MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN SECTORBELEID ENERGIE OP BASIS VAN STEENKOOL

Transcriptie

1 INHOUD MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN SECTORBELEID ENERGIE OP BASIS VAN STEENKOOL Inleiding Sector beleid Doelstelling Toepassingsgebied Regels en normen van het beleid Financiële diensten voor kolencentraleprojecten Financiële diensten voor kolencentrales Implementatiemechanismen op groepsniveau Publicatie en opvolging Disclaimer Bijlagen Glossarium Netto thermische efficiëntie voor projecten van steenkoolcentrales in functie van de unitaire capaciteit (turbine) Page 1 / 14

2 Inleiding Als onderdeel van haar inzet voor maatschappelijk verantwoord ondernemen heeft BNP Paribas, een consistent beleid ontwikkeld voor haar financiële producten en diensten voor de energiesector op basis van steenkool. Steenkool speelt een grote rol in de wereldwijde energiemix. Volgens het Internationaal Energieagentschap (IEA) is steenkool goed voor 40% van de wereldwijde elektriciteitsvoorraad en is het momenteel na petroleum de belangrijkste bron van elektriciteit ter wereld 1. Steenkool kan bijdragen tot de economische ontwikkeling van bepaalde landen door de lage kosten die er mee gepaard gaan en doordat het betrouwbare toegang biedt tot elektriciteit en hen onafhankelijk maakt op het gebied van energie. BNP Paribas erkent ook dat energie op basis van steenkool heel wat koolstofdioxide (CO2) uitstoot en zo een belangrijke bijdrage levert tot de klimaatswijziging. Volgens het IEA zijn de kolencentrales verantwoordelijk voor respectievelijk 73% van de CO2- uitstoot bij energie-opwekking en 29% van de totale energiegerelateerde CO2-uitstoot 2. Men moet bijgevolg een evenwicht vinden tussen de behoefte aan toegang tot betere elektriciteit en economische ontwikkeling, en de behoefte om de CO2-uitstoot uit menselijke activiteiten te reduceren, wat van cruciaal belang is om de klimaatswijziging onder controle te houden. Men zou de best beschikbare technologie moeten promoten om de kolencentrales efficiënter te maken en om hun ecologische voetafdruk te verkleinen. BNP Paribas kan, als leverancier van financiële diensten, ondernemingen / landen ondersteunen die hun energiecapaciteiten op basis van steenkool wensen uit te breiden. In het kader van zijn SVB-beleid vindt BNP Paribas dat het, zowel voor de beschouwde landen als voor de gehele internationale gemeenschap, essentieel is dat elk bedrijf / land dat zijn energie-opwekkingvermogen op basis van steenkool ontwikkelt, voldoet aan essentiële vereisten inzake veiligheid en bescherming van het milieu voor toekomstige generaties. BNP Paribas stelde het onderhavige sectorbeleid op om de specifieke vereisten vast te stellen om projecten te selecteren die rekening houden met de bovenvermelde overwegingen. Dit sectorbeleid stelt ook consistente regels op voor de wereldwijde activiteiten van de bank De energiesector is goed voor 40% van de totale energie-gerelateerde CO2-uitstoot ter wereld (World Energy Outlook 2010). Page 2 / 14

