De Windvaan. ledenblad van De Windvogel. September 2015 Jaargang 19 nummer 2

Transcriptie

1 De Windvaan ledenblad van De Windvogel September 2015 Jaargang 19 nummer 2

2 Colofon De Windvaan is een uitgave van De Windvogel, coöperatieve vereniging tot collectief bezit van windmolens. Het bestuur van de Windvogel: Siward Zomer, voorzitter Martien Vogelezang, secretaris Arie Wingelaar, penningmeester Albert Jansen, projecten Rens Beijer, projecten Gijs Labaar, financiën Evert-Jan van Latum, projecten René Spriensma, projecten Henk Jan Visser, projecten Molenaars: Harry van den Hooren Jan Hoogendoorn Broos de Groot Arjan Boomars Vincent de Jong René van Mechelen Postadres: De Windvogel Postbus BH Gouda Bezoekadres: Herculesplein AA Utrecht tel Ledenadministratie: Jan Jennissen Graaf Janstraat CL Zoetermeer windvogel.ledenadmin@gmail.com Redactie Windvaan: Inge Verhoef (eindredacteur) De Windvogel Postbus BH Gouda redactie@windvogel.nl Kopij voor de Windvaan Kopij kunt u sturen of en naar het redactieadres. De redactie behoudt zich het recht voor plaatsing te weigeren en teksten in te korten. Like ons Facebook.com/dewindvogel Volg ons op Twitter: Twitter.com/de_windvogel Bezoek ook eens onze website Of abonneer op onze digitale nieuwsbrief Foto voorpagina: Een medewerker van Enercon staat bovenop de windturbine in Neer terwijl de wieken worden gehesen, juli

3 Inhoud: Van de redactie... 4 Even voorstellen: nieuwe bestuursleden... 5 Uit de regio... 6 Van de molenaars... 7 Van de voorzitter Glasvezel voor de omwonenden in Neer Windvogelvrienden naar de Noordoostpolder Limburgse windstroom bij u thuis geleverd Fotoreportage Excursie Neer 17 juli Energienieuwtjes Kosten van zonnepanelen dalen verder Participatieplan verplicht bij nieuwe windmolens Stroom uit Amerikaanse windmolens op laagste niveau ooit Uilenvleugelstructuur helpt wieken stiller te maken In de regio Regiovertegenwoordigers Noord-Holland: Herbert Faber, tel , herbert.faber@xs4all.nl Amsterdam: Siward Zomer, tel , siwardzomer@gmail.com Reeuwijk, Bodegraven: Arie Groenveld, te , Dick van Elk, tel. : Gelderland: Frits Ogg, tel , fritsogg@gmail.com Jan van Egmond, tel , janvanegmond4@gmail.com Drenthe, Groningen en Limburg: Albert Jansen, tel , albert.jansen@windvogel.nl Inge Verhoef, tel Inge.verhoef@windvogel.nl 3

4 Van de redactie Voor de zomervakantie maakten we met elkaar een paar prachtige excursies mee. Op 27 juni gingen we naar het windpark Noordoostpolder in aanbouw, en op 17 juli was er de gezamenlijke excursie met Zuidenwind en Meerwind naar de bouw van onze turbine in Neer. Twee inspirerende dagen waarin tijd was om elkaar te ontmoeten en meer te weten te komen over moderne windturbines. De komende jaren wil De Windvogel meer momenten van ontmoeting met de leden creëren, door meer ledenvergaderingen, excursies en workshops te organiseren. Heb jij ook een idee voor een leuke en inspirerende middag? Laat het ons weten. Volgt u altijd al wat onze molens produceren? Nu kunt u dit ook op onze website zien. Nieuw is dat u de opbrengsten van onze eigen windturbines zowel op uw pc als op uw tablet of smartphone overzichtelijk kunt bekijken in een grafiek. Ook vindt u informatie per windmolen over de molenaars, de CO2 besparing en het aantal huishoudens dat we van stroom voorzien. De cijfers worden maandelijks geüpdatet. Verder stellen in dit nummer de nieuwe bestuursleden zich voor, kunt u op de hoogte blijven van de Windvogelactiviteiten uit de regio en vindt u het laatste energienieuws. Veel leesplezier! Inge Verhoef 4

