MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN SECTORBELEID ENERGIE OP BASIS VAN STEENKOOL

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN SECTORBELEID ENERGIE OP BASIS VAN STEENKOOL"

Transcriptie

1 MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN SECTORBELEID ENERGIE OP BASIS VAN STEENKOOL Inhoudstafel Inleiding 2 1. Doelstelling 3 2. Toepassingsgebied Geographisch Sectoren De betrokken activiteiten van BNP Paribas 3 3. Regels en normen van het beleid Criteria voor projecten rond elektriciteitscentrales op steenkool Criteria voor ondernemingen uit de elektriciteitsproductiesector op basis van steenkool Verplichte criteria Evaluatiecriteria Specifiek geval van nieuwe relatieopeningen 6 4. Implementatiemechanismen op groepsniveau 6 5. Communicatie en follow-up van het beleid 7 6. Wettelijke vermeldingen 7 7. Bijlagen Glossarium 8 Page 1 / 10

2 Inleiding Als onderdeel van haar inzet voor maatschappelijk verantwoord ondernemen heeft BNP Paribas, een consistent beleid ontwikkeld voor haar financiële producten en diensten voor de energiesector op basis van steenkool. Steenkool speelt een grote rol in de wereldwijde energiemix. Volgens het Internationaal Energieagentschap (IEA) is steenkool in 2014 goed voor 41% van de wereldwijde elektriciteitsvoorraad en is het momenteel na petroleum de belangrijkste bron van elektriciteit ter wereld 1. Steenkool kan bijdragen tot de economische ontwikkeling van bepaalde landen door de lage kosten die ermee gepaard gaan en doordat het betrouwbare toegang biedt tot elektriciteit en hen onafhankelijk maakt op het gebied van energie. Volgens het scenario 2 C van het IEA zal steenkool in 2025 nog ¼ van de wereldwijde elektriciteitsproductie uitmaken. BNP Paribas erkent ook dat energie op basis van steenkool heel wat koolstofdioxide (CO2) uitstoot en zo een belangrijke bijdrage levert tot de klimaatswijziging. Volgens het IEA zijn de kolencentrales verantwoordelijk voor respectievelijk 73% van de CO2-uitstoot bij energieopwekking en 30 % van de totale energiegerelateerde CO2-uitstoot 2. Men moet bijgevolg een evenwicht vinden tussen de stijgende behoefte aan elektriciteit en economische ontwikkeling, en de behoefte om de CO2-uitstoot uit menselijke activiteiten te reduceren, wat van cruciaal belang is om de klimaatswijziging onder controle te houden. BNP Paribas is zich bewust van de verschillende verantwoordelijkheden van de landen inzake de noodzakelijke vermindering van de uitstoot van broeikasgassen BNP Paribas heeft beslist om geen nieuwe projecten rond steenkoolcentrales meer te financieren en om enkel elektriciteitsproductiebedrijven te begeleiden die actief meewerken aan de energietransitie in hun land Bovendien vindt BNP Paribas het essentieel dat elk bedrijf dat minstens een deel van zijn energie op basis van steenkool produceert voldoet aan essentiële vereisten inzake gezondheid, De elektriciteitsproductiesector is goed voor 42% van de totale energie-gerelateerde CO2-uitstoot ter wereld (World Energy Outlook 2016). Page 2 / 10

3 veiligheid en bescherming van het milieu voor toekomstige generaties. Dit sectorbeleid stelt ook consistente regels op voor de wereldwijde activiteiten van de bank. 1. Doelstelling Dit beleid definieert een aantal regels en procedures met betrekking tot de financiële producten en diensten die de entiteiten van BNP Paribas aanbieden. Ze zijn bedoeld om de sociale en ecologische kwesties die spelen bij energie op basis van steenkool aan te pakken en om richtlijnen op te stellen voor verantwoord ondernemen. 2. Toepassingsgebied 2.1 Geographisch Wereldwijd. 2.2 Sectoren Dit beleid omvat: - Kolencentraleprojecten: constructie, inclusief uitbreiding en verbetering van een kolencentrale (KC). Andere projecten gekoppeld aan de energiesector op basis van steenkool vallen niet binnen dat beleid. - Ondernemingen uit de elektriciteitsproductiesector op basis van steenkool: nutsbedrijven die actief zijn in de elektriciteitsproductiesector, die een KC bezitten of beheren en waarbij energie uit steenkool goed is voor tenminste 30% van hun totale geïnstalleerde energieopwekkingsvermogen (in MW). Page 3 / 10

4 2.3 De betrokken activiteiten van BNP Paribas Entiteiten van BNP Paribas Group: dit beleid is van toepassing op alle bedrijfslijnen, -takken, dochterondernemingen en joint-ventures waarvan BNP Paribas het operationeel beheer waarneemt. Wanneer BNP Paribas nieuwe joint-ventures opricht waarin het een minderheidsaandeel heeft, streeft het ernaar om zijn normen op te nemen in het contract van de joint-venture. Financiële producten & diensten: Dit beleid is van toepassing op alle financieringsactiviteiten en op alle adviesactiviteiten van BNP Paribas (krediet- en schuldmarkten, eigen vermogen, waarborgen en adviesactiviteiten enz.). Het omvat alle nieuwe KC-projecten en KC-ondernemingen. Wat de financieringscontracten met KC-ondernemingen betreft die ouder zijn dan dit beleid, zullen de regels en normen die hieronder worden uiteengezet, worden toegepast alsof die contracten werden herzien. Vermogensbeheer: dit beleid is van toepassing op alle entiteiten van BNP Paribas die hun eigen activa en de activa van derden beheren, met uitzondering van aan de index gekoppelde producten. Externe vermogensbeheerders worden actief gemonitord en aangemoedigd om gelijkaardige normen te implementeren. 3 Regels en normen van het beleid De energiesector op basis van steenkool is streng gereglementeerd zowel op nationaal als internationaal niveau, vooral wat de luchtuitstoot betreft. BNP Paribas eist dat de KC-ondernemingen voldoen aan de wetten en toepasselijke regels alsook aan de internationale normen goedgekeurd door de landen waarin ze werkzaam zijn. Dit beleid stelt ook bijkomende criteria vast die de KC-ondernemingen moeten respecteren. Die criteria werden opgesteld om de belangrijkste kwesties uit de inleiding aan te pakken. Die criteria worden opgedeeld in twee categorieën: verplichte criteria en beoordelingscriteria. De verplichte criteria moeten worden gezien als absolute voorwaarden waaraan zonder uitzondering moet worden voldaan alvorens BNP Paribas financiële diensten en producten aan de ondernemingen van deze sector levert. Naast deze verplichte criteria werden er beoordelingscriteria vastgesteld om de analyse uit te werken die BNP Paribas uitvoert. Op basis van de resultaten van dat bijkomend zorgvuldig onderzoek, behoudt Page 4 / 10

