OER ONDERWIJS- EN EXAMENREGLEMENT RECHTSGELEERDHEID

Transcriptie

1 ONDERWIJS- EN EXAMENREGLEMENT RECHTSGELEERDHEID

2 INHOUDSOPGAVE PREAMBULE: DOELSTELLINGEN ACADEMISCHE RECHTENOPLEIDING RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN 5 HOOFDSTUK 1. ALGEMENE BEPALINGEN 10 PARAGRAAF 1.1. DE OPLEIDINGEN 10 PARAGRAAF 1.2. TOELATING TOT DE OPLEIDINGEN 16 PARAGRAAF TOELATING TOT DE BACHELOROPLEIDINGEN 16 PARAGRAAF TOELATING TOT DE MASTEROPLEIDINGEN 17 PARAGRAAF 1.3. HET ONDERWIJS 18 PARAGRAAF 1.4. DE EXAMENS EN TENTAMENS 19 PARAGRAAF 1.5. STUDIEVOORTGANG EN STUDIEBEGELEIDING 22 HOOFDSTUK 2. DE ACADEMISCHE OPLEIDING RECHTSGELEERDHEID (NEDERLANDS RECHT) 23 PARAGRAAF 2.1. DE BACHELOROPLEIDING RECHTSGELEERDHEID (NEDERLANDS RECHT) 23 PARAGRAAF DE BACHELOROPLEIDING RECHTSGELEERDHEID (NEDERLANDS RECHT): HET ONDERWIJS 23 PARAGRAAF DE BACHELOROPLEIDING RECHTSGELEERDHEID (NEDERLANDS RECHT): DE TENTAMENS 23 PARAGRAAF DE BACHELOROPLEIDING RECHTSGELEERDHEID (NEDERLANDS RECHT) RECHT: HET PROGRAMMA 24 PARAGRAAF 2.2. DE MASTEROPLEIDING NEDERLANDS RECHT 26 PARAGRAAF DE MASTEROPLEIDING NEDERLANDS RECHT: HET ONDERWIJS 26 PARAGRAAF DE MASTEROPLEIDING NEDERLANDS RECHT: DE TENTAMENS 28 PARAGRAAF DE MASTEROPLEIDING NEDERLANDS RECHT: HET PROGRAMMA 28 HOOFDSTUK 3. DE ACADEMISCHE OPLEIDING INTERNATIONAAL EN EUROPEES RECHT 32 PARAGRAAF 3.1. DE BACHELOROPLEIDING INTERNATIONAAL EN EUROPEES RECHT 32 PARAGRAAF DE BACHELOROPLEIDING INTERNATIONAAL EN EUROPEES RECHT : HET ONDERWIJS 32 PARAGRAAF DE BACHELOROPLEIDING INTERNATIONAAL EN EUROPEES RECHT : DE TENTAMENS 32 PARAGRAAF DE BACHELOROPLEIDING INTERNATIONAAL EN EUROPEES RECHT : HET PROGRAMMA 33 PARAGRAAF 3.2. DE MASTEROPLEIDING INTERNATIONAAL EN EUROPEES RECHT 35 PARAGRAAF DE MASTEROPLEIDING INTERNATIONAAL EN EUROPEES RECHT : HET ONDERWIJS 35 PARAGRAAF DE MASTEROPLEIDING INTERNATIONAAL EN EUROPEES RECHT : DE TENTAMENS 36 PARAGRAAF DE MASTEROPLEIDING INTERNATIONAAL EN EUROPEES RECHT : HET PROGRAMMA 37 HOOFDSTUK 4. DE ACADEMISCHE OPLEIDING NOTARIEEL RECHT 39 PARAGRAAF 4.1. DE BACHELOROPLEIDING NOTARIEEL RECHT 39 PARAGRAAF DE BACHELOROPLEIDING NOTARIEEL RECHT : HET ONDERWIJS 39

3 PARAGRAAF DE BACHELOROPLEIDING NOTARIEEL RECHT: DE TENTAMENS 39 PARAGRAAF DE BACHELOROPLEIDING NOTARIEEL RECHT: HET PROGRAMMA 40 PARAGRAAF 4.2. DE MASTEROPLEIDING NOTARIEEL RECHT 42 PARAGRAAF DE MASTEROPLEIDING NOTARIEEL RECHT : HET ONDERWIJS 42 PARAGRAAF DE MASTEROPLEIDING NOTARIEEL RECHT : DE TENTAMENS 43 PARAGRAAF DE MASTEROPLEIDING NOTARIEEL RECHT : HET PROGRAMMA 43 HOOFDSTUK 5. DE DUALE MASTEROPLEIDING NEDERLANDS RECHT 45 HOOFDSTUK 6. DE ONDERZOEKSMASTEROPLEIDING NEDERLANDS RECHT 47 HOOFDSTUK 6A. DE MASTEROPLEIDING FISCAAL RECHT 49 PARAGRAAF 6A.1. ALGEMEEN 49 PARAGRAAF 6A.2. ONDERWIJS 49 PARAGRAAF 6A.3. TENTAMENS EN EXAMENS 50 HOOFDSTUK 7. DE MASTEROPLEIDING EUROPEAN LAW 52 PARAGRAAF 7.1. ALGEMEEN 52 PARAGRAAF 7.2. DE ENGELSTALIGE MASTEROPLEIDING EUROPEAN LAW 52 PARAGRAAF 7.3. DE ENGELS-/NEDERLANDSTALIGE MASTER- OPLEIDING EUROPEAN LAW 52 HOOFDSTUK 8. DE GECOMBINEERDE OPLEIDINGEN RECHTSGELEERDHEID (NEDERLANDS RECHT) EN BEDRIJFSWETENSCHAPPEN (RECHT EN MANAGEMENT) 54 HOOFDSTUK 9. DE GECOMBINEERDE OPLEIDINGEN RECHTSGELEERDHEID (NEDERLANDS RECHT) EN ECONOMIE 56 HOOFDSTUK 10. DE GECOMBINEERDE MASTEROPLEIDINGEN NEDERLANDS RECHT, BELGISCH RECHT EN DUITS RECHT 58 PARAGRAAF NEDERLANDS RECHT 58 PARAGRAAF BELGISCH RECHT 59 PARAGRAAF DUITS RECHT 59 HOOFDSTUK 11. DE POST-INITIËLE MASTEROPLEIDING PALLAS LL.M. 61 HOOFDSTUK 12. DE ACADEMISCHE OPLEIDINGEN RECHTSGELEERDHEID (NEDERLANDS RECHT) EN NOTARIEEL RECHT IN DEELTIJD 62 PARAGRAAF HET ONDERWIJS VAN DE DEELTIJDSE OPLEIDINGEN 62 PARAGRAAF HET ONDERWIJS VAN DE DEELTIJDSE BACHELOROPLEIDINGEN 62 PARAGRAAF HET PROGRAMMA VAN DE DEELTIJDSE BACHELOROPLEIDINGEN 62 PARAGRAAF HET ONDERWIJS VAN DE DEELTIJDSE MASTEROPLEIDINGEN 63 PARAGRAAF DE TENTAMENS VAN DE DEELTIJDSE OPLEIDINGEN 63 HOOFDSTUK 13. HET HBO-SCHAKELPROGRAMMA 64

