De rekenresultaten laten zien
|
|
- Mirthe Martina Verlinden
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Nieuwe beoordelingsmethode thermische binnenklimaat Thermische behaaglijkheid in kantoren Sinds kort is er in Nederland, naast de TO en GTOmethode, een nieuwe methode beschikbaar om het thermische binnenklimaat in kantoren te beoordelen, namelijk de in ISSOpublicatie 74 omschreven TGmethode. Omdat met deze methode nog geen ervaring is opgedaan is een rekenstudie uitgevoerd als feed back uit de ontwerppraktijk. Daarbij is uitgegaan van een zogenaamd bètagebouw waarin het binnenklimaat voornamelijk door de klimaats wordt bepaald en waarin de adaptatie een ondergeschikte rol speelt. door ir. E.N. t Hooft*, ir. C.P.G. Roelofsen, CFM* en ir. K. Bedeke* De rekenresultaten laten zien dat s die zijn ontworpen op basis van de huidige GTOmethode (150 weeguren) in alle beschouwde situaties, ongeacht het jaar, type of oriëntatie, niet voldoen aan de nieuwe methode (klasse B; 80 % acceptatie). Dit betekent dat gebouwen, waarvan het binnenklimaat voorheen aan de eisen voldeed, volgens de nieuwe beoordelingsmethode thans niet meer voldoen. De nieuwe methode blijkt dus strenger te zijn dan de huidige methode, terwijl vanwege de adaptatie juist een minder strenge eis zou worden verwacht. De berekeningen tonen verder aan dat s die zijn gedimensioneerd op basis van de GTOmethode (150 weeguren) ook niet voldoen aan klasse C (65 % acceptatie) van de TGmethode. en de nieuwe TGmethode (klasse B: 80 % acceptatie) voor bètagebouwen, is het de vraag of de nieuwe methode, die toepassing van geavanceerde klimaats noodzakelijk maakt, in de huidige vorm kan rekenen op een brede acceptatie binnen het vakgebied. INLEIDING In Nederland is het gebruikelijk de richtlijnen van de Rijksgebouwendienst te hanteren ter beoordeling van het thermische binnenklimaat in kantoren gedurende de zomer. De in de richtlijnen gegeven methoden (TOen GTO) en criteria, die zijn afgeleid van het Fangermodel, hebben zich in de praktijk bewezen en zijn goed bruikbaar als hulpmiddel bij het ontwerpen en toetsen van de klimaats in vooral gebouwen waarin het klimaat door de s wordt bepaald. Onderzoek heeft echter aangetoond dat voornoemde methoden hun beperkingen hebben als het gaat om natuurlijk geventileerde gebouwen, gebouwen met individuele mogelijkheden om het binnenklimaat te beïnvloeden en het effect van adaptatie [1]. Vanwege deze beperkingen is een voor Nederland nieuwe beoordelingsmethode ontwikkeld, speciaal gericht op natuurlijk geventileerde gebouwen. Recent is ISSOpublicatie 74 Thermische behaaglijkheid eisen voor de binnentemperatuur in gebouwen verschenen [2]. Hierin worden nieuwe richtlijnen gepresenteerd voor de beoordeling van het thermische binnenklimaat in kantoren. Deze richtlijnen houden rekening met adaptatie van de gebouwbewoners aan hogere buitentemperaturen. Op grond van nieuwe inzichten is gebleken dat bij een periode van warm weer hogere binnentemperaturen dan verwacht toch als acceptabel worden ervaren. De acceptatie aan een hogere binnentemperatuur is significant groter in gebouwen met te openen ramen en in gebouwen met individuele mogelijkheden om het thermische binnenklimaat naar eigen wens te beïnvloeden. De nieuw ontwikkelde indicator is in principe geschikt voor gebouwen met veel of weinig gebruikersinvloed en met te openen ramen. Daarnaast is de methode ook geschikt voor het beoordelen van het binnenklimaat in gebouwen met geheel gesloten gevels, met koeling en mechanische ventilatie. Om gevoel voor de nieuwe methode te ontwikkelen is een rekenstudie uitgevoerd als feed back uit de ontwerppraktijk. Daarbij worden de resultaten vergeleken met die volgens de huidige GTOmethode. Dit artikel doet hiervan verslag. BEOORDELINGSMETHODEN TOmethode Voor de beoordeling van het thermische binnenklimaat in kantoren gedurende de zomerperiode hanteert men in Nederland algemeen de richtlijnen van de Rijksgebouwendienst, die zijn gebaseerd op het thermofysiologische mensmodel van Fanger. De richtlijnen gaan uit van de primaire eis dat gedurende minimaal 90 % van de jaarlijkse werktijd de PMV (Predicted Mean Vote) ligt * BV Technical Management (TM) te mersfoort 64 KLIMTBEHEERSING
2 binnen het algemeen aanvaarde behaaglijkheidsgebied: 0,5 < PMV +0,5. Dit houdt in dat maximaal 10 % ontevredenen zijn toegestaan. Uitgaande van een 40urige werkweek gedurende 50 weken per jaar mag volgens het criterium maximaal 10 % van de werktijd de PMVwaarde buiten het behaaglijkheidsgebied liggen in: winterperiode 5 %: PMV 0,5 maximaal 100 uur per jaar zomerperiode 5 %: PMV +0,5 maximaal 100 uur per jaar. Voor de bepaling van het aantal over, respectievelijk onderschrijdingen wordt het referentiejaar 1964/1965 gehanteerd, waarbij geldt als: zomerperiode: t/m ; winterperiode: t/m ls normale werktijd wordt aangehouden tot uur, waarbij rekening wordt gehouden met een uur lunchpauze. Indien voor de bepaling van de PMVwaarde van kantooromstandigheden wordt uitgegaan kan de beoordeling van het thermische binnenklimaat beperkt blijven tot een beoordeling op basis van de luchttemperatuur. Bij een PMV= +0,5 hoort een luchttemperatuur van ca. 25,5 C die wordt afgerond op 25 C. Hoge binnentemperaturen worden beperkt door hieraan specifieke eisen te stellen. Het criterium voor de beoordeling van het binnenklimaat in de zomer volgens de TOmethode luidt: T lucht 25 C niet meer dan 5 % van de jaarlijkse werktijd (100 uur per jaar); Tlucht 28 C niet meer dan 2 % van de jaarlijkse werktijd (20 uur per jaar). De TOmethode heeft als bezwaar dat, uitgaande van dezelfde criteria voor alle typen gebouwen, de kwaliteit van het thermische binnenklimaat in gebouwen met weinig accumulatie wezenlijk slechter is dan die in gebouwen met veel accumulatie. Om deze reden heeft de Rijksgebouwendienst de GTOmethode ontwikkeld. GTOmethode Bij de GTOmethode wordt niet de luchttemperatuur als maatstaf gehanteerd, maar het aantal overschrijdingsuren van PMV = +0,5, dat op basis van het percentage ontevredenen (PPD: Predicted Percentage of Dissatisfied) als volgt wordt gewogen: PPD x tijd = constant. Uren met kleine overschrijdingen worden licht gewogen, terwijl die met grotere overschrijdingen zwaarder meetellen. De som van de gewogen overschrijdingsuren (aantal weeguren in werktijd op jaarbasis) mag niet meer dan 150 bedragen. Deze waarde is gekozen om goede