AAP Verschillende soorten capsules

Transcriptie

1 In deze opdracht leer je welke verschillen er zijn in de bereiding van capsules met lage dosering en met hoge dosering. Verder leer je welke keuzes je moet maken bij bijzondere situaties. Maak voordat je start met deze opdracht eerst de opdracht Het maken van capsules. Inleiding Als je in een restaurant een gemengde salade bestelt, dan verwacht je geen groentebloemen op je bord. Toch lijken beide producten veel op elkaar. Er zitten verschillende soorten salademateriaal (sla, komkommer, wortel, tomaat, maïs) in verwerkt. Je kunt het allebei eten. Maar het is de afwerking en de presentatie die bepaalt of het product aan de eisen voldoet. Wat geldt voor salade, telt nog veel meer voor capsules. Er zijn verschillende manieren om capsules te maken. In deze opdracht leer je het verschil tussen een bereiding met een hoge dosis en een bereiding met een lage dosis. Het lijkt wel op elkaar, er zitten dezelfde ingrediënten in. Maar als je de verkeerde methode kiest, dan is de afwerking niet goed en voldoet de capsule niet aan de eisen. Waarover gaat deze opdracht en waarom is het belangrijk? Deze opdracht gaan over capsules die afwijkend van een standaard capsule. Dit afwijken kan op verschillende manier. In deze opdracht komen de volgende bijzondere situaties aan de orde: - Een afwijkende vulstof bij het bereiden van een capsule - Een afwijkende bereiding bij een lage dosering geneesmiddel Je moet begrijpen wanneer je in de praktijk afwijkt van de standaard capsulebereiding. En deze afwijkende methode moet je ook toepassen wanneer het nodig is. Als je de verkeerde methode gebruikt, zal het geneesmiddel niet goed over alle capsules worden verdeeld waardoor de patiënt per keer of te veel of te weinig geneesmiddel inneemt. Wat ga je doen. Je gaat een aantal vragen beantwoorden over de bereiding van capsules. Hierdoor leer je welke verschillende situaties er zijn bij de bereiding van capsules. De theorie die je in deze opdracht krijgt, gebruik je direct bij de praktische opdrachten bereiden. Hoe krijg je feedback. Voordat je begint met het bereiden van de capsules, moet je deze opdracht laten nakijken door een docent / onderwijsinstructeur. Hierdoor weet de docent of je goed bent voorbereid op het bereiden. bereco02caps02op Pagina 1 van 6

2 Welke bronnen kun je gebruiken Optie: Boek: Bereiden in de apotheek LNA Procedure: Capsules, ontwerp samenstelling LNA Procedure: Capsules, bereiding met hoge dosering farmaca (> 50 mg) LNA Procedure: Capsules, bereiding met lage dosering farmaca ( 50 mg) FNA. Commentaar Prednisoloncapsules mg Informatie bij de bronnen: LNA procedures Wat is het LNA? LNA is een afkorting voor Laboratorium der Nederlandse Apothekers. Het LNA is gevestigd in Den Haag. Één van de belangrijke dingen die het LNA doet, is het schrijven en bijhouden van het FNA (het kookboek van de apotheek ). Een andere belangrijke taak van het LNA is de controle van bereidingen door apotheken. Ook helpt het LNA apotheken aan informatie om goed te bereiden. Wat is een LNA procedure? Om alle apotheken belangrijke informatie over het bereiden van geneesmiddelen te geven, schrijft het LNA een soort nieuwsbrief wanneer er belangrijke informatie over bereidingen is. Zo n nieuwsbrief heet een LNA procedure. Er zijn nieuwsbrieven rond verschillende thema s. Waar vind je de LNA procedures? Op de KNMP Kennisbank. Start de KNMP Kennisbank en klik op Inhoudsopgave bereco02caps02op Pagina 2 van 6

3 Klik op Apotheekbereiding en dan op LNA-procedures Als je op LNA-procedures hebt geklikt, dan zie je de verschillende thema s waarover procedures zijn geschreven. Één van die thema s is Toedieningsvormen. Klik daarop. Als je nu op Capsule klikt, dan zie je alle procedures staan die hierboven bij de bronnen worden genoemd. bereco02caps02op Pagina 3 van 6

