Ysbrand van der Vleugel Naoual Bakerci Hamdoula NHG-Congres 13 november 2015

Transcriptie

1

2 Ysbrand van der Vleugel Naoual Bakerci Hamdoula NHG-Congres 13 november 2015

3 Van welke sekse je bent? Je oriëntatie, je gendergevoel? Van welke etniciteit je bent? In welke cultuur je bent opgegroeid?

4 Wat voor vraagstukken rondom seksuele diversiteit kun je in je spreekkamer verwachten? Aan de hand van casuïstiek enkele taboes en misverstanden rondom seksualiteit Wat betekent dit voor jou als huisarts?

5 Komt met klacht over enkel en maakt à propos melding van een bultje bij zijn anus. Is er ongerust over en wil het even laten zien. Onderzoek: minimale skintag. Khalids ouders komen uit Irak, waar Khalid ook is geboren. Hij is in Nederland opgegroeid.

6 Hij is vooral bang niet meer te kunnen voetballen met zijn pijnlijke enkel, maar is ook ongerust en bang voor iets ergs. (context: vader met colonca. in voorgeschiedenis) Je zegt je dat te kunnen voorstellen en stelt hem gerust.

7 Na een half jaar komt Khalid vragen om een soa-test. Geen klachten, maar wil het gewoon weten. Bij vragen naar seksueel gedrag: tijdje vriendin gehad, aarzelend, ook weleens met een jongen gevreeën. Weet niet goed waar zijn voorkeur ligt en maakt zich daarover wel zorgen. Heel bang dat broer, zus of ouders het te weten komen. Denkt dan niet meer thuis te mogen komen.

8 Als huisarts dien je de seksuele oriëntatie van je patiënten te kennen en te noteren in jouw dossier

9 Eén op de zes biseksuele mannen en één op de vier transgenders voelt zich schuldig over zijn/haar seksuele gedrag en gevoelens en stemmingsproblemen en andere psychiatrische problematiek komt veel voor. Binnen de groep LHBT's zijn transgenders minder seksueel actief en minder tevreden over hun seksleven. Seksuele problemen van transgenders hangen samen met onvrede met het lichaam. Ruim de helft van de transgenders heeft geen vaste partner. Bijna een kwart van de lesbische vrouwen en ruim een derde van de biseksuele vrouwen is slachtoffer geweest van seksueel geweld. Dit geldt ook voor één op de zeven homo- en bimannen en voor bijna één op de drie transgenders. Homoseksuele mannen en biseksuele mannen zijn seksueel actief en zeer tevreden over hun seksleven. Eén op de drie homoseksuele of biseksuele mannen heeft seks met wisselende sekspartners. Een kwart van de homo- en bi-mannen met een losse partner gebruikt niet altijd een condoom bij anale seks. Biseksuele vrouwen zijn seksueel actiever dan lesbische vrouwen. 21% van de biseksuele vrouwen en 14% van de lesbische vrouwen heeft te maken met seksuele problemen. Lesbische vrouwen hebben vooral problemen met opwinding of verlangen en moeite met klaarkomen. Bij biseksuele vrouwen komt pijn bij het vrijen het meeste voor. Mensen die goed in hun vel zitten, hebben minder seksuele problemen.

10 "One day I'll grow up, I'll be a beautiful girl. But for today I am a child, for today I am a boy. One day I'll grow up, I'll feel the power in me. One day I'll grow up, I know whom within me. But for today I am a child, for today I am a boy." Antony and The Johnsons - For today Iam a boy

11 Levenslang proces Verwarring & onvrede Bewustwording over negatieve opvattingen Uit de kast?

12 Hoe kun je het beste naar seksueel gedrag vragen?

13 Zet je patiënt niet in de schijnwerper of juist in het donker Ga niet uit van heteroseksualiteit Genderidentiteit serieus thema Vraag na hoe mensen aangesproken willen worden

14 Zou je, behalve het soa-onderzoek, hem een hulpaanbod doen? Zou het anders zijn als Khalid Piet had geheten en in Deventer was geboren?

15

16 Dubbel moeilijk: Geen rolmodellen Angst voor afwijzing/verstoten Geïncorporeerde oordelen eenzaam traject

17

18 Informeer actief, belangstellend en waardenvrij Nieuwsgierig, toestemming Angsten en zorgen m.b.t. familie en vrienden Individuele verhaal belangrijker dan de culturele achtergrond

19 of dat zij Komt bij u met fluor vaginalis. Zij is geboren in NL en is oudste van 5 kinderen. Haar ouders zijn v van Marokkaanse komaf en zijn gescheiden. Zij gebruikt OAC i.v.m. dysmenorroe. Op uw vraag zij geslachtsgemeenschap heeft antwoordt zij nog maagd is.

