BELEIDSPLAN MENSENHANDEL EINDHOVEN

Transcriptie

1 BELEIDSPLAN MENSENHANDEL EINDHOVEN Dit is een uitgave van gemeente Eindhoven, november gemeente Eindhoven - 1

2 BELEIDSPLAN MENSENHANDEL EINDHOVEN 2014 INhoudsopgave Definitie 3 1. Inleiding 4 2. Problematiek Omvang van de problematiek in regio oost-brabant Kwetsbare branches Problematiek rondom de bestrijding van mensenhandel 8 3. Plan van aanpak De rol van de gemeente Verbeterpunten Beoogd resultaat Organisatie en borging Financien 13 Bijlagen 14 Bijlage 1 1 e Verbeterpunt 15 Bijlage 2 2 e Verbeterpunt 17 Bijlage 3 3 e Verbeterpunt 19 Bijlage 4 4 e Verbeterpunt 21 Bijlage 5 Planning 22 Bijlage 6 Barrièremodel seksuele uitbuiting 26 Bijlage 7 Barrièremodel arbeidsuitbuiting Beleidsplan Mensenhandel gemeente Eindhoven - 3

3 1. INLEIDING Mensenhandel is een zeer ernstige vorm van criminaliteit. Het gaat om structurele uitbuiting van personen in mensonterende omstandigheden. Mensenhandel ondermijnt de samenleving; het maakt gebruik van legale structuren en criminele winsten worden in de legale economie witgewassen. Mensenhandel is niet alleen een nationaal en internationaal probleem, maar ook een lokaal probleem. Het thema mensenhandel is om die reden benoemd tot beleidsprioriteit in het Beleidskader Integrale Veiligheid 1 van de gemeente Eindhoven. Dit beleidsplan is een uitwerking van het thema Mensenhandel uit het Actieplan Integrale Veiligheid 2014/ 1. De afgelopen jaren hebben we een samenwerkingsverband gerealiseerd met zowel partners uit het zorgdomein als partners uit het handhavings- en opsporingsdomein. De volgende regionale organisaties en programma s spelen hierin een prominente rol: Preventie en zorg DEFINITIE Onder mensenhandel verstaan we het werven, vervoeren, overbrengen, opnemen of huisvesten van een persoon, met gebruik van dwang (in brede zin) en met het doel die persoon uit te buiten. De (beoogde) uitbuiting is de kern van We onderscheiden 3 vormen van mensenhandel: Seksuele uitbuiting. Uitbuiting buiten de seksindustrie (o.a. arbeidsuitbuiting, gedwongen dienstverlening, criminele uitbuiting). Mensenhandel met het oogmerk op orgaanverwijdering. WE CAN Young Campagne die erop gericht is dat jongeren respectvol met elkaar omgaan en zich bewust zijn van grenzen als het gaat om seks en relaties. Als iemand meer macht heeft of sterker is en dit misbruikt, is dat een probleem. WE CAN Young gaat ook over stereotype beelden die van mannen en vrouwen en jongens en meisjes bestaan. De campagne wil jongeren stimuleren om over deze beelden na te denken en ze niet voor lief te nemen. WE CAN Young is actief in 15 gemeenten. Gevaarlijke Liefde Preventieve voorlichting over pooierboys en jeugdprostitutie. Humanitas Eindhoven geeft voorlichting in regio Eindhoven op middelbare scholen, buurthuizen, jongerencentra, hulpverleningsinstanties e.d. De voorlichting wordt gegeven door professioneel getrainde vrijwilligers en is voor jongeren, ouders, hulpverleners, intermediairs en docenten. Match! Ondersteuning van een maatje voor jongens en meiden die te maken hebben (gehad) met de ( jeugd) hulpverlening en (jonge) meiden die slachtoffer zijn (geweest) van een pooierboy of een andere vorm van uitbuiting. Zowel gericht op risicomeisjes als slachtoffers. Op jaarbasis vinden in de regio (15 gemeenten) 60 koppelingen plaats waarvan 30 met slachtoffers pooierboys. Girlz Only Training voor meiden tussen de 12 en 20 jaar die willen leren voor zichzelf op te komen en meer vanuit hun eigen kracht te handelen. Met name gericht op meiden die gevoelig zijn voor aandacht van (verkeerde) jongens, beïnvloedbaar zijn en moeite hebben hun grenzen aan te geven. Meldpunt Veilig Thuis en zorgcoördinatie jeugdprostitutie Bij het meldpunt kunnen slachtoffers, betrokkenen en professionals zich melden met zorgen of signalen. De zorgcoördinator Jeugdprostitutie en Mensenhandel is de centrale speler in het zorgnetwerk. Alle signalen van (vermoedelijke) slachtoffers van mensenhandel komen terecht bij de zorgcoördinator, die het signaal bespreekt in het Casusoverleg (met Meldpunt Veilig Thuis 2, Comensha 3, Novadic-Kentron, Leger des Heils, Humanitas, Politie). Samen kijken de ketenpartners naar welke 4 - Beleidsplan Mensenhandel Het delict mensenhandel is omschreven in artikel 273 f van het Wetboek van Strafrecht. 1 Beleidskader integrale veiligheid en Actieplan Integrale Veiligheid Uitgave: gemeente Eindhoven, augustus Dit is een landelijk meldpunt waarin het Algemeen Meldpunt Kindermishandeling (AMK) en twee steunpunten Huiselijk Geweld binnen de regio samengaan. 3 Landelijke organisatie die intramurale opvang regelt voor slachtoffers van gemeente Eindhoven - 5

