Kom op! Kris en Yves zijn assertief?!? Lees meer op pagina 4 & 5. Soep met lettertjes! Was da? Blader door naar pagina 8

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Kom op! Kris en Yves zijn assertief?!? Lees meer op pagina 4 & 5. Soep met lettertjes! Was da? Blader door naar pagina 8"

Transcriptie

1 Krant X Jaargang 11 Nummer 3 December 2012 krant Kris en Yves zijn assertief?!? Lees meer op pagina 4 & 5 Soep met lettertjes! Was da? Blader door naar pagina 8 Samen staan we sterk op pagina 7 Kom op!

2 Deze keer zullen we eens klappen over leven zonder steun van buiten. Dat kan weer over vanalles gaan... Bedoelen die sjarels nu overleven zonder maten en familie? Of bedoelen ze overleven zonder geld? Weet ge? Ik zal het vandaag eens over geld hebben. Mijn familie wilt mij wel steunen, door af en toe wat geld te storten. Maar ik wil da nie. Ik verdien hier zelf mijn geld. Daar kunt ge misschien wel jaloers op zijn, maar een groot deel gaat elke maand naar mijn schulden. De rest gebruik ik om van te leven. Ik weet ondertussen waar de goeikope producten staan op de kantinelijst. Maar pas op hé, ik neem nie altijd goeikopen brol want sommige dingen zijn gewoon nie te vreten! Ik heb ook de cursus budgetteren gevolgd. Daar heb ik geleerd hoe ge kunt besparen om gemakkelijker toe te komen op het eind van de maand. Zo weet ik nu dat kip in blokjes duurder is dan ne volledige kippenbil. En dat de dure merken altijd op ooghoogte staan in de winkelschappen. Als uw geld ver op is, dan zult ge moeten bukken. In heel wat gevangenissen wordt op regelmatige basis de cursus Kom op voor jezelf georganiseerd. Een vriend iets weigeren, een lastige verkoper afwimpelen, gaan klagen als de rekening niet klopt, een beleefd babbeltje slaan met een onbekende, alledaagse situaties waar velen zich niet op hun gemak bij voelen. Deze cursus leert je beter op te komen voor jezelf met respect voor de ander. Kom op voor jezelf Edito Opkomen voor jezelf is makkelijker gezegd dan gedaan. Niet van je laten profiteren, neen durven zeggen, als je een probleem hebt met iemand dit bespreekbaar maken,. Het zijn zaken waar iedereen mee worstelt, maar waar niet iedereen even goed mee om kan gaan. De één zegt altijd neen, de ander nooit. In deze editie van Krant X staan we stil bij het thema opkomen voor jezelf. In de gevangenis worden er regelmatig cursussen gegeven die je dit leren. In Merksplas werkte men in deze cursus met collages die tonen wat mensen die deelnemen, verstaan onder opkomen voor jezelf. We hadden ook een gesprek met Kris en Yves. Dit vrolijke duo interviewde menig bekende Vlaming voor het programma Man bijt Hond. In hun geheel eigen stijl legden zij elkaar het vuur aan de schenen. Een neen stond niet in hun woordenboek. Verder in deze krant vinden jullie ook getuigenissen van mannen en vrouwen die deelnemen aan de AA. Opkomen voor jezelf is al niet eenvoudig, maar wordt nog moeilijker als je niet de steun krijgt van familie en vrienden. De werking en kracht van de AA is hierop gebaseerd. Door elkaar te steunen, te motiveren en elkaar door de moeilijke momenten heen te helpen, slagen de deelnemers erin om op te komen voor zichzelf! Kortom, na het lezen van deze krant stappen we met zijn allen de wereld een klein beetje zelfzekerder tegemoet! Ben ik waardeloos als niets of niemand om me geeft? Fuck that shit. Je bent wie je bent, heb vertrouwen en alles komt goed! Gedetineerde Tongeren Eigenlijk niet, maar dat gevoel heb ik soms wel. De cheffen hier zijn soms onbeschoft. Ze behandelen ons als een kudde beesten. Mensen met waarde behandelen, is dat zo moeilijk? Familie, vrienden, kennissen, spelen een belangrijke rol in ons leven. Zij helpen ons niet alleen met praktische beslommeringen en moeilijkheden. Ze zijn er ook als we plezier willen maken of als we een schouder nodig hebben om op te huilen. We hangen veel van onze eigenwaarde aan hen op. Als we hen zouden verliezen, zouden we ons waardeloos voelen. Maar in de samenleving van vandaag hoor je vaker dat mensen egoïstischer worden. Meer en meer mensen denken aan zichzelf, zijn niet bekommerd om een ander,. Hebben we de ander nog wel nodig voor onze eigenwaarde? We hebben nog steeds andere Gedetineerde Turnhout mensen nodig voor onze eigenwaarde. Maar met mensen bedoel ik familie (gezin: broers, zussen en andere mensen). Vrienden bijvoorbeeld, dat is een ander verhaal. Daar kan je minder op rekenen omdat de maatschappij meer en meer egocentrisch aan het worden is, maar je moet je er wel bij neerleggen dat het je eigen fout is als je achter tralies zit, dus dan is het ook moeilijker om te verwachten dat ze er elke dag voor je zijn. Ik weet niet wat wel dat ik het mis het is niet enorm groot, ook niet onbehoudend klein Ik weet niet juist wat wel dat ik t nooit had wel zou ik het nog willen, al was het maar voor even en liefst wel voor het leven Ik weet niet juist wat maar ik mis iets Microsoft Office In de gevangenis van Merksplas volgden een aantal gedetineerden deze cursus. Zij maakten collages over wat opkomen voor jezelf voor hen betekende. Hier zie je een resultaat. Hou de affiches van De Rode Antraciet in de gaten voor meer info over deze cursus! 2 Krant X Jaargang 11 Nummer 3 December 2012 Gedetineerde Leuven Hulp Albert, gedetineerde Antwerpen Niemand is waardeloos op deze wereld. Maar om soms met slechte ervaringen, want andere mensen eigenwaarde op te bouwen hebben we wel andere gaan van je gebruik maken. En dit gebeurt er nu op mensen nodig die je nu en dan een compliment vele plaatsen op de wereld. De mensen zijn zo druk geven of een schouderklopje geven en soms eens bezig met zoveel dingen en hebben geen of weinig een streng woord. Want als iemand je altijd maar tijd om met andere dingen dan henzelf bezig te zijn herhaalt dat je niet goed bent en dit blijft herhalen, wat steeds iets meer op egoïsme lijkt. Maar niemand ga je dat na een tijd ook denken en heb je geen is waardeloos op de wereld maar de medemens eigenwaarde meer. En voel je je waardeloos en gaat moet het terug leren te begrijpen. men hard op zoek naar toch wat erkenning en dat Gedetineerde Turnhout Krant X Jaargang 11 Nummer 3 December