3 1. Sector beleid 1.1 Doelstelling Dit beleid definieert een aantal regels en procedures met betrekking tot de financiële producten en diensten die de entiteiten van BNP Paribas aanbieden. Ze zijn bedoeld om de sociale en ecologische kwesties die spelen bij energie op basis van steenkool aan te pakken en om richtlijnen op te stellen voor verantwoord ondernemen. 1.2 Toepassingsgebied Geografische grenzen: wereldwijd. Geografie: alle entiteiten van BNP Paribas Group. Entiteiten van BNP Paribas Group: dit beleid is van toepassing op alle bedrijfslijnen, - takken, dochterondernemingen en joint-ventures waarvan BNP Paribas het operationeel beheer waarneemt. Wanneer BNP Paribas nieuwe joint-ventures opricht waarin het een minderheidsaandeel heeft, streeft het ernaar om zijn normen op te nemen in het contract van de joint-venture. Kolencentraleprojecten: constructie, inclusief uitbreiding en verbetering van een kolencentrale (KC). Andere projecten gekoppeld aan de energiesector op basis van steenkool vallen niet binnen dat bereik. Kolencentralebedrijven: nutsbedrijven die actief zijn in de energiesector, die een KC bezitten of beheren en waarbij energie uit steenkool goed is voor ten minste 30% van hun totale geïnstalleerde energie-opwekkingsvermogen. Financiële producten & diensten: dit beleid is van toepassing op alle financieringsactiviteiten van BNP Paribas (kredietverlening, transacties op de obligatieen aandelenmarkenwaarborgen en advies enz.). Het omvat alle nieuwe KC-projecten en KC-ondernemingen. Wat de financieringscontracten met KC-ondernemingen betreft die ouder zijn dan dit beleid, zullen de regels en normen die hieronder worden uiteengezet, worden toegepast alsof die contracten werden herzien. Vermogensbeheer: dit beleid is van toepassing op alle entiteiten van BNP Paribas die hun eigen activa en de activa van derden beheren, met uitzondering van aan de index gekoppelde producten. Externe vermogensbeheerders worden actief gemonitord en aangemoedigd om gelijkaardige normen te implementeren. Page 3 / 14

4 1.3 Regels en normen van het beleid De energiesector op basis van steenkool is streng gereglementeerd zowel op nationaal als internationaal niveau, vooral wat de luchtuitstoot betreft. BNP Paribas verwacht dat de KC-projecten en -ondernemingen voldoen aan de bestaande plaatselijke wetten en regels alsook aan de internationale conventies die werden goedgekeurd door de landen waarin ze werkzaam zijn. Dit beleid stelt ook bijkomende criteria vast die de KCprojecten of -ondernemingen moeten respecteren. Die criteria werden opgesteld om de belangrijkste kwesties uit de inleiding aan te pakken. Die criteria worden opgedeeld in twee categorieën: verplichte vereisten en beoordelingscriteria. De verplichte vereisten moeten worden bezien als absolute voorwaarden: waaraan zonder uitzondering moet worden voldaan alvorens BNP Paribas de financiering van een KC-project of een KC-onderneming in overweging neemt. Naast deze verplichte vereisten werden er beoordelingscriteria vastgesteld om de analyse uit te werken die BNP Paribas uitvoert. Op basis van de resultaten van dat bijkomend zorgvuldig onderzoek, behoudt BNP Paribas zich het recht voor om bijkomende vereisten te stellen of betrokkenheid te weigeren, zelfs als men aan de verplichte vereisten voldoet Financiële diensten voor kolencentraleprojecten De Equator Principles, welke BNP Paribas heeft ondertekend, zijn toonaangevende normen van de financiële sector om ecologische en sociale risico's, gekoppeld aan projectfinancieringstransacties (PF) te identificeren, evalueren en beheren. Zezullen worden toegepast op alle nieuwe financierings- en adviesmandaten van PF en dus zeker ook op alle projecten aangaande steenkoolcentrales 3 en dit bovenop de verplichte vereisten en de evaluatiecriteria opgelegd in dit sectorbeleid Gastland Verplichte vereisten: BNP Paribas zal ervoor zorgen dat het financiële producten en diensten levert aan KC-projecten in landen die de ecologische en sociale kwesties "voldoende beheren". BNP Paribas meent dat een land de ecologische en sociale kwesties "voldoende beheert" als het voldoet aan de volgende vereisten: Bestaan van een wettelijk kader met betrekking tot voorzieningen voor gezondheid en veiligheid op het werk, inclusief werknemers en onderaannemers Bestaan van een wettelijk kader met betrekking tot ecologische voorzieningen voor luchten watervervuiling 3 Page 4 / 14

