Magazine 25 e Jaargang nr. 3 Juli 2013

Transcriptie

1 Magazine 25 e Jaargang nr. 3 Juli 2013

2 COLOFON HOLLAND CÔTE D AZUR MAGAZINE 25e Jaargang n 3 Juli 2013, kopje VOORWOORD kopje Terugzien op mooie activiteiten 2 HET BESTUUR VAN DE NEDERLANDSE CLUB Voorzitter de heer A.W.P. van Cuyk (Paul) Tel: Secretaris mevr. M.H. van Herwaarden (Marijke) Tel / Penningmeester de heer P.E. Romeijn (Peter) Tel: Communicatie de heer J.C. de Deugd (Jan) Tel: / Mob Algemene Zaken de heer P. de Mik (Pieter) Tel: CONTACTPERSONEN Var mevr. E. Aeckerlin (Elizabeth) Tel: JOP mevr. M. Tettero / miriam@jobnl.com ADRESSEN VAN DE NEDERLANDSE CLUB Secretariaat secretariaat@nedazur.org Ledenadministratie en sponsoradministratie penningmeester@nedazur.org Redactie Magazine de Nederlandse Club Chemin du Terme, Tourrettes, tel clubblad@nedazur.org Website Webmaster webmaster@nedazur.org CONTRIBUTIE Voor een echtpaar of vergelijkbare relatie wonend op één adres 40.- per jaar. Voor een alleenstaande Inschrijfgeld voor nieuwe leden 17,50. Banknummer Betalingen voor contributie en evenementen kunt u overmaken op onze Nederlandse ING-bankrekening t.n.v. de Nederlandse Club te Peymeinade, Frankrijk. MAGAZINE VAN DE NEDERLANDSE CLUB Hoofdredacteur Jan de Deugd Eindredacteur Hans van Wijngaarden Redacteuren Variogram - Erik Bakkenes Tuin & Bos - Gerard de Bos Bridge & Sudokus - Paul van Cuyk Frans taaleigen en Nederlandstaligen - Thieu Creemers Lekker Frans - Kees van Deutekom Interview - Mechelien van Gaalen Nederlander in de Provence - Bauke Geersing Kunstrubriek - Monique Teunissen Boekenrubriek - Lousewies van der Laan-Krugers Dagneaux Toegevoegde Waarde - Albert Mulder La Vie en France, JOP - Astrid Segaar Computers & Zo - Kees Vonk Binnenlandse politiek - Jobs Wagenaar DRUK Koninklijke Drukkerij EM. de Jong VORMGEVING PlanB Amsterdam, Bert van Zutphen Driemaandelijkse uitgave van De Nederlandse Club. Algemene informatiebron met clubnieuws voor de leden, Nederlanders en Nederlandstaligen - al dan niet permanent - woonachtig in Zuid- Frankrijk en Monaco, alsmede de Italiaanse grensstreek. Voorts is het Magazine de spreekbuis van Uno Animo, de zustervereniging voor collectieve verzekeringen tegen ziektekosten. Redactionele bijdragen van de leden zijn welkom. De redactie behoudt zich het recht voor - zonder opgave van reden - ingezonden stukken niet of in gewijzigde vorm te plaatsen al dan niet met vermelding van de bron. De redactie streeft objectiviteit en neutraliteit in de berichtgeving na. Redactie en bestuur achten zich niet verantwoordelijk voor informatie van derden. Ondanks het voor deze streken slechte voorjaarsweer mag de Nederlandse Club op een mooi kwartaal terugzien. De culturele evenementen trokken veel van onze leden. Het begon met het bezoek aan Chateau La Coste waar wij bij goed weer konden genieten van het prachtige landgoed, de schitterende architectuur en de vele interessante kunst die op het terrein is opgesteld. Een lust voor het oog. Veel dank aan Lousewies van der Laan die dit, ondanks droevige thuisomstandigheden, allemaal voor ons mogelijk maakte. De 5-mei lezing, georganiseerd in samenwerking met de ANM, door Jan Brokken werd met 62 deelnemers goed bezocht en mag een succes worden genoemd. De spreker was zeer op dreef en zijn verhaal van bijna anderhalf uur was doorspekt met humor en kijkjes achter de schermen bij het totstandkomen van een boek. Erg interessant omdat het ook weer eens een andere kijk op de gebeurtenissen in de Tweede Wereldoorlog in Nederland bood dan we tot nu toe gewend waren. Voor een uitgebreid inhoudelijk verslag van deze bijzondere lezing verwijs ik naar het artikel van Gert Jongbloed op onze website. Erg in de smaak viel ook het optreden van het Leids Blaastrio in de Grafelijke Slotkapel te Les Arcs. Met 78 belangstellenden, waaronder ook lokale Fransen, mocht van een mooie opkomst worden gesproken. Veel dank aan de onvermoeibare Anton Varekamp zonder wiens toedoen en organisatie dit evenement niet tot stand zou zijn gekomen. Koninginnedag op het prachtige Clos des Roses te Fréjus werd door ruim 300 man van ANM en DNC bezocht. Dat lijkt weliswaar een mooie opkomst maar het weer werkte niet mee en uiteindelijk is maar de helft van het aantal inschrijvers (ruim 600) gekomen. Ondanks deze voor de organisatie en catering teleurstellende opkomst was de dag verder erg geslaagd. Er heerste een gezellige sfeer, er werd genoten van typisch Hollandse producten als haring, saté en bitterballen, er was leuke live muziek en iedereen was in opperbeste stemming. JOP en de Gouden Klomp organiseerden buiten onder de pins parasols leuke spelletjes voor de talrijk toegestroomde kinderen en met dat nieuwe element op een Oranjefeest hadden de ANM en de DNC er dankzij JOP en de Gouden Klomp een echte familiedag van gemaakt passend in de traditie van de Koninginnedagvieringen in Nederland. Een verrassing was dat op het hoogtepunt van dit Oranjefeest onze Consul te Nice, de heer Peter van Santen, het woord nam en ons lid Anneke van de Velde vroeg naar voren te komen. Een zeer verraste en duidelijk aangedane Anneke werd door de Consul namens Hare Majesteit de Koningin benoemd tot lid in de Orde van Oranje Nassau vanwege het vele vrijwilligerswerk dat zij hier heeft gedaan voor landgenoten in minder gelukkige omstandigheden. Wij feliciteren Anneke bij deze nogmaals met deze terechte onderscheiding en hopen dat zij er nog lang van zal mogen genieten. Vooruitblikkend wil ik u hier vast wijzen op de seizoensopening op 11 september. Op het charmante kasteeltje La Colle Noire te Montauroux zal onder het genot van een hapje en een drankje een muzikale avond worden georganiseerd. Ruud Bogaards treedt op met een voorlopig nog geheim te houden vocaliste. Een ideaal moment voor u om na een lange en hopelijk mooie zomer uw vrienden en kennissen weer te ontmoeten en gezellig bij te praten. Ik wens u een mooie zomer. Paul van Cuyk, voorzitter 3

3 INHOUD Colofon 03 Woord van de voorzitter 03 Dutch Open Column de Deugd 07 Gouden Klomp in gevaar 09 INTERVIEW 10 Tuinrubriek 13 Lekker Frans 14 Frans Taaleigen 16 Nederlander in de Provence 18 KUNSTORKAAN 20 Kunstkompas 22 Stedentrips Evenementen 26 Mooie momenten 29 ZAKENJOURNAAL 30 Computers & Zo 34 JOP 36 Boekenrubriek 38 WAT SCHAFT HET? NIEUW! Puzzels/Cartoon 42 Binnenlandse politiek 46 Toegevoegde waarde 48 La Vie en France 51 Bestuursmededelingen 52 Demand Offres 53 Oplossing puzzels 54 ABN/AMRO...50 Baat...31 BB&L Car Rental...45 Bistro de la Rague...23 Car Tech Service...50 Crèdit Agricole...2 DE-HO...52 île St Donateurs Groeneveld...54 Groupe Int. Mercure...50 Harskamp...44 Huisman...41 Hoedemaker & Hudig...55 Holland at Home...33 Kuiper...52 Rivièra Butlers...17 SAT + TV service...28 Secara Assurance...53 Scapa...25 Toco d Azur...45 Topic Travel...9 Vacances Provence...33 De Haan...23 Léonie Lelièvre...52 Westerzee...50 Excellence France...33 New Home...8 XQ-Services...41 Finishing Touch...44 Plan B...38 Zantos...4 Foto omslag: Casino in Cannes: Merel de Deugd Genea-Drs H.A. Peers...52 Qualimat keukens...45 Zorg in Frankrijk

4 COLUMN De Deugd over kopje de veranderingen 20 september Hoewel er nog een hele zomer tussen deze juli-uitgave van het Holland Côte d Azur Magazine en de CA Dutch Open zit, zijn de voorbereidingen voor de komende editie al in volle gang. Net als vorig jaar is Crédit Agricole wederom de hoofdsponsor van dit evenement. Dit wordt zeer gewaardeerd door het bestuur van DNC en de spelers. Het team uit Luxemburg zal op de dag zelf aanwezig zijn om mee te spelen en om kennis te maken met deelnemers aan de CA Dutch Open. Belangrijk te noteren is dat de CA Dutch Open plaats vindt op 20 september, de happening weer op de prachtige baan van St. Donat plaats vindt, het open staat voor leden van DNC en hun introducees en dat de inschrijving pas vanaf midden augustus mogelijk is. Via een nieuwsbrief wordt u nogmaals op de hoogte gehouden. Zodra de inschrijving open gaat kunt u zich via de website inschrijven. Let wel op: het aantal deelnemers is beperkt! Om alvast een tipje van de sluier op te lichten kan het organisatiecomité melden dat er gekozen is voor de spelvorm 4-ball, better ball, het thema Oranje is en dat we wederom voor een fantastische dag zorgen. Zijn er nu al vragen dan kunt u een mailtje sturen naar algemenezaken@nedazur.org Op de dag dat Nederland uitbundig het kroningsfeest vierde kreeg ik twee telefoontjes van Nederlanders, woonachtig aan de Côte d Azur, met dezelfde vraag: Wordt er ter gelegenheid van de troonswisseling nog een cocktailparty gehouden?. Bij een dergelijke vraag flitsen er meerdere gedachten door je hoofd. Party van de Nederlandse Club of wordt de intussen afgeschafte traditionele borrel van de consul Peter van Santen in ere hersteld? Drie dagen eerder hadden de DNC- en ANM-familie hun feest gevierd in Clos des Roses en op dezelfde plek, enkele deuren verder, ontving Peter van Santen zijn collega-consuls en relaties. Meer dan de bellers adviseren lid te worden van de Nederlandse Club, het Magazine te lezen en de website te bezoeken is op zo n moment niet mogelijk. Ja, maar de Nederlandse Club wordt toch alleen bezocht door bejaarden, werd me nog fijntjes meegedeeld. Wie op 27 april de regen trotseerde en naar Frèjus afreisde weet beter. Zeker niet in de laatste plaats door de aanwezigheid van tientallen Joppers met hun kinderen, kreeg het Oranjefeest een heel uitbundig en spontaan karakter, waardoor eenvoudig vastgesteld kon worden dat het profiel van de Nederlandse Club aan het veranderen is. De eerste ontwikkeling op dit front kon je twee jaar terug al op Château Sainte Rosaline ervaren, toen DNC, ANM en het Consulaat op Koninginnedag de deuren wijd openden. Misschien niet geheel toevallig vertelde onze tweede man op de ambassade in Parijs op die mooie plek in Les Arcs, dat niet alle consulaten in de toekomst open zouden blijven voor een uitgebreide serviceverlening. Intussen weten we dat het Nederlandse consulaat in Nice aan de rue Rossini over enkele weken wordt gesloten, Willy Nataf, de rechterhand van Peter van Santen, met pensioen gaat, de consul vanaf huis moet werken en de Nederlanders aan de Côte elders hun paspoortverlenging moeten regelen. Bewegen, veranderen, vernieuwen: het zijn woorden, die Europa in een stevige greep hebben. Soms gebeuren deze ontwikkelingen bijna geruisloos, maar als financiële redenen de oorzaak zijn staan partijen vaak lijnrecht tegenover elkaar. In Nederland zal het aantal omroepen waarschijnlijk van 21 naar 8 dalen, maar omroepbaas Henk Hagoort vertelde onlangs te midden van de verhitte debatten dat de creativiteit na de fusies alleen maar zal toenemen waardoor de kijker de winnaar zal worden. Met andere woorden: elke verandering hoeft geen verslechtering te zijn. ABNAMRO topman Gerrit Zalm zei onlangs bij Pauw en Witteman dat er een nieuwe generatie bankdirecteuren aan het opstaan is. Bankiers die het nutsbelang in het oog houden en zwaar risico lopende transacties willen mijden. De Nederlandse belastingbetalers zullen Zalm aan zijn woord houden, want ze zijn het natuurlijk beu om op te blijven draaien voor de brokken, die de oude generatie bankiers maakte in haar jacht naar geld en macht. Dicht bij huis (Cannes) bleef de film Borgman van Alex van Warmerdam lang in competitie voor de Gouden Palm. Na 38 jaar stilte manifesteerde de Nederlandse filmindustrie zich weer in het Franse filmmekka. De Nederlands/Palestijnse regisseur Hany Abu-Assad kreeg met zijn film Omar een juryprijs. De cover van dit Magazine staat in het teken van Cannes, de filmstad die we bijna allemaal goed kennen. Toeval? Natuurlijk niet. Wij staan toch ook open voor veranderen.zie in dit verband ook pagina 40 van dit Magazine! Jan de Deugd, hoofdredacteur Concentratie bij het putten is op 20 september weer vereist. De eerste prijs netto ging vorig jaar naar het team Ernst Jan Zantingh en Jeroen Minnema. DNC-penningmeester Peter Romeijn, zijn partner Karin en Hans Hensen namens hoofdsponsor Crèdit Agricole. Crédit Agricole bevestigt band met Nederland Net zoals vorig jaar zal Crédit Agricole Luxembourg ook dit jaar het Dutch Open golftoernooi sponsoren. Daarmee bevestigt de Luxemburgse private bank haar streven om de Nederlandse Club te ondersteunen bij het uitdragen van de Nederlandse cultuur. Hoewel niet fysiek aanwezig in Nederland, heeft Crédit Agricole Luxembourg immers een historische band met Nederland door de overname van de vroegere Rabo Robeco Bank Luxembourg in Sinds vorig jaar is Crédit Agricole Luxembourg uitgegroeid tot de tweede private bank in Luxemburg en heeft ze haar dienstverlening, ook aan Nederlandse cliënten, verder ontwikkeld. Internationaal vermogensbeheer en financial engineering zijn daarbij nog steeds de hoofdactiviteiten van de bank. Maar ook levensverzekeringen, gestructureerde transacties, private equity, kredieten, etc. behoren tot het uitgebreide dienstengamma. Gespecialiseerde teams brengen adviseurs en experts van diverse nationaliteiten samen die cliënten proactief en individueel begeleiden bij hun projecten, in eigen land of in het buitenland: ze bieden gepersonaliseerd advies op basis van nationaliteit en verblijfplaats en houden daarbij rekening met de juridische en financiële parameters van de cliënt. Concreet streven ze naar oplossingen die beantwoorden aan specifieke doelstellingen. Het is immers de ambitie van Crédit Agricole Luxembourg iedere belegger een oplossing op maat aan te reiken. Dat kan gebeuren via een mandaat vermogensbeheer, actief advies of directe toegang tot specifieke oplossingen. Hans Hensen, Crédit Agricole Luxembourg. Finishing Touch de ballensponsor Naast hoofdsponsor Crédit Agricole zal Finishing Touch optreden als ballensponsor bij het Dutch Open, dat op 20 september op de banen van St. Donat in Grasse wordt gespeeld. De overige sponsors zijn: Transavia Nederland, dat twee retourtickets Amsterdam-Nice ter beschikking stelt, Domaine de l Amaurigue en Hotel L Estirado de les Adrets en Les Adrets. 6 7

