BELEID VOOR HET TEGENGAAN VAN PESTEN EN MISBRUIK VAN COMMUNICATIEMIDDELEN

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "BELEID VOOR HET TEGENGAAN VAN PESTEN EN MISBRUIK VAN COMMUNICATIEMIDDELEN"

Transcriptie

1 BELEID VOOR HET TEGENGAAN VAN PESTEN EN MISBRUIK VAN COMMUNICATIEMIDDELEN Voor info: Handboek / begeleiding / pesten / / 1

2 Dit protocol bestaat uit twee delen: 1. pesten 2. social media 1. OMSCHRIJVING VAN HET BEGRIP pesten. Wanneer iemand herhaaldelijk en/of langdurig blootstaat aan negatieve handelingen verricht door een ander is er sprake van pesten. Die negatieve handelingen kunnen lichamelijk of geestelijk worden gepleegd. Doorgaans is er sprake van een machtsverschil dat tot uiting komt in de bedoeling om de ander pijn te doen. Van negatieve handelingen zijn legio voorbeelden te noemen, maar bij wat als negatief wordt ervaren is de ervaring door de gepeste van groot belang. Het pesten kan op school plaatsvinden tussen leerlingen onderling maar ook tussen leerling en docent. Via de sociale media kan pesten plaatsvinden; deze vorm onttrekt zich doorgaans aan het blikveld van ouders, docenten en mentoren. De reikwijdte van deze vorm is vermoedelijk groot en de impact enorm. Het Dorenweerd College vindt het van belang dat leerlingen zich thuis voelen en zich gekend weten. Als iemand wordt gepest, is actie geboden. Wij hopen dat het onderstaande bijdraagt aan de doelstelling. 1.1 UITGANGSPUNTEN 1. Alle betrokken partijen, de pester, de gepeste persoon, de rest van de klas / groep, de leerkrachten en de ouders / verzorgers, zien pesten als een probleem. 2. De school beschikt over een preventieve aanpak. 3. Als pesten, desondanks optreedt, moet het personeel van de school kunnen signaleren en reageren. 4. Als personeel van de school ziet dat leerlingen worden gepest, neemt ze duidelijk stelling. 5. Er is op school een klachtenregeling en er zijn vertrouwenspersonen. 6. De school beschikt over een curatieve aanpak. 1.2 SIGNALEN DIE OP PESTEN KUNNEN WIJZEN 1. Het optreden van lichamelijke klachten zonder medische redenen, zoals hoofdpijn, buikpijn. 2. Toename van verzuim en spijbelen 3. Vaak om aspirine vragen 4. Verminderde concentratie, en verslechterde resultaten. 5. Tijdens pauze de kantine en het schoolplein mijden. 6. Terugtrekken, extreme verlegenheid. Handboek / begeleiding / pesten / / 2

3 1.3 PREVENTIEVE MAATREGELEN In leerjaar 1 wordt in een nagesprek naar aanleiding van een toneelvoorstelling over pesten het onderwerp expliciet aan de orde gesteld. Daarnaast zijn er verschillende werkvormen waarin pesten tijdens het mentoruur bespreekbaar kan worden gemaakt. In de alle leerjaren wordt veel gedaan aan positieve groepsvorming en daarin komt het onderwerp respect voor elkaar aan de orde. In alle leerjaren wordt positief omgaan met elkaar gestimuleerd door het activeren van groepsprocessen (onbekend maakt onbemind) en allerlei andere activiteiten, bijvoorbeeld activiteiten als mentorgroep of activiteiten georganiseerd door de afdeling. De organisatie van het onderwijs brengt met zich mee dat leerlingen een eigen plek hebben: de afdeling, met duidelijke aanspreekpunten: vakdocenten, mentoren, afdelingsleider. Door deze korte lijnen is vroegtijdig signaleren en snel, en daardoor adequaat reageren mogelijk. Samenwerking met ouderraad om ouders bij problematiek te betrekken door voorlichting klas REACTIEVE MAATREGELEN Ouders worden geïnformeerd. Hulp aan de gepeste persoon. Degene die gepest wordt, wordt duidelijk gemaakt dat hij open kaart moet spelen en situaties moet beschrijven en namen moet noemen. Eerst dan kan er hulp worden geboden. Mentor neemt contact op met zorgcoördinator en afdelingsleider.(intern zorgteam) Er wordt bij cyberpesten contact gezocht met de schoolagent. Er kan door politie een belagingsbrief worden opgesteld, waarin de pester geconfronteerd wordt met zijn/haar gedrag. Veranderd dit gedrag niet dan wordt geadviseerd om aangifte te doen. Gesprek met de pester. De pester wordt geconfronteerd met de resultaten van het pestgedrag. Hij/Zij wordt gevraagd naar het waarom van zijn handelen en van eventuele consequenties daarvan. De afdelingsleider, eventueel in samenspraak met conrector bespreekt de sancties. Gesprek met de zwijgende groep, die pesten toestaat. Hen wordt duidelijk gemaakt dat zij individueel of in groepsverband kunnen signaleren en reageren. (mentor) De mentoren kunnen gebruik maken van het Pestkwartet (ELO). Afhankelijk van de ernst van de situatie of bij herhaling worden de ouders / verzorgers ingeschakeld. Indien nodig verzorgt de school voorlichting aan de ouders / verzorgers van betrokkenen. Handboek / begeleiding / pesten / / 3

