Epilepsie. Wat de docent moet weten.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Epilepsie. Wat de docent moet weten."

Transcriptie

1 Epilepsie Wat de docent moet weten.

2 Sommige epileptische aandoeningen zijn moeilijker onder controle te brengen dan andere, maar de kans is groot dat de voorgeschreven medicijnen goed werken. Epilepsie is de algemene term voor meer dan 20 verschillende typen van epileptische aanvallen. Epilepsie is geen ziekte en het is ook geen verstandelijke afwijking. Tijdelijke verstoringen van elektrische impulsen in de hersenen resulteren in epileptische aanvallen. Cellen die samenwerken in de hersenen communiceren door middel van elektrische signalen. Abnormale ontladingen van elektrische energie van een bepaalde groep cellen naar verschillende delen van de hersenen hebben epileptische aanvallen ten gevolge. De hersenen controleren motorische bewegingen, gedachten, waarnemingen en emoties. Zij reguleren ook de onwillekeurige bewegingen van hart, longen, darmen en blaas. Een verstoring van enigerlei aard van bovengenoemde bewegingen kan verwacht worden gedurende een epileptische aanval. Het aantal epileptische aanvallen per dag is sterk persoonsgebonden. Het ene kind heeft dagelijks te maken met aanvallen terwijl andere kinderen er maar af en toe last van hebben. Sommige epileptische aanvallen bij kinderen zijn moeilijker onder controle te brengen dan andere, maar de kans is groot dat voorgeschreven medicijnen goed werken wanneer zij regelmatig worden ingenomen. Aanvallen kunnen van tien seconden tot vijf minuten duren. Als een aanval langer dan twee minuten duurt, dan is medische aandacht wellicht nodig. Medicijnen van nu kunnen epilepsie nog niet genezen. Onderzoek, echter, heeft aangetoond dat veel kinderen die gedurende een paar jaar met medicatie de aanvallen volledig onder controle weten te houden, een uitstekende kans hebben in de toekomst een leven te leiden zonder epileptisch aanvallen en zonder gebruik van medicijnen.

3 Soorten van aanvallen: Als de buitensporige elektrische ontlading zich beperkt tot één gebied van de hersenen, dan is de aanval partieel; als het totaal van de hersenen erbij betrokken is, beschouwt men dit als gegeneraliseerd. Partiële aanvallen De docent merkt korte onderbrekingen van het bewustzijn op, bijv. momenten dat het kind zit te staren of te dagdromen, verminderde bewustzijn van de omgeving, kleine spierbeweging in het gezicht, onregelmatige bewegingen van de ogen, doelloze activiteiten ( bijv. doelloos rondlopen, onzin praten, smakken met de lippen, aan kleren plukken.) De aanval duurt meestal 5 tot 15 seconden. Het kind verliest niet echt het bewustzijn, maar kan in verwarring zijn en niet weten wat er is gebeurd. Gegeneraliseerde aanvallen Docenten kunnen stuiptrekkingen waarnemen, verstijving van de spieren en schokkende bewegingen gepaard gaande met een wat moeilijke ademhaling en speeksel rond de mond. Als de leerling op de tong heeft gebeten dan kan het speeksel sporen van bloed vertonen. De stuiptrekkingen duren 2 tot 5 minuten. Factoren die van invloed zijn op het onder controle brengen van epilepsie Epilepsie is onder controle te brengen door middel van medicatie. Er is echter, een aantal factoren dat invloed uitoefent op de mate waarin het onder controle wordt gebracht. Terwijl de leerling verstandelijk en lichamelijk groeit, is het moeilijk om het juiste niveau van de medicatie te bepalen. De leerling heeft ook tijd nodig om te wennen aan de medicatie, in het bijzonder gedurende periodes van snelle groei. De leerling, het gezin, vrienden en de school hebben tijd nodig om zich in te stellen op een recente diagnose van epilepsie. Meestal kunnen leerlingen met epilepsie meedoen aan alle activiteiten van de klas. In sommige risicovolle situaties ( bijv. lichamelijke inspanningen) kan de arts beperkingen opgelegd hebben. Door veranderingen in het gedrag en door de frequentie van aanvallen te observeren en vast te leggen, kan de docent de leerling behulpzaam zijn bij het begrijpen van zijn/haar epilepsie. Sommige leerlingen leren uiteindelijk de tekenen van een beginnende aanval herkennen en kunnen de docent informeren over een op handen zijnde aanval.

4 Tijdens een partiële aanval: Er is geen eerste hulp nodig. Bescherm de leerling tegen gevaar, maar houd hem/haar niet met geweld in bedwang. Geef de leerling niet te drinken. Praat kalmpjes met de leerling. Stel hem/haar op zijn/haar gemak en wees behulpzaam. Tijdens een gegeneraliseerde aanval Blijf kalm. Je kan een aanval niet tegenhouden. Laat de aanval zijn verloop hebben; probeer niet om het kind in bedwang te houden. Leg betrokkene voorzichtig op de grond en maak de kleding los. Probeer harde, scherpe of warme voorwerpen die het kind kunnen verwonden te verwijderen en zorg voor een deken, jas of kussen onder het hoofd om de gevolgen van de aanval te verzachten. Leg de leerling op zijn/haar zijde zodat speeksel vrijelijk uit de mond kan lopen. Stop niets in de mond van de leerling. Laat de leerling na de aanval even rusten of slapen en hervat dan de normale activiteiten in de klas. Na de rustperiode kunnen de meeste mensen gewoon doorgaan met waarmee zij bezig waren; maar vergewis je eerst goed van de emotionele staat waarin de leerling zich bevindt voor je aanneemt dat hij/zij gewoon doorgaat met waarmee hij/zij bezig was. De leerling mag niet zonder begeleiding vertrekken als een toestand van versuftheid, zwakte of spiertrekkingen aanhoudt.