5 Even voorstellen: nieuwe bestuursleden Op de ALV van 9 mei werden vier nieuwe bestuursleden welkom geheten. Evert-Jan van Latum, René Spriensma, Henk Jan Visser en Gijs Labaar. Gijs gaat zich vooral toeleggen op de financiën. De andere bestuursleden zijn experts op het gebied van ruimtelijke ontwikkeling. Twee bestuursleden stellen zich hier voor. Gijs Labaar Ik, Gijs Labaar, ben het nieuwe bestuurslid financiën. Mijn taak is het rendement uit onze investeringen te verhogen zodat we meer geld overhouden voor nieuwe energieprojecten. Van origine ben ik opgeleid in Delft. De laatste 10 jaar heb ik voornamelijk op het grensvlak tussen IT en financiën gewerkt op de energie handelsvloer van Eneco. Naast mijn reguliere werk ben ik actief op mijn roeivereniging. Op mijn dak heb ik zelf een PV installatie gebouwd. 'De Windvogel' heb ik leren kennen als een club enthousiaste mensen van wie ik nog veel hoop te kunnen leren. Gezien de hoeveelheid potentiele projecten dat nu in de pijplijn zitten, gaan we een interessante tijd tegemoet. Foto: Gijs Labaar (links) en Henk Jan Visser. Henk Jan Visser Mijn naam is Henk Jan Visser. Ik ben 55 jaar geleden geboren in Den Helder en heb daar mijn hele jeugd gewoond. Daar heb ik behoorlijk wat praktijkervaring met (tegen)wind opgedaan. Inmiddels woon ik al meer dan 25 jaar in Leiden tegenwoordig samen met mijn vrouw, zoon, hond en twee poezen. Onze dochter woont inmiddels in Amstelveen en studeert aan de VU. Ik werk nu ruim26 jaar bij het ingenieursbureau Movares in Utrecht, dat zich met advies en ontwerp van infrastructuur bezighoudt. Met de Windvogel ben ik een paar jaar bij toeval in aanraking gekomen. Het lidmaatschap van de Windvogel leverde namelijk 15% korting op bij de plaatsing van zonnepanelen. En bij duurzaamheid gaat het naast People en Planet ook om Profit. Het mooie van de coöperatie Windvogel is dat de profit van onze molens direct terugvloeit naar de leden. Ik hoop dat ik de komende jaren aan duurzaamheid een bijdrage kan leveren door de realisatie van nieuwe molens en aan een eerlijke verdeling van de winst door dat in coöperatief verband te doen. 5

6 Uit de regio Drentse Monden In de Drentse Monden is voor de zomer een klap met de hamer van minister Kamp gegeven. Dat wil zeggen dat het windpark er gaat komen en dat de initiatiefnemers zich voorbereiden op het planologische traject voor de bouw. De ontwerp-besluiten worden dit najaar gemaakt en komen dan ter inzage. De Windvogel werkt samen met Duurzame Energieproductie Exloërmond, een groep van agrariërs die zich ook in een coöperatie hebben verenigd. Ridderkerk In Ridderkerk komen nieuwe windmolens. Er is namelijk een onherroepelijk inpassingsplan waarin staat dat het bedrijventerrein Nieuw Reijerwaard is aangewezen als windmolenlocatie. De Windvogel wil graag dat de opbrengsten van alle windenergieprojecten in Nederland ten goede komen aan de omwonenden en de inwoners en spant zich hier in samenwerking met REScoopNL voor in, en zal haar diensten hiertoe aanbieden aan de gemeente Ridderkerk. Lansingerland In Lansingerland is De Windvogel nog steeds in gesprek met de gemeente om een positie te krijgen voor burgers in de ontwikkeling nieuwe windmolens. Wij willen graag het burgerinitiatief uitbreiden, mits de burger van de gemeente een positie krijgt in de windmolen-plannen die er nu liggen voor het bedrijventerrein Bleizo. We trekken samen met onze buren van Duurzame Energie coöperatie Zoetermeer (DeZo) op. Ochten In Ochten gaat Project A15 een nieuwe burgerbijeenkomst organiseren die specifiek gaat over het oprichten van een lokale energiecoöperatie. De Windvogel denkt en helpt mee. De gemeente staat nog steeds niet onwelwillend tegenover een nieuw burgerwindpark. 6