4 informatie zij hebben en welke stappen richting slachtoffer genomen moeten worden. De zorgcoördinator verbindt ook de ketens van zorg en drang/dwang met elkaar en zorgt voor hulpverleningsplannen voor de slachtoffers. Handhaving en opsporing RIEC De activiteiten van het Regionale Informatie en Expertisecentrum op het thema Mensenhandel richt zich op het vergroten van de awareness van het bestuur, o.a. door het analyseren en adviseren ten behoeve van de integrale aanpak van Prostitutiecontroleteam (PCT) Het PCT, onderdeel van de Vreemdelingenpolitie, politie Oost-Brabant, oefent toezicht en controles uit op vergunde en niet vergunde seksinrichtingen en sekswerkers. Dit moet onder meer leiden tot het signaleren en bestrijden van mensenhandel, het weren van minderjarigen in de prostitutie, het weren van illegale werknemers en het toezicht houden op de werkomstandigheden. Bij het PCT werken ongeveer 25 gespecialiseerde mensen. Gemeentelijk handhavingsteam In juni 2014 gestart team met brandweer, GGD en netwerkbeheerder onder gemeentelijke regie. Controleert in afstemming met PCT seksinrichtingen op het vlak van hygiëne, brandveiligheid, vergunningen, fraude en signalen Wij zetten nu stappen om, in gezamenlijkheid met ketenpartners, te komen tot een sterkere verbinding van alle spelers en acties. Dit gaat leiden tot verbeterinen op het vlak van: de signalering van de problematiek; de geïntegreerde aanpak van daders en faciliteerders; de opvang van slachtoffers van mensenhandel; het opwerpen van barrières teneinde mensenhandel duurzaam te kunnen terugdringen. De belangrijkste uitgangspunten voor deze verbeterpunten staan beschreven in dit beleidsplan. De uitwerking zal worden vastgelegd in afzonderlijke projectplannen/ uitvoeringsdocumenten. 2. PROBLEMATIEK 2.1 Omvang van de problematiek in regio Oost-Brabant Het is onmogelijk om een sluitend beeld te geven van de omvang van de problematiek van mensenhandel in gemeente Eindhoven of de gehele regio Oost-Brabant. Dit heeft verschillende oorzaken. De geregistreerde omvang van mensenhandel wijkt sterk af van de geschatte daadwerkelijke omvang. Er is geen eenduidige manier van vastlegging van signalen van mensenhandel door de verschillende instanties. Evenmin is mensenhandel goed af te kaderen tot bepaalde gebiedsgrenzen. Het kent vaak meerdere pleegplaatsen, slachtoffers zonder vaste woon- of verblijfplaats en daders die in verschillende samenstellingen landelijk of internationaal opereren. Wel zijn er een aantal kengetallen die het beeld enigszins kunnen inkleuren. Hierover zal periodiek worden gerapporteerd door middel van zogenaamde infosheets. 2.2 Kwetsbare branches In het jaar 2000 is het algemeen bordeelverbod opgeheven. Hiermee heeft de gemeente een bevoegdheid gekregen om door middel van een vergunningstelsel de prostitutiebranche 4 te reguleren. Ook is het vanaf die datum geoorloofd om seksbedrijven in een bestemmingsplan positief te bestemmen. De wetswijziging moest onder andere bijdragen aan het reguleren van vrijwillige prostitutie en het bestrijden van misstanden. Het grootste zorgpunt bleef echter het voortbestaan van mensenhandel in de zin van seksuele uitbuiting, zelfs ook binnen het vergunde deel van de prostitutiebranche. Door onder meer de strafzaak Sneep 5, waarbij twee broers werden vervolgd voor onder meer gedwongen prostitutie, mishandeling, verkrachting en uitbuiting, zijn ernstige misstanden in de vergunde prostitutiesector in Nederland aan het licht gekomen. De integrale actie in maart naar aanleiding van signalen van mensenhandel in het raamprostitutie gebied in Eindhoven heeft met de aanhouding van 4 verdachten van mensenhandel laten zien dat ook de Eindhovense prostitutiesector kwetsbaar is. Het zal echter duidelijk zijn dat vooral de niet-vergunde prostitutiebranche het meest kwetsbaar is voor mensenhandel omdat dit zich grotendeels aan het zicht van buitenstaanders onttrekt. De zaak van de Somerse aspergeteeltster 7 heeft onder meer laten zien dat ook mensenhandel in de zin van uitbuiting buiten de seksindustrie in de regio Oost-Brabant voorkomt. Hoewel met name land- en tuinbouw in de regio kwetsbare sectoren vormen, komt mensenhandel ook in allerlei andere bedrijfstakken voor. Hierbij valt bijvoorbeeld te denken aan criminele uitbuiting 8, uitbuiting in de horeca, vleesverwerkende industrieën en in de transportsector; het gaat hier om de zgn. meervoudige 9 afhankelijkheid: slachtoffers zijn zowel voor hun werk als voor hun huisvesting volledig afhankelijk van de mensenhandelaar. 4 Hendriks, J & Corsèl, M (2009). handreiking Ketenregie en bestuurlijk toezicht in de vergunde prostitutiesector Task Force Mensenhandel Rechtbank Utrecht, , 08/ Actie tegen mensenhandel op Eindhovense Baekelandplein jaarverslag-2012/a1226_actie-tegen-mensenhandel-op-eindhovense-baekelandplein?intpage=4 geraadpleegd op geraadpleegd op Zoals bijv. in de hennepteelt, gedwongen drugssmokkel, gedwongen afsluiten van telefoonabonnementen. 9 Afhankelijkheid van werk, huisvesting en/of reisdocumenten. 6 - Beleidsplan Mensenhandel gemeente Eindhoven - 7