aansluiting te krijgen met de oude TOmethode. TGmethode De nieuwe indicator om het thermische binnenklimaat te beoordelen is ontwikkeld op basis van onderzoek van Brager en De Dear [1]. Daaruit is gebleken dat in natuurlijk geventileerde gebouwen adaptatie aan hogere buitentemperaturen optreedt: bij een periode van warm weer worden hogere binnentemperaturen dan verwacht toch als acceptabel ervaren. Er wordt dan ook getoetst op met de buitentemperatuur meeglijdende binnentemperatuurgrenzen, de adaptieve temperatuurgrenswaarden (TG), die afhankelijk zijn van het type gebouw. Er wordt onderscheid gemaakt in alphagebouwen met natuurlijke ventilatie en bètagebouwen, waarin het binnenklimaat in hoofdzaak door s wordt bepaald om tegemoet te komen aan de verschillen in de mate van adaptatie. Er zijn drie kwaliteitsklassen voor het thermische binnenklimaat gedefinieerd: Klasse : acceptatie 90 % (hoge eisen aan comfort). Klasse B: acceptatie 80 % (goed binnenklimaat in standaardsituaties). Klasse C: acceptatie 65 % (in tijdelijke situaties). Er wordt, afhankelijk van het gebouwtype, getoetst of de binnentemperatuur (= operatieve temperatuur) zich binnen de bij de gewenste acceptatie behorende bandbreedte bevindt. De grenswaarden verlopen met de buitentemperatuur: bij hogere buitentemperaturen zijn hogere binnentemperaturen toelaatbaar. Binnen de klasse zijn geen overschrijdingen van de grenswaarde toegestaan. De acceptatie is het percentage gebouwgebruikers dat gedurende de gebruikstijd het binnenklimaat als comfortabel ervaart. Klasse B (80 % acceptatie) zou overeenkomen met de huidige beoordelingsmethode (GTOmethode) die uitgaat van 90 % van de tijd minimaal 90 % tevredenen. Indien hoge eisen worden gesteld aan het binnenklimaat kan klasse worden aangehouden. Voor situaties waarin minder zware eisen gelden, is klasse C ingevoerd, die uitgaat van een 65 % acceptatie. Deze klasse is niet van toepassing op nieuwbouwprojecten. Hiervoor geldt minimaal klasse B. REKENSTUDIE lgemeen Het merendeel van de nieuwbouwkantoren betreft gebouwen waarin koeling en mechanische ventilatie noodzakelijk is om het binnenklimaat te beheersen. Het gaat hierbij om gebouwen van het bètatype waarin het thermische binnenklimaat door de s wordt bepaald en waarin adaptatie een ondergeschikte rol speelt. De rekenstudie richt zich dan ook op dit type gebou Referentiejaar N O Z W B Beschouwde varianten. TBEL 1 TVVL magazine 12/
3 Ontwerpmethode Debiet/ Koelcap. N O Z W GTOmethode TGmethode 1964 m 3 /h m 3 /h * 1964 W W m 3 /h * *** *** 1994 m 3 /h *** *** 1964 W ** 1.200** 1994 W ** 2.200** * Overschrijding van zesvoudige ventilatie (in praktijk niet gewenst) ** Overschrijding van maximale lokale capaciteit van ca. 55 W/m 2 *** Geen ontwerp mogelijk (ventilatievoud te hoog en te veel onderschrijdingen) Ventilatievoud bij lokale koeling: 2 m 3 /(h.m 3 ), overeenkomend met 110 m 3 /h, Ti = 16 C (in zomer) De lokale koeling wordt verzorgd door fancoilunits of inductieapparaten. Benodigde debieten en koelvermogens bij de ontwerpmethoden. TBEL 2 TO / GTOmethode TGmethode antal Overschrijdingen (u/j) weeguren 2) Tmax ( C) T 25 C T 28 C PMV 0,5 Klasse 90 % Overschrijding bovengrens (u/j) Klasse B 80 % Klasse C 65 % N , O , Z , W , N , O , Z , W , N , O , Z , B W , N , O , Z , betreft luchttemperatuur 2) getoetst op maximaal 150 weeguren W , Overzicht berekeningsresultaten bij ontwerp volgens GTOmethode. TBEL 3 wen. Om verschillen tussen de oude en nieuwe beoordelingsmethode in beeld te brengen worden de volgende varianten beschouwd (tabel : Installatietype : Mechanische ventilatie met: Centrale warmwaterverwarming met lokale naregeling. Centrale verwarming en koeling van ventilatielucht met centrale regeling. 66 KLIMTBEHEERSING
4 TGmethode TO / GTOmethode Overschrijding bovengrens [u/j] Overschrijdingen [u/j] antal Tmax 2) weeguren [ C] Klasse 90 % Klasse B 80 % Klasse C T 28 C 2) PMV 0, N T 25 C 2) ,2 0 O ,9 0 Z 65 % W 1994 N ,6 5 O ,5 1 Z W B 1964 N ,3 0 O ,0 0 Z ,9 0 W , N ,6 17 O ,4 2 Z 40 0 getoetst op klasse B (0 overschrijdingsuren per jaar). 2 ) betreft luchttemperatuur ,9 0 W 30 0 Overzicht berekeningsresultaten bij ontwerp volgens TGmethode (klasse B). TBEL 4 Installatietype B: Mechanische ventilatie met: Centrale warmwaterverwarming met lokale naregeling. Centrale koudwaterkoeling met lokale naregeling. Centrale verwarming en koeling van ventilatielucht met centrale regeling. De bouwkundige en technische uitgangspunten zijn in de bijlage opgenomen. Resultaten De resultaten van de capaciteitsberekeningen voor een standaard kantoorvertrek zijn in tabel 2 samengevat. Daarbij is ervan uitgegaan dat de klimaats worden gedimensioneerd op basis van: de huidige GTOmethode (max. 150 gewogen overschrijdingsuren van PMV 0,5); de nieuwe TGmethode (klasse B: 80 % acceptatie 0 overschrijdingsuren per jaar). De vergelijkende berekeningen, die zijn uitgevoerd met het VBIprogramma V114 (DOSversie 1.39) en het bijbehorende visualisatieprogramma (v 1.50), zijn in tabel 3 (GTOmethode, toetsing op maximaal 150 weeguren) en in tabel 4 (TGmethode klasse B, toetsing op 0 overschrijdingsuren) in beeld gebracht. Tevens zijn ter vergelijking de rekenresultaten volgens de andere methode vermeld. Beoordeling rekenresultaten De rekenresultaten tonen aan dat in alle beschouwde situaties de nieuwe TGmethode (klasse B) aanzienlijk strenger is dan de huidige GTOmethode (zie tabel 4). Dit ondanks het feit dat in principe rekening wordt gehouden met de invloed van adaptatie, die een mildere beoordeling doet verwachten. Dit blijkt echter niet het geval te zijn. Niet duidelijk is hoe dat mogelijk is omdat uit de publicatie van Brager en De Dear tevens blijkt dat bij het hier onderzochte gebouwtype (bètagebouw) er bij PMV = 0 geen verschillen zijn tussen de Fangermethode en de adaptieve methode. De berekeningen tonen verder aan dat s, die zijn gedimensioneerd op basis van de GTOmethode (150 weeguren) ook niet voldoen aan klasse C. Ontwerpt men de klimaats op basis van de nieuwe TGmethode (klasse B) dan blijkt dat: Bij type (koeling uitsluitend d.m.v. ventilatielucht) het in een groot aantal beschouwde situaties niet mogelijk is een binnenklimaat te realiseren dat aan de eisen voldoet, omdat het daarvoor vereiste luchtdebiet een zesvoudige luchtwisseling overschrijdt (geen economische oplossing met kans op tocht) en het aantal onderschrijdingen van PMV < 0,5 te hoog is (onbehaaglijk koud). Bij type B (basisventilatie, aangevuld met lokale koeling) kan slechts met moeite aan de nieuwe beoordelingsmethode worden voldaan indien een groot lokaal koel TVVL magazine 12/