3 Ik word nooit rood! Opkomen voor jezelf is niet altijd gemakkelijk. Reageer jij als iemand je voorbij steekt bij de bakker? Durf je makkelijk iets zeggen in een groep nieuwe mensen? Vind je jezelf nog de moeite waard? We vroegen het aan Kris en Yves. Voor velen de twee vrienden die bekende Vlamingen het vuur aan de schenen legden in Man bijt Hond. Maar daarnaast zijn ze ook gewoon twee mannen die niet bang zijn om hun mening te zeggen. Krant X: In welke situaties is het moeilijk om op te komen voor jezelf? YVES: Ik kan altijd mijn plan trekken. KRIS: Als ik niet op mijn gemak ben of de mensen niet ken. Krant X: Vind je het fijn om complimenten te krijgen? YVES: Ja, maar ik wil geen dikke nek krijgen. KRIS: Tuurlijk, als je complimenten krijgt over wat je goed doet, is dit beter dan dat ze je afbreken en zeggen wat er slecht is. Krant X: Durf je je eigen mening te zeggen in een groep? YVES: Ja, ik ben van niemand bang. KRIS: Ik moet mij eerst op mijn gemak voelen. Als ik de mensen niet ken, zeg ik niet veel. Yves die durft dat gemakkelijker, die trekt zich daar niks van aan. Krant X: Begin je te blozen als iemand je aanspreekt? YVES: Ik word nooit rood. KRIS: Als ik die persoon niet ken, ben ik verlegen. Dat is toch normaal, allez voor mij toch. Yves die heeft daar geen last van. Als die een schoon meiske ziet, dan zou hij haar al direct een kus geven. Ik durf dat niet. Krant X: Durf je iets te weigeren als men je iets vraagt? YVES: Ja. KRIS: Ja, als ik iets niet graag doe, durf ik dat zeggen. Yves heeft daar meer problemen mee, die zegt altijd ja. Krant X: Ga je bepaalde situaties uit de weg? YVES: Nee, ik ben van niks bang. Maar Kris wel, die is bang van kippen. KRIS: Dat is waar, maar jij bent bang van hoogtes. Als we bij de brandweer waren, durfde jij niet op de ladder. Krant X: Moet een mens perfect zijn? YVES: Ik ben perfect (lacht). KRIS: Dat is zever (op reactie van Yves)! Niemand is perfect. Ik heb bijvoorbeeld een handicap, maar andere mensen hebben iets anders. Je mag daar niet mee lachen. Alles moet zoveel mogelijk perfect zijn, maar dat is niet gemakkelijk. Yves heeft een zwaardere handicap als ik, maar die trekt zich daar niks van aan. Krant X: Heb je onaangename ervaringen met mensen gehad en hoe reageer je dan? YVES: Nee, nooit. KRIS: Soms zijn er mensen die onbeleefde vragen stellen. Mensen mogen mij altijd van alles vragen, maar als ik er niet op kan antwoorden moeten ze daar mee akkoord gaan. De meeste mensen vinden mij en Yves tof en vonden dat wij dat goed deden op TV en dat onze handicap niet erg is. Wij kunnen nog op een computer werken en mensen zien daardoor soms over onze handicap. Elke mens heeft wel een beperking, maar bij ons valt dat meer op. Maar ik kan hier van begeleiders ook zeggen wat hun beperkingen zijn, alleen valt dat minder op en ik zeg daar niks van. Krant X: Vind je dat iedereen, ook mensen die uit de gevangenis komen, een tweede kans moet krijgen? YVES: Dat weet ik niet. KRIS: Als ik eerlijk mag zijn, iemand die een zware daad gedaan heeft, bijvoorbeeld een moord, die moet levenslang vast zitten. Ik ben veel te bang dat ze het opnieuw zouden doen. Als het over minder erge dingen gaat, iets stelen of zo, daar kan je nog vanaf geraken met therapie. Die mensen kunnen soms nog wel geholpen worden en terug goed leven als ze vrij komen. Krant X: Maakt het iets uit hoe andere mensen over je denken? KRIS: Ja, ze mogen niet alleen denken dat ik een beperking heb. Mensen mogen niet spreken over handicap. Ze moeten spreken over mensen met een beperking. En het is niet omdat ik een handicap heb, dat ze mij daarom moeten klasseren. Krant X: Op welke manier kan je in een nieuwe omgeving sociale contacten leggen? KRIS: Dat is heel moeilijk. Als ik een vriend zoals Yves bij heb, is dat gemakkelijker. Je begint wat stilletjes te babbelen, Yves maakt een grapje en dan geraken we aan de praat. Krant X: Hoe reageer je als iemand nee tegen je zegt? KRIS: Dat is ambetant en heel vervelend en dan neem ik dat mee naar huis. Ik heb liever dat alle problemen onmiddellijk worden opgelost. Als je een probleem hebt, moet je dat uitpraten, anders lig ik er wakker van. Ben ik assertief? Of niet? Wil jij weten of je assertief bent? Of net helemaal niet? Vul dan onderstaande test in. De test bestaat uit 25 uitspraken. Lees de uitspraken en bepaal je score van één tot vijf. Tel je scores daarna op. Schaal: 1=nooit, 2=soms, 3=regelmatig, 4=vaak, 5=altijd. 1. Ik spreek makkelijk vreemden aan Ik ben onvriendelijk naar anderen Ik kan nee zeggen wanneer ik dat nodig vind Ik accepteer makkelijk hulp of advies Ik luister goed naar anderen en corrigeer hen wanneer ik dat nodig vind 6. Ik zeg wat ik te zeggen heb (bijvoorbeeld op een vergadering) 7. Ik vind dat ik het recht heb anderen om hulp te vragen Ik acht mijn mening van belang voor anderen Ik blijf bijna altijd kalm tegenover boze mensen Ik vertel makkelijk meningen en opvattingen die afwijken van wat gangbaar is 11. Ik blijf geduldig, ook als ik ingewikkelde informatie moet uitleggen 12. Ik ben in een conflictsituatie altijd zeer praktisch Ik vraag makkelijk hulp Ik deel mijn deskundigheid meestal met anderen Ik vraag anderen vaak om feedback, ook als ik verwacht dat die negatief zal zijn 16. Ik doe verzoeken op een zelfverzekerde manier Ik breng prioriteit aan in wat ik nog moet doen Ik reageer nooit agressief Ik geef mijn baas regelmatig feedback over zijn functioneren 20. Ik ben beleefd tegenover anderen, vooral als ik het niet met hen eens ben 21. Ik kom met compromissen als er conflicten zijn Ik stel een oplossing voor als we in ons gezin een probleem hebben 23. Ik laat me nooit manipuleren Ik weet in welke situaties hulp nodig is Ik praat geregeld met mijn baas over hoe ik functioneer en welk werk er nog ligt Krant X: Heb je veel zelfvertrouwen? Hoe helpt dit jou Krant X: Hoe ga je om met om op te komen voor jezelf? Krant X: Durf je reageren als vooroordelen? iemand je voorbijsteekt bij de YVES: Pffff, dat is moeilijk. Resultaat Krant X: Hoe ga je ermee om KRIS: Over mensen met een handicap Als de totaalscore 60 of lager is, of als je meer dan 10 items met 2 of 1 hebt bakker? KRIS: Dat is een moeilijk vraag, als men je niet als volwaardig zijn er veel vooroordelen. Ik zou beter gescoord, kun je er van op aan dat het verstandig is aan je assertiviteit te YVES: Ik vind dat niet erg. wat is dat zelfvertrouwen. Mezelf behandelt? oppassen over wat ik zeg. Niemand werken. In de gevangenis worden af en toe cursussen georganiseerd om KRIS: Ja, ik zeg dan wel Hey, vertrouw ik wel, maar bij andere KRIS: Ik heb daar niet veel last van. is perfect, maar je kunt toch altijd iets aan je assertiviteit te werken. Zo is er bijvoorbeeld de cursus Kom op voor iedereen op zijne toer he manneke, personen ben ik afwachtend. Ik moet De meeste mensen behandelen mij positiefs zien in de mensen en je moet jezelf van De Rode Antraciet. Hou de affiches van De Rode Antraciet in de niet voorsteken. Ik moet ook nog van eerst zien of het goed gaat. Pas na een goed. Ik heb ook niet zo n zware geduld hebben. gaten om te weten of, en wanneer zulke cursus doorgaat. alles doen. Iedereen moet zijn toer paar maanden weet ik zeker of ik hen handicap. Anderen die zwaarder afwachten, dat is eerlijk. vertrouw. Ik ben eerder onzeker. beperkt zijn, worden soms minder We danken Kris en Yves voor Noot: De test is niet wetenschappelijk ontwikkeld en de uitslag geeft enkel goed behandeld en dat is spijtig. de tijd die ze vrijmaakten voor een indicatie. De te behalen scores zijn relatief, niet absoluut. het interview met onze krant! (bron: 4 Krant X Jaargang 11 Nummer 3 December 2012 Krant X Jaargang 11 Nummer 3 December