4 1.5 CURATIEVE AANPAK Er wordt aan de gepeste persoon hulp geboden door middel van gesprekken. Eventueel wordt de gepeste persoon doorverwezen naar de professionele hulpverlening. Van zeer groot belang is dat er regelmatig wordt gevraagd hoe het gaat. Er kunnen strafmaatregelen genomen worden tegen de pester. De procedure tot schorsen en verwijderen kan zonodig in gang worden gezet. Duidelijk moet zijn voor de pester dat zijn gedrag niet getolereerd kan worden. De pester kan eventueel doorverwezen worden naar de professionele hulpverlening. 2.1 COMMUNICATIE VIA INTERNET EN SOCIAL MEDIA. Het Dorenweerd College wil de leerlingen leren in schriftelijke en digitale bronnen informatie te zoeken, selecteren, ordenen en te beoordelen op waarde voor hem/haarzelf en anderen. Het gebruik van het internet, en mobiele telefoon als informatie- en communicatiemiddel moeten leerlingen onder de knie krijgen. De toepassing van deze middelen vindt overal in onze maatschappij plaats.net als in de maatschappij moeten leerlingen leren wat goed is en wat fout is, wat kan en wat niet kan. Leerlingen worden daarom gewezen op omgangsvormen en het gebruik van deze informatie- en communicatiemiddelen. 2.2 UITGANSPUNTEN De school bevordert het verantwoordelijkheidsgevoel bij leerlingen door de toegang tot genoemde informatie- en communicatiemiddelen te begeleiden en ziet toe op het gebruik ervan De school probeert binnen haar mogelijkheden, ongewenste uitingen op school te voorkomen. Leerlingen hebben een eigen verantwoordelijkheid binnen de door de school gestelde kaders. Ongewenst en/of onverantwoord gebruik wordt bestraft. Je gedraagt je correct en toont respect voor het gebouw, omgeving en voor iedereen die zich daarin bevindt Handboek / begeleiding / pesten / / 4

5 2.3 PREVENTIEF In leerjaar 1 zijn er mentorlessen die gaan over tegen gaan van pesten en gebruik van social media ( Deze staan op ELO. Preventief en reactief) In elk leerjaar wordt in het begin van het jaar gesproken over pesten en social media Bedenk dat Het gebruik van social media real time gebeurt. Een druk op de knop en jouw bericht staat direct online. Online informatie misschien wel eeuwig online staat. Het is niet altijd gemakkelijk om informatie naderhand te (laten) verwijderen. Bedenk dus goed hoe je wilt overkomen in tekst, beeld en geluid en niet alleen voor dat ene moment. Zo gebruiken bijvoorbeeld werkgevers vaak google om uit te zoeken wie de sollicitanten zijn. Het not-done is om eenmaal geplaatste berichten zomaar te verwijderen. Met een druk op de knop (real time) worden ook foute berichten online geplaatst. Probeer de eerste te zijn om je eigen fouten te corrigeren, zonder eerdere berichten per definitie te wijzigen of te verwijderen. Vermeld daarbij dat jij degene bent die het bericht wijzigt. Geef bij verwijdering een goede reden. Je ook rekening dient te houden met het wettelijk vastgelegde beeld-, auteursen citaatrecht. Het is verboden om zonder toestemming van de maker andermans werk te publiceren. Schending van deze wet kan je een boete opleveren van honderden euro s. Sociale omgangsvormen online net zo goed gelden als offline. Respecteer degene tot wie je je richt. Laster, beledigingen en obsceniteit zijn niet geoorloofd. De privacy van anderen wordt gerespecteerd. Je zoveel mogelijk inhoudelijk dient te reageren op stukken van anderen. Alleen je mening geven, zonder onderbouwing daarvan, vervuilt de discussie en zegt meer over de schrijver van de reactie dan over het stuk. Onthoud dat dit soort reacties ook in google naar boven kunnen komen. Social media soms als gevolg hebben dat er een grijs gebied ontstaat tussen privé en werkgerelateerde zaken. Wanneer je op een persoonlijke blog over je werk schrijft, kun je een disclaimer (zie voorbeeld onderaan het protocol) opnemen waarin staat dat dit blog jouw persoonlijke standpunt weergeeft en dat dit niet overeen hoeft te komen met dat van de organisatie. In principe kan iedereen geplaatste berichten, foto s en filmpjes lezen/bekijken. Het is dan ook niet raadzaam leerlingen toegang te geven tot netwerksite waarop je persoonlijke informatie zet (zoals facebook). Op Twitter kun je bijvoorbeeld twee accounts aanmaken, een zakelijke en een persoonlijke. Handboek / begeleiding / pesten / / 5

6 2.4 REACTIEVE MAATREGELEN Zie CURATIEVE AANPAK Zie 1.5 KLACHTENPROCEDURE, KLACHTENCOMMISSIE, CONTACTPERSONEN Het Dorenweerd College heeft een klachtenregeling en is aangesloten bij de Landelijke Klachtencommissie Onderwijs LKC. De klachtenregeling is te vinden op de website van de school en aan te vragen bij de administratie. Het bestuur heeft twee leden van het personeel aangesteld als contactpersonen, mevrouw N.P.J.M. Verhoeven en de heer T. Meeusen. Het Dorenweerd College maakt gebruik van de diensten van een externe, onafhankelijke vertrouwenspersoon aangesloten bij de GGD/ VGGM. Naam en contactgegevens staan vermeld in de schoolgids. Handboek / begeleiding / pesten / / 6

Protocol Social Media

Protocol Social Media Protocol Social Media Inleiding Social media zijn een verzamelbegrip voor online platformen waar de gebruikers, zonder of met minimale tussenkomst van een professionele redactie, de inhoud verzorgen. Onder

Nadere informatie

Social Media Protocol VPCO De Viermaster

Social Media Protocol VPCO De Viermaster Social Media Protocol VPCO De Viermaster Versie 1.0 Totstandkoming en evaluatie Social Media Protocol Datum Behandeld in directieoverleg 4 maart 2014 Advies/instemming GMR Vastgesteld Bestuur Publicatie

Nadere informatie

Schoolprotocol sociale media

Schoolprotocol sociale media Schoolprotocol sociale media De Vrijheit 2016-2020 protocol sociale media Besproken team d.d. juni 2016 Instemming MR d.d. november 2016 Vastgesteld d.d. Bekend gemaakt d.d. Handtekening: 1 Inhoudsopgave

Nadere informatie

* Vermeld nooit privégegevens van de kinderen (naam, adres- en woonplaatsgegevens of telefoonnummers, e- mailadressen) op de website van school.

* Vermeld nooit privégegevens van de kinderen (naam, adres- en woonplaatsgegevens of telefoonnummers, e- mailadressen) op de website van school. Internetprotocol 1. Doel Dit document gaat over het gebruik van internet, e-mail en alle toepassingen die via internet gaan voor zowel het personeel als de leerlingen van onze school. Internet is niet

Nadere informatie

Protocol Sociale Media De Ark

Protocol Sociale Media De Ark Protocol Sociale Media De Ark Schoolspecifiek protocol. 2016-2020 Versie: Januari 2016 Inhoudsopgave Inleiding... 3 Uitgangspunten... 3 Doelgroep en reikwijdte... 3 Voor de gebruikers (leerlingen en ouders/verzorgers)...