5 De uitbuiting kan zich hierdoor ook op meerdere plaatsen voltrekken: de arbeid wordt verricht op de akkers in het buitengebied, de huisvesting vindt bijvoorbeeld in stedelijk gebied plaats. Er zijn geen aanwijzingen dat de derde en laatste vorm van mensenhandel, te weten mensenhandel met het oogmerk van orgaanverwijdering veel voorkomt in Nederland of dat Nederlanders zich daaraan in het buitenland schuldig maken. Om die reden laten we deze vorm van mensenhandel in dit beleidsplan buiten beschouwing. 2.3 Problematiek rondom de bestrijding van mensenhandel De geregistreerde omvang is waarschijnlijk maar een fractie van de daadwerkelijke grootte van het probleem. Slachtoffers melden zich zelden uit eigen beweging bij opsporingsinstanties. Zij zijn vaak angstig, getraumatiseerd of schamen zich voor hun slachtofferschap. Ook afhankelijkheid van de dader en wantrouwen tegenover overheidsdiensten (gezien het probleem van corrupte ambtenaren in sommige bronlanden) spelen een rol. Sommige uitgebuite personen voelen zich geen slachtoffer; zij prefereren de uitbuitingssituatie boven de slechte economische situatie in het land van herkomst. Strafrechtelijke onderzoeken naar mensenhandel zijn zeer arbeidsintensief omdat door de lage aangiftebereidheid van slachtoffers bewijsvergaring lastig is. Het gaat hier vaak om zogenaamde haalzaken waarbij de opsporingscapaciteit actief, vanuit eigen initiatief, ingezet moet worden om mensenhandel op te sporen. Wel heeft men te maken met het doorlaatverbod wat inhoudt dat er bij een verdenking van mensenhandel nooit mag worden gekozen om het delict te laten voortduren teneinde bewijslast te stapelen. Zelfs zwaarwegende opsporingsbelangen leiden niet tot opheffing van die verplichting. Dit leidt er in sommige gevallen toe dat zelfs voortijdig moet worden ingegrepen, door slachtoffers uit hun situatie te halen, waardoor breder onderzoek naar organisatoren, leidinggevenden en de werkwijze kan worden gefrustreerd 10. De ernst en omvang van de problematiek, de dynamische wereld waarin slachtoffers snel verhandeld en verplaatst worden en het feit dat vrijgevallen plaatsen van verdachten die zijn opgepakt vrijwel onmiddellijk worden opgevuld 11 laat zien dat een strafrechtelijke aanpak alléén ontoereikend is. Dit bewustzijn heeft geleid tot de oprichting van de (landelijke) Taskforce Mensenhandel die ten doel heeft een programmatische aanpak op landelijk niveau aan te sturen. Deze ontwikkeling en de oprichting van de RIEC s 11 hebben geleid tot een landschap waarin een lokale geïntegreerde aanpak van mensenhandel een goede infrastructuur en voedingsbodem heeft om effectief te kunnen zijn. De eerste aanzetten voor een geïntegreerde aanpak zijn in onze regio al gegeven: in 2010 startte onder regie van het Openbaar Ministerie een proeftuin in Oost-Brabant ter bestrijding van arbeidsuitbuiting in de land- en tuinbouwsector 12, gevolgd door het investeringsprogramma Ondermijning met als doel het ontwikkelen van manieren om criminele samenwerkingsverbanden van mensenhandel effectiever en efficiënter aan te pakken. Het is zaak om de integrale aanpak nu verder te gaan versterken. Het volgende hoofdstuk bevat het plan van aanpak hiervoor. 3. PLAN VAN AANPAK 3.1 De rol van de gemeente De gemeente is de meest aangewezen partij om de regie op de lokale aanpak van mensenhandel ter hand te nemen. Als lokale overheid en als regisseur van het veiligheidsbeleid in de stad staan we in verbinding met alle organisaties die een rol kunnen spelen bij de aanpak van Als gemeente zijn we ook zelf een belangrijke speler in het signaleren van mensenhandel; we geven immers bsn-nummers en legitimatiebewijzen af, we verstrekken uitkeringen, houden toezicht op straat en in panden en verstrekken vergunningen en subsidies aan personen, bedrijven en instanties. We beschikken bovendien over bestuurlijke middelen en bevoegdheden om het mensenhandelproces te frustreren en te voorkomen. Zo kan (integraal) toezicht op Eindhovense (legale en illegale) branches die kwetsbaar zijn voor mensenhandel een belangrijk element zijn in het voorkómen en tegengaan van misstanden. Ook controle op de huisvestingssituatie van bijvoorbeeld arbeidsmigranten en de daarmee gepaarde mogelijkheden om bestuurlijke sancties aan pandeigenaren op te leggen vormt een belangrijk element in de aanpak van Daarnaast maakt de Wet Bibob het mogelijk om misbruik van vergunningen, subsidies, aanbestedingen en vastgoedtransactie tegen te gaan of te beëindigen. We hebben ten slotte een wettelijke taak in het kader van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) om de zorg en opvang van slachtoffers van mensenhandel te realiseren. Het is een taak die we zeer serieus nemen gezien de ernstige gevolgen van de vaak langdurige uitbuitingsituaties waarin slachtoffers zich hebben bevonden. 3.2 Verbeterpunten Wanneer we de knelpunten in de huidige aanpak en de taken en verantwoordelijkheden van de gemeente in beschouwing nemen, komen we tot de volgende 4 verbeterpunten: I Verbeteren van de bestuurlijke informatiepositie Bij veel instanties, waaronder de gemeente, worden signalen nog niet altijd door professionals in voldoende mate herkend. Er is nog weinig bekendheid met het fenomeen en de rol die de betreffende instantie/ werknemer kan hebben. Mensenhandel komt juist pas in beeld als alle subtiele signalen als puzzelstukjes in elkaar geschoven worden. Pas dan kan er ingezet worden op het stoppen van de uitbuitingssituatie en hulp worden geboden aan de vaak getraumatiseerde en beschadigde slachtoffers. De gemeente beschikt bovendien over informatie uit diverse systemen die al dan niet in combinatie met elkaar, kan duiden op Met behulp van een nog te ontwikkelen analysetool kunnen, op basis van de systemen, periodiek signalen worden gegenereerd. Per gemeentelijk informatiesysteem moet worden onderzocht welke indicatoren (al dan niet relatie tot elkaar) in het systeem relevant zijn in het kader van signalering Vervolgens zal een analysetool ontwikkeld worden om de informatie op basis van de geselecteerde indicatoren structureel te ontsluiten. (zie voor de uitwerking bijlage 1 en 5) II Opwerpen van gemeentelijke barrières Het barrièremodel gaat uit van een aantal hindernissen (barrières) die moeten worden genomen om criminele activiteiten te starten en daaruit voortkomende winsten aan te wenden. Als het te gemakkelijk is of wordt gemaakt door de betrokken instanties om die barrières te nemen, fungeren die instanties ongewild als facilitators van criminele activiteiten. Het al beschikbare generieke barrièremodel moet worden vertaald naar een gemeentelijk barrièremodel op basis van de gemeentelijke producten en diensten. Onderzocht moet worden welke barrières opgeworpen kunnen worden, gekoppeld aan de gemeentelijke processen waardoor mensenhandel wordt bemoeilijkt, minder winstgevend wordt en daardoor minder aantrekkelijk wordt gemaakt (zie voor de uitwerking bijlagen 2 en 5). 10 Bureau Nationaal Rapporteur Mensenhandel, 2002 p Brief Minister. Bestrijding georganiseerde criminaliteit Eindrapportage proeftuin mensenhandel- overige uitbuiting in de land-en tuinbouwsector. Openbaar Ministerie Beleidsplan Mensenhandel gemeente Eindhoven - 9