5 Evaluatiecriteria: Tijdens de vroege fases van het beslissingsproces zal BNP Paribas een voorlopige analyse uitvoeren om inzicht te verkrijgen in het kader waarbinnen de KC is gepland. Deze analyse zal gebeuren op basis van de volgende criteria: Aspecten van energie-onafhankelijkheid: o Beschikbaarheid en oorsprong van steenkoolreserves voor het gastland o Energie-onafhankelijkheid en/of globale energieveiligheid van het gastland Economische en sociale aspecten: lage energiekosten en betere toegang tot elektriciteit voor de plaatselijke bevolking Bestaan van een nationaal engagement om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen Staat van het plan van het gastland inzake projecten voor de opvang en opslag van koolstof (CSR) Kolencentraleprojecten Verplichte vereisten: BNP Paribas zal ervoor zorgen dat het financiële producten en diensten verschaft aan projecten met bestaande of toekomstige KC-plannen die naar behoren voldoen aan technische, veiligheids- en milieunormen. BNP Paribas vindt dat een KC-project naar behoren voldoet aan de technische normen als het de volgende vereisten vervult: Technische vereisten Voor projecten van nieuwe elektrische centrales 4 : Voor centrales met een energiecapaciteit hoger dan 350MW, dienen de projecten een cruciale technologie te gebruiken met een netto 5 energieefficiëntie van : o Minstens 43% voor projecten gesitueerd in hogeloonlanden. o Minstens 38% voor de projecten in andere landen. 4 Het gaat hier niet enkel om centrales welke enkel steenkool als brandstof gebruiken maar ook om die welke steenkool en biomassa combineren en/of 5 warmte genereren (cogeneratie genaamd). Netto energie-efficiëntie" moet worden begrepen als de energie-efficiëntie inzake hogere verwarmingswaarde (HVW) van de KC, zonder rekening te houden met het eigen energieverbruik van de centrale. Page 5 / 14

6 Voor centrales met een energiecapaciteit lager of gelijk aan 350MW dienen de projecten een technologie te gebruiken met een netto energieefficiëntie: o Van minstens 43% voor projecten in hogeloonlanden 6 o Voor de andere landen: een technologie welke de minima beschreven in bijlage in functie van de grootte van de centrale respecteert en die aantoont dat een centrale met een hogere capaciteit en betere energie-efficiëntie geen valabel alternatief biedt. De vermindering van de resterende CO-2 uitstoot naar aanzienlijk lagere niveaus kan verkregen worden door de opvang en opslag van koolstof (OOK). Voor steenkoolcentrales die van dergelijke technologie gebruik maken gelden de bovenvermelde minima van netto energie-efficiëntie niet. Voor reeds ontwikkelde KC-projecten: BNP Paribas zal enkel de KCvernieuwingsprojecten financieren als de KC voldoet aan de geldende milieu-, gezondheids- en veiligheidsrichtlijnen voor warmtekrachtcentrales van de IFC, en als de daaruit voortvloeiende netto energie-efficiëntie (i) op een niveau wordt gebracht dat ten minste gelijk is aan het vereiste niveau voor een nieuw te ontwikkelen KC-project of (ii) ten minste 10% hoger komt te liggen dan het oorspronkelijke niveau. Ecologische & sociale vereisten Het KC-project moet voldoen aan de bestaande sociale en ecologische wetten op lokaal, provinciaal of staatsniveau, evenals aan de internationale regels die zijn goedgekeurd door de landen waarin het werkzaam is. Het KC-project moet voldoen aan de dan geldende milieu-, gezondheids- en veiligheidsrichtlijnen voor warmtekrachtcentrales van de IFC (dat omvat: uitstoot van zwaveldioxide (SO2), stikstofoxides (NOX), stofdeeltjes, koolstofmonoxide (CO) en broeikasgassen in de lucht, waterverbruik en -afvoer, alsook de aanmaak van fijn stof en zijn behandelingsmethoden. Er werd een rapport opgesteld over de sociale en ecologische gevolgen van het KC-project, waarin ten minste de gevolgen van het project op de omliggende gemeenschappen en het milieu worden beschreven. Het KC-project verkreeg of zal op de gepaste tijd een aanvraag indienen voor een exploitatievergunning. 6 Zoals gedefinieerd in de gegevensbasis "Country and Lending Groups" van de World Bank. Page 6 / 14