5 vermogen wordt geïnstalleerd. De vereiste koelcapaciteit bedraagt ten opzichte van de GTOmethode (150 weeguren) in sommige situaties meer dan het dubbele en kan in enkele gevallen niet worden gerealiseerd omdat maximale vermogens worden overschreden. Tevens is optimalisering van setpoints en dode band tussen verwarmen en koelen van belang, waarbij erop moet worden gelet dat het aantal onderschrijdingen van PMV < 0,5 niet te groot is. Het is opvallend dat in enkele gevallen de wintersituatie bepalend is en niet de zomersituatie. De rekenstudie toont aan dat in bètagebouwen zelfs bij toepassing van zware conventionele klimaats met ventilatorconvectoren of inductieapparaten als eindapparaten slechts met moeite aan de nieuwe ontwerpmethode volgens klasse B kan worden voldaan. Dit wordt nog problematischer als een klasse klimaat wordt verlangd. De nieuwe TGmethode, zoals gepresenteerd in ISSOpublicatie 74, tendeert dus duidelijk naar toepassing van meer geavanceerde klimaats met lokale verwarming en koeling, waarbij de energieoverdracht in hoofdzaak door straling plaatsvindt (koelplafonds, klimaatplafonds en betonkernactivering). Bij deze s kan in de zomer door aanwezigheid van koele vlakken de operatieve temperatuur worden verlaagd, zodat makkelijker aan de nieuwe TGmethode kan worden voldaan. Uit de berekeningen blijkt verder dat de keuze van het jaar, invloed heeft op de dimensionering van de klimaats, ondanks het feit dat de grenswaardetemperatuur met de buitentemperatuur meeglijdt. Dit is verklaarbaar omdat het binnenklimaat vooral door de zoninstraling wordt bepaald en nauwelijks door de buitentemperatuur. Ten behoeve van het ontwerp moet duidelijk zijn van welk jaar moet worden uitgegaan. en de nieuwe TGmethode (klasse B) voor bètagebouwen is het de vraag of de nieuwe methode, die toepassing van geavanceerde klimaats noodzakelijk maakt, in de huidige vorm kan rekenen op een brede acceptatie binnen het vakgebied. CONCLUSIE Sinds kort is er in Nederland, naast de TO en GTOmethode, een nieuwe methode beschikbaar om het thermische binnenklimaat in kantoren te beoordelen, namelijk de in ISSOpublicatie 74 omschreven TGmethode. Omdat met deze methode nog geen ervaring is opgedaan, is een rekenstudie uitgevoerd als feed back uit de ontwerppraktijk. Daarbij is uitgegaan van een zogenaamd bètagebouw waarin het binnenklimaat voornamelijk door de klimaats wordt bepaald en waarin de adaptatie een ondergeschikte rol speelt. De rekenresultaten laten zien dat s die zijn ontworpen op basis van de huidige GTOmethode (150 weeguren) in alle beschouwde situaties, ongeacht het jaar, type of oriëntatie, niet voldoen aan de nieuwe methode (klasse B; 80 % acceptatie). Dit betekent dat gebouwen, waarvan het binnenklimaat voorheen aan de eisen voldeed, volgens de nieuwe beoordelingsmethode thans niet meer voldoen. De nieuwe methode blijkt dus strenger te zijn dan de huidige methode, terwijl vanwege de adaptatie juist een minder strenge eis zou worden verwacht. De berekeningen tonen verder aan dat s die zijn gedimensioneerd op basis van de GTOmethode (150 weeguren) ook niet voldoen aan klasse C (65 % acceptatie) van de TGmethode. en de nieuwe TGmethode (klasse B: 80 % acceptatie) voor bètagebouwen, is het de vraag of de nieuwe methode, die toepassing van geavanceerde klimaats noodzakelijk maakt, in de huidige vorm kan rekenen op een brede acceptatie binnen het vakgebied. LITERTUUR 1.De Dear, R., Brager, G., Cooper, D., Developing an daptive Model of Thermal Comfort and Preference, Final Report SHRE RP884, ISSOpublicatie 74, Thermische behaaglijkheid eisen voor de binnentemperatuur in gebouwen, 2004 BIJLGE Uitgangspunten bij de temperatuuroverschrijdingsberekeningen type vertrek :tussenvertrek op tussenverdieping afmetingen vertrek :3,6 x 5,4 x 2,7 m (b x d x h) bruto vloerhoogte :3,6 m glaspercentage :35 % t.o.v. buitengevel Uwaarde beglazing :1,1 W/(m 2.K) ZTwaarde beglazing :0,32 LTwaarde beglazing :0,61 binnen/buitenzonwering :geen interne warmte van personen : 8 W/m 2 interne warmte van apparatuur :20 W/m 2 geïnstalleerd verlichtingsvermogen :12 W/m 2 bezettingsgraad :100 % infiltratievoud :0,3 m 3 /(h.m 3 ) ventilatievoud bij lokale koeling :2,0 m 3 /(h.m 3 ) ventilatiesysteem :mechanische toe en afvoer plenumafzuiging :via verlichtingsarmaturen bedrijfstijd s : uur werkperiode : uur inblaastemperatuur in werktijd :16 C (in zomer) inblaastemperatuur na werktijd :Tbuiten + vent. en kanaalopwarming ventilator en kanaalopwarming :1,5 K nachtventilatie :als Tverschil binnenbuiten > 2 K in bij Truimte = 23 C uit bij Truimte = 20 C ventilatie via te openen ramen :geen minimum ruimtetemperatuur in werktijd :22 C minimum ruimtetemperatuur na werktijd :18 C metabolisme :1,2 met kledingweerstand :0,7 Clo (in zomer) Rcwaarde buitenwand :2,5 m 2.K/W buitenwand (buiten binnen) :100 mm gevelsteen 40 mm spouw 80 mm isolatie (steenwol) 200 mm prefabbeton tussenvloer : 5 mm tapijt 50 mm afwerklaag 220 mm kanaalplaatvloer 600 mm spouw 20 mm verlaagd plafond binnenwand :12,5 mm gipsplaat 75 mm steenwol 12,5 mm gipsplaat. 68 KLIMTBEHEERSING
Nieuwe wegen in comfort van kantoorgebouwen. Door: ir. E.N. t Hooft
Nieuwe wegen in comfort van kantoorgebouwen Door: ir. E.N. t Hooft 1 INHOUD PRESENTATIE Inleiding Binnenmilieu Thermisch comfort Beoordelingsmethoden Consequenties ATG-methode Conclusie 2 FASEN IN BOUWPROCES
Nadere informatiePRAKTIJKONDERZOEK THERMISCH COMFORT
PRAKTIJKONDERZOEK THERMISCH COMFORT VERGELIJKING VAN DE ATG-METHODE MET DE GTO-METHODE IN DE PRAKTIJK ir. M. van Beek, TU Delft faculteit Civiele Techniek en Geowetenschappen, momenteel werkzaam bij Peutz
Nadere informatieJBo/ /NRe Rotterdam, 29 januari 2003
Notitie 20021236-4: Het ClimaRad ventilatieconcept en het thermische binnenklimaat in de zomerperiode. JBo/20021236-4/NRe Rotterdam, 29 januari 2003 1. Inleiding. In opdracht van Brugman Radiatoren is
Nadere informatieBinnenklimaat in de zorg wie z n zorg?! Roberto Traversari TNO Centrum Zorg en Bouw
Binnenklimaat in de zorg wie z n zorg?! Roberto Traversari TNO Centrum Zorg en Bouw Heeft u het warm? Wellicht wel na het beantwoorden van de volgende vragen voor uw situatie Wat is volgens U het binnenklimaat?