Nadere informatie

(SOCIAL) MEDIA POLICY VOOR VBM EN VBM LEDEN

(SOCIAL) MEDIA POLICY VOOR VBM EN VBM LEDEN (SOCIAL) MEDIA POLICY VOOR VBM EN VBM LEDEN VBM ontwikkelt (Social) Media Richtlijnen voor haar leden Social Media bieden kansen om te laten zien dat je trots bent op je werk en kunnen bijdrage aan een

Nadere informatie

In de digitale wereld gebruik ik alleen mijn voornaam. Andere persoonlijke gegevens (achternaam, adres, telefoonnummer enz.) houd ik voor mezelf.

In de digitale wereld gebruik ik alleen mijn voornaam. Andere persoonlijke gegevens (achternaam, adres, telefoonnummer enz.) houd ik voor mezelf. Richtlijnen voor het gebruik van sociale media en internet voor leerlingen Voor een goede omgang in de digitale wereld (sociale media*, internet, e-mail, whats app, enz.) gelden, net als in de 'echte'

Nadere informatie

Sociale Media reglement

Sociale Media reglement Sociale Media reglement Stichting Confessioneel Onderwijs Leiden Vastgesteld door het College van Bestuur: 19 november 2013 Instemming GMR Primair Onderwijs 25 november 2013 Instemming GMR Voortgezet Onderwijs

Nadere informatie

Protocol bij gebruik internet en sociale media. obs De Barkentijn

Protocol bij gebruik internet en sociale media. obs De Barkentijn Protocol bij gebruik internet en sociale media obs De Barkentijn Beschrijving van afspraken rondom het gebruik van Internet en Sociale Media op de Barkentijn 1-9-2017 Gebruik internet O.B.S. De Barkentijn

Nadere informatie

De directie / ICT-coördinator heeft de mogelijkheid een overzicht te ontvangen van de bezochte sites.

De directie / ICT-coördinator heeft de mogelijkheid een overzicht te ontvangen van de bezochte sites. Dit document gaat over het gebruik van internet, e-mail en alle toepassingen die via internet gaan voor zowel het personeel als de leerlingen van onze school. 1. Algemene informatie Het omgaan met internet

Nadere informatie

Protocol Sociale media gebruik

Protocol Sociale media gebruik Protocol Sociale media gebruik Juni 2017 Praktijkschool De Noordhoek Algemeen Het gebruik van sociale media heeft de laatste jaren een enorme vlucht genomen. Het is geen hype, maar iets blijvends, al is

Nadere informatie

Protocol Social Media Konot

Protocol Social Media Konot Protocol Social Media Konot Inhoud Richtlijnen gebruik social media... 3 In de praktijk:... 4 Do s:... 4 Don ts:... 4 Achtergrondinformatie... 6 Aanvulling:... 7 Social Media Protocol Konot* Social Media

Nadere informatie

Handleiding omgang privézaken en werkzaamheden medewerkers.

Handleiding omgang privézaken en werkzaamheden medewerkers. 4.1.1.4.14 handleiding omgang privé zaken en werkzaamheden medewerkers 1 van 5 Handleiding omgang privézaken en werkzaamheden medewerkers. Protocol Social Media. Social Media is onderdeel van ons dagelijks

Nadere informatie

Social media protocol. Versie: oktober 2015 Maaike van Adrichem

Social media protocol. Versie: oktober 2015 Maaike van Adrichem Social protocol Versie: oktober 2015 Auteur: Maaike van Adrichem Inhoud Inleiding...2 Toepassingen van...3 Toepassing bij profilering...3 Toepassing in onderwijs...3 Toepassing in communicatie...3 Richtlijnen

Nadere informatie

2. Toepassing van sociale media

2. Toepassing van sociale media Protocol sociale media 1. Inleiding Sociale media zoals Snapchat,Twitter, Facebook, YouTube en LinkedIn bieden nieuwe mogelijkheden voor gebruik in het onderwijs, maar worden natuurlijk veel breder gebruikt.

Nadere informatie

Juni Inhoudsopgave

Juni Inhoudsopgave Pestprotocol 1 Juni 2010 Inhoudsopgave A. Pestprotocol B. Waarom een pestprotocol? C. Uitgangspunten D. Preventieve maatregelen E. Repressieve maatregelen F. De concrete pedagogische invulling Omwille

Nadere informatie

Protocol Sociale Media en elektronische informatie- en communicatiemiddelen (EIC-middelen) zoals internet, en mobiele telefoons.

Protocol Sociale Media en elektronische informatie- en communicatiemiddelen (EIC-middelen) zoals internet,  en mobiele telefoons. Protocol Sociale Media en elektronische informatie- en communicatiemiddelen (EIC-middelen) zoals internet, e-mail en mobiele telefoons. Inleiding Sociale media zoals Twitter, Facebook, YouTube, Instagram

Nadere informatie

Anti-pest protocol. van. Daltonschool de Fladderiep

Anti-pest protocol. van. Daltonschool de Fladderiep Anti-pest protocol van Daltonschool de Fladderiep Anti-pest protocol van de Fladderiep. Op de Fladderiep zijn we alert op plaag/pestgedrag. Tijdens de pauze zijn er twee pleinwachten op het plein. Er zijn

Nadere informatie

november 2014 NOTA Protocol Sociale Media

november 2014 NOTA Protocol Sociale Media november 2014 NOTA Protocol Sociale Media mr.drs. A.F.M. van Noort voorzitter College van Bestuur Status: definitief GMR: september & oktober 2014 Directieberaad: mei & oktober 2014 INHOUDSOPGAVE Pag.

Nadere informatie

Nieuwsbrief Gastouderbureau

Nieuwsbrief Gastouderbureau Nieuwsbrief Gastouderbureau Bezoekadres: Trondheim 14 2993 LE Barendrecht Beste vraag- en gastouders, Zomer 2012 Tel.: 0180 611909 Fax: 0180-621193 Mail: gastouderbureau@kinde ropvang-barendrecht.nl Website:

Nadere informatie

Bijlage 2: protocol pesten. Plagen of pesten?