5 BNP Paribas zich het recht voor om bijkomende vereisten te stellen of betrokkenheid te weigeren, zelfs als men aan de verplichte criteria voldoet. 3.1 Criteria voor projecten rond elektriciteitscentrales op steenkool BNP Paribas zal geen financiële producten en diensten verschaffen voor projecten rond elektriciteitscentrales op steenkool, ongeacht het land van vestiging. Met de CCS-technologie, die op grote schaal wordt uitgerold, zou de CO2 in kolencentraleprojecten aanzienlijk kunnen worden verminderd. Als de Groep zou worden benaderd voor een kolencentraleproject waar de koolstofdioxide met de CCStechnologie wordt afgevangen en opgeslagen, wordt het project geanalyseerd rekening houdend met milieu- en maatschappelijke criteria. 3.2 Criteria voor ondernemingen uit de elektriciteitsproductiesector op basis van steenkool Verplichte criteria BNP Paribas zal financiële producten en diensten verschaffen aan of alleen maar investeren in ondernemingen uit de elektriciteitsproductiesector op basis van steenkool die aan de volgende vereisten voldoen: De onderneming heeft een diversificatie strategie die zich vertaalt in een vermindering van het gedeelte steenkool in zijn totale mix van elektriciteitsproductie 3. Deze diversificatie strategie dient minstens even ambitieus te zijn dan het nationaal engagement ter limitering van de GES uitstoot in het land waar het grootste deel van de activiteit plaats vindt. Dit criterium wordt jaarlijks herzien. 3 In sommige landen verplicht de overheid een energiestrategie aan staatsondernemingen. Voor deze bedrijven zal BNP Paribas toch maatregelen eisen om de CO² intensiteit te verminderen. Page 5 / 10

6 De onderneming geeft zijn vroegere prestaties inzake veiligheid vrij (werkongevallen, dodelijke ongevallen ) De onderneming onthult of kan op aanvraag alle relevante informatie geven inzake milieugegevens: uitstoot van zwaveldioxide (SO2), stikstofoxides (NOx), stofdeeltjes, koolstofdioxide (CO2) in de lucht, het waterverbruik, alsook de hoeveelheid geproduceerde as en de verwijderingsmethodes Evaluatiecriteria BNP Paribas zal ook een analyse uitvoeren van ondernemingen uit de elektriciteitsproductiesector op basis van steenkool, op basis van de onderstaande beoordelingscriteria: De onderneming maakt niet het onderwerp uit van weerkerende kritiek op hun milieu-, sociaal en beheerbeleid en op materiële kwesties 4, of neemt de nodige maatregelen om op eventuele kritieken te reageren. De onderneming heeft een veiligheids- en gezondheidsbeleid voor haar loontrekkenden (risicobeperkingsmaatregelen, opleidingsprogramma's). De onderneming heeft een procedure ingevoerd voor het informeren en raadplegen van gemeenschappen die zijn getroffen door de ontwikkeling van nieuwe elektriciteitscentraleprojecten. De onderneming heeft een overtuigende lijst van prestaties in het verleden voor veiligheids-, ecologische en sociale kwesties. Het aanvaardingsbeleid van BNP Paribas voor vaste klanten vormt de basis van elk engagement. BNP Paribas vraagt van ondernemingen uit de elektriciteitsproductiesector op basis van steenkool om, voor elke transactie, een transparante houding te hebben met 4 Bijvoorbeeld zijn betrokkenheid bij ernstige incidenten en controversies betreffende overtredingen van welke regelgeving van de UN Global Compact Principles: Page 6 / 10

7 betrekking tot zijn activiteiten, groepsstructuur en aandeelhouders tot het laatste controleniveau Specifiek geval van nieuwe relatieopeningen Vanaf de publicatiedatum van dit beleid gaat BNP Paribas geen relaties meer aan met ondernemingen waarvan de omzet voor meer dan 50% betrekking heeft op steenkool. Bovendien moet elke onderneming die klant wordt de criteria van dit beleid zoals bepaald in en naleven. 4. Implementatiemechanismen op groepsniveau De resultaten van de evaluatie volgens het onderhavige beleid zullen elementen bieden voor de besluitvorming door BNP Paribas. Als en wanneer dat nodig is, zal een ad-hoc senior managementcomité die resultaten onderzoeken. BNP Paribas mag, als dat nodig is, bijkomend zorgvuldig onderzoek vragen alvorens een beslissing te nemen over de aanvaardbaarheid van de transactie. Er wordt voorzien in operationele hulpmiddelen en workshops voor bewustzijn om ervoor te zorgen dat het personeel van de Groep dit SVB-sectorbeleid kan implementeren. Vermogensbeheer en diensten De entiteiten van BNP Paribas die activa beheren zullen alle relevante vereisten van dit beleid op progressieve wijze implementeren. De overgang is inderdaad nodig als gevolg van het feit dat bestaande en potentiële beleggers moeten worden geïnformeerd over het bestaan en de gevolgen van dit beleid. 5. Communicatie en follow-up van het beleid De belanghebbenden van BNP Paribas zullen worden geïnformeerd over het bestaan en de inhoud van dit beleid. Dat beleid zal op de website van BNP Paribas worden gepubliceerd. Er zal verder ook systematisch een kopie worden verschaft aan onze klanten en potentiële klanten in het kader van het due Page 7 / 10

8 diligence-proces of bij de bespreking van elke aanbod voor een financiële product of dienst na de officiële bekendmakingsdatum van dit beleid. BNP Paribas zal dit beleid regelmatig herzien en mag het wijzigen in het licht van de heersende omstandigheden om ervoor te zorgen dat het voortdurend overeenstemt met de nationale en internationale regels en beste praktijken. BNP Paribas verwelkomt alle constructieve feedback en commentaren over dit beleid. 6. Wettelijke vermeldingen Om te voldoen aan de regels en om de principes gedefinieerd in haar interne procedures en sectorbeleid te implementeren, doet BNP Paribas haar uiterste best om vooral van ondernemingen uit de elektriciteitsproductiesector op basis van steenkool informatie te verkrijgen over hun beleid en praktijken inzake duurzame ontwikkeling. BNP Paribas baseert haar beleid op de informatie die het verkrijgt van de maatschappijen van deze sector en van haar partners.. Het is echter afhankelijk van de kwaliteit, de nauwkeurigheid en het actuele karakter van de informatie. Page 8 / 10