4 Vanuit deze vaststelling en signalen van gedetineerden is het idee van een creatief kookproject ontstaan. Koken is een hype in de samenleving, dat via dit project ook zijn weg kan vinden binnen de gevangenismuren. Het project CELL S KITCHEN wordt getrokken door een kleine groep gedetineerden uit de gevangenis van Hoogstraten. Zij bepalen in samenwerking met een sociaal cultureel werker van De Rode Antraciet mee de uitwerking, inhoud en vormgeving van het project. Via verschillende wervingskanalen zullen alle gedetineerden worden opgeroepen om recepten in te sturen die jullie op je cel wel eens klaarmaken. Het unieke van dit recept is, dat het moet kunnen klaargemaakt worden met Kookproject Fruit in een jasje van chocolademunt Nodig materiaal: - 1 koffietas - Warm water - Tandenstokers Ingrediënten: - 1 reep chocolade - Fruit (liefst aardbeien, druiven, banaan, ) - 1 bussel munt CELL s KITCHEN Gedetineerden gaan creatief om met eten op hun cel, allerhande recepten worden uitgewisseld en uitgeprobeerd. materialen en ingrediënten die je ter beschikking mag én kan hebben. Binnenkort krijgen jullie een flyer waarop je het recept kan invullen. De recepten worden per gevangenis verzameld en ingestuurd naar de gevangenis van Hoogstraten. De stuurgroep gaat de ingezonden recepten uitproberen tijdens verschillende kooksessies en een aantal recepten selecteren. De geselecteerde recepten worden gefotografeerd en nadien gedrukt. De uiteindelijke recepten zullen bedeeld worden over de verschillende deelnemende gevangenissen. Dus deel jouw recept met ons en ontdek nieuwe culinaire hoogstanden via je medegedetineerden! Microsoft Office Want samen staan we sterk Anonieme Alcoholisten (AA) is een gemeenschap van mannen en vrouwen die hun ervaring, kracht en hoop met elkaar delen om hun gemeenschappelijk probleem op te lossen en anderen te helpen bij het herstel van hun alcoholisme. De enige vereiste voor lidmaatschap is een verlangen op te houden met drinken. Er zijn geen geldelijke verplichtingen voor het AA-lidmaatschap. Zij voorzien in onze behoeften door eigen bijdragen. (bron: Je ervan bewust zijn dat je als alcoholist ziek bent, is al een grote stap over de drempel. De kracht bestaat er in dat we naar elkaar luisteren. We luisteren naar ieders ervaring. We luisteren, geven steun aan elkaar. We staan er niet alleen voor. Iedereen heeft één voornaam maar dezelfde achternaam alcoholist. We zijn in de AA allemaal gelijk. We hebben dezelfde verslaving en willen er iets aan doen. Reactie AA Leuven Hulp Ik wou dat ik de AA eerder had leren kennen, dan was mijn leven zeker anders verlopen. Na een tragisch voorval in 2006 ben ik beginnen drinken. Ik wou mezelf verdoven omdat ik de pijn niet aankon. Voor 2006 was ik fel gekant tegen alcohol. Daarna verloor ik mezelf er door. Het is sociaal aanvaard, maar voor mij is het een ziekte waarmee ik moet leren omgaan. Reactie AA Hasselt Men komt uit zichzelf naar de groep. Als je enkel voor jezelf iets aan je probleem wil doen dan blijf je komen: Komen, blijven komen en je zal er komen. De kracht van de AA is luisteren naar anderen en het ook echt begrijpen zonder oordelen te vellen. Weten dat je niet alleen bent. Je moet niet veel uitleg geven. De anderen hebben het ook meegemaakt. Werkwijze: Breek de chocolade in kleine stukjes en doe deze in een kleine koffietas. Neem kokend water en doe dit in een grotere kom. Zet de kleine tas in de grote kom, zodat de chocolade kan smelten (au bain Marie). Wacht tot de chocolade volledig gesmolten is. Prik een tandenstoker in het kroontje van de aardbei en dompel deze onder in de warme chocolade. Laat even afdruipen en leg de aardbei dan op een papier om af te koelen (of indien voorhanden in de ijskast). Je kan de aardbei ook op een muntblaadje leggen. Als het muntblaadje afgekoeld is, trek je het van de chocolade. Je hebt nu chocolade met muntsmaak gemaakt. 6 Krant X Jaargang 11 Nummer 3 December 2012!!OPROEP!! CELL S KITCHEN Beste medegevangenen, Heb jij een bakrecept dat je graag wilt delen? Een recept dat uniek is, gemaakt van kantineproducten en met de beperkte mogelijkheden om te koken in jouw gevangenis? Deel dit recept dan met ons door mee te doen aan het project CELL S KITCHEN. Dit is een project mogelijk gemaakt door De Rode Antraciet. Stuur jouw recept in en maak kans op een mooie prijs!!! Als het project in je gevangenis doorgaat, vind je meer informatie op de flyer die beschikbaar zal zijn. Reactie AA Merksplas De kracht van de AA is in de eerste plaats de anonimiteit en de zekerheid dat ieders anonimiteit gerespecteerd wordt. Iedereen binnen de AA is in het zelfde bedje ziek. Iedereen is verslaafd en kan hierdoor nooit met het vingertje wijzen. Iedereen probeert te praten over zichzelf en nooit over iemand anders. Binnen de AA moet niks. De enige vereiste is de wil om te stoppen met drinken. Reactie AA Brugge Als begeleider geef ik een getuigenis over mijn eigen leven: voor, tijdens en na mijn alcoholverslaving. Dat versterkt het gelijkwaardigheidsgevoel. Informeer bij je trajectbegeleider van JWW/CAW of er een AA-bijeenkomst in jouw gevangenis is. Krant X Jaargang 11 Nummer 3 December