5 Hoe ga je ermee om in de klas De meeste mensen krijgen een gevoel van paniek of angst wanneer ze voor de eerste keer iemand zien die een epileptische aanval krijgt. Leerlingen zullen naar de docent kijken om te zien wat er moet gebeuren. Het is daarom belangrijk dat de docent dient als voorbeeld door kalm te reageren en de leerling met epilepsie de hulp te bieden die nodig is. Andere leerlingen zullen proberen zijn voorbeeld te volgen. Praat aan het begin van het jaar met de ouders en de leerling als de leerling nog steeds last heeft van aanvallen. Maak van tevoren plannen, bekijk wat de leerling specifiek nodig heeft, en heb oog voor ongewoon gedrag gerelateerd aan de medische situatie van de leerling. Epileptische aanvallen zijn van zeer individuele aard. Bespreek daarom met de ouders wat normaal en wat niet normaal is bij een leerling met epilepsie. Overleg hoe met een aanval aangepakt moet worden omgegaan mocht het in school gebeuren. Werk samen met een team docent, leerling, ouders, deskundigen. Zoek en verschaf steun door gedrag te observeren, indien hierom wordt gevraagd. Houd de ouders op de hoogte van alle epileptische symptomen en wanneer die waar werden genomen. Bespreek de meest passende wijze om andere kinderen te laten weten wat epilepsie is. Praat met de klas over epilepsie. Leg uit wat het is en wat er kan gebeuren tijdens een aanval. Het is misschien raadzaam om, indien nodig, een verpleegkundige uitleg te laten geven. Betrek de leerlingen bij het feitelijke proces; als zij eenmaal weten wat zij kunnen verwachten, dan kunnen zij ook meer behulpzaam zijn. Een leerling kan aangewezen worden om op te treden als buddy terwijl de leerling met epilepsie, na een aanval bezig is om zich weer aan te passen aan de situatie in de klas. Aangezien de normale lesgang voor een kind soms enigermate onderbroken wordt ten gevolge van het toedienen van medicatie of door de aanvallen zelf, kan speciale onderwijskundige hulp nodig zijn. In het geval van ernstige onderbrekingen van het leerproces in de klas kan het nodig zijn een individueel onderwijsplan te ontwikkelen. Besef goed dat een leerling soms het niveau van de medicatie reguleert en een wisselende mate van bijwerkingen kan ervaren ( bijv., alertheid, concentratie) gedurende deze regulering. Het is de verantwoordelijkheid van de ouders om de school van deze en andere veranderingen op de hoogte te houden. Toon begrip en acceptatie. De emotionele en onderwijskundige behoeftes van de leerling met epilepsie zijn dezelfde als die van enig andere leerling die zich aanpast aan een andere manier van leven. De leerling met epilepsie heeft steun nodig; de andere leerlingen moeten weten hoe ze die kunnen geven. Meer informatie over deze aandoening is te vinden op het Internet.

Stesolid (bij kinderen)

Stesolid (bij kinderen) Stesolid (bij kinderen) 2 Uw kind wordt behandeld voor epilepsie. Soms is extra medicatie nodig bij aanvallen. Om uw kind bij een aanval te kunnen helpen, heeft de arts in overleg met u Stesolid voorgeschreven.

Nadere informatie

Stesolid (bij kinderen)

Stesolid (bij kinderen) Stesolid (bij kinderen) Uw kind wordt behandeld voor epilepsie. Soms is extra medicatie nodig bij aanvallen. Om uw kind bij een aanval te kunnen helpen, heeft de arts in overleg met u Stesolid voorgeschreven.

Nadere informatie

Diazepam rectiole. (bij volwassenen) Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!

Diazepam rectiole. (bij volwassenen) Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee! Diazepam rectiole (bij volwassenen) U wordt behandeld voor epilepsie. Als u een aanval krijgt kan iemand in uw naaste omgeving een diazepam rectiole toedienen als dat nodig is. In deze folder leest u meer

Nadere informatie

Midazolam neusspray (bij kinderen)

Midazolam neusspray (bij kinderen) Midazolam neusspray (bij kinderen) Uw kind wordt behandeld voor epilepsie. Soms is extra medicatie nodig bij aanvallen. Om uw kind bij een aanval te kunnen helpen, heeft de arts in overleg met u Midazolam

Nadere informatie

7 Epilepsie. 1 Inleiding. In dit thema komen aan de orde: 2 Wat is epilepsie? 3 Leven met epilepsie. 4 Epilepsie-aanvallen. SAW DC 7 Epilepsie

7 Epilepsie. 1 Inleiding. In dit thema komen aan de orde: 2 Wat is epilepsie? 3 Leven met epilepsie. 4 Epilepsie-aanvallen. SAW DC 7 Epilepsie DC 7 Epilepsie 1 Inleiding In dit thema komen aan de orde: 2 Wat is epilepsie? 3 Leven met epilepsie 4 Epilepsie-aanvallen 1 1 2 Wat is epilepsie? Een epileptische aanval is een plotselinge kortsluiting

Nadere informatie

Midazolam neusspray (bij volwassenen)

Midazolam neusspray (bij volwassenen) Midazolam neusspray (bij volwassenen) 2 U wordt behandeld voor epilepsie. Als u een aanval krijgt, kan iemand in uw naaste omgeving Midazolam neusspray toedienen als dat nodig is. In deze folder leest

Nadere informatie

Epilepsie. Algemeen. Oorzaken

Epilepsie. Algemeen. Oorzaken Epilepsie Algemeen We spreken van epilepsie als er herhaald toevallen optreden. Tijdens een toeval is er sprake van abnormaal gedrag. Dit abnormale gedrag kan gegeneraliseerd zijn, dat wil zeggen dat er

Nadere informatie

Midazolam neusspray (bij kinderen)

Midazolam neusspray (bij kinderen) Midazolam neusspray (bij kinderen) Uw kind wordt behandeld voor epilepsie. Soms is extra medicatie nodig bij aanvallen. Om uw kind bij een aanval te kunnen helpen, heeft de arts in overleg met u Midazolam

Nadere informatie

Midazolam neusspray. (bij volwassenen) Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!

Midazolam neusspray. (bij volwassenen) Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee! Midazolam neusspray (bij volwassenen) U wordt behandeld voor epilepsie. Als u een aanval krijgt, kan iemand in uw naaste omgeving Midazolam neusspray toedienen als dat nodig is. In deze folder leest u

Nadere informatie

Hoe handelen bij een epileptische aanval

Hoe handelen bij een epileptische aanval Hoe handelen bij een epileptische aanval Wat is epilepsie? Epilepsie is een hersenaandoening die zich uit in de vorm van aanvallen. Epilepsie is een plotselinge, tijdelijke verstoring van het elektrisch

Nadere informatie

Koortsstuipen. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!