9 7. Bijlagen 7.1 Glossarium De volgende definities zijn van toepassing in dit beleid. OOK : Opvang en Opslag van Koolstof is een proces dat bestaat uit de scheiding van CO2, het transport ervan naar een opslaglocatie en de langdurige isolatie ervan uit de atmosfeer. Hoewel OOK een veelbelovende technologie en een belangrijke manier is om de klimaatswijziging in de toekomst in te perken, zal het waarschijnlijk niet van toepassing op commerciële basis zijn vóór 2020, hoewel de meningen daarover verschillen bij de belanghebbenden. Op het ogenblik van publicatie van dit beleid, zijn er drie belangrijke technologieën beschikbaar: De opvang vóór verbranding van CO2 houdt in dat de steenkool voorafgaandelijk in gas wordt omgezet met het oog op de productie van waterstof en koolstofdioxide welke opgevangen en opgeslagen worden na de scheiding van de twee gassen. Bij het opvangen van CO2 na verbranding wordt de CO2 uit de uitlaatgassen gehaald met behulp van een chemisch oplosmiddel dat reageert met CO2. Het gereinigde uitlaatgas wordt vrijgelaten in de atmosfeer, terwijl het opgevangen CO2 wordt getransporteerd naar een opslagplaats. Oxyfuelverbranding houdt in dat een fossiele brandstof wordt verbrand in bijna zuivere zuurstof in plaats van in lucht. Dat produceert een stikstofvrij uitlaatgas, dat voornamelijk bestaat uit waterdamp en een hoge concentratie aan koolstofdioxide. Dat maakt het makkelijk om het uitlaatgas nog verder te concentreren tot een bijna pure stroom van CO2. CO2-intensiteit: dit is de verhouding tussen de uitstoot van koolstofdioxide (CO2) van een centrale en de hoeveelheid gegenereerde elektriciteit door diezelfde centrale gedurende een gegeven periode (doorgaans een jaar). Die verhouding wordt bijvoorbeeld uitgedrukt in gco2/kwh. Page 9 / 10

10 Page 10 / 10

MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN SECTORBELEID ENERGIE OP BASIS VAN STEENKOOL

MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN SECTORBELEID ENERGIE OP BASIS VAN STEENKOOL INHOUD MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN SECTORBELEID ENERGIE OP BASIS VAN STEENKOOL Inleiding... 2 1. Sector beleid... 3 1.1 Doelstelling... 3 1.2 Toepassingsgebied... 3 1.3 Regels en normen van

Nadere informatie

MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN SECTORBELEID ENERGIE OP BASIS VAN STEENKOOL

MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN SECTORBELEID ENERGIE OP BASIS VAN STEENKOOL INHOUD MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN SECTORBELEID ENERGIE OP BASIS VAN STEENKOOL Inleiding 2 1. Doelstelling 3 2. Toepassingsgebied 3 2.1 Geographisch 3 2.2 Sectoren 3 2.3 De betrokken activiteiten

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting (Summary in Dutch)

Nederlandse samenvatting (Summary in Dutch) Nederlandse samenvatting (Summary in Dutch) Deze dissertatie gaat over antecedenten en consequenties van publiek vertrouwen in organisaties die betrokken zijn bij de ontwikkeling van en de besluitvorming

Nadere informatie

CO2-voetafdruk van beleggingen

CO2-voetafdruk van beleggingen CO2-voetafdruk van beleggingen Waarom meet ACTIAM de CO 2 -voetafdruk van haar beleggingen? Klimaatverandering is één van de grootste uitdagingen van de komende decennia. Daarom steunt ACTIAM het klimaatakkoord

Nadere informatie

Afvang, transport en opslag van CO 2 (CCS) 1. Wat is CCS? ECN-facts. -afvang. Methoden van CO 2. Bronnen van CO 2. Afvang van CO 2

Afvang, transport en opslag van CO 2 (CCS) 1. Wat is CCS? ECN-facts. -afvang. Methoden van CO 2. Bronnen van CO 2. Afvang van CO 2 Afvang, transport en opslag van (CCS) ECN-facts Methoden van -afvang Afvang van is een bekende technologie in verschillende industriële processen, bijvoorbeeld in de kunstmestindustrie, waterstofproductie

Nadere informatie

DeNOx-installatie. Onmisbaar voor schone lucht

DeNOx-installatie. Onmisbaar voor schone lucht DeNOx-installatie Een DeNOx-installatie is niets meer dan een uit de kluiten gewassen autokatalysator. Net als de installatie onder uw vierwieler zorgt een DeNOx-installatie ervoor dat schadelijke stoffen

Nadere informatie

CO 2 Opvang en Opslag

CO 2 Opvang en Opslag pagina 1/11 Wetenschappelijke Feiten Bron: IPCC (2005) over CO 2 Opvang en Opslag Samenvatting en details: GreenFacts Context - Koolstofdioxide (CO 2 ) is een belangrijk broeikasgas, dat de globale opwarming

Nadere informatie

2016-04-15 H2ECOb/Blm HOE KAN DE ENERGIETRANSITIE WORDEN GEREALISEERD? Probleemstelling

2016-04-15 H2ECOb/Blm HOE KAN DE ENERGIETRANSITIE WORDEN GEREALISEERD? Probleemstelling HOE KAN DE ENERGIETRANSITIE WORDEN GEREALISEERD? Probleemstelling Op de internationale milieuconferentie in december 2015 in Parijs is door de deelnemende landen afgesproken, dat de uitstoot van broeikasgassen

Nadere informatie

Biomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie

Biomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie Biomassa Pilaar in de energietransitie en Uitgangspunt voor de biobased economie Klimaatverandering: onze uitdaging Onze opdracht om er snel en écht iets aan te gaan doen Overeenstemming: er moet wat gebeuren!

Nadere informatie

CO2-voetafdruk van beleggingen

CO2-voetafdruk van beleggingen CO2-voetafdruk van beleggingen Beleggen en de uitstoot van broeikasgassen 1 WAAROM MEET ACTIAM DE CO 2 -UITSTOOT VAN HAAR BELEGGINGEN? Klimaatverandering is één van de grootste uitdagingen van de komende

Nadere informatie

CO2-voetafdruk van beleggingen

CO2-voetafdruk van beleggingen CO2-voetafdruk van beleggingen Beleggen en de uitstoot van broeikasgassen 1 WAAROM MEET ACTIAM DE CO 2 -UITSTOOT VAN HAAR BELEGGINGEN? Klimaatverandering is één van de grootste uitdagingen van de komende

Nadere informatie

Maatschappelijk verantwoord ondernemen Sectorbeleid - Kernenergie

Maatschappelijk verantwoord ondernemen Sectorbeleid - Kernenergie Maatschappelijk verantwoord ondernemen Sectorbeleid - Kernenergie Inhoud Inleiding 2 1.Sector beleid 3 1.1 Doelstelling 3 1.2 Toepassingsgebied 3 1.3 Regels en normen van het beleid 4 2. Implementatiemechanismen

Nadere informatie

Duurzaam beleggen. Een kleine positieve verandering bij een beursgenoteerde onderneming heeft een mondiale impact.