5 Nou Breekt m n... kopje Kabinet wil subsidiekraan sluiten Voortbestaan Gouden Klomp in gevaar Het kabinet heeft besloten de subsidie aan het Nederlandse taal- en cultuuronderwijs in het buitenland stop te zetten. Dit zou ook de Gouden Klomp, onze Nederlandse school aan de Côte d Azur, ernstig duperen en misschien zelfs het voortbestaan in gevaar brengen. Het besluit moet echter nog door het parlement worden bekrachtigd en alle Nederlandse scholen over de hele wereld, inclusief de negen in Frankrijk hebben hun krachten gebundeld in de lobby voor het behoud van de subsidie en dus het onderwijs. Met dat onderwijs worden in het buitenland levende Nederlandse kinderen taalkundig op een niveau gebracht of gehouden dat bij een eventuele terugkeer naar of studie in Nederland de mogelijkheid biedt om zonder noemenswaardige achterstanden in te stromen. Maar voor alle kinderen is in ieder geval het kennen en begrijpen van de Nederlandse cultuur en daarmee het beheersen van de Nederlandse taal een waardevol onderdeel van opvoeding en vorming. Meertaligheid in het algemeen en kennis van meerdere culturen is hoe dan ook een meerwaarde in het volwassen leven. De Gouden Klomp heeft permanent een vijftigtal leerlingen tussen 4 en 12 jaar, die door het voorgenomen besluit het risico lopen de toegang tot het Nederlandstalige onderwijs ontzegd te worden. Het bestuur van de Gouden Klomp zou het op hoge prijs stellen als De Nederlandse Club, JOP en de ANM zich met ons zouden beijveren om een door Nederlanders wereldwijd gedragen signaal af te geven aan de politiek dat de financiering van het gereglementeerd en gecontroleerd NTC onderwijs gewoon moet blijven doorgaan. Bij voorbaat dank namens het voltallige bestuur en de directie van De Gouden Klomp Philip van Nieuwenhuizen Voorzitter association première école Néerlandaise sur la Côte d Azur. N.B. Op vindt u een petitie waarmee NOB Nederlanders in binnen-en buitenland oproept hun steun te betuigen aan het Nederlands onderwijs in het buitenland. 8 9

6 kopje INTERVIEW Guido Smoorenburg kopje ik vind het nu eenmaal fijn iets voor anderen te doen Illustratie: Paige H. Warren/PlanB Als je cum laude bent afgestudeerd in de wis- en natuurkunde, musicologiecolleges erbij deed, medische wetenschappen in de Verenigde Staten studeerde en baanbrekend werk deed om doven en ernstig slechthorenden te laten horen, mag je rustig spreken van een veelzijdig persoon, met grote talenten. Maar als ik hoor dat hij eigenhandig de abri-voiture bij en de patio aan zijn huis bouwde, een mozaïek boven zijn voordeur metselde, zelf zijn kast met uitdraaibare laden voor zijn vele cd s maakte, klavecimbel speelt, muziek componeert en dirigent/ arrangeur was van het koor van de leden van de Association Neerlandaise du Midi (ANM,) de zustervereniging uit de Var en de Bouche du Rhône, dan vraag ik me af hoe het mogelijk is dat één mens zoveel kan en doet. Maar dit is nog niet alles. Leest u mee Mechelien van Gaalen Prof. dr. Guido Smoorenburg is zintuigfysioloog. Hij was als kind al geboeid door geluid en muziek. Op zijn 15e jaar maakte hij een oscilloscoop, een apparaat waarmee je geluidtrillingen zichtbaar maakt. Zo n ding bestond wel, vertelt hij, maar dat was natuurlijk veel te duur. Ik heb geen muziekles gehad, hoewel mijn vader pianist was, maar mijn moeder vond dat getingel van mij maar niks. Pas op mijn 17e ben ik orgel gaan spelen en had ik les in de Janskerk in Utrecht. Daar stond tegenover dat ik natuurlijk tijdens de diensten moest spelen. Het alternatief was een elektronisch orgel, maar dat sprak me niet zo aan. Het instrument dat het dichtste in de buurt komt is een klavecimbel. En dat is het gebleven. Ik hou erg van barokmuziek. Arts of wetenschap Door zijn studies kwam natuurlijk de vraag op in welke richting hij verder zou gaan. Ik vroeg me af of ik arts wilde worden, maar dat past niet zo bij mijn karakter. Ik ben slecht in routine, ik wil steeds iets nieuws. De combinatie natuurkunde en geneeskunde bracht mij naar de medische fysica en bij mijn afstuderen kwam ik weer uit bij het geluid: het gehoor. Ik werd gevraagd om bij het TNO- instituut voor Zintuigfysiologie te gaan werken. Een topinstelling waar veel hoogleraren rondliepen. Ik moest voortdurend op mijn tenen lopen. Heerlijk. Ik kreeg een beurs voor zuiver wetenschappelijk biofysisch onderzoek hoe geluid kan worden omgezet in zenuwactiviteit. Dat onderzoek begon vanuit de muziek. De componist Tartini schreef dat hij tonen hoorde die hij niet speelde. Dat moet iets zeggen dacht ik over hoe het geluid door het oor wordt omgezet in zenuwactiviteit. Mijn proefschrift ging uit van deze Tartini-tonen, hoe het oor actief het geluid versterkt. Ik heb daar een model voor gemaakt en dat sloeg internationaal in als een bom. Het was een theoretische analyse waarmee experimenten moesten worden gedaan. Daarvoor kreeg ik weer een beurs om onderzoek te gaan doen in Amerika, waar men bezig was met het ontwikkelen van cochleaire implantaten, waarmee doven en ernstig slechthorenden weer kunnen horen. Ik heb daar veel aan kunnen bijdragen. (Zie kadertje). Voor kleine kinderen Na veel onderzoek in de Verenigde Staten en het Instituut voor Zintuigfysiologie in Nederland werd Guido Smoorenburg in 1980 gevraagd hoogleraar te worden aan de geneeskundefaculteit van het toenmalig Academisch Ziekenhuis Utrecht. Hij werkte nauw samen met de klinische hoogleraar en wilde de cochleaire implantaten gaan toepassen. Dat was niet zo evident, vertelt hij. Een dokter wil niet graag in een gezond oor opereren, ook al is dat slechthorend of doof. Maar na drie jaar kon ik hem overtuigen. We zijn eerst begonnen met volwassenen. Nu opereert men ook kinderen die doof of slechthorend zijn geworden door bijvoorbeeld hersenvliesontsteking of kinderen die doof worden geboren, al na hun eerste levensjaar. Er is zelfs al bij een kind van 9 maanden een implantaat geplaatst. Het is heel belangrijk om dit vroeg te doen om te voorkomen dat de gehoorzenuw degenereert. Kinderen kunnen dan op een natuurlijke manier leren spreken en de meesten kunnen regulier onderwijs volgen. Na een hersenvliesontsteking moet er ook niet te lang worden gewacht omdat het binnenoor door de ontsteking kan dichtgroeien waarna de elektrode niet meer kan worden aangebracht. Van het werken met kinderen werd ik helemaal enthousiast, glundert Guido. Kinderen zijn heel direct over wat ze horen. Die willen je nog niet pleasen zoals volwassenen. Want je moet ook leren omgaan met dat apparaat, je moet er mee leren horen. Ik heb daarvoor een methode ontwikkeld gebaseerd op spraak. Die gaat op het ogenblik de hele wereld over. In China bijvoorbeeld zijn 1 miljoen doven, grotendeels door het gebruik van een goedkoop antibioticum met name voor de bestrijding van tbc. De belangstelling voor de implantaten daar is groot, maar de begeleiding van de patiënten moeilijk door de grote afstanden en minder gespecialiseerde hulpverleners dan in het Westen. Mijn methode werkt op internet en kan dus op afstand worden gebruikt. Volksdansen Guido bleef tot begin jaren 90 als afdelingshoofd ook nog werken voor het TNO-instituut. Een drukke periode met veel werk, ook op zondag. In zijn schaarse vrije tijd kreeg hij belangstelling voor muziek uit de Balkan. Samen met zijn vrouw Deane werd hij lid van een demonstratie dansgroep, waarvoor zij de kostuums tekende en maakte. Ze dansten zo n drie, vier keer per week, inclusief de optredens. Hij vertelt: een keer na een optreden stonden mijn medewerkers in het ziekenhuis samen te praten en vielen stil toen ze mij zagen. Ze hadden de krantenverslagen gelezen en de foto gezien. Er werd wat gegniffeld. Een hoogleraar die in zijn vrije tijd volksdanst in een groep. Kon dat wel Maar voor mij was het de ultieme ontspanning en ook goed voor de conditie. Sinds eind 2005 is hij met emeritaat en werkte thuis in de Provence nog tot 2011 voor de grootste firma die de implantaten maakt. Ik deed de klinische evaluatie van studies van prototypen in Europa, die op een aantal kno-afdelingen werden getest. Ik had contact met 25 collega s, die de nieuwe ideeën uitprobeerden. Dat was heerlijk. Ik kon het in mijn eigen tijd doen van hieruit. Het enige wat ik nu nog doe is het adviseurschap van een Stichting die onderzoek subsidieert van de Nederlandse kno-hoogleraren. Binnen de Stichting nemen we al het onderzoek zo n vier keer per jaar door en één keer per jaar zie ik alle kno-afdelingshoofden van de Universitaire centra tijdens de feestelijke toekenning van de subsidies. ANM en FANF-voorzitter Hier in de Provence is Guido bij de meeste mensen bekend als de oudvoorzitter van de zustervereniging ANM. Tijdens het zomerfeest in 2006 zei ik tegen de toenmalige voorzitter dat ik best wat voor de vereniging Cochleair implantaat Het cochleair implantaat (CI) is een apparaat dat het voor dove en zeer slechthorende kinderen en volwassenen mogelijk maakt weer iets te horen. Dit gebeurt doordat het de functie van de zintuigcellen in een beschadigd binnenoor overneemt en de, althans gedeeltelijk, intact gebleven gehoorzenuw direct elektrisch stimuleert. De uitwendige microfoon vangt de geluiden op en zendt de informatie naar een spraakprocessor, die het geluidssignaal omzet in elektrische impulsen. Via een elektrode in het binnenoor worden deze impulsen opgevangen door de uiteinden van de gehoorzenuw. Die geeft op zijn beurt het signaal door naar de hersenen. Hoewel beperkt, kan belangrijke informatie toch worden overgedragen aan de gehoorzenuw, zodat het verstaan van spraak vaak mogelijk is, zelfs via de telefoon. Voorwaarde is wel dat de gehoorzenuw en de daarachter liggende zenuwbanen nog redelijk goed functioneren