7 Van de molenaars De Amstelvogel (Ouderkerk a/d Amstel), verwachting: kwh Ontvangen informatie van molenaar Arjan Boomars 140% 120% 100% 80% 60% 40% 20% 0% Amstelvogel verwacht cumulatief 2014 cumulatief 2015 jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec De Windvogel (Bodegraven), verwachting: kwh Ontvangen informatie van molenaar Broos de Groot 120% Windvogel verwacht cumulatief 2014 cumulatief % 80% 60% 40% 20% 0% jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec 7

8 De Volhouder (Halsteren), de Volhouder is gestopt in april wegens ouderdom. Ontvangen informatie van molenaar René van Mechelen 140% Volhouder verwacht cumulatief 2014 cumulatief % 100% 80% 60% 40% 20% 0% jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec De Gouwevogel (Gouda), verwachting: kwh Ontvangen informatie van molenaar Harry van den Hooren 140% 120% 100% 80% 60% 40% 20% 0% Gouwevogel verwacht cumulatief 2014 cumulatief 2015 jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec 8

9 De Appelvogel (Zeewolde), verwachting: kwh Ontvangen informatie van molenaar Jan Hoogendoorn 160% 140% 120% 100% 80% 60% 40% 20% 0% Appelvogel verwacht cumulatief 2014 cumulatief 2015 jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec De Elzevogel (Zeewolde), verwachting: kwh Ontvangen informatie van molenaar Jan Hoogendoorn 140% Elzevogel verwacht cumulatief 2014 cumulatief % 100% 80% 60% 40% 20% 0% jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec 9

10 Van de voorzitter Van theoretische droom naar werkelijkheid De burgerwindturbine in Neer draait. Daarmee is voor mij een coöperatieve droom werkelijkheid geworden. Ten eerste omdat ik bij het aantreden als voorzitter van De Windvogel mijzelf als doel had gesteld dat we binnen twee jaar een nieuwe windmolen zouden bouwen. Ten tweede omdat ik nu concreet aan kan tonen dat de theorie over coöperatief ondernemen met burgers die ik de afgelopen jaren opschreef in blogs, Van de voorzitters en verkondigde in zaaltjes, in de praktijk echt werkt. De windturbine in Neer is een coöperatieve droom. Hij is eigendom van drie energiecoöperaties waarvan de Algemene Ledenvergadering het hoogste orgaan is. Daarnaast wordt de stroom verkocht aan DEUnie; een bedrijf dat eigendom is van meerdere lokale (democratisch georganiseerde) energiecoöperaties. De financiering komt van de lokale Rabobank - die nog wel wat kan leren van de democratie in nieuwe coöperaties -, maar die wel maatschappelijk dividend uitkeert aan de lokale omgeving. En als slagroom op de taart heeft de Exploitatie BV die de turbine beheert, de buurt ondersteund om een internetcoöperatie op te zetten. Wanneer er gesproken wordt over windturbine-ontwikkeling, valt vaak het woord compensatie. Maar compensatie is alleen nodig wanneer er schade ontstaat, en om schade te bepalen hebben we uitgebreide regelgeving in Nederland. Wanneer burgers gezamenlijk gaan ondernemen in windenergie, dan is verbetering van hun leefomgeving een positieve stimulans voor de omwonenden om mee te doen. En precies dát is gebeurd. De buurt is ook samen gaan ondernemen. Ze hebben gezamenlijk een glasvezel internetcoöperatie opgezet. De aanleg van een glasvezelnetwerk was voor private partijen te duur (lees: er kon geen winst gemaakt worden). Omdat bij elke onderneming de kas wel moet kloppen, hebben wij de onrendabele top van deze investering meegenomen in de totale investering van het windturbine project, zodat die top op zo n grote investering bijna wegvalt. 10