Koortsstuipen. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee! Koortsstuipen Jonge kinderen zijn bij koorts gevoelig voor stuipen. Ongeveer 5 procent van de kinderen tussen de drie maanden en zes jaar heeft weleens een koortsstuip. In deze folder leest u over de achtergrond

Nadere informatie

KINDERGENEESKUNDE. Koortsstuipen KINDEREN

KINDERGENEESKUNDE. Koortsstuipen KINDEREN KINDERGENEESKUNDE Koortsstuipen KINDEREN Koortsstuipen Uw kind heeft een koortsstuip gehad. Voor de meeste mensen is het meemaken van zo n aanval een angstige ervaring die veel vragen oproept. In deze

Nadere informatie

Epilepsie. bij kinderen

Epilepsie. bij kinderen Epilepsie bij kinderen Wat is epilepsie? Epilepsie is een stoornis die ongeveer 1 op de 150 à 250 personen treft. In België gaat het dus om meer dan 60.000 personen. Er bestaan trouwens verschillende vormen

Nadere informatie

Toedienen van Stesolid bij epilepsie

Toedienen van Stesolid bij epilepsie Sophia Kinderziekenhuis Uw kind is onderzocht op de afdeling Kinderneurologie wegens epilepsie. Bij sommige kinderen is het nodig de epilepsie te behandelen met anti-epileptica. Deze medicijnen zorgen

Nadere informatie

Epilepsie. bij 60-plussers

Epilepsie. bij 60-plussers Epilepsie bij 60-plussers Wat is epilepsie? Epilepsie is een stoornis die ongeveer 1 op de 150 à 250 personen treft. In België gaat het dus om meer dan 60.000 personen. Er bestaan trouwens verschillende

Nadere informatie

KINDERGENEESKUNDE. Koortsstuipen KINDEREN

KINDERGENEESKUNDE. Koortsstuipen KINDEREN KINDERGENEESKUNDE Koortsstuipen KINDEREN Koortsstuipen Uw kind heeft een koortsstuip gehad. Voor de meeste mensen is het meemaken van zo n aanval een angstige ervaring die veel vragen oproept. In deze

Nadere informatie

Kindergeneeskunde. Koortsstuipen. www.catharinaziekenhuis.nl

Kindergeneeskunde. Koortsstuipen. www.catharinaziekenhuis.nl Kindergeneeskunde Koortsstuipen www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl KIN031 / Koortsstuipen / 11-07-2013 2 Koortsstuipen Uw kind heeft een koortsstuip

Nadere informatie

KINDERGENEESKUNDE. Vragen en antwoorden rond stuipen bij koorts

KINDERGENEESKUNDE. Vragen en antwoorden rond stuipen bij koorts KINDERGENEESKUNDE Stuipen bij koorts Vragen en antwoorden rond stuipen bij koorts Bij uw kind zijn stuipen ontstaan tijdens koorts, ook wel koortsconvulsies genoemd. In deze folder wordt uitgelegd wat

Nadere informatie

Een leerling met narcolepsie in de klas

Een leerling met narcolepsie in de klas Een leerling met narcolepsie in de klas Informatie en advies voor leraren Inleiding In deze handleiding geven we uitleg over het ziektebeeld narcolepsie met daarbij extra aandacht voor de mogelijke gevolgen

Nadere informatie

Epilepsie. bij adolescenten

Epilepsie. bij adolescenten Epilepsie bij adolescenten Wat is epilepsie? Epilepsie is een stoornis die ongeveer 1 op de 150 à 250 personen treft. In België gaat het dus om meer dan 60.000 personen. Er bestaan trouwens verschillende

Nadere informatie

Kindergeneeskunde. Patiënteninformatie. Koortsstuip bij kinderen. Slingeland Ziekenhuis

Kindergeneeskunde. Patiënteninformatie. Koortsstuip bij kinderen. Slingeland Ziekenhuis Kindergeneeskunde Koortsstuip bij kinderen i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Algemeen Uw kind ligt in het ziekenhuis omdat hij/zij een koortsstuip heeft gehad. Jonge kinderen zijn bij koorts

Nadere informatie

Epilepsie. bij vrouwen

Epilepsie. bij vrouwen Epilepsie bij vrouwen Wat is epilepsie? Epilepsie is een stoornis die ongeveer 1 op de 150 à 250 personen treft. In België gaat het dus om meer dan 60.000 personen. Er bestaan trouwens verschillende vormen

Nadere informatie

Epilepsie in cijfers.

Epilepsie in cijfers. Acute aanpak van een epileptische aanval. Dr. A. Meurs Neurologie Referentiecentrum voor Refractaire Epilepsie (RCRE) UZ Gent Epilepsie in cijfers. prevalentie in Vlaanderen: 5 / 1000 aantal patiënten

Nadere informatie

Psychogene niet-epileptische aanvallen

Psychogene niet-epileptische aanvallen Psychogene niet-epileptische aanvallen Diagnose en advies Psychogene niet-epileptische aanvallen Diagnose en advies Sommige mensen hebben aanvallen die sterk op epileptische aanvallen kunnen lijken, maar

Nadere informatie

Globaal gezien zijn er twee vormen van epilepsie; primaire en secundaire epilepsie:

Globaal gezien zijn er twee vormen van epilepsie; primaire en secundaire epilepsie: Epilepsie bij honden Epilepsie bij de hond is een redelijk vaak voorkomend neurologisch probleem bij de hond. De aandoening gaat gepaard met min of meer heftige epileptiforme aanvallen. Deze aanvallen

Nadere informatie

Ha lo! Ik ben dokter Jesse 1 Toen ik op de basisschool zat, kreeg ik zomaar opeens epilepsie. Ik wist toen helemaal niet dat dat bestond. Bij mij is het overgegaan. Ik ben dokter geworden en leg nu aan