Duurzaam beleggen. Een kleine positieve verandering bij een beursgenoteerde onderneming heeft een mondiale impact. Duurzaam beleggen Een kleine positieve verandering bij een beursgenoteerde onderneming heeft een mondiale impact. Triodos Investment Management bv, dochteronderneming van Triodos Bank nv, is de beheermaatschappij

Nadere informatie

CO2 reductie

CO2 reductie CO2 reductie 2015-2020 1 In dit document willen wij onze CO2 uitstoot publiceren over de jaren 2015, 2016 en 2017. Daarbij nemen wij alvast een voorschot op de verwachting voor het jaar 2020 als we de

Nadere informatie

Code THE. organ VEILIG WERKEN & ETHISCH HANDELEN

Code THE. organ VEILIG WERKEN & ETHISCH HANDELEN THE organ Code VEILIG WERKEN & ETHISCH HANDELEN Inleiding In het leiderschapsgedrag van Morgan staat veilig werken en ethisch handelen altijd centraal, en alles wat we doen bij Morgen moet gebeuren vanuit

Nadere informatie

Energie Rijk. Lesmap Leerlingen

Energie Rijk. Lesmap Leerlingen Energie Rijk Lesmap Leerlingen - augustus 2009 Inhoudstafel Inleiding! 3 Welkom bij Energie Rijk 3 Inhoudelijke Ondersteuning! 4 Informatiefiches 4 Windturbines-windenergie 5 Steenkoolcentrale 6 STEG centrale

Nadere informatie

Belangenconflicten Samenvatting van het beleid van BNP PARIBAS CARDIF België

Belangenconflicten Samenvatting van het beleid van BNP PARIBAS CARDIF België Belangenconflicten Samenvatting van het beleid van BNP PARIBAS CARDIF België 1 Inhoud Inleiding... 3 Beleid inzake belangenconflicten van BNP Paribas Cardif België... 3 Belangenconflicten... 3 Maatregelen...

Nadere informatie

Beleid. Verantwoord beleggen in de financiële sector

Beleid. Verantwoord beleggen in de financiële sector Beleid Verantwoord beleggen in de financiële sector September 2017 Inhoud 1 Introductie 3 2 ESG-beleid voor de Financiële Sector 4 INHOUD 2 1 Introductie ACTIAM is dé verantwoorde fonds- en vermogensbeheerder

Nadere informatie

NN statement of Living our Values

NN statement of Living our Values NN statement of Living our Values Onze doelstelling Onze geschiedenis gaat terug tot 1845. Sindsdien is ons bedrijf gefuseerd, gegroeid en veranderd, maar de kern van wie wij zijn is hetzelfde gebleven:

Nadere informatie

Reglement betreffende de erkenning voor autodeelorganisaties

Reglement betreffende de erkenning voor autodeelorganisaties Reglement betreffende de erkenning voor autodeelorganisaties Goedgekeurd in de gemeenteraad van 28 juni 2017 Bekendgemaakt op 29 juni 2017 Inhoudstafel Artikel 1. Doel... 1 Artikel 2. Definities... 1 Artikel

Nadere informatie

WASA KOMT OP VOOR DE PLANEET

WASA KOMT OP VOOR DE PLANEET WASA KOMT OP VOOR DE PLANEET WASA BELOOFT: ONS MERK COMPENSEERT CO 2 VOOR 100% 1 We zijn van mening dat opkomen voor de planeet, door onze ecologische voetafdruk te verkleinen en CO 2 te compenseren, de

Nadere informatie

Banken ondermijnen de toekomst Over de investerings- en financieringspraktijk van banken in fossiele brandstoffen en duurzame energie

Banken ondermijnen de toekomst Over de investerings- en financieringspraktijk van banken in fossiele brandstoffen en duurzame energie Banken ondermijnen de toekomst Over de investerings- en financieringspraktijk van banken in fossiele brandstoffen en duurzame energie Een samenvatting van de bevindingen voor Nederland van een onderzoek

Nadere informatie

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 15 januari 2014 (OR. en) 5303/14 ENV 29. BEGELEIDENDE NOTA de Europese Commissie ingekomen: 10 januari 2014

RAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 15 januari 2014 (OR. en) 5303/14 ENV 29. BEGELEIDENDE NOTA de Europese Commissie ingekomen: 10 januari 2014 RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 15 januari 2014 (OR. en) 5303/14 ENV 29 BEGELEIDENDE NOTA van: de Europese Commissie ingekomen: 10 januari 2014 aan: Nr. Comdoc.: D029990/02 Betreft: het secretariaat-generaal

Nadere informatie

VERORDENINGEN. (Voor de EER relevante tekst)

VERORDENINGEN. (Voor de EER relevante tekst) L 203/2 VERORDENINGEN GEDELEGEERDE VERORDENING (EU) 2018/1108 VAN DE COMMISSIE van 7 mei 2018 tot aanvulling van Richtlijn (EU) 2015/849 van het Europees Parlement en de Raad met technische reguleringsnormen

Nadere informatie

Algemene principes betreffende het beloningsbeleid toepasselijk op de leden van de Raad van Bestuur en de werknemers van CapitalatWork Foyer Group *

Algemene principes betreffende het beloningsbeleid toepasselijk op de leden van de Raad van Bestuur en de werknemers van CapitalatWork Foyer Group * Algemene principes betreffende het beloningsbeleid toepasselijk op de leden van de Raad van Bestuur en de werknemers van CapitalatWork Foyer Group * Uittreksels Goedgekeurd door Datum van goedkeuring Datum

Nadere informatie

Algemene Beleidsuitgangspunten

Algemene Beleidsuitgangspunten Shell International B.V. 2010 Deze publicatie, of onderdelen daarvan, mogen niet worden vermenigvuldigd of openbaar gemaakt zonder toestemming van Shell International B.V. Deze toestemming zal onder normale

Nadere informatie

3. Leid uit de formules van water, zwaveldioxide en zwavelzuur af welke stof uit de lucht hier bedoeld wordt..

3. Leid uit de formules van water, zwaveldioxide en zwavelzuur af welke stof uit de lucht hier bedoeld wordt.. Steenkool Steenkool komt in heel veel verschillende vormen voor. Dat geldt voor het uiterlijk van de steenkool. De kleur van steenkool kan bijvoorbeeld variëren van bruin tot zwart, steenkool kan hard

Nadere informatie

ALGEMENE BELEIDSUITGANGSPUNTEN VAN SHELL

ALGEMENE BELEIDSUITGANGSPUNTEN VAN SHELL ALGEMENE BELEIDSUITGANGSPUNTEN VAN SHELL De Algemene Beleidsuitgangspunten van Shell bepalen de wijze waarop de afzonderlijke tot de Shell Groep* behorende Maatschappijen hun bedrijf uitoefenen. * Royal

Nadere informatie

Verslag verantwoording betrokken aandeelhouderschap 2014

Verslag verantwoording betrokken aandeelhouderschap 2014 Verslag verantwoording betrokken aandeelhouderschap 2014 In dit verslag: 1. Stemresultaten over 2014 2. Implementatie Nederlandse Corporate Governance Code Verantwoordelijkheid van institutionele beleggers

Nadere informatie

(Voor de EER relevante tekst)

(Voor de EER relevante tekst) 19.12.2015 L 333/97 VERORDENING (EU) 2015/2406 VAN DE COMMISSIE van 18 december 2015 houdende wijziging van Verordening (EG) nr. 1126/2008 tot goedkeuring van bepaalde internationale standaarden voor jaarrekeningen

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres Postbus 20401

Nadere informatie

PASSENDE INFORMATIE OVER HET BELEID INZAKE HET BEHEER VAN BELANGENCONFLICTEN VOOR KLANTEN VAN BNP PARIBAS FORTIS

PASSENDE INFORMATIE OVER HET BELEID INZAKE HET BEHEER VAN BELANGENCONFLICTEN VOOR KLANTEN VAN BNP PARIBAS FORTIS PASSENDE INFORMATIE OVER HET BELEID INZAKE HET BEHEER VAN BELANGENCONFLICTEN VOOR KLANTEN VAN BNP PARIBAS FORTIS BNP Paribas Fortis, een financiële instelling met meerdere werkzaamheden, kan tijdens de