Bijlage 2: protocol pesten. Plagen of pesten? Bijlage 2: protocol pesten Plagen of pesten? We plagen allemaal wel eens of we worden geplaagd. Plagerijen zijn niet kwaad bedoeld. Plager en geplaagde zijn aan elkaar gewaagd; ze houden elkaar over en

Nadere informatie

Pestprotocol op RKBS Titus Brandsma

Pestprotocol op RKBS Titus Brandsma Pestprotocol op RKBS Titus Brandsma Pesten is iemand geestelijk en/of lichamelijk doelbewust en systematisch pijn doen en/of lastig vallen. Dit kan van grote negatieve invloed zijn voor het vervolg van

Nadere informatie

HOE KUNNEN WE RESPECTVOL OMGAAN MET ELKAAR BINNEN HET STEDELIJK LYCEUM

HOE KUNNEN WE RESPECTVOL OMGAAN MET ELKAAR BINNEN HET STEDELIJK LYCEUM HOE KUNNEN WE RESPECTVOL OMGAAN MET ELKAAR BINNEN HET STEDELIJK LYCEUM Wat te doen bij respectloos gedrag Taakhouder: M. van de Bult Ö. Demirkol Gemaakt: nov 2018 Geldig tot: nov 2022 pag 1 van 4. Vooraf:

Nadere informatie

Leerlingenreglement. (onderdeel van het schoolreglement met betrekking tot sociale media)

Leerlingenreglement. (onderdeel van het schoolreglement met betrekking tot sociale media) Leerlingenreglement (onderdeel van het schoolreglement met betrekking tot sociale media) Mobiele telefoons, ipod e.d. Tijdens de lessen (dus in lesruimten, studiehuis, mediatheek, en dergelijke) staan

Nadere informatie

Pestprotocol Versie maart 2015

Pestprotocol Versie maart 2015 Pestprotocol Versie maart 2015 Inleiding De Goudse Waarden heeft in de missie beschreven waar zij voor staat. In de missie staat dat De Goudse Waarden een scholengemeenschap is die herkenbaar wil zijn

Nadere informatie

Beleid Social Media Januari 2016

Beleid Social Media Januari 2016 Beleid Social Media Januari 2016 Beleid Social Media Tabijn januari 2016 Ten einde verantwoord om te gaan met Social Media op de Tabijn scholen hanteren we het volgende beleid: Alle scholen hanteren het

Nadere informatie

Anti-pestprotocol mei 2018

Anti-pestprotocol mei 2018 Anti-pestprotocol mei 2018 Inhoudsopgave 1. Waarom een pestprotocol? 2. Uitgangspunten 3. Preventieve maatregelen 4. Repressieve maatregelen 5. Concrete pedagogische invulling 6. Preventie en aanpak van

Nadere informatie

Do s and dont s sociale media Alzheimer Nederland

Do s and dont s sociale media Alzheimer Nederland Do s and dont s sociale media Alzheimer Nederland Voor afdelingsvrijwilligers Digitale media hebben de laatste jaren gezorgd voor een enorme verschuiving in de manier waarop mensen informatie zoeken, nieuws

Nadere informatie

BELEID. tegen PESTEN

BELEID. tegen PESTEN BELEID tegen PESTEN Versie januari 2014 Beleid tegen pesten Penta Primair Inleiding Onderzoek wijst uit dat pesten een frequent voorkomend en vaak terugkerend probleem op scholen is. Door het vroegtijdig

Nadere informatie

Social Media Protocol

Social Media Protocol Social Media Protocol Pagina 1 van 13 Inhoudsopgave Voorwoord... 3 Uitgangspunten protocol... 4 Waarom... 4 Voor wie... 4 Bereik... 4 Introductie: Toepassing van social media... 5 Wat is social media...

Nadere informatie

PESTPROTOCOL AUGUSTINIANUM

PESTPROTOCOL AUGUSTINIANUM PESTPROTOCOL AUGUSTINIANUM PESTPROTOCOL AUGUSTINIANUM INHOUD Inhoud pagina 1 Inleiding pagina 2 Wat is pesten? De visie van school pagina 3 De preventieve aanpak op school pagina 4 - mentorles - gastles

Nadere informatie

Cyberpesten en Social Media. Wat doen kinderen online

Cyberpesten en Social Media. Wat doen kinderen online Cyberpesten en Social Media Wat doen kinderen online 1 Agenda Inleiding. Wat is Social Media? Platformen. Voorbeelden van cyberpesten. Data over cyberpesten. Signaleren van cyberpesten. Wat te doen bij

Nadere informatie

Omgaan met Digitale Media

Omgaan met Digitale Media Omgaan met Digitale Media September 2017 Organisatie van de leerlingenzorg CBS De Akker Inhoud: Inleiding... 3 Uitgangspunten... 3 Richtlijnen... 4 Schoolwebsite... 4 E-mail... 5 Mobiele telefoons... 5

Nadere informatie

1. Voorwaarden voor het aanpakken van pesten.

1. Voorwaarden voor het aanpakken van pesten. Protocol pesten 1 Voorwoord Pesten is een probleem dat in alle geledingen van de maatschappij voorkomt. Pesten komt helaas op iedere school voor, ook bij ons. Het is een probleem dat wij onder ogen zien

Nadere informatie

PESTPROTOCOL PRAKTIJKCOLLEGE HET PLEIN

PESTPROTOCOL PRAKTIJKCOLLEGE HET PLEIN PESTPROTOCOL PRAKTIJKCOLLEGE HET PLEIN Aanpak pesten Er is sprake van pesten wanneer een of meerdere leerlingen herhaaldelijk en langdurig negatief gedrag richten tegen een andere leerling. Een vereiste

Nadere informatie

Pestprotocol Aventus

Pestprotocol Aventus Pestprotocol Aventus Document historie Onderstaande tabel geeft een overzicht van de verschillende revisies en bespreekmomenten van dit document. Documentnummer Aan Van M&I.14.111 CvB Dienst M&I: Sandra

Nadere informatie

I N H O U D S O P G A V E

I N H O U D S O P G A V E Pestprotocol Pagina: 2 I N H O U D S O P G A V E 1. Pesten... 3 1.1 Inleiding... 3 1.2 Signalering... 3 1.3 Preventie... 4 1.3.1 Mentorlessen... 4 1.3.2 Blijvende aandacht... 4 1.3.3 De rol van de ouderraad...