11 Zo geven wij een bijzondere draai aan participatie bij windprojecten. Er wordt veel gewezen naar de gedragscode Wind op land. Veel partijen worstelen met hoe ze die burger nou moeten betrekken in een windproject. De coöperaties zorgen voor perfecte invulling van die gedragscode. In plaats van omwonenden te vragen wat ze willen hebben ter compensatie van het plaatsen van jouw turbines, activeer je de buurt. Door deze ontwikkelingen gaan we samenwerken ten behoeve van de gemeenschap op basis van behoeften van de gemeenschap en leden. Zo betrek je burgers actief op een democratische manier in de windprojecten en scheep je ze niet af met hier en daar fooi of een wip-kip. Siward Zomer, voorzitter Glasvezel voor de omwonenden in Neer Goede buren Tijdens de bouw van de burgerwindturbine in Neer is het bestuur van Zuidenwind om tafel gaan zitten met de omwonenden. Zuidenwind wil als energie-coöperatie ook graag bijdragen aan duurzame ontwikkeling. Uit die gesprekken kwam al snel naar voren dat de bewoners graag over snel internet willen beschikken, maar het individueel niet voor elkaar krijgen. Albert Jansen, secretaris Zuidenwind: Toen zijn we met elkaar aan de slag gegaan en als goede buren gezamenlijk naar een oplossing gaan zoeken. Nu zijn bewoners bezig om gezamenlijk het gebied te verbeteren en Zuidenwind biedt daar ondersteuning bij. Buurtcoöperatie Boerderijweg e.o. Om het plan uit te gaan uitvoeren is de buurtcoöperatie Boerderijweg e.o. (en omgeving) opgericht. Deze coöperatie heeft als eerste doel om 15 glasvezelaansluitingen te realiseren in het agrarisch buitengebied. Het betreft hier aansluitingen voor voornamelijk agrariërs, maar ook een particulier, een horecaaangelegenheid en de windmolen zelf. Snel internet in oktober De coöperatie heeft inmiddels een overeenkomst met Regge-fiber. Voor de financiering van het initiatief wordt geleund op opbrengsten uit de windmolen, ledenkapitaal en een bankfinanciering. Ook heeft de lokale RABO bank een financiële bijdrage geleverd. Streven is om na de bouwvakvakantie te beginnen met de aanleg en om in september het project af te ronden. De verwachting is dat dan voor eind oktober het internet draait. 11

12 Driedubbel duurzaam Dit project is een mooi voorbeeld van hoe windenergie zorgt zowel duurzame energie als duurzame ontwikkeling in sociale en economische zin. Doordat de coöperatie Zuidenwind lokale initiatieven van omwonenden ondersteunt, richt de coöperatie zich naast energieproductie ook op het vergroten van de leefbaarheid van het gebied waar de windmolens zich bevinden. Dat is dus driedubbel duurzaam! Website: Contactpersoon: Hennie Korten Foto: Omwonenden van windpark Neer 12

13 Windvogelvrienden naar de Noordoostpolder Ter gelegenheid van het afscheid van oprichter en bestuurslid Dick van Elk brachten zaterdag een 50-tal leden en vrienden van de coöperatie De Windvogel een bezoek aan het grootste windmolenpark van Nederland. Groter dan groot Het Windpark Noordoostpolder bij Urk in aanbouw is volop in beweging, een aantal turbines draait al en een groot aantal staat op stapel. Zowel op land langs de dijk als in het water, totaal 56 stuks met per stuk 7,5 MW vermogen. Het zijn enorme gevaartes als je er onder staat, met een betonnen mast van 135 meter en wieken van bijna 60 meter. De turbines van Enercon zijn de grootste op dit moment en veel groter zal het niet worden, zijn gaan een significante bijdrage leveren aan de Nederlandse opgave van duurzame energie. Trainingscenter Het bezoek werd voor afgegaan met informatie op het service en instructiecentrum van Enercon vlakbij, waar wekelijks 42 nieuwe medewerkers opgeleid worden voor de bouw en onderhoud, windenergie geeft dus ook veel werk. De excursie eindigde met het bedanken en het letterlijk achter de geraniums zetten van Dick van Elk, die het stokje inmiddels heeft overgeven aan Siward Zomers. Het succes van het nieuwe bestuur is de realisatie en deelname aan een grote windmolen in het Limburgse Neer, waar 17 juli weer een excursie naar toe zal gaan. Door: Broos de Groot, molenaar De Windvogel 13