Nadere informatie

Communicatieplan WTH Vloerverwarming in het kader van de CO2-Prestatieladder

Communicatieplan WTH Vloerverwarming in het kader van de CO2-Prestatieladder Communicatieplan WTH Vloerverwarming in het kader van de CO2-Prestatieladder Communicatieplan, 22 Augustus 2014 1 Voorwoord Duurzaamheid is geen trend, het is de toekomst. Het is niet meer weg te denken

Nadere informatie

Richtsnoeren voor de behandeling van verbonden ondernemingen, waaronder deelnemingen

Richtsnoeren voor de behandeling van verbonden ondernemingen, waaronder deelnemingen EIOPA-BoS-14/170 NL Richtsnoeren voor de behandeling van verbonden ondernemingen, waaronder deelnemingen EIOPA Westhafen Tower, Westhafenplatz 1-60327 Frankfurt Germany - Tel. + 49 69-951119-20; Fax. +

Nadere informatie

Curaçao Carbon Footprint 2015

Curaçao Carbon Footprint 2015 Willemstad, March 2017 Inhoudsopgave Inleiding 2 Methode 2 Dataverzameling 3 Uitstoot CO2 in 2010 3 Uitstoot CO2 in 2015 4 Vergelijking met andere landen 5 Central Bureau of Statistics Curaçao 1 Inleiding

Nadere informatie

GEDRAGSCODE. voor de leveranciers en aannemers van Infrabel // 1

GEDRAGSCODE. voor de leveranciers en aannemers van Infrabel // 1 GEDRAGSCODE voor de leveranciers en aannemers van Infrabel // 1 VOORWOORD Als één van de belangrijkste spelers op het gebied van duurzame mobiliteit in België wil Infrabel een verantwoord aankoopbeleid

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres Postbus 20401

Nadere informatie

Code VINCI Leveranciers Global Performance Commitment

Code VINCI Leveranciers Global Performance Commitment Code VINCI Leveranciers Global Performance Commitment Contents P. 2 Introductie P. 2 VINCI s commitments P. 4 Leveranciers commitments P. 6 Implementatie 1 15 april 2012 Introductie Deze Code «Global Performance

Nadere informatie

Nationale Energieverkenning 2014

Nationale Energieverkenning 2014 Nationale Energieverkenning 2014 Remko Ybema en Pieter Boot Den Haag 7 oktober 2014 www.ecn.nl Inhoud Opzet van de Nationale Energieverkenning (NEV) Omgevingsfactoren Resultaten Energieverbruik Hernieuwbare

Nadere informatie

De Europese lidstaten in het kader van de Lissabon-afspraken de EU tot de meest innovatieve economie ter wereld willen maken;

De Europese lidstaten in het kader van de Lissabon-afspraken de EU tot de meest innovatieve economie ter wereld willen maken; INTENTIEVERKLARING CO 2 AFVANG, TRANSPORT en OPSLAG Partijen 1. De Minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer, vertegenwoordigd door de heer ir. J. van der Vlist, Secretaris-Generaal

Nadere informatie

Literatuurstudie naar de reële emissies van houtverbranding

Literatuurstudie naar de reële emissies van houtverbranding Vlaanderen is milieu Literatuurstudie naar de reële emissies van houtverbranding Eindrapport VLAAMSE MILIEUMAATSCHAPPIJ www.vmm.be V Management samenvatting Deze studie geeft een overzicht van de effectieve

Nadere informatie

Essent en RWE sluiten duurzaamheidscontract. Onafhankelijke stichting houdt toezicht op uitvoering omvangrijk Ontwikkelingsplan

Essent en RWE sluiten duurzaamheidscontract. Onafhankelijke stichting houdt toezicht op uitvoering omvangrijk Ontwikkelingsplan RWI n./r n\ /^ The energy to lead Persbericht Essent en RWE sluiten duurzaamheidscontract Onafhankelijke stichting houdt toezicht op uitvoering omvangrijk Ontwikkelingsplan Arnhem/Essen, 12 mei 2009 -

Nadere informatie

ISO 9001:2015 ISO 14001:2015

ISO 9001:2015 ISO 14001:2015 ISO 9001:2015 ISO 14001:2015 The world has changed, a revision was needed Alumni-event, Milieu- en preventiemanagement Joerdi Roels, 20-10-2016 Hoeveel officiële ISO certificaten zijn er wereldwijd uitgereikt

Nadere informatie

Inzicht. Doelstelling CO2-reductie

Inzicht. Doelstelling CO2-reductie Loonbedrijf J. van Etten BV en Grondbewerkingsbedrijf Blijdorp BV zijn twee bedrijven die bij J van Etten Holding behoren. Loonbedrijf van Etten is één van de grootste tuinbouwloonbedrijven van Nederland,

Nadere informatie

Rapportage van broeikasgasemissies veroorzaakt door gekochte elektriciteit

Rapportage van broeikasgasemissies veroorzaakt door gekochte elektriciteit Rapportage van broeikasgasemissies veroorzaakt door gekochte elektriciteit Een samenvatting van de "Greenhouse Gas Protocol Scope 2 Guidance" Samengevat en vertaald door het EKOenergie-secretariaat, januari

Nadere informatie

ENERGIE-INFRASTRUCTUUR IN HET ROTTERDAMSE HAVENGEBIED. Maart 2019

ENERGIE-INFRASTRUCTUUR IN HET ROTTERDAMSE HAVENGEBIED. Maart 2019 ENERGIE-INFRASTRUCTUUR IN HET ROTTERDAMSE HAVENGEBIED Maart 2019 Inleiding De concentratie van industrie in de Rotterdamse haven is een goede uitgangspositie voor het doen slagen van de energietransitie:

Nadere informatie

Kolenvergasser. Kolenvergasser 2009-02-01 hdefc.doc

Kolenvergasser. Kolenvergasser 2009-02-01 hdefc.doc Kolenvergasser 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 Beantwoord de vragen 1 t/m 3 aan de hand van het in bron 1 beschreven proces. Bron 1 De

Nadere informatie

Passende informatie over het beleid inzake het beheer van belangenconflicten

Passende informatie over het beleid inzake het beheer van belangenconflicten > Passende informatie over het beleid inzake het beheer van belangenconflicten Voor klanten van BNP Paribas Fortis NV FINTRO. GAAT VER, BLIJFT DICHTBIJ. BNP Paribas Fortis NV, een financiële instelling

Nadere informatie

Indorama Ventures Public Company Limited Ondernemingsbestuur beleid

Indorama Ventures Public Company Limited Ondernemingsbestuur beleid Indorama Ventures Public Company Limited Ondernemingsbestuur beleid (Goedgekeurd door de raad van bestuur vergadering nr.1/2009 op 29 september 2009) Bericht van de voorzitter Indorama Ventures Public