6 REGIONALE SAMENWERKING Informatiedeling en afstemming met andere gemeenten is essentieel in de aanpak van mensenhandel omdat op die manier krachten worden gebundeld en verplaatsing van de problematiek zoveel als mogelijk wordt tegengegaan. In het voorjaar van 2013 heeft het Veiligheidsoverleg 13 besloten om het onderwerp mensenhandel te prioriteren. Besloten is om een bestuurlijke werkgroep mensenhandel in te stellen onder leiding van de burgemeester van gemeente Geldrop-Mierlo. Deze bestuurlijke werkgroep is inmiddels van start gegaan heeft als opdracht om vorm en inhoud te geven aan een bestuurlijke aanpak van mensenhandel op regionaal niveau. Gemeente Eindhoven zal in het kader van de nog te ontwikkelen regionale aanpak als proeftuin fungeren en zal (op ambtelijk niveau) deelnemen aan deze bestuurlijke werkgroep. III Het organiseren en regisseren van de ketenregie In het door het Openbaar Ministerie geïnitieerde samenwerkingsverband aanpak mensenhandel Oost- Brabant is de afgelopen jaren de basis gelegd voor de samenwerking tussen Openbaar Ministerie, gemeente Eindhoven, Koninklijke Marechaussee (KMar), Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND), Politie, Belastingdienst en Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid (ISZW). Deze samenwerking kan nu benut worden om een integrale operationele aanpak in Eindhoven onder regie van de gemeente Eindhoven en ondersteund door het Regionale Informatie en Expertisecentrum (RIEC) mogelijk te maken. We gaan hiervoor het Signalerings- en InterventieOverleg Mensenhandel (SIOM) oprichten (zie voor de uitwerking bijlage 3 en 5). IV Het verbeteren van de zorg en opvang voor slachtoffers mensenhandel Een effectief overheidsoptreden ter bestrijding van mensenhandel is niet mogelijk zonder dat er, naast de repressieve aanpak, ook in zeer ruime mate werk wordt gemaakt van de opvang van en hulpverlening aan slachtoffers. In onze hulpverlening aan slachtoffers van (gedwongen) jeugdprostitutie zien we dat dit zeer specialistische kennis en kunde vergt. In de komende periode moet de hulpverlening aan slachtoffers van andere vormen van mensenhandel in Oost Brabant op hetzelfde niveau komen (zie voor de uitwerking bijlage 4 en 5). 3.3 Beoogd Resultaat Met deze vier verbeterpunten dragen we bij aan: Het aanpakken en frustreren van daders en bewuste facilitators van mensenhandel door de inzet van bestuurlijke middelen als onderdeel van een geïntegreerde aanpak en het opwerpen van barrières om het mensenhandelproces te belemmeren. Goede opvang en hulp voor alle slachtoffers zodat zij minder risico lopen om opnieuw slachtoffer te worden. Informeren en weerbaar maken van risicogroepen zodat zij minder kans lopen op slachtofferschap van Het duurzaam borgen van de aanpak mensenhandel in regionaal verband door te dienen als proeftuin voor een regionale bestuurlijke aanpak van Het is op dit moment nog niet mogelijk om de beoogde resultaten te kwantificeren in outcome-resultaten. Hiertoe zullen we na één jaar de aanpak evalueren en kwantitatieve doelstellingen opnemen in het actieplan georganiseerde criminaliteit. Wel zijn in bijlage 5 de beoogde output-resultaten beschreven. 13 Gezamenlijk overleg van de 41 burgemeesters, de hoofdofficier van Justitie en de politiechef onder voorzitterschap van de regioburgemeester Beleidsplan Mensenhandel gemeente Eindhoven - 11

7 4. ORGANISATIE EN BORGING 5. FINANCIEN De aanpak wordt gecoördineerd door de manager Integrale Veiligheidszorg; deze zal naar aanleiding van de prioriteitenstelling van de gemeenteraad het beleid ten aanzien van mensenhandel voor de periode blijven actualiseren en de raad informeren over de voortgang. Voor de periode van 2 jaar (september 2014-augustus 2016) is bovendien 0,8 fte capaciteit gereserveerd voor een projectleider/ ketenregisseur mensenhandel om de eerste drie pijlers van het plan van aanpak uit te werken. Daarnaast is er een ambtelijk verantwoordelijke binnen het sociaal domein aangesteld die de vierde pijler uitwerkt. In de opdracht sociaal domein is opdracht gegeven voor invulling van de taak van zorgcoördinatie mensenhandel (zie bijlage 4). Wij gaan de producten en diensten, die we in de komende twee jaar ontwikkelen en implementeren, na afloop binnen de gemeentelijke organisatie borgen. Na de periode van twee jaar zal de ketenregie op de integrale samenwerking regionaal belegd worden (cfm. opdracht bestuurlijke werkgroep mensenhandel). De zorg aan slachtoffers van mensenhandel wordt gefinancierd via structurele middelen (Brede Doeluitkering VrouwenOpvang/middelen veiligheid voor aanpak geweld in afhankelijkheidsrelaties). De vier verbeterpunten uit dit plan van aanpak zullen in de periode oktober september 2016 worden uitgewerkt, zie voor gedetailleerde tijdsplanning het in bijlage 5 opgenomen voorstel. Onderstaand overzicht geeft onze uitgaven weer op het gebied van zorg en preventie. Het overzicht is exclusief personeelskosten van betreffende medewerkers van de gemeente en de partnerorganisaties. Ook de jaarlijkse kosten aan het RIEC laten we -gezien het veel bredere aandachtsgebied dan alleen mensenhandel- buiten beschouwing. Programma s/maatregelen 1 t/m 5 voor betreffen offertes in het kader van Sociaal Domein en zijn op dit moment nog niet gehonoreerd. Programma/maatregel Gevaarlijke liefde , ,- 2. Girlz only , ,- 3. WE CAN Young , ,- 4. Match! , ,- 5. Zorgcoördinatie , ,- 6. Levenskracht (inloopvoorziening en uitstapprogramma voor prostituees) , ,- 15 Totaal , ,- 14 Match! Richt zich niet alleen op slachtoffers van pooierboys maar ook op jongeren die in het algemeen de aandacht van jeugdzorg hebben en extra ondersteuning nodig hebben. 15 Wordt aangevuld met jaarlijkse subsidie vanuit ministerie van V&J van voor de jaren t/m Beleidsplan Mensenhandel gemeente Eindhoven - 13