4 HOOFDSTUK 14. VRIJSTELLINGEN EN VOORKENNISVEREISTEN 65 PARAGRAAF VRIJSTELLINGEN 65 PARAGRAAF ALGEMENE BEPALINGEN 65 PARAGRAAF VRIJSTELLINGEN OP GROND VAN VOLTOOIDE MASTEROPLEIDINGEN OP HET GEBIED VAN DE RECHTSGELEERDHEID 65 PARAGRAAF VRIJSTELLINGEN OP GROND VAN VOLTOOIDE BACHELOROPLEIDINGEN OP HET GEBIED VAN DE RECHTSGELEERDHEID 67 PARAGRAAF VRIJSTELLINGEN OP GROND VAN NIET- VOLTOOIDE BACHELOROPLEIDINGEN OP HET GEBIED VAN DE RECHTSGELEERDHEID 69 PARAGRAAF VRIJSTELLINGEN OP GROND VAN VOLTOOIDE MASTEROPLEIDING NOTARIEEL RECHT EN OP GROND VAN VOLTOOIDE MASTEROPLEIDNG FISCAAL RECHT 69 HOOFDSTUK 17. SLOTBEPALINGEN 78 OVERGANGSREGELINGEN OER 79 PARAGRAAF VOORKENNISVEREISTEN 70 PARAGRAAF VOORKENNISVEREISTEN OPLEIDING NEDERLANDS RECHT 70 PARAGRAAF VOORKENNISVEREISTEN OPLEIDING INTERNATIONAAL EN EUROPEES RECHT 72 PARAGRAAF VOORKENNISVEREISTEN OPLEIDING NOTARIEEL RECHT 73 PARAGRAAF VOORKENNISVEREISTEN DUALE MASTEROPLEIDING ONDERNEMING & RECHT 74 PARAGRAAF VOORKENNISVEREISTEN ENGELS- /NEDERLANDSTALIGE MASTEROPLEIDING EUROPEAN LAW 74 PARAGRAAF VOORKENNISVEREISTEN MASTEROPLEIDING FISCAAL RECHT 75 HOOFDSTUK 15. BIJZONDERE BEPALINGEN MET BETREKKING TOT SCHRIFTELIJKE WERKSTUKKEN IN VERBAND MET OVERNAME EN BRONVERMELDING 78 HOOFDSTUK 16. RADBOUD HONOURS ACADEMY: ONDERWIJSPROGRAMMA 'LAW EXTRA' 78

5 PREAMBULE: DOELSTELLINGEN ACADEMISCHE RECHTENOPLEIDING RADBOUD UNIVERSITEIT NIJMEGEN Inleiding De faculteit stelt zich tot doel haar studenten te vormen tot academici, die door hun opleiding in staat zijn met gevoel voor maatschappelijke verantwoordelijkheid op zelfstandige wijze juridische problemen te onderkennen, te analyseren en op te lossen. Kenmerkend voor de academische vorming van de Nijmeegse rechtenstudent is de koppeling van het onderwijs aan het wetenschappelijke onderzoek. Het Nijmeegse academische onderwijs laat zich daarnaast voeden door problemen, die in de rechtspraktijk spelen en draagt bij aan het bedenken van oplossingen, die voor de praktijk relevant zijn. De kwaliteit van het academische onderwijs wordt mede getoetst aan opvattingen, die in de praktijk daarover leven. Het Nijmeegse onderwijs is ten slotte gericht op het leren analyseren van en oordelen over juridische vraagstukken. De facultaire doelstelling brengt met zich dat de Nijmeegse jurist zowel een brede, generalistische juridische vorming als een gedegen wetenschappelijktheoretische scholing heeft gehad en dat aan de opleiding, die hij volgt, in beginsel civiel effect is verbonden. Dit houdt in dat de opleiding Nederlands recht toegang geeft tot de advocatuur en de rechterlijke macht en de opleiding Notarieel recht tot het notariaat. De Nijmeegse jurist onderscheidt zich hierdoor enerzijds van andere academici, zoals de bestuurskundige, bedrijfskundige, criminoloog of econoom en anderzijds van de HBO-jurist. Hij beschikt over een grondige kennis van en een goed inzicht in de grondbegrippen, het systeem en de belangrijkste leerstukken op de hoofdgebieden van het recht. Hij is tevens in staat op systematische wijze kennis en inzicht te verwerven, die hij toetst op praktische rechtszin en die hij op schriftelijke of mondelinge wijze toegankelijk weet te maken voor anderen. Hij laat zich leiden door de professionele standaarden van ethiek, waarmee hij in de studie in zekere mate vertrouwd is geraakt. Uitwerking van de doelstelling De drie hoofdelementen in een academische opleiding zijn traditioneel kennis en inzicht, vaardigheid en attitude. De Nijmeegse juridische faculteit heeft voor haar opleidingen een specifieke visie op deze elementen ontwikkeld. In een universitaire opleiding staat de verwerving van gedegen wetenschappelijke kennis en inzicht niet op zichzelf. Kennis, inzicht en reflectie De opleidingen zijn erop gericht dat de afgestudeerde over de kennis en het inzicht beschikt, die noodzakelijk is voor een beginnend jurist in de beroepspraktijk. Zij kennen daarom een positiefrechtelijke inslag. De faculteit heeft ervoor gekozen om in de eerste drie jaren van elke opleiding (de bacheloropleiding) het accent te leggen op grote vakken, die corresponderen met de hoofdgebieden van het recht (burgerlijk recht en burgerlijk procesrecht, straf- en strafprocesrecht, staatsrecht, bestuurs- en bestuursprocesrecht, ondernemingsrecht, Europees recht). De hoofdvakken komen gedurende de gehele opleiding terug en worden steeds uitgediept (de filosofie van de lange lijnen). Het onderwijs in deze vakken is in semesters verdeeld. De stof behoeft zo niet in kleine eenheden te worden gepresenteerd. Het betreffende rechtsgebied kan als een stelselmatig geheel worden uitgelegd. Bovendien is veel oefening in het analyseren van juridische problemen mogelijk. Tevens worden handboeken voorgeschreven. Het vergaren van kennis staat in deze visie ten dienste aan het verwerven van inzicht. De facultaire keuze voor het aanbieden van grote vakken brengt met zich dat de student in de bachelorfase weinig keuzevrijheid heeft. Zij heeft als voordeel dat voor een belangrijk deel aan de vereisten van het civiel effect is voldaan. In de masterfase staat overigens de keuzevrijheid van de student voorop. Van de positiefrechtelijke vakken krijgt het burgerlijke recht verhoudingsgewijs veel aandacht in de Nijmeegse opleidingen. Deze keuze weerspiegelt de belangstelling van de Nijmeegse student. De faculteit verzekert dat in alle hoofdvakken tevens de Europeesrechtelijke invloed op het betreffende rechtsgebied naar voren komt. Relativering van en reflectie op de kennis van en het inzicht in de positiefrechtelijke vakken wordt voorts gewaarborgd door de rechtsvergelijkende dimensie, die - evenals het Europese recht - zo veel mogelijk in het onderwijs van deze vakken zelf naar voren komt, en door het onderwijs in de niet-positiefrechtelijke vakken, zoals rechtsgeschiedenis (die tevens vergelijkend van aard is), rechtsfilosofie en rechtssociologie. Parate kennis en inzicht zijn noodzakelijk, maar niet voldoende voor een wetenschappelijke, academische opleiding. Kennis en inzicht worden verdiept, indien leerstukken onderwerp van discussie worden gemaakt. Daarnaast is een juridische figuur vaak niet eenduidig te verklaren. Op een bepaald juridisch probleem zijn soms meer beargumenteerde antwoorden mogelijk. Een 5