Nadere informatie

Docenten en ouders uit de ouderraad onderschrijven gezamenlijk dit anti-pestprotocol.

Docenten en ouders uit de ouderraad onderschrijven gezamenlijk dit anti-pestprotocol. Anti Pest protocol Almere College Dronten 2016-2017 1 Inhoudsopgave 1. Doel anti-pestprotocol 3 2. Pesten, wat is dat? 4 3. Signalen van pesten 5 4. Preventieve acties 6 5. Het vijf sporen beleid 7 6.

Nadere informatie

Pestprotocol. Antoniusschool

Pestprotocol. Antoniusschool Pestprotocol Antoniusschool 1 Inhoudsopgave Voorwoord Pestprotocol Antoniusschool... 2 Hoofdstuk 1 Pesten op school... 3 Signalen van pesterijen kunnen o.a. zijn:... 3 De regels van het gedragsprotocol

Nadere informatie

OSG HENGELO. pestprotocol

OSG HENGELO. pestprotocol OSG HENGELO pestprotocol pestprotocol Intentieverklaring Het antipestprotocol is een officieel document opgesteld door het bevoegd gezag. Met deze intentieverklaring neemt de school duidelijk stelling

Nadere informatie

ISW VAKCOLLEGE HOGE WOERD. Anti-Pestprotocol

ISW VAKCOLLEGE HOGE WOERD. Anti-Pestprotocol ISW VAKCOLLEGE HOGE WOERD Anti-Pestprotocol Pesten Er is sprake van pesten wanneer een of meerdere leerlingen herhaaldelijk en langdurig negatief gedrag richten tegen een andere leerling. Een vereiste

Nadere informatie

Inhoud gedragsprotocol

Inhoud gedragsprotocol Gedragsprotocol Inhoud gedragsprotocol Pagina Voorwoord 1. Op de St. Josephschool willen wij zo met elkaar omgaan 4 2. Aanpak van ruzies en pestgedrag 5 3. Consequenties 6 4. Begeleiding van de gepeste

Nadere informatie

PESTPROTOCOL Het Pius X College is van ons allemaal

PESTPROTOCOL Het Pius X College is van ons allemaal 15 mei 2013.................................................................. PESTPROTOCOL Het Pius X College is van ons allemaal Wim Krijbolder Inhoud: 1. Aanpak pesten en plagen 3 1.1 Plagen en pesten

Nadere informatie

Pesten in het voortgezet onderwijs

Pesten in het voortgezet onderwijs Pesten in het voortgezet onderwijs Aandacht voor Pesten Week tegen pesten: 22-26 september 2014 Het thema is Horen, Zien en Speak Up! Zie onderstaande link. week tegen pesten Wat is nu eigenlijk pesten?

Nadere informatie

Beleid Jong Leren ten aanzien van het gebruik van Internet, Sociale Media en BYOD. Gebruik je gezond verstand

Beleid Jong Leren ten aanzien van het gebruik van Internet, Sociale Media en BYOD. Gebruik je gezond verstand Beleid Jong Leren ten aanzien van het gebruik van Internet, Sociale Media en BYOD Gebruik je gezond verstand Beleid Jong Leren ten aanzien van het gebruik van Internet/Sociale Media en BYOD Om verantwoord

Nadere informatie

CBS De Akker Protocol , internetgebruik, mobiele telefoons, tablets etc.

CBS De Akker Protocol  , internetgebruik, mobiele telefoons, tablets etc. CBS De Akker Protocol E-mail, internetgebruik, mobiele telefoons, tablets etc. Datum eerste versie Maart 2010 Datum laatste versie 23-06-2015 Documenteigenaar Team CBS De Akker & De Tjongerwerven CPO Datum

Nadere informatie

Pestprotocol. Postadres. De Stroekeld 139. 7463 CB Rijssen. info@julianaschool.net. www.julianaschool.net. Locatie Roerdomp. Roerdomp 24, Rijssen

Pestprotocol. Postadres. De Stroekeld 139. 7463 CB Rijssen. info@julianaschool.net. www.julianaschool.net. Locatie Roerdomp. Roerdomp 24, Rijssen Pestprotocol Postadres De Stroekeld 139 7463 CB Rijssen info@julianaschool.net www.julianaschool.net Locatie Roerdomp Roerdomp 24, Rijssen Tel: 0548-636000 Locatie Stroekeld De Stroekeld 139, Rijssen Tel:

Nadere informatie

Pestprotocol Prakticon

Pestprotocol Prakticon Pestprotocol Prakticon Pesten op school Hoe ga je er mee om? Pesten komt helaas op iedere school voor, ook bij ons. Het is een probleem dat wij onder ogen zien en op onze school serieus aan willen pakken.

Nadere informatie

Pestbeleid voor obs de Luyster, Sint Philipsland.

Pestbeleid voor obs de Luyster, Sint Philipsland. Pestbeleid voor obs de Luyster, Sint Philipsland. Inleiding Onderzoek wijst uit dat pesten een frequent voorkomend probleem op scholen is. Door het vroegtijdig signaleren van pestgedrag kan een adequate

Nadere informatie

Protocol sociale media

Protocol sociale media Protocol sociale media Bestuur scholengemeenschap voor vmbo havo atheneum gymnasium school voor praktijkonderwijs Protocol i.v.m. veranderende wetgeving (de Algemene Verordening Gegevensbescherming), met

Nadere informatie

Pestprotocol SBO De Lings

Pestprotocol SBO De Lings Pestprotocol SBO De Lings Dit PESTPROTOCOL heeft als doel: Alle kinderen moeten zich in hun Lings-periode veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen en het gevoel hebben dat ook zij

Nadere informatie

Protocollen, regelingen en afspraken

Protocollen, regelingen en afspraken STICHTING OPENBAAR PRIMAIR EN SPECIAAL ONDERWIJS LEIDEN Protocollen, regelingen en afspraken 4F A protocol tegen pesten jan. 2011 4F PROTOCOL TEGEN PESTEN Pesten is het (systematisch) uitoefenen van psychisch,