20 Halima heeft een vriend van 25 jaar die ook Marokkaans en moslim is. Zij vertelt u dat zij echt geen vaginale seks hebben. Zij moet eerst haar diploma halen en pas na het trouwen kan ze geslachtsgemeenschap hebben. Op uw vraag of ze op andere manieren intiem zijn vertelt Halima dat zij wel aan droge seks doet en ook oraal. Zij gebruikt hierbij geen condoom. Weet u wat droge seks is?

21 Vaak keuze voor partner uit eigen land en cultuur Specifieke kenmerken seksueel gedrag

22 Op uw vraag of ze voorgelicht is over seksualiteit vertelt zij u: Ik ben niet voorgelicht door mijn ouders, in onze gemeenschap wordt niet over seksualiteit gesproken. Ik zou bijvoorbeeld niet snel vragen over seks aan mijn ouders stellen. Tijdens biologielessen op school heb ik wel eens voorlichting gehad en met vriendinnen praat ik wel eens over seks, maar dat gaat niet erg diep omdat geen van ons ervaring heeft

23 Leila

24 Seksualiteit onderwerp taboe Achterstand in voorlichting Maagdelijkheid centraal thema

25 Antwoorden belangrijke levensvraagstukken Plus de overleveringen LET OP: koran kan door elke individu anders worden geïnterpreteerd, vraag de patiënt wat het voor hem/haar betekend

26 Maagdelijkheid - Liefde en Islam

27 Halima kijkt u verbaasd aan. Zij begrijpt de relatie van haar klachten en uw vragen over de geslachtsgemeenschap niet. Zij maakt zich wel zorgen over de reinheid na orale seks en ook over de maagdelijkheid. Haar vriend kan soms wel opdringerig zijn. U denkt na hoe u Halima kan helpen.

28 Soa s komen vaker voor bij autochtonen dan allochtonen

29 In NL hoogste soa- en hiv-cijfers Vooral mannen met niet-nederlandse achtergrond, die (ook) MSM zijn Beslisboom

30 SOA & zwangerschap (niet vaginale penetratie) Vrije wil / grenzen Veilig vrijen Huisarts informatiebron! Beroepsgeheim!

31 Komt bij u omdat ze sinds twee maanden geen menses heeft gehad. U vermoed een zwangerschap en de test is inderdaad positief. Haar ouders mogen dit niet weten en zij wil een abortus.

32 U heeft haar vraag gehonoreerd. Moeder van vriendinnetje gaat mee naar abortuskliniek. Leila komt bij u op controle. Zij maakt het goed en heeft een IUD. Tijdens de controle vraagt u Leila waarom ze eerder geen anticonceptie gebruikte.

33

34 Door pil raken de eitjes op Pil beval gif dat eitjes dood en sperma verpulvert Slecht voor je gezondheid (kanker), veel bijwerkingen Pil alleen innemen als je geslachtsgemeenschap heeft Door pil krijgt je kind afwijkingen Bevat vitamines waardoor je dik wordt Een te lange stopweek omdat met wacht tot bloeding is afgelopen Vergeten pil en niet op tijd weer innemen Pilpauze om te kijken of men nog normaal menstrueert Onbekendheid morning after pil

35 In huwelijk voorkeur voor o.a.c. Abortus geheimhouding familie SOA is taboe onderwerp, gebrek aan informatie

36 Een vervolgvraag in de toekomst voor jou als huisarts kan zijn: maagdelijkheidsverklaring of maagdelijkheidscorrectie

37 Referentiekader huisarts en patiënte Consequenties voor u, patiënte en de arts-patiëntrelatie Alternatieven? Maak het bespreekbaar

38 Ga niet uit van heteroseksualiteit Seksuele oriëntatie levenslang proces, gender een onlosmakelijk onderdeel Cultuur (religie) speelt een belangrijke rol Toon oprecht interesse in je patiënt en diens opvattingen, bewaak uw grenzen Creëer vertrouwen! Huisarts = vertrouwensarts / informatiebron

39 Kenniscentrum SDMO (Sekse en Diversiteit in Medisch Onderwijs), Radboud Vrouwenstudies Medische wetenschappen Hooghiemstra, E. Trouwen over de grens. Achtergronden van partnerkeuze van Turken en Marokkanen in Nederland Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau. SSP-publicatie 2003/4. Hhendrickx K, Turnhout E van, Maurissen I, Avonts D. Sexual health in Flemisch Muslima s: On the edge of two cultures: A hypothesis generating study Hhendrickx K, Turnhout E van, Maurissen I, Avonts D. Sexual health in Flemisch Muslima s: On the edge of two cultures: A hypothesis generating study

40