8 Bijlage 1 1 e Verbeterpunt Verbeteren van de bestuurlijke informatiepositie Om het probleem van mensenhandel op effectieve wijze aan te pakken is het essentieel dat we als gemeente over een goede informatiepositie beschikken. Deze vormt immers de basis voor het latere handelend optreden. Voor een goede informatiepositie zijn er twee elementen van belang: de signalering door professionals en het ontsluiten van systeeminformatie. Bijlagen 1 t/m 7 Om met het eerste te beginnen: vooral professionals die contact hebben met burgers zijn zeer waardevolle signaleerders. Het gaat om baliemedewerkers, gegevensonderzoekers, toezichthouders op straat en in woningen, schulddienstverleners, sociaal rechercheurs etc. Voordat zij in staat zijn om te signaleren moeten zij weten wat mensenhandel is en dat mensenhandel binnen het werkgebied daadwerkelijk een probleem is. Vervolgens moet het besef aanwezig zijn dat hij/zij de mogelijkheid heeft dit te signaleren en ook de verantwoordelijkheid heeft om het vervolgens te melden. Dit vraagt om een andere insteek van de professional: hij dient zich meer als kritische dienstverleners op te stellen 16 en breder te kijken dan de directe eigen taakopdracht. Om signalen van mensenhandel te kunnen herkennen is het van belang dat de betreffende ambtenaren middels een gerichte training worden ondersteund in het vergroten van de awareness en handelingsrepertoire (signaleren, melden en waar mogelijk tegenhouden). In de training zal bovendien aandacht zijn voor de zeer subtiele signalen die kunnen duiden op mensenhandel en dat mensenhandel juist pas in beeld komt als al deze signalen als puzzelstukjes in elkaar geschoven worden. Naast de signalering door professionals is het van belang om aandacht te hebben voor de informatie die opgeslagen is in de verschillende gemeentelijke bronsystemen. De systeeminformatie ontsluiten we door gemeentelijke registraties te beoordelen op elementen die kunnen duiden op uitbuiting. We bekijken of er indicatoren kunnen worden gedefinieerd (met behulp van het barrièremodel mensenhandel) die, al dan niet in relatie tot elkaar, relevant zijn in het kader van de signalering van Op die manier kunnen de gemeentelijke registraties periodiek beoordeeld worden met behulp van deze te ontwikkelen analysetool mensenhandel. De gemeentelijke informatiepositie zal niet vaak leiden tot harde aanwijzingen van De informatie dient daarom samengebracht te worden met informatie van andere partners zodat deze integraal beoordeeld kunnen worden. Signalering door professionals Een medewerker van de afdeling burgerzaken ziet twee keer dezelfde man aan het loket verschijnen. Hij is beide keren in het gezelschap van steeds een andere vrouw die niet of nauwelijks Nederlands spreekt. Hij wil de vrouwen in schrijven op het zelfde woonadres in het GBA en is in bezit van hun paspoort die hij uit zijn binnenzak haalt. De medewerker van burgerzaken vindt de situatie vreemd maar ziet geen reden om de vrouwen niet in te schrijven. Gemeentelijke bronsystemen We zien dat op een bepaald adres acht mannen met niet-nederlandse nationaliteit staan ingeschreven, leeftijdscategorie tussen jaar. We weten dat het hier om een één gezinswoning gaat. Ook weten we dat de eigenaar van het pand bekend is in verband met overbewoning met arbeidsmigranten in één van zijn andere panden. 16 Handboek bestuurlijke aanpak georganiseerde criminaliteit. CCV, Beleidsplan Mensenhandel gemeente Eindhoven - 15

9 Bijlage 2 2 e Verbeterpunt Hiervoor wordt een registratie- en analyseproces voor de gemeente en de meest relevante ketenpartners ingericht, zie figuur 1. Opwerpen van gemeentelijke barrières op basis van een doorontwikkeling van het generieke barrièremodel mensenhandel naar een toepasbaar specifiek gemeentelijke barrièremodel. Signaleren gemeente (signalen van professionals en systeeminformatie) Afdeling veiligheid gemeente Eindhoven RIEC Signaleren van slachtoffers betrokkenen, dienstverleners, kvk, etc. RIEC-partners ISZW IND Politie, Kmar, belastingdienst Figuur 1 registratie- en analyseproces mensenhandel Signaleren Registreren/veredelen Veredelen en analyseren In het schema is te zien dat medewerkers van de gemeente signalen intern melden bij de afdeling Veiligheid van de gemeente. Binnen deze afdeling is er een cluster intelligence dat de melding aanvult met informatie die bekend is uit de gemeentelijke informatie systemen en open bronnen en die ook periodiek de gemeentelijke bronsystemen analyseert (inzet analysetool). Slachtoffers, betrokkenen, dienstverleners, medewerkers van de Kamer van Koophandel etc. kunnen zaken melden bij de politie (seksuele uit buiting), Inspectie SZW (bij overige uitbuiting) of een andere RIEC-partner indien van toepassing. Deze RIEC-partners hebben zelf een eigen informatie-organisatie waarin de signalen worden veredeld. De gebundelde en veredelde signalen van gemeente en van de RIEC-partners worden gemeld bij het RIEC. Het RIEC verzamelt en analyseert de signalen en geeft de informatie terug aan de partners (via het Signalerings- en Interventie- Overleg Mensenhandel; zie bijlage 3) ten behoeve van de geïntegreerde aanpak (inzet van strafrechtelijke, fiscale en strafrechtelijke interventies). De verwachting is dat een betere signaalfunctie vanuit gemeente deels leidt tot een betere informatiepositie ten aanzien van de bestaande signalen van de ketenpartners maar daarnaast ook leidt tot nieuwe signalen over mogelijke uitbuiting. Zoals gezegd richten we ons niet alleen op het stoppen van uitbuitingssituaties maar juist ook op het duurzaam terugdringen van mensenhandelpraktijken door het opwerpen van barrières en afbreken van gelegenheidsstructuren waar mensenhandelaren gebruik van maken. Het barrièremodel mensenhandel is daarbij een belangrijk instrument (zie bijlage 6 voor het barrièremodel seksuele uitbuiting en bijlage 7 voor het barrière model arbeidsuitbuiting). Het barrièremodel gaat uit van een aantal hindernissen (barrières) die moeten worden genomen om criminele activiteiten te starten en te laten voortduren en de daaruit voortkomende winsten te kunnen benutten. Als het te gemakkelijk is of wordt gemaakt door de betrokken instanties om die barrières te nemen, fungeren die instanties ongewild als (onbewuste) facilitators van criminele activiteiten. Als voorbeeld kan gelden dat onvoldoende controle en toezicht op inschrijving in de Basisregistratie Personen en de uitgifte van paspoorten en identiteitsdocumenten kan leiden tot fraude en misbruik. We gaan onderzoeken welke barrières opgeworpen kunnen worden, gekoppeld aan de gemeentelijke processen om te voorkomen dat mensenhandel plaats vindt. Steeds opnieuw wegen we af hoe deze barrières zich verhouden tot de service en dienstverlening die de gemeente in relatie tot haar inwoners hoog in het vaandel heeft. In grote lijnen zullen de gemeentelijke barrières er op de volgende manier eruit komen te zien: Barrière Entree Versterken werkprocessen door betere informatieverstrekking aan risicogroepen in het eerste contact met gemeente, samenwerkingsafspraken met ketenpartners als Politie en Kamer van Koophandel om zo signalering en melding te verbeteren. Barrière Identiteit Optimaliseren samenwerking (o.a. politie, IND) bij constatering gebruik valse paspoorten. Woningtoezicht In het jaar 2010 werd binnen de gemeente Eindhoven een inter - ventieproject gestart rondom de huisvesting van arbeidsmigranten. De bevindingen van het interventieteam hebben het besef doen ontstaan dat de handhaving zich niet primair dient te richten op de arbeidsmigranten, maar juist op de (malafide) facilitators in de keten van werk, inkomen, wonen en leven, aangezien er binnen deze gebieden veelal sprake is van een afhankelijkheidspositie van de arbeidsmigrant ten opzichte van de werkgever. Voor wat betreft de (malafide) werkgevers heeft het project onder andere geleid tot een aantal boekenonderzoeken bij uitzendbureaus door de Belastingdienst. Aan de hand van de uitkomsten kon worden geconstateerd dat de uitzendbranche een risicogroep vormt waarbinnen arbeidsuitbuiting mogelijk vaker aan de orde is (tekst uit eindrapportage Proeftuin Mensenhandel-overige uitbuiting in de land- en tuinbouwsector). Barrière Huisvesting Versterking integraal woningtoezicht, specifiek gericht op huisvesting van mogelijke slachtoffers van mensenhandel door huisjesmelkers/malafide uitzendbureaus. Barrière Arbeid Versterking branchegericht toezicht: verminderen kwetsbaarheid prostitutiebranche (versterken handhaving en signalering en verbeteren sociale positie sekswerkers), verkrijgen inzicht in overige kwetsbare sectoren zodat waar mogelijk maatregelen genomen kunnen worden Beleidsplan Mensenhandel gemeente Eindhoven - 17