Nadere informatieThermisch Binnenklimaat als Gebouwprestatie
Thermisch Binnenklimaat als Gebouwprestatie Kees (ir. A.C.) van der Linden Matthijs (M.) Kerssemakers Technische Universiteit Delft 1 Atze (ir. A.C.) Boerstra Arjen (ir. A.K.) Raue Boerstra Binnenmilieu
Nadere informatie2. EISEN BINNENKLIMAAT
2. EISEN BINNENKLIMAAT 2.1 Kwaliteit Als veel van het binnenklimaat afhangt, zoals bij de productie van micro-elektronische componenten, teelt van klimaatgevoelige gewassen, conservering van onvervangbare
Nadere informatie25 jaar NVBV gefeliciteerd! THERMISCH COMFORT TOEN EN NU STRENGERE EISEN, BETERE GEBOUWEN? Peter Wapenaar
21 mei 2015 25 jaar NVBV gefeliciteerd! THERMISCH COMFORT TOEN EN NU STRENGERE EISEN, BETERE GEBOUWEN? Peter Wapenaar Hoe was het voordien? Bouwkundig: -Isolatie na oliecrisis -Dubbel glas / Thermopane
Nadere informatieBesluit MT Dienst Huisvesting
Nummer : Bijlage 26 bij besluitnr. 108 Datum : 9-08-2007 Afzender : Y. de Weerd - Vastgoed Advisering Kenmerk : DH_VA_002 In deze beleidsnotitie wordt het beleid van de Dienst Huisvesting met betrekking
Nadere informatieINSTALLATIECONCEPTEN IN HET LICHT VAN DE WELL BUILDING STANDARD
INSTALLATIECONCEPTEN IN HET LICHT VAN DE WELL BUILDING STANDARD Bij de realisatie van kantoorgebouwen ligt de focus vooral op comfortabele kantoren met een gezond en productief binnenklimaat bij een zo
Nadere informatieGevolgen nieuwe referentieklimaatjaren volgens NEN 5060
Gevolgen nieuwe referentieklimaatjaren volgens NEN 5060 Voor de beoordeling van het thermische comfort in gebouwen wordt gebruik gemaakt van simulatieprogramma s waarmee het gebouw op vertrekniveau, inclusief
Nadere informatieAdaptieve Temperatuurgrenswaarden
Adaptieve Temperatuurgrenswaarden Praktijkonderzoek naar de nieuwe Nederlandse richtlijn voor de beoordeling van het thermische binnenklimaat in kantoorgebouwen Marco van Beek Augustus 2006 Adaptieve Temperatuurgrenswaarden
Nadere informatieAdaptief thermisch comfort verklaard met Fanger-model
Adaptief thermisch comfort verklaard met Fanger-model Over thermisch comfort is de Predicted Mean Vote (PMV; Predicted Percentage of Dissatisfied (PPD)) een alom bekende en veel gebruikte prestatie-indicator
Nadere informatieONE. Simulations. Onderzoeksrapport CFD Simulaties. Klimaat in een klaslokaal voorzien van een Easy-Klima klimaatplafond. Datum: 17 oktober 2012
Onderzoeksrapport CFD Simulaties Klimaat in een klaslokaal voorzien van een Easy-Klima klimaatplafond Datum: 17 oktober 2012 BV T: +31 (0)715680900 Schipholweg 103 F: +31 (0)715289559 2316 XC Leiden E:
Nadere informatieAdaptieve Temperatuurgrenswaarden (ATG)
Adaptieve Temperatuurgrenswaarden (ATG) Deel 1: Theoretische achtergronden van de nieuwe richtlijn voor de beoordeling van het thermisch binnenklimaat S.R. Kurvers, 1,2, A.C. van der Linden 1, A.C. Boerstra
Nadere informatieKoudeopwekking helft kleiner door betonkernactivering?
Concrete core cooling reduced installed cooling capacity with 50 percent? Koudeopwekking helft kleiner door betonkernactivering? 18 ir. D.O. Rijksen*, dr. ir. C.J. Wisse* * DWA installatie- en energieadvies
Nadere informatieMaisonette woning links Maisonette woning rechts
Temperatuuroverschrijding berekening Om te bepalen of het in de zomer te warm wordt in de woningen is ervoor gekozen om een temperatuuroverschrijding berekening te maken. Deze berekening geeft aan hoe
Nadere informatieTechnisch Programma van Eisen Frisse Scholen
Gevolgen voor de klimaatinstallatie Technisch Programma van Eisen Frisse Scholen Agentschap NL heeft in het kader van het project Frisse Scholen een technisch Programma van Eisen ontwikkeld voor scholen
Nadere informatieAdaptief thermisch comfort in de praktijk
Veldonderzoek naar de ATG-richtlijn, deel 1: theorie en praktijk vergeleken Adaptief thermisch comfort in de praktijk In eerdere nummers van TVVL Magazine (1, 2, 3, 4) zijn de achtergronden van de Adaptieve
Nadere informatieTekst: Cees van de Sande
Het lijkt zo vanzelfsprekend als we zeggen dat klaslokalen zijn gemaakt om optimaal te kunnen leren. Helaas is dat niet altijd het geval. Het klimaat in klaslokalen kan zelfs een negatief effect op de
Nadere informatieNieuwe Nederlandse comfortnormen nader bekeken
Nieuwe Nederlandse comfortnormen nader bekeken Normen en richtlijnen voor thermisch comfort, waaronder ISO 7730, worden voortdurend bijgewerkt en aangepast. Dit artikel geeft een beknopt overzicht van
Nadere informatieWat kun je meten én verbeteren bij klimaatklachten in gebouwen?
Wat kun je meten én verbeteren bij klimaatklachten in gebouwen? Pagina 1 van 6 Inhoud Inhoud... 2 Klimaatklachten... 3 Welke klachten zijn het meestal?... 3 Klimaatonderzoek kan klimaatklachten verbeteren...