6 dergelijke aanpak van de stof leidt ertoe dat de student een kritische benadering ontwikkelt ten aanzien van het recht. Hij is bereid tot argumenteren over oplossingen, verklaringen en interpretaties en leert een gemotiveerd, eigen standpunt te bepalen. Daarbij wordt tevens de wisselwerking tussen onderwijs en onderzoek betrokken. Na een generalistische vooropleiding volgen verdieping en verbreding in de masterfase, die een zekere mate van specialisatie in een bepaald rechtsgebied brengt. De student leert met name in deze fase van de studie (1) het bestuderen en problematiseren van complexe juridische figuren en vraagstukken (die uit het eigen onderzoek van de docent kunnen worden geput), (2) het onderkennen, analyseren en beoordelen van nieuwe juridische problemen en (3) het zelfstandig verwerven van nieuwe juridische kennis. Een deel van deze nieuwe problemen houdt verband met de sociaal-economische en maatschappelijke ontwikkelingen, de voortschrijdende internationalisering en Europeanisering en de diversificatie van het recht. Op deze invloed wordt voor zover mogelijk, geïnspireerd door verricht onderzoek, in het onderwijs de aandacht gevestigd. De faculteit beschouwt de Nijmeegse juridische opleidingen als de noodzakelijke som van de generalistische bacheloropleiding en de meer specialistische masteropleiding. Zij garandeert een hoge kwaliteit van deze opleidingen. Die kwaliteit wordt geborgd door periodiek onderzoek onder studenten en werkgevers en eigen evaluaties. De faculteit realiseert de geschetste wijze van aanpak in al haar opleidingen. Zij vergt veel van haar docenten. Zij moeten een wetenschappelijke instelling hebben en moeten in beginsel zelf onderzoek verrichten. De verwezenlijking van deze aanpak behoeft de voortdurende aandacht van het faculteitsbestuur, de opleidingscommissie en de verantwoordelijke hoogleraren. Zij vraagt om voorlichting, intensieve begeleiding (en training) van docenten. Alleen op deze wijze ontstaat er draagvlak binnen de faculteit. Vaardigheid Rechtswetenschap is een tekstwetenschap. Het bronnenmateriaal van de jurist bestaat uit gezaghebbende teksten, waaraan hij een betekenis moet ontlokken. Belangrijke vaardigheden van een jurist zijn het zich goed in woord en geschrift kunnen uitdrukken, het argumenteren en het betogen. Deze vaardigheden worden getraind tijdens het werkgroeponderwijs, bijvoorbeeld bij de behandeling van aan de praktijk ontleende casus, of op andere wijze, bijvoorbeeld in het propedeusevak Academische Vaardigheden, door het schrijven van essays in het vervolg van de bachelorfase en het schrijven van een scriptie in de masterfase. De faculteit organiseert een scriptiecollege ter begeleiding van de scriptiestudent en ter voorkoming van studievertraging bij dit onderdeel van de studie. In de opleidingen van de faculteit komt de oefening van schriftelijke en mondelinge vaardigheden op een geïntegreerde wijze aan bod in de voor ieder jaar van de bacheloropleiding verplichte oefenrechtbank (rota: rota criminalis (jaar 1), rota administrativa of Europaea/Internationalis (jaar 2), rota carolina (jaar 3)). De rota's kennen een toenemende graad van moeilijkheid en intensiteit. Ook het onderwijs in de vaardigheden kent de al genoemde lange lijn: zij worden in de loop van de studie uitgediept. De faculteit bewaakt deze lijn en zorgt voor een goede onderlinge afstemming van de rota's. Het praktijkelement is door de rota's hecht in de opleidingen verankerd geraakt. De faculteit richt zich niet op de training van specifieke beroepsvaardigheden. Zij leidt namelijk geen zogeheten professionals (advocaten, rechters, etc.) op. Hoe praktisch de juridische opleiding ook zal worden, het is naar de opvatting van de beroepsgroepen toch nooit praktisch genoeg. Zij hebben in de voor hun opleiding specifieke wensen voorzien door eigen postinitiële beroepsopleidingen. De faculteit richt zich daarom in haar opleidingen niet op de introductie van nieuwe, op de beroepspraktijk gerichte vakken, maar op de mogelijke verbetering van (de samenhang tussen) bestaande practica (rota's). De vorming tot jurist is echter in de visie van de faculteit niet voltooid door de afronding van de initiële rechtenopleiding. Zij richt zich daarom mede op de postinitiële vorming van de afgestudeerde jurist. Zij beseft dat het levenslang leren een van de maatschappelijke ankerpunten in een kennissamenleving is. De faculteit verzorgt opleidingen voor afgestudeerde juristen via het CPO, het Nijmeegse centrum voor postacademisch juridisch onderwijs, en in samenwerking met de beroepsgroepen. Op deze wijze is tevens een goede afstemming mogelijk tussen initieel en postinitieel onderwijs. Attitude De student dient tijdens de opleiding een bepaalde attitude te ontwikkelen. Eén aspect van die attitude bestaat uit de al genoemde kritische benadering van het recht en zijn functioneren in de samenleving. De student is door zijn opleiding in staat tot reflectie op het positieve recht. Juist van academische juristen wordt verwacht dat zij zelfstandig nieuwe situaties kunnen beoordelen en een eigen 6

