Visplan 2013 Afzetstrategie met het vereenvoudigd visplan

Transcriptie

1 i Rederscentrale CV Producentenorganisatie der Reders ter Zeevisserij Visplan 2013 Afzetstrategie met het vereenvoudigd visplan 15 februari 2013 Rederscentrale Urbain Wintein Voorzitter Emiel Brouckaert Directeur

2 i Inleiding Met dit visplan wenst de Rederscentrale als producentenorganisatie tegemoet te komen aan de Verordening (EG) 104/2000 van de Raad wat betreft de werkprogramma s in de visserijsector. In Verordening (EG) nr. 2508/2000 van de Commissie werden de bepalingen vastgelegd ter uitvoering van Verordening (EG) nr. 104/2000. De opbouw van dit visplan volgt dan ook de structuur van de bepalingen van Verordening (EG) nr. 2508/2000. In een eerste hoofdstuk geven we een beschrijving van de Rederscentrale met haar structuur en hoe haar werking bijdraagt tot een verbetering en behoud van de kwaliteit van de visserijproducten en tot een optimalisering van de rendabiliteit van de vissersvloot. Vervolgens bekijken we de marktwerking van de visserijsector in Meer specifiek gaan we de aanvoer, de prijzen en de quotaregeling belichten. In een derde hoofdstuk vernauwen we onze aandacht naar de doelsoorten van de Belgische zeevisserij. Volgens Verordening (EG) 104/2000 kan een producentenorganisatie overheidssteun bekomen bij het indienen van een visplan 2013 en activiteitenverslag 2012 en dit voor de vissoorten waarvan de aanvoer of aanvoerwaarde afgerond minimum 5 % is van de totale aanvoer of aanvoerwaarde voor de gequoteerde soorten, of 10 % van de totale aanvoer of aanvoerwaarde voor de niet-gequoteerde soorten. Dit betekent dat er tussenkomst voorzien wordt voor schol, kabeljauw, tong, rog, garnaal, tarbot en zeeduivel. Dit gebeurt op basis van de officiële cijfergegevens van zowel de aanvoer als de economische waarde. De Rederscentrale wenst haar visplan echter niet te beperken tot deze vissoorten en zal in dit visplan naast de zeven eerder vernoemde vissoorten ook nog volgende soorten onder de loep nemen: sint-jakobsschelpen, tongschar en griet. Na deze terugblik op het cijfermateriaal van 2012 bespreken we de quotamaatregelen tot behoud van de visbestanden in De quota van de verschillende vissoorten worden hier in detail besproken, waarbij we ook aandacht hebben voor de herstelplannen en welke invloed deze hebben op de visserijinspanning en de beperking van deze laatste. Tenslotte worden in hoofdstuk vijf de sancties besproken bij het niet naleven van de maatregelen. Ook hier blijft de aandacht gevestigd op de belangrijkste doelsoorten van de Belgische zeevisserij.

3 ii Inhoud INLEIDING INHOUD I II 1 DE REDERSCENTRALE CV ALS PRODUCENTENORGANISATIE ALGEMENE INFORMATIE COÖRDINATEN VAN DE PRODUCENTENORGANISATIE LEDEN WERKING REDERSCENTRALE ORGANISATIE BELEID MET OOG OP HERKENBAARHEID VAN DE VLAAMSE VISSERIJ Promotie Certificering BELEID MET OOG OP VERDUURZAMING VAN DE VLAAMSE VISSERIJ Eén jaar Convenant Communicatie en Innovatie met het oog op het verduurzamen van de zeevisserijsector (CIVIS) BELEID MET OOG OP VEILIGHEID AAN BOORD VAN EEN VISSERSVAARTUIG Netcontrole-systeem AIS BELEID MET OOG OP DE OPTIMALISERING VAN DE RENTABILITEIT VAN DE VISSERSVLOOT Self-sampling Werkgroep Veilingen Werkgroep opleidingen Garnaal GEMEENSCHAPPELIJK VISSERIJBELEID OVERLEGNIVEAUS EUROPEES FEDERAAL VLAAMS PROVINCIAAL 10 2 AANVOER, PRIJZEN EN QUOTAREGELING RESULTATEN AANVOER IN AANVOERWAARDE IN GEMIDDELDE VISPRIJZEN UIT DE MARKT GENOMEN Cijfermateriaal Tussenkomst Maatregelen BRANDSTOFPRIJZEN QUOTA MAATREGELEN AANVOER 19

4 iii 3 SPECIFIEKE AANDACHT VOOR DE DOELSOORTEN TONG AANVOER TONGPRIJZEN SCHOL AANVOER SCHOLPRIJZEN ROG AANVOER ROGPRIJZEN TARBOT AANVOER TARBOTPRIJZEN ZEEDUIVEL AANVOER ZEEDUIVELPRIJZEN TONGSCHAR AANVOER TONGSCHARPRIJZEN KABELJAUW AANVOER KABELJAUWPRIJZEN GRIET AANVOER GRIETPRIJZEN GARNAAL AANVOER GARNAALPRIJS SINT-JAKOBSSCHELPEN AANVOER PRIJZEN SINT-JAKOBSSCHELPEN 38 4 QUOTAMAATREGELEN 2013 TOT BEHOUD VAN DE VISBESTANDEN DAGENBEPERKING VAARTDAGENREGELING COMMUNAUTAIRE DAGENBEPERKING (ZEEDAGEN) Beheer van de visserijinspanning langetermijnplan kabeljauw Vastgestelde kw-dagen voor Toekenning op vaartuigniveau Definitie van een zeedag Vrijstellingen Melding van vistuigtype vismachtiging Overdracht van dagen Tongherstelgebied (I.C.E.S-gebied VIIe) Communautaire zeedag Aantal communautaire dagen per vistuig Vismachtiging herstelgebied tong VIIe Overdracht van dagen 44

5 iv 4.2 GESLOTEN GEBIEDEN EN VISVERBODEN SKAGERRAK WEST VAN SCHOTLAND (VIA) KELTISCHE ZEE VIIH,J,K GOLF VAN GASCOGNE SPANVISSERIJ SLUITING BRISTOL KANAAL VOORLOPIGE SLUITING IERSE ZEE TONG IERSE ZEE ICES GEBIED VIIA COMMUNAUTAIRE REGELING IERSE ZEE Gesloten gebied Boomkornetten BESCHERMDE VISSOORTEN EN SOORTEN MET EEN 0-TAC VERBOD OP HIGHGRADING SCHOL VANGSTBEPERKINGEN VOOR SCHOL IN DE NOORDZEE VANGSTBEPERKING 2013 VOOR SCHOL IN ANDERE GEBIEDEN TONG VANGSTBEPERKINGEN VOOR TONG IN DE NOORDZEE TONG VIIF,G TONG VIIH,J,K VANGSTBEPERKINGEN 2013 VOOR TONG IN ANDERE GEBIEDEN KABELJAUW VANGSTBEPERKINGEN VOOR KABELJAUW IN DE NOORDZEE VANGSTBEPERKING VOOR KABELJAUW IN DE NOORDZEE VOLGENS MOTORVERMOGEN KABELJAUW VIIB-C, VIIE-K, VIII KABELJAUW VIID KABELJAUW VIIA SCHELVIS ROG WIJTING HEEK BOT EN SCHAR TONGSCHAR EN WITJE MAKREEL HARING ZWARTE KOOLVIS LENG (NOORSE ZONE) MINIMUM AANVOERMATEN NATIONALE CONVERSIEFACTOREN INRUIL VAN VAARTDAGEN DIVERSE CONTROLEMAATREGELEN VERDERE AANDACHTSPUNTEN 55 5 SANCTIES BIJ HET NIET NALEVEN VAN DE MAATREGELEN BEHEER VAN DE VISSERIJINSPANNING LANGETERMIJNPLAN KABELJAUW TONGHERSTELGEBIED (I.C.E.S.-GEBIED VIIE) SCHOL VANGSTBEPERKINGEN VOOR SCHOL IN DE NOORDZEE TONG VANGSTBEPERKINGEN VOOR TONG IN DE NOORDZEE TONG VIIF,G 57