7 TUIN & BOS INTERVIEW Guido Smoorenburg De bomen aan de Côte kopje wilde doen. Ik had door het lidmaatschap van de vereniging veel mensen leren kennen en er werden veel leuke dingen georganiseerd. Ik wilde iets terug doen. Als je zo n functie aanvaardt, krijg je De FANF kost hem een dag per week, wat Guido graag doet, want CVZ, Agis en paspoorten veel waarschuwingen met ach s en wee s. Natuurlijk zijn er ook de hij kan veel mensen helpen hun problemen met het CVZ en AGIS, onaangename reacties en s. Maar het is hartstikke leuk om te de Nederlandse ziektekosten verzekering op te lossen. Hij onderhandelt met het ministerie van VWS over onze positie, die niet doen. Ik ben er stevig tegenaan gegaan. Zo heb ik een symposium georganiseerd over ouder worden in Frankrijk. Je moet er gewoon altijd even duidelijk is. Er bestaat met name onduidelijkheid over iets leuks van maken. Het is een gezelligheidsvereniging. Toen ik de dekking van de ziektekosten buiten Europa. Zie hiervoor ook lid werd vond ik het belangrijk om van anderen te leren hoe je hier de website van de FANF, waar Guido ons allemaal op de hoogte je weg kunt vinden. houdt. Omdat het CVZ, tegen de verwachting in, voorlichting van De vereniging is er, vind ik, ook voor belangenbehartiging en zo ben Agis niet in druk laat verschijnen, schrijft hij nu zelf een voorlichtingsbrochure, die antwoord moet geven op de vele vragen die hij ik opgeschoven richting zorgverzekering en met die portefeuille naar het bestuur van de Féderation des Associations Néerlandsaises en France (FANF) gegaan, waarvan ik nu voorzitter ben. We contact met de ambassadeur. Terugdraaien kunnen we de maat- per en telefoon krijgt. Over de paspoortenkwestie heeft hij werken aan drie speerpunten: fiscaal-juridisch, successierechten regel niet, maar de FANF probeert het best haalbare te bereiken en e.d., onderwijs in de Nederlandse taal en zorgverzekeringen. oplossingen te zoeken voor individuele noodgevallen, aldus Guido. Belangrijke onderwerpen waar veel vragen over zijn bij de leden Ook geeft hij lezingen bij de Nederlandse clubs in Frankrijk over van de verenigingen. Daarom vind ik het onbegrijpelijk dat het deze onderwerpen. En om zijn tijd vol te maken ( /mvg), is Guido bestuur van DNC onlangs heeft besloten het lidmaatschap van de ook nog webmaster van de internetsite van de ANM en werkt hij en FANF op te zeggen. De leden zijn op de ALV van 2012 nog akkoord passant aan een film over de rivier de Var. gegaan met een bijdrage van één Euro per lid! Het zijn ook de Ik kan het niet laten, zegt hij. Ik heb in mijn leven zoveel geluk leden die hierover een besluit moeten nemen, dat kan het bestuur gehad. Ik heb nooit hoeven solliciteren, ben altijd gevraagd voor niet alleen doen. Hoewel het bestuur niet ingaat op ons verzoek tot baantjes. Natuurlijk, ik heb ook heel hard gewerkt, maar met plezier. een gesprek, zijn we hierover nog niet uitgepraat. En ik vind het nu eenmaal fijn om iets voor anderen te doen. Mededeling van het BESTUUR Attentie! Attention! Attentie! Geachte leden Reactie DNC-bestuur op interview Guido Smoorenburg Het bestuur van de Nederlandse Club heeft met verbazing kennis De door de ALV van 2012 gegeven toestemming om in te stemmen genomen van de opmerkingen van Guido Smoorenburg in bovenstaand interview daar waar het gaat over het opzeggen van ons aan het bestuur om het lidmaatschap te continueren. Het bestuur met een contributieverhoging van de FANF geeft geen verplichting lidmaatschap van de FANF per 1 mei jl. is van mening dat de ongeveer 1.900,- contributie beter op een Na per 1 januari 2009 uit de FANF te zijn getreden, omdat het andere wijze voor onze leden besteed kan worden. Uiteraard zal rendement van het lidmaatschap zich ongunstig verhield tot de het bestuur in de ALV van 2014 op deze zaak terugkomen en toenmalige contributie, is onze vereniging in 2010 na lang wikken toelichting geven op en verantwoording afleggen over zijn beslissing. Een tussentijdse ledenraadpleging over dit onderwerp acht en wegen weer lid geworden van de FANF. Reden was, naast de gehalveerde contributie, het voornemen van de FANF om een aantal het bestuur niet nodig en het bestuur is daartoe ook niet verplicht. zaken te gaan oppakken die voor onze leden nuttig zouden kunnen In tegenstelling tot wat in het interview gesteld wordt, is het zijn. Dit hernieuwde lidmaatschap is toen uitdrukkelijk op proef bestuur wel degelijk bereid om in een gesprek zijn redenen voor aangegaan voor voorlopig een termijn van 2 jaar. Na ommekomst uittreding nogmaals toe te lichten. Een dergelijk gesprek kan wat van deze termijn heeft het bestuur de proefperiode geëvalueerd ons betreft nog deze zomer plaats vinden. en moeten concluderen niet tevreden te zijn met het functioneren van de FANF. Daarnaast heeft het lidmaatschap voor onze leden niet datgene gebracht waarop we hadden gehoopt. Dit, gekoppeld aan de weer verhoogde contributie, heeft na ampel beraad geleid tot de conclusie dat continuering van het lidmaatschap niet in het belang van onze leden is. Het bestuur van de Nederlandse Club. Beste Côte d Azurianen, Dit keer wat geblader door het gebladerte van: bomen. En dan natuurlijk bomen aan de Côte d Azur. Bomen, die te verdelen zijn in twee hoofdgroepen, te weten: degenen welke van nature voorkomen en de tweede groep gevormd door gekweekte en dus aangeplante exemplaren. In dit stukje beperk ik me tot de tweede groep en daarvan dan weer tot enkele exemplaren die wel minder bekend zijn of werkelijk kenmerkend voor de Côte. De meest bekende is toch wel de olijfboom ofwel Olea Europaea. Een karakteristieke boom, oersterk en 1000 jaar oud is geen uitzondering. Er zijn exemplaren van over de 2000 jaar. Houdt niet van veel water dus een goed gedraineerde grond is nodig en bij het snoeien houden we de kroon open en breed. Helaas begint het in de mode te komen om deze majestueuze bomen als poedel te gaan misvormen: op elke tak aan het uiteinde een «mooi» bolletje. Over smaak valt niet te twisten. Gezien de wat lagere temperatuur op hoogte vinden we de olijfboom dus niet of weinig boven de 500 meter boven de zeespiegel. Een variëteit, die een uitzondering vormt, is de Aglandaou Van Criepam, een soort die verder in het achterland voorkomt en goed vorstbestendig is, maar boven de 750 meter boven zeeniveau houdt het ook voor deze soort op. De Amberboom oftewel Liquidambar Oorsprong: Mexico en de V.S., verwant aan de Toverhazelaar, de Hamamelis, Hamamelidaceae groep. Hier heb ik het over de Liguidambar styraciflua, een Amerikaanse variëteit. Een boomsoort die weinig aangeplant wordt hier in het zuiden. Jammer, want ze doet het goed en is een belangrijke kleurbrenger in het najaar. Met haar warme donkerrode herfstkleur verslaat ze de Amerikaanse eik en de grote esdoorns die beide overigens meer noordelijk voorkomen. Canada is het echte Esdoornland. Afgezien van zijn bladkleur zijn de stam en de oudere vertakking bezet met een fraaie kurkbast. Het is geen snelle groeier en daardoor geschikt voor de wat kleinere tuin. Er is ook een Chinese en een Turkse tak van de familie waarover wellicht een andere keer. Geheel anders zijn de Ceders. Belangrijke bomen die tot de coniferengroep behoren. Conifera wil zeggen kegeldragend. De vrucht van bijv. de blauwe Ceder of de Deodara is min of meer gelijkvormig aan de meest voorkomende dennenappel, echter gelaagd van structuur. Cedrus atlantici Glauca, de blauwe atlas Ceder, is een knaap die de 20 meter kan halen en een onregelmatig Gerard de Bos genoot in Nederland gedurende vijf jaar zijn opleiding als hovenier bij het gerenommeerde hoveniersbedrijf Copijn. In 1975 startte hij zijn eigen bedrijf. Bij het aanbreken van de economische crisis in 1980 vertrok hij naar Zuid-Frankrijk. Vanaf die tijd ontwierp hij tuinen en legde hij in Zuid-Frankrijk tientallen tuinen en zwembaden aan. breed vertakte verschijning. Een boom voor een solitaire plek en veel ruimte vragend. Cedrus deodara: een zachte naaldvorm. Een bijzonder fraaie soort in treurvorm is de Cedrus deodara pendula, die met vakkundige snoei nog redelijk in een gewenste vorm te krijgen is zonder zijn karakter geweld aan te doen. Ook de Libanonceder doet het, net als de twee bovenstaande, goed aan de Côte d Azur, maar komt hier toch minder voor. Zoals zijn naam al aangeeft is de oorsprong Libanon, maar met name in het zuidoosten van Turkije komt hij ook veel voor. Al in het oude testament wordt deze Ceder meerdere keren genoemd en er zijn exemplaren bekend van meer dan 2000 jaar oud. De oudst bekende is meer dan 2500 jaar oud. Overigens wordt ook vaak de rode Ceder genoemd. Dat is echter een Juniperus, behorend tot de Juniperus virginana groep, wat dus niets met de echte Ceders te maken heeft. Hetzelfde geldt voor de Libocedrus (de wierookboom) decurrens. Afkomstig uit Amerika behoort de Libocedrus tot de Cipressengroep. Tot slot een goede bekende: De Ficus Carica oftewel de Vijgenboom. Er bestaan twee hoofdgroepen: de eerste draagt éénmalig vrucht in een jaar en de andere heeft na de eerste oogst een tweede. De éénmalige oogsten we in de nazomer of de herfst, de dubbele oogst is in juni/juli, waarna de tweede oogst volgt in het najaar. De Ficus is een sterke boomsoort die tot zo n 16 graden vorst kan hebben; ze houdt wel van wat water; vaak is hun standplaats bij een waterput of langs een waterloop en tevens heeft een kalkrijke grondsoort de voorkeur. De bloeiwijze van de vijg is niet voor het blote oog zichtbaar en de bestuiving is niet door bijen maar door een specifiek insectje, de Blasophage, behorend tot de insectenfamilie de Hymenoptères. Van de vrucht is een goede confituur te maken, echter wel erg zoet. In combinatie met de voortreffelijke Franse kwark (fromage frais) zeer aan te bevelen. Uiteraard zijn er naast de vijg heel wat bomen waarvan de vruchten eetbaar zijn. Dat is een mooi onderwerp voor een andere keer. Alvast een prettige bloemrijke zomer toegewenst. OLEA EUROPAEA Liquidambar CEDRUS DEODORA FICUS CARICA Gerard de Bos 12 13

8 kopje LEKKERFRANS XIII kopje Alles was bijzonder en alles was anders Ja, het is opnieuw heel gemêleerd deze keer. Het begint met het restaurant waar ik altijd ga eten als mijn vrouw weer zo nodig een dagje weg moet met de IWCP (= International Women s Club Provence die onder de bezielende leiding van onze eigen Hollandse Matja Rosendaal hele leuke dingen doet). Dat is eigenlijk mijn kantine. Dan volgt het waarschijnlijk kleinste restaurant van Cannes en in Fox Amphoux vonden we een hilarisch goedkoop kroegje. De uitsmijter bevindt zich in Menton en is geweldig. Kees van Deutekom Mirazur La Cascade Menton Villecroze Achter een onooglijke façade waar we al 10 jaar voorbij gereden waren bevindt zich een gemoedelijk familierestaurant met een knusse dorpse inrichting waar je niet feestelijk uit eten gaat maar waar je wel heengaat wanneer je bijv. geen zin hebt om te koken. In de volksmond heet het Chez Martine die er inderdaad in haar gezellige molligheid de scepter zwaait. Het is niet mijn restaurant maar wel mijn eethuis als u begrijpt wat ik bedoel. Je treft er voornamelijk stamgasten aan en na een paar keer ben je er thuis. Het aanbod is interessant. Er is een menu met brouillade de truffes en filet de boeuf met morilles voor slechts 30,-. O.K., de filet de boeuf is eigenaardig gesneden maar de smaak is prima. En bij de brouillade vroeg men zelfs: Wilt u hem smeuïg of droog?. Huiswijn van 13,50 de fles, menu s van 17,-, 26,- en 30,- plus nog uitgebreide à la carte mogelijkheden. Het wordt tijd dat de IWCP weer een dagje organiseert. Rue Ambroise Croizat (het hoofdstraatje), Villecroze, tel.: La Farigoule Cannes Een piepklein zaakje met een uitstekende maaltijd voor een piepklein prijsje. Een 3-gangen menu van zeer goede kwaliteit met veel keuzemogelijkheden, voorafgegaan door een glaasje Kir met een stuk mooie pissaladière, voor de prijs van 16,-!! Waar vind je dat in Cannes? Met enige moeite hebben ze plaats gecreëerd voor 13 personen waarvan de helft het gevoel heeft dat ze in de keuken zitten. De vriendelijke moeder en dochter die de zaak runnen moeten zich in bochten wringen om de bediening soepel te laten verlopen en dat het lukt is een mirakel. De wijn was ook zodanig goedkoop dat ik de neiging kreeg nog een fles te bestellen maar daar begon mijn vrouw tekenen van opstandig gedrag tegen te vertonen. Tenslotte is zij de hoedster van mijn lever dus maar geen tweede. Er is ook nog een piepklein terrasje. Het geheel ligt direct naast het eerder beschreven restaurant Aux Bons Enfants. Enige minpunt: de zaak is wel erg klein. Het is bijna folklore. Een leuke, éénmalige ervaring. Chez Jean Fox Amphoux Op een kruispunt, vlak bij het eigenlijke dorp, ligt het in de wijde omgeving populaire restaurant/bar-tabac Chez Jean. Het dankt zijn populariteit aan zijn geheel eigen sfeer en de prijs van de maaltijden. Het interieur kan nauwelijks burgerlijker met zijn bar-tabac ambiance, de honderden sleutelhangers rondom, de pakjes sigaretten, de kolenkachel en het o zo lollige everzwijn met zonnebril aan de muur. Het als Franse boeren vermomde gezelschap keurige buitenlanders had zojuist een met fel kabaal gespeelde match op het voetbalspel naast onze tafel beëindigd en wierp zich met smaak op wat de pot die dag schafte. Het voorgerecht bood de keus tussen een Quiche Lorraine en Charcuterie, het hoofdgerecht was een gulle Coq au Vin en het nagerecht was de keus uit het bekende riedeltje. Een gut bürgerliche Küche zouden de Duitsers zeggen, nietwaar Thieu (Creemers, red.)? Proeft u het sfeertje? Mede dankzij Jean en zijn familie heerst daar een vredige harmonie (behalve als het voetbalspel in werking is). Met zijn vieren waren we inclusief wijn, koffie en een limoncello een goeie 70,- kwijt. Van de zomer nog een keer maar dan op het terras. Na de ervaringen met bovengenoemde budget-restaurants, die alles te maken hebben met de kortingen op mijn pensioen, was een uitspatting wel verdiend. Het werd een twee-sterren restaurant dat op twee manieren uitblonk, nl.: de kwaliteit en vooral de inventiviteit van het eten èn het uitzicht. Hoog aan de kust gelegen, naast de Italiaanse grens, krijg je rechts een beeldschoon zicht op Menton en links een kijkje op het grensgebergte. Er zijn menu s te over: drie gangen 45,-, vier gangen 68,- (onze keus), enz. t/m acht gangen 135,-. Het buitengewoon correcte personeel meldt vriendelijk dat je niet mag kiezen, je mag wel zeggen wat je niet wilt! Tja, en dan moet ik, gezien de beschikbare ruimte, kort samenvatten hoe lekker en bijzonder het was. Een amuse van glycerine de betterave op een bedje van echte mos met chips van polenta en algues met een mousse de chèvre. Een prachtig palet van kleuren en smaken. Vervolgens vond tot mijn vreugde de scheiding der geslachten plaats: mijn vrouw kreeg andere gerechten dan ik. Mochten al te geëmancipeerde dames zich hier aan ergeren dan is samen delen wellicht een oplossing. Voorgerecht: hij carpaccio van gamba s en zij artisjokken, venkel, appel en citron confit. Tussengerecht: zij citrusvruchten, groentes, aardappelen en hartige jus en hij coquilles met sauce broccoli. Hoofdgerecht: zij magret met sauce d agrumes en hij bonito (een soort tonijn). Daarna voor beiden een sorbet mandarine en als extra een tarte de citron. Heel prettig was het wijnarrangement à 8,- per glas en het zwarte brood met een zweem van venkel-, drop-en anijssmaak. Alles was bijzonder en alles was anders. Een belevenis! 82 Rue Meynardier, Cannes, tel.: Quartier La Bréguière, Fox-Amphoux, tel.: Mirazur, 30 Av. Aristide Briand, Menton, tel.:

9 kopje FRANS TAALEIGEN & NEDERLANDSTALIGEN Aflevering 36 In de vorige aflevering zijn we bij de huisarts en een specialist geweest en heb ik u overladen met Franse medische termen, maar toch voornamelijk die welke in de verste verte niet lijken op de Nederlandse benamingen. Ik neem trouwens ook aan dat u van uw kant ook vooral datgene eruit gehaald hebt wat voor u van belang is want ik realiseer me heel goed dat het wel erg veel informatie in één keer was. Ditmaal neem ik u in ieder geval mee naar de oogarts, de tandarts, de gynaecoloog en de huisarts. Thieu Creemers De oogarts Om te beginnen moet u weten dat u in Frankrijk zonder verwijsbriefje naar de ophtalmo (voluit ophtalmologue of ophtalmologiste), de oogarts, kunt gaan. Als het gaat om een ontsteking aan een van uw ogen dan is het mogelijk dat de oogarts begint over une conjonctivite en dan bedoelt hij dat hij een ontsteking aan het bindvlies (la conjonctive) heeft geconstateerd. Voor hetzelfde geld kan het ook gaan om une kératite en dat is dan een andere ontsteking, nl. aan la cornée, aan het hoornvlies. Dan zijn er ook nog twee oogontstekingen waarvan de Franse benaming voor de meesten van ons wèl te herleiden zal zijn, nl. une rétinite, een netvliesontsteking, en une iritis (-s uitspreken), een ontsteking aan het regenboogvlies, dat bij ons misschien nog meer bekend is als de iris. Waarschijnlijk krijgt u een recept mee voor un collyre, een woord dat voor bijna iedereen van ons onbekend is, maar dat anderzijds ook door iedereen te raden is. Want zeg nou zelf, wat zou een oogarts anders voorschrijven dan oogdruppels of oogzalf? Voor beide begrippen hebben de Fransen alleen het woord collyre. Als u wilt vragen hoeveel druppels er per keer in het oog moeten worden gedruppeld, dan moet u instiller gebruiken: combien de gouttes faut-il instiller chaque fois? Maar mettre mag ook, hoor. Natuurlijk kunt u ook andere oogklachten hebben. Stel, u ziet alles steeds waziger. Dan kunt u dat aangeven door te zeggen je souffre d une vision de plus en plus floue. Tien tegen een dat u na onderzoek te horen krijgt dat het hier om beginnende staar gaat, un début de cataracte. Deze vorm van staar noemen wij in het Nederlands grijze of grauwe staar, niet te verwarren met de staar die te maken heeft met oogdruk en oogzenuw, groene staar en die in het Frans un glaucome heet. Nog meer artsen... De tandarts Op nu naar de tandarts, le chirurgien-dentiste, zoals de officiële titel hier luidt. Laten we beginnen met een term die we al heel gauw zullen horen uit de mond van een tandarts: une carie. Dit betekent dat hij tandbederf constateert aan een kies of tand: on commence par soigner votre carie (dentaire). Hij zal verder uitleggen dat dit leidt of al heeft geleid tot gaatjes, des cavités. Als hij vervolgens spreekt over faire un pansement denkt u natuurlijk een beetje bevreemd dat hij ergens een verband gaat aanbrengen, want dat woord kent u wel. Maar faire un pansement betekent in tandartsentermen dat hij een voorlopige vulling gaat aanbrengen, un plombage of une obturation provisoire. Maar wat betekent het als hij het woord déchaussement laat vallen? Hij ziet uw verbaasde blik en denkt het te kunnen verklaren door te zeggen: il y a une dent qui se déchausse. Hij bedoelt dan dat hij heeft geconstateerd dat er bij u een tand los zit. Nu bent u wel wat verder van huis, maar gelukkig voor u blijft het bij een tand en is het nog geen steekje. Bij verdere inspectie van uw mond zegt hij dat uw tandvlees gelukkig niet is ontstoken, il n y a pas d inflammations des gencives en dat er dus ook geen wondjes aan het tandvlees zijn, pas de lésions non plus. Morele steun is ook steun De betekenis van de zin Je vais encore enlever le tartre kunnen we wel raden zodra hij tandsteen gaat weghalen. Als u meent dat dit het juiste moment is om te vragen of hij ook doet aan het bleken van tanden dan krijgt u afgemeten te horen dat u niet bij hem moet zijn, maar bij un bar à sourire. Hij spreekt dit bar à sourire uit alsof hij wil waarschuwen voor iets heel zondigs. De gynaecoloog Ik heb beloofd dat ik ook nog met u mee zal gaan naar de gynaecoloog. Misschien minder interessant voor het mannelijk deel van de lezers maar, zal vrouwlief zeggen, morele steun is ook steun. Een al dan niet chronische blaasontsteking (mannen schijnen daar minder last van te hebben) heet in gewoon Frans une inflammation de la vessie. Dit weten we waarschijnlijk allemaal al wel maar gynaecologen gebruiken liever een term die ons niets zegt, une cystite, afgeleid van het Griekse woord voor blaas. Dat une cystographie dus een röntgenfoto van de blaas moet zijn, dat concluderen we zonder mankeren. Maar dat une cystopexie (par bandelettes) het operatief ophalen van de blaas bij een verzakking is, dat ligt toch minder voor de hand. Het kan ook gebeuren dat de huisarts u wil doorverwijzen naar een gynaecoloog omdat hij, of u zelf, vindt dat het, bij voorbeeld in het kader van de landelijke actie le dépistage du cancer, weer eens tijd wordt voor een uitstrijkje, un frottis (s niet uitspreken). De gynaecoloog kan termen gebruiken als une hystérographie of une hystérectomie. In het eerste geval zal hij misschien meteen erbij zeggen dat une hystérographie hetzelfde is als une radio de l utérus (deze s wel uitspreken) en dan weet u intussen wel dat hij het heeft over een röntgenfoto van de baarmoeder. Une hystérectomie daarentegen gebruikt men als men wil zeggen dat de baarmoeder helemaal moet worden weggenomen. Ook het woord l ablation kan in dit verband vallen, l ablation de l utérus. Ook bij les ovaires of les trompes (zie verderop) gebruikt men voor het wegnemen het woord l ablation. Misschien ook ging u met onbestemde klachten naar uw huisarts en constateerde hij une inflammation des ovaires. Het gaat dan om een ontsteking aan de eierstokken Bij een ontsteking aan de eileiders zal hij spreken over une inflammation des trompes. Het is niet te hopen dat een gynaecoloog daarna moet constateren dat een van beide ontstekingen heeft geleid tot une pelvipéritonite, een bekkenvliesontsteking. Bekken is in het Frans le bassin, maar medici spreken over le pelvis (de s weer wel uitspreken), terwijl le péritoine het buikvlies is, vandaar une pelvipéritonite. Het kan geen kwaad te onthouden dat het bekken behalve le bassin in het Frans ook le pelvis is want dan begrijpen we ook direct, Zodra een dokter spreekt over une radio pelvienne, dat dit een röntgenfoto van het bekken moet zijn. Er kan natuurlijk nog een reden zijn geweest waarom u doorverwezen wilde worden naar een gynaecoloog of een radioloog: het feit dat u bij uzelf iets hebt geconstateerd dat u verontrust: la sensation ou la présence d une boule (d une grosseur) dans un sein. Voor een knobbeltje worden dus zowel une grosseur alsook une boule gebruikt, soms ook un nodule, maar in deze context zeker niet bosse, noeud of tubercule, zoals in het woordenboek staat achter het woord knobbel! Ik mag u tenslotte nog een andere Franse medische term niet onthouden: les ganglions Dit woord zullen we in gesprekken over dit onderwerp nogal eens horen en omdat het in de verste verte niet lijkt op ons Nederlands equivalent de lymfen, vermeld ik het hier. Onthouden dus. De huisarts Nog even terug naar de huisarts om uiteindelijk toch weer terecht te komen bij een specialist. Wanneer u meegaat naar de dokter met iemand die met de Franse taal misschien minder goed overweg kan, met uw kind of met uw man (sommige vrouwen vinden dat er geen verschil is) en u wilt bijvoorbeeld zeggen dat hij last heeft van gasophoping in de darmen dan gebruikt u voor last hebben van se plaindre de: mon fils/mon mari se plaint de ballonnements intestins. Of van hevige hoestbuien: de quintes de toux, van een loopneus: d un écoulement nasal of van moeilijk slikken: d une déglutition difficile. Stel dat dit laatste het geval is dan krijgt u wellicht de vraag: il a été opéré des amygdales? Zijn de amandelen er al uit? Ten overvloede misschien: als je over jezelf spreekt zeg je niet: je me plains de.., maar je souffre de, bijvoorbeeld je souffre d une phlébite (spreek uit flébite). Dit woord kunnen we nu ook toevoegen aan ons lijstje: het is een ader- of vaatontsteking, une inflammation d une veine. Dit geeft me de gelegenheid om aan te stippen dat de Fransen twee heel verschillende woorden voor ader hebben: veine, ader die naar het hart toe loopt, en artère, (slag)ader die van het hart af loopt. Nu dat woord phlébite gevallen is, moeten we ook maar vermelden dat je in Frankrijk ook naar un phlébologue doorverwezen kunt worden. Dat is dus een specialist op het gebied van aderen. Naast deze specialisatie, la phlébologie, bestaat hier echter ook nog l angiologie, de naam die je meestal op de verwijsborden in de gangen van de ziekenhuizen ziet staan. Deze specialisatie omvat ook de slagaders en de lymfen. Mocht een arts u dus ooit vragen of in uw familie misschien gevallen voorkomen van ziekten op het gebied van de angiologie dan weet u nu dus dat u dan moet denken aan vaatziekten zoals une artériosclérose (aderverkalking), une thrombose, une embolie of une angine de poitrine (angina pectoris). Zullen we dan nu het Franse taaleigen (en het eigene) op het gebied van de ziektekostenverzekering, de apotheek en het medisch laboratorium maar voor de volgende keer bewaren? Voor op- en aanmerkingen: thieu.creemers@gmail.com 16 17

10 kopje NEDERLANDER in de PROVENCE Laat naar je kijken kopje Kent u Diderot? Wij Nederlanders in de Provence kijken dagelijks naar onze Franse medebewoners. Niet zelden vormen wij ons een oordeel over hen. Of wij daarbij ook letten op de manier waarop we tot zo n oordeel komen is de vraag. Er is de burenmethode. De Franse buren staan model voor het oordeel dat wij vellen over de Fransen. Er is de dagelijkse-praktijkmethode. Onze ervaringen met Fransen in het verkeer, de supermarkt, de restaurants, bij evenementen, op het strand, bepalen ons oordeel. De werkervaringsmethode. Het werken met Fransen, het leiding geven aan Fransen of het onder leiding van Fransen hebben gewerkt, is de kompasrichting voor ons oordeel. De (semi-)wetenschappelijke methode. Wij verdiepen ons in de Franse cultuur en geschiedenis en baseren op die ervaring ons oordeel. De emotionele methode. Een voorval met Fransen dat ons erg aangreep is bepalend voor ons oordeel. Maar diezelfde Fransen kijken ook naar ons en vormen zich evenzeer een oordeel over Nederlanders. Dat doen ze al jaren. Als je daar kennis van neemt, is dat verhelderend voor de manier waarop wij naar hen kijken. Laat naar je kijken. Het vergroot het plezier van het wonen in de Var. Bauke Geersing Kent u Diderot? standbeeld heeft. Hij is 300 jaar geleden In april reden we vanuit Nederland terug hier geboren. En de straat, waaraan naar de Var. Ik had gelezen dat in Langres uw hotel ligt, is naar hem genoemd, evenementen waren georganiseerd om probeerde ik nog. Ze keek me aan alsof ze te vieren dat Denis Diderot daar 300 dacht: Die man heeft zeker een lange rit jaar geleden op 5 oktober was achter de rug en weet niet echt waar hij geboren. Wij namen onze intrek in een het over heeft. Is het bureau de tourisme hotel in het centrum van die ommuurde nog open?, vroeg ik vervolgens. Nee, dat stad. Daar vroeg ik aan de dame achter de is nu gesloten. Maar hier hebt u een plattegrond van het centrum van Langres. En receptie waar het museum zich bevond, waar de expositie over Diderot was georganiseerd. Diderot?, antwoordde ze, weten van de geschiedenis van Langres buiten treft u zeker mensen aan die meer Wie is dat?. Een moment was ik sprakeloos. Had ik dat wel goed gehoord? Wist want het regent nog al, antwoordde ze. dan ik. En neemt u mijn paraplu maar mee, een receptioniste van een hotel in het Ik bedankte haar voor haar vriendelijkheid. Nam haar paraplu mee en ging centrum van de geboortestad van Diderot niet waar zich dat museum bevond? Ik de straat op. Er zijn dan tenminste de bedoel de beroemde filosoof, schrijver volgende mogelijkheden. Ik vel een en kunstcriticus die hier vlakbij een groot oordeel over een Française. Maar niet valt uit te sluiten dat diezelfde Française een oordeel over mij formuleert. De vraag is welk oordeel het meest interessant is. Expositie voor Diderot? We lopen op de Rue Diderot, passeren zijn standbeeld, steken de Place Diderot over en komen, na enkele keren te hebben gevraagd, aan in het gezochte museum. Er zitten twee dames achter de balie. Ik informeer waar de bijzondere expositie is over Diderot, om zijn geboortedag van 300 jaar geleden te vieren. De beide dames kijken elkaar aan. Dan zegt de een tegen me: Meneer, over een kwartier sluit het museum. Is het niet beter als u morgen terugkomt?. Morgen rijden we door naar Flayosc. En we zijn speciaal via Langres gereden om Diderot te bezoeken en hem respect te betuigen. Want ik heb in een Franse krant gelezen dat, in verband met zijn geboortedag 300 jaar geleden, er een speciale expositie aan hem is gewijd, antwoord ik. De dame achter de receptie aarzelt even, maar zegt dan: Diderot is op 5 oktober 1713 geboren. Die speciale expositie waar u over spreekt begint dus ook op 5 oktober van dit jaar. U bent te vroeg. Het spijt me. Je bent dan geneigd te denken: Typisch Frans, dat... Maar ik houd me in. Dan zegt diezelfde dame: Nu u hier toch bent, gaat mijn collega wel even met u mee naar de verdieping waar Diderot momenteel staat. Dat is gemakkelijker voor u, want er rest weinig tijd voor we gaan sluiten. En hier heb ik nog een boekje voor u - Les Visages de Denis Diderot - dan kunt u nog eens wat naslaan. We brengen een bezoek aan een betrekkelijk kleine ruimte waar enkele spullen van Diderot staan uitgestald. We bedanken de beide dames voor hun vriendelijkheid en lopen terug naar ons hotel. Wat zullen ze over ons Nederlanders hebben gedacht? En wat vonden wij van die beide dames? Journalistieke reis Diderot Laten we eens kijken of Diderot ons op weg kan helpen bij het vormen van een afgewogen en doordacht oordeel. Diderot, die leefde van 5 oktober 1713 tot 31 juli 1784, was samen met Baruch Spinoza en Pierre Bayle een belangrijke filosoof van de radicale verlichting. Hij was tussen 1750 en 1776 met d Alembert redacteur van de beroemde Encyclopédie. Die kende veel tegenstanders. In 1759 werd die zelfs formeel verboden. Clandestien ging het werk door. Deze Encyclopédie was door de nadruk op religieuze tolerantie, vrijheid van gedachten en door een democratische geest een bedreiging voor de aristocratie. Om na de voltooiing van de Encyclopédie in zijn verdere levensonderhoud te kunnen voorzien, verkocht Diderot in 1765 zijn complete bibliotheek aan Catherina II van Rusland. Zo lang hij leefde mocht hij zijn boeken blijven gebruiken. En als bibliothecaris krijgt hij een levenslange bezoldiging, die hem om achterstallige betaling te voorkomen voor de eerstkomende 50 jaar ineens wordt uitbetaald. Financieel een mooie deal voor Diderot. Als tegenprestatie moest hij echter de keizerin van Rusland persoonlijk in Sint- Petersburg gaan bedanken. In 1773 reisde hij via Den Haag naar Sint- Petersburg. En in 1774 keerde hij van Sint- Petersburg via Den Haag terug naar Parijs. Die beide journalistieke reizen hebben een boek opgeleverd. Daarin formuleerde hij waarnemingen en oordelen over Nederland en de Nederlanders van die tijd. Die hebben naar zich laten kijken en wat blijkt volgens Diderot? De Nederlander volgens Diderot De Hollandse vrouwen zijn lang en snel volgroeid. Ze zijn mooi, gezet, hebben lelijke tanden en slap vlees, net als op de schilderijen van Rubens. Ze zijn levendig noch vrolijk, maar wel bescheiden en deugdzaam en als huisvrouw zuinig. Ze schrijven hun mannen de wet voor wat de huishouding betreft. Thuis zijn zij de baas. De mannelijke inwoner van de Verenigde Nederlanden is goed gebouwd, lang en fors, heeft een bleek gelaat, blonde haren en blauwe ogen. Ziet er gezond en knap uit, althans tot de pubertijd. Daarna worden ze dik en tekent het verval zich snel af. In hun werk zijn ze spaarzaam, solidair, ijverig, doortastend en geduldig. In hun plannen schrander, diplomatiek en koppig. Er is veel onzekerheid in die tijd, volgens Diderot. Het enige waarvan de Nederlander volgens hem verzekerd is, is de voortdurende angst te zullen verdrinken omdat grote delen van het land onder de zeespiegel liggen. Toch durven de mensen in Nederland rustig te gaan slapen, merkt hij met verbazing op. Hij roemt onze handelsgeest, onze rijkdom, ons politieke systeem en de vrijheid die er is. Wel fronst hij zijn wenkbrauwen over de hoge belastingdruk, de inconsistentie in regelgeving en het ontbreken van culturele smaak. Methode Diderot Wat opvalt is dat Diderot zich breed heeft georiënteerd en ogenschijnlijk weloverwogen zijn standpunten formuleert, die nog verrassend actueel lijken. Je verwacht ook niet anders van de man die in zijn Filosofische gedachten heeft geschreven: Je gaat pas schelden als je geen argumenten meer hebt. Je kunt er honderd tegen één op verwedden dat, als mensen het niet met elkaar eens zijn, degene die kwaad wordt ongelijk heeft. Zijn methodiek spreekt mij wel aan. Zo voorkom je ondoordachte en op geen redelijk argument gebaseerde uitlatingen als: Frankrijk is een fantastisch land. Alleen jammer dat er Fransen wonen. Ach, zult u als lezer opmerken, wat heb ik nu aan zo n historische invalshoek. Het gaat er om hoe het er vandaag aan toe gaat. Voor alles wat geschreven wordt geldt: Deze vis is niet voor iedereen, zoals Diderot schreef. Maar van de geschiedenis valt nog een hoop te leren. De volgende keer zal ik u echter het beeld van de Nederlander voorhouden dat ik enkele weken geleden van een Française hoorde die bijna 20 jaar in Nederland woont. Met een Nederlandse openhartigheid en Franse subtiliteit gaf ze haar beschrijving van de Nederlander. Mooi om waar te nemen dat zij, net als Diderot, niet over één nacht ijs ging. Dat zouden wij als Nederlanders in de Provence ook niet moeten doen als we een oordeel over Fransen menen te moeten geven