7 gewetensvolle inbreng hebben. Een ander aspect van die attitude is het zich eigen maken van een integere levens- en werkhouding. De faculteit stimuleert dat studenten zich verantwoordelijk opstellen in en buiten het recht. Zij maakt hen vertrouwd met professionele standaarden en werkwijzen (zoals het aanleren van een adequate bronvermelding, het zorgvuldig citeren, de fatsoenlijke bejegening van medestudenten en medewerkers in woord en geschrift, e.d.). Docenten kunnen het besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid bij studenten mede stimuleren door te wijzen op de levensbeschouwelijke aspecten van een bepaald vraagstuk. De beginselen van rechtvaardigheid, die een lange geschiedenis hebben, kunnen als gezichtspunt dienen. Vanuit deze traditie kunnen docenten aandacht vragen voor thema's als de persoonlijke waardigheid van de mens, vrede en veiligheid, of de bescherming van zwakken in de samenleving. De student De faculteit beoogt aantrekkelijk te zijn voor de gemotiveerde VWO-student. Zij beschouwt het VWO-diploma als een volwaardig entreebiljet voor universitair onderwijs. Zij is om die reden tegen selectie aan het begin van de studie ("aan de poort"). Het eerste jaar van de studie heeft een tweeledig doel. Het is bedoeld om de student kennis te laten maken met de belangrijkste vakken van de opleiding en hem daarvoor te enthousiasmeren. Hij krijgt zo een goed beeld van de studie. Het eerste jaar dient eveneens tot selectie. De student moet zo snel mogelijk weten of de keuze voor de rechtenstudie de juiste is geweest. De strenge selectie in het eerste jaar kan leiden tot lagere rendementen dan in de andere bachelorjaren. De studeerbaarheid van het eerste jaar wordt echter niet uit het oog verloren. De faculteit heeft een beleid ontwikkeld voor de selectie in het eerste jaar (zoals dringend advies, beperkte hoeveelheid tentamenkansen, gekoppeld aan tijdsduur, etc.). De faculteit onderzoekt met regelmaat de studievoortgang in de eerste jaren van de studie. Mocht deze te wensen overlaten, dan neemt de faculteit maatregelen om de voortgang te bevorderen. De student moet binding ontwikkelen met de Nijmeegse rechtenfaculteit en universiteit. Die band moet vanaf het eerste jaar van zijn studie ontstaan. Zij wordt bijvoorbeeld versterkt door het creëren van een academisch gevoel (studeren aan een universiteit), de inrichting van het onderwijs (kleinschaligheid) en de intensivering van het onderwijs, zoals het laten maken van opdrachten, waardoor de student zelf aan het werk moet. Het moet de student duidelijk worden gemaakt (bijv. door middel van het tutoraat en de hoorcolleges Inleiding in het recht) wat van hem wordt verwacht. De faculteit biedt kwalitatief hoogwaardig onderwijs en verwacht daarom van de student dat de studie een centrale plaats in zijn leven inneemt. Discipline, doorzettingsvermogen en aanwezigheid (ook buiten het onderwijs) dragen bij aan een snelle en succesvolle afronding van de opleiding. De faculteit draagt zorg voor het laten ontstaan van die binding en van een juist verwachtingspatroon bij de student. De faculteit stimuleert dat een student, zeker indien hij verder in zijn studie is gevorderd, activiteiten naast de studie ontplooit, bijvoorbeeld door het lopen van een stage in de praktijk, verblijf in het buitenland, het volgen van een tweede studie, bachelor- of masteropleiding, facultaire of niet-facultaire bestuursactiviteiten, het werken in een rechtswinkel, etc. Een dergelijke activiteit vergroot de aantrekkelijkheid van een student op de arbeidsmarkt, draagt bij aan de ontplooiing van de student en zorgt voor een verantwoorde oriëntatie op zijn latere beroepsleven. De faculteit vindt het aanvaardbaar dat hierdoor enige studievertraging ontstaat. Hoewel de faculteit zich vooral richt op de gemotiveerde VWO-student, is zij van opvatting dat goede, afgestudeerde HBO-studenten niet belet mogen worden door te stromen naar het wetenschappelijke onderwijs. Zij ontwikkelt ter facilitering van deze doorstroom een uitgebalanceerd programma, dat regelmatig wordt geëvalueerd. De excellente student De faculteit garandeert aan al haar studenten kwalitatief goed onderwijs. Zij beoogt voor al haar studenten gelijkelijk hoogwaardig academisch onderwijs te verzorgen in de bachelor- en masterfase. Voor de meest getalenteerden heeft zij twee bijzondere masteropleidingen ontwikkeld, de duale master Onderneming & Recht en de onderzoeksmaster Onderneming & Recht (die overigens ook toegankelijk zijn voor de meest getalenteerde rechtenstudenten van andere faculteiten in Nederland). De faculteit stimuleert dat excellente studenten voor deze masters kiezen. De masters sluiten aan bij het door de KNAW erkende Nijmeegse Onderzoekcentrum Onderneming & Recht (OO&R), een samenwerkingsverband van de Nijmeegse juridische faculteit en een aantal vooraanstaande nationaal en internationaal opererende advocaten- en notariskantoren en bedrijven. De beide masters kennen docenten van uitstekend 7

8 niveau (deels afkomstig uit de wetenschap, deels afkomstig uit de praktijk). De student maakt binnen deze opleidingen kennis met de top van het universitaire onderwijs en onderzoek en de top van de beroepspraktijk. Het onderwijs staat niet open voor reguliere masterstudenten. Het laatste jaar van de onderzoeksmaster richt zich op de achtergronden en de methodologie van het doen van rechtswetenschappelijk onderzoek en het aanleren van onderzoeksvaardigheden. Een aantal van de vakken uit deze fase maakt verplicht deel uit van de onderzoeksopleiding voor de junior-onderzoekers van het OO&R. De faculteit streeft ernaar een aantal van de vakken eveneens te verplichten voor andere facultaire junior-onderzoekers. De faculteit ontplooit initiatieven om ook in de bachelorfase getalenteerde of excellente studenten extra (onderwijs)activiteiten aan te bieden buiten het reguliere curriculum om. Op deze wijze ontstaat een betere aansluiting op de twee topmasters, de duale master en de onderzoeksmaster Onderneming & Recht. Het wekken van belangstelling voor deze masters kan dan bovendien in een eerdere fase van de studie plaatsvinden. Voor de excellente student heeft de Nijmeegse juridische faculteit bovendien de twee multidisciplinaire onderwijsprogramma's Recht & Management en Recht & Economie ontwikkeld. Deze gecombineerde opleidingen bieden de goede VWO-student de gelegenheid om in twee verschillende wetenschappelijke disciplines af te studeren. Voorop staat dat ook in deze onderwijsprogramma s de juridische opleiding leidt tot civiel effect. Profielkenmerken van het onderwijs De Nijmeegse faculteit heeft een aantal profielkenmerken geformuleerd, waaraan het onderwijs voor alle studenten moet voldoen. Zij onderscheidt zich met het geheel van deze kenmerken van andere juridische faculteiten in Nederland. Kleinschaligheid De faculteit hecht aan de kleinschaligheid van haar belangrijkste onderwijsvormen (werkgroepen en rota's) over de gehele studie. Kleinschaligheid brengt met zich dat de contacten tussen studenten en docent en de studenten onderling intensief zijn. De toepassing van kennis en het aanscherpen van inzicht kunnen in werkgroepen van beperkte omvang op optimale wijze geschieden. Tevens ontstaat er ruimte voor gedachtenuitwisseling tussen studenten en docenten en voor persoonlijk contact tussen student en docent, omdat de student weet wie de docent is en andersom. Kleinschaligheid stimuleert het wetenschappelijke karakter van het onderwijs. Zij biedt de beste kansen voor de persoonlijke, academische en professionele ontplooiing van de student. De kleinschaligheid stelt de faculteit bovendien in staat de studievoortgang van studenten te volgen. Het streven naar kleinschaligheid beoogt niet het hoorcollege af te schaffen. Naar facultaire opvatting is het hoorcollege een ideale onderwijsvorm om studenten te enthousiasmeren en te motiveren, de actualiteit aan de orde te stellen, het wetenschappelijke denken voor het voetlicht te brengen en grote lijnen in de stof aan te brengen. Kleinschaligheid moet worden ondersteund door uitstekende materiële voorzieningen (goed uitgeruste werkgroep- en rotazalen, het Studeon, ruime ICT-mogelijkheden (bijv. door de inzet van Blackboard), ruimtes voor studenten om samen te werken, studieplaatsen). De faculteit streeft naar een voortdurende modernisering van haar voorzieningen. Interactief Een tweede profielkenmerk van het Nijmeegse onderwijs is interactiviteit, die nauw samenhangt met de kleinschaligheid. Het onderwijs heeft niet alleen kennisoverdracht tot doel, maar is eveneens gericht op het bewerkstelligen van interactie. Het is van groot belang een balans te vinden tussen kennisoverdracht en interactie. De doelstelling van het interactieve onderwijs is tweeledig. Het stimuleert de student (en de docent) goed voorbereid naar werkgroep en practica te komen. Het beoogt daarnaast de student actief deel te laten nemen aan die werkgroepen en de practica, zelf antwoorden te formuleren en na te denken over de stof. Idealiter komt er een samenspraak op gang tussen studenten onderling en tussen studenten en docent. Het interactieve onderwijs sluit dus nauw aan bij de in dit visiedocument uitgewerkte doelstellingen van de faculteit ten aanzien van kennis, inzicht, reflectie, vaardigheid en attitude. Het beoogt de student onder andere een kritische benadering ten aanzien van het recht bij te brengen en het problematiseren van de stof onder de knie te krijgen. De samenhang tussen onderwijs en onderzoek wordt benadrukt. Het dwingt de student tevens om meer tijd aan zijn studie te besteden. De faculteit draagt - gelet op het belang van dit profielkenmerk - zorg ervoor dat het interactieve onderwijs in alle lagen van de faculteit op de agenda staat. Het is een opdracht aan elke docent om dit profielkenmerk te verwezenlijken. Het 8