6 v TONG VIIH,J,K KABELJAUW VANGSTBEPERKINGEN VOOR KABELJAUW IN DE NOORDZEE KABELJAUW VIIB-C, VII E-K, VIII KABELJAUW VIID KABELJAUW VIIA 57 BIJLAGEN 58

7 1 1 De Rederscentrale CV als producentenorganisatie 1.1 Algemene informatie Coördinaten van de producentenorganisatie Rederscentrale CV Producentenorganisatie der Reders ter Zeevisserij Voorzitter: Ondervoorzitter: Directeur: dhr. Urbain WINTEIN mevr. Marina LEPEIRE-NOLLET dhr. Emiel BROUCKAERT Juridische vorm: Coöperatieve Vennootschap Oprichtingsdatum: 19 juli 1950 Adres: Hendrik Baelskaai OOSTENDE BELGIË Telefoon: 059/ Fax: 059/ rederscentrale@online.be Leden Per 1 januari 2013 telde de Rederscentrale 83 leden 1. Dit betekent één minder als in Hierna volgt een overzicht over hoe de samenstelling van de vloot georiënteerd is. We maken een onderscheid tussen de boomkorvisserij, vaartuigen die zowel met de boomkor vissen als aan plankenvisserij doen, de louter plankenvissers, de passieve visserij en de flyshooters. 1 Zie bijlage 1 voor de ledenlijst van de Rederscentrale CV

8 2 Grafiek 1: Verdeling vissersvaartuigen volgens belangrijkste visserijtype We merken uit grafiek 1 dat anno 2013 de boomkor nog het meest gebruikte vistuig is binnen de Belgische zeevisserij. Ongeveer 84% van de leden van de Rederscentrale gebruikt louter de boomkor. Begin 2012 was dit 76%. Dit percentage is gestegen door het wegvallen van de combinatie boomkor/twinrig en de combinatie van planken/warrelnet. In vergelijking met vorig jaar zien we een status quo van vaartuigen die zowel met de boomkor als de planken vissen (7%) en een daling van de vaartuigen die de passieve visserij beoefenen. (3% tov 6%). In 2012 kwam er één flyshooter extra in de Vlaamse vloot. Drie schepen hebben in de loop van 2012 hun activiteiten stopgezet. Er zijn ook twee nieuwe schepen bijgekomen, wat ons op een totaal van 77 schepen brengt. Zes schepen zijn niet meer actief, maar de rederijen zijn wel nog lid van de Rederscentrale. Verder in dit document maken we, op gebied van de quotamaatregelen, een onderscheid tussen het klein vlootsegment (KVS) en het groot vlootsegment (GVS). Dit onderscheid wordt gemaakt op basis van het motorvermogen dat maximaal 221 kw dan wel maximaal 1200 kw bedraagt. Grafiek 2: Verdeling vissersvaartuigen volgens motorvermogen Grafiek 2 toont ons dat het klein vlootsegment een iets grotere vertegenwoordiging kent in de Rederscentrale dan het groot vlootsegment. Van de 77 actieve leden behoren er 39 tot het klein vlootsegment, 38 tot het groot vlootsegment.

9 3 1.2 Werking Rederscentrale De Rederscentrale neemt een actieve rol op binnen de Vlaamse visserijsector en neemt samen met de verschillende partners binnen de sector haar verantwoordelijkheden op. De overkoepelende organisatie verdedigt de belangen van de leden, zowel uit het groot als klein vlootsegment en onafhankelijk van welke vissershaven deze afkomstig zijn. De Rederscentrale wil in beide richtingen als facilitator dienen tussen sector en beleid. Ideeën, vragen, opmerkingen vanuit de sector krijgen via de verschillende mandaten die de Rederscentrale opneemt, hun stem tot bij het beleid. Maar ook via een duidelijke communicatie naar haar leden toe, wil de Rederscentrale de Vlaamse reders ondersteunen. In de maandelijkse publicatie van het informatieblad verstrekt de Rederscentrale informatie aan haar leden met betrekking tot quota, wetgeving, marktsituatie, ontwikkelingen binnen de sector, administratieve steun Organisatie De Rederscentrale wordt geleid door een Raad van Bestuur die in begin bestuurders telde, bestaande uit reders uit het groot vlootsegment, reders uit het klein vlootsegment en de directeur. Als het bestuur het beleid heeft vastgelegd, worden de dossiers opgevolgd en uitgevoerd door het secretariaat. Het secretariaat bevindt zich aan de Hendrik Baelskaai 25 in Oostende. In 2013 is er gepland om een kantoor te openen in Zeebrugge Beleid met oog op herkenbaarheid van de Vlaamse visserij Promotie De Rederscentrale is lid van de sectorale adviesgroep Visserij en Aquacultuur van de VLAM (Vlaams Promotiecentrum voor Agro- en Visserijmarketing). Het secretariaat en enkele reders werken samen met afgevaardigden van de handel en visverwerking om een gericht promotiebeleid te voeren. In 2008 werd voor het eerst gestart met een seizoensgerichte promotiecampagne 2. Aan deze campagne werd in 2009, 2010, 2011 en 2012 een vervolg gebreid. In een overzicht werd voor alle vissoorten die aangevoerd worden door Belgische vaartuigen de beste aankoopperiode in kaart gebracht. Per maand wordt dan een vissoort in de kijker geplaatst. Dit verliep via een mediacampagne en gericht winkelpromotiemateriaal. Centraal binnen de keuze van vis per seizoen staan kwaliteit van de vis, aanvoercijfers, duurzaamheid en paaiperiode. Ook vissoorten die minder gekend zijn bij het brede publiek komen in dit gamma voor. Gelijklopend met deze seizoensgerichte aanpak, stelde de VLAM ook een vis van het jaar voor. In 2012 viel de keuze op de rode poon. Net als in 2011 volgde ook een dag van de pladijs. In 2012 werd tijdens de diverse persmomenten van VLAM aandacht gegeven aan het aspect duurzaamheid. De verschillende acties binnen de sector om de vissersvloot richting duurzaamheid te brengen werden op een duidelijke en transparante manier in kaart gebracht. Via verschillende (kook)zenders werd er hierom aandacht gegeven aan de verschillende visserijmethodes die de Belgische vloot beoefent. 2 Zie website:

10 4 Ook in 2013 wordt een intensieve samenwerking met de VLAM en andere partners voorzien om de verschillende aspecten van de Vlaamse visserij accuraat in beeld te brengen. Hier zal ook in 2013 de nadruk gelegd worden op de aspecten duurzaamheid en kwaliteit; twee troeven van de Belgische visserij. Naar vermarkting en promotie toe was de Vlaamse visserij reders, veilingen en overige partners voor een tweede maal aanwezig op de ESE-beurs in Brussel. In de editie van 2013 wordt er terug een stand voorzien van de Vlaamse Visserij, waarbij er nog meer ruchtbaarheid zal gegeven worden aan de verschillende duurzaamheidsinitiatieven van de Belgische visserij Certificering Duurzaamheid was in de voorbije jaren één van de belangrijkste peilers in de Belgische visserij. Deze aandacht voor duurzaamheid wil de Rederscentrale in 2013 verder aanhouden. Binnen de Task Force Convenant (voorheen de werkgroep Verantwoord Vissen) is het daarom een doelstelling om de mogelijkheden voor een MSC-certificering voor de belangrijkste doelsoorten van de Vlaamse visserij te bekomen. Naar aanleiding van gesprekken met een vertegenwoordiging van MSC is er de intentie om in 2013 verder te laten onderzoeken waar er voor de Vlaamse vloot kansen liggen om een MSC-label te behalen. Met deze stap naar een duurzaamheidlabel toe wil de Vlaamse Visserij aantonen aan de consument dat de Belgische visserij reeds geruime tijd verschillende aanpassingen gedaan heeft op weg naar een duurzame visserij. Het convenant, dat verder wordt uitgewerkt in 2013, wordt hierin een belangrijk document waarvoor er een gedegen communicatie naar de consument en retail dient te gebeuren.

11 Beleid met oog op verduurzaming van de Vlaamse Visserij Eén jaar Convenant Op woensdag 5 september 2012 werd op de kade te Zeebrugge teruggeblikt op het eerste jaar na ondertekening van het convenant. Eén van de eerste verwezenlijkingen van deze denktank was het akkoord om een verbetertraject voor de Vlaamse visserij uit te werken. Een belangrijk aandachtspunt hierbij zou een systeem van herkenning en erkenning van de duurzame Vlaamse producten zijn. Vanuit de retail is de wens aanwezig om Vlaamse vis in de rekken te houden, met dien verstande dat er kan aangetoond worden dat deze visserijproducten op een duurzame wijze gevangen zijn. Dit verbetertraject zal nauw aansluiten bij Valduvis, het as4-project dat op traceerbaarheid is gericht en uiteindelijk een wetenschappelijk meetsysteem voor duurzaamheid wil opzetten. De voorbereidingen voor het vermelde verbetertraject zijn reeds gestart en er wordt gehoopt om tegen eind 2013 het verbetertraject operationeel en geïmplementeerd te hebben. Op kortere termijn blijven verminderd brandstofverbruik, verhoogde selectiviteit en diversifiëring de volle aandacht genieten. Deze thema s kwamen aan bod tijdens de bijeenkomsten van het CIVIS-project en dit resulteerde onder andere in het advies aan de overheid om de ontsnappingspanelen in de rug van het net te verplichten voor de Vlaamse vloot. Verder werden ook alternatieve vistuigen zoals het AquaPlanning Gear en de EcoRoll Beam van dichtbij opgevolgd. Op gebied van selectiviteit een hot issue op de Europese agenda werkte het ILVO verder aan studies met het oogmerk om tong en schol in de netten te scheiden. Ook het optimaliseren van de overlevingskansen van vissen die niet aan boord kunnen gehouden worden, krijgt binnen de werkgroepen van het convenant de nodige aandacht. De visserij is immers een moderne business geworden die zich aanpast aan de toenemende maatschappelijke druk naar duurzaamheid. Het convenant is hierin een ideale stap vanwege het feit dat de sector, het beleid, de wetenschap en een milieuorganisatie samen aan tafel zitten om een uitweg te zoeken. Via de CIVIS werkgroep komt er structuur in de innovaties binnen de visserij en wordt de informatie beter verspreid onder de sector. Er wordt via het convenant gestructureerd de media benaderd in plaats van de louter negatieve berichtgeving die vaker de media bereikt dan de positieve. Wereldwijd zijn er nog wel niet geregistreerde, niet gereguleerde en onwettige visserijactiviteiten, maar in Europa is er een uitgebouwd visserijbeleid, wordt er geïnvesteerd in de wetenschap, worden verschillende bestanden nu al duurzaam bevist onder andere pladijs en spelen de milieubewegingen een actieve rol. Specifiek voor de Vlaamse visserij bestaat dan nog het convenant, dat de sector nog actiever betrekt bij deze positieve evolutie. Het samen zoeken met de sector, NGO s, beleidsorganen en de wetenschap naar antwoorden op de maatschappelijke uitdagingen op zich is reeds een grote stap in de goede richting. Na één jaar kon er alvast gesteld worden dat er meer wederzijds begrip is voor elkaars standpunt. Via het as 4 project Vistraject werd daarenboven ruimte gecreëerd om de partners werk te laten maken van een toekomstvisie voor de Vlaamse visserij, een verbetertraject en een plan van aanpak. Het Fisheries Improvement Program een internationaal programma dat reeds uitgetest werd op verschillende visserijen zal als leidraad dienen binnen geheel dit verbetertraject. Er zal gewerkt worden aan een weids gedragen toekomstvisie, ondersteund door de sector, door het beleid en door de maatschappij. Hiervoor zullen er binnen het project verschillende interviews gedaan worden, met verschillende stakeholders, om ieders mening aan bod te laten komen.