7 Evaluatiecriteria: BNP Paribas zal het voorgestelde project ook analyseren, op basis van de volgende beoordelingscriteria. Het KC-project heeft plannen uitgewerkt om te voldoen aan de relevante vereisten van de belangrijkste ILO-conventies (zoals gedefinieerd in het glossarium), ongeacht of het gastland die heeft geratificeerd. De CO2-intensiteit van het KC-project (gemeten in gco2 uitgestoten per kwh aan energieproductie) is lager dan de gemiddelde CO2-intensiteit van de krachtcentralesop fossiele brandstof (gas, olie, steenkool) van het gastland 7. Men zal nagaan of het KC-project in aanmerking komt voor koolstofcredits binnen het kader van het Credit Development Mechanism and Joint Implementation, zoals bepaald in het Kyoto protocol. het KC-project dient ook te voldoen aan de OOK 8 criteria zoals hierna aangegeven: o Er werd een specifiek onderzoek uitgevoerd om na te gaan of de faciliteit technisch gezien in staat is om volledig te worden uitgerust voor CO2- opvang, o Het is technisch en fysiek gezien mogelijk om verbeterde opvangapparatuur aan de bestaande faciliteit te verbinden. o Er zijn realistische pijpleidingen of andere route(s) voor de opslag van CO2 o o o o Er werden een of meer potentiële opslagterreinen op gepaste wijze beoordeeld (veilige geologische opslag van volumes en niveaus van opgevangen CO2 uit de gehele productiecyclus) of er werd een potentieel industrieel gebruik voor het opgevangen CO2 gevonden. Men moet andere gekende factoren (inclusief alle bijkomende vereisten voor water) die de installatie en werking van CO2-opvang, -transport en -opslag kunnen verhinderen, identificeren en geloofwaardige manieren zoeken waarop men die kan omzeilen. De kosten van de uitrusting voor opvang, transport en opslag werden geraamd. Er werd een openbaar engagement aangegaan en men nam hierbij de gezondheids-, veiligheids- en milieukwesties in acht 7 Zoals bepaald door de recentst beschikbare gegevens van het Internationaal Energieagentschap (IEA). 8 Op basis van de uiteengezette criteria gepubliceerd door The Global CCS Institute in zijn CCS Ready Issues Brief 2010 n 1. Page 7 / 14

8 1.3.2 Financiële diensten voor kolencentrales Deze sectie is niet van toepassing op de partijen die betrokken zijn in een KC-project (zoals de sponsors van een 'special purpose vehicle'). De vereisten voor die partijen worden uiteengezet in het onderdeel "KC-project". Verplichte vereisten: BNP Paribas zal ervoor zorgen dat het financiële producten en diensten verschaft aan of investeert in KC-ondernemingen die naar behoren voldoen aan de technische, sociale en ecologische normen. BNP Paribas vindt dat een KC-onderneming naar behoren voldoet aan de normen als het de volgende vereisten vervult: De KC-onderneming geeft zijn vroegere prestaties inzake veiligheid vrij (werkongevallen, dodelijke ongevallen ) De KC-onderneming onthult of kan op aanvraag alle relevante informatie geven inzake milieugegevens : uitstoot van zwaveldioxide (SO2), stikstofoxides (NOX), stofdeeltjes, en broeikasgassen, zoals koolstofdioxide (CO2) in de lucht, waterverbruik en afvoer, alsook de aanmaak van fijn stof en zijn behandelingsmethoden. Evaluatiecriteria: BNP Paribas zal ook een analyse uitvoeren van de KC-onderneming, op basis van de onderstaande beoordelingscriteria. De KC-onderneming is niet betrokken bij ernstige controverses en incidenten in verband met inbreuken tegen een van de Global Compact Principles van de VN 9. De KC-onderneming heeft een overtuigende lijst van prestaties in het verleden voor veiligheids-, ecologische en sociale kwesties, geëvalueerd aan de hand van een sectorale en geografische vergelijkingsbasis. De beherende onderneming voert een plan uit voor de reductie van CO2-uitstoot bij elektriciteitsproductie, wat getuigt van een dalende tendens in de CO2- uitstoot per kwh tijdens de vorige 5 jaar. Het aanvaardingsbeleid van BNP Paribas voor vaste klanten vormt de basis van elk engagement. BNP Paribas vraagt van KC-ondernemingen om, voor elke transactie, een transparante houding te hebben met betrekking tot zijn activiteiten, groepsstructuur en aandeelhouders tot het laatste controleniveau. 9 Page 8 / 14