14 Limburgse windstroom bij u thuis geleverd Keten van duurzame energievoorziening geheel in burgerhanden Op 17 juli jl. tekende de Exploitatie Burgerwindturbine Neer BV (EBN BV) een stroomcontract met leveringscoöperatie Duurzame Energie Unie (DE Unie). De EBN BV is een samenwerkingsverband tussen drie burgercoöperaties die gezamenlijk een windturbine bouwen te Neer in Limburg. Het afsluiten van dit contract betekent dat de hele keten van deze windturbine nu in handen is van burger-energiecoöperaties. Dit is uniek in Nederland en toont de professionalisering van en goede samenwerking tussen Nederlandse energiecoöperaties aan. Foto: Vlnr: Siward Zomer (Zuidenwind), Ram Erkelens (DE Unie) en Albert Jansen (Zuidenwind) Stroom zonder winstoogmerk De windturbine is ontwikkeld door de lokale windcoöperatie Zuidenwind, die voor de bouw en financiering de hulp inriep van de twee al langer bestaande windcoöperaties De Windvogel en Meerwind. De drie coöperaties zijn gezamenlijk eigenaar van de windturbine. De stroom wordt nu verkocht aan DE Unie, dat 14

15 is opgericht zodat lokale energiebedrijven stroom kunnen leveren aan hun leden zonder winstoogmerk. Klanten kunnen via hun lokale coöperatie, nu alleen nog Leudal Energie en Peel energie, de lokaal opgewekte stroom afnemen. Energievoorziening in burgerhanden De lokale Limburgse energiecoöperaties verkopen via DE Unie hun eigen opgewekte stroom aan hun leden. Siward Zomer, voorzitter van Zuidenwind: Dit is echt stroom uit eigen achtertuin, en bevordert op die manier de lokale werkgelegenheid en verduurzaming. De gehele keten van ontwikkeling, exploitatie en levering van duurzame energie is voor het eerst in handen van burgercoöperaties. Klantenservice door je eigen buren? Wat zijn de voordelen voor consumenten? We vroegen het aan Rense van Dijk, directeur van DE Unie: Door lokaal stroom af te nemen stimuleer je nu ook de productie van lokaal opgewekte duurzame energie. De energie komt letterlijk van dichterbij huis, want je eigen buurman of buurvrouw kan bij de klantenservice werkzaam zijn. De klantencontacten worden namelijk door de lokale coöperatie, in dit geval Leudal Energie en Peel Energie, zelf onderhouden. Zo krijgt de elektriciteitslevering weer een gezicht. Bovendien is DE Unie ook nog eens 0,25 ct per kwh goedkoper op de variabele kosten ten opzichte van de grote leverancier. Nieuw energietijdperk In de afgelopen jaren zijn veel burger energie-initiatieven gestart in Nederland. Nu plukken we daar de vruchten van door concrete projecten die stroom zijn gaan opleveren. Dit project kenmerkt een begin van een nieuw tijdperk voor energiecoöperaties. Een tijdperk waarin energiecoöperaties actief zijn in de hele keten van de energievoorziening aldus Siward Zomer, voorzitter van Zuidenwind en De Windvogel. Dit gaat nu nog maar over één windturbine, maar er moet in 2020 voor 95,5 MW aan windturbines gebouwd zijn in Limburg. Dit smaakt naar meer. In de landen om ons heen kan het; in Nederland staan aan het begin van een grote beweging. 15

16 Fotoreportage Excursie Neer 17 juli Het was warm en er stond veel wind: precies de omstandigheden waardoor de wieken niet gehesen konden worden. Toch was het een zeer geslaagde excursie op 17 juli in Neer. Maar liefst 80 leden van energie coöperaties De Windvogel, Meerwind en Zuidenwind kwamen op 17 juli jl. de bouw van de nieuwe windturbine in Neer bekijken. In de middag kwamen ook nog eens zo n 40 belangstellenden van gemeenten en andere energiecoöperaties op excursie naar de bouwplaats. Het was een warme dag midden in juli, maar helaas waaide het te hard om de wieken te hijsen. De wieken zijn een week later wel gehesen, de wind werkte mee. 16