11 Le Cabanon van Le Corbusier Unité d Habitation in Marseille Architect raakte gefascineerd door techniek J ai un château de 3.66 x 3.66 m, meldde Le Corbusier eens heel trots. Heel trots op, maar vooral heel gelukkig was hij met zijn Cabanon die hij in 1952 als verjaarscadeau voor zijn vrouw Yvonne bouwde aan zee bij Roquebrune Cap Martin. Een mooi voorbeeld van zijn puristische visie is de villa (1929) voor de verzeke- Le Cabanon de gehele inrichting, die op vele gebieden multifunctioneel is. Le Corbusier werd in 1887 geboren in La Chaux-de-Fonds (Zwitserland) als Charles Edouard Jeanneret. Zijn vader was leur van horlogekasten en dat had wellicht tot gevolg dat zijn zoon naar de plaatselijke Ecole des Arts Décoratifs ging. Desondanks werd Le Corbusier niet op dit gebied bekend maar als architect en stedenbouwkundige. Zijn ideeën maakte hij wereldkundig door veelvuldig geschreven werk. raar Pierre Savoye in Poissy, waarin het gepropageerde element van kolommen goed zichtbaar is. Het in 1928 opgerichte Congrès internationaux d achitecture moderne (CIAM) gaf hem de mogelijkheid om zijn gedachtengoed uit te dragen naar een heel breed publiek. Zijn woordkeus was even helder In de loop van zijn leven bleek zijn voorkeur voor fabrieksmatige standaardisatie strijdig te worden met zijn gevoel voor aanpassing aan de omgeving en de plaatselijke materialen. Zijn voorliefde voor beton en staal kon daarom door omgevingsomstandigheden vervangen worden door hout. Dit, gevoegd bij zijn In dit chateau komt hij vervolgens tijdens de zomermaanden met zijn vrouw. Een uitermate sober interieur zonder keuken of douche binnen. Eten doen ze in het restaurant en de douche hangt in de tuin. Maar werkend aan zijn tafel in de open lucht (en vanaf 1954 in zijn kleine atelier op ditzelfde terrein), uitziend over de baai Aangezien hij vele studiereizen in Europa maakte heeft hij en doordringend als zijn ontwerpen, waar- voorkeur om uren in afzondering door te van Roquebrune Cap Martin, geeft dit verschillende invloeden ondergaan. In Wenen werkte hij bij Josef door hij een enorme invloed heeft gehad brengen als een monnik, brengt ons bij de onderkomen hem een vorstelijk gevoel. Hoffmann, een bekend architect en vooral ontwerper. Daar kwam op de architectuur van de 20e eeuw. bouw van zijn Château aan de Côte d Azur Samen met Rebutato realiseert hij in hij in contact met de architect Adolf Loos. Maar het was vooral De stedenbouw werd een steeds belang- (zie boven). Een huis moest uitermate 1957 een klein project aan de andere Auguste Perret in Parijs die grote invloed op hem heeft gehad en en samenstelling van verdiepingen ontstaat. Zijn ideeën op dit rijker item voor hem. Bekend en nog eenvoudig zijn, waarbij de interieurafwer- kant van het restaurant: vijf kampeer- wel als specialist van gewapend beton. In het begin van de 20e gebied zou hij verwoorden in zijn bekende boek Vers une Archi- bestaand is de Unité d Habitation in king het primitieve gevoel van eenheid van huisjes, uitermate efficiënt ingericht. eeuw werd dit gezien als het materiaal van de toekomst met vele tecture (1923). Marseille ( ), toen een zeer huis en omgeving moest benadrukken. Het In ditzelfde jaar overlijdt Yvonne en mogelijkheden. Later reisde hij naar de Balkan en zag de charme van de traditi- controversieel project. Het gaat om 337 idee dat een huis een machine is waarin wordt zij op het kerkhof van Roquebrune Toen hij in 1910 als tekenaar bij de Duitse architect/vormgever onele wit gekleurde kubistische huizen. In deze tijd schreef hij appartementen die door een skelet van geleefd wordt (zoals hij oorspronkelijk van begraven. De grafsteen (een combinatie Peter Behrens in Berlijn terecht kwam, ervoer hij hoe het is om een het boek Urbanisme (1925), waarin hij zijn visie op de nieuwe gewapend beton, geschraagd door zware mening was), is hier ver te zoeken. van natuur, geometrie en schoonheid) is hecht samenwerkingsverband aan te gaan tussen ontwerpers, architectuur neerlegde met zijn vijf bekende punten: pijlers, als een honingraat geplaatst zijn. Al in de jaren 30 van de 20e eeuw komt door Le Corbusier ontworpen. Sinds 1965 architecten en ingenieurs. Hij raakte gefascineerd door techniek. Massaal geproduceerd meubilair (o.a. hij samen met zijn vrouw regelmatig op ligt Le Corbusier naast haar, nadat hij voor Hij ontwikkelde een enorme liefde voor de machine en de machi- 1. Een gebouw moet los van de grond staan door middel van door Jean Prouvé en Charlotte Perriand) bezoek bij Eileen Gray en Jean Badovicci zijn deur verdronken is. nale reproductie. Dit resulteerde in een andere manier van denken palen (pilotis). droeg bij aan de standaardisatie van het in hun zelf gebouwde villa E-1027 in en produceren in de architectuur. Het gaf vele mogelijkheden voor 2. Het platte dak moet als buitenruimte worden ingericht. ontwerp. Roquebrune Cap Martin. In 1949 gaat hij goedkoper en sneller bouwen. Met behulp van dezelfde bouwstenen zijn natuurlijk enorm veel variaties mogelijk. Standaardisering, rationalisering en automatisering zijn het gevolg die leiden tot een internationale ontwerpstijl. De standaardisering geeft een vorm van gelijkheid, waardoor regionale verschillen wegvallen en er eensluidende kwaliteit geboden kan worden. Pseudoniem In 1917 vestigde hij zich in Parijs. In 1920 ondertekende hij voor het eerst een artikel met het pseudoniem Le Corbusier (waarin Een daktuin met de zon als genezer. Licht, lucht en zon moeten volop worden toegelaten voor het fysieke welzijn van de mens. De TBC bacil ondersteunt dit principe. 3. Dankzij het betonskelet moet op elk niveau een vrije indeling mogelijk zijn. Dit geeft dus ook de mogelijkheid voor split-levels. 4. De gevels zijn niet dragend (dat is namelijk het betonskelet). 5. De ramen zijn horizontaal geaccentueerd, hetgeen leidt tot vensterstroken over de gehele gevel. Dom-Ino-huis In zijn niet gerealiseerde maar wel gepubliceerde La Ville Radieuse moesten zijn modulesysteem (een systeem van verhoudingen, gebaseerd op het menselijk lichaam en de wiskunde, (hiernaast), de vele groenvoorzieningen, de gemeenschappelijke huizen en een oplossing voor de verkeersstromen een stralende invloed uitoefenen op de stedelijke omgeving. En eten bij Restaurant L Etoile de Mer van Thomas Rebutato, die dit net geopend heeft vlakbij E Ze raken bevriend. In 1952 realiseert Le Corbusier een kleine hut tegen het restaurant aan. De schets, in 45 minuten gemaakt op de tafelrand in het restaurant, blijkt zonder verandering definitief te zijn. In 6 maanden tijd wordt vervolgens het project tot in detail uitgewerkt. Op 15 vierkante meter De Cabanon is met de VVV op dinsdagof vrijdagochtend à 10 te bezoeken (L Office du Tourisme, 218 Avenue Aristide Briand, Carnolès, ). Als men dit buiten de maanden juli en augustus doet is de kans groot dat ook het restaurant en de vijf kampeerhuisjes toegankelijk zijn (in de zomer zit de familie Rebutato er). de namen van zijn voorvader Lecorbésier en wellicht die van de door de relaties en communicatie van de bevinden zich de woonkamer, slaapkamer, schilder Le Fauconnier doorklinken) en in 1930 werd hij Frans staatsburger. Als reactie op de verwoesting door WO I bedacht hij het Dom-Inohuis (Domus=huis; innovatie=vernieuwing, afb. 2). Dit omvat een type woning van dominostenen (L of U-vormig), in rijen gegroepeerd in combinatie met betonnen palen (pilotis), waardoor een scala van mogelijkheden voor het ontwerp van voorgevels mens, woonachtig in deze standaardwoningen, zou de samenleving op een hoger plan kunnen worden gebracht. Het savoir vivre werd door hem vervangen door savoir habiter, wat inhield dat de mens door de vormen en materialen van zijn gebouwen zou worden verheven. wasruimte en wc. Op de muur tegen het restaurant heeft Le Corbusier een schildering gemaakt (naast architect was hij ook schilder). Tevens bevindt zich hier een deur rechtstreeks naar de slaapkamer van het echtpaar Rebutato. Behalve voor het ontwerp tekende Le Corbusier ook voor door Lèneke Knipscheer 20 21