Nadere informatie

Een normaal leven met epilepsie

Een normaal leven met epilepsie Een normaal leven met epilepsie U kunt goed leven met epilepsie Epilepsie is de meest voorkomende aandoening van het zenuwstelsel en treft wereldwijd zo'n 50 miljoen mensen. Ondanks dit grote aantal zijn

Nadere informatie

E-learningcursus Omgaan met epileptische aanvallen

E-learningcursus Omgaan met epileptische aanvallen E-learningcursus Omgaan met epileptische aanvallen Verdiepingsinformatie bij de cases Onderwerp Bron Te vinden via 1. Prikkeloverdracht Epilepsiefonds http://www.epilepsie.nl/informatie zie Wilt u uitgebreide

Nadere informatie

Het zieke brein. Het epileptische brein & PNEA

Het zieke brein. Het epileptische brein & PNEA Het zieke brein Het epileptische brein & PNEA Geen Disclosures Epilepsie Wat is epilepsie? Epileptische aanvallen ontstaan door een plotselinge, tijdelijke verstoring van het elektrisch evenwicht in de

Nadere informatie

Koortsstuipen bij kinderen

Koortsstuipen bij kinderen Koortsstuipen bij kinderen Jonge kinderen krijgen bij koorts gemakkelijker een stuip dan volwassenen. Twee tot vijf op de honderd kinderen heeft wel eens een koortsstuip. Meestal is een koortsstuip onschuldig.

Nadere informatie

Werkstuk door een scholier 1645 woorden 31 mei keer beoordeeld

Werkstuk door een scholier 1645 woorden 31 mei keer beoordeeld Werkstuk door een scholier 1645 woorden 31 mei 2005 5 31 keer beoordeeld Vak Biologie Hallo, mijn werkstuk gaat over epilepsie. Epilepsie is allen volgens mij wel bekend. Als ik aan epilepsie denk, denk

Nadere informatie

Eerste Hulp Bij Aanvallen

Eerste Hulp Bij Aanvallen Eerste Hulp Bij Aanvallen Platform epilepsieverpleegkundigen i.s.m. SEPION M. van Buren MANP L. Rietveld J. Zwiers MSc MANP NASCHOLING EPILEPSIE Wat gaan we bespreken Terugblik epileptische aanvallen EHBA

Nadere informatie

Informatiebrochure voor patiënten/verzorgers

Informatiebrochure voor patiënten/verzorgers JOUW HANDLEIDING VOOR ABILIFY (ARIPIPRAZOL) Informatiebrochure voor patiënten/verzorgers Datum van herziening: oktober 2013 2013-08/LuNL/1731 Inleiding Jouw dokter heeft bij jou de diagnose bipolaire I

Nadere informatie

KOORTSSTUIP BIJ KINDEREN FRANCISCUS VLIETLAND

KOORTSSTUIP BIJ KINDEREN FRANCISCUS VLIETLAND KOORTSSTUIP BIJ KINDEREN FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Voor de meeste mensen is het zien van een koortsstuip een zeer angstaanjagende ervaring. Met deze folder hopen wij op een paar van deze vragen antwoord

Nadere informatie

Kempenhaeghe. Epilepsiecentrum Sterkselseweg 65 5591 VE Heeze 040-2279022. Presentatie: Maria Stijnen Epilepsieverpleegkundige

Kempenhaeghe. Epilepsiecentrum Sterkselseweg 65 5591 VE Heeze 040-2279022. Presentatie: Maria Stijnen Epilepsieverpleegkundige Kempenhaeghe Epilepsiecentrum Sterkselseweg 65 5591 VE Heeze 040-2279022 Presentatie: Maria Stijnen Epilepsieverpleegkundige Wat is epilepsie: Verschijnselen die optreden bij plotseling overmatige ontlading

Nadere informatie

Wat u moet weten. over koortsstuipen

Wat u moet weten. over koortsstuipen Wat u moet weten over koortsstuipen Beste ouders Kinderen die ziek zijn, maken soms één of meer koortsstuipen door. In deze brochure vindt u algemene informatie over de symptomen, oorzaken en behandeling

Nadere informatie

Kinderen op bezoek op de Intensive Care

Kinderen op bezoek op de Intensive Care Kinderen op bezoek op de Intensive Care Informatie voor ouders/verzorgers Als een ouder of een familielid op de Intensive Care is opgenomen, kan dit voor kinderen veel vragen oproepen. Kinderen hebben

Nadere informatie

Jan Yperman Ziekenhuis Briekestraat Ieper Infobrochure Epilepsie

Jan Yperman Ziekenhuis Briekestraat Ieper Infobrochure Epilepsie Jan Yperman Ziekenhuis Briekestraat 12 8900 Ieper www.yperman.net/neurologie secneuro@yperman.net 057 35 74 40 Infobrochure Epilepsie Inhoudstabel 1. Wat is epilepsie?... 3 1.1. Een aanval van epilepsie...

Nadere informatie

kindergeneeskunde informatiebrochure Koortsstuipen

kindergeneeskunde informatiebrochure Koortsstuipen kindergeneeskunde informatiebrochure Koortsstuipen Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Wat zijn koortsstuipen of koortsconvulsies? 4 3. Gevolgen 5 4. Adviezen bij een koortsstuip 5 5. Contactgegevens bij vragen

Nadere informatie

Leerling met epilepsie op school? Onderwijskundige begeleiding voor leerkrachten/docenten en hun leerlingen met epilepsie. www.lwoe.

Leerling met epilepsie op school? Onderwijskundige begeleiding voor leerkrachten/docenten en hun leerlingen met epilepsie. www.lwoe. Leerling met epilepsie op school? Onderwijskundige begeleiding voor leerkrachten/docenten en hun leerlingen met epilepsie Onderwijskundig begeleiders van het Landelijk Werkverband Onderwijs en Epilepsie

Nadere informatie

Koortsstuipen. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!