12 6 In 2013 zal verder de focus liggen op de vele duurzaamheidsinitiatieven die de sector reeds ondernomen heeft. Een bijzondere aandacht gaat uit naar het convenant die de weg stipuleert waarop de Vlaamse visserij zich tegenwoordig bevindt; met een overzicht van welke duurzaamheidaanpassingen reeds plaats vonden en welke maatregelen de sector met de steun van haar partners in de toekomst wil nemen om tot een optimale synergie van het ecologische, het economische en het sociale aspect. Het ondernemen van acties tot uitvoering van de (middel)lange termijn doelstellingen beschreven in het convenant, behoort tot één van de prioriteiten in Communicatie en Innovatie met het oog op het verduurzamen van de zeevisserijsector (CIVIS) Het hoofddoel van het project is het verduurzamen van de zeevisserij. Het middel is een intensievere communicatie (zowel naar als vanuit het bedrijf), het op gang brengen van innovatie en het overtuigen van het bedrijf van het belang van een gezonde zee. Het project is een initiatief van de Rederscentrale en ILVO-Visserij om een antwoord te bieden op de uitdagingen van de toekomst. Het kadert binnen twee thema s, nl. de acute brandstofproblematiek en het streven naar een duurzame visserij. De doelgroep zijn de reders, schippers en bemanningsleden, werkzaam op de Belgische vissersvloot die zo n 80 vaartuigen beslaat. Dit project loopt reeds sinds september Gezien het belang van het verduurzamen van de visserij, wil de Rederscentrale deze samenwerking met de sectie Techniek van het ILVO ook tot en met het derde kwartaal van 2013 verder zetten. Via verschillende gebruikersgroep ervaringen zal aan de betreffende onderzoekers meegedeeld worden waar de sector meer informatie wil over verkrijgen. De resultaten van dit project worden maandelijks gecommuniceerd via het informatieblad van de Rederscentrale. In 2012 dacht de CIVISgebruikersgroep reeds na over een opvolger van dit concrete project, die vanaf eind 2013 zeker navolging zou moeten krijgen Beleid met oog op veiligheid aan boord van een vissersvaartuig Netcontrole-systeem Nadat de Rederscentrale de voorbije jaren het promotorschap op zich genomen heeft met betrekking tot het Man-Over-Boord project, is er dit jaar de betrokkenheid bij een project van het Zeevissersfonds, waarin beoogd wordt om verschillende vaartuigen uit het Klein Vlootsegment te laten uitrusten met een netcontrolesysteem. Het uitrusten van vaartuigen met een netcontrolesysteem heeft verschillende doelstellingen. Hieronder worden de belangrijkste beschreven. Continue monitoring van de zwaarte van de netten. Zo kunnen indien nodig de vistuigen onmiddellijk opgehaald worden om te voorkomen dat de netten nog zwaarder worden en er een risico op kapseizen ontstaat. Wanneer de netten toch te zwaar worden, of het vaartuig vastslaat aan een wrak, zal het netcontrolesysteem de vislijnen automatisch vieren zodat de overbelasting wegvalt en het vaartuig niet kan kapseizen. Ook zal dit systeem in de hierboven beschreven situatie de kracht van de hoofdmotor halen en de propellerspoed reduceren. Dankzij dit systeem wordt het gevaar ingeperkt en is er veel minder kans op schade aan het vistuig, minder tijdverlies en onnodige kosten.

13 7 Tenslotte kan gezegd worden dat vaartuigen van het groot vlootsegment al over het netcontrolesysteem beschikken, wat erin resulteert dat er bij het groot vlootsegment de laatste 20 jaar geen vaartuigen meer zijn gekapseisd Automatic Identification System (AIS) Aanvaringen van vissersschepen met andere vaartuigen zijn helaas tot nog toe nog steeds een realiteit. Het installeren aan boord van een Automatic Identification System (AIS) is een volgende stap voor de Belgische visserij om de veiligheid van de vaartuigen en de bemanning te verhogen. Voor de Rederscentrale blijft veiligheid aan boord van vissersvaartuigen immers een topprioriteit. Een AIS-systeem zorgt ervoor dat via radar de omliggende schepen kunnen geïdentificeerd worden, omdat er een signaal wordt uitgezonden waardoor andere vaartuigen de details van het betreffende schip op het radarscherm ontvangen. Bij mogelijke aanvaringssituaties kan zodoende onmiddellijk gericht contact opgenomen met het betrokken schip. Doel is om in 2013 alle vaartuigen van de Belgische vloot uit te rusten met dit systeem Beleid met oog op de optimalisering van de rentabiliteit van de vissersvloot Self-sampling In 2012 werd de constructieve samenwerking tussen de sector (Rederscentrale) en de wetenschap (ILVO) intensief verder gezet. Via verschillende proefprojecten en diverse werkgroepen werken beide partijen samen aan een duurzame toekomst voor de visserij. In 2010 kwam daarbij een initiatief om waardevolle gegevens aan boord van vissersvaartuigen te laten aanvaarden als wetenschappelijke basis voor het bepalen van een beleid. Op voorstel van de Rederscentrale stelden wetenschappers van het ILVO een protocol op dat duidelijk omschreef hoe de bemanningen de gegevens moeten verzamelen en rapporteren. Er werd ook een korte opleiding van de betreffende bemanning voorzien. Dit proefproject kaderde in het gedachtegoed om meer informatie te verkrijgen rond de aanwezigheid van kabeljauw in het I.C.E.S. gebied VIIf,g en met een grote nadruk op de aanwezigheid in de maanden februari en maart. Hiermee wilden de sector en de wetenschap meer duidelijkheid verkrijgen of de Trevosebox die gedurende de betreffende maanden gesloten is voor visserij effectief een paaigebied is voor de kabeljauw. De sector heeft door de jarenlange ervaring op zee immers een gegrond vermoeden dat de paaigebieden van de kabeljauw zich niet jaar na jaar op dezelfde locatie bevinden. Voor 2013 is er momenteel geen verderzetting van dit initiatief gepland. Wel wordt bekeken om hetzelfde principe aan te wenden voor de noodzakelijke analyse van de tongsituatie in de Ierse Zee Werkgroep Veilingen In 2012 werden volgende onderwerpen in deze werkgroep besproken: transportkosten, de procedures van het vis lossen, kwaliteitscontrole, vergoedingen