12 CULTURELE AGENDA ZOMER 2013 MUZIEK, THEATER, DANS Aix-en -Provence - Musée Granet (tel ): 13 juni - 13 oct. LE GRAND ATELIER DU MIDI, DE CEZANNE A MATISSE de kunstenaars zijn alom bekend, hun oeuvre krijgt nu eindelijk welverdiende aandacht in de omgeving waar de inspiratie werd opgedaan; bruiklenen uit grote collecties zijn hier samengebracht in een grootse expositie Arles juli - 22 september LES RENCONTRES ARLES PHOTOGRAPHIE, internationaal fotografiefestival Arles - Musée Départemental Arles Antique (tel ): 6 april - 1 september RODIN, LA LUMIERE DE L ANTIQUE, coproductie met Rodinmuseum Parijs Zo n 250 bijzondere objecten, waaronder Le Penseur, L Homme qui marche, het standbeeld voor Victor Hugo, door Rodin en tevens antieke beelden die hem inspireerden Arles - Musée Réattu 15 mei - 31 oct. NUAGE hedendaagse kunst over het thema water, o.a. werk van Jean Arp, Marcel Broodthaers, Anselm Kiefer en Man Ray Aubagne - Chapelle des Pénitents Noirs 27 april - 13 oct. PICASSO CERAMISTE ET LA MEDITERRANNEE Avignon - Collection Lambert (tel ): 9 juni - 11 nov. LES PAPESSES, moderne kunst Louise Bourgeois, Camille Claudel, Kiki Smith, Berlinde de Bruyckere, Jana Sterbak Biot - Musée Fernand Léger (tel ): 23 maart - 7 oct. METROPOLIS, Fernand Léger et la Ville vol.2 Le Spectacle de la vie moderne, een bijzondere dialoog tussen lithografie van Léger en fotografie van avantgardisten als André Kertész, Robert Doisneau, William Klein Cannes - Centre d Art La Malmaison (tel ): 14 juli - 29 sept. FOLON, le voyage inedit werk van deze illustrator, beeldhouwer, kunstschilder in en om de Villa Domerque Hyères- Villa Noailles (tel ): PERMANENTE EXPOSITIE CHARLES en MARIE-LAURE DE NOAILLES 6 juli - 29 sept. FESTIVAL INTERNATIONAL DESIGNPARADE met speciale aandacht voor Bertjan Pot en Aldo Bakker Hyères - Tour des Templier (tel ): 6 juli - 29 sept. MARCEL BREUER...SUN & SHADOW La Seyne-sur-Mer Villa Tamaris Centre D Art (tel ) : 1 juni 8 sept. MURIEL POLI Skopeo Le Cannet - Musée Bonnard (tel ): 6 juli - 3 nov. LE NU DE GAUGUIN à BONNARD, Eve icône de la modernité Hoe kunstenaars als Bonnard, Rodin, Matisse, Redon en Picasso door de schoonheid van vrouwelijk naakt geïnspireerd werden Marseille Provence Europese Culture Hoofdstad Marseille - MAMO La Cité Radieuse/Unité d Habitation Le Corbusier 12 juni - 30 sept. ARCHITECTONES - XAVIER VEILHAN eerste expositie in deze galerie op het dak van de Cité Radieuse, kortom: om diverse redenen een bezoek aan dit bijzondere gebouw ten zeerste waard Marseille - La Friche Belle de Mai 6 juli - 31 dec. THE BUTCHER, ATELIER VAN LIESHOUT, uitgebreide aandacht aan het hedendaagse oeuvre Blast Furnace in deze solopresentatie van Nederlands kunstenaar Joep van Lieshout 6 juli - 15 sept. ANOTHER TRY, groepsexpositie met o.a. Joep van Lieshout 30 aug. - 7 sept. ART-O-RAMA, groepsexpositie met o.a. Joep van Lieshout Marseille - MAC (tel ) 25 mei - 20 oct. LE PONT de brug, hét symbool van avontuur en verbintenis Met o.a. werk van zeven Nederlandse kunstenaars waaronder Marlène Dumas, Ad van Denderen en Erik van Lieshout Marseille - MUCEM 7 juni - 6 jan LE NOIR ET LE BLEU, un rêve méditerranéen, Eerste expositie in het nieuwe MUCEM Zo n 400 oeuvres en documenten belichten heden en verleden van de Middellandse Zee Marseille - Musée des Beaux Arts Palais Longchamp 13 juni - 13 oct. LE GRAND ATELIER DU MIDI, DE VAN GOGH A BONNARD Grote expositie met werk uit diverse grote collecties in een geheel vernieuwd museum gelegen in een prachtig park Martiques - Musée Ziem 13 juni - 13 oct. RAOUL DUFY, de Martiques à L Estaque Menton - Musée Jean Cocteau (tel ): 3 febr. - 9 sept. LUCIEN CLERGUE Ecriture de lumière Fotograaf, bevriend met Picasso en Cocteau; een van de oprichters van Rencontres d Arles Monaco - Grimaldiforum (tel ) o.a.: 12 juli - 15 sept. MONACO FETE PICASSO o.a. Coll. Nahmad Mouans-Sartoux - L Espace de l Art Concret (tel ): COLLECTION PERMANENTE: L ART CONCRET, né en Europe (vaste collectie Albers-Honegger) o.a. Gerrit Rietveld 31 maart - 25 aug. YVES KLEIN/ CLAUDE PARENT Architectuur ontstaan in samenwerking met deze avantgardist, bekend om zijn Klein-blauw, zoon van de in Bandung geboren Nederlandse kunstschilder Frits (Fred) Klein, die in de jaren twintig naar Parijs vertrok. Nice - Musée d Art Moderne et d Art Contemporaine (tel ): 20 april - 27 oct. ARNE QUINZE, hommage à Alexander Calder Nice - Musée National Marc Chagall ( ): 15 juni - 7 oct. MARC CHAGALL DEVANT LE MIROIR, zelfportretten Saint-Paul-de-Vence - Fondation Maeght (tel ): 29 juni - 11 nov. LES AVENTURES DE LA VERITE, carte blanche voor de filosoof Bernard-Henri Lévy MUZIEK, THEATER, DANS Aix-en-Provence juli FESTIVAL INTERNATIONAL DE L ART LYRIQUE d Aix-en-Provence o.a. The House take over door Asko/Schönberg Avignon juli 67e FESTIVAL D AVIGNON 3 weken lang theater o.a. Sophie Calle Chambre 20 La Roque d Antheron (tel ): 20 juli - 20 aug. FESTIVAL INTERNATIONAL DE PIANO Marseille sept. 20 LIEUX SUR LA MER vocale ensembles uit diverse Europese landen o.a. Nederlands Kamerkoor diverse concerten (van 20 à 30 minuten), ontmoetingen en lezingen; van barok tot hedendaags Marseille - Théatre National La Criée (tel ) o.a.: juli LES NUITS Ballet Angelin Preljocaj Marseille -Opéra (tel ) o.a.: 12 & 15 juli LES TROYENS van Hector Berlioz met o.a. Roberto Alagna Monaco - Grimaldiforum (tel ) o.a.: 9-13 juli WESTSIDE STORY Toulon/Ollioules - Chateauvallon (tel ) o.a.: juli BEJART BALLET LAUSANNE FESTIVALS EN CULTURELE EVENEMENTEN festivals.aspx

13 DNC kopje REIZEN Stedenreis naar Uzés en Nîmes Veni, Vidi,... Venezia Programma driedaagse Stedenreis Uzès Nîmes 2014 Uzés, Nîmes en Venetië kopje Met de reis naar Nîmes en Uzès in het komende najaar U gaat met eigen auto woensdag 2 oktober 2013 naar Uzès. We verwachten u dan uiterlijk uur voor het toeristenbureau voor de rondleiding met gids. Daarvoor parkeert u in de parkeergarage Gide: Blvd. Charles Gide. Iets verder in dezelfde straat vindt u rechts het toeristenbureau. Na de rondleiding heeft u ruim de tijd om gezellig te zwerven door dit oude stadje en terrasjes te bezoeken. nog voor de boeg, wordt er nu al gewerkt aan de volgende stedenreis in De keuze is gevallen op Venetië. Deze stad wordt beschouwd als één van de meest indrukwekkende steden van Europa en staat dan ook vermeld op de Wereld Erfgoedlijst van de UNESCO. Venetië ligt aan de gelijknamige lagune en is gebouwd op 120 eilandjes aan elkaar verbonden door 150 kanalen. Haar indrukwekkende geschiedenis gaat terug tot 421 en de stad geldt als een van de belangrijkste culturele centra van Italië. op uw gemak naar Nîmes rijden waar u de middag vrij kunt besteden aan stads- en of museumbezoek. om een voorinschrijving. Deze voorinschrijving verplicht nog Vanaf uur kunt u inchecken in het 3-sterren hotel Best Western: Route de Nîmes, 10 minuten rijden vanaf het centrum. Om uur gaan we dineren in restaurant Le Millézime, 6 Blvd. Gambetta. Dit is het verlengde van de Blvd. Charles Gide in het centrum van Uzès. Donderdag 3 oktober verwachten we u uiterlijk uur voor de Site du Pont du Gard voor n rondleiding met gids. De gids staat om uur aan de ingang om ons gratis binnen te laten. Bent u te laat, kost het u 18 euro s. Wees a.u.b. op tijd! Daarna kunt u naar eigen keuze of lunchen in het plaatselijke restaurant of... Vanaf uur kunt u inchecken in het 4-sterren hotel Le New Hotel de Baume in de Rue National, nr.21. U zet uw medepassagiers en bagage af voor het hotel, dan rijdt u rechtdoor tot het einde om te parkeren in de parking Les Halles. Om uur dineren we in restaurant O2la, 23 Place des Esclafidous, dicht bij het hotel gelegen. Vanuit het hotel rechts dan eerste straat rechts. Vrijdag 4 oktober verwachten wij u om 10 uur voor de ingang van Maison Carrée (10 minuten lopen vanaf het hotel) voor n uitgebreide stadswandeling met gids in Nîmes (3 uur) waarna u vrij bent de terugreis te beginnen. In verband met de capaciteit van het 4-sterren hotel is het aantal deelnemers beperkt tot 40. De inschrijvingen worden daarom in volgorde van binnenkomst gehonoreerd. De kosten van deze reis bedragen 195,- per persoon. Opgeven, zie: INSCHRIJVEN EVENEMENTEN en het inschrijfformulier op de website. Uw reisleiders: Ineke en Ruud Gökemeijer Een luxe touringcar brengt ons naar Venetië en weer thuis. Na aankomst in de stad gaan we aan boord van de Michelangelo van CroisiEurope, waarop we vier nachten zullen verblijven. Bij aankomst volgt een welkomstcocktail en het diner. Tijdens ons verblijf worden drie excursies met een gids georganiseerd: een stadswandeling, een bezoek aan het Paleis van de Doges en een boottocht naar Chioggia, gecombineerd met een bezoek aan Padoue. Tijdens een van de avonden wonen we een concert of een opera bij, al naar gelang de beschikbaarheid. Er zijn twee middagen en drie avonden vrijgemaakt om de stad zelfstandig te verkennen. Het schip zal aangemeerd liggen aan één van de kades van Venetië met uitzondering van de boottocht naar Chioggia. De stad is dus zeer goed bereikbaar: wandelend of via de kanalen met de vaporette. Deze unieke reis met verblijf in de stad kan voor rond 900,-p.p. gerealiseerd worden. Venetië is een zeer populaire vakantiebestemming en reserveringen dienen tijdig gemaakt te worden om niet achter het net te vissen. Het is nodig om zo vroeg mogelijk geïnformeerd te worden over het aantal mensen dat zou willen deelnemen! Daarom wordt gevraagd tot niets maar geeft wel prioriteit wanneer deze reis overtekend zou gaan worden. Op dit ogenblik zijn maximaal 40 plaatsen beschikbaar. Dit aantal kan mogelijk uitgebreid worden wanneer de belangstelling bij de voorinschrijving voldoende groot is. De reis vindt plaats onder auspiciën van de DNC en is opengesteld voor de leden van de ANM. Het formulier voor de voorinschrijving en het voorlopige programma worden vermeld op de website. Anton Varekamp en Harmen Bouwman

14 EVENEMENTEN kopje Reizen, Cultuur & Muziek Kunst, Tennis & Bridge kopje LE CABANON van LE CORBUSIER Op donderdag 12 september zal de Nederlandse Club met maximaal 20 personen een bezoek brengen aan Le Cabanon van Le Corbusier (zie ook de Kunstrubriek). Dit culturele uitje zal voorafgegaan worden door een heerlijk ontbijt op het strand. Het bezoek o.l.v. het Office du Tourisme zal gevolgd worden door een prachtige wandeling over de Sentier Le Corbusier en een lunch uur: Auto bij het Gare SNCF van Roquebrune Cap Martin. 3 minuten lopen (trap af tegenover het Gare) naar: 9.00 uur: Ontbijt: Restaurant Le Cabanon, Plage du Buse (wordt speciaal voor ons naar het strand gebracht); Tel.: lecabanonrcm@yahoo.fr 9.55 uur: Vertrek naar het Gare SNCF van Roquebrune Cap Martin uur: Vertrek, lopend (10 minuten), vanaf het Gare o.l.v. Office du Tourisme (218 Av. Aristide Briand, Carnolès. Tel ) naar Le Cabanon van Le Corbusier en hopelijk naar het daarnaast liggende toenmalige restaurant van zijn vriend M. Rebutato en de campinghuisjes. De VVV geeft een rondleiding uur: Vertrek voor een wandeling langs de kust. Als we dit rustig aan doen is dat 1.30 uur. Goed begaanbaar en schaduwrijk pad. Er zijn er die het op slippers doen; wij doen toch wel gympen aan uur: Lunch Restaurant l Hippocampe, 44 Av. Winston Churchill, Roquebrune Cap Martin, Tel Menu (entrée, plat, vin et café)* uur: Keuze uit teruglopen of met de trein terug gaan naar de auto s. Je kan ook verder Menton verkennen en vanaf daar met de trein terug gaan (drie opstapmogelijkheden). * Entrée: Roulade de St. Jacques, Salade Niçoise of Paté de Campagne Plat Principal: Fricassée de Volaille, Civet de Porcelet of Saumon Sauce Poulette. 1 Verre de vin 1 Café Totale kosten Inschrijven: zie het blokje Inschrijven evenementen. BORDIGHERA PUZZEL-WANDELTOCHT 11 oktober a.s. gaan we naar het mooie Bordighera dat op slechts een kwartier van de grens in Italië ligt. U wordt rond uur in café Hakuna Matata, links van de toegangspoort van het oude deel van Bordighera ( Bordighera Alta ), met koffie en croissant verwelkomd. Als u het oude Bordighera binnenrijdt gelijk rechtsaf slaan en op het grote parkeerterrein gratis parkeren waar u de hele dag kunt staan. In het café krijgt u de routebeschrijving en vragenlijst. De puzzeltocht begint in het oude Bordighera met oude barokkerk, pittoreske steegjes en pleintjes. U wandelt dan geleidelijk aan door parkjes en langs Art-Déco villa s, die door de Engelsen aan het eind van de 19de eeuw zijn gebouwd. Vervolgens leidt de puzzeltocht u naar de autovrije boulevard waar wij bij Agua, Bistró del Mare, aan het strand en met uitzicht op Monaco en Menton, gaan lunchen. Gezien de capaciteit van het restaurant is het maximum aantal deelnemers op 70 vastgesteld. Dus schrijf u tijdig in. Voor het hoofdgerecht is er keuze uit vis of vlees. De kosten van deze puzzeltocht bedragen weer 38,-, inclusief de koffie en lunch. Reserveer de datum in uw agenda! Verdere informatie om u in te schrijven volgt op de website en in een Nieuwsbrief van de DNC. Voor overige inlichtingen: Helena en Dirk Jan Goossen: dirkjan.goossen@gmail.com Tel.: , Mob.: MYSTERY GUEST op LA RENTREE Op 11 september opent de Nederlandse Club haar najaarsseizoen met een Soirée Musical op het charmante kasteeltje La Colle Noire te Montauroux. Velen onder u zullen dit kasteeltje (vroeger eigendom van Christian Dior) al kennen van onze afgelopen ALV en van onze seizoensopening van vorig jaar. Het ideale moment om na de zomervakantie onder het genot van een hapje en een drankje in de prachtige tuinen van het kasteel bij te praten met uw vrienden en kennissen. Aanvang uur. De muziek zal worden verzorgd door het ensemble van ons lid Ruud Bogaards en... zijn speciaal voor deze gelegenheid optredende gastzangeres. Omdat La Colle Noire geen restaurant heeft is er voor gekozen de muziek te laten vergezellen door een uitgebreid apéro met vele hapjes en bitterballen uit Nederland. Kosten voor apéro en muziek: 30,- per persoon. Inschrijven via de website of per bij het secretariaat. Betaling per cheque naar BP 28, Peymeinade of door overmaking op ING rekening nummer ten name van de Nederlandse Club o.v.v. Jazz. Het chateau is gelegen aan de RD562, vlak na de grote rotonde na het Lac de St. Cassien, richting Grasse aan uw rechterhand. INSCHRIJVING EVENEMENTEN INSCHRIJVING Voor alle evenementen geldt dat, tenzij uitdrukkelijk anders vermeld, inschrijving plaats vindt bij het secretariaat Via internet: secretariaat@nedazur.org of per post naar: Secretariaat De Nederlandse Club, BP 28, Peymeinade Betaling bij voorkeur op ING rekeningnummer (IBAN NL45INGB , BIC:INGBNL2A) onder vermelding van de naam van het evenement Anders per cheque onder vermelding van de naam van het evenement en de naam van de deelnemers; te sturen aan: Secretariaat De Nederlandse Club, BP28, Peymeinade Inschrijvingen worden gehonoreerd op volgorde van binnenkomst. De inschrijving voor alle evenementen sluit 7 dagen voor de geplande datum van het evenement (tenzij uitdrukkelijk anders vermeld). Annulering mogelijk tot uiterlijk 48 uur voor de datum van het evenement. Bij latere annulering vindt geen restitutie van inschrijfgelden meer plaats. ACTIVITEITENKALENDER JULI Ma. 01 Tennis VAR, jeu de boules AM Di 02 Tennis AM Wo. 03 jeu de boules VAR Ma 08 Tennis VAR Di 09 Tennis AM Ma 15 Tennis VAR, Golf Di 16 Tennis AM Ma 22 Tennis VAR Di 23 Tennis AM Ma 29 Tennis VAR Di 30 Tennis AM AUGUSTUS Ma 05 Tennis VAR, jeu de boules AM Di 06 Tennis AM Wo. 07 jeu de boules VAR Ma 12 Tennis VAR Di 13 Tennis AM Ma 19 Tennis VAR, Golf Di 20 Tennis AM Ma 26 Tennis VAR Di 27 Tennis AM SEPTEMBER Ma 02 Tennis VAR, jeu de boules AM Di 03 Tennis AM Wo 04 jeu de boules VAR Ma 09 Tennis VAR Wo 11 Opening DNC-seizoen in La Colle Noire in Montauroux met o.a. jazz van Ruud Boogaards koffiebijeenkomst hotel Van der Valk Do 12 Roquebrun Cap Martin: Bezoek aan Le Cabanon van Le Curbusier Ma 16 Tennis VAR, Golf Di 17 Tennis AM Wo 18 Bridge VAR Vr 20 Dutch Open op Saint Donat in Grasse Ma 23 Tennis VAR Di 24 Tennis AM Ma 30 Tennis AM, bridge AM 26 27