9 onderwijsmateriaal is zodanig samengesteld dat dit kenmerk optimaal aan bod kan komen. Grensverleggend De faculteit is in haar onderwijs grensverleggend door de internationale oriëntatie. Die oriëntatie is vorm gegeven in vakken, studievarianten, studentenen docentenuitwisseling en in de samenwerking met een groot aantal universiteiten in en buiten Europa. De faculteit streeft ernaar dat in het onderwijs zelf de internationale, vooral Europese, dimensie van het betreffende rechtsgebied aan bod komt. Het grensverleggende karakter komt daarnaast mede in het onderwijs tot uitdrukking door vergelijking met het recht van de Nederland omringende landen. De faculteit stimuleert dat haar eigen studenten voor een bepaalde periode in het buitenland gaan studeren. Voor de opleiding Internationaal en Europees recht is een verblijf in het buitenland zelfs verplicht. De faculteit stimuleert tevens dat docenten een periode in het buitenland verblijven. Zij ontvangt graag buitenlandse studenten en docenten in Nijmegen. Zij hecht aan de internationale samenwerking en uitwisseling om in elk geval enig oog voor buitenlandse maatstaven te garanderen. Praktijkgericht De faculteit profileert zich blijvend als een toonaangevende onderwijs- én onderzoeksinstelling. Zij combineert het wetenschappelijke karakter van haar opleidingen met een gerichtheid op de juridische beroepspraktijk. Haar afgestudeerden zijn inzetbaar op een breed beroepsterrein en in velerlei maatschappelijke functies. De rechtspraktijk vormt mede het toetsingskader van de kwaliteit van het onderwijs. Kenmerkend voor het Nijmeegse onderwijs in de positiefrechtelijke vakken is de wisselwerking tussen theorie en praktijk. Onderwijs zonder voeding uit de rechtspraktijk en zonder relevantie voor de oplossing van praktische problemen is een tamelijk vruchteloze bezigheid, tegelijkertijd kan een adequate beoefening van de praktijk niet zonder een gedegen theoretische ondergrond. 9

10 HOOFDSTUK 1. ALGEMENE BEPALINGEN PARAGRAAF 1.1. DE OPLEIDINGEN Artikel 1 Het onderwijs- en examenprogramma van de academische opleidingen, behorende tot de studie der rechtsgeleerdheid aan de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Radboud Universiteit Nijmegen wordt vastgesteld in overeenstemming met deze regeling. Artikel 2 1. De faculteit kent de volgende bacheloropleidingen met een studielast van 180 EC: a. de opleiding Rechtsgeleerdheid (Nederlands recht); b. de opleiding Internationaal en Europees recht; c. de opleiding Notarieel recht. 2. De bacheloropleiding omvat een programma van drie studiejaren, het B1- jaar, het B2-jaar en het B3-jaar genoemd. 3. Een studiejaar bestaat uit twee semesters van veertien weken. 4. In het propedeutisch B1-jaar bestaat elk semester uit twee perioden van elk zeven weken. 5. Aan de bacheloropleiding is een examen verbonden. Artikel 3 1. De faculteit kent de volgende masteropleidingen met een studielast van 60 EC: a. de opleiding Nederlands recht; b. de opleiding Internationaal en Europees recht; c. de opleiding Notarieel recht; d. de opleiding European Law. 2. De masteropleiding omvat een programma van één studiejaar. 3. Het studiejaar bestaat uit twee semesters van veertien weken. 4. Aan de masteropleiding is een examen verbonden. Artikel 4 1. De faculteit kent de volgende masteropleidingen met een van artikel 3, lid 1, afwijkende studielast: a. de duale masteropleiding Nederlands recht, met een studielast van 80 EC; b. de Onderzoeksmasteropleiding Nederlands recht, met een studielast van 120 EC. 2. De faculteit kent de volgende gecombineerde masteropleidingen met een van artikel 3, lid 1, afwijkende studielast: a. de gecombineerde masteropleiding Nederlands en Belgisch recht; b. de gecombineerde masteropleiding Nederlands en Duits recht. 3. De faculteit kent de volgende schakelprogramma's met de navolgende studielast: a. het bachelorprogramma ten behoeve van de gecombineerde opleidingen Rechtsgeleerdheid (Nederlands recht) en Bedrijfswetenschappen (Recht en Management), met een studielast van 72 EC 1 ; b. het bachelorprogramma ten behoeve van de gecombineerde opleidingen Rechtsgeleerdheid (Nederlands recht) en Economie (Recht en Economie), met een studielast van 78 of 84 EC; c. het HBO-schakelprogramma ten behoeve van de toelating tot de masteropleiding Nederlands recht, met een studielast van 80 EC. Artikel 5 De faculteit neemt deel aan de post-initiële masteropleiding Pallas LL.M. European Business law, met een studielast van 72 EC. Artikel De algemene eindtermen van de academische opleiding Rechtsgeleerdheid (Nederlands recht) luiden als volgt: De academische opleiding Rechtsgeleerdheid (Nederlands recht) beoogt in het algemeen zodanige kennis, vaardigheid en inzicht bij te brengen op het gebied van het Nederlands recht, dat de afgestudeerde in staat is tot een zelfstandige beoefening van juridische functies en in aanmerking komt voor een eventuele vervolgopleiding tot wetenschappelijk onderzoeker. Het onderwijs en de examens waarborgen dat de afgestudeerde voldoet 1 Artikel 4, lid 3a is gewijzigd per 1 september Artikel 6 is gewijzigd per 1 september