5 d Soep met lettertjes c de b Na de lagere school ging ik naar de BLO school. Daar leer je wel een beroep, maar niet foutloos schrijven. Later volgde ik nog avondschool en bijscholingen op het werk. Maar goed schrijven leerde ik nergens. Ik ging niet solliciteren als ik wist dat ik papieren moest invullen. De werkbonnen op het werk liet ik door iemand anders invullen. Ik had zogezegd geen tijd. Alle papierwerk thuis was voor mijn vrouw. Dat vond zij niet leuk, ze vond dat ik mijn verantwoordelijkheid afschoof. Mijn vrouw vond dat ik naar Basiseducatie moest gaan. Maar wat ik niet goed kon, vermeed ik op alle mogelijke manieren. Daar was ik ondertussen héél goed in geworden. Toen maakte ze zelf een afspraak en dwong ze mij om mee te gaan. Ik beefde en trilde op mijn benen. De afspraak met Katia, de lesgever, viel erg mee. Voor de eerste keer in mijn leven begreep iemand mij en werd ik niet als een lomperik beschouwd. Ik startte de week nadien al met de lessen en zag dat er nog veel mensen hetzelfde probleem hadden als ik. Stilaan ging er een nieuwe wereld voor mij open. Begin september deden een aantal gevangenissen mee aan de week van de geletterdheid. Maar liefs één op zeven Vlamingen zijn laaggeletterd! Dat wil zeggen dat je problemen hebt met taal en rekenen of dat je niet zo goed met de computer kan werken. In sommige gevangenissen werden er affiches van deze actie opgehangen, en lettersoep geserveerd om dit probleem onder de aandacht te brengen. In onze samenleving niet goed kunnen lezen en schrijven, het is niet evident. Gelukkig kan je er iets aan doen! Dat deed ook Peter, die ons zijn verhaal vertelt. Ik kan al veel beter schrijven nu. Ik schrijf mijn werkbonnen zelf, ik durf af en toe zelf een papier in te vullen. Ik kan en durf er zelfs over praten met mijn beste vrienden. Mijn zelfvertrouwen groeit stilaan. Ik heb zelfs al lessen computer en internet gevolgd. Ik heb het zelfs tot ambassadeur van de Basiseducatie geschopt! Ik wil andere mensen met lees- en schrijfproblemen helpen om de stap te zetten. Want was ik er zelf vroeger mee begonnen dan had ik nu al veel verder gestaan. Ik kom van ver maar het is nog niet ver genoeg! Ik wil nog veel verder geraken! Herken je jezelf in dit verhaal? Neem contact op met je onderwijscoördinator of trajectbegeleider van JWW/ CAW. Vraag naar het aanbod van Basiseducatie in je gevangenis! (Bron: Seksualiteit tussen de muren? colofon Microsoft Office Krant X is een uitgave van de Vlaamse overheid, Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, Afdeling Welzijn en Samenleving, Koning Albert II-laan 35, bus 30, 1030 Brussel Verantwoordelijke uitgever: Marijke Enghien, Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, Afdeling Welzijn en Samenleving Centrale redactie: Dana Mariën (Beleidsmedewerker gevangenis Turnhout), Tine Lenaerts (Organisatieondersteuner Justitieel Welzijnswerk Turnhout), Jan Vanherp (Communicatieverantwoordelijke De Rode Antraciet vzw), Lut Dauw (Bemiddelaar Suggnomè), Tineke Tailleur (Onderwijscoördinator Centrale gevangenis Leuven en Hulpgevangenis Leuven) en Lotte Schelles (Beleidsmedewerker, Afdeling Welzijn en Samenleving) Werkten mee aan dit nummer: Kris en Yves, en verschillende AA-groepen in de gevangenissen. Foto cover: Katrien Torfs. Vormgeving: Nadia De Braekeler, Digitale Drukkerij, AFM

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

Meten van mediawijsheid. Bijlage 6. Interview. terug naar meten van mediawijsheid

Meten van mediawijsheid. Bijlage 6. Interview. terug naar meten van mediawijsheid Meten van mediawijsheid Bijlage 6 Interview terug naar meten van mediawijsheid Bijlage 6: Het interview Individueel interview Uitleg interview Ik zal je uitleggen wat de bedoeling is vandaag. Ik ben heel

Nadere informatie

STELLING HET SOCIALE LEVEN VAN JONGEREN ER IS NIKS MIS MEE OM VEEL OVER HET IS NIET GEVAARLIJK OM JE JEZELF OP MSN TE ZETTEN.

STELLING HET SOCIALE LEVEN VAN JONGEREN ER IS NIKS MIS MEE OM VEEL OVER HET IS NIET GEVAARLIJK OM JE JEZELF OP MSN TE ZETTEN. HET IS NIET GEVAARLIJK OM JE EMAILADRES DOOR TE GEVEN. ER IS NIKS MIS MEE OM VEEL OVER JEZELF OP MSN TE ZETTEN. IK ZOU, NAAST MIJN NAAM OOK DE STRAAT WAAR IK WOON DOORGEVEN. DAT IS GEEN GEHEIM! IK VIND

Nadere informatie

Weer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis.

Weer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis. Weer naar school Kim en Pieter lopen het schoolplein op. Het is de eerste schooldag na de zomervakantie. Ik ben benieuwd wie onze mentor * is, zegt Pieter. Kim knikt. Ik hoop een man, zegt ze. Pieter kijkt

Nadere informatie

Vragenlijst Depressie

Vragenlijst Depressie Vragenlijst Depressie Deze vragenlijst bestaat uit een aantal uitspraken die in groepen bij elkaar staan (A t/m U). Lees iedere groep aandachtig door. Kies dan bij elke groep die uitspraak die het best

Nadere informatie

WAAROM DIT BOEKJE? RESPECT

WAAROM DIT BOEKJE? RESPECT WAAROM DIT BOEKJE? Dit boekje gaat over pesten op het werk. Iemand kan bijvoorbeeld gepest worden door een collega. Of door de baas. PESTEN OF PLAGEN? Pesten is wat anders dan plagen. Iedereen maakt wel

Nadere informatie

Ben je slachtoffer? Folder voor jongeren

Ben je slachtoffer? Folder voor jongeren Ben je slachtoffer? Folder voor jongeren Mijn leven veranderde zo n drie jaar geleden. Juist de dag voor mijn mama s verjaardag kreeg ze van mijn vader een kogel door het hoofd. Wonder boven wonder overleefde

Nadere informatie

6.2.1 Dealen met afleiding onderweg

6.2.1 Dealen met afleiding onderweg Stap 6: Deel 2 6.2.1 Dealen met afleiding onderweg In het tweede deel van jullie experiment ga je verder met het ondernemen van ACTies die je met de anderen hebt afgesproken te doen. Daarnaast krijg je

Nadere informatie

Online Titel Competentie Groepsfase Lesdoel Kwink van de Week

Online Titel Competentie Groepsfase Lesdoel Kwink van de Week onderbouw Les 1 Online Dit ben ik! Besef van jezelf Forming Ik kan mezelf voorstellen aan een ander. Ken je iemand nog niet? Vertel hoe je heet. Les 2 Online Hoe spreken we dit af? Keuzes maken Norming

Nadere informatie

WERKBLADEN Seksuele intimidatie

WERKBLADEN Seksuele intimidatie WERKBLADEN Seksuele intimidatie 1 Waarom dit boekje? 1.1 Zet een rondje om het goede antwoord. Seksuele intimidatie komt vaak voor. Ja Nee Seksuele intimidatie komt weinig voor. Ja Nee Mannen worden vaker

Nadere informatie

Als je nog steeds hoopt dat oplossingen buiten jezelf liggen dan kun je dit boekje nu beter weg leggen.