Nadere informatie

Pestprotocol BS de Kersenboom

Pestprotocol BS de Kersenboom Pestprotocol BS de Kersenboom Doel Alle kinderen moeten zich in hun basisschoolperiode veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen Door regels en afspraken zichtbaar te maken kunnen

Nadere informatie

Social Mediaprotocol

Social Mediaprotocol Social Mediaprotocol Versie: februari 2014 Voorgenomen besluit : maart 2014 Behandeld in MR : juni 2014 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1 Social media... 4 1.1 Algemeen... 4 1.2 Inzet social media op het

Nadere informatie

Richtlijn. Social Media

Richtlijn. Social Media Richtlijn Social Media Versie november 2015 S 1. Inhoud 2. Inleiding... 3 2.1. Uitgangspunten... 3 2.2. Doelgroep en reikwijdte... 3 3. Social Media op school... 4 3.1. Voor alle gebruikers (medewerkers,

Nadere informatie

Pestprotocol Bavinckschool

Pestprotocol Bavinckschool Pestprotocol Bavinckschool Alle kinderen mogen zich in hun basisschoolperiode veilig voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen. Door regels en afspraken zichtbaar te maken kunnen kinderen en volwassenen,

Nadere informatie

Anti-Protocol Edudelta College Barendrecht

Anti-Protocol Edudelta College Barendrecht Anti-Protocol Edudelta College Barendrecht Versie 0.2 2 Documentinformatie Versiegeschiedenis Versie* Datum Status ** Samenvatting van de aanpassing 0.1 31 okt. 2016 Concept Eerste opzet o.b.v. pestprotocol

Nadere informatie

Pestprotocol obs De Kring

Pestprotocol obs De Kring Pestprotocol obs De Kring Dit pestprotocol heeft uitgangspunt: Alle kinderen moeten zich op OBS De Kring veilig kunnen voelen, Door regels en afspraken over omgang met elkaar duidelijk en voor iedereen

Nadere informatie

Reglement Sociale media Leerlingen

Reglement Sociale media Leerlingen Reglement Sociale media Leerlingen Oktober 2018 NAAM REGLEMENT SOCIALE MEDIA LEERLINGEN VAN Directeur-bestuurder en MT DOCUMENTEIGENAAR Bert Wolthuis ONDERSTEUNEND Werkgroep Privacy en Medezeggenschapsraad

Nadere informatie

Pestprotocol SWS de Wending

Pestprotocol SWS de Wending Pestprotocol SWS de Wending Dit protocol is onderdeel van het Aves-protocol sociale en fysieke veiligheid Waarom een pestprotocol? SWS De Wending wil haar kinderen een veilig pedagogisch klimaat bieden,

Nadere informatie

Pestprotocol OBS Prinses Marijke

Pestprotocol OBS Prinses Marijke Pestprotocol OBS Prinses Marijke Pesten is een probleem dat in alle geledingen van de maatschappij voorkomt. Pesten komt helaas op iedere school voor, ook bij ons. Het is een probleem dat wij onder ogen

Nadere informatie

Pestprotocol Christelijk Gymnasium Utrecht Versie 15 oktober 2014

Pestprotocol Christelijk Gymnasium Utrecht Versie 15 oktober 2014 Pestprotocol Christelijk Gymnasium Utrecht Versie 15 oktober 2014 Het pestprotocol vormt de verklaring van de vertegenwoordiging van de school en de ouders waarin is vastgelegd dat we pestgedrag op school

Nadere informatie

... W. Broos/werkgroep PR en communicatie

... W. Broos/werkgroep PR en communicatie 20 maart 2014.................................................................. Gebruik social media W. Broos/werkgroep PR en communicatie Naam notitie/procedure/afspraak Eigenaar/portefeuillehouder Gebruik

Nadere informatie

INFANO VZW : SOCIALE MEDIA POLICY

INFANO VZW : SOCIALE MEDIA POLICY INFANO VZW : SOCIALE MEDIA POLICY 1. Doelstelling sociale media policy Werknemers hebben een rol als ambassadeur voor Infano vzw. Deze rol als ambassadeur geldt ook online en in het bijzonder voor sociale

Nadere informatie

De piek van het pesten ligt tussen 10 en 14 jaar, maar ook in lagere en hogere groepen wordt gepest.

De piek van het pesten ligt tussen 10 en 14 jaar, maar ook in lagere en hogere groepen wordt gepest. PESTPROTOCOL Pesten komt helaas op iedere school voor> Het is een probleem dat we onder ogen zien en op onze school serieus aanpakken. De manier waarop dat gebeurt, wordt beschreven in dit protocol. Het

Nadere informatie

PESTPROTOCOL OBS DE BONGERD. Pestprotocol obs de Bongerd

PESTPROTOCOL OBS DE BONGERD. Pestprotocol obs de Bongerd PESTPROTOCOL OBS DE BONGERD Pestprotocol obs de Bongerd Pesten is een probleem dat in alle geledingen van de maatschappij voorkomt. Pesten komt helaas op iedere school voor, ook bij ons. Het is een probleem

Nadere informatie

PESTPROTOCOL. Fellenoord

PESTPROTOCOL. Fellenoord PESTPROTOCOL Fellenoord Pestprotocol Fellenoord Verantwoording: Alle kinderen moeten zich op school veilig kunnen voelen, waardoor zij zich optimaal kunnen ontwikkelen. Door regels en afspraken zichtbaar

Nadere informatie

Pestprotocol Onderdeel van het Veiligheidsbeleid

Pestprotocol Onderdeel van het Veiligheidsbeleid Versie 1.1 10 februari 2019 Pestprotocol Onderdeel van het Veiligheidsbeleid COLOFON Aalberseplein 5 2805 EG Gouda T 0182-67 00 51 E secretariaat@degroeiling.nl W www.degroeiling.nl Vastgesteld door het

Nadere informatie

Protocol Sociale Media

Protocol Sociale Media Protocol Sociale Media Inleiding Sociale media zoals Instagram, Twitter, Facebook, YouTube en LinkedIn zijn niet meer weg te denken uit onze maatschappij en dus ook niet bij iedereen die betrokken is bij

Nadere informatie

Pestprotocol. De Triangel

Pestprotocol. De Triangel Pestprotocol De Triangel 1 Inleiding Pesten is een groot probleem, dat op alle scholen voorkomt. Ook op de Triangel krijgen we te maken met pestsituaties. In dit protocol staat beschreven wat wij doen

Nadere informatie

Er is geen slachtoffer en dader; beide partijen zijn even sterk. Plagen kan de sociale weerstand van kinderen vergroten. Vaak speelt humor een rol.