10 Bijlage 3 3 e Verbeterpunt Het organiseren en regisseren van de ketenregie in samenwerking met de belangrijkste partners op het gebied van De aanpak van mensenhandel vraagt om een goed samenspel van ketenpartners. In het door het OM geïnitieerde samenwerkingsverband aanpak mensenhandel Oost Brabant is de afgelopen jaren de basis gelegd voor de samenwerking tussen Kmar, IND, politie, OM, Belastingdienst, ISZW en gemeente Eindhoven. Partners afzonderlijk kunnen instrumenten inzetten om het probleem te signaleren en aan te pakken, maar pas in samenhang wordt het een aanpak die kwantitatief en kwalitatief effect kan sorteren. Het is namelijk nog steeds niet altijd vanzelfsprekend dat door verschillende organisaties hetzelfde doel wordt nagestreefd. Regie door gemeente kan in deze zin omschreven worden als aansturing gericht op de afstemming van ketenpartners, doelen en handelingen tot een samenhangend geheel waarbij het gemeenschappelijk resultaat wordt nagestreefd. Deze regierol is geen wettelijke bevoegdheid maar een bestuurlijke opdracht om richting te geven aan de inzet door de betrokken partijen. Een belangrijk onderdeel van de versterking van de samenwerking betreft de operationele samenwerking rondom Signalering en Interventie bij Mensenhandelproblematiek. Het (in bijlage 1 opgenomen) registratieen analysemodel moet gaan leiden tot een stevige integrale informatiepositie. Die positie maakt het mogelijk om vervolgens de juiste interventies in te zetten. Hiervoor richten wij het SIOM op: het Signalerings- en InterventieOverleg Mensenhandel. Dit is een overleg tussen RIEC-partners om bestuur lijke, fiscale en strafrechtelijke instrumenten zo optimaal mogelijk in te zetten en te monitoren. Het SIOM dient, binnen de gestelde privacykaders, aansluiting te vinden met het zorgcasusoverleg mensenhandel zodat zorg voor slachtoffers en de integrale interventie richting verdachten en facilitators zijn afgestemd. De gemeente Eindhoven zal in de opstartperiode (2014-) het voorzitterschap van het SIOM op zich nemen en hierin Eindhovense problematiek gaan aanpakken. Hierna wordt in regionaal verband de aanpak voortgezet onder voorzitterschap van een door de regionale partners gekozen regisseur. Wanneer de mensenhandelcasus een vorm van georganiseerde criminaliteit 17 betreft kan het SIOM verzoeken de casus als officiële RIEC-casus aan te merken en ter besluitvorming aan te bieden aan de Integrale Stuurploeg Oost Brabant (ISOB). Het ISOB besluit vervolgens over de capaciteit die nodig is vanuit de verschillende partners om de casus aan te pakken. Uit praktijk blijkt dat echter het merendeel van de signalen/casus mensenhandel niet direct betrekking hebben op georganiseerde criminele samenwerkingsverbanden, maar kleinschaliger van aard zijn en zodoende binnen het SIOM zelf opgepakt kunnen worden. Criminaliteitsbeeld Om barrières te kunnen opwerpen is het noodzakelijk dat kennis over lopende en afgesloten onderzoeken van mensenhandel wordt ontsloten richting betrokken partners. Het gaat om het verwerven van een zodanig inzicht in de aard en werkwijze van criminele netwerken en de wijze waarop bij de uitoefening van de criminele activiteiten gebruik gemaakt wordt van faciliterende partijen. Met dit inzicht kunnen criminele netwerken en bewuste faciliteerders gerichter worden aangepakt en onbewust faciliterende partijen geïnformeerd worden met als doel om verder misbruik te voorkomen. Een start hiermee wordt in het najaar van 2014 gemaakt met het zogenaamde ondermijningsbeeld voor regio Oost-Brabant; een integraal beeld van criminele netwerken en kwetsbaarheden in de regio. Mensenhandel maakt daar onderdeel van uit. Dit beeld dient echter actueel te blijven. In samenwerking met het RIEC en de partners zal bekeken worden hoe dit dynamisch product het beste gestalte kan krijgen. 17 Misdaadverschijnselen met een maatschappij ondermijnend karakter, die tot stand komen in samenwerking tussen personen, en worden gepleegd met het oog op het gezamenlijk behalen van financieel of materieel gewin Beleidsplan Mensenhandel gemeente Eindhoven - 19