Als je nog steeds hoopt dat oplossingen buiten jezelf liggen dan kun je dit boekje nu beter weg leggen. Theoreasy de theorie is eenvoudig. Je gaat ontdekken dat het nemen van verantwoordelijkheid voor je eigen denken en doen dé sleutel is tot a beautiful way of life. Als je nog steeds hoopt dat oplossingen

Nadere informatie

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22.

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. PAS OP! Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl/loverboys En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een

Nadere informatie

Groep 1, 2 Thema 1 De groep? Dat zijn wij! 1. Hallo, hier ben ik! Samen plezier maken en elkaar beter leren kennen.

Groep 1, 2 Thema 1 De groep? Dat zijn wij! 1. Hallo, hier ben ik! Samen plezier maken en elkaar beter leren kennen. Groep 1, 2 1. Hallo, hier ben ik! 2. Prettig kennis te maken Kinderen leren elkaar beter kennen en ontdekken verschillen en overeenkomsten. 3. Samen in de klas Over elkaar helpen, geholpen worden en afspraken

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

Interviews: - interview: vragen gast - vragen pleeggezin - vragen aan begeleider van Open Thuis - Interview met de dienst VMG :

Interviews: - interview: vragen gast - vragen pleeggezin - vragen aan begeleider van Open Thuis - Interview met de dienst VMG : Bijlage Interviews: - interview: vragen gast - vragen pleeggezin - vragen aan begeleider van Open Thuis - Interview met de dienst VMG : Interview: vragen gast : Levensgeschiedenis: Zie dossier Hoe vind

Nadere informatie

JUST BE YOU.NL. Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen. Marian Palsgraaf - www.justbeyou.

JUST BE YOU.NL. Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen. Marian Palsgraaf - www.justbeyou. JUST BE YOU.NL Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen Marian Palsgraaf - www.justbeyou.nl Het mooiste wat je kunt worden is jezelf. Mijn passie is mensen te helpen

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Lisa Westerman Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Lisa Westerman... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Lisa,

Nadere informatie

Er is toch niemand die jou aardig vindt. SUKKEL.

Er is toch niemand die jou aardig vindt. SUKKEL. Liefde Ik laat je nooit in de steek. Ik zal je helpen. Jij bent mijn beste vriendin. Het mooiste wat ik heb, geef ik aan jou. Ik ben verliefd... Ik heb alles voor je over. IK HOU VAN JOU! Ik bid voor je.

Nadere informatie

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen. Bidden Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.nl en kinderactiviteiten www.lambertuskerk-rotterdam.nl

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 16. Herhaling thema.

Thema Op het werk. Lesbrief 16. Herhaling thema. http://www.edusom.nl Thema Op het werk Lesbrief 16. Herhaling thema. Wat leert u in deze les? De woorden van les 12, 13, 14 en 15. Veel succes! Deze les is ontwikkeld in opdracht van: Gemeente Den Haag

Nadere informatie

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1 Zwanger Ik was voor het eerst zwanger. Ik voelde het meteen. Het kon gewoon niet anders. Het waren nog maar een paar cellen in mijn buik. Toch voelde ik het. Deel 1 0-3 maanden zwanger Veel te vroeg kocht

Nadere informatie

Waar een wil is, is een Weg!

Waar een wil is, is een Weg! 5 tips om moeiteloos voor jezelf te kiezen en een stap te zetten. Waar een wil is, is een Weg! - Lifecoach http://www.facebook.com/arlettevanslifecoach 0 Je bent een ondernemende 40+ vrouw die vooral gericht

Nadere informatie

Hulp- en dienstverlening van de Vlaamse gemeenschap in de gevangenis van Antwerpen

Hulp- en dienstverlening van de Vlaamse gemeenschap in de gevangenis van Antwerpen HULP- EN DIENSTVERLENING AAN GEDETINEERDEN Foto: Gevangenis Antwerpen Hulp- en dienstverlening van de Vlaamse gemeenschap in de gevangenis van Antwerpen Wat kan je hier allemaal doen? Bij wie kan je terecht?

Nadere informatie

Assertiviteit. BOL 1 e jaars AG studenten

Assertiviteit. BOL 1 e jaars AG studenten BOL 1 e jaars AG studenten In de beroepspraktijk verwacht men van je dat je kunt opkomen voor jezelf en voor je opvattingen over je stage, de hulpverlening etc. Men verwacht tegelijkertijd dat je dit op

Nadere informatie

Aan de slag met de Werk Ster!

Aan de slag met de Werk Ster! Aan de slag met de Werk Ster! Werk Ster Copyright EgberinkDeWinter 2013-2014 Werk Ster Stappen naar werk De Werk Ster helpt je duidelijk te krijgen waar jij op dit moment staat op weg naar werk. Je krijgt

Nadere informatie

LEEFREGELS EN IK-BEN OPVATTINGEN HERKENNEN

LEEFREGELS EN IK-BEN OPVATTINGEN HERKENNEN In deze huiswerkopdracht wordt uitgelegd wat leefregels en ik-ben-opvattingen zijn en het belang ervan bij het doorbreken van gewoontepatronen. Een voorbeeld van Marjolijn illustreert hoe leefregels en

Nadere informatie

goede redenen voor het bezoeken van een zelfhulpgroep

goede redenen voor het bezoeken van een zelfhulpgroep 10 goede redenen voor het bezoeken van een zelfhulpgroep InTact Zelfhulp Zelfhulp is er voor jou. Deze informatie is voor alle mensen met een verslavingsprobleem, ongeacht welke verslaving en voor naasten

Nadere informatie

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN Blijf kalm; Verzeker je ervan dat je de juiste persoon aan de lijn hebt; Zeg duidelijk wie je bent en wat je functie is; Leg uit waarom je belt; Geef duidelijke en nauwkeurige informatie en vertel hoe

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

voor leerlingen Pesten op het werk VRAGEN EN OPDRACHTEN

voor leerlingen Pesten op het werk VRAGEN EN OPDRACHTEN voor leerlingen Pesten op het werk VRAGEN EN OPDRACHTEN Bladzijde 5 Waarom dit boekje? Lees de tekst goed. Beantwoord dan de onderstaande vragen. 1 Waar gaat het boekje over?... 2 Door wie kun je op het

Nadere informatie

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou!