9 2. Implementatiemechanismen op groepsniveau De resultaten van de evaluatie volgens het onderhavige beleid zullen elementen bieden voor de beslissingname door BNP Paribas. Als en wanneer dat nodig is, zal een adhoc-beheercommittee die resultaten onderzoeken. BNP Paribas mag, als dat nodig is, bijkomend zorgvuldig onderzoek vragen alvorens een beslissing te nemen over de aanvaardbaarheid van de transactie. Er wordt voorzien in operationele hulpmiddelen en workshops voor bewustzijn om ervoor te zorgen dat het personeel van de Groep dit SVB-sectorbeleid kan implementeren. Vermogensbeheer en diensten De entiteiten van BNP Paribas die activa van derden beheren zullen alle relevante vereisten van dit beleid op progressieve wijze implementeren. De overgang is inderdaad nodig als gevolg van het feit dat bestaande en potentiële beleggers moeten worden geïnformeerd over het bestaan en de gevolgen van dit beleid. 3. Publicatie en opvolging De belanghebbenden van BNP Paribas zullen worden geïnformeerd over het bestaan en de inhoud van dit beleid. Dat beleid zal op de website van BNP Paribas worden gepubliceerd. Er zal verder ook systematisch een kopie worden verschaft aan onze klanten en potentiële klanten als onderdeel van het zorgvuldig onderzoeksproces of wanneer de financiële diensten die moeten worden verschaft in twijfel worden getrokken als gevolg van de officiële uitgavedatum van dit beleid. BNP Paribas zal dit beleid regelmatig herzien en mag het wijzigen in het licht van de heersende omstandigheden om ervoor te zorgen dat het voortdurend overeenstemt met de nationale en internationale regels en beste praktijken. BNP Paribas verwelkomt alle constructieve feedback en commentaren over dit beleid. Page 9 / 14

10 4. Disclaimer Om te voldoen aan de regels en om de principes gedefinieerd in haar interne procedures en sectorbeleid te implementeren, doet BNP Paribas haar uiterste best om vooral van elektriciteitsmaatschappijen die werken op steenkool informatie te verkrijgen over hun beleid en praktijken inzake duurzaamheid. BNP Paribas baseert haar beleid op de informatie die het verkrijgt van de elektriciteitsmaatschappijen die werken op steenkool en van haar partners. Het is echter afhankelijk van de kwaliteit, de nauwkeurigheid en het actuele karakter van de informatie. Page 10 / 14