14 8 In deze werkgroep - maar ook rechtstreeks met de kopers - wordt tevens besproken hoe het aanbod optimaal kan afgestemd worden op de vraag en vice versa. Dit in het kader van de duurzaamheiddoelstelling van het aanbieden van een product op de meest ecologisch verantwoorde momenten en dit zo goed mogelijk te laten samenvallen met de economische doelstellingen om de juiste prijs bij eerste verkoop te kunnen bereiken. Het vermijden van ondermaatse vissen en volwassen exemplaren tijdens paaiperiodes is een initiatief dat in beide doelstellingen past. De Rederscentrale stelt zich tot doel om ook in 2013 dit overleg met de veilingen actief te voeren Werkgroep opleidingen Met het oog op het nieuwe brevettenbesluit dat in werking trad in juli 2010, richtte de Rederscentrale een Werkgroep Opleidingen op, waarin met verschillende partners de mogelijkheden tot opleidingen binnen de visserij besproken worden. Zo konden reeds opleidingen Stuurman/Schipper, Roerganger, Motorist 221kW en Motorist 750kW georganiseerd worden, waarvan deze laatste drie worden ingericht in de loop van Ook in 2013 zal de Rederscentrale zich blijven inzetten om via dergelijke kanalen het tekort aan gekwalificeerd personeel binnen de zeevisserij tegen te gaan Garnaal- en kustvisserijoverleg In 2012 werd er tweemaal een garnalenoverleg georganiseerd. Hierin kwamen alle actuele garnalenkwesties uitgebreid aan bod. De toepassing van de zeefplicht, die vanaf augustus 2011 strikter wordt opgevolgd, en hygiëne en kwaliteit van de garnalen stonden onder meer op het programma. In een tweede bijeenkomst in juli werd er overlegd over de uitrusting van de Vlaamse Visveiling. Problemen met de transport van garnaal werden besproken tijdens deze vergadering. Een thema dat ook in 2012 meermaal aan bod kwam, is de garnalenpuf. De Rederscentrale zal ook in 2013 open staan voor eventuele aanbiedingen voor de commercialisering van de gekraakte garnalenpuf. Daarbij mag het niet de bedoeling om meer kleine garnalen aan te voeren. Een intentieverklaring zal door de kandidaat opkoper moeten voorgelegd worden aan de Rederscentrale die goedkeuring dient te bekomen van de dienst zeevisserij. Ook stond het Natura 2000 plan voor de Belgische kust op het programma. Om tegemoet te komen aan de aangekondigde instandhoudingsdoelstellingen, nam de sector al even de tijd om na te denken over maatregelen. Het ganse jaar met zeeflappen vissen of het gebruik van rolsloffen zijn mogelijke antwoorden. Dit komt ook aan bod in het ontwerp Marien Rumtelijk Plan dat eind 2012 door het ministerie van de Noordzee werd aangekondigd. In 2013 zal de Rederscentrale de belangen van de Vlaamse visserij hierbij blijven verdedigen. Het forum voor contacten met de betrokken leden zal dit garnaal- en kustvisserijoverleg zijn Gemeenschappelijk Visserijbeleid Het Gemeenschappelijk Visserijbeleid (GVB) van de Europese Unies is de basis voor het zeevisserijbeleid in Vlaanderen. Dit beleid werd in 1983 van kracht en in 1992 en in 2002 herzien. In 2008 werden de eerste afspraken gemaakt om het Gemeenschappelijk Visserijbeleid opnieuw te hervormen. De Europese Commissie presenteerde in juli 2011 haar voorstellen voor het nieuwe Gemeenschappelijk Visserijbeleid dat normaal gezien in 2013 moest van start gaan. Het pakket omvat onder andere een voorstel voor een nieuwe basisverordening samen met een nieuwe marktverordening. Op 2 december 2011 werd dit gevolgd door de publicatie van het

15 9 voorstel voor een nieuw Europees Fonds voor Maritieme Zaken en Visserij (EFMZV) ter vervanging van het huidige Europees Visserijfonds (EVF). Deze drie verordeningen moeten worden goedgekeurd via codecisie of medebeslissing, dit wil zeggen dat zowel de Raad (de visserijministers van de 27 lidstaten van de EU) als het Europees Parlement (EP) hierover hun uitspraak moeten doen waarna zij samen met de Europese Commissie moeten onderhandelen om tot een akkoord over een definitieve tekst te komen. Alle verordeningen zouden moeten in werking treden op 1 januari 2014, dus één jaar later dan oorspronkelijk voorzien Overlegniveaus Europees Om optimale inspraak te hebben in onder meer de hervorming van het GVB werkt de Rederscentrale samen met heel wat actoren en is zij lid van enkele organisaties. Twee belangrijke instanties waarvan de Rederscentrale lid is, zijn EAPO (European Association of Fish Producers Organisations) en de RAC s (Regional Advisory Counsils). EAPO heeft volgende doelstellingen: het verbeteren van de relatie tussen alle Europese producentenorganisaties en de marktproblemen in de visserijsector proberen op te lossen door regelmatig te vergaderen; bronnen samen beheren en bijdragen aan het in werk stellen van de controlemaatregelen van deze overheid; het in werk stellen van de regel van uitbreiding van discipline ; het coördineren van acties met de producentenorganisaties van de gemeenschap; het promoten van gezamenlijke consultaties tussen de verschillende professionele structuren; het verkrijgen van erkenning bij de E.U. als officiële vertegenwoordiger van de Europese Producentenorganisaties; de vereniging zal de doelstellingen inzake publicaties, brieven, conferenties en vergadering met nationale en internationale overheden, vooral de overheden van de E.U., gespecialiseerd in de visserij proberen te realiseren; interne werkgroepen Via een vertegenwoordiging in de Regionale Advies-Comités (RAC s) en communicatie met de RAC secretariaten, volgt de Rederscentrale de evolutie van regelgevingen en denkpistes van de Europese Commissie. Ook in 2013 zal de Rederscentrale de Belgische visserijbelangen op Europees niveau vertolken via deze en talloze andere kanalen Federaal Binnen de contouren van het huidige visserijbeleid is op enkele specifieke punten een rol weggelegd voor het federale beleidsniveau. Meer specifiek gaat dit over tewerkstelling en sociaal overleg, en de maritieme regelgeving rond zeewaardigheid van schepen, veiligheidsen reddingsmiddelen, minimum bezetting aan boord van vaartuigen, vaarbevoegdheidsbewijzen voor bemanningsleden, en zo meer. Onder andere via vertegenwoordiging in het Zeevissersfonds en Previs is de Rederscentrale hier nauw bij betrokken.

16 Vlaams In de schoot van de Rederscentrale zal de quotacommissie in 2013 de overheid opnieuw adviseren bij het toekennen van de opvisbare hoeveelheden. De quotacommissie kwam in 2012 acht keer samen om haar advies te formuleren. Op verschillende vergaderingen worden ook deskundigen van het ILVO, de Dienst Zeevisserij en de RACvertegenwoordiging van SDVO uitgenodigd. De Rederscentrale heeft een mandaat in de Strategische Adviesraad Landbouw en Visserij (SALV), het officieel adviesorgaan voor de Vlaamse overheid. Via de Technische Werkcommissie Visserij (TWV) worden adviezen over visserij gerelateerde materies voorbereid die door de SALV worden overgenomen ter voorlegging aan de Vlaamse overheid. Ook voor andere beleidsdomeinen worden adviezen op eigen initiatief van de SALV-TWV opgemaakt. De Rederscentrale heeft zes mandaten in de TWV en de afgevaardigde in de SALV zit de TWV voor. Via het Comité van Toezicht krijgt de Rederscentrale ook meer duidelijkheid over het Europees Visserijfonds. Dit fonds werd voornamelijk opgericht met het oog op een omschakeling naar duurzamere visserijtechnieken. Het Europees Visserijfonds is onderverdeeld in enkele zwaartepunten. Maatregelen voor de aanpassing van de visserijvloot Aquacultuur, verwerking en afzet van visserij- en aquacultuurproducten Maatregelen van gemeenschappelijk belang Duurzame ontwikkeling van visserijgebieden Technische bijstand Provinciaal De Provinciale stuurgroep rond maritieme opleidingen zal in 2013 de lopende dossiers verder opvolgen, met als doelstelling een grotere instroom in de sector te verwezenlijken en de diverse opleidingsfaciliteiten verder uit te bouwen. De Rederscentrale is ook vertegenwoordigd in deze Werkgroep en werd bevraagd aan welke vereisten volgens de Rederscentrale een opleidingschip dient te voldoen. Ook werd er in de stuurgroep afgestemd rond de noodzaak tot een nieuwe visserijsimulator. Verder kan de Rederscentrale de producenten vertegenwoordigen in de Provinciale Commissie ter Zeevisserij, waarin onder andere aspecten als het Europees Visserijfonds en de Stichting Duurzame Visserij Ontwikkeling verder toegelicht worden.