Koortsstuipen. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee! Koortsstuipen Uw kind heeft een koortsstuip gehad. Dit kan een angstige ervaring zijn voor u als ouder. In deze folder leest u over de achtergrond van koortsstuipen (koortsconvulsie), hoe u ze kunt herkennen

Nadere informatie

Informatie voor patiënt, ouders en/of verzorgers van de patiënt

Informatie voor patiënt, ouders en/of verzorgers van de patiënt Informatie voor patiënt, ouders en/of verzorgers van de patiënt Versie 5, mei 2019 Let op bij gebruik van fingolimod. Fingolimod is het werkzaam bestanddeel in het medicijn. Uw medicijn kan ook een andere

Nadere informatie

Een leerling met narcolepsie Informatie en advies voor leraren. landelijk netwerk ziek zijn & onderwijs

Een leerling met narcolepsie Informatie en advies voor leraren. landelijk netwerk ziek zijn & onderwijs Een leerling met narcolepsie Informatie en advies voor leraren landelijk netwerk ziek zijn & onderwijs Een leerling met narcolepsie Informatie en advies voor leraren In deze Ziezonbrochure geven we uitleg

Nadere informatie

Koortsstuipen bij kinderen

Koortsstuipen bij kinderen Koortsstuipen bij kinderen Afdeling kindergeneeskunde Jonge kinderen zijn bij koorts gevoelig voor stuipen. Ongeveer twee tot vijf procent van de kinderen tussen de drie maanden en vijf jaar heeft wel

Nadere informatie

Nummer: D04-6 Datum: Oktober 2013 Versie: 1.0

Nummer: D04-6 Datum: Oktober 2013 Versie: 1.0 Midazolam rectiole Werking en toepassingen Wat doet dit medicijn en waarbij wordt het gebruikt? De werkzame stof in midazolam rectiole is midazolam. Midazolam vermindert angst en spanning en werkt rustgevend.

Nadere informatie

Oudere volwassenen en epilepsie. Informatie voor 60-plussers met epilepsie

Oudere volwassenen en epilepsie. Informatie voor 60-plussers met epilepsie Oudere volwassenen en epilepsie Informatie voor 60-plussers met epilepsie Wat is epilepsie? Epilepsie is een aandoening van het zenuwstelsel die iedereen kan treffen, ongeacht leeftijd, geslacht, sociale

Nadere informatie

KOORTSSTUIP BIJ KINDEREN A1005

KOORTSSTUIP BIJ KINDEREN A1005 KOORTSSTUIP BIJ KINDEREN A1005 Inleiding Voor de meeste mensen is het zien van een koortsaanval een zeer angstaanjagende ervaring. Met deze folder hopen wij op een paar van deze vragen antwoord te geven.

Nadere informatie

kindergeneeskunde informatiebrochure Koortsstuipen

kindergeneeskunde informatiebrochure Koortsstuipen kindergeneeskunde informatiebrochure Koortsstuipen Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Wat zijn koortsstuipen of koortsconvulsies? 4 3. Gevolgen 5 4. Adviezen bij een koortsstuip 5 5. Contactgegevens bij vragen

Nadere informatie

AG eerste hulp opleidingen Best 0499-397404 agopleiding@gmail.com

AG eerste hulp opleidingen Best 0499-397404 agopleiding@gmail.com AG eerste hulp opleidingen Best 0499-397404 agopleiding@gmail.com Algemeen De mens kan ongeveer normaal 1 minuut zonder zuurstof. Hersenen zijn het meest gevoelig voor een tekort aan zuurstof. Typerend

Nadere informatie

ENQUETE EPILEPSIE BIJ IERSE SETTERS

ENQUETE EPILEPSIE BIJ IERSE SETTERS ENQUETE EPILEPSIE BIJ IERSE SETTERS Uw gegevens Naam Adres Postcode Woonplaats Telefoonnummer E-mail Gegevens van uw hond Roepnaam Stamboeknaam Stamboeknummer Geboortedatum Huidige gewicht - - (dd-mm-jjjj)

Nadere informatie

kno specialisten in keel-, neus- & oorheelkunde Duizeligheid

kno specialisten in keel-, neus- & oorheelkunde Duizeligheid kno haarlemmermeer specialisten in keel-, neus- & oorheelkunde Duizeligheid Wat is duizeligheid? Normaal gesproken krijgt ieder mens voortdurend informatie over de ruimte om zich heen en over de positie

Nadere informatie

Kinderneurologie.eu. Het foetaal alcohol syndroom. www.kinderneurologie.eu

Kinderneurologie.eu. Het foetaal alcohol syndroom. www.kinderneurologie.eu Het foetaal alcohol syndroom Wat is het foetaal alcohol syndroom? Het foetaal alcohol syndroom is een combinatie van aangeboren afwijkingen bij een baby die veroorzaakt zijn door alcohol gebruik van de

Nadere informatie

Informatiefolder delier

Informatiefolder delier Informatiefolder delier Informatiefolder delier Het gedrag en de reactie van uw partner, familielid, vriend(in) of kennis zijn anders dan u gewend bent. Hij of zij is onrustig, begrijpt u niet, geeft vreemde

Nadere informatie

Koortsstuipen. Informatie voor ouders en verzorgers

Koortsstuipen. Informatie voor ouders en verzorgers Koortsstuipen Informatie voor ouders en verzorgers Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Uw kind heeft een koortsstuip gehad en is nu opgenomen in het ziekenhuis

Nadere informatie

CT-scan van het hart Inleiding CT-scan CT-hart

CT-scan van het hart Inleiding CT-scan CT-hart CT-scan van het hart Inleiding U bent door uw behandelend cardioloog doorverwezen voor een CT-scan van het hart. Middels deze brochure willen wij u zoveel mogelijk informeren over de scan en de voorbereidingen

Nadere informatie

Informatiebrochure Apraxie

Informatiebrochure Apraxie Informatiebrochure Apraxie UZ Leuven 2 Beste familie, deze informatiebrochure bieden wij u aan naar aanleiding van de spraak-, taal - en/of slikproblemen die uw familielid momenteel ondervindt. In deze

Nadere informatie

Rescue Diver. Voorkomen

Rescue Diver. Voorkomen Rescue Diver Voorkomen VOORKOMING Zelfredding Stress bij duikers Fysiologie van stress Herkennen en behandelen van stress ZELFREDDING Algemeen: Redden impliceert de mogelijkheid voor jezelf te kunnen zorgen.