11 Bijlagen Glossarium De volgende definities zijn van toepassing in dit beleid. OOK Opvang en Opslag van Koolstof is een proces dat bestaat uit de scheiding van CO2, het transport ervan naar een opslaglocatie en de langdurige isolatie ervan uit de atmosfeer. Hoewel OOK een veelbelovende technologie en een belangrijke manier is om de klimaatswijziging in de toekomst in te perken, zal het waarschijnlijk niet op commerciële basis beschikbaar zijn vóór , hoewel de meningen daarover verschillen bij de belanghebbenden. Op het ogenblik van publicatie van dit beleid, zijn er drie belangrijke technologieën beschikbaar: De opvang vóór verbranding houdt in dat de steenkool voorafgaandelijk in gas wordt omgezet met het oog op de productie van waterstof en koolstofdioxide welke opgevangen en opgeslagen worden na de scheiding van de twee gassen. Bij het opvangen van CO2 na verbranding wordt de CO2 uit de uitlaatgassen gehaald met behulp van een chemisch oplosmiddel dat reageert met CO2. Het gereinigde uitlaatgas wordt vrijgelaten in de atmosfeer, terwijl het opgevangen CO2 wordt getransporteerd naar een opslagplaats. Oxyfuelverbranding houdt in dat een fossiele brandstof wordt verbrand in bijna zuivere zuurstof in plaats van in lucht. Dat produceert een stikstofvrij uitlaatgas, dat voornamelijk bestaat uit waterdamp en een hoge concentratie aan koolstofdioxide. Dat maakt het makkelijk om het uitlaatgas nog verder te concentreren tot een bijna pure stroom van CO2. Page 11 / 14

12 OOK-gereed Volgens het Internationaal Energieagentschap (IEA) "is een krachtcentrale die gereed is voor CO2-opvang, een fabriek die CO2-opvang kan invoeren wanneer de nodige regulatorische of economische redenen daartoe bestaan. Men wil centrales bouwen die gereed zijn voor opvang om het risico van vastgelopen activa en "koolstofblokkering" te verminderen. Ontwikkelaars van centrales die gereed zijn voor opvang zouden ervoor moeten zorgen dat alle gekende factoren die de installatie en werking van CO2-opvang in de weg staan en die binnen hun macht liggen, worden geïdentificeerd en geëlimineerd. Dat kan het volgende omvatten: Een onderzoek naar opties voor de vernieuwing van CO2-opvang en potentiële voorafgaande investeringen Inclusie van voldoende ruimte en toegang voor de bijkomende faciliteiten die nodig kunnen zijn Identificatie van redelijke route(s) naar de opslagplaatsen voor CO2 De bevoegde autoriteiten die betrokken zijn in het verlenen van vergunningen aan krachtcentrales zouden voldoende informatie moeten krijgen om te kunnen oordelen of de ontwikkelaar heeft voldaan aan die criteria". Bron: IEA Greenhouse Gas R&D Programme, CO2 Capture Ready Plants, technisch onderzoek (ter ondersteuning van het actieplan van de G8), Page 12 / 14

13 Belangrijkste ILOconventies ILO-conventie 87 inzake vrijheid van vereniging en bescherming van het recht om zich te organiseren ILO-conventie 98 inzake het recht om zich te organiseren en collectieve onderhandeling ILO-conventie 29 inzake dwangarbeid ILO-conventie 105 inzake de afschaffing van dwangarbeid ILO-conventie 138 inzake minimumleeftijd (voor arbeid) ILO-conventie 182 inzake de ergste vormen van kinderarbeid ILO-conventie 100 inzake gelijke vergoeding ILO-conventie 111 inzake discriminatie (werkgelegenheid en beroep) De bovenvermelde definities kunnen veranderen in de tijd. BNP volgt de evoluties op internationaal niveau van nabij op en zal zich aan de betrokken overeenkomsten aanpassen. Page 13 / 14

14 Netto thermische efficiëntie voor projecten van steenkoolcentrales in functie van de unitaire capaciteit (turbine) Hogeloonlanden (OESO) Andere landen Turbine Capacity (MW) Min Thermal efficiency HHV (net) Turbine Capacity (MW) Min Thermal efficiency HHV (net) % % ,2% ,2% ,1% % ,7% ,4% and beyond 1000 and beyond 38% End of Document Page 14 / 14