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou! DEEL 1 1 WERKBOEK 5 Eigen keuze Inhoud 2 1. Hoe zit het met je keuzes? 3 2. Hoe stap je uit je automatische piloot? 7 3. Juiste keuzes maken doe je met 3 vragen 9 4. Vervolg & afronding 11 1. Hoe zit het

Nadere informatie

De Budget Ster: omgaan met je schulden

De Budget Ster: omgaan met je schulden De Budget Ster: omgaan met je schulden Budget Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Budget Ster MOTIVATIE EN VERANTWOORDELIJKHEID STRESS DOOR SCHULDEN BASISVAARDIGHEDEN STABILITEIT FINANCIEEL ADMINISTRATIEVE

Nadere informatie

Vanjezelfhouden.nl 1

Vanjezelfhouden.nl 1 1 Kan jij van jezelf houden? Dit ontwerp komt eigenlijk altijd weer ter sprake. Ik verbaas mij erover hoeveel mensen er zijn die dit lastig vinden om te implementeren in hun leven. Veel mensen willen graag

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Johan Vosbergen Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Johan Vosbergen... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Johan,

Nadere informatie

Bijlage interview meisje

Bijlage interview meisje Bijlage interview meisje Wat moet er aan de leerlingen gezegd worden voor het interview begint: Ik ben een student van de Universiteit van Gent. Ik wil met jou praten over schrijven en taken waarbij je

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

1. Ik merk vaak dat ik probeer iets te bereiken wat op de een of andere manier op een mislukking uitloopt. -----

1. Ik merk vaak dat ik probeer iets te bereiken wat op de een of andere manier op een mislukking uitloopt. ----- Test: Je persoonlijke afweerprofiel Met de volgende test kun je bepalen welk afweermechanisme je het meest gebruikt. Iedereen gebruikt alle afweervormen, maar er bestaan verschillen in de frequentie waarmee

Nadere informatie

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school. Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan

Nadere informatie

Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT

Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT ROOS Roos (27) is zeer slechtziend. Ze heeft een geleidehond, Noah, een leuke, zwarte labrador. Roos legt uit hoe je het beste met geleidehond en zijn baas

Nadere informatie

Hulp- en dienstverlening van de Vlaamse gemeenschap in de gevangenis van Antwerpen

Hulp- en dienstverlening van de Vlaamse gemeenschap in de gevangenis van Antwerpen HULP- EN DIENSTVERLENING AAN GEDETINEERDEN Foto: Gevangenis Antwerpen Hulp- en dienstverlening van de Vlaamse gemeenschap in de gevangenis van Antwerpen Wat kan je hier allemaal doen? Bij wie kan je terecht?

Nadere informatie

Weet wat je kan Samenvatting op kaarten

Weet wat je kan Samenvatting op kaarten Samenvatting op kaarten 16 kaarten met samenvattingen van de inhoud van de module, psychoeducatie over een Lichte verstandelijke Beperking (LVB) voor cliënten en hun naasten. De kaarten 1 14 volgen de

Nadere informatie

Gemaakt door: Kelly.

Gemaakt door: Kelly. De kanjertraining. Gemaakt door: Kelly. Inhoud. Inhoud. 1 Inleiding. 2 Wat is de Kanjertraining? 3 Hoe en wanneer is de Kanjertraining ontstaan? 4 Wanneer ga je naar de Kanjertraining? 6 Welke stappen

Nadere informatie

HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN

HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN Gratis PDF Beschikbaar gesteld door vlewa.nl Geschreven door Bram van Leeuwen Versie 1.0 INTRODUCTIE Welkom bij deze gratis PDF! In dit PDF

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

Assertiviteit. e-book

Assertiviteit. e-book Assertiviteit e-book Opkomen voor jezelf Welkom in dit E-book. We willen je informeren over het onderwerp: opkomen voor jezelf. Hierin komt naar voren hoe je dat makkelijker kunt maken voor jezelf. Hoe

Nadere informatie

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen. De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.

Nadere informatie

Project Alcohol 2014

Project Alcohol 2014 Project Alcohol 2014 Naam: Jong geleerd is oud gedaan!!!! Laat je niet Naam: F L s E s E N Klas:!!! 1 Inleiding De carnaval komt eraan. Een feest dat gevierd moet worden. Maar is het feestje van plezier

Nadere informatie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie Zaken voor mannen Verhalen van mannen met epilepsie Introductie Niet alle mannen vinden het prettig om over hun gezondheid te praten. Ieder mens is anders. Elke man met epilepsie ervaart zijn epilepsie

Nadere informatie

Vragenlijst: Wat vind jij van je

Vragenlijst: Wat vind jij van je Deze vragenlijst is bedacht door leerlingen. Met deze vragenlijst kunnen leerlingen er zelf achter kunnen komen wat andere leerlingen van hun school vinden. De volgende onderwerpen komen langs: Sfeer op

Nadere informatie

Lou en Lena: NEE tegen geweld!

Lou en Lena: NEE tegen geweld! Mijn prentenboek Prentenboek voor leerlingen 1 e en 2 e leerjaar Lou en Lena: NEE tegen geweld! Mijn naam:... Mijn klas:... Mondiale Vorming - Plan België Hallo, ik ben Lou. En dit is mijn zus Lena. We

Nadere informatie

Dé 14 fundamentele stappen naar geluk

Dé 14 fundamentele stappen naar geluk Dé 14 fundamentele stappen naar geluk Van de Amerikaanse psycholoog Michael W. Fordyce 1. Wees actief en ondernemend. Gelukkige mensen halen meer uit het leven omdat ze er meer in stoppen. Blijf niet op

Nadere informatie

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren Welzijn op recept Welkom bij SWOA. Uw huisarts heeft u met ons in contact gebracht. De dokter kan u op dit moment geen passende behandeling (meer) bieden. Toch voelt u zich niet lekker, of heeft u pijn.

Nadere informatie

Zorg voor een ander begint bij jezelf!

Zorg voor een ander begint bij jezelf! Zorg voor een ander begint bij jezelf! Zelfzorg voor mantelzorgers Zelfzorg Zorg je thuis voor iemand die je dierbaar is? Of voor iemand in je omgeving? Dan ben je waarschijnlijk een mantelzorger. Mantelzorg

Nadere informatie

SOCIALE VAARDIGHEDEN EN CREATIVITEIT

SOCIALE VAARDIGHEDEN EN CREATIVITEIT Prof. Rumen Stamatov PhD Assoc. Prof. Svetlana Sariyska Maria Goranova Petya Grudeva SOCIALE VAARDIGHEDEN EN CREATIVITEIT Handboek met illustraties Uitgeverij Blakom Plovdiv, 2015 1 Prof. Rumen Stamatov,

Nadere informatie

ADHD: je kunt t niet zien

ADHD: je kunt t niet zien ➂ ADHD: je kunt t niet zien Je ziet het niet aan de buitenkant. Je kunt niet gelijk naar iemand kijken en zeggen: die heeft ADHD. Dat kan een voordeel zijn. Als iemand niet weet dat jij het hebt, dan kunnen

Nadere informatie

HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN

HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN E-blog HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN In talent & groei Het is belangrijk om je talent goed onder woorden te kunnen brengen. Je krijgt daardoor meer kans om het werk te

Nadere informatie

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS)

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Stel dat dat (te grote wonder) gebeurt, ik betwijfel of dat zal gebeuren, maar stel je voor dat, wat zou je dan doen dat je nu niet doet? (p36)

Nadere informatie

Lesmateriaal bij de voorstelling: Zwemmen Zonder Mouwen

Lesmateriaal bij de voorstelling: Zwemmen Zonder Mouwen Lesmateriaal bij de voorstelling: Zwemmen Zonder Mouwen Beste docent, Binnenkort gaat u met uw klas naar de voorstelling Zwemmen Zonder Mouwen; een muzikale 8+ voorstelling die zich afspeelt in en rondom