Nadere informatieInhoud van de presentatie
Inhoud Inhoud van de presentatie Duurzaam bouwen met staal Concepten voor energiebesparend bouwen met lichtgewicht constructies Toepassing PCM in vloeren, wanden en plafonds Energieconcept Wilo in Zaandam
Nadere informatieDatum: 18 februari 2013-22 januari 2014 Project: NAM-gebouw De Boo te Schoonebeek Referentie: 2012032 20079
Datum: 18 februari 2013-22 januari 2014 Project: NAM-gebouw De Boo te Schoonebeek Referentie: 2012032 20079 Uitgangspunt Bestaand, oorspronkelijk gebouw had als gebruik een mix aan functies. Dit waren
Nadere informatieOptimale prijs/ prestatie energieopslagsystemen
Meer doen met minder Optimale prijs/ prestatie energieopslagsystemen Met steun van de NOVEM is er een onderzoek gedaan ter verbetering van de prijs/prestatie van energieopslagsystemen. De investeringen
Nadere informatieRgd. Thermohygrisch comfort
Rgd 2 Thermohygrisch comfort Het thermohygrisch comfort in de huisvesting moet zodanig zijn dat de gezondheid van gebruikers en bezoekers niet nadelig beïnvloed wordt en een optimale uitvoering van het
Nadere informatie~omazo... l'v Ambachte'ß. j\ Hoofdbedrijfs(hap. TNO: "Zonwering al in bouwontwerp meenemen"
~omazo..... j\ Hoofdbedrijfs(hap l'v Ambachte'ß -c TNO: "Zonwering al in bouwontwerp meenemen" AUTOMATISCHE ZONWERING BESPAART ENERGIE EN VERBETERT BINNENKLIMAAT Automatische zonwering kan op kantoor en
Nadere informatieIts time for Greenovation CBM INDUCTIE UNIT CRYSTAL BEAM MODULE EEN PCM INDUCTIE UNIT. www.oc-autarkis.nl
Its time for Greenovation CBM INDUCTIE UNIT CRYSTAL BEAM MODULE EEN PCM INDUCTIE UNIT www.oc-autarkis.nl Inhoudsopgave Crystal Beam Module: PCM inductie units Verschil tussen conventionele en innovatieve
Nadere informatieDe waardering van het thermische binnenklimaat in de praktijk
De waardering van het thermische binnenklimaat in de praktijk Dennis Faas BSc. 3 4 De waardering van het thermische binnenklimaat in de praktijk De waardering van het thermische binnenklimaat in de praktijk
Nadere informatieThermische Betonkern Activering Handboek TBA
Uw comfort, onze missie! WTH Vloerverwarming is de toonaangevende leverancier van vloer- en wandsystemen voor verwarmen en koelen. Al meer dan 30 jaar ontwikkelt, produceert en verkoopt WTH met succes
Nadere informatie90% DOUBLE300. Voor een gezonder luchtklimaat. WarmeTerugWinning rendement (WTW)
DOUBLE300 Voor een gezonder luchtklimaat De Double300 bestaat uit 1 unit die werkt op basis van een Fancoil met WTW (WarmteTerugWinning). De unit kan ventileren, direct verwarmen en eventueel koelen op
Nadere informatieROBUUSTHEID VOOR KLIMAATVARIATIES een vergelijking van klimatiseringsconcepten met behulp van gebouwsimulatie
Mw.ir. J.E.J. (Janneke) Verkerk-Evers, TU Eindhoven, Adviesburo Nieman BV Dipl.-Ing. C. (Christian) Struck (FH), TU Eindhoven Ir. R.A.P. (Ruud) van Herpen, Adviesburo Nieman BV Prof.dr.ir. J.L.M. (Jan)
Nadere informatieOntwerprichtlijn thermisch actieve gebouwen
Bouwen met kennis 237 Ontwerprichtlijn thermisch actieve gebouwen Comfort door betonkernactivering Foto omslag: Uponor Auteursrechten Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd,
Nadere informatieKlimaatinstallatie gemeentehuis Moerdijk: achtergronden en verbeteringen. 29 september 2011 Linda Deutz & Jaap de Knegt
: achtergronden en verbeteringen 1 Linda Deutz & Jaap de Knegt Onderwerpen van deze presentatie Aanleiding van het onderzoek Het gebouw: kenmerken en installaties Functionele inspectie & bevindingen Plan
Nadere informatieEPC 0,8: Over welke woningen en installatieconcepten hebben we het?,
EPC 0,8: Over welke woningen en installatieconcepten hebben we het?, ir. F.W. (Freek) den Dulk Nieuwe eis per 1 januari 2006 EPC 0,8 Herziening norm: NEN 5128:2004 Energieprestatie van woonfuncties en
Nadere informatieGebouwen Duurzaam Koelen
WTCB Gebouwen Duurzaam Koelen Luk Vandaele WTCB - Innovatie en Ontwikkeling Energieforum CeDuBo 6 oktober 2005 De Nayer Instituut, Jan De Nayerlaan 5, 2860 Sint-Katelijne-Waver, Tel : +32 (0)15/31.69.44,
Nadere informatielezing ventilatie & luchtkwaliteit
902.317 lezing & luchtkwaliteit Nederlands Vlaamse Bouwfysica Vereniging elphi nelissen 30 maart 2006 nelissen ingenieursbureau bv lezing NVBV maart 2006 1 inhoudsopgave lezing & luchtkwaliteit introductie
Nadere informatiePassiefhuis-Platform vzw De REFLEX voor energiebewust bouwen
PHP-leden die meewerkten aan dit project: Architectuur: A2M architecten Zetel CIT Blaton Zicht van de straatgevel; bron: A2M architecten 1. Context en doelstelling van het gebouw Het doel was een renovatie
Nadere informatieNatuurlijke ventilatie van leslokalen
Natuurlijke ventilatie van leslokalen Seminar Actiflow - CFD in de bouw 20 mei 2011 ir. Henk Versteeg Inhoud presentatie Introductie LBP SIGHT Binnenmilieu basisscholen Ventilatie basisschool De Schakel
Nadere informatieCLIMATE ADAPTIVE BUILDING SHELLS EEN VOORONDERZOEK
CLIMATE ADAPTIVE BUILDING SHELLS EEN VOORONDERZOEK Leo Bakker 1, Bart de Boer 2, Pieter de Wilde 3 Marinus van der Voorden 1 1 TNO Bouw en Ondergrond, Delft, Nederland 2 Energieonderzoek Centrum Nederland,
Nadere informatieSABOP Deel B. Installatie concepten en EPC berekeningen. Periode: Blok H1.2. Ingeleverd op: Vrijdag 2 december 2011 om 13.00
