Hoofdstuk 6: Veiligheid in het verkeer

Transcriptie

1 Hoofdstuk 6: Veiligheid in het verkeer NaSk I Vmbo 2011/2012

2 Hoofdstuk 6: Veiligheid in het verkeer NaSk I 1. Stoffen en materialen 2. Elektrische energie 3. Verbranden en verwarmen 4. Geluid 5. Kracht en constructie 6. Veiligheid in het verkeer Stoffen en eigenschappen Elektrische schakeling Warmte Eigenschappen geluid Krachten berekenen Beweging en snelheid Stoffen en veiligheid Veilig met elektriciteit Opwekken elektrische energie Vastleggen geluid Zwaarte kracht Rechte weg Dichtheid De dynamo en transformator Omzetten energie De luidspreker Moment bepalen Veiligheid 2

3 Beweging en snelheid Wat is beweging? 6. Veiligheid in het verkeer Beweging en snelheid Rechte weg Veiligheid Een voorwerp in beweging heeft altijd een snelheid: v gem Hierbij is s [m of km] de afstand dat het voorwerp heeft afgelegd, t [sec of uur] de tijd dat het voorwerp er over gedaan heeft en v gem [m/s of km/uur] is de gemiddelde snelheid dat het voorwerp heeft bewogen. s t Voorbeeld Jan wordt door zijn vader naar Lyceo Delft gebracht voor zijn examentrainingen. Ze vertrokken om 8:00 uur en komen 8:45 uur aan in Delft. Jan en zijn vader wonen in centrum Den Haag, met de auto is dit 14.1 km rijden. Wat is hun gemiddelde snelheid in de ochtend spits? De gemiddelde snelheid is: 18.8 km/u 3

4 Beweging en snelheid Hoe wordt beweging afgebeeld? De snelheid (v) en afstand (s) worden uitgezet tegenover de tijd (t). Wat moet ik kunnen? Herken bepaalde bewegingen: Eenparig versnelde beweging Eenparig vertraagde beweging Constante beweging 4

5 Beweging en snelheid Wat is bewegingsenergie? Bewegingsenergie wordt met de volgende formule aangegeven: Bewegingsenergie kan opgewekt worden door zwaartekrachtenergie (E z = mgh) E E ofwel 2 bew z Ebew 1 2 mv Bewegingsenergie kan opgewekt worden door arbeid (W = F s) van bijvoorbeeld een motor V gh Ebew W ofwel mv F s 5

6 Beweging en snelheid Voorbeeld: De hamer en de veer In juli 1971 liepen de astronauten van Apollo 15 op de maan. Commander David Scott heeft daar het experiment met de hamer en veer voorgedaan. In zijn ene hand had hij een hamer vast en in zijn ander hand had hij een veer vast, allebei op een hoogte van 1 meter. Op een gegeven moment liet hij allebei de voorwerpen los. Geef aan welk voorwerp als eerste de grond raakte? Bereken ook wat de snelheden waren van de hamer en de veer toen ze de grond raakte? De valversnelling op de maan is 1,62 m/s 2 Gebruik zwaartekracht energie om de bewegingsenergie te bepalen. V gh 2 Hier is g = 1,62, h = 1 m. De snelheid is: 0,9 m/s 6

7 Rechte weg 6. Veiligheid in het verkeer Beweging en snelheid Rechte weg Veiligheid Wat moet ik kunnen met betrekking tot de rechte weg? De volgende formules moet je kennen en kunnen gebruiken: s v t a v t Welke krachten spelen een rol bij een beweging langs een rechte weg? Aandrijfkracht Remkracht Luchtwrijving Rolwrijving Netto kracht De versnelling die een voorwerp krijgt ligt aan de netto kracht die het voorwerp ervaart. F m a 7

8 Veiligheid 6. Veiligheid in het verkeer Beweging en snelheid Rechte weg Veiligheid Wat kan ik doen aan mijn veiligheid in het verkeer? Om botsingen te voorkomen kijken we naar de stopafstand. Om de stopafstand te vergroten kun je dus de reactie afstand vergroten of de remweg: stopafstand = reactieafstand + remweg Je reactie afstand wordt beïnvloed door de volgende zaken: Goed uitgeslapen Niet aan het bellen Goed vooruit kijken in het verkeer En natuurlijk je snelheid De remweg wordt bepaald door de volgende zaken: De snelheid van het voertuig. Hogere snelheid betekent langere remweg. De staat van je banden en het wegdek. Slechte banden betekent langere remweg. De weersomstandigheden tijdens de rit. Bij regen en ijzel is de remweg langer. 8

9 Veiligheid 6. Veiligheid in het verkeer Beweging en snelheid Rechte weg Veiligheid Wat kan ik doen aan mijn veiligheid in het verkeer? Tijdens een botsing wil een lichaam in een voertuig door zijn traagheid in dezelfde richting verder. Hierdoor kan er letsel optreden. Verschillende veiligheidsmaatregelen worden er getroffen om de nadelige effecten van een botsing te verminderen. Veiligheidsmaatregel Veiligheidsgordel Veiligheidshelm Kreukelzone Hoofdsteun Kooiconstructie Airbag Effect Tegengaan van traagheidsbeweging Botsingsenergie opvangen Botsingsenergie opvangen Bewegingsvrijheid beperken Versterken van constructie Bewegingsvrijheid bepreken Tegengaan van traagheidsbeweging 9

10 Tips & Tricks Tips: Wees verstandig en veilig in het verkeer! Let goed op de eenheden van de beweging Leer de formules uit het hoofd. Tricks: Energie kun je aan elkaar gelijk stellen 10