17 17

18 18

19 19

20 Energienieuwtjes Kosten van zonnepanelen dalen verder Sinds de eerste toepassingen van zonnepanelen in 1958, heeft de techniek een grote vlucht genomen. De laatste jaren zijn zonnepanelen een stuk goedkoper geworden, waardoor veel meer particulieren ze op het eigen huis zijn gaan toepassen. De productiecapaciteit en werkgelegenheid is enorm toegenomen, waardoor panelen nu 80% goedkoper zijn dan enkele jaren geleden. Sommige experts verwachten een tijdperk waarin zonne-energie een centrale rol gaat spelen; anderen denken juist dat dit het hoogtepunt is van de solarbubble. Een uitdaging dus voor beleidsmakers om hierop in te spelen. Een nieuw Duits rapport heeft getracht inzicht te krijgen in de toekomstige scenario s voor de ontwikkeling van de zonne-energie sector. De belangrijkste conclusies uit het rapport zijn: 1. Zonnepanelen zijn nu al een voordelige vorm van duurzame energie-opwekking, vooral in zonnige landen. In Duitsland kostte zonne-energie 40 ct/kwh in 2005 en 9ct/kWh in In veel zonnige landen zal zonne-energie de goedkoopste vorm van duurzame energie worden, geschat op 2 tot 4 ct/kwh in De kosten kunnen nog verder omlaag door lokale regelgeving. 4. De impact van zonne-energie wordt momenteel onderschat in eerder studies. Deze studie neemt verder kostendalingen mee. Bron: Agora Energiewende juli, 2015 Participatieplan verplicht bij nieuwe windmolens De Tweede Kamer heeft gisteren gekozen voor een verplichte omgevingsvisie voor gemeenten. Hierin staat onder andere dat gemeenten de burgerparticipatie moeten regelen met een participatieplan. Op het vlak van burgerparticipatie is de wet nu aangescherpt. Met amendement 109 is de maatschappelijke participatie bij projectbesluiten versterkt. Bij windenergieprojecten wordt 20

21 een participatieplan verplicht (163). Het bevoegd gezag maakt daarin afspraken met de initiatiefnemer van een windplan over hoe de samenleving bij de plannen wordt betrokken. De burger zo vroeg mogelijk betrekken In de praktijk betekent dit dat elke projectontwikkelaar van windenergie nu verplicht een plan moet opstellen waarin staat hoe de burger betrokken is. Dit kan door samen te werken met een burger coöperatie, maar ook door aandelen uit te geven. In dat geval is er sprake van financiële participatie. De Windvogel pleit als burger coöperatie voor procesparticipatie, waarbij de burger in een zo vroeg mogelijk stadium betrokken is en (een deel van) het eigendom van de windturbines verkrijgt. Door dit eigendom kunnen burgers zelf bepalen wat er met de opbrengsten uit de windenergie gebeurt. Bron: Binnenlands Bestuur, juli 2015 Stroom uit Amerikaanse windmolens op laagste niveau ooit Nog nooit werd er in de Verenigde Staten gemiddeld zo weinig betaald voor elektriciteit uit windmolens. Gemiddeld boden exploitanten een prijs van 2,5 dollarcent (2,25 eurocent) per kilowattuur aan. Dit blijkt uit onderzoek van het Amerikaanse departement voor Energie en Lawrence Berkeley National Laboratory. Ter vergelijking, in Nederland wordt op de energiemarkt stroom verkocht voor ongeveer 6 eurocent. Ten opzichte van 2009 is de prijs voor windstroom met 66 procent gedaald. Toen werd gemiddeld nog 7 dollarcent betaald voor elektriciteit uit windmolens. Prijzen van windenergie, vooral in de centrale staten, hebben nieuwe dieptepunten bereikt. Energiebedrijven kiezen wind om de laagste kosten, aldus wetenschapper Ryan Wisser. Economisch rendabel Door technologische vooruitgang zijn windprojecten economisch rendabel in een groeiend aantal locaties in de VS. Ontwikkelaars die in 2014 windmolens hebben gebouwd, betaalden gemiddeld dollar per kilowatt vermogen. Dit is bijna 600 dollar minder vergeleken met 2009 en In 2014 werd er zo n 8,3 miljard dollar geïnvesteerd in 4,9 gigawatt nieuwe capaciteit. Sinds 2007 be- 21