4 De opdracht. Keuze van de vulstof In de eerste opdracht over capsules heb je cellulose (Avicel) gebruikt om de het droppoeder mee aan te vullen. Cellulose wordt veel gebruikt, omdat het een aantal nuttige eigenschappen heeft: - Cellulose heeft goede stromingseigenschappen. Hierdoor wordt de capsule gelijkmatig gevuld. - Cellulose is chemisch stabiel en reageert bijna nooit met andere stoffen. Hierdoor kun je cellulose voor bijna elke capsule gebruiken. - Cellulose is redelijk goedkoop. In een aantal gevallen is cellulose niet de beste vulstof. Een voorbeeld waarbij cellulose een minder goede vulstof is, is wanneer de capsule wordt opengemaakt en inhoud van de capsule moet worden opgelost. Dit wordt gedaan bij jonge kinderen, bij patiënten met ernstige slikproblemen en bij patiënten met een voedingssonde. Voor deze patiënten wordt meestal lactose als vulstof gebruikt. Vraag 1: Waarom worden capsules die opengemaakt worden vaak met lactose als vulstof gemaakt? (Dus: wat is het voordeel van lactose boven cellulose?) Behalve cellulose en lactose is er nog een vulstof die je in de apotheek geregeld tegen kunt komen: primojelcapsulevulmengsel FNA. Een groep stoffen waarbij je bij de bereiding van capsules altijd primojelcapsulevulmengsel FNA als vulstof gebruikt, zijn de corticosteroïden. Bekende stoffen uit deze groep zijn prednison, Voedingssonde prednisolon en dexamethason. Deze stoffen onderdrukken de afweer en remmen ontstekingen. Ze worden onder andere gebruikt bij reuma en jicht. Vraag 3: Waarom mag je bij de corticosteroïden prednisolon en dexamethason geen cellulose als vulstof gebruiken? Wat zou er gebeuren als je wel cellulose gebruikt? Als apothekersassistent is het belangrijk dat je bij het bereiden niet als een hersenloze robot precies doet wat er op het protocol staat, maar dat je begrijpt waar je mee bezig bent. Één van de hulpmiddelen om te weten wat je doet, is het kennen van de stoffen die je gebruikt. Als je weet dat cellulose een vulstof is, dan weet je waarom je het toevoegt. Vandaar de volgende vraag: Vraag 4: Uit welke stoffen bestaat primojelcapsulevulmengsel FNA en wat is de functie van deze stoffen in het mengsel? bereco02caps02op Pagina 4 van 6

5 Verschillende manieren van bereiden (hoge en lage dosering) Stel: een patiënt levert 2 verschillende recepten in. De recepten zijn bedoeld voor iemand die veel pijn heeft. Op één recept staan paracetamol capsules 500 mg. Op het andere recept staan morfinecapsules 15 mg. In de apotheek zal de paracetamolcapsule meestal worden vervangen door paracetamoltabletten. Tabletten werken even goed, en ze hoeven niet gemaakt te worden. Maar stel dat je beide capsules in de apotheek zou gaan maken. Is de manier waarop je de capsules maakt dan hetzelfde? Het antwoord op deze vraag is: nee! Omdat er maar 15 milligram morfine in een capsule zit, maak je deze op een andere manier dan een capsule waar veel geneesmiddel inzit, zoals de paracetamol capsule. In de inleidende bereidingsopdrachten heb je geleerd dat het heel belangrijk is om vaste stoffen via de gelijke delen methode te mengen. Bij capsules die een lage dosis geneesmiddel bevatten wijk je daar opeens van af. Opdracht 1: Print in ProType het CBV voor de bereiding van een capsule met een hoge en een lage dosering. Vergelijk de werkwijze op deze CBV s met elkaar. Vraag 5: Wat zijn de verschillen in de werkwijze bij een hoge dosering geneesmiddel (> 50 milligram per capsule) en een lage dosering? Vraag 6: Waarom moet je bij een lage dosis geneesmiddel op een andere manier werken? Wat zou er gebeuren als je altijd de werkwijze van een hoge dosis volgt? Bij de keuze van de vulstof zijn we de corticosteroïden tegen gekomen. Het blijkt dat bij de bereiding van een capsule met een corticosteroïd er nog een aantal bijzonderheden zijn: Normaal gesproken meng je vaste stoffen in een melamine mortier. Bij het mengen van corticosteroïden met een andere stof moet je een RVS-mortier gebruiken. Corticosteroïden moet je verwerken volgens de inpakmethode. Dit houdt in dat je de werkzame stof in de mortier inpakt in laagjes vulstof. Dus: o Een laag primojelcapsulevulmengsel op de bodem van de mortier o Hierover wordt het corticosteroïd gestrooid o Het corticosteroïd wordt bedekt met een laag primojelcapsulevulmengsel Vraag 7: Waarom moet je corticosteroïden volgens de inpakmethode verwerken? Je hebt nu kennis gemaakt met een stukje theorie over de bereiding van afwijkende capsules. Deze theorie ga je in onderstaande opdracht gebruiken. bereco02caps02op Pagina 5 van 6

6 Opdracht 1: Op de volgende pagina staan 2 recepten. Schrijf voor beide recepten een RBV, waarbij je de juiste vulstoffen en methodes kiest. Dit RBV kun je weer gebruiken bij de praktijkopdrachten bereiden. Om er zeker van te zijn dat je de capsules goed bereid, moet je het RBV door de docent laten controleren. Tot slot Door het volgen van deze opdracht heb je meer geleerd over vulstoffen en bereidingswijzen. Als je goed begrijpt wanneer je de capsules moet maken volgens de <50mg bereidingswijze en wanneer je primojel moet gebruiken, zal je dit op school en in de praktijk ook niet vergeten te doen. Recepten bij opdracht 1 Recept 1 Recept Gezondheidscentr de Luwte de Luwte 3 Examenstad D. Loopstra, huisarts 2631 Gezondheidscentr de Luwte de Luwte 3 Examenstad D. Loopstra, huisarts Codeine phosfas hemihydricus (90) 60mg m.f.l.a. caps dtd no 30 S. 1 tot 6 maal daags 1 caps bij pijn Enalapril maleaat 6 mg Caps dtd no. 30 S. 1 dd 1 Birsak M Mevr Johan de Bruinstraat 21 DL Marieke Lennings Notenkrakerlaan 50 DL bereco02caps02op Pagina 6 van 6