11 Bijlage 4 4 e Verbeterpunt Het verbeteren van de zorg en opvang voor slachtoffers mensenhandel in kwalitatieve en kwantitatieve zin. Mensenhandel is een vorm van zware, georganiseerde misdaad. De ernst van het misdrijf wordt voor een groot deel bepaald door de impact die het heeft op de slachtoffers. Slachtoffers van mensenhandel zijn vaak ernstig getraumatiseerd als gevolg van de langdurige uitbuitingsituatie waarin zij hebben verkeerd. Zij lopen een groot risico op herhaald slachtofferschap. Een effectief overheidsoptreden gericht op de bestrijding van mensenhandel is daarom niet mogelijk zonder dat er in zeer ruime mate werk wordt gemaakt van de voorlichting en vroeginterventie aan risicogroepen en de opvang van daadwerkelijke slachtoffers van Een goede ondersteuning van slachtoffers en het bieden van toekomstperspectief leidt naar verwachting tot een grotere aangiftebereidheid en dit komt weer ten goede van de opsporing en vervolging van daders. We richten ons op 1. Versterking van het preventieve aanbod Het voorkomen van slachtofferschap dient vooral tot uiting te komen in een adequaat preventieaanbod aan risicogroepen. Hiervoor wordt het bestaande aanbod binnen de huidige ketenaanpak jeugdprostitutie herijkt zodat het past binnen de nieuwe contouren van Wij-Eindhoven. Daarnaast is een aanvullend aanbod noodzakelijk zodat ook overige risicogroepen tijdens formele contactmomenten met de overheid gericht van informatie worden voorzien over hun rechten als zzp-er, werknemer en huurder en van de risico s op uitbuiting binnen de branches waarin zij werken. 2. Versterking van de zorgaanpak mensenhandel Hulpverlening aan slachtoffers van mensenhandel vraagt om specialistische kennis en kunde. Uitgangspunt in het verbetertraject is dat maatwerk voor alle slachtoffers van mensenhandel wordt geleverd dat aansluit bij de daadwerkelijke behoeften van het individuele slachtoffer. Minderjarige slachtoffers maken hier ook nadrukkelijk deel van uit. Het gaat om voldoende en adequate intramurale en ambulante opvang. Er is op dit moment nog onvoldoende zicht op de kwantitatieve en kwalitatieve leemten in het bestaande aanbod. Voor wordt daarom ingezet op versterking van de zorgcoördinatie voor mensenhandel: de specialistische kennis en kunde wordt in deze coördinatierol geborgd zodat hiermee kan worden gerealiseerd dat alle slachtoffers de best passende beschikbare zorg krijgen aangeboden ter voorkoming van herhaald slachtofferschap en gericht op traumaverwerking en zelfredzaamheid. Deze zorg wordt, waar noodzakelijk, afgestemd met dadergerichte interventies (via het SIOM). Signalering van leemten in de bestaande zorg aan deze slachtoffers (zowel kwantitatief als kwalitatief) kan vervolgens leiden tot versterking van het zorgaanbod. Het casusoverleg jeugdprostitutie wordt tenslotte verbreed naar een casusoverleg voor alle slachtoffers van 3. Versterking van de zorg voor prostituees Het Ministerie van Veiligheid en Justitie heeft een subsidieregeling ter stimulering van regionale uitstapprogramma s voor prostituees bekendgemaakt (RUPSII). Het Leger des Heils heeft een aanvraag ingediend 18 voor deels een uitbreiding van het bestaande programma Levenskracht en deels een nieuw te ontwikkelen programma in samenwerking met ketenpartners Lumens (jeugdprostitutie), politie (prostitutiecontroleteam, onderdeel van Vreemdelingenpolitie), GGD en de gemeente Eindhoven. Het programma beoogt het zicht op prostitutie en de ondersteuningsbehoefte van prostituees te vergroten, de leefomstandigheden van sekswerkers te verbeteren, de positie te verbeteren en overlast tegen te gaan. In wordt vanuit dit programma gestart met de aanpak van jongensprostitutie. De verwachting is dat een verbeterde positie van sekswerkers ook een betere signalering van mensenhandel mogelijk maakt Beleidsplan Mensenhandel 18 Subsidieaanvraag is in oktober 2014 gehonoreerd. gemeente Eindhoven - 21