Nadere informatie

DO'S EN DON'TS VOOR OUDERS

DO'S EN DON'TS VOOR OUDERS WWW.PESTWEB.NL DO'S EN DON'TS VOOR OUDERS Kinderen en jongeren willen je hulp, als je maar (niet)... Wat kinderen zeggen over pesten Kinderen gaan over het algemeen het liefst met hun probleem naar hun

Nadere informatie

ASSERTIVITEIT

ASSERTIVITEIT ASSERTIVITEIT WWW.I-LEARNING.BE - WAT IS ASSERTIVITEIT? Subassertief, agressief, manipulatief of assertief? Assertief gedrag Assertief ben je als je op een vriendelijke, kalme manier opkomt voor je mening,

Nadere informatie

41 tips Van Jezelf Houden

41 tips Van Jezelf Houden Marian Palsgraaf 41 tips Van Jezelf Houden Gewoon omdat jij het waard bent Hallo mooie JIJ, Leuk dat je je hebt ingeschreven voor de 21 dagen cursus Van Jezelf Houden. Wat zal het mooi zijn: een wereld

Nadere informatie

Wie zijn jouw vrienden? Opdracht:

Wie zijn jouw vrienden? Opdracht: Wie zijn jouw vrienden? Opdracht: 1. Maak een spinnenweb van jouw belangrijkste vrienden. 2. Schrijf er telkens bij waar je die vriend hebt leren kennen. 3. Schrijf de meest positieve eigenschap als vriend

Nadere informatie

Het verkoop-adviesgesprek. Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van je verwacht? Verkopen

Het verkoop-adviesgesprek. Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van je verwacht? Verkopen Waar gaat deze kaart over? Deze kaart gaat over verkopen aan en adviseren van gasten in horecabedrijven. Oftewel: het verkoopadviesgeprek. Wat wordt er van je verwacht? Na het bestuderen van deze kaart

Nadere informatie

Kinderen zonder papieren

Kinderen zonder papieren VPM VPM Kinderen zonder papieren Je ziet het bijna elke dag op de tv of in de krant: beelden van landen in oorlog, mensen in armoede. Op zoek naar een betere plaats om te leven, slaan ze op de vlucht.

Nadere informatie

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les

Nadere informatie

4 Denken. in het park een keer gebeten door een hond. Als Kim een hond ziet wil ze hem graag aaien. Als

4 Denken. in het park een keer gebeten door een hond. Als Kim een hond ziet wil ze hem graag aaien. Als 4 Denken In dit hoofdstuk vertellen we hoe jij om kan gaan met je gedachten. Veel gedachten maak je zelf. Ze bepalen hoe jij je voelt. We geven tips hoe jij jouw gedachten en gevoelens zelf kunt sturen.

Nadere informatie

Relaties. HDYO heeft meer informatie beschikbaar over de Ziekte van Huntington voor jongeren, ouders en professionals op onze website: www.hdyo.

Relaties. HDYO heeft meer informatie beschikbaar over de Ziekte van Huntington voor jongeren, ouders en professionals op onze website: www.hdyo. Relaties HDYO heeft meer informatie beschikbaar over de Ziekte van Huntington voor jongeren, ouders en professionals op onze website: www.hdyo.org Relaties kunnen een belangrijke rol spelen bij het omgaan

Nadere informatie

UITKOMSTEN EVALUATIE TESTREIS LEEUWARDEN 10 OKTOBER 2009

UITKOMSTEN EVALUATIE TESTREIS LEEUWARDEN 10 OKTOBER 2009 UITKOMSTEN EVALUATIE TESTREIS LEEUWARDEN 10 OKTOBER 2009 ingevuld door 18 van de 26 deelnemers deelnemers waren heel divers eb varieerden in leeftijd van 13 t/m 23 jaar oud Welk cijfer geef je de training?

Nadere informatie

Waarom zijn er ongelukkige mensen?

Waarom zijn er ongelukkige mensen? Eerste Communieproject 8 Waarom zijn er ongelukkige mensen? De mensen doen niet wat God wil Je hebt gezien wat geluk is. Als mensen van jou houden, word je gelukkig. Niet iedereen is gelukkig. Als andere

Nadere informatie

VIER EENVOUDIGE TAKTIEKEN OM LASTIGE COLLEGA S VOOR JE TE WINNEN

VIER EENVOUDIGE TAKTIEKEN OM LASTIGE COLLEGA S VOOR JE TE WINNEN E-BLOG VIER EENVOUDIGE TAKTIEKEN OM LASTIGE COLLEGA S VOOR JE TE WINNEN in samenwerken Je komt in je werk lastige mensen tegen in alle soorten en maten. Met deze vier verbluffend eenvoudige tactieken vallen

Nadere informatie

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou! Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw

Nadere informatie

Creatief en flexibel toepassen van Triplep. Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus

Creatief en flexibel toepassen van Triplep. Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus Creatief en flexibel toepassen van Triplep Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus Programma Overzicht Kennismaking Persoonlijke werving van ouders Een goede relatie opbouwen met de ouders

Nadere informatie

Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5

Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 6 Zacheüs (1) Het is erg druk in de stad vandaag. Iedereen loopt op straat. Zacheüs wurmt zich

Nadere informatie

Inhoud. 1 Wil je wel leren? 2 Kun je wel leren? 3 Gebruik je hersenen! 4 Maak een plan! 5 Gebruik trucjes! 6 Maak fouten en stel vragen!

Inhoud. 1 Wil je wel leren? 2 Kun je wel leren? 3 Gebruik je hersenen! 4 Maak een plan! 5 Gebruik trucjes! 6 Maak fouten en stel vragen! 1 Wil je wel leren? Opdracht 1a Wat heb jij vanzelf geleerd? 7 Opdracht 1b Van externe naar interne motivatie 7 Opdracht 1c Wat willen jullie graag leren? 8 2 Kun je wel leren? Opdracht 2a Op wie lijk

Nadere informatie

En hoe blijf jij fit in je hoofd?

En hoe blijf jij fit in je hoofd? En hoe blijf jij fit in je hoofd? boekje-105x105-def.indd 1 30-01-2009 12:05:22 1,2,3,..., 10 stappen boekje-105x105-def.indd 2 30-01-2009 12:05:23 Je lekker in je vel voelen, daar kun je aan werken. Lees

Nadere informatie

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN?

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Je vindt dat je teveel tijd doorbrengt met het spelen van games. Je beseft dat je hierdoor in de problemen kunt raken: je huiswerk lijdt

Nadere informatie

Jij durft over jouw gevoelens praten. Complimenten geven is voor jou kinderspel. Jij ligt s nachts niet te piekeren. Jij hebt vat op de dingen.

Jij durft over jouw gevoelens praten. Complimenten geven is voor jou kinderspel. Jij ligt s nachts niet te piekeren. Jij hebt vat op de dingen. Jij bent echt een kanjer! Om op te eten! Jij durft over jouw gevoelens praten. Jij hebt een topconditie. Wat zit jouw haar oké! Complimenten geven is voor jou kinderspel. Ik ben jaloers op jouw spierballen.