17 11 2 Aanvoer, prijzen en quotaregeling Resultaten Aanvoer in 2012 In 2012 werden er voor kg visserijproducten aangevoerd door schepen onder Belgische vlag in Belgische havens. Dit betekent een stijging van 4 % in vergelijking met 2011, waar er nog kg visserijproducten werd aangevoerd. Grafiek 3: Totale aanvoer van Belgische vaartuigen in Belgische havens Wanneer we de totale aanvoer gaan splitsen per aanvoerhaven, merken we bij de haven van Oostende een stijging op. In Oostende werd er ton vis aangevoerd, een stijging van 14 % ten opzichte van de ton aangevoerde vis in In Zeebrugge werd er in 2012 ongeveer evenveel vis aangevoerd dat in 2011, namelijk een aanvoer van ton. Grafiek 4 maakt duidelijk dat de visaanvoer in de Vlaamse Visveiling de laatste jaren blijft stijgen. Als we dit voor elke haven afzonderlijk gaan bekijken, zien we dat dit zich amper tot niet vertaalt in een hogere aanvoerwaarde, omwille van de lage visprijzen.

18 12 Grafiek 4: Totale aanvoer in Oostende en Zeebrugge Nieuwpoort echter kent voor het tweede opeenvolgende jaar een daling in de totale aanvoer. In 2011 werd er 352 ton visproducten aangevoerd, in ton. Dit kan grotendeels verklaard worden door de mindere garnaalvangsten, die jaren ervoor uitzonderlijk te noemen waren. Grafiek 5: Totale aanvoer in Nieuwpoort

19 Aanvoerwaarde in 2012 Onlosmakelijk verbonden met de totale aanvoercijfers, is de totale aanvoerwaarde van de visserijproducten. In 2012 bedroeg deze In vergelijking met 2011 betekent dit een daling van 7%. Als we de trend van de laatste jaren bekijken, zien we dat 2011 een zeer goed jaar was en de cijfers van 2012 in de lijn liggen van die van Grafiek 6: Totale aanvoerwaarde van Belgische vaartuigen in Belgische havens Wanneer we de totale aanvoerwaarde gaan splitsen per aanvoerhaven, zagen we de laatste jaren een discrepantie tussen de trend in aanvoerwaarde in Zeebrugge enerzijds en Oostende en Nieuwpoort anderzijds. Na de eenmaking van de veilingsites van Oostende en Zeebrugge onder de noemer van de Vlaamse Visveiling (VLV), werd er gevoelig meer aangevoerd en verkocht in Zeebrugge, ten koste van de aanvoer in Oostende. Sinds 2012 kan die trend wat genuanceerd worden, omdat Oostende te maken heeft met een lichte stijging, en Zeebrugge met een lichte daling. Voor Nieuwpoort zijn de cijfers niet goed en zet de negatieve trend zich verder. Grafiek 7: Totale aanvoerwaarde in Oostende en Zeebrugge Net zoals de aanvoer in Nieuwpoort, kende ook de totale aanvoerwaarde in 2012 een serieuze daling.

20 14 Grafiek 8: Totale aanvoerwaarde in Nieuwpoort Gemiddelde visprijzen Uit onderstaande grafiek 9 zien we duidelijk dat de gemiddelde prijzen over de jaren heen dezelfde trend volgen. De gemiddelde prijs van 2012 ligt in bijna alle maanden lager dan de voorgaande jaren. Grafiek 9: Gemiddelde visprijzen

21 Uit de markt genomen Cijfermateriaal Tabel 1 geeft weer welke hoeveelheden per vissoort uit de markt werden genomen in Voor de vergelijking worden ook de hoeveelheden uit 2011 naast die van 2012 geplaatst. Jaar Vissoort Nominaal % 3 Nominaal % 4 Bot kg 2, kg 2,0 Engelse Poon 84 kg 0, kg 5,0 Garnaal kg 2,3 - - Grauwe Poon kg 3, kg 8,2 Griet 2 kg 0,0 - - Haring Heek 826 kg 2,3 - - Hondshaai kg 15, kg 14,0 Horsmakreel 82 kg 0,4 - - Kabeljauw 28 kg 0,0 - - Kongeraal 260 kg 0,8 687 kg 2,0 Krabbenpoten Langoust. (geh) 135 kg 0,2 - - Leng 4 kg 0,0 13 kg 0,0 Mul 39 kg 0,1 - - Noordzeekrab 96 kg 0,1 - - Octopus 26 kg 0,0 - - Overige Demers Overige Schaald kg 0, kg 12, Ten opzichte van totale vangst van de betreffende vissoort in Ten opzichte van totale vangst van de betreffende vissoort in 2012.

22 16 Pijlinktvis 208 kg 0,3 - - Pollak 1 kg 0,0 - - Rode Poon 625 kg 0, kg 8,0 Rog kg 0, kg 1,69 Schar kg 11, kg 1,0 Schartong 103 kg 0,0 - - Schelvis kg 0,9 - - Schol kg 0, ,0 Sprot Steenbolk kg 5, ,9 St- Jakobsschelp. 473 kg 0,1 - - Tong 2 kg 0,0 - - Tongschar 922 kg 0, ,2 Wijting 698 kg 0, ,7 Wulk 28 kg 0,0 - - Zandhaai 230 kg 14,6 - - Zeekat 4 kg 0,0 - - Totaal kg 1, kg 1,2 Tabel 2: Uit de markt genomen hoeveelheden vis in Belgische havens van Belgische vaartuigen In 2010 en 2011 slaagden we erin om de uit de markt genomen vis sterk te reduceren. In 2010 was er een daling van 13%, en in 2011 werd het aantal nog eens gehalveerd. Voor de meeste vissoorten zet deze tendens zich verder in 2012, terwijl enkele vissoorten toch het omgekeerde effect vertonen en hier erg zwak scoren, waardoor het aantal kg iets hoger ligt dan in Het gaat om kg. In 2011 bedroeg dit aantal slechts kg. Opmerkelijk zijn de cijfers van rog (verdubbeling van het aantal kg), Engelse en Grauwe poon (beiden plus ongeveer 5%). Ook voor tongschar kennen we een nominale stijging van ongeveer 9000 kg. Voor steenbolk daarentegen merken we een daling van ongeveer 9000 kg. Wanneer we kijken naar de opgehouden vis ten opzichte de totale hoeveelheid aangevoerde vis, merken we dat 1,2% van de aangevoerde vis opgehouden wordt, terwijl dit in 2010 nog 2,7% was.