Er is geen slachtoffer en dader; beide partijen zijn even sterk. Plagen kan de sociale weerstand van kinderen vergroten. Vaak speelt humor een rol. PESTPROTOCOL Doel Alle kinderen moeten zich in hun basisschoolperiode veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen Door regels en afspraken zichtbaar te maken kunnen kinderen en volwassenen,

Nadere informatie

ANTI-PESTPROTOCOL. Onderwerp Anti-pestprotocol Aan Alle medewerkers Van Directie Datum Pagina 0 van 5

ANTI-PESTPROTOCOL. Onderwerp Anti-pestprotocol Aan Alle medewerkers Van Directie Datum Pagina 0 van 5 ANTI-PESTPROTOCOL Onderwerp Anti-pestprotocol Aan Alle medewerkers Van Directie Datum 01-03-2017 0 van 5 INHOUDSOPGAVE 1. VOORWOORD... 2 2. ANTI-PESTPROTOCOL... 3 2.1. Pesten op school... 3 2.2. Algemene

Nadere informatie

Protocol Sociale Media Dr. Schaepmanstichting, mail- en internetgebruik zoals gebruikt wordt op de Schothorst

Protocol Sociale Media Dr. Schaepmanstichting, mail- en internetgebruik zoals gebruikt wordt op de Schothorst Internetprotocol Binnen de dr. Schaepmanstichting is een internetprotocol van kracht. Dit internetprotocol wordt jaarlijks onder de aandacht gebracht in het team en is te lezen op onze website: www.deschothorst.nl

Nadere informatie

Alle kinderen moeten zich in hun basisschoolperiode veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen

Alle kinderen moeten zich in hun basisschoolperiode veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen Het doel van het pestprotocol is: Alle kinderen moeten zich in hun basisschoolperiode veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen Door regels en afspraken zichtbaar te maken kunnen

Nadere informatie

We onderscheiden 5 betrokkenen en gaan daarom uit van de vijf-sporen-aanpak.

We onderscheiden 5 betrokkenen en gaan daarom uit van de vijf-sporen-aanpak. Het Pestprotocol Inleiding Op onze school proberen we voor de kinderen een veilig klimaat te scheppen. De kinderen moeten zich geborgen weten op onze school. Toch komt pesten regelmatig voor, ook bij kinderen

Nadere informatie

2. Zowel de school in zijn geheel als iedere leerkracht afzonderlijk probeert pesten te voorkomen.

2. Zowel de school in zijn geheel als iedere leerkracht afzonderlijk probeert pesten te voorkomen. PESTPROTOCOL. Inleiding Pesten kan ernstige gevolgen hebben voor de betrokken kinderen en de sfeer in de groep. De vervulling van de basisbehoeften van kinderen wordt erdoor bedreigd: de school is voor

Nadere informatie

PESTPROTOCOL OBS DE KUBUS

PESTPROTOCOL OBS DE KUBUS PESTPROTOCOL OBS DE KUBUS Pestprotocol OBS de Kubus INHOUDSOPGAVE 1. Pesten op de Kubus - Voorwaarden voor succes 2. Preventieve maatregelen - Soemo - Scol - Schoolregels - Communicatie - Anti Pestdag

Nadere informatie

Pestprotocol Jansenius de Vriesschool Juni 2011

Pestprotocol Jansenius de Vriesschool Juni 2011 Pestprotocol Jansenius de Vriesschool Juni 2011 Doelstelling Alle leerlingen moeten zich in hun basisschoolperiode vrij en veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen. Door regels

Nadere informatie

PESTPROTOCOL Splitting

PESTPROTOCOL Splitting PESTPROTOCOL Splitting Een pestprotocol vormt de verklaring van de vertegenwoordiging van de school en de ouders waarin is vastgelegd dat we pestgedrag op school niet accepteren en volgens een vooraf bepaalde

Nadere informatie

Anti Pest protocol Almere College Dronten 2014-2016

Anti Pest protocol Almere College Dronten 2014-2016 Anti Pest protocol Almere College Dronten 2014-2016 1 Inhoudsopgave: 1. Kernwaarden Almere College Dronten 3 2. Pesten wat is dat? 4 3. Signalen bij pesten 5 4. Het vijf sporen beleid van het Almere College

Nadere informatie

Pestprotocol 2016 januari 2016

Pestprotocol 2016 januari 2016 Pestprotocol 2016 januari 2016 Inhoudsopgave Pagina Hoofdstuk 1 Inleiding 3 Hoofdstuk 2 Pesten 4 2.1 Verschil tussen plagen en pesten 4 2.2 Signalen van pestgedrag 4 2.3 Cyberpesten 5 Hoofdstuk 3 Aanpak

Nadere informatie

Protocol gebruik van Internet en Sociale Media

Protocol gebruik van Internet en Sociale Media Protocol gebruik van Internet en Sociale Media Aanpassing: 17 mei 2016: protocol gebruik internet en sociale media Besproken in kenniskring ICT Besproken in directeurenoverleg: 7 juni 2016 Alle aanpassingen

Nadere informatie

GEDRAGSCODE COMMUNICATIEMIDDELEN

GEDRAGSCODE COMMUNICATIEMIDDELEN GEDRAGSCODE COMMUNICATIEMIDDELEN Deze notitie vervangt de voorgaande notitie Gedragscode internet- en e-mailgebruik. Artikel 1 Internetgebruik algemeen a. De werkgever behoudt zich het recht voor om de

Nadere informatie

Pestprotocol OBS Mathenesse Januari 2010

Pestprotocol OBS Mathenesse Januari 2010 Pestprotocol OBS Mathenesse Januari 2010 Doelstelling Alle leerlingen moeten zich in hun basisschoolperiode vrij en veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen. Door regels en afspraken

Nadere informatie

Alle kinderen zich in hun basisschoolperiode veilig te laten voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen.