Nadere informatie

Vario Grass B.V. Communicatieplan. Masters in Green. CO2-Prestatieladder Eis: 2.C.1, 2.C.2, 2.C.3 en 3.C.2. Koningslinde 5b 7131 MP, Lichtenvoorde

Vario Grass B.V. Communicatieplan. Masters in Green. CO2-Prestatieladder Eis: 2.C.1, 2.C.2, 2.C.3 en 3.C.2. Koningslinde 5b 7131 MP, Lichtenvoorde Communicatieplan CO2-Prestatieladder Eis: 2.C.1, 2.C.2, 2.C.3 en 3.C.2 Vario Grass Masters in Green Organisatie: Adres: Opgesteld door: Vario Grass B.V. Koningslinde 5b 7131 MP, Lichtenvoorde Jasper Eppingbroek

Nadere informatie

Energietechnologieën

Energietechnologieën pagina 1/6 Wetenschappelijke Feiten Bron: over IEA (2008) Energietechnologieën Scenario s tot 2050 Samenvatting en details: GreenFacts Context - Het toenemende energiegebruik dat aan de huidige economische

Nadere informatie

EUROPESE RICHTLIJN BETREFFENDE MARKTEN VOOR FINANCIËLE INSTRUMENTEN (MIFID)

EUROPESE RICHTLIJN BETREFFENDE MARKTEN VOOR FINANCIËLE INSTRUMENTEN (MIFID) EUROPESE RICHTLIJN BETREFFENDE MARKTEN VOOR FINANCIËLE INSTRUMENTEN (MIFID) EEN BETERE BESCHERMING VAN DE BELEGGER INHOUD MEER TRANSPARANTIE VOOR BELEGGINGSDIENSTEN 3 DE VOORNAAMSTE THEMA S 4 VOORDELEN

Nadere informatie

Communicatieplan Breur IJzerhandel

Communicatieplan Breur IJzerhandel Communicatieplan Breur IJzerhandel 4 Oktober 2014 4 OKT 2014 Communicatieplan Breur IJzerhandel 1. Voorwoord Duurzaamheid is geen trend, het is de toekomst. Het is niet meer weg te denken uit onze dagelijkse

Nadere informatie

BIJLAGE V. Technische bepalingen inzake stookinstallaties. Deel 1. Emissiegrenswaarden voor de in artikel 32, lid 2, bedoelde stookinstallaties

BIJLAGE V. Technische bepalingen inzake stookinstallaties. Deel 1. Emissiegrenswaarden voor de in artikel 32, lid 2, bedoelde stookinstallaties BIJLAGE V Technische bepalingen inzake stookinstallaties Deel 1 Emissiegrenswaarden voor de in artikel 32, lid 2, bedoelde stookinstallaties 1. Alle emissiegrenswaarden worden berekend bij een temperatuur

Nadere informatie

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE MEDEDELING VAN DE COMMISSIE betreffende een vereenvoudigde procedure voor de behandeling van bepaalde concentraties krachtens Verordening (EEG) nr. 4064/89 van de Raad (Voor de EER relevante tekst) 1.

Nadere informatie

Elektrische auto stoot evenveel CO 2 uit als gewone auto

Elektrische auto stoot evenveel CO 2 uit als gewone auto Elektrische auto stoot evenveel CO 2 uit als gewone auto Bron 1: Elektrische auto s zijn duur en helpen vooralsnog niets. Zet liever in op zuinige auto s, zegt Guus Kroes. 1. De elektrische auto is in

Nadere informatie

Wij leggen rekenschap af over:

Wij leggen rekenschap af over: VRAGEN Het afleggen van rekenschap. ANTWOORDEN TOELICHTING / VOORBEELDEN VRAAG 1. Onze organisatie legt rekenschap af over onze effecten op de maatschappij, de economie en het milieu. Welke activiteiten

Nadere informatie

1- WAT IK OVER MIJN ENERGIEVERBRUIK MOET WETEN?

1- WAT IK OVER MIJN ENERGIEVERBRUIK MOET WETEN? 1- WAT IK OVER MIJN ENERGIEVERBRUIK MOET WETEN? Mijn gas- en elektriciteitsverbruik worden berekend op basis van de opgenomen meterstanden Hoe ziet mijn elektriciteitsmeter eruit? meterstand (uitgedrukt

Nadere informatie

Prof. Jos Uyttenhove. E21UKort

Prof. Jos Uyttenhove. E21UKort Historisch perspectief 1945-1970 Keerpunten in de jaren 70 oliecrisis en milieu Tsjernobyl (1986) ramp door menselijke fouten Kyoto protocol (1997) (CO 2 en global warming problematiek) Start alternatieven

Nadere informatie

Emissie inventaris 2018

Emissie inventaris 2018 Emissie inventaris 2018 Versie 2018.1 Datum: 11-01-2019 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Bedrijfsvoering 4 2.1 Bedrijfssamenvatting 4 2.3 Verantwoordelijkheid 4 3. Scope 5 4. Energiestromen 6 4.1 Energiestromen

Nadere informatie

Noordlease. Opgemaakt door Danielle de Bruin. Periode: 1 januari t/m 31 december 2014. 1 van 9

Noordlease. Opgemaakt door Danielle de Bruin. Periode: 1 januari t/m 31 december 2014. 1 van 9 1 van 9 Rapportage CO -voetafdruk Opgemaakt door Danielle de Bruin Noordlease Periode: 1 januari t/m 31 december 014 Datum: 7 maart 015 Climate Neutral Group BV Donkerstraat 19a 3511 KB Utrecht T. 030-36175

Nadere informatie

Beleid Duurzaam Beleggen Bpf Bakkers

Beleid Duurzaam Beleggen Bpf Bakkers 7 juli 2017 Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Visie op duurzaam beleggen...... 4 3. Beleid... 5 3.1 Reikwijdte beleid 5 3.2 Uitsluitingenbeleid 5 3.3 Stembeleid 7 3.4 Selectie externe vermogensbeheerders 8 3.5

Nadere informatie

Jaarverslag verantwoord beleggen 2015

Jaarverslag verantwoord beleggen 2015 Jaarverslag verantwoord beleggen 2015 Ook in 2015 heeft Pensioenfonds Vervoer in het beleggingsbeleid en de uitvoering ervan weer een impuls kunnen geven aan maatschappelijke verantwoord beleggen. Nadat

Nadere informatie

Management samenvatting

Management samenvatting Management samenvatting Haalbaarheidsstudie - Bio-energie als duurzame oplossing voor het bereiken van energiedoelstellingen in de gemeente Ede 1. Introductie 1.1 Achtergrond Biomassa wordt over het algemeen

Nadere informatie

Les De productie van elektriciteit

Les De productie van elektriciteit LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Les De productie van elektriciteit Werkblad Doe de stekker in het stopcontact en je hebt licht, geluid, beeld, beweging... Allemaal dankzij elektriciteit. Maar waar komt dat

Nadere informatie

Betrokkenheidsbeleid Aegon Nederland

Betrokkenheidsbeleid Aegon Nederland Betrokkenheidsbeleid Aegon Nederland Betrokkenheidsbeleid Aegon Nederland 1. Reikwijdte Dit betrokkenheidsbeleid is van toepassing op Aegon Nederland N.V., Aegon Schadeverzekering N.V., Aegon Levensverzekering