23 Tussenkomst Onderstaande tabel geeft een overzicht van de tussenkomst die werd uitgekeerd door de Rederscentrale en de ondersteuning van Europa voor de opgehouden vis in Europa Rederscentrale Beschermde vis , ,77 Beschermde vis (nieuwe soorten) , ,19 Niet Beschermde vis n/a 1.708,26 Tabel 3: Uitbetaling opgehouden vis Maatregelen Gezien de grote opvang van enkele vissoorten in 2010, paste de Rederscentrale in 2012, net als in 2011, het vorksysteem toe voor de opvang van hondshaai en steenbolk. Voor steenbolk bleek dit uiteindelijk niet nodig te zijn aangezien de producentenorganisatie er in geslaagd is de aanvoer te beperken, zodat het opvangpercentage binnen meer aanvaardbare grenzen bleef. Het vorksysteem houdt in dat de mogelijkheid bestaat om voor de terugbetaling van de opvang naar de leden van de Rederscentrale, deze met 10% te vermeerderen of met 10% te verminderen. Met deze aanpassing in de terugbetaling van de opvang beoogde de Rederscentrale de sector te sturen om in bepaalde periodes de vangsten van vissoorten met een minder economisch belang te vermijden om zo de uit de markt genomen vis te reduceren. Voor steenbolk werd er zo n 18% minder aangevoerd. Cijfers tonen echter dat er van het aangevoerde er procentueel minder steenbolk uit de markt genomen werd ten opzichte van Zo n 3% in 2012 ten opzichte van 5% in Voor hondshaai merken we een aanvoerdaling van ongeveer 7%. Procentueel was er opnieuw een lichte daling van de opgevangen hondshaai ten opzichte van de aangevoerde hondshaai. Voor deze vissoort gaat het om 14% in 2012 ten opzichte van 15% in Brandstofprijzen De in Gemiddelde Visprijzen geschetste visprijzen zijn van cruciaal belang voor de rentabiliteit van de vissersvloot. Minstens even belangrijk is de brandstofprijs per liter. Hoewel het verbruik van brandstof de voorbij jaren door allerhande technische maatregelen al fors gereduceerd kon worden, blijft de brandstofprijs een grote kost binnen de balans van een rederij. In onderstaande grafiek 10 wordt duidelijk wat de oorzaak was van de grote crisis die de visserij in 2008 trof. Uitgezonderd enkele korte periodes van prijsdalingen, steeg de brandstofprijs sinds 2002 onverminderd. Sinds 2007 kende deze prijzen echter een agressieve toename men een absoluut hoogtepunt in de zomer van Nog sneller dan de prijsstijgingen, kende de brandstofprijs in het tweede deel van 2008 een opmerkelijke terugval. Deze terugval zorgde ervoor dat de rederijen eind 2008 opnieuw wat ademruimte kregen. In 2009 merkten we dat de brandstofprijzen langzaam aan terug aan het klimmen zijn. Voorlopig zitten we vaak op en soms boven het niveau van de piek in 2008 (0,78 per liter), maar de gemiddelde gasolieprijzen in 2012 lagen een stuk hoger dan deze in 2008, gezien er geen terugval in deze prijs was.

24 18 Grafiek 10: Evolutie van de gasolieprijs Ook begin 2013 ligt de gemiddelde prijs boven 0,70 per liter. Deze problematische prijsevoluties gecombineerd met de lage visprijzen leiden tot moeilijke situaties voor de rederijen. Indien de prijzen op deze manier blijven evolueren, zijn negatieve bedrijfsresultaten niet langer te ontwijken.

25 Quota De aan België toegekende quota worden op Vlaams niveau beheerd door de Dienst Zeevisserij van de Vlaamse overheid, Departement Landbouw en Visserij. In haar rol als producentenorganisatie is in de schoot van de Rederscentrale evenwel een quotacommissie opgericht die een adviserende rol speelt naar de overheid toe bij het toekennen van de opvisbare hoeveelheden. Deze commissie is samengesteld uit dertien leden, reders die zowel het groot als het klein vlootsegment vertegenwoordigen. Ook in 2013 zal maandelijks het quotaverbruik worden geëvalueerd en zullen aan de hand van het verbruik bijsturingen van de vangsthoeveelheden in de diverse I.C.E.S.-sectoren geadviseerd worden. Via deze regulering wordt een redelijke spreiding van de vangstmogelijkheden bekomen. Zo wordt in de kuitzieke periode van bepaalde vissoorten de vangstmogelijkheden dusdanig beperkt, teneinde de vispopulatie voldoende kansen te geven zich voort te planten. De quotacommissie volgt daarbij haar visplan dat in december 2012 werd opgesteld in samenspraak met de Dienst Zeevisserij. Enkele afgevaardigden van de quotacommissie worden vanuit die functie bovendien nauw betrokken bij de onderhandelingen over quota binnen de Europese Unie. Tijdens de traditionele ministerraad op 18 en 19 december 2012 werd in nauw overleg samen gewerkt om de belangen van de Belgische visserij te verdedigen. Na lange onderhandelingen werd een akkoord bereikt, met voor België als belangrijkste uitkomsten: status-quo voor de visserij-inspanning, wat de vissers voldoende zeedagen geeft om hun quota op te vissen; status-quo voor de geassocieerde soorten zoals tarbot, griet en tongschar; tong in de Keltische Zee: +4%; tong in het oostelijk deel van het Engels Kanaal: +6%; tong in de Ierse Zee: TAC -53% (waar het commissievoorstel nog van -80 percent sprak) door de preferenties van Den Haag resulteerde dit wel in - 73% voor het Belgisch quotum; tong in de Golf van Gascogne: -3,5%; schol in het Engels Kanaal: +26%; schol in de Keltische Zee: status-quo; roggen in alle zones: - 10 percent: 2.3 Maatregelen aanvoer Ook in 2013 wordt het collectief benuttingsysteem verder gezet. Bij het collectief benuttingsysteem gebeurt de vangstrechttoewijzing in functie van het motorvermogen of met dagplafonds op reisbasis. Voor kabeljauw in de Noordzee 2013 was de quotacommissie vragende partij om de Belgische vaartuigen een keuzemogelijkheid te bieden, te beantwoorden voor 21 januari 2013, waarna de overheid de vangstrechten vastlegt volgens de keuzes van verdeling per vermogen of per dag op reisbasis met gelijkaardige hoeveelheden als vastgelegd in het ministerieel besluit van december In 2013 worden de toewijzingsperiodes zoals in 2012 gehandhaafd teneinde de aanvoer te optimaliseren. Voor het grote vlootsegment zijn deze periodes meestal het eerste semester,

26 20 de maanden juli tot en met oktober en uiteindelijk de maanden november en december. Voor het klein vlootsegment gelden januari-oktober en november-december als beheersperiodes. Om de vangst van Noordzeeschol in de kuitzieke periode te ontmoedigen, werd slechts een kleine hoeveelheid schol toegewezen aan de vaartuigen voor het eerste kwartaal van het jaar. Op die manier werd een hefboom ingevoerd voor de kuitzieke schol en werd een reserve opgebouwd die de aanvoerders de kans moesten geven om later in het jaar nog een goede aanvoer te garanderen en tevens een hogere prijs voor de schol te behalen. De aanvoer werd gestuurd door het aanpassen van de vangsttoewijzingen op basis van kw of per dagplafond. Door de opvangbaarheid af te stemmen op de marktsituatie trachtte men een positieve invloed op de prijsvorming te bekomen. Daarnaast heeft deze maatregel een positief effect op het marktgericht vissen en op het beschikbare quotum. Tevens wordt op die manier ook een gelijkmatige spreiding van de aanvoer in de hand gewerkt, zodat grote prijsschommelingen minder vaak kunnen voorkomen. Het beperken van bepaalde quota draagt, tot op zeker niveau, bij tot het voorzien van reserves om het seizoen rond te komen. Voor de verwerkende sector en de versmarkt geeft deze aanpak een grotere zekerheid naar voldoende beschikbaarheid van hun producten gedurende het gehele jaar. Voor de gebieden en soorten waar van toepassing, wordt een verdeelsleutel tussen klein en groot vlootsegment vast gesteld op basis van effectieve aanlandingen gedurende de voorbije 3 jaar. Afwijkingen van dit principe vooral wanneer vlootaanpassingen zijn opgetreden worden indien nodig door de quotacommissie geadviseerd.