11 aan de eisen die worden gesteld voor de toelating tot functies, voor de vervulling waarvan bij of krachtens de wet de hoedanigheid van meester in de rechten (Nederlands recht) als vereiste is gesteld. 2. De eindtermen van de bacheloropleiding Rechtsgeleerdheid (Nederlands recht) luiden als volgt: a. De afgestudeerde heeft zeer grondige kennis van het privaatrecht en grondige kennis van het staatsrecht, bestuurs(proces)recht en straf(proces)recht. De kennis betreft de grondbegrippen, de structuur en de kernleerstukken van de betreffende vakgebieden. De afgestudeerde heeft daarmee een integraal beeld van het positieve recht van de hoofdgebieden van het recht. De afgestudeerde heeft voorts gedegen kennis van het Europees recht, de rechtsgeschiedenis, ondernemings- en mededingingsrecht, burgerlijk procesrecht, en belasting- of sociaal recht. De afgestudeerde heeft basiskennis van het internationale recht, filosofie, rechtsfilosofie of rechtssociologie, van economie, rechtseconomie, alsmede van balans lezen. Kern: grondige brede kennis van het Nederlands recht en van enkele metajuridische vakken b. De afgestudeerde kan de hierboven genoemde kennis toepassen op juridische problemen uit de rechtspraktijk en op rechtsvragen. Hij kan de problemen in het passende juridisch kader plaatsen en oplossingsrichtingen benoemen en heeft daarbij oog voor raakvlakken met andere rechtsgebieden en voor de historische en maatschappelijke context. Kern: analyseren en oplossen van juridische problemen c. De afgestudeerde is in staat zich een oordeel te vormen over vraagstukken binnen het vakgebied met inachtneming van algemene juridisch wetenschappelijke elementen als ook van maatschappelijke (ethische) aspecten. Kern: oordeelsvorming in juridisch en maatschappelijk perspectief d. De afgestudeerde kan op heldere en overtuigende wijze zowel schriftelijk als mondeling met docenten en medestudenten problemen en vraagstukken van juridische aard bespreken en ter discussie stellen. Kern: mondelinge en schriftelijke interactie met studiegenoten en docenten e. De afgestudeerde is in staat op beperkte schaal en binnen een ondersteunend kader een onderzoeksvraag inzake een juridisch vraagstuk te onderscheiden en te formuleren. Hij is in staat dit probleem volgens de methoden van de rechtswetenschap op te lossen. Kern: eenvoudig wetenschappelijk onderzoek onder begeleiding f. De student is in staat voor zijn verdere wetenschappelijke beroepsontwikkeling een keuze te maken en eigen juridische interesses te ontwikkelen. Kern: verdere (juridische) ontwikkeling na afronden bachelor 3. De eindtermen van de masteropleiding Nederlands recht luiden als volgt: a. De afgestudeerde heeft grondige, verdiepte en verbrede kennis van en inzicht in het Nederlands recht, in het bijzonder het Burgerlijk recht of het Strafrecht of het Staats- en Bestuursrecht of het Ondernemingsrecht of het Handels- en Economisch recht of het Fiscale recht of in een eigen samengestelde en door de examencommissie goedgekeurde richting binnen het Nederlands recht. Kern: grondige verdiepte en verbrede kennis van het Nederlands recht b. De afgestudeerde kan complexe juridische problemen in de praktijk binnen een juridisch conceptueel kader analyseren en oplossen. Hij kan de problemen zonodig vanuit meerdere rechtsgebieden benaderen, oplossingsrichtingen benoemen en ze specialistisch uitwerken. Kern: analyseren en oplossen van complexe juridische problemen c. De afgestudeerde is in staat zich een oordeel te vormen over vraagstukken binnen het vakgebied met inachtneming van algemene juridisch wetenschappelijke elementen als ook van maatschappelijke (ethische) aspecten. Kern: oordeelsvorming in juridisch en maatschappelijk perspectief b. De afgestudeerde kan als jurist in de beroepspraktijk aan de slag. Hij voldoet aan de vereisten zoals vastgelegd bij of krachtens de Wet Rechtspositie Rechterlijke Ambtenaren en de Advocatenwet. Kern: formele vereisten beroepsgroep e. De afgestudeerde kan in zijn beroep op overtuigende wijze zowel schriftelijk als mondeling het discours aangaan met vakgenoten in wetenschap en beroepspraktijk. In de communicatie over en weer met cliënten kan hij over juridische vraagstukken helder en 11

12 begrijpelijk het gesprek voeren. Ook schriftelijk is hij in staat zijn cliënten adequaat te informeren. Kern: mondelinge en schriftelijke interactie met vakgenoten en leken f. De afgestudeerde is in staat om een wetenschappelijke onderzoeksvraag (probleemstelling) te formuleren. Hij kan door middel van analyse van de wetsgeschiedenis, de wetsystematiek, de wetsuitleg (jurisprudentie) en de rechtsvergelijking onderzoeksvragen en rechtsvragen beantwoorden. Hij is in staat daarbij de doorwerking van het Europese/internationale recht te betrekken. Hij kan zijn antwoord betekenis verlenen en toetsen vanuit het perspectief van de praktische rechtszin. Kern: wetenschappelijk onderzoek g. De afgestudeerde is in staat een verantwoorde persoonlijke beroepskeuze te maken. De afgestudeerde kan zijn permanente juridische professionalisering vormgeven zowel in beroepsmatige zin als in wetenschappelijke zin. Kern: verdere(juridische) ontwikkeling na afronden master Artikel De algemene eindtermen van de academische opleiding Internationaal en Europees recht luiden als volgt: De academische opleiding Internationaal en Europees recht beoogt in het algemeen zodanige kennis, vaardigheid en inzicht bij te brengen op het gebied van het Internationale en Europese recht, dat de afgestudeerde in staat is tot een zelfstandige beoefening van juridische functies en in aanmerking komt voor een eventuele vervolgopleiding tot wetenschappelijk onderzoeker. Het onderwijs waarborgt dat de afgestudeerde voldoet aan de eisen die worden gesteld voor de toelating tot functies voor de vervulling waarvan bij of krachtens de wet de hoedanigheid van meester in de rechten (Nederlands recht) als vereiste geldt en tevens beschikt over een zeer gedegen kennis op het gebied van het Europees recht. Hiertoe wordt in het bijzonder aandacht besteed aan de doorwerking van het Europese recht in de Nederlandse rechtsorde. De vereiste internationaal publiekrechtelijke basis wordt gewaarborgd in het onderwijs, waar de meest relevante materiële en institutionele vraagstukken aan de orde komen. 3 Artikel 7 is gewijzigd per 1 september De eindtermen van de bacheloropleiding Internationaal en Europees recht luiden als volgt: a. De afgestudeerde heeft zeer grondige kennis van het Europees recht en het Internationaal recht en van het constitutionele, institutionele, en (delen van het) materiële recht van de Europese Unie. De afgestudeerde heeft grondige kennis van grondbegrippen, structuur en kernleerstukken van het privaatrecht, staatsrecht, inclusief het staatsrecht van de landen van de EU, bestuurs(proces)recht, en straf(proces)recht, en, alsmede gedegen kennis van het burgerlijk procesrecht en ondernemings- en handelsrecht. De afgestudeerde heeft basiskennis van rechtsfilosofie, rechtseconomie. Kern: grondige brede kennis van het Internationaal en Europees recht, alsmede van het Nederlands recht en van enkele metajuridische vakken b. De afgestudeerde kan de hierboven genoemde kennis toepassen op problemen in de rechtspraktijk en op rechtsvragen. Hij kan de problemen in het passende juridisch kader plaatsen en oplossingsrichtingen benoemen en heeft daarbij oog voor raakvlakken met andere rechtsgebieden en voor de maatschappelijke context. Kern: analyseren en oplossen van juridische problemen c. De afgestudeerde is in staat zich een oordeel te vormen over vraagstukken binnen het vakgebied met inachtneming van algemene juridisch wetenschappelijke elementen als ook van maatschappelijke (ethische) aspecten. Kern: oordeelsvorming in juridisch en maatschappelijk perspectief d. De afgestudeerde kan op heldere en overtuigende wijze zowel schriftelijk als mondeling met docenten en medestudenten problemen en vraagstukken van juridische aard bespreken en ter discussie stellen. Kern: mondelinge en schriftelijke interactie met studiegenoten en docenten e. De afgestudeerde is in staat op beperkte schaal en binnen een ondersteunend kader een onderzoeksvraag inzake een juridisch vraagstuk te onderscheiden en te formuleren. Hij is in staat dit 12