12 Bijlage 5 - Planning Taken Omschrijving product Verantwoordelijke Resultaat Q Q Q1 Q2 Q3 Q4 Q Q Q Verbeteren van de bestuurlijke informatie positie 1.1 Definiëren doelgroepen voor training awareness. 1.2 Ontwikkelen awarenessprogramma 1.3 Uitvoeren awareness programma medewerkers gemeente Eindhoven. Bepalen welke groepen medewerkers van de gemeente/ ketenpartners in aanmerking komen voor training. Doelgroep gerichte training om awareness en handelingsperspectief ten aan zien van (de bestrijding van) mensenhandel te vergroten. Training gericht op awareness en handelingsperspectief inzake 1.4 Tussen- en eindevaluatie training. Evaluatieformulier training/ tussentijdse aanpassing trainingsprogramma indien daar aanleiding toe is. 1.5 Ontwikkelen en implementeren gemeentelijk analysetool. 1.6 Uitwerken en implementeren registratieproces signalen Analysetool gebaseerd op indicatoren die kunnen wijzen op Structuur voor melden en samenbrengen van signalen van Eindhoven. Eindhoven/ accountmanager RIEC ism aanbieder. Eindhoven/accountmanager RIEC ism aanbieder. Eindhoven. Ketenregisseur/cluster intelligence afdeling veiligheid. Eindhoven. Alle mogelijk relevante signaleerders van mensenhandel zijn gedefinieerd t.b.v. trainingsaanbod. Trainingsaanbod voor alle relevante signaleerders van Toename van het aantal meldingen en gerichte interventies ter voorkoming of bestrijding van mensenhandel door gemeente/getrainde ketenpartners. Kwalitatief hoogwaardig trainingsaanbod. Toename van signalering van mogelijke uitbuitingssituaties uit gemeentelijke bronsystemen. Signalen van mensenhandel worden op de juiste wijze gemeld en samengebracht zodat analyse en interventie mogelijk wordt. 2. Opwerpen van gemeente lijke barrières op basis van een doorontwikkeling van het generieke barrière model mensenhandel naar een toepasbaar specifiek gemeentelijke barrière model 2.1 Vertalen van barrieremodellen mensenhandel naar een gemeentelijk barrieremodel. 2.2 Ontwikkelen van een toolbox bestuurlijke interventies. 2.3 Toepassen van toolbox en gemeentelijk barrieremodel op risicobranches/ verschijningsvormen. 2.4 Toepassen van toolbox op integrale aanpak van concrete casussen. Op basis van de bestaande barrieremodellen mensenhandel wordt een specifiek barrieremodel voor de gemeente gemaakt. Toolbox met beschrijving van mogelijkheden voor opwerpen van fenomeengerichte aanpak. Uitwerking van gemeentelijk barrieremodel en toolbox voor specifieke branches. Toepassen van toolbox binnen SIOM(Signalering en Interventie- Overleg Mensenhandel; zie 2.) Bestuurlijk adviseur gemeente Eindhoven. Bestuurlijk adviseur gemeente Eindhoven ism regionale bestuurlijke (sub)werkgroep Eindhoven. Eindhoven. Inzichtelijk is op welke terreinen de gemeente een rol heeft in het tegengaan/ frustreren van het mensenhandelproces. Inzichtelijk is wat de bestuurlijke inzet in de aanpak van mensenhandel kan zijn. een versterkt toezicht op prostitutiebranche, versterkt woningtoezicht irt mogelijke uitbuiting. Best passende interventie wordt ingezet ter bestrijding van mensenhandelpraktijken Beleidsplan Mensenhandel gemeente Eindhoven - 23

13 Taken Omschrijving product Verantwoordelijke Resultaat Q Q Q1 Q2 Q3 Q4 Q Q Q Het organiseren en regisseren van de ketenregie in samenwerking met de belangrijkste partners op het gebied van mensenhandel 3.1 Instellen SIOM (Signalering en InterventieOverleg Mensenhandel). Overleg waarin de relevante RIEC-partners signalen van mensenhandel delen en interventies coördineren. 3.2 Deelname aan SIOM. Alle relevante RIEC-partners nemen deel aan het SIOM. 3.2 Analyse signalen Veredeling en analyse van deze signalen tbv interventie. 3.3 Doorontwikkelen zorgcasusoverleg 3.4 Borgen aansluiting SIOM-zorgcasusoverleg Bestaande casusoverleg jeugdprostitutie verbreden zodat het van toepassing is op alle slachtoffers Verbinding tussen SIOM en zorgcasusoverleg. Eindhoven/ RIEC ism ketenpartners. Ketenpartners. Eindhoven/RIEC ism ketenpartners. Zorgcoördinator Ketenregisseur mensenhandel/ zorgcoördinator 4. Het verbeteren van de zorg en opvang voor slachtoffers mensenhandel in kwalitatieve en kwantitatieve zin 4.1 Zorgcoordinatie slachtofferschap In kaart brengen zorgbehoefte slachtoffers Verbinding tussen SIOM en zorgcasusoverleg. Verantwoordelijke sociaal domein ism ketenregisseur Relevante partners stemmen met elkaar de signalen en interventies af. Zicht op alle signalen van mensenhandel van belangrijkste ketenpartners en inzet van gecoördineerde integrale interventies. Maximale informatiepositie op signalen van mensenhandel zowel t.b.v. casuïstiek als t.b.v. criminaliteitsbeeld (verschijningsvormen, locaties, Modus Operandi, rol facilitators). Er is voorzien in coördinatie van opvang & hulpverlening voor (alle) potentiële slachtoffers van Knelpunten in zorg zijn in beeld en worden waar nodig opgeschaald binnen kaders van sociaal domein. Zorg voor slachtoffers is optimaal afgestemd met dader/facilitator gerichte aanpak. Er is voorzien in coördinatie van de zorg aan alle (potentiële) slachtoffers mensenhandel: hiermee wordt er voor elk slachtoffer gezocht naar het best passende aanbod. Het is duidelijk welke leemten er zijn in het zorgaanbod zodat hierin kan worden voorzien. 4.2 Preventieaanbod risicogroepen. Bestaand preventieaanbod (jeugdprostitutie) herijken. Aanvullend aanbod gericht op verstrekken van informatie over rechtspositie en risico s binnen branches waarin gewerkt wordt. Verantwoordelijke sociaal domein ism ketenregisseur Risicogroepen zijn goed geïnformeerd, kwetsbare personen worden ondersteund in zelfredzaamheid Beleidsplan Mensenhandel gemeente Eindhoven - 25

14 Bijlage 6 barrièremodel seksuele uitbuiting Bijlage 7 barrièremodel arbeidsuitbuiting Legale dienstverleners Legaal Legaal Legaal Legaal Reisbureau s Familie Huwelijk Werkgevers Asielzoekerscentra (vreemdelingen) Status Entree Huisvesting Identiteit Arbeid Financieel Illegale dienstverlenders Barriere Entree Barriere Huisvesting Barriere Identiteit Barriere Arbeid Documenthandel Prostitutiecircuit Mensensmokkel Pooiers Witwassen Illegale activiteiten Investeringen Witwassen Illegaal Illegaal Illegaal Illegaal Mensensmokkelaars Huisjesmelkers Vervalsers Malafide Schijnhuwelijk bemiddelaars Vervoer Betalingen Documenten Aankoop/ verhuur vastgoed Fraude sofinummers Valse paspoorten Strategische partners Lage lonen Geweld Uitbuiting Financieel circuit Vastgoed Legaal bezit Illegaal vermogen Schuld Vreemdeling - KMar - Gemeenten - IND - Regio - VD - Gemeente - Regio - FIOD/ECD - Woningbouw stichtingen - Regio - IND - VD - Gemeente - SIOD/AI - UWV - FIOD/ECD - MOT/BLOM - Banken - SIOD - FIOD/ECD Kon. marechaussee Politie IND Gemeente Politie Belastingdienst FIOD/ECD Politie Kon. marechaussee SIOD Arbeidsinspectie UWV 26 - Beleidsplan Mensenhandel gemeente Eindhoven - 27

15