SABOP Deel B Installatie concepten en EPC berekeningen Beroepsproduct: Groep: SABOP B WH11b2 Periode: Blok H1.2 Ingeleverd op: Vrijdag 2 december 2011 om 13.00 Projectleden: Luuk de Jong(10071482), Sergio
Nadere informatieSCHIPHOL HOTEL BADHOEVEDORP
SCHIPHOL HOTEL BADHOEVEDORP 08-06-2016 Toets thermische isolatie en energieprestatie Toets thermische isolatie en energieprestatie ten behoeve van de aanvraag omgevingsvergunning. Definitief Schiphol Hotel
Nadere informatieTHERMISCH COMFORT VAN TUFSTENEN LEEFRUIMTES IN CAPPADOCIË
THERMISCH COMFORT VAN TUFSTENEN LEEFRUIMTES IN CAPPADOCIË Petra Briggen en Lisje Schellen, Technische Universiteit Eindhoven, unit Building Physics and Systems Binnen dit onderzoek is het thermisch comfort
Nadere informatieInvulinstructie Energie Prestatie Gebouwen (EPG) Scholen Concept Klimaatgroep Holland, type CP oktober 2016
Invulinstructie Energie Prestatie Gebouwen (EPG) Klimaatgroep Holland, type CP15 32 Inhoud: - Inleiding pagina 1 - Invulinstructie pagina 2 en 3 Inleiding Klimaatgroep Holland brengt sinds kort de vernieuwde
Nadere informatieVergelijking tussen decentrale klimaatinstallatie systemen
Vergelijking tussen decentrale klimaatinstallatie systemen Onderzoeksrapport Climate design research lab Building Technology Faculteit Bouwkunde TU DELFT 25-06-2010 Bert van Diepen 1367153 Hoofdbegeleider:
Nadere informatieBouwfysica. Ventilatie en Infiltratie. hoofdstuk 6 Bouwfysica. eisen m.b.t. ventilatie oppervlakte
Bouwfysica Ventilatie en Infiltratie hoofdstuk 6 Bouwfysica 1 Onderwerpen Inleiding Bouwbesluit eisen m.b.t. ventilatie oppervlakte Ventilatie Basisventilatie (luchtverversing) Spuiventilatie (zomerventilatie)
Nadere informatieEnergieprestatie. metalen gevelelementen in EP berekening Ubouw. 3, 10 en 17 november 2008 VMRG bijeenkomst. door Peter Vierveijzer
Energieprestatie metalen gevelelementen in EP berekening Ubouw 3, 10 en 17 november 2008 VMRG bijeenkomst door Peter Vierveijzer aanleiding Denkt u projecten te missen doordat houten en kunststof kozijnen
Nadere informatieThermische comfortonderzoek nabij de balie in Flux Technische Universiteit Eindhoven van Aarle, M.A.P.; Diepens, J.F.L.
Thermische comfortonderzoek nabij de balie in Flux Technische Universiteit Eindhoven van Aarle, M.A.P.; Diepens, J.F.L. Gepubliceerd: 17/04/2015 Document Version Uitgevers PDF, ook bekend als Version of
Nadere informatieD2Recool. Duurzaam klimaatsysteem voor een comfortabel binnenklimaat. Product informatie
D2Recool Duurzaam klimaatsysteem voor een comfortabel binnenklimaat Product informatie D2Recool: Duurzame en effectieve klimaatbeheersing De D2Recool productlijn is één van de klimaatsystemen van Dutch
Nadere informatieKoppelen aan gebouwsimulatie
Koppelen aan gebouwsimulatie Productiviteit en ziekteverzuim De ISSO/REHVA handleiding 901 Binnenmilieu en productiviteit in kantoren laat zien, dat binnenluchttemperatuur, ventilatiehoeveelheid en binnenluchtkwaliteit
Nadere informatienieuwe woning in Austerlitz
KLIMAATGARANT Een nieuwe woning in Austerlitz EPC0 7 woningen Thuis in het Loo De energie van morgen vandaag in huis EERB ENERGIE EXPLOITATIE AMSTELVEEN ENERGIE EXPLOITATIE RIJSWIJKBUITEN Een energieneutrale
Nadere informatieNieuwe EPBD gerelateerde binnenmilieunorm
Binnenmilieu Atze Boerstra, Bjarne Olesen, Olli Seppänen Input voor ontwerp en energieprestatieberekening Nieuwe EPBD gerelateerde binnenmilieunorm De Europese Organisatie voor Normalisatie (CEN) heeft
Nadere informatieMASSIEF PASSIEFBOUW IN DE PRAKTIJK voorjaar 2011
Studienamiddag MASSIEF PASSIEFBOUW IN DE PRAKTIJK voorjaar 2011 Massief passiefwoning in Bottelare: lessen uit een gerealiseerd project Prof.dr.ir.arch. Staf Roels K.U.Leuven, Afdeling Bouwfysica Kasteelpark
Nadere informatieBeschrijving binnenmilieu en klimaatinstallaties en Jellama 6B - werktuigbouwkundige installaties en gasinstallaties.
Klimaatinstallaties in een woongebouw Gebouwen bevatten heden ten dage veel installaties; ten behoeve van water, gas en elektriciteit, communicatie, beveiliging en klimaatsbeheersing. In dit korte verslag
Nadere informatie4.1.1 Gebouw kntr vb 51 (kantoorgebouw)... 9. 3.6 Installatieconfiguraties...
Inhoudsopgave 1 Projectgegevens... 2 2 Overzicht... 3 3 Gebouwoverzicht... 5 3.1 Gebruikte constructies... 5 3.2 Gebouwgegevens kntr vb 51 (kantoorgebouw)... 5 3.3 Ruimten bg... 6 3.3.1 Ruimte Kantoor
Nadere informatieKoelen zonder airco? Cool!
Koelen zonder airco? Cool! Luk Vandaele en Luc François, WTCB Iedereen snakt wel naar de zon en s zomers verdragen we wel wat hogere temperaturen, maar dan toch liever niet binnenskamers. In werkomstandigheden,
Nadere informatieVentilatievoorzieningen, Daglicht, VWA en HWA
Oude Parklaan 2 Castricum Ventilatievoorzieningen, Daglicht, VWA en HWA t.b.v. bouwaanvraag Opdrachtgever: Moke Architecten Projectnr. 1315.01 Datum: 15 juli 2015 ir. K.C.J. Nobel -2- INHOUD 1. INLEIDING...
Nadere informatieReader klimaatontwerp BK4000 Ontwerpproject 4 Een klein openbaar gebouw Technische Universiteit Delft Faculteit Bouwkunde April 2012
Reader klimaatontwerp BK4000 Ontwerpproject 4 Een klein openbaar gebouw Technische Universiteit Delft Faculteit Bouwkunde April 2012 Eindredactie: Leo de Ruijsscher www.leoderuijsscher.com Ananda de Vos
Nadere informatieKoudeval: probleem in moderne kantoorpanden?