15 kopje Woorden schieten te kort als het om mooie momenten gaat. Vandaar deze fotocollage van de activiteiten van de Nederlandse Club in de koude maanden richting de zomer van Kunst, muziek, feest en sport waren de ingrediënten die ons in de voorbije maanden tot activiteit maanden. Voor velen waarschijnlijk een déjà vu, maar wel plaatjes die plezier, ontspanning en geluk uitstralen. Frank Rademakers had al jaren zijn zinnen gezet op de Van Zalinge wisseltrofee. Na eenmaal tweede te zijn geworden moest hij enkele jaren verstek laten gaan maar op 4 juni was het raak. Astrid Segaar pakte de titel bij de vrouwen en Dawn van Zalinge straalde. Want op 27 mei vierde ze haar tachtigste verjaardag. Twee feestjes dus, Dawn zat er niet mee. Alie, de weduwe van één van de zeven vermoorde mannen in het boek De Vergelding van Jan Brokken, deed de alleszeggende uitspraak: Als we niet alles weten heeft de geschiedenis geen zin. Anneke van de Velde werd op 27 april tijdens het Oranjefeest benoemd tot lid in de orde van Oranje-Nassau. Proficiat! De Nederlandse Club plakte zich een nieuw profiel op. Mede door de inbreng van grote en kleine Joppers werd het een familiefeest in Clos des Roses. De bridgers uit de VAR en Alpes Maritimes kwamen opnieuw Ria en Joop van der Harst tegen. Vorig jaar wonnen ze als het A-team met Janny Daane en Irene van de Boogaard het viertallentoernooi. Nu deden ze dat samen met 60,92 IMP. Drie in het zwart geklede oudere heren, al sinds hun studententijd in Leiden bij elkaar, vertolken in hun vrije tijd prachtige klassieke muziek onder de naam Leids Blaastrio. 29

16 door Jan de Deugd en Pieter de Mik kopje Foto links: Consul Peter van Santen kreeg uit handen van Paul Been het eerste magazine, dat speciaal voor het 10-jarig bestaan van Finishing Touch werd gemaakt. Paul Been over tien jaar Finishing Touch blijven bestaan. Op de spaarrekening levert je geld niet veel op. Investeren in stenen blijft dus een mooie optie omdat je huis in waarde stijgt en je ook profiteert van bijvoorbeeld meer luxe. Crisis? Natuurlijk is er crisis. Mensen die in Nederland worden gekort wachten nu met kleine projectjes in hun Franse huis. Als Finishing Touch elk jaar vijf huizen kan bouwen en enkele mooie renovaties kan doen, ben ik tevreden. Je moet je hier ook niet gek laten maken door alle glamour om je heen. Ik zeg vaak tegen vrienden en klanten: Rustig aan, ik ben geen bankdirecteur maar een gewone bouwer. Als zoon van een hard werkende bakker uit Purmerend schuwt Paul Been de werkvloer niet. Over zijn achtergrond zegt hij: Mijn vader was bakker in een coöperatie. s Nachts bakken en overdag het brood op de bakfiets en met mijn moeder langs de deur tot in Zuidoost-Beemster. Je kent het wel: twee wit en mag ik zaterdag betalen? Ik was twintig jaar toen ik een eigen T-shirt lijn had. In Egypte liet ik ze maken voor de groothandel en op de Albert Cuyp en de Dappermarkt verkocht ik de restanten. Ik kom uit een handelsfamilie en daar ben ik dik tevreden mee. Op de stoelen: de familie Obadia (ing. Bèton), architect Zauner en onderaannemer Igor. Je moet de klant opzoeken, want ze staan niet voor je in de rij Vijf dagen na het feest ter gelegenheid van het 10-jarig bestaan van Finishing Touch is Paul Been (46) in Villa Le Vallon aan Port de la Rague al lang weer ondergedompeld in de bouwsores. Zijn rechterhand, Joëlle van Nieuwenhuizen, laat zich niet storen door haar gemakkelijk pratende baas. Soms vult ze hem aan met opmerkingen, die haar Franse achtergrond verraden. Paul Been heeft weinig voorzetjes nodig om zijn successtory te vertellen. Ook aan de Côte d Azur vallen bouwbedrijven om maar de in Purmerend geboren rasoptimist haalde zijn tweede lustrum en liet de kurken knallen. De crisis is dus niet altijd scherprechter? Paul Been: Er zijn altijd mensen die door de crisis geld verdienen en nu in de gelegenheid komen in Zuid-Frankrijk een huis te kopen of te renoveren. Wij hebben ook een moeilijke periode achter de rug. Toen heb ik projectjes met amper winst gedaan om vooral bezig te blijven. Je moet je laten zien. Er zullen bovendien altijd rijke mensen Zijn recept? Paul Been: Dertien jaar geleden kwam ik hier kijken. In Port de la Rague werd ik begroet met: Ha, daar heb je er weer zo n gelukszoeker. Achteraf is het goed geweest dat ik in Les Adrets ben begonnen en niet bijvoorbeeld in Cannes of Nice. Twee jaar heb ik er voor uitgetrokken om in een kleine gemeenschap goed om me heen te kijken. Toen heb ik geleerd hoe het hier werkt tussen hoofd- en onderaannemers. Ook hoe de papierwinkel onder controle gehouden moet worden. Veel Nederlanders, die een korte periode aan de Côte zijn, denken: dat regel ik wel even. De bouwvoorschriften zijn tegenwoordig in Frankrijk streng gereglementeerd. Joëlle is op dit punt van onschatbare waarde en Petra Zeeuw is dat als het gaat om offertes. Met Edzard Groeneveld en Erwin van Os in de bouwbegeleiding hebben we een sterke organisatie opgebouwd. Van links naar rechts: Erwin van Os, Pim en Willem Berends, familie Tuithof, Gabriëlle Adelmund, Petra Zeeuw, Joëlle Nieuwenhuizen en Alex de Boom. Vrienden (Henrik en zijn vrouw) en familie van Paul Been

17 Groene vingers, blauwe ogen. Walter de Bie succesvol met binnenbeplanting Dat Nederlanders ondernemers zijn met allerlei kwaliteiten kwam maar weer eens naar voren toen Walter de Bie mij vertelde hoe hij aan de Côte d Azur was terechtgekomen. Waren het zijn groene vingers of zijn blauwe ogen? Het begon voor Walter allemaal in Brabant waar hij in Zundert opgroeide. Al heel vroeg was hij geïnteresseerd in de natuur, landschappen en alles wat daarin groeide. Na zijn middelbare school koos Walter voor een opleiding in Boskoop waar hij de richting Tuin- en Landschapsarchitectuur succesvol afrondde. Omdat hij merkte dat het milieu een steeds belangrijkere rol ging spelen volgde hij een vervolgcursus in de richting Milieubeheer en Ruimtelijke Ordening op de Tuinbouwschool in Frederiksoord. Jong en vol van idealen besloot Walter na zijn studie in ieder geval drie jaar in het buitenland te willen verblijven. Zo belandde hij in Göteborg waar hij acht maanden werkte op een ontwerpbureau. Genoeg van de kou hebbend vertrok hij met de familie voor een vakantie naar Juan-les-Pins. De streek trok hem erg aan en hij besloot om in de Pages Jaunes tuinbedrijven te zoeken. Hij sprak geen woord Frans maar zijn broer wel. Samen met hem schreef hij sollicitatiebrieven naar een tiental tuinbedrijven. Twee dagen voor ze weer terug naar Nederland zouden gaan werd hij gebeld door één van deze bedrijven voor een gesprek. Omdat hij nog steeds het Frans niet machtig was is hij samen met zijn portfolio én zijn broer op gesprek gegaan. Zijn broer gaf de juiste antwoorden en de directie was onder de indruk van hetgeen Walter al had gedaan dus boden ze hem direct de baan aan op de ontwerpafdeling. Zijn taalachterstand werkte hij weg door het au pair rooster van de Alliance Française in Cannes te volgen. Na 9 maanden was het weer tijd om verder te gaan. Hij besloot een vriend op te zoeken in de Verenigde Staten in de Bay Area (San Francisco) en ging met het beproefde concept weer aan de sollicitatieslag. Weer werd hij uitgenodigd voor een gesprek en weer werd hij aangenomen. Niet in de Bay Area maar in Florida. Natuurlijk pakte Walter de Greyhound die hem in 87 uur Non- Stop daar bracht. Over deze reis kan hij een boek schrijven! Omdat het niet lukte op tijd een green card te krijgen ging hij terug naar Europa. Wederom een vakantie in het zuiden en even langs bij zijn oude bedrijf. Daar vroegen ze hem te blijven. In die tijd begon een nieuw concept intrede te doen in de wereld van de kantoorinrichting, namelijk de binnenbeplanting. In een periode van drie jaar specialiseerde Walter zich en leerde hij alle kanten van deze specifieke markt kennen. Het was als een ontdekkingsreis waar jonge plantjes met het vliegtuig naar Costa Rica werden gevlogen om daar in een sneltreinvaart tot volwassen planten te groeien en met de boot weer teruggebracht te worden naar Frankrijk. Natuurlijk was er naast de groeibegeleiding een hele boel bureaucratie te overwinnen maar na enige tijd lukte het en kwam er een gestage aanvoer van planten voor de kantorenmarkt. Toen brak het moment aan om voor zichzelf te beginnen. In juni 1987 werd Green Plus opgericht in Monaco. Heel speciaal aan zijn bedrijf was de bedrijfsactiviteit: verhuur van planten en decoratie! Om zijn concept snel bekend te maken aan zijn potentiële klanten bedacht Walter dat hij op de beurs van kantoorinrichting en -benodigdheden moest staan. Dat kostte even wat overtuigingskracht maar de organisator gaf groen licht voor Green Plus. Dit was een schot in de roos en de eerste klanten werden een feit. Binnen de kortste keren was het de Talk of the Town en werden de kantoren onder handen genomen door Green Plus. De tevredenheid van klanten was zo groot dat ze niet alleen vroegen om hun kantoren te beplanten maar ook de planten en bloemen te verzorgen voor beurzen, conferenties en evenementen. De MonacoYacht Show, de Grand Prix, het Grimaldi Forum en ga zo maar door werden klant bij Green Plus. Doordat het team van Green Plus goed werkte en er tijd over was voor andere dingen begon Walter daarnaast met Modulogreen. Dit is een concept dat het mogelijk maakt muren met planten te bekleden. In heel Frankrijk en Nederland levert Walter het systeem aan tuinaanleg en -onderhoudsbedrijven die na de plaatsing de verzorging op zich nemen. Modulogreen zorgt voor geluids- en temperatuurisolatie, is milieuvriendelijk en ziet er daarbij nog mooi uit ook. Bedrijven zoals de Royal BAM die een C2C certificatie willen halen kunnen extra scoren door deze muurbeplanting. Hiermee draagt Modulogreen bij aan een beter milieu! Maar er staat nog meer aan te komen. Walter is onvermoeibaar en steeds weer succesvol in zijn keuzes. De groene vingers waren echter nooit zover gekomen als hij in Cannes niet op zijn blauwe ogen was aangenomen. 32