Nadere informatie

Epilepsie. C. Lafosse Revalidatieziekenhuis RevArte. Wat is epilepsie? Soorten epilepsie Gegeneraliseerde aanvallen Partiële aanvallen Behandeling

Epilepsie. C. Lafosse Revalidatieziekenhuis RevArte. Wat is epilepsie? Soorten epilepsie Gegeneraliseerde aanvallen Partiële aanvallen Behandeling Epilepsie Epilepsie C. Lafosse Revalidatieziekenhuis RevArte Wat is epilepsie? Soorten epilepsie Gegeneraliseerde aanvallen Partiële aanvallen Behandeling Wat is epilepsie? Bij epilepsie is er sprake van

Nadere informatie

Stoornissen in het bewustzijn. AG eerste hulp opleidingen Best

Stoornissen in het bewustzijn. AG eerste hulp opleidingen Best Stoornissen in het bewustzijn AG eerste hulp opleidingen Best Beoordeel het bewustzijn Kniel naast het slachtoffer aan de gezichtszijde. Spreek het slachtoffer aan en schud voorzichtig aan de beide schouders.

Nadere informatie

Acuut optredende verwardheid Delier

Acuut optredende verwardheid Delier Acuut optredende verwardheid Delier Uw familielid, vriend(in) of kennis is opgenomen in ons ziekenhuis vanwege ziekte, ongeval en/of operatie. Zoals u vermoedelijk hebt gemerkt, is zijn of haar reactie

Nadere informatie

Belangrijke veiligheidsinformatie over dapagliflozine alleen voor diabetes type 1

Belangrijke veiligheidsinformatie over dapagliflozine alleen voor diabetes type 1 Belangrijke veiligheidsinformatie over dapagliflozine alleen voor diabetes type 1 Let op bij het gebruik van dapagliflozine. Dapagliflozine is het werkzame bestanddeel in het medicijn. Uw medicijn kan

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Verloop van een stervensfase

Patiënteninformatie. Verloop van een stervensfase Patiënteninformatie Verloop van een stervensfase Inleiding Stervensfase in 10 stappen 1 Evolutie in de mobiliteit 2 Verzwakking van de stem en slikproblemen 3 Verminderde vochtinname 4 Vermoeidheid 5 Verwardheid

Nadere informatie

Eén op de vijf kinderen heeft een ernstige allergie.

Eén op de vijf kinderen heeft een ernstige allergie. Allergieën Eén op de vijf kinderen heeft een ernstige allergie. Een allergie is een overreactie in het lichaam op een gewoonlijk onschadelijke stof die een allergeen wordt genoemd. De meest voorkomende

Nadere informatie

Epilepsie bij kinderen Voorstellen kind met aanvallen volgens de nieuwe classificatie en 1e stap in de behandeling. Symposium 2 juni 2018 sessie 1

Epilepsie bij kinderen Voorstellen kind met aanvallen volgens de nieuwe classificatie en 1e stap in de behandeling. Symposium 2 juni 2018 sessie 1 Epilepsie bij kinderen Voorstellen kind met aanvallen volgens de nieuwe classificatie en 1e stap in de behandeling. Symposium 2 juni 2018 sessie 1 Marleen Arends Epilepsieconsulent Martiniziekenhuis Groningen

Nadere informatie

Probleemgedrag bij ouderen

Probleemgedrag bij ouderen Probleemgedrag bij ouderen Machteloos, bang of geïrriteerd. Zo kunnen medewerkers en cliënten in de thuiszorg zich voelen in situaties waarin sprake is van probleemgedrag. Bijvoorbeeld als een cliënt alleen

Nadere informatie

Informatiebrochure Dysartrie. [Geef tekst op] Pagina 1

Informatiebrochure Dysartrie. [Geef tekst op] Pagina 1 Informatiebrochure Dysartrie [Geef tekst op] Pagina 1 UZ Leuven 2 Beste familie, deze informatiebrochure bieden wij u aan naar aanleiding van de spraak-, taal - en/of slikproblemen die uw familielid momenteel

Nadere informatie

Hulp bieden bij eten en drinken bij platligging of halfzittende houding

Hulp bieden bij eten en drinken bij platligging of halfzittende houding OPDRACHTFORMULIER Hulp bieden bij eten en drinken bij platligging of halfzittende houding Naam student: Datum: Voordat je gaat oefenen 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen

Nadere informatie

Koortsstuipen. Informatie voor ouders

Koortsstuipen. Informatie voor ouders Koortsstuipen Informatie voor ouders Met antwoorden op vragen als.. Wat is een koortsstuip? Bij wie komen koortsstuipen voor? Wat moet ik doen bij een koortsstuip? Wat is de relatie met epilepsie? Moet

Nadere informatie

Koortsstuipen Informatie voor ouders en verzorgers

Koortsstuipen Informatie voor ouders en verzorgers Koortsstuipen Informatie voor ouders en verzorgers Albert Schweitzer ziekenhuis afdeling Kindergeneeskunde januari 2015 pavo 0189 Inleiding Uw kind heeft een koortsstuip gehad en is nu opgenomen in het

Nadere informatie

H.40001.0915. Zorg voor kwetsbare ouderen

H.40001.0915. Zorg voor kwetsbare ouderen H.40001.0915 Zorg voor kwetsbare ouderen 2 Inleiding Uw naaste is opgenomen in het ziekenhuis. Een oudere patiënt is kwetsbaar als er sprake is van een wankel evenwicht in de gezondheid en het dagelijks

Nadere informatie

Internationaal nieuws

Internationaal nieuws Internationaal nieuws Epikrant jg.34 nr.1 jan-feb-mrt 2017) Herwerkte CLASSIFICATIE VAN EPILEPSIE-AANVALSTYPES Versie 2017 ILAE, the International League Against Epilepsy (vertaling uit 2017 Reviced Classification

Nadere informatie

VERWERKING NA EEN INGRIJPENDE GEBEURTENIS 1

VERWERKING NA EEN INGRIJPENDE GEBEURTENIS 1 SOCIAAL WERK VERWERKING NA EEN INGRIJPENDE GEBEURTENIS 1 U bent recent betrokken geweest bij een gebeurtenis waarbij u geconfronteerd werd met een aantal ingrijpende ervaringen. Met deze korte informatie

Nadere informatie

Personen met een MOTORISCHE handicap: checklist

Personen met een MOTORISCHE handicap: checklist Personen met een MOTORISCHE handicap: checklist JA NEE 1. Voorbereiding Hebt u iemand met een motorische beperking in uw groep? Weet u of deze persoon een manuele of elektronische rolstoel gebruikt, of

Nadere informatie

Werkstuk Biologie Epilepsie

Werkstuk Biologie Epilepsie Werkstuk Biologie Epilepsie Werkstuk door een scholier 1728 woorden 21 november 2006 7,4 28 keer beoordeeld Vak Biologie Inhoudsopgave 1. inleiding 2. Wat is een chronische ziekte? 3. Wat is epilepsie?