Koudeval: probleem in moderne kantoorpanden? Het is algemeen bekend dat bij grote glasvlakken het fenomeen van koudeval optreedt. Deze algemene kennis is dusdanig ingeburgerd dat zonder discussie maatregelen
Nadere informatieBBA. Boerstra Binnenmilieu Advies
! BBA Boerstra Binnenmilieu Advies 1 " # $ % "&''( 2 )* * Meten weten? Of is weten meer dan meten? 3 +, -. / 0+ & 1 2 3 4 56 / + 5 5 5 4 ! / 7 8 : 7 9 0 / 3 7 ; 8 00 9 7 0 9 5 ! 0/ : 0 + 0-00 : 6 4 5 Discomfort,
Nadere informatieOnderzoek naar warmtebufferende werking van betonbouwconstructies
Titel Onderzoek naar warmtebufferende werking van betonbouwconstructies Onderzoek naar warmtebufferende werking van betonbouwconstructies dr.ir. T. van Hooff prof.dr.ir. B. Blocken Titel Onderzoek naar
Nadere informatieAddendum Handboek Installatietechniek juni 2012
Addendum Handboek Installatietechniek juni 2012 juni 2012, Stichting ISSO Rotterdam Addendum handboek Addendum Handboek Installatietechniek Met lt. opg. Trefw.: Installatietechniek Niets uit dit addendum
Nadere informatieENERGIE PRESTATIE ADVIES VOOR WONINGEN
4 juli 2007 19:11 uur Blz. 1 / 8 cursus Luc Volders - 2-7-2007 ENERGIE PRESTATIE ADVIES VOOR WONINGEN Opdrachtgever: FB Projectgegevens: testpand 1234AB Software: EPA-W Kernel 1.09 07-06-2007 Vabi Software
Nadere informatieEen nieuwe woning in RijswijkBuiten 66 woningen Buitenplaats Syon De energie van morgen vandaag in huis
KLIMAATGARANT Een nieuwe woning in RijswijkBuiten 66 woningen Buitenplaats Syon De energie van morgen vandaag in huis ENERGIE EXPLOITATIE RIJSWIJKBUITEN Een energieneutrale woning: het kan! De verkoop
Nadere informatieWanneer is het te warm om te werken?
Bewaakt permanent het binnenklimaat van gebouwen Evalueert van op afstand de werking van de installaties Optimaliseert samen met u het energieverbruik Wanneer is het te warm om te werken? METIZ T. +32
Nadere informatieEen nieuwe woning in Spijkenisse 25 woningen Eiland van Spijk Fase 1
KLIMAATGARANT Een nieuwe woning in Spijkenisse 25 woningen Eiland van Spijk Fase 1 De energie van morgen vandaag in huis Een energiezuinige woning: het kan! De verkoop van Fase 1 van Eiland van Spijk in
Nadere informatieConcepten EPC 0.4. Bouwkundige uitgangspunten
Concepten EPC 0.4 Om een EPC 0.4 te realiseren voor de referentiewoningen zijn er verschillende concepten ontwikkeld die onderling verschillen op de wijze van ventileren en verwarmen. Aan de basis van
Nadere informatieVerwarming en koeling met warmtepomp d.m.v. vloerverwarming / koeling. Werking van de warmtepomp
BEWONERSINSTRUCTIE Verwarming en koeling met warmtepomp d.m.v. vloerverwarming / koeling Voor de opwekking van benodigde warmte en koude in uw woning wordt gebruik gemaakt van een warmtepomp van het fabrikaat
Nadere informatieEen nieuwe woning in Sliedrecht 43 woningen Baanhoek-West De energie van morgen vandaag in huis
KLIMAATGARANT Een nieuwe woning in Sliedrecht 43 woningen Baanhoek-West De energie van morgen vandaag in huis 1e fase 23 woningen Een energieneutrale woning: het kan! De verkoop van de eerste fase met
Nadere informatiePassief Bouwen: waarom en hoe?
Passief Bouwen: waarom en hoe? Ontwerpen en bouwen vanuit een visie ir. H.J.J. (Harm) Valk senior adviseur Energie & Duurzaamheid Passief Bouwen Kenmerken o hoogwaardige thermische schil o goed comfort
Nadere informatieVA114 in het ontwerpproces
VA114 in het ontwerpproces Een evenwicht tussen installaties, economie en architectuur Peter van den Engel Inhoudsopgave Wat is VA114? Comfortmodellen Energie-evaluatie Werken met VA114 Simulatie laboratorium
Nadere informatieVerdyn & Verdyn Cool. Plug and play. Hoog rendement warmte terugwinning. Energiezuinige ventilatoren. Hoge COP. HR-balansventilatie units
Verdyn & Verdyn Cool HR-balansventilatie units Plug and play Hoog rendement warmte terugwinning Energiezuinige ventilatoren Hoge COP HR-balansventilatie units type Verdyn & Verdyn Cool Ventileren is noodzakelijk
Nadere informatieOplossingenboek Energie besparen in de praktijk van het MKB metaal
Oplossingenboek Energie besparen in de praktijk van het MKB metaal De oplossingen Electromotoren Hergebruik van restwarmte Verwarming Verlichting Perslucht Toepassing PV Warmtepomp WKK installatie Isolatie
Nadere informatiePresentatie CFD-simulatie
Presentatie CFD-simulatie Raadhuis Gemeente Castricum Martin Eimermann en Robert Rodenburg maandag 1 oktober 2007 Inleiding Vintis installatieadviseurs BV Het ontwerp Doel simulatie 2 Agenda Wat is comfort?
Nadere informatieLiteratuurstudie thermisch comfort
Literatuurstudie thermisch comfort EOS-LT DP 2015 WP1 Datum Februari 2012 TU Delft, Faculteit Bouwkunde, afd. Bouwtechnologie, sectie Climate Design and Sustainability, ing. S. Kurvers, ir. K. van der
Nadere informatieEQ concept. Duurzame installatie voor een woning van 100 m2 met een EPC van 0,4
EQ concept Duurzame installatie voor een woning van 100 m2 met een EPC van 0,4 ZONNEPANELEN Een woning kan niet zonder elektriciteit. Deze EQ woning voorziet deels in zijn eigen elektriciteitsvoorziening
Nadere informatieKlimatiseringsconcepten voor de toekomst
Klimatiseringsconcepten voor de toekomst Klimaatinstallaties in bijv. kantoren worden in de praktijk ontworpen op basis van computersimulaties, waarbij gebruik wordt gemaakt van ruim 40 jaar oude weergegevens
Nadere informatieGEBOUWEN SCHOLEN BEURSHALLEN HORECA ZWEMBADEN BEDRIJFSHALLEN KANTOREN WINKELS. HR-WTW Hoog Rendement Warmteterugwinning
GEBOWEN SCHOLEN BERSHALLEN HORECA ZWEMBADEN BEDRIJFSHALLEN KANTOREN WINKELS HRWTW Hoog Rendement Warmteterugwinning Ventileren Doordat gebouwen steeds beter geïsoleerd worden en daardoor hermetisch zijn
Nadere informatieMethode voor de berekening van de ontwerpwarmtebelasting
Methode voor de berekening van de ontwerpwarmtebelasting NBN EN 12831:2003 prnbn EN 12831 ANB Christophe Delmotte, Ir Laboratorium Prestatiemetingen Technische Installaties WTCB - Wetenschappelijk en Technisch
Nadere informatieKLIMAATGARANT. Een nieuwe woning in Herwijnen 24 woningen Engelenweide De energie van morgen vandaag in huis
KLIMAATGARANT Een nieuwe woning in Herwijnen 24 woningen Engelenweide De energie van morgen vandaag in huis Een energiezuinige woning: het kan! De verkoop van 24 woningen Engelenweide in Herwijnen is gestart.