27 21 3 Specifieke aandacht voor de doelsoorten De vissoorten die hierna besproken worden, vormen het hoofdbestanddeel van de besommingen van onze vissersvloot. Gezien hun voornaamheid wordt zowel door de quotacommissie als de dienst Zeevisserij bijzondere aandacht besteed aan de opvisbaarheid van deze quota. Van cruciaal belang zijn de quotaruilen 5 die met de naburige lidstaten werden afgesloten waardoor de initiële quotatoewijzing van de Europese Commissie geoptimaliseerd kan worden. Op basis van de gegevens van de totale aanvoer en aanvoerwaarde onderscheiden we tong, schol, kabeljauw, garnaal, tongschar, rog, tarbot, zeeduivel, griet en Sint-Jakobsschelpen. In onderstaande gegevens van de doelsoorten wordt er telkens een onderscheid gemaakt tussen de verschillende grootteklassen van de verschillende soorten. Ter verduidelijking geven wij in onderstaande tabel aan hoe deze doelsoorten ingedeeld zijn per grootteklasse volgens de gemeenschappelijke marktordening. Klasse I Klasse II Klasse III Klasse IV Klasse V Tong > Schol > Rog > Tarbot > Zeeduivel > Tongschar > Kabeljauw > Griet > St.Jakobsschelp st 6 8 st > 8 st Tabel 4: Onderverdeling doelsoorten per grootteklasse in gram 7 Voor de verkoop in de Belgische havens bleek het voor de Vlaamse Visveiling nuttiger om andere grootteklassen te hanteren, maar dit gaat slechts over beperkte wijzigingen. In dit visplan gaan wij hier niet dieper op in. 3.1 Tong Aanvoer In 2012 werd er een totaal van kg tong aangevoerd door Belgische vaartuigen in Belgische havens. Een daling van 24% in vergelijking met Naar het totale tongquotum voor België toe, werd er een 63% van het toegestane quotum opgevist. In de volgende grafiek wordt een overzicht gegeven van de evolutie van de tongaanvoer per grootteklasse. We merken een lichte daling in iedere grootteklasse. 6 Voor Sint-Jakobsschelpen wordt er gekeken naar het aantal stuks per kilogram.

28 22 Grafiek 11 Grootteklasse Grafiek 12: Aanvoer per maand per grootteklasse in 2012 Het leek ons interessant om ook de aanvoer per maand per grootteklasse voor tong te analyseren. De kleinste grootteklasse vertoont hier een sterk onevenwichtige curve, maar scoort op vlak van aanvoer wel elke maand het best. De andere soorten liggen wat dichter bij elkaar en zijn veel constanter. De grote aanvoer van klasse 5 resulteert in een zeer lage prijs: in geen enkele maand slaagt deze grootteklasse erin om boven de 8 euro uit te komen, terwijl alle andere klassen hier wel in slagen. Meer info over de tongprijzen vindt u hieronder Tongprijzen De gemiddelde tongprijs in 2012 bedroeg 10,32, wat een daling betekende ten opzichte van de prijs in 2011 ( 11,03). Een mindere aanvoer resulteerde desondanks niet in een hogere gemiddelde prijs per kilogram. De totale aanvoerwaarde voor tong lag met % lager dan in 2011, maar blijft in aanvoerwaarde veruit de belangrijkste doelsoort voor de Belgische visserij.

29 23 Grafiek 13: Gemiddelde tongprijs per maand In bovenstaande grafiek 13 wordt de gemiddelde maandprijs voor tong van 2012 vergeleken met die van We merken geen constante in de gemiddelde prijzen voor de tong. De maand november was zelfs dramatisch, met een gemiddelde prijs die lager ligt dan 9 euro. Gelukkig steeg de prijs in december opnieuw wat. Grafiek 14: Gemiddelde tongprijs per grootteklasse 2012 Wanneer we meer specifiek gaan kijken naar de prijs per grootteklasse in grafiek 14, zien we het belang van de zomerperiode voor de grote sorteringsklassen. In het voorjaar van de voorbije jaren lagen de tongprijzen voor de verschillende grootteklassen dichter bij elkaar. Pas vanaf mei zagen we voor een stuk een differentiatie tussen die verschillende sorteringsklassen. De campagne van de Golf van Biskaje die vanaf juni plaats vindt, speelt duidelijk een grote rol in de prijszetting van de tong. 3.2 Schol Aanvoer In 2012 werd het scholquotum voor België voor 80% opgevist. Daarvan werd er een totaal van kg schol aangevoerd door Belgische vaartuigen in Belgische havens; een daling van 4% in vergelijking met In de volgende grafiek wordt een overzicht gegeven van de evolutie van de scholaanvoer per grootteklasse.

30 24 Uit de grafiek blijkt dat grootteklasse 4 het net als vorig jaar opnieuw erg goed doet qua aanvoer. De andere grootteklassen blijven ongeveer op hetzelfde niveau als de voorgaande jaren. Klasse 1 en 2 doen het iets beter als vorig jaar, terwijl klasse 2 daar net onder ligt. Grafiek 15: Aanvoer schol per grootteklasse De dalende trend sinds 2007 werd reeds in 2010 omgebogen. In 2011 werd er voor iedere grootteklasse een stijging in aanvoer genoteerd en in 2012 voor twee van de vier een verdere stijging. Grafiek 16: Aanvoer per maand per grootteklasse in 2012 Net als voor de tong werd de aanvoer van de verschillende grootteklassen van de schol ook per maand in beeld gebracht. Klasse 4 toont een veel constantere curve dan de andere klassen: in het begin van het jaar ligt de aanvoer al erg hoog, met een lichte stijging naar het najaar toe. Voor de andere klassen zien we een hoge stijging in het najaar. Vooral voor klasse 2 is deze tendens sterk terug te zien. Net als voor de tong bezit de kleinste grootteklasse hier ook elke maand de laagste prijs, maar het verschil ten opzichte van de andere klassen is minder opvallend. Scholklasse 4 doet het dus helemaal niet zo slecht. Hieronder vindt u nog wat meer informatie over de scholprijzen.