Nadere informatie

Reanimatie bij Kinderen. David Van Grembergen Urgentie arts AZ Sint-Lucas Gent

Reanimatie bij Kinderen. David Van Grembergen Urgentie arts AZ Sint-Lucas Gent Reanimatie bij Kinderen David Van Grembergen Urgentie arts AZ Sint-Lucas Gent Doel van deze avond Herkennen van ademhalings en/of hartstilstand Tijdig hulp roepen Starten met Basic Life Support Hartmassage

Nadere informatie

Kinderen & Tieners en Epilepsie

Kinderen & Tieners en Epilepsie Kinderen & Tieners en Epilepsie Wat is epilepsie? Epilepsie is een aandoening van het zenuwstelsel die iedereen kan treffen, ongeacht leeftijd, geslacht, sociale klasse of nationaliteit. Vroeger werd

Nadere informatie

Chronisch Hartfalen. Wat is chronisch hartfalen?

Chronisch Hartfalen. Wat is chronisch hartfalen? Chronisch Hartfalen Wat is chronisch hartfalen? Omschrijving Hartfalen Hartfalen is een aandoening van het hart waarbij het hart niet meer in staat is om voldoende bloed uit te pompen en rond te pompen.

Nadere informatie

Jeugdtrainer: de spil van een vereniging. Over welke kwaliteiten dient de. jeugdtrainer dan te beschikken? Zaterdag 14 januari 2017

Jeugdtrainer: de spil van een vereniging. Over welke kwaliteiten dient de. jeugdtrainer dan te beschikken? Zaterdag 14 januari 2017 Zaterdag 14 januari 2017 Presentatie vv Reuver Jeugdtrainer: de spil van een vereniging. Over welke kwaliteiten dient de jeugdtrainer dan te beschikken? Zonder relatie Geen prestatie Winnen Plezier Tips

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Acuut optredende verwardheid. (delier) Acuut optredende verwardheid (delier)

Patiënteninformatie. Acuut optredende verwardheid. (delier) Acuut optredende verwardheid (delier) Patiënteninformatie Acuut optredende verwardheid (delier) Acuut optredende verwardheid (delier) 1 Acuut optredende verwardheid (delier) Intensive Care, route 3.3 Telefoon (050) 524 6540 Inleiding Uw familielid

Nadere informatie

Rode Kruis ziekenhuis. Patiënteninformatie. Delier (acute verwardheid) rkz.nl

Rode Kruis ziekenhuis. Patiënteninformatie. Delier (acute verwardheid) rkz.nl Patiënteninformatie Delier (acute verwardheid) rkz.nl Inleiding Uw partner, familielid of iemand uit uw naaste omgeving is opgenomen in het. Zoals u gemerkt heeft, reageert uw naaste niet zoals u gewend

Nadere informatie

NASCHOLING EPILEPSIE INHOUD AANVALLEN HERKENNEN, REGISTREREN,TIPS EN TRUCS

NASCHOLING EPILEPSIE INHOUD AANVALLEN HERKENNEN, REGISTREREN,TIPS EN TRUCS Platform epilepsieverpleegkundigen i.s.m. SEPION NASCHOLING EPILEPSIE AANVALLEN HERKENNEN, REGISTREREN,TIPS EN TRUCS OBSERVATIE VAN AANVALLEN BIJ VOLWASSENEN Inge Frumau verpleegkundig specialist SEPION

Nadere informatie

INFORMATIEBROCHURE VOOR PATIËNTEN / VERZORGERS

INFORMATIEBROCHURE VOOR PATIËNTEN / VERZORGERS De Europese gezondheidsautoriteiten hebben bepaalde voorwaarden verbonden aan het in de handel brengen van het geneesmiddel ABILIFY. Het verplicht plan voor risicobeperking in België, waarvan deze informatie

Nadere informatie

KINDERGENEESKUNDE. Vragen en antwoorden rond stuipen bij koorts

KINDERGENEESKUNDE. Vragen en antwoorden rond stuipen bij koorts KINDERGENEESKUNDE Stuipen bij koorts Vragen en antwoorden rond stuipen bij koorts Bij uw kind zijn stuipen ontstaan tijdens koorts, ook wel koortsconvulsies genoemd. In deze folder wordt uitgelegd wat

Nadere informatie

Delirium op de Intensive Care (IC)

Delirium op de Intensive Care (IC) Deze folder is bedoeld voor de partners, familieleden, naasten of bekenden van op de Intensive Care (IC) afdeling opgenomen patiënten. Door middel van deze folder willen wij u als familie* uitleg geven

Nadere informatie

INDIVIDUEEL ZORGPLAN EPILEPSIE

INDIVIDUEEL ZORGPLAN EPILEPSIE Want epilepsie heb je niet alleen! INDIVIDUEEL ZORGPLAN EPILEPSIE voor ouders van kinderen met epilepsie Deel II Persoonlijk logboek Ontwikkeld door: Epilepsie Vereniging Nederland (EVN) Uitgevoerd door:

Nadere informatie

Inleiding. Wat is afasie?