Nadere informatie

Asset Management ORDERUITVOERINGSBELEID. Arvestar Asset Management Guimardstraat 19, 1040 Bruxelles

Asset Management ORDERUITVOERINGSBELEID. Arvestar Asset Management Guimardstraat 19, 1040 Bruxelles Asset Management ORDERUITVOERINGSBELEID Arvestar Asset Management Guimardstraat 19, 1040 Bruxelles Inhoud 1. INTRODUCTIE...3 1.1 Arvestar Asset Management NV...3 1.2 Doelstelling...3 1.3 Definities...3

Nadere informatie

Les Biomassa. Werkblad

Les Biomassa. Werkblad LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Les Biomassa Werkblad Les Biomassa Werkblad Niet windenergie, niet zonne-energie maar biomassa is de belangrijkste bron van hernieuwbare energie in Nederland. Meer dan 50%

Nadere informatie

Duurzame financiële producten

Duurzame financiële producten Duurzame financiële producten Kwaliteitsnorm Versie April 2018 Consultatiedocument - Samenvatting Inleiding Ambitie De niche van duurzame financiële producten moet het goede voorbeeld geven en op een pragmatische,

Nadere informatie

Paragraaf 1: Fossiele brandstoffen

Paragraaf 1: Fossiele brandstoffen Scheikunde Hoofdstuk 2 Samenvatting Paragraaf 1: Fossiele brandstoffen Fossiele brandstof Koolwaterstof Onvolledige verbranding Broeikaseffect Brandstof ontstaan door het afsterven van levende organismen,

Nadere informatie

Richtsnoeren Regels en procedures bij wanbetaling van deelnemers van CSD

Richtsnoeren Regels en procedures bij wanbetaling van deelnemers van CSD Richtsnoeren Regels en procedures bij wanbetaling van deelnemers van CSD 08/06/2017 ESMA70-151-294 NL Inhoudsopgave 1 Toepassingsgebied... 3 2 Definities... 4 3 Doel... 5 4 Naleving en rapportageverplichtingen...

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 32 813 Kabinetsaanpak Klimaatbeleid op weg naar 2020 Nr. 133 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN EN STAATSSECRETARIS VAN INFRASTRUCTUUR

Nadere informatie

Verslag verantwoording betrokken aandeelhouderschap 2014

Verslag verantwoording betrokken aandeelhouderschap 2014 Verslag verantwoording betrokken aandeelhouderschap 2014 In dit verslag: 1. Stemresultaten over 2014 2. Implementatie Nederlandse Corporate Governance Code Verantwoordelijkheid van institutionele beleggers

Nadere informatie

Logistieke toepassingen van waterstof binnen Colruyt Group

Logistieke toepassingen van waterstof binnen Colruyt Group Logistieke toepassingen van waterstof binnen Colruyt Group Ludo Sweron 29 februari 2012 slide 1 Visie duurzaam ondernemen Colruyt Group Samen duurzaam meerwaarde creëren door waardengedreven vakmanschap

Nadere informatie

Communicatieplan CO 2

Communicatieplan CO 2 1. Inleiding Naast het hebben van een CO 2 -beleid en (reductie)doelstellingen op dit gebied, is het van belang om te communiceren over dit beleid. Open en transparante kan bijdragen in het bewust maken

Nadere informatie

certificeert duurzame energie

certificeert duurzame energie certificeert duurzame energie Met het certificeren van duurzame energie voorzien we deze energieproductie van een echtheidscertificaat. Dit draagt wezenlijk bij aan het goed functioneren van de groeneenergiemarkt.

Nadere informatie

Verslag verantwoording betrokken aandeelhouderschap 2016

Verslag verantwoording betrokken aandeelhouderschap 2016 Verslag verantwoording betrokken aandeelhouderschap 2016 In dit verslag: 1. Stemresultaten over 2016 2. Implementatie Nederlandse Corporate Governance Code Verantwoordelijkheid van institutionele beleggers

Nadere informatie

Advies (BRUGEL-ADVIES )

Advies (BRUGEL-ADVIES ) REGULERINGSCOMMISSIE VOOR ENERGIE IN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST Advies (BRUGEL-ADVIES-20181219-276) Betreffende het voorontwerp van besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering betreffende

Nadere informatie

Les Koolstofkringloop en broeikaseffect

Les Koolstofkringloop en broeikaseffect LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Basisles Koolstofkringloop en broeikaseffect Werkblad Les Koolstofkringloop en broeikaseffect Werkblad Zonlicht dat de aarde bereikt, zorgt ervoor dat het aardoppervlak warm

Nadere informatie

Informatieveiligheidscomité Kamer sociale zekerheid en gezondheid

Informatieveiligheidscomité Kamer sociale zekerheid en gezondheid 1 Informatieveiligheidscomité Kamer sociale zekerheid en gezondheid IVC/KSZG/18/222 BERAADSLAGING NR. 18/122 VAN 2 OKTOBER 2018 INZAKE DE MEDEDELING VAN PERSOONSGEGEVENS OVER HET VERLOOP VAN DE VASTSTELLING

Nadere informatie

BEHEREN VAN VERTROUWELIJKHEID EN BELANGENCONFLICTEN

BEHEREN VAN VERTROUWELIJKHEID EN BELANGENCONFLICTEN BEHEREN VAN VERTROUWELIJKHEID EN BELANGENCONFLICTEN DE NORMEN EN WAARDEN DIE ONZE ORGANISATIE ONDERBOUWEN The Gap Partnership is 20 jaar geleden ontstaan en is sindsdien uitgegroeid tot s werelds toonaangevende

Nadere informatie

Gedragscode. SCA Gedragscode

Gedragscode. SCA Gedragscode SCA Gedragscode 1 Gedragscode SCA Gedragscode SCA wil op sociaal- en milieutechnisch verantwoorde wijze omgaan met haar belanghebbenden en op basis van respect, verantwoordelijkheid en uitmuntendheid een

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds voor de Woningcorporaties. Beleid voor verantwoord beleggen

Stichting Pensioenfonds voor de Woningcorporaties. Beleid voor verantwoord beleggen Stichting Pensioenfonds voor de Woningcorporaties Beleid voor verantwoord beleggen Inhoudsopgave 1. Doel van verantwoord beleggen... 3 2. De pijlers van het beleid voor verantwoord beleggen... 3 3. Integratie

Nadere informatie

Passende informatie over het beleid inzake het beheer van belangenconflicten

Passende informatie over het beleid inzake het beheer van belangenconflicten Voor klanten van BNP Paribas Fortis NV Passende informatie over het beleid inzake het beheer van belangenconflicten Geldig vanaf 03.01.2018 FINTRO. GAAT VER, BLIJFT DICHTBIJ. Inhoudstafel Inleiding 3 Definities

Nadere informatie

Goedgekeurd op 23 april Beleid inzake gegevensbescherming en privacy

Goedgekeurd op 23 april Beleid inzake gegevensbescherming en privacy Inleiding Solvay erkent en ondersteunt de privacybelangen van iedereen en eerbiedigt deze belangen wanneer zij persoonsgegevens verzamelt en verwerkt. Solvay eerbiedigt met name de privacy van haar klanten,