13 probleem volgens de methoden van de rechtswetenschap op te lossen. Kern: eenvoudig wetenschappelijk onderzoek onder begeleiding f. De student is in staat voor zijn verdere wetenschappelijke beroepsontwikkeling een keuze te maken en eigen juridische interesses te ontwikkelen. Kern: verdere(juridische) ontwikkeling na afronden bachelor 3. De eindtermen van de masteropleiding Internationaal en Europees recht luiden als volgt: a. De afgestudeerde heeft grondige, verdiepte en verbrede kennis van en inzicht in het Internationaal en/of Europees recht. De afgestudeerde heeft kennis van en inzicht in de algemene kenmerken van de rechtsorde van een land buiten Nederland. Daarnaast heeft hij kennis van rechtsfilosofie in Europees perspectief, rechtssociologie in Europees perspectief of rechtsgeschiedenis in Europees perspectief. Kern: verdere (juridische) ontwikkeling na afronden bachelor b. De afgestudeerde kan complexe juridische problemen in de rechtspraktijk binnen een juridisch conceptueel kader analyseren en oplossen. Hij kan de problemen zonodig vanuit meerdere rechtsgebieden benaderen, oplossingsrichtingen benoemen en ze specialistisch uitwerken. Kern: analyseren en oplossen van complexe juridische problemen c. De afgestudeerde is in staat zich een oordeel te vormen over vraagstukken binnen het vakgebied met inachtneming van algemene internationaal en/of Europeesrechtelijke wetenschappelijke elementen als ook van maatschappelijke (ethische) aspecten. Kern: oordeelsvorming in juridisch en maatschappelijk perspectief d. De afgestudeerde kan als jurist in de beroepspraktijk aan de slag. Hij voldoet aan de vereisten zoals vastgelegd bij of krachtens de Wet Rechtspositie Rechterlijke Ambtenaren en de Advocatenwet. Kern: formele vereisten beroepsgroep e. De afgestudeerde kan in zijn beroep op overtuigende wijze zowel schriftelijk als mondeling het discours aangaan met vakgenoten in wetenschap en beroepspraktijk. In de communicatie over en weer met cliënten kan hij over juridische vraagstukken helder en begrijpelijk het gesprek voeren. Ook schriftelijk is hij in staat zijn cliënten adequaat te informeren. Kern: mondelinge en schriftelijke interactie met vakgenoten en leken f. De afgestudeerde is in staat om een wetenschappelijke onderzoeksvraag (probleemstelling) op het rechtsgebied van het Internationaal en Europees recht te formuleren. Hij kan door middel van analyse van de wetsgeschiedenis, de wetsystematiek, de wetsuitleg (jurisprudentie) en de rechtsvergelijking onderzoeksvragen en rechtsvragen beantwoorden. Hij kan zijn antwoord betekenis verlenen en toetsen vanuit het perspectief van de praktische rechtszin. Kern: wetenschappelijk onderzoek g. De afgestudeerde is in staat een verantwoorde persoonlijke beroepskeuze te maken. De afgestudeerde kan zijn permanente juridische professionalisering vormgeven zowel in beroepsmatige zin als in wetenschappelijke zin. Kern: verdere(juridische) ontwikkeling na afronden master Artikel De algemene eindtermen van de academische opleiding Notarieel recht luiden als volgt: De academische opleiding Notarieel recht beoogt zodanige kennis, vaardigheid en inzicht bij te brengen op het gebied van de voor het notariaat, en de daarmede nauw verwante beroepsgroepen, relevante onderdelen van het recht, dat de afgestudeerde in staat is tot een zelfstandige uitoefening van juridische functies, in het bijzonder in de notariële beroepspraktijk en in aanmerking komt voor een eventuele vervolgopleiding tot wetenschappelijk onderzoeker. Het onderwijs en de examens waarborgen dat de afgestudeerde voldoet aan de eisen die bij of krachtens de wet gesteld worden voor de toelating tot functies in de notariële beroepspraktijk en waaraan de hoedanigheid van meester in de rechten verbonden is. 2. De eindtermen van de bacheloropleiding Notarieel recht luiden als volgt: a. De afgestudeerde heeft zeer grondige kennis van het privaatrecht, van het personen- en familierecht, de successiewetgeving en grondige kennis van het voor de notariële praktijk relevante belastingrecht, het ondernemingsrecht, het erfrecht en het huwelijksvermogensrecht. De kennis betreft de grondbegrippen, de 4 Artikel 8 is gewijzigd per 1 september