Nadere informatie

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Haring! Verse haring! Wie maakt me los! Ik heb verse haring! Ha... ja, nou heb ik jullie aandacht, hè? Sorry, ik ben uitverkocht. Vandaag geen haring

Nadere informatie

1. Als iemand mij in een groep onverwacht een vraag stelt, kan ik rustig een antwoord bedenken/geven. Nooit Soms Regelmatig Vaak Altijd

1. Als iemand mij in een groep onverwacht een vraag stelt, kan ik rustig een antwoord bedenken/geven. Nooit Soms Regelmatig Vaak Altijd Assertiviteitstest Kun je duidelijk jouw grenzen aangeven? Vink steeds het antwoord aan dat het best bij je past. 1. Als iemand mij in een groep onverwacht een vraag stelt, kan ik rustig een antwoord bedenken/geven.

Nadere informatie

Info. Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde

Info. Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde Info Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde Inhoud INHOUD 1. Waar gaat het over 3 2. Aanraken 4 3. Hoe noem jij dat? 5 4. Baas over

Nadere informatie

En hoe blijf jij fit in je hoofd?

En hoe blijf jij fit in je hoofd? En hoe blijf jij fit in je hoofd? 1,2,3,..., 10 stappen Je lekker in je vel voelen, daar kun je aan werken. Lees rustig de tien stappen. Ze inspireren je om fit te blijven in je hoofd en hebben al heel

Nadere informatie

Feedback aan leerkrachten

Feedback aan leerkrachten Feedback aan leerkrachten Studiedag Leerlingenparticipatie 24 april 2013 Paleizenstraat Saskia 90 > 1030 Vandeputte Brussel T 02 215 32 29 > F 02 215 41 78 > www.vsknet.be Wie ben ik? Saskia Vandeputte

Nadere informatie

Hulp en informatie om huiselijk geweld te stoppen. Help jezelf. Help de ander. 0900 1 26 26 26 5 cent per minuut. www.huiselijkgeweldhollandsmidden.

Hulp en informatie om huiselijk geweld te stoppen. Help jezelf. Help de ander. 0900 1 26 26 26 5 cent per minuut. www.huiselijkgeweldhollandsmidden. Hulp en informatie om huiselijk geweld te stoppen Help jezelf. Help de ander. 0900 1 26 26 26 5 cent per minuut www.huiselijkgeweldhollandsmidden.nl Huiselijk geweld stopt nooit vanzelf Misschien wil je

Nadere informatie

Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg

Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg Informatie voor cliënten Cliënten en geestelijke gezondheidszorg Slachtoffers van mensenhandel hebben vaak nare dingen meegemaakt. Ze zijn geschokt

Nadere informatie

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S 2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de

Nadere informatie

U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt.

U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt. UW MENING GEVEN spreken inleiding en doel Een mening is wat iemand denkt of vindt. U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt. U leert ook uw mening geven. Uw mening geven

Nadere informatie

Wat kan de orthopedagoog of psycholoog voor jou doen?

Wat kan de orthopedagoog of psycholoog voor jou doen? Wat kan de orthopedagoog of psycholoog voor jou doen? Samenwerkingsverband NIP-NVO zorg voor mensen met een verstandelijke beperking 2014 1 Inhoud Voorwoord 3 Wat doet de psycholoog of orthopedagoog? 5

Nadere informatie

Ontwikkellijn 1: Ik zorg ervoor dat ik aan het werk ga en blijf!

Ontwikkellijn 1: Ik zorg ervoor dat ik aan het werk ga en blijf! Ontwikkellijn 1: Ik zorg ervoor dat ik aan het werk ga en blijf! Het gaat erom dat je laat merken dat jij zélf verantwoordelijk bent voor het leren: jij kiest de opdrachten, workshops en klussen zélf,

Nadere informatie

Voel je vrij en liefdevol 7 oefeningen

Voel je vrij en liefdevol 7 oefeningen Voel je vrij en liefdevol 7 oefeningen Soms voel je je gevangen door het leven. Vastgezet door de drukte, en beklemd in je eigen hoofd. Je voelt je niet vrij en je voelt geen liefde. Met deze tips breng

Nadere informatie

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft!

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! Scott de Jong http://www.positiefleren.nl - 1 - Je leest op dit moment versie 2.0 van het Ebook: 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft.

Nadere informatie

Denkfouten. hoofdstuk 6. De pretbedervers. De zwarte bril

Denkfouten. hoofdstuk 6. De pretbedervers. De zwarte bril hoofdstuk 6 Denkfouten We hebben al gezien dat sommige van onze brandende automatische gedachten ons in de weg zitten. Ze geven ons een onprettig gevoel of weerhouden ons ervan dingen te doen. Het probleem

Nadere informatie

Dit boekje is van:..

Dit boekje is van:.. Ik en mijn plan Dit boekje is van:.. Hallo, Jij bent cliënt bij SOVAK. Je hebt bij SOVAK een persoonlijk begeleider. Samen maak je afspraken over wat jij zelf doet en wat SOVAK doet. Die afspraken staan

Nadere informatie

WANNEER EEN SPECIAAL IEMAND ALS HEEFT

WANNEER EEN SPECIAAL IEMAND ALS HEEFT WANNEER EEN SPECIAAL IEMAND ALS HEEFT 1 Je leest waarschijnlijk dit boekje omdat je mama of papa of iemand anders speciaal in je familie Amyotrofische Laterale Sclerose heeft. Het is een lang woord en

Nadere informatie

Instructie 1. Heb jij je voelsprieten uitstaan? De relatie met je cliënt

Instructie 1. Heb jij je voelsprieten uitstaan? De relatie met je cliënt Instructie 1 De relatie met je cliënt Heb jij je voelsprieten uitstaan? Met behulp van dit werkblad onderzoek je of je je voelsprieten hebt uitstaan naar de cliënt. Kies een cliënt en vul met die cliënt

Nadere informatie

Wat is kindermishandeling? Hoe kan kindermishandeling stoppen? Wie kan je hierbij helpen?

Wat is kindermishandeling? Hoe kan kindermishandeling stoppen? Wie kan je hierbij helpen? Wat is kindermishandeling? Hoe kan kindermishandeling stoppen? Wie kan je hierbij helpen? In deze folder vind je een antwoord, en lees je ook bij wie je terecht kan als je over mishandeling of verwaarlozing

Nadere informatie

De loopbaanchecklist

De loopbaanchecklist De loopbaanchecklist Met deze checklist ga je voor je zelf na hoe het gesteld is met de manier waarop je jouw loopbaan stuurt. Bij het beantwoorden van de vragen gaat het niet direct om andere banen, je

Nadere informatie

Als je ouders uit elkaar gaan, zit je met heel wat vragen.

Als je ouders uit elkaar gaan, zit je met heel wat vragen. Als je ouders uit elkaar gaan, zit je met heel wat vragen. Kan ik kiezen bij wie ik ga wonen? Is het mijn schuld? Ben ik verplicht om op bezoek te gaan bij papa of mama? Waarom hebben mijn ouders elk een

Nadere informatie

KOPPen bij elkaar en schouders eronder. Informatie voor kinderen van ouders met psychiatrische problemen

KOPPen bij elkaar en schouders eronder. Informatie voor kinderen van ouders met psychiatrische problemen KOPPen bij elkaar en schouders eronder Informatie voor kinderen van ouders met psychiatrische problemen Mama, waarom huil je? Mama, ben je nu weer verdrietig? Papa, gaan we naar het zwembad? Waarom niet?

Nadere informatie