Nadere informatieOp weg naar bijna energieneutrale gebouwen, met gezonde ventilatie
Op weg naar bijna energieneutrale gebouwen, met gezonde ventilatie Themabijeenkomst De Nieuwe Standaard In Ventileren ing. G.A. (Gerton) Starink Nieman Raadgevende Ingenieurs B.V. 22-5-2015 2 1 Op weg
Nadere informatieDuurzaamheid en comfort, van ontwerp naar praktijk.
Duurzaamheid en comfort, van ontwerp naar praktijk. Praktijkevaluatie van duurzame kantoren waarbij de relatie tussen het ontwerpproces en de prestatie in de praktijk wordt onderzocht. Afstudeerpresentatie
Nadere informatieVentilatievoorzieningen voor een meterruimte in een woning
Ventilatievoorzieningen voor een meterruimte in een woning Probleem Aan de hand van het Bouwbesluit vaststellen welke eisen er gelden voor de ventilatiecapaciteit die is vereist voor een meterruimte in
Nadere informatieVentielventilatie. Beschrijving
Ventielventilatie Beschrijving Ventielventilatie is enigszins te vergelijken met klepventilatie maar het biedt t.o.v. klepventilatie enkele voordelen: de inkomende lucht wordt door de turbulentie beter
Nadere informatieSlimme keuzes voor woningconcepten met warmtepompen
Slimme keuzes voor woningconcepten met warmtepompen Interactie tussen gevelisolatie, ventilatiesystemen en capaciteit warmtepompsystemen Per 1 januari 2015 worden de EPCeisen aangescherpt. Voor woningen
Nadere informatieNotitie 20091271-02 Gelijkwaardigheidsverklaring ClimaLevel voor NEN 2916 en NEN 5128 Opzet van onderzoek en resultaten
Notitie 0097-0 Gelijkwaardigheidsverklaring ClimaLevel voor NEN 96 en NEN 58 Opzet van onderzoek en resultaten Datum Referentie Behandeld door 4 februari 0 0097-0 M. Ritmeijer/LSC Opzet Climalevel klimaatsysteem
Nadere informatieBouwend Nederland. Toenemende isolatiewaarden (R c ) Toenemende kierdichting (q v-10 ) Lichtere en snellere bouwconstructies
Bouwend Nederland Toenemende isolatiewaarden (R c ) Toenemende kierdichting (q v-10 ) Lichtere en snellere bouwconstructies Radon en thoron Ventileren tegen: Formaldehyde (bindmiddel spaanplaat) CO 2 Vossen
Nadere informatieNieuwbouw 26 appartementen te Halfweg - App 26 toren. Eigenschappen rekenzones type rekenzone omschrijving interne warmtecapaciteit Ag [m²]
736 woongeb. 26 app Halfweg - Nieuwbouw 26 appartementen te Halfweg - App 26 toren F2 0,79 Algemene gegevens projectomschrijving Nieuwbouw 26 appartementen te Halfweg - App 26 toren variant F2 straat /
Nadere informatieVermogensbepaling verwarmingsinstallatie met warmtepomp in woningen en woongebouwen
Vermogensbepaling verwarmingsinstallatie met warmtepomp in woningen en woongebouwen Jan Aerts projectcoördinator ISSO Inhoud Comfort, energiegebruik en kosten Bepalen vermogen verwarmen Bepalen vermogen
Nadere informatieReferentiegebouwen utiliteitsbouw
EPN en Nieuwbouw Referentiegebouwen utiliteitsbouw Gezondheidszorg 7.000m² Het voorbeeld betreft een verpleeghuis dat is voorzien van gebalanceerde ventilatie met warmteterugwinning. Een warmtepomp zorgt
Nadere informatie4 Energiebesparingsadvies
4 Energiebesparingsadvies 4.1 Inleiding In dit hoofdstuk wordt het energiebesparingsadvies voor het gebouw gepresenteerd. Allereerst wordt een inventarisatie gegeven van de reeds getroffen en onderzochte
Nadere informatieIs adaptieve thermische behaaglijkheid relevant voor de Nederlandse situatie? 1
Is adaptieve thermische behaaglijkheid relevant voor de Nederlandse situatie? 1 Doc.dr.ir. Jan Hensen 2 en Ing. Lada Centnerova, PhD 3 Samenvatting De oorspronkelijke bedoeling van dit artikel was het
Nadere informatieSimulatie van BetonKernAktivering
IBPSA NVL ALV, de Meern Simulatie van BetonKernAktivering TNO Bouw Wim Maassen Meern, 13 mei 2004 Inhoud 1. Inleiding - BetonKernAktivering 2. Prestaties BKA 3. Modelleren 4. Testcase 5. Varianten 6. Eerste
Nadere informatieEen binnenklimaat dat werkt Productieve werkomgeving met energiebesparende ventilatie
Een binnenklimaat dat werkt Productieve werkomgeving met energiebesparende ventilatie werken De ClimaRad Comfort Solution meet en regelt het binnenklimaat per ruimte, zonder dat uw medewerkers hier iets
Nadere informatieENERGIEBEHOEFTE WONINGBOUW
ENERGIEBEHOEFTE WONINGBOUW In t Hart van de Bouw ENERGIEBEHOEFTE WONINGBOUW Nederlandse Isolatie Industrie Postbus 8408 3503 RK UTRECHT 030-6623266 Vertegenwoordigd door: de heer ir. E. Las Nieman Raadgevende
Nadere informatiePlafondkoelpaneel INDUCOOL-Compact
Plafondkoelpaneel INDUCOOL-Compact Koelen met lucht en water Foto Marcus Ebener Ministerie Stuttgart Technische en economische systeemvoordelen Fotos Marcus Ebener Ministerie Stuttgart Minder energiegebruik
Nadere informatieVerwarming en ventilatie
Verwarming en ventilatie Gebouwen met hoge energieprestaties Mei 2013 Christophe Delmotte, Ir Laboratorium Luchtkwaliteit en ventilatie WTCB Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf Bladzijde
Nadere informatieENERGIE PRESTATIE ADVIES VOOR WONINGEN
Beta Testbedrijf E. van Dijk 007 Kleveringweg 12 2616 LZ Delft info@vabi.nl Delft, 8 februari 2007 ENERGIE PRESTATIE ADVIES VOOR WONINGEN Opdrachtgever: Opdrachtgever BV A. Bee Projectgegevens: Voorbeeldproject
Nadere informatieGevolgen van BENG-eisen op de gevel en het binnenklimaat 2 november 2016 Esther Gerritsen
Gevolgen van BENG-eisen op de gevel en het binnenklimaat 2 november 2016 Esther Gerritsen Techniplan Adviseurs Installatieadviseur Advies & engineering Duurzaamheid & innovatie Realisatie & exploitatie
Nadere informatieVoor projecten waarvan de aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning is ingediend vanaf 1/7/2017
Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 21 december 2007 tot vaststelling van de eisen op het vlak van de energieprestatie en het binnenklimaat van gebouwen - officieus gecoördineerde versie
Nadere informatieMethode voor de berekening van de ontwerpwarmtebelasting
Methode voor de berekening van de ontwerpwarmtebelasting NBN EN 12831:2003 prnbn EN 12831 ANB Christophe Delmotte, Ir Laboratorium Prestatiemetingen Technische Installaties WTCB - Wetenschappelijk en Technisch
Nadere informatie