14 structuur en de kernleerstukken van de betreffende vakgebieden. De afgestudeerde heeft daarmee een integraal beeld van het positieve recht van de hoofdgebieden van het recht. De afgestudeerde heeft voorts gedegen kennis van het burgerlijk procesrecht, het sociaal zekerheidsrecht, het internationaal privaatrecht, rechtsgeschiedenis, het agrarisch recht en het bestuursrecht. De afgestudeerde heeft basiskennis van rechtsfilosofie of rechtssociologie, en van economie, rechtseconomie, alsmede van balanslezen. Kern: grondige brede kennis van het Notarieel recht, alsmede het Nederlands recht, en van enkele metajuridische vakken b. De afgestudeerde kan de hierboven genoemde kennis toepassen op juridische problemen uit de notariële rechtspraktijk en op rechtsvragen. Hij kan de problemen in het passende juridisch kader plaatsen en oplossingsrichtingen benoemen en heeft daarbij oog voor raakvlakken met andere rechtsgebieden en voor de historische en maatschappelijke context. Kern: analyseren en oplossen van juridische problemen c. De afgestudeerde is in staat zich een oordeel te vormen over vraagstukken binnen het vakgebied met inachtneming van algemene juridische wetenschappelijke elementen als ook van maatschappelijke (ethische) aspecten. Kern: oordeelsvorming in juridisch en maatschappelijk perspectief d. De afgestudeerde kan op heldere en overtuigende wijze zowel schriftelijk als mondeling met docenten en medestudenten problemen en vraagstukken van juridische aard bespreken en ter discussie stellen. Kern: mondelinge en schriftelijke interactie met studiegenoten en docent e. De afgestudeerde is in staat op beperkte schaal en binnen een ondersteunend kader een onderzoeksvraag inzake een juridisch vraagstuk te onderscheiden en te formuleren. Hij is in staat dit probleem volgens de methoden van de rechtswetenschap op te lossen. Kern: eenvoudig wetenschappelijk onderzoek onder begeleiding f. De afgestudeerde heeft inzicht in de voor de notariële beroepsgroep geldende regels, gebruiken, gewoonten en ethische maatstaven. Kern: inzicht in mores beroepsgroep g. De student is in staat voor zijn verdere wetenschappelijke beroepsontwikkeling een keuze te maken en eigen juridische interesses te ontwikkelen. Kern: verdere(juridische) ontwikkeling na afronden bachelor 3. De eindtermen van de masteropleiding Notarieel recht luiden als volgt: a. De afgestudeerde heeft grondige, verdiepte en verbrede kennis van en inzicht in het erfrecht, het huwelijksvermogensrecht, het notariële onroerende zakenrecht, het ondernemingsrecht, het belastingrecht, in het bijzonder inzake inkomstenbelasting en belastingen van rechtsverkeer. Kern: grondige verdiepte en verbrede kennis van het Notarieel recht en aangrenzende vakgebieden b. De afgestudeerde kan complexe juridische problemen in de notariële rechtspraktijk binnen een juridisch conceptueel kader analyseren en oplossen. Hij kan de problemen zonodig vanuit meerdere rechtsgebieden benaderen, oplossingsrichtingen benoemen en ze specialistisch uitwerken. Kern: grondige verdiepte en verbrede kennis van het Notarieel recht en aangrenzende vakgebieden c. De afgestudeerde is in staat zich een oordeel te vormen over vraagstukken binnen het vakgebied met inachtneming van algemene juridisch wetenschappelijke elementen als ook van maatschappelijke (ethische) aspecten. Kern: oordeelsvorming in juridisch en maatschappelijk perspectief d. De afgestudeerde kan als jurist in de beroepspraktijk aan de slag. Hij voldoet aan de vereisten zoals vervat in de Wet op het notarisambt. Kern: formele vereisten beroepsgroep e. De afgestudeerde heeft verdiept inzicht in de voor de notariële beroepsgroep geldende regels, gebruiken, gewoonten en ethische maatstaven. Kern: verdiept inzicht in mores beroepsgroep f. De afgestudeerde kan in zijn beroep op overtuigende wijze zowel schriftelijk als mondeling het discours aangaan met vakgenoten in wetenschap en beroepspraktijk. In de communicatie over en weer met cliënten kan hij over juridische vraagstukken helder en begrijpelijk het gesprek voeren. Ook schriftelijk is hij in staat zijn cliënten adequaat te informeren. Kern: mondelinge en schriftelijke interactie met vakgenoten en leken 14

15 h. De afgestudeerde is in staat om een wetenschappelijke onderzoeksvraag (probleemstelling) te formuleren. Hij kan door middel van analyse van de wetsgeschiedenis, de wetsystematiek, de wetsuitleg (jurisprudentie) en de rechtsvergelijking onderzoeksvragen en rechtsvragen beantwoorden. Hij kan zijn antwoord betekenis verlenen en toetsen vanuit het perspectief van de praktische rechtszin. Kern: wetenschappelijk onderzoek i. De afgestudeerde is in staat een verantwoorde persoonlijke beroepskeuze te maken. De afgestudeerde kan zijn permanente juridische professionalisering vormgeven zowel in beroepsmatige zin als in wetenschappelijke zin. Kern: verdere(juridische) ontwikkeling na afronden master Artikel 9 De eindtermen van de academische masteropleiding European Law luiden als volgt: a. De afgestudeerde heeft grondige, verdiepte en verbrede kennis van en inzicht in het Europees recht. De kennis betreft de grondbegrippen, de structuur en de kernleerstukken van het vakgebied. De afgestudeerde heeft zijn kennis verbreed met het Migratierecht en/of het EU recht in het kader van de Externe Betrekkingen en/of het Europees mededingingsrecht en/of de Rechtsbescherming in de EU. Daarnaast heeft de afgestudeerde zich gespecialiseerd in minstens twee vakgebieden binnen het EU-recht, die rond de kernleerstukken gepositioneerd zijn. De afgestudeerde heeft dus zowel zijn kennis verdiept als verbreed. Kern: verdere (juridische) kennisontwikkeling na afronden juridische bachelor in het buitenland of een economische master. b. De afgestudeerde kan complexe juridische Europeesrechtelijke problemen in de praktijk binnen een juridisch conceptueel kader analyseren en oplossen. Hij kan oplossingsrichtingen benoemen en ze specialistisch uitwerken. Kern: analyseren en oplossen van complexe Europeesrechtelijke problemen. c. De afgestudeerde is in staat zich een oordeel te vormen over vraagstukken binnen het vakgebied met inachtneming van algemene Europeesrechtelijke wetenschappelijke elementen als ook van maatschappelijke aspecten. Kern: oordeelsvorming in juridisch en maatschappelijk perspectief. d. De afgestudeerde kan in zijn beroep op overtuigende wijze zowel schriftelijk als mondeling het discours aangaan met vakgenoten in wetenschap en beroepspraktijk. In de communicatie over en weer met cliënten kan hij over Europeesrechtelijke vraagstukken helder en begrijpelijk het gesprek voeren. Ook schriftelijk is hij in staat zijn cliënten adequaat te informeren. De afgestudeerde is in staat daarbij het Engels als voertaal te hanteren. Kern: mondelinge en schriftelijke interactie met vakgenoten en leken e. De afgestudeerde is in staat om een wetenschappelijke onderzoeksvraag (probleemstelling) op het rechtsgebied van het Europees recht te formuleren. Hij kan, door middel van analyse van de geschiedenis, de systematiek en de uitleg (jurisprudentie) van Europese verdragen en regelgeving, de rechtsvergelijking en de rechtswetenschappelijke literatuur, onderzoeksvragen en rechtsvragen beantwoorden.hij kan zijn antwoord betekenis verlenen en toetsen vanuit het perspectief van de praktische rechtszin. Kern: wetenschappelijk onderzoek f. De afgestudeerde is in staat een verantwoorde persoonlijke beroepskeuze te maken. De afgestudeerde kan zijn permanente juridische professionalisering vormgeven zowel in beroepsmatige zin als in wetenschappelijke zin. Kern: verdere(juridische) ontwikkeling na afronden master Artikel De academische opleiding Rechtsgeleerdheid (Nederlands recht) wordt zowel voltijds als deeltijds verzorgd. 2. De academische opleiding Notarieel recht wordt zowel voltijds als deeltijds verzorgd. 3. De academische opleiding Internationaal en Europees recht wordt alleen voltijds verzorgd. 4. De academische masteropleiding European Law wordt alleen voltijds verzorgd. 15