22 staat een derde van alle nieuw geïnstalleerde capaciteit in de VS uit windmolens. Windenergie voorziet op dit moment in 5 procent van het stroomverbruik in de VS. Investeerders De dalende kosten van windenergie in de VS zijn ook terug te zien in de investeerders die de sector aantrekt. Zo investeren oliebaronnen zoals Philip Anschutz miljarden in enorme projecten om groene stroom op te wekken, niet voor het milieuaspect, maar om economische redenen. Windenergie is in de VS nog vooral een tak van sport die zich op land afspeelt. De bouw van het eerste offshore windpark, van 30 megawatt, is dit voorjaar gestart. Naar verwachting gaan de windmolens eind dit jaar stroom produceren voor het net. Bron: Groene Courant, augustus 2015 Uilenvleugelstructuur helpt wieken stiller te maken Wetenschappers hebben een coating ontwikkeld die de structuur nabootst van de vleugels en veren van uilen. Windtunneltests laten zien dat de wieken van windmolens met de coating tot 10dB minder herrie produceren. Dat schrijft de University of Cambridge op haar website. De onderzoekers van de universiteit en drie Amerikaanse instituten wilden weten hoe uilen vrijwel geruisloos kunnen jagen. Door de veren van dieren te onderzoeken met met hoge resolutiemicroscopie ontdekten de wetenschappers dat de vliegveren een donzige bedekking hebben, vergelijkbaar met het bladerdek van een bos dat van bovenaf wordt gezien. Onder dit verendek hebben de vleugels nog een flexibele kam van op gelijke afstand staande haartjes langs de voorkant en een poreuze, elastische rand aan de achterzijde. De wetenschappers presenteerden hun onderzoek maandag op de American Institute of Aeronautics and Astronautics Aeroacoustics-conferentie in Dallas. Met de op de uilenvleugels gebaseerde coating kunnen vleugels van windturbines, van vliegtuigen of van ventilatoren een stuk stiller gemaakt worden. Ook fans van computers zouden er baat bij kunnen hebben. De eigenschappen van de fans zouden verder niet aangetast worden, al bevindt het onderzoek zich nog in een prille fase. Bron: Tweakers, juli

23 Wilt u leven van de wind? Word lid! Vul onderstaande bon in en stuur deze op De Windvogel investeert met geld van haar leden in duurzame, schone energie. Momenteel beheert deze coöperatieve windmolenvereniging - één van de twintig in Nederland - zes windmolens: één in Ouderkerk a/d Amstel, één aan de A12 nabij het wegrestaurant in Bodegraven, één op het terrein van het Hoogheemraadschap te Halsteren, één aan de Goudsekade in Gouda en twee molens in Zeewolde. Sinds kort zijn we mede-eigenaar van burgerwindturbine in Neer, Limburg. We zijn altijd op zoek naar plekken waar we meer molens kunnen plaatsen. En daarvoor uiteraard ook naar meer leden! Tip: doe iemand een lidmaatschap cadeau. Een leuk idee voor bijvoorbeeld de verjaardag van een kleinkind. Help mee aan de groei van duurzame energie. Investeer mee in een burgerwindmolen! Stuur onderstaande coupon naar de ledenadministratie van De Windvogel, Graaf Janstraat 219, 2713 CL Zoetermeer. Ja, ik vind duurzame energie belangrijk Ο Ik geef mij op als lid of donateur van de Windvogel en stort op IBAN: NL87 INGB t.n.v. de Windvogel te Reeuwijk een bedrag van: Lid: Inleg 50,- Lening... X 50,-...,- Totaal...,- Naam:... Straat:... Postcode:...Plaats:... Telefoonnummer:... adres:... Ο Ik wil eerst meer informatie ontvangen Bent u al lid en wilt u uw lening verhogen? Dat kan. Stort het extra bedrag op IBAN: NL87 INGB t.n.v. De Windvogel te Reeuwijk en u ontvangt een schriftelijke bevestiging van de verhoging. 23

24 Zon en wind voor iedereen Dit blad is gedrukt op papier dat is vervaardigd volgens de nieuwste, minst milieubelastende productiemethode, waarbij de kwaliteit een belangrijke plaats inneemt. 24