Inleiding. Wat is afasie? Afasie Inleiding De logopedist heeft bij u afasie geconstateerd. Afasie is een taalstoornis. In deze folder wordt u uitgelegd wat afasie is en hoe het ontstaat. Daarnaast kunt u lezen wat u, maar ook uw

Nadere informatie

als u duidelijke tekens van de ziekte van Parkinson of andere bewegingsstoornissen vertoont.

als u duidelijke tekens van de ziekte van Parkinson of andere bewegingsstoornissen vertoont. BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIK(ST)ER SIBELIUM 10 mg tabletten flunarizine Lees de hele bijsluiter zorgvuldig door voordat u start met het gebruik van dit geneesmiddel. - Bewaar deze bijsluiter.

Nadere informatie

Eerste hulp verlenen bij een epileptische aanval

Eerste hulp verlenen bij een epileptische aanval OPDRACHTFORMULIER Eerste hulp verlenen bij een epileptische aanval Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten

Nadere informatie

Delier (acute verwardheid)

Delier (acute verwardheid) Delier (acute verwardheid) Informatie voor familie van patiënten met een delier Bij uw partner of familielid is er sprake van een delier of acute verwardheid. In deze folder kunt u lezen wat een delier

Nadere informatie

Onco-Move. Bewegen tijdens chemotherapie

Onco-Move. Bewegen tijdens chemotherapie Onco-Move Bewegen tijdens chemotherapie Introductie De behandeling van kanker, in het bijzonder de chemotherapie en/of radiotherapie, kan aanleiding zijn tot langdurige vermoeidheid en conditieverlies.

Nadere informatie

Gebruik bedtent bij acuut optredende verwardheid

Gebruik bedtent bij acuut optredende verwardheid Gebruik bedtent bij acuut optredende verwardheid Ziekenhuis Gelderse Vallei Uw familielid, vriend(in) of kennis is opgenomen in ons ziekenhuis vanwege ziekte, ongeval en/of operatie. Zoals u vermoedelijk

Nadere informatie

Electro Convulsie Therapie (ECT)

Electro Convulsie Therapie (ECT) Electro Convulsie Therapie (ECT) In overleg met uw psychiater heeft u besloten voor Electro Convulsie Therapie (ECT) als behandeling. Deze vorm van behandeling wordt toegepast bij verschillende, over

Nadere informatie

Patiëntgerichte Zorg voor Epilepsie. 23 oktober 2012 Willem-Jan Hardon, Neuroloog

Patiëntgerichte Zorg voor Epilepsie. 23 oktober 2012 Willem-Jan Hardon, Neuroloog Patiëntgerichte Zorg voor Epilepsie 23 oktober 2012 Willem-Jan Hardon, Neuroloog Patiëntgerichte Zorg voor Epilepsie + Algemeen + Diagnostiek + Behandeling + StartPoliEpilepsie + Marjolein Kalse, Epilepsieconsulent

Nadere informatie

CPR met AED HERSTEL CIRCULATIE EN ADEMHALING. CPR = cardiopulmonaire resuscitatie AED = automatische externe defibrillatie

CPR met AED HERSTEL CIRCULATIE EN ADEMHALING. CPR = cardiopulmonaire resuscitatie AED = automatische externe defibrillatie CPR met AED HERSTEL CIRCULATIE EN ADEMHALING CPR = cardiopulmonaire resuscitatie AED = automatische externe defibrillatie WANNEER CPR + AED? Stilstand circulatie (hart) Stilstand ademhaling CPR bij ieder

Nadere informatie

ACUUT OPTREDENDE VERWARDHEID (DELIER) INFORMATIE VOOR PATIENT, FAMILIE EN BETROKKENEN

ACUUT OPTREDENDE VERWARDHEID (DELIER) INFORMATIE VOOR PATIENT, FAMILIE EN BETROKKENEN ACUUT OPTREDENDE VERWARDHEID (DELIER) INFORMATIE VOOR PATIENT, FAMILIE EN BETROKKENEN Inleiding Uw familielid, partner of kennis is in Franciscus Gasthuis & Vlietland opgenomen. Hij of zij is opgenomen

Nadere informatie

Depressie. Informatiefolder voor cliënt en naasten. Zorgprogramma Doen bij Depressie UKON. Versie 2013-oktober

Depressie. Informatiefolder voor cliënt en naasten. Zorgprogramma Doen bij Depressie UKON. Versie 2013-oktober Depressie Informatiefolder voor cliënt en naasten Zorgprogramma Doen bij Depressie Versie 2013-oktober Inleiding Deze folder bevat informatie over de klachten die bij een depressie horen en welke oorzaken

Nadere informatie

Beademing in buikligging. Afdeling Special Care

Beademing in buikligging. Afdeling Special Care 00 Beademing in buikligging Afdeling Special Care 1 In deze folder willen we u uitleg geven over beademing in buikligging. Ook zetten we een aantal praktische zaken en nuttige informatie voor u op een

Nadere informatie

Klachten en Symptomen. Dr. Jacoline Bromberg Neuroloog / neuro-oncoloog Erasmus MC Kanker Instituut Rotterdam

Klachten en Symptomen. Dr. Jacoline Bromberg Neuroloog / neuro-oncoloog Erasmus MC Kanker Instituut Rotterdam Klachten en Symptomen Dr. Jacoline Bromberg Neuroloog / neuro-oncoloog Erasmus MC Kanker Instituut Rotterdam Voorbeeld 1 Een voorheen gezonde man van 48 jaar krijgt plots een epileptische aanval. Deze

Nadere informatie

EPILEPSIE. Epilepsie en verstandelijke beperking Gespecialiseerde kennis: hypothalamus hamartoom

EPILEPSIE. Epilepsie en verstandelijke beperking Gespecialiseerde kennis: hypothalamus hamartoom EPILEPSIE Epilepsie en verstandelijke beperking Gespecialiseerde kennis: hypothalamus hamartoom Epilepsie en verstandelijke beperking Gespecialiseerde kennis: hypothalamus hamartoom Het epilepsiecentrum

Nadere informatie

Behandeling van Hepatitis C

Behandeling van Hepatitis C Behandeling van Hepatitis C MDL-centrum IJsselland Ziekenhuis www.mdlcentrum.nl Inleiding Uw behandelend arts heeft bij u Hepatitis C geconstateerd. De MDL-verpleegkundige gaat u begeleiden bij het behandelen

Nadere informatie