18 COMPUTERS & ZO COMPUTERS & ZO De Personal Computer Ke e s Vo n k ke e svo n h ot m a i l. co m Cookie monster Website Cloud computing, back to the future? Office pakket Office 365 een grote stap Nee hoor, dit wordt geen Engelstalig huis-, tuin-, en keukengebruik gezet. Ik kom onderwerp, maar cloud computing heeft daar in mijn volgende artikel graag op terug geen Nederlandse vertaling, tenzij je als ik wat meer ervaring met dit pakket heb wolken werken leuk vindt! opgedaan. Eerst maar eens wat uitleg en waarom Zijn er ook nadelen aan cloud computing het cloud computing heet. verbonden? Ja, wel degelijk, privacy is 1. Concertgebouw Orkest op Internet Cloud computing is het beschikbaar natuurlijk het eerste waar we aan denken: Sinds kort zijn de concerten van het wereldberoemde orkest live te beluisteren op stellen van hardware, software en data worden jouw gegevens niet door kwaadwil- Internet. Ga naar en klik dan bovenaan rechts aan een ieder die via Internet toegang ligen gebruikt? In Europa hebben we daar op Web radio. Tips en Hints in de richting van cloud computing voor Eenvoudig uit te voeren Enige ervaring met PC vereist De beginnende expert heeft tot het netwerk van computers een wet voor en in de Verenigde Staten Jullie zijn ze vast al eens tegengekomen bij het openen van een Nederlandse website: de die op de cloud zijn aangesloten. Als de Patriot Act. Maar die laatste doet de 2. Grote bestanden overzetten waarschuwingen dat er cookies worden gebruikt en dat je vriendelijk verzocht wordt deze gebruiker heb je geen idee waar die wenkbrauwen hier fronsen: gegevens in Er zijn veel mogelijkheden om grote bestanden van de ene computer via Internet naar te accepteren. De reden is dat er sinds vorig jaar juni een wet van kracht is die stelt dat computers in de wereld staan en hoef je Europa kunnen door Amerikaanse over- de andere over te brengen. In het verleden heb ik al eens Dropbox besproken. Recent de bezoekers van de website moeten worden geïnformeerd over het gebruik van cookies. ook geen eigenaar van de hard- en soft- heidsinstellingen gecontroleerd worden. kwam ik een andere toepassing tegen, Tot aan 2Gbyte kun je Ik maak me stug dat er onder onze lezers maar weinig zijn die de cookies niet accepteren, ware te zijn. Lekker makkelijk, want dan Nog een beetje mistig allemaal om in de stijl overzetten. Je ontvanger krijgt een wanneer het bestand beschikbaar is. Wel gauw maar ik kan het mis hebben. ben je ook niet verantwoordelijk voor het van cloud computing te blijven. Ik gebruik downloaden want na 14 dagen is het bestand foetsie! Maar wat zijn die cookies nu eigenlijk? Het is een klein pakketje data, dat de website naar onderhoud. Het installeren van nieuwe zelf wel de toepassingen in de cloud die ik jouw pc stuurt met de bedoeling om bij een volgend bezoek aan diezelfde website die software bijvoorbeeld is niet meer nodig. nodig heb maar persoonlijke documenten data weer naar de website terug te sturen en zo te weten wat je bij eerdere bezoeken En als je een nieuwe computer aanschaft laat ik toch liever op mijn computer staan. Je hebt opgevraagd. Zo kun je opeens zien dat er weer een aanbieding is voor een product hoef je niet al de toepassingen (software) kunt ook je bestanden versleutelen natuur- waar je al eens naar gekeken hebt. Het wordt voornamelijk voor marketingdoeleinden weer opnieuw op je computer te installeren. lijk, bijvoorbeeld met DataNow Fault, een gebruikt maar ook voor het onthouden van bijvoorbeeld je login-naam. gratis programmaatje. Ik zelf sta cookies altijd toe omdat ik vind dat de nadelen (marketing) niet opwegen Tot slot: waarom staat er Back to the tegen de voordelen van het onthouden van allerlei login gegevens, die ik dan niet steeds Future in het kopje? Eigenlijk zijn we opnieuw hoef in te tikken.wil je toch dat cookies verwijderd worden, bijvoorbeeld als je terug bij het concept van de mainframes uit klaar bent met surfen en de browser afsluit? de vorig eeuw. Toen ik in 1973 bij Sperry Doe dan het volgende. Univac begon zaten alle toepassingen in de Voor Firefox ga je naar Extra, Opties en klik je op Privacy. Vervolgens kies je in het vak grote computer (mainframe) en bedienden naast Firefox zal: de optie Aangepaste instellingen gebruiken voor geschiedenis. Ten we die via de toetsenborden en schermen slotte zeg je onderaan dat Firefox de cookies mag bewaren totdat Ik Firefox afsluit. Even- (terminals) die daarop aangesloten waren. 3. Infofrankrijk.com tueel kan je bij de Uitzonderingen aanduiden dat sites wel de taalkeuze mogen onthouden. Het grote verschil is dat nu de mainframe Er zijn veel nuttige websites voor Nederlanders die in Frankrijk wonen. Wellicht hebben Voor Internet Explorer ga je naar Extra, Internetopties en tabblad Algemeen en vink de cloud geworden is en dat de terminals jullie al lang geleden eens bekeken. Nee? Dan zeker eens doen, geavanceerde computers zijn geworden. veel goede informatie. je het hokje aan bij Browsergeschiedenis verwijderen bij afsluiten. 4. Google zoekt alternatief voor wachtwoorden 34 Betrouwbaarheid Windows 8 april 2014 Wel eens gedacht: Er is iets met mijn pc, Als er onder jullie lezers zijn maar wat??. Wellicht dat de betrouw- Windows baarheidscontrole, die Windows 7 en gebruiken, wees dan gewaarschuwd dat 8 non-stop analyseert, uitkomst biedt. volgend jaar april de ondersteuning van dit Ga naar Configuratiescherm, Systeem systeem door Microsoft wordt beëindigd. en beveiliging, Onderhoudscentrum en Is dat lastig? Ja, want beveiligingsupdates Waarom heet dat cloud? Omdat op klik op Betrouwbaarheidsgeschiedenis worden dan niet meer uitgebracht en je afbeeldingen weergeven. Je krijgt dan een overzicht pc loopt het risico te worden aangevallen netwerk als een wolk werd getekend. van belangrijke gebeurtenissen en een door cybercriminelen. Tijd dus om over te Hoe lang bestaat cloud computing? Het aanduiding hoe stabiel je pc is (1 tot 10). stappen naar Windows 7 en/of 8. Ook voor eerste concept werd al in 1997 opgesteld Nuttig om af en toe eens te kijken hoe het Office2003 stopt de ondersteuning op die maar vanaf het begin van deze eeuw met jouw computer gaat. datum. Wordt het tijd om naar cloud compu- komt het steeds meer opzetten. Microsoft ting over te stappen (zie hierboven)? heeft met de recente introductie van het XP als Volgens Google volstaan wachtwoorden niet langer om de gebruiker voldoende te Tot slot die nog besturingssysteem beschermen. In principe is elk wachtwoord uiteindelijk te kraken. Google wil dit met Dit onderwerp zou ook in de kunstrubriek kunnen staan. Op het Internet is Het Lam van een netwerk dat Gods, ook wel het Gents altaarstuk genoemd, in een heel bijzondere versie te zien. Je kunt als het ware met je neus op de polyptiek gaan staan. Kijk maar op de website Je zult versteld staan van de kwaliteit van de afbeeldingen! een zogenaamde YubiKey - een usb-sleutel die tijdelijke wachtwoorden genereert oplossen. Het project staat nog in de kinderschoenen maar Google s vice-president voor beveiliging Eric Grosse en ingenieur Mayank Upadhyay zijn er van overtuigd dat wachtwoorden in de toekomst alleen nog een secundaire rol gaan spelen voor schermontgrendeling maar dat de YubiKey het primaire identificatiemiddel moet worden. Wel opletten dat je die YubiKey niet verliest natuurlijk! Tot de volgende keer Dat was het weer voor deze keer. Mochten jullie vragen hebben over de computer: bel zaterdags tussen en uur ( ) of stuur een naar keesvonk@hotmail.com 35

19 kopje Jong of Professioneel Jeune ou Professionnels kopje Jonge of werkende Nederlander aan de Côte d Azur? JOP IS ER VOOR JOU! De groep jonge en/of werkende Nederlanders in Zuid-Frankrijk (06 & 83) groeit gestaag. Steeds vaker wordt verzocht om ACTIVITEITEN die aansluiten OP TIJDEN waarbij rekening wordt gehouden met werken gezinssituaties. De commissie JOP bestaat uit Nederlanders die in de doelgroep vallen en heeft als onderdeel van De Nederlandse Club de tools gekregen om VOOR JOU aan de slag te gaan! We staan open voor al je ideeën en suggesties die je per aan ons door kan geven: info@jopnl.com JOP biedt op haar website JOP-POST, voor jouw oproep. Dus als je wilt fietsen, theater bezoeken, een avondje stappen, etc., etc. en je vindt het leuk om dit met andere Nederlanders te doen: PLAATS EEN OPROEP! Kijk op JOP gespot? Tijdens het Oranjefeest op 27 april JOP was mede-organisator en dat was te merken! Onder circa 300 aanwezigen, die ondanks de regen gekomen waren, was JOP sterk vertegenwoordigd en de JOP-delegatie had veel zin in een feestje.. JOP-Netwerkborrels Het is ook altijd weer een feestje bij de JOP-Netwerkborrels. Vrijdag 24 mei was deze in Les Adrets de l Esterel in Restaurant Le Relais. Het was leuk om weer een aantal nieuwkomers te begroeten die ook De Stap hebben gezet en in dit deel van Frankrijk aan het werk zijn gegaan. Tijdens een netwerkborrel worden er veel visitekaartjes uitgedeeld en kan iedere aanwezige zijn of haar visitekaartjes in een speciaal daarvoor gemaakte standaard zetten. Zo kan je gelijk zien wie-wat-doet en ook dit keer was er een heel gevarieerd gezelschap! Margreet Wolsak die kleurendeskundige is c.q. analyse des couleurs doet, Gabrielle Adelmund die een hoveniersbedrijf vertegenwoordigt, Marcel Nico de Vries en Linde de Kuijer die samen in Frankrijk een onderhoudsbedrijf zijn gestart en ja: Linde klust even hard mee! Marco Maaswinkel zien we ook regelmatig aan het netwerken. Hij bouwt huizen en dan is het natuurlijk handig dat hij wat rondlopende makelaars zoals Meta Looy en Astrid Segaar tegenkomt. Ernst Jan Zantingh kan alles over de laatste mode in het interieur vertellen en als je tegen de bureaucratie van de Franse wetgeving oploopt, kan Philip van Nieuwenhuizen je met zijn juridisch-adviesbureau van dienst zijn. Boekhouders, kunstenaars, vertalers, gardiens, administrateurs, vakantiewoning verhuurders, hoteliers, restaurateurs, techneuten noem maar op. Alles en iedereen is op een JOP-Netwerkborrel vertegenwoordigd! Vaak blijft er na de borrel een kleine groep hangen en wordt er met elkaar nog wat gegeten. Ook dat is erg gezellig en je kan nog wat opsteken Zo hebben we op 24 mei van Pieter van Twillert te horen gekregen hoe je bijvoorbeeld filet americain kunt maken... Foto s van de netwerkborrels kun je op de website zien. JOP agenda 2013: Alle informatie over de te organiseren activiteiten staat tijdig op de website: Als je via de mail of linkedin op de hoogte gehouden wilt worden, meld je dan aan. Voor de s bij: info@jopnl.com en via linkedin bij de JOP- GROEP, herkenbaar aan het JOP-logo. De picknick die JOP op zondag 16 juni organiseert is, als jij dit Magazine leest, al geweest. Waarschijnlijk is het een heel gezellige dag geworden, hebben jong en oud weer kunnen waterfietsen en is er misschien zelfs weer een boot gekaapt door de ouderen-jongeren. Ik ben ervan overtuigd dat we met z n allen weer hebben kunnen genieten van vele zelfgemaakte en meegebrachte lekkernijen. Mocht je deze picknick gemist hebben. in september kan je in de herkansing want dan wordt er weer een familiedag georganiseerd. Foto s van de JOP-Picknick vind je op de website. JOP-BBQ & Pétanque wie: alle Joppers van klein tot groot wat: barbecue pétanque gezelligheid wanneer: ergens in september info: volgt via de website: JOP-Autorally wie: alle Joppers met een rijbewijs wat: mooie route puzzelen - samenwerken gezelligheid wanneer: ergens in oktober info: volgt via de website: JOP-Netwerkborrel en lezing Wil jij ook iets organiseren of zoek je contact met andere Nederlanders? JOP biedt via het prikbord op de website ( joppost.html) de mogelijkheid om iets te organiseren. Dat kan een avond stappen zijn of bijvoorbeeld een kookof klaverjasgroep opzetten. Het prikbord kan natuurlijk ook interessant zijn voor jonge moeders die elkaar willen ontmoeten of voor mensen die op zoek zijn naar anderen om met elkaar naar Franse les te gaan. Bijna alles is mogelijk! Naast het prikbord organiseert JOP gezellige (en soms ook serieuze) netwerkborrels, familiepicknicks of barbecues, een ski-weekend en zoals afgelopen december het groot, groter, grootste JOP-Sinterklaasfeest! Wij staan er voor open om te horen wat wij, als commissie JOP, misschien nog meer kunnen doen om de jongeren en werkenden in dit deel van Frankrijk te kunnen bereiken. Vrijdag 24 mei JOP Borrel Le Relais wie: alle Joppers met nadruk op de werkenden wat: netwerkborrel en informatieve lezing wanneer: ergens in oktober / november info: volgt via de website: JOP-Groot Sinterklaasfeest Wanneer: zondag 1 december Na dit geweldige, sfeervolle en gezellige Sinterklaasfeest nu 2 x georganiseerd te hebben, is het inmiddels een TRADITIE geworden!! Sinterklaas heeft aangegeven dat hij weer komt om hier samen met de in Zuid-Frankrijk en Monaco wonende Nederlandse kinderen zijn verjaardag te vieren. Meer info volgt tijdig via de nieuwsbrief en website: Ook JOP?? JOP maakt deel uit van De Nederlandse Club. De lidmaatschapskosten per jaar zijn 35 per persoon of 40 per gezin. Daarnaast betaal je éénmalig inschrijfgeld. Het lidmaatschap geeft recht op toegang tot alle door de Nederlandse Club georganiseerde evenementen (tegen betaling van de voor de leden vastgestelde bijdragen) én op vier maal per jaar een exemplaar van het Holland Côte d Azur Magazine. AANMELDEN ALS LID VAN JOP? Volg de link op de website: www. jopnl.com o.v.v. lidmaatschap JOP Tot ziens - tot JOP! 36 37

20 BOