijke dienst. De verwachting is dat dit ca. 50 uur op jaarbasis en aan extra kosten zal bedragen. Uiteraard moeten bij het ruimen alle wettelijke verplichtingen en termijnen worden opgevolgd en ruiming kan plaatsvinden onder verantwoordelijkheid van de gemeentelijke dienst. Pagina 16 - Genius Loci - Toekomstvisie begraafplaatsenbeleid - Gemeente Lingewaal

19 Beslispunt: actief, consequent ruimingsbeleid: indien rechten zijn verlopen van een graf wordt minimaal het gedenkteken verwijderd. Algemene graven, inclusief algemene kindergraven, worden na 10 jaar geruimd. Ruiming vindt tevens plaats bij graven uitgegeven voor onbepaalde tijd waarvoor geen interesse meer is. Periodiek vindt ondergrondse ruiming van graven plaats. Hierbij wordt gewerkt volgens de wettelijk voorgeschreven handelingen en termijnen Termijn begraafrecht Op basis van de huidige verordening worden door de gemeente Lingewaal grafrechten verleend voor 30 jaar. Met deze termijn worden nabestaanden voor een relatief lange periode verbonden aan een graf. Om deze reden wordt voorgesteld om de termijn voor de uitgifte van een particulier graf aan te passen naar 20 jaar. Voor de rechthebbende is er dan eerder de mogelijkheid om af te wegen of zij de rechten op een graf wil verlengen of niet. Indien er na 20 jaar geen belangstelling meer is voor het graf dan zal dit graf eerder terug in de begraafcyclus komen waarna deze graven, na ruiming, weer beschikbaar zijn voor nieuwe uitgifte. Beslispunt: wijzigen termijn voor uitgifte van een grafrecht in 20 jaar Graven onbepaalde tijd Door de gemeente Lingewaal is in het verleden een groot aantal graven uitgegeven voor onbepaalde tijd. Deze graven zorgen voor druk op de beschikbare capaciteit en kostendekkendheid. De graven voor onbepaalde tijd komen alleen in aanmerking voor ruiming als het grafrecht vervalt aan de gemeente door afstandsverklaring van de nabestaanden. Deze graven nemen dus ruimte in maar leveren geen inkomsten meer op omdat de rechten voor onbepaalde tijd zijn betaald. Door actief na te gaan of er nog interesse is voor deze graven kan bekeken worden of een graf voor onbepaalde tijd bij ontbrekende interesse in aanmerking komt voor ruiming. Om een beeld te krijgen van de graven voor onbepaalde tijd moet er een inventarisatie gestart worden. Hiertoe dient een aantal aanvullende administratieve handelingen te worden uitgevoerd. Deze zijn in het onderstaande beknopt weergegeven. Uit ervaring blijkt dat de interesse voor een graf gemiddeld 40 jaar is. Om deze reden worden in eerste instantie alleen graven voor onbepaalde tijd geselecteerd die langer dan 40 jaar geleden uitgegeven zijn. Op basis van het administratiesysteem worden de gegevens van de rechthebbenden die bekend zijn opgezocht waarna er een aanschrijving plaats vindt. In deze aanschrijving wordt vermeld om welk graf het gaat, waar het graf gelegen is en wanneer het uitgegeven is. Aan de nabestaanden worden 2 opties gegeven: behouden van het graf of afstand doen van het graf. Indien door een nabestaande wordt besloten tot afstand doen dan dient een afstandsverklaring te worden ingevuld en terug gezonden. Naast het aanschrijven van de bekende rechthebbenden worden er op de begraafplaatsen bordjes geplaatst bij de graven die langer dan 40 jaar aanwezig zijn en waarvan de rechthebbenden niet (meer) bekend zijn. Tevens vindt er publicatie plaats op de publicatieborden van de begraafplaatsen, de gemeentelijke website en in plaatselijke media. Hiermee worden nabestaanden benaderd die niet (meer) geregistreerd staan maar nog wel het graf bezoeken. Door middel van de bordjes en publicaties worden de nabestaanden Pagina 17 - Genius Loci - Toekomstvisie begraafplaatsenbeleid - Gemeente Lingewaal

20 opgeroepen zich te melden waarna de bovenstaande 2 opties aan hen kunnen worden voorgelegd. Graven waarvan afstand is gedaan zullen worden geruimd, zoals is beschreven in paragraaf 4.2. Indien voor graven geen reactie wordt ontvangen naar aanleiding van aanschrijvingen en publicaties dient in de verordeningen die vigerend waren op de datum van uitgifte van het graf bekeken te worden of en wanneer het grafrecht vervalt aan de gemeente. In het voorgaande is de problematiek aangegeven met betrekking tot de graven die uitgegeven zijn voor onbepaalde tijd. Met de inventarisatie wordt in beeld gebracht of er nog belangstelling is voor de graven. Indien er nog belangstelling is voor de graven worden de gegevens van de nabestaande opgenomen in het administratiesysteem. Als er sprake van is dat de nabestaanden geen interesse meer hebben voor het graf dan moeten zij een afstandsverklaring tekenen waarna het recht op het graf vervalt aan de gemeente. Na afronding van de inventarisatie blijft er een aantal graven over waarvan de nabestaanden onbekend zijn, niet duidelijk is of er nog belangstelling is en juridisch gezien ruimen niet vanzelfsprekend is. De gemeente dient te bepalen hoe met deze graven zal worden omgegaan. Hierin is een tweetal opties: behouden van deze graven. De graven voor onbepaalde tijd waarvan geen rechthebbenden bekend zijn na het uitvoeren van de in beschreven stappen kunnen op de begraafplaatsen behouden blijven. Nabestaanden die mogelijk in de toekomst deze graven willen bezoeken kunnen deze graven dan altijd terug vinden. De graven nemen dan echter nog steeds ruimte in op de begraafplaats die niet benut kan worden en blijft de kostendekkendheid negatief beïnvloeden; ruimen van deze graven. Gezien de stappen die zijn genomen voor het achterhalen van de nabestaanden is de kans dat zich een nabestaande meldt gering. Door middel van ruiming van de graven komt capaciteit beschikbaar en zal er een toename van de kostendekkendheid plaats vinden. Om voor eventuele nabestaanden die zich in de toekomst toch melden de stoffelijke resten traceerbaar te maken kunnen deze op een dusdanige wijze in een verzamelgraf geplaatst worden dat deze nog traceerbaar zijn. Hierbij moet gedacht worden aan het plaatsen van de resten in een kistje en registratie van de plaatsing in een verzamelgraf. Beslispunt: - uitvoering actieve benadering van rechthebbenden van graven uitgegeven voor onbepaalde tijd om mate van belangstelling voor behoud in beeld te krijgen. - ruimen van graven voor onbepaalde tijd waarvan de nabestaanden onbekend zijn na inventarisatie volgens geschetste procedure. Ruiming vindt op een dusdanige manier plaats dat de stoffelijke resten traceerbaar zijn voor nabestaanden Schudden van graven Een onderdeel van actief ruimingsbeleid is het aanbieden van de mogelijkheid om een graf te schudden. Bij het schudden van een graf vindt een lijkbezorging plaats in een bestaand graf. De aanwezige stoffelijke resten van eerdere lijkbezorgingen worden voordat de lijkbezorging plaats vindt verzameld en dieper in het graf begraven. Hiermee wordt ruimte gecreëerd voor een nieuwe begraving. Met het aanbieden van schudden wordt het mogelijk om door middel van het tarief voor schudden inkomsten te genereren op Pagina 18 - Genius Loci - Toekomstvisie begraafplaatsenbeleid - Gemeente Lingewaal

21 graven voor onbepaalde tijd. Het tarief voor het schudden dient op een dusdanig niveau gesteld te worden dat er een significante bijdrage aan de baten wordt geleverd. Tevens komen met het schudden van de graven voor onbepaalde tijd weer gebruik gemaakt van deze graven waardoor deze minder drukken op de beschikbare capaciteit. Hiermee wordt de uitbreidingsbehoefte voor de begraafplaats beperkt. Beslispunt: aanbieden van de mogelijkheid voor het schudden van een graf 4.4 Verhogen kostendekkendheid Beeldkwaliteit begraafplaatsen De kwaliteit van de begraafplaatsen binnen de gemeente Lingewaal is op de verschillende onderdelen als voldoende te beschouwen. Het is echter wel zo dat naar aanleiding van beslispunten op andere terreinen de kwaliteit van de begraafplaatsen zowel in positieve als in negatieve zin beïnvloed kan worden. De kwaliteit wordt o.a. beïnvloed door aanschrijving bij slecht onderhoud (paragraaf 4.6.1). Op dit moment worden de begraafplaatsen onderhouden op een hoog niveau wat zorgt voor een hoge beeldkwaliteit. Vanuit het oogpunt van zoeken naar mogelijkheden voor het verhogen van de kostendekkendheid kan het onderhoudsniveau verlaagd worden van hoog naar basis. Dit kan een jaarlijkse besparing opleveren van 500 uur ( per jaar). Voor de kwaliteit betekent dit dat de uitstraling en netheid op de begraafplaats zal teruglopen. De inzet van huidige medewerkers wordt hiermee minder intensief dan in de huidige situatie. De ombuiging wordt daadwerkelijk ingeboekt als formatie wegens natuurlijk verloop afneemt of als uitbreiding van taken binnen de huidige formatie kan worden opgevangen. Beslispunt: verlaging algemeen onderhoudsniveau op de begraafplaatsen van hoog naar basis Wijziging bestemming onderhoudsrecht Door nabestaanden werd het onderhoud aan graven afgekocht, gekoppeld aan de plaatsing van een gedenkteken, de gemeente draagt voor dit bedrag zorg voor het onderhoud van de graven. Betaalde onderhoudsrechten worden op dit moment aan de reserve voor het onderhoud van de gedenktekens toegevoegd. Jaarlijks wordt een onttrekking gedaan ten behoeve van het onderhoud. Uit gegevens van de periode blijkt dat de jaarlijkse toevoeging groter is dan de onttrekking. De rente over de opgebouwde reserve vormt een onderdeel van de inkomsten van de begraafplaatsexploitatie. Voorgesteld wordt om de betaalde onderhoudsrechten niet meer te koppelen aan de plaatsing van een gedenkteken maar aan het afgeven van het grafrecht. Hiermee kunnen de middelen niet alleen worden ingezet voor het onderhoud van de gedenktekens maar ook voor het algemene onderhoud op de begraafplaats. Voorgesteld wordt om de betaalde onderhoudsrechten niet meer toe te voegen aan de reserve maar direct op de exploitatie van de begraafplaats in te brengen. Hierdoor is een directe toename van de inkomsten zichtbaar van ca (op basis van gegevens gemeente Lingewaal). De nog aanwezige reserve kan ingezet worden voor aanvullende maatregelen ten behoeve van de begraafplaatsen. De rente over de nog aanwezige reserve blijft een onderdeel vormen van de inkomsten van de begraafplaatsexploitatie maar door de inzet van deze reserve voor aanvullende maatregelen zal de grootte van de reserve afnemen. De inkomsten uit de rente zullen dus jaarlijks teruglopen. Pagina 19 - Genius Loci - Toekomstvisie begraafplaatsenbeleid - Gemeente Lingewaal

22 Beslispunt: betaalde onderhoudsrechten toevoegen aan begraafplaatsexploitatie Indexering tarieven begraven De tarieven die geheven worden ten behoeve van de begraafplaatsen zijn vastgelegd in de Verordening op de heffing en de invordering van lijkbezorgingsrechten. Uit analyse van de verordeningen die in het verleden zijn vastgesteld door de gemeente Lingewaal blijkt dat sinds 2005 dezelfde tarieven worden toegepast. Door de gemeente zijn de tarieven niet aangepast naar aanleiding van stijging van de kosten voor de begraafplaatsen of een indexering op basis van landelijke richtlijnen. Om deze reden zijn de inkomsten op de begraafplaatsen op hetzelfde niveau gebleven terwijl de kosten zijn gestegen. Voorgesteld wordt om ineens de tarieven te verhogen met 10%. Hiermee wordt de kostenstijging op de begraafplaatsen in de periode gelijk toegepast op de tarieven voor de begraafplaatsen. Met een gemiddeld aantal lijkbezorgingen in de periode van 70 lijkbezorgingen per jaar wordt ca per jaar aan extra inkomsten aan de begraafplaatsexploitatie toegevoegd. Tevens wordt voorgesteld om jaarlijks bij de vaststelling van de tarievenverordening een indexering toe te passen gekoppeld aan het door het CBS bepaalde prijsindexcijfer voor gezinsconsumptie. Beslispunt: - aanpassing tarieven aan stijging kosten : 10 % ineens - jaarlijks aanpassen tarieven gekoppeld aan het door het CBS bepaalde prijsindexcijfer voor gezinsconsumptie 4.5 Randvoorwaarden Administratie De administratie van de gemeente Lingewaal is in principe actueel. Een actuele en volledige begraafplaatsadministratie biedt veel kansen voor het optimaliseren van het begraafplaatsbeheer en geeft de gemeente de mogelijkheid een actieve rol te spelen in de communicatie met belanghebbenden. Daarnaast kan het systeem gebruikt worden om op een eenvoudige manier managementinformatie beschikbaar te hebben. Er is echter nog een aantal stappen te zetten in het verder optimaliseren van de administratie, zodat een verbetering van de dienstverlening en een efficiëntere werkwijze ten opzichte van de huidige situatie wordt gerealiseerd. Concreet zijn de volgende stappen te zetten op korte termijn: in geautomatiseerd administratiesysteem aangeven op welke graven gedenktekens aanwezig zijn en of deze door (of namens) de gemeente onderhouden moeten worden; actief aanschrijven van nabestaanden bij nalatig onderhoud van graven, inclusief opvolging indien geen reactie plaatsvindt. Door dit op een actieve manier te gaan doen zal het onderhoud aan de gedenktekens beter worden uitgevoerd waardoor de begraafplaatsen een nettere uitstraling krijgen. Ook het verwijderen van verwaarloosde gedenktekens zorgt ervoor dat de uitstraling van de begraafplaatsen verbetert; voeren van actief administratiebeheer: volgens de wettelijke termijnen aanschrijven ten behoeve van verlengingen. Keuzes uit het verleden zorgen voor aanvullende administratieve handelingen die uitgevoerd moeten worden. Hierbij gaat het met name om de in het verleden uitgegeven graven voor onbepaalde tijd. Deze handelingen worden in paragraaf beschreven. Pagina 20 - Genius Loci - Toekomstvisie begraafplaatsenbeleid - Gemeente Lingewaal

23 Beslispunt: optimaliseren administratie en uitvoeren aanvullende administratieve handelingen: - registreren aanwezigheid en onderhoud gedenktekens in administratiesysteem; - actief aanschrijven van nabestaanden bij nalatig onderhoud; - voeren van actief administratiebeheer ten behoeve van verlengingen Historische waarden De gemeente Lingewaal hecht waarde aan de geschiedenis van de verschillende kernen. Het behouden van gedenktekens van cultuurhistorische en funerair-historische waarden dragen bij aan het behoud van een stukje geschiedenis. Op dit moment is van de verschillende begraafplaatsen niet of nauwelijks in beeld of er bijzondere graven aanwezig zijn vanuit cultuurhistorisch of funerair-historisch oogpunt. Hierbij moet in het eerste geval gedacht worden aan graven van notabelen, mensen met een bijzondere betekenis voor de gemeenschap etc. Graven met funerair-historische waarden zijn graven met bijzondere gedenktekens of gedenktekens die een kenmerk zijn voor een bepaalde stijlperiode (bijv. graven met graftrommels). Voor het krijgen van een beeld van de historische graven is het zaak om criteria op te stellen waaraan de graven getoetst worden. Hierna kan een inventarisatie plaats vinden en worden de geselecteerde graven op een lijst geplaatst. De lijst kan ingedeeld worden in 2 delen: graven met bijzondere personen; graven met een waardevol gedenkteken. Door middel van het opstellen van een lijst met mogelijk historisch interessante gedenktekens krijgt de gemeente een beeld van de mogelijk aanwezige historische waarden. Indien van een graf (en gedenkteken) de rechten zijn vervallen of afstand wordt gedaan dient bekeken te worden of deze op de lijst is opgenomen. In geval daarvan sprake is wordt door het College van B&W de keuze gemaakt of het gedenkteken behouden dient te worden en op welke wijze. Hiervoor zijn verschillende keuzes mogelijk: gedenkteken laten staan op oorspronkelijk graf; gedenktekens centraliseren per begraafplaats; gedenktekens centraliseren op bijv. centrale begraafplaats of in begraafpark (als hiervoor gekozen wordt). Graven met een vermelding op de lijst van historisch waardevolle graven, komen in principe niet in aanmerking voor ontruiming en hergebruik. Het benoemen van deze graven heeft dus een effect op de bruikbare capaciteit. Dat betekent dat deze graven een negatief effect hebben op een effectief gebruik van de begraafcapaciteit op de langere termijn. Na inventarisatie van de historische graven dient bekeken te worden welke graven behouden worden en welke effecten dit heeft op de capaciteit. Bij een besluit over ruiming van graven dient een definitief besluit genomen te worden tot behoud van historische graven. Voorgesteld wordt om de onderzoekskosten naar de historische graven te dekken uit de reserve. Het onderhoud van de historische graven die geselecteerd zijn voor behoud zal betaald moeten worden uit de exploitatie. Beslispunt: behouden van gedenktekens met historische waarden waarbij per gedenkteken met bijzondere waarde een keuze voor behoud door het college wordt gemaakt op basis van selectiecriteria Communicatie De gemeente Lingewaal kiest ervoor om actief aan de slag te gaan met het begraafplaatsenbeleid. Belangrijk onderdeel hiervan is communicatie met voornamelijk nabestaanden en inwoners van de verschillende kernen. Hiermee wordt draagvlak gecreëerd voor de te nemen maatregelen. De Pagina 21 - Genius Loci - Toekomstvisie begraafplaatsenbeleid - Gemeente Lingewaal