Alle kinderen zich in hun basisschoolperiode veilig te laten voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen. Pauwenburg 2, 8226 TA Lelystad tel: 0320 258025 www.3sprong.net - school@3sprong.net Pestprotocol Dit PESTPROTOCOL heeft als doel: Alle kinderen zich in hun basisschoolperiode veilig te laten voelen, zodat

Nadere informatie

Het veilige pedagogische klimaat van de school

Het veilige pedagogische klimaat van de school Het veilige pedagogische klimaat van de school Op de Montessorischool vinden we een sociaal veilig klimaat heel belangrijk. De kern van veiligheid is respect, het respectvol omgaan met elkaar. Dit betekent

Nadere informatie

Anti- pestprotocol ISK

Anti- pestprotocol ISK Antipestprotocol Anti-pestprotocol Inleiding Zoals op elke school komt helaas ook op het IJsselcollege het verschijnsel pestgedrag voor. Het IJsselcollege beschouwt pesten als ongewenst gedrag. Daarom

Nadere informatie

Gedragsprotocol Omnisport2b versie: 01/09/2012

Gedragsprotocol Omnisport2b versie: 01/09/2012 Gedragsprotocol Omnisport2b versie: 01/09/2012 Gedragsprotocol, betreffende leden, instructeurs(trices), vrijwilligers en ouders/verzorgers van leden van sportvereniging Omnisport2b We gaan ervan uit dat

Nadere informatie

Anti pestprotocol OBS DE BOUWSTEEN

Anti pestprotocol OBS DE BOUWSTEEN Anti pestprotocol OBS DE BOUWSTEEN Anti pestprotocol Pagina 1 Dit pestprotocol heeft als doel: Alle kinderen moeten zich in hun basisschoolperiode veilig voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen.

Nadere informatie

Pestprotocol. Christelijke basisschool Meester S. Wijbrandischool Oudehorne

Pestprotocol. Christelijke basisschool Meester S. Wijbrandischool Oudehorne Pestprotocol Christelijke basisschool Meester S. Wijbrandischool Oudehorne Inhoudsopgave. Voorwoord Blz. 3 en 4 Hoofdstuk 1 Blz. 5 Organisatie. Hoofdstuk 2 Blz. 6 Afspraken op school en in de klas. Hoofdstuk

Nadere informatie

Gedrag- en pestprotocol Pater Eymardschool Stevensbeek

Gedrag- en pestprotocol Pater Eymardschool Stevensbeek Gedrag- en pestprotocol Pater Eymardschool Stevensbeek 1 Inhoudsopgave: Doelstelling van het gedrag- en pestprotocol. Pesten op school Signalen van pesterijen Hoe gaan wij op de Pater Eymardschool met

Nadere informatie

Anti-pestprotocol Comenius College

Anti-pestprotocol Comenius College Anti-pestprotocol Comenius College Februari 2016 1. Pesten neem je serieus Het Comenius College ziet pesten als een serieus probleem en betrekt bij het voorkomen en bestrijden ervan alle betrokken partijen.

Nadere informatie

HELP, IK WORD GEPEST, WAT NU????

HELP, IK WORD GEPEST, WAT NU???? HELP, IK WORD GEPEST, WAT NU???? In het kort Als je gepest wordt ga dan naar je mentor. Als je het moeilijk vindt je mentor in vertrouwen te nemen, ga dan naar je favoriete docent, juniormentor of de vertrouwenspersoon

Nadere informatie

Anti-pestprotocol Angelaschool Boxtel

Anti-pestprotocol Angelaschool Boxtel Anti-pestprotocol Angelaschool Boxtel Juni 2018 Waarom dit protocol? Pesten komt helaas overal voor. Ook op school worden kinderen gepest om uiteenlopende redenen. Binnen de Angelaschool wordt pesten niet

Nadere informatie

Inhoud. Schema procedure t.a.v. pesten. 1. Definitie van pesten 2. Signaleren 3. Hulp 4. Consequenties

Inhoud. Schema procedure t.a.v. pesten. 1. Definitie van pesten 2. Signaleren 3. Hulp 4. Consequenties Pestprotocol Inhoud Schema procedure t.a.v. pesten 1. Definitie van pesten 2. Signaleren 3. Hulp 4. Consequenties Anti pestcontract pester Anti pestcontract gepeste 2 Procedure t.a.v. pesten signalering

Nadere informatie

PESTPROTOCOL DE SCHELP

PESTPROTOCOL DE SCHELP PESTPROTOCOL DE SCHELP Pestprotocol De Schelp Dit pestprotocol heeft als doel voor de De Schelp: Alle kinderen moeten zich op school veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen. Door

Nadere informatie

Pestprotocol Dit PESTPROTOCOL heeft als doel: Pestprotocol Pesten: definitie en voorbeelden Plagen: Pesten: Voorbeelden van specifiek pestgedrag:

Pestprotocol Dit PESTPROTOCOL heeft als doel: Pestprotocol Pesten: definitie en voorbeelden Plagen: Pesten: Voorbeelden van specifiek pestgedrag: Pestprotocol Dit PESTPROTOCOL heeft als doel: Alle kinderen moeten zich in hun basisschoolperiode veilig voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen. Door regels en afspraken zichtbaar te maken

Nadere informatie

Mediaprotocol. Uitgangspunten

Mediaprotocol. Uitgangspunten Mediaprotocol Op de Korenaar leren wij onze leerlingen op een verantwoorde wijze in schriftelijke en digitale bronnen informatie te zoeken, de betreffende informatie te ordenen en te beoordelen op hun

Nadere informatie

PESTPROTOCOL DE BOOG. Koudenhovenseweg Zuid 202 5641 AC Eindhoven T: 040-2811760 E: deboog@skpo.nl

PESTPROTOCOL DE BOOG. Koudenhovenseweg Zuid 202 5641 AC Eindhoven T: 040-2811760 E: deboog@skpo.nl PESTPROTOCOL DE BOOG Pestprotocol De Boog Dit pestprotocol heeft als doel voor De Boog: Alle kinderen moeten zich op school veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen. Door regels

Nadere informatie

Protocol sociale media

Protocol sociale media Protocol sociale media Dit sociale media protocol voorziet in richtlijnen voor het gebruik van internet en sociale media in de school. Tevens is het een handreiking waarin vermeld staat hoe wij op school

Nadere informatie