Nadere informatie

TETRALERT - ONDERNEMING VOORSTEL TOT HERZIENING VAN DE RICHTLIJN AANDEELHOUDERSRECHTEN

TETRALERT - ONDERNEMING VOORSTEL TOT HERZIENING VAN DE RICHTLIJN AANDEELHOUDERSRECHTEN TETRALERT - ONDERNEMING VOORSTEL TOT HERZIENING VAN DE RICHTLIJN AANDEELHOUDERSRECHTEN 1. Inleiding Op 9 april 2014 maakte de Europese Commissie aan het Europees Parlement een voorstel van richtlijn over

Nadere informatie

Maatschappelijk Verantwoord Beleggingsbeleid

Maatschappelijk Verantwoord Beleggingsbeleid Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Houthandel en Maatschappelijk Verantwoord Beleggen In dit document wordt het Maatschappelijk Verantwoord Beleggingsbeleid (MVB-beleid) van Stichting Bedrijfstakpensioenfonds

Nadere informatie

Informatieblad. Wat betekent GMO voor telers Erkenning als producentenorganisatie Overzicht van de belangrijkste criteria

Informatieblad. Wat betekent GMO voor telers Erkenning als producentenorganisatie Overzicht van de belangrijkste criteria Informatieblad Wat betekent GMO voor telers Erkenning als producentenorganisatie Overzicht van de belangrijkste criteria Waarom een erkende producentenorganisatie? Telers van groenten en fruit kunnen een

Nadere informatie

CO2 prestatieladder. Het CO2-verbruik reduceren binnen de gehele organisatie. Inzicht. Doelstelling CO2-reductie

CO2 prestatieladder. Het CO2-verbruik reduceren binnen de gehele organisatie. Inzicht. Doelstelling CO2-reductie CO2 prestatieladder Het CO2-verbruik reduceren binnen de gehele organisatie Inzicht De CO2-emissie (footprint) van J. van Etten Holding geeft de totale hoeveelheid CO2- productie die vrijkomt onder andere

Nadere informatie

et broeikaseffect een nuttig maar door de mens ontregeld natuurlijk proces

et broeikaseffect een nuttig maar door de mens ontregeld natuurlijk proces H 2 et broeikaseffect een nuttig maar door de mens ontregeld natuurlijk proces Bij het ontstaan van de aarde, 4,6 miljard jaren geleden, was er geen atmosfeer. Enkele miljoenen jaren waren nodig voor de

Nadere informatie

Les Biomassa LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE. Werkblad. Les Biomassa Werkblad. Over biomassa. Generaties biobrandstoffen

Les Biomassa LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE. Werkblad. Les Biomassa Werkblad. Over biomassa. Generaties biobrandstoffen LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Les Biomassa Werkblad Les Biomassa Werkblad Niet windenergie, niet zonne- energie maar biomassa is de belangrijkste bron van hernieuwbare energie in Nederland. Meer dan 50%

Nadere informatie

VOOR KLANTEN VAN BNP PARIBAS FORTIS

VOOR KLANTEN VAN BNP PARIBAS FORTIS PASSENDE INFORMATIE OVER HET BELEID INZAKE HET BEHEER VAN BELANGENCONFLICTEN VOOR KLANTEN VAN BNP PARIBAS FORTIS GELDIG VANAF 03.01.2018 Inhoudstafel Inleiding 3 Definities 3 Algemene regels 3 Belangenconflicten

Nadere informatie

Gedragscode Zoomit. In dit document:

Gedragscode Zoomit. In dit document: Gedragscode Zoomit In dit document: 1. Doelstelling 2. Toepassingsgebied 3. Wat is Zoomit en welke partijen zijn er bij betrokken? 4. Organisatie, toezicht en aanspreekpunt 5. Veiligheid 6. Publiciteit

Nadere informatie

Richtsnoeren voor bevoegde autoriteiten en beheerders van icbe s

Richtsnoeren voor bevoegde autoriteiten en beheerders van icbe s Richtsnoeren voor bevoegde autoriteiten en beheerders van icbe s Richtsnoeren voor risicometing en de berekening van het totale risico voor bepaalde types gestructureerde icbe s ESMA/2012/197 Datum: 23

Nadere informatie

Factsheet: Dong Energy

Factsheet: Dong Energy Factsheet: Dong Energy Holding/bestuurder Type bedrijf Actief in Markt Bedrijfsprofiel Dong Energy Producent/leverancier elektriciteit (en aardgas) Europa Consumenten/zakelijk - Omzet 900 miljoen (NL)/9

Nadere informatie

Fund Governance. Achmea Investment Management. Versie 3.0, november 2018

Fund Governance. Achmea Investment Management. Versie 3.0, november 2018 Fund Governance Achmea Investment Management Versie 3.0, november 2018 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Specifieke maatregelen fund governance structuur 3 2.1 Periodieke controle 3 2.2 Rapportage 3 2.3

Nadere informatie

Duurzame biomassa. Een goede stap op weg naar een groene toekomst.

Duurzame biomassa. Een goede stap op weg naar een groene toekomst. Duurzame biomassa Een goede stap op weg naar een groene toekomst. Nuon Postbus 4190 9 DC Amsterdam, NL Spaklerweg 0 1096 BA Amsterdam, NL Tel: 0900-0808 www.nuon.nl Oktober 01 Het groene alternatief Biomassa

Nadere informatie

Beleid voor Maatschappelijk Verantwoord Beleggen. Stichting Pensioenfonds voor de Architectenbureaus

Beleid voor Maatschappelijk Verantwoord Beleggen. Stichting Pensioenfonds voor de Architectenbureaus Beleid voor Maatschappelijk Verantwoord Beleggen Stichting Pensioenfonds voor de Architectenbureaus Juni 2014 1. Inleiding Dit Beleid voor Maatschappelijk Verantwoord Beleggen dient als leidraad en toetssteen

Nadere informatie

De Drievoudige Bottom Line, een noodzakelijke economische innovatie

De Drievoudige Bottom Line, een noodzakelijke economische innovatie De Drievoudige Bottom Line, een noodzakelijke economische innovatie Feike Sijbesma, CEO Royal DSM In de loop der tijd is het effect van bedrijven op de maatschappij enorm veranderd. Vijftig tot honderd

Nadere informatie

DE ROL VAN GAS EN GASINFRASTRUCTUUR IN EEN DUURZAME LEEFOMGEVING. Samen naar een duurzame, betrouwbare en competitieve energiemix

DE ROL VAN GAS EN GASINFRASTRUCTUUR IN EEN DUURZAME LEEFOMGEVING. Samen naar een duurzame, betrouwbare en competitieve energiemix DE ROL VAN GAS EN GASINFRASTRUCTUUR IN EEN DUURZAME LEEFOMGEVING Samen naar een duurzame, betrouwbare en competitieve energiemix DE BELGISCHE ENERGIE- UITDAGING 2 De doelstellingen van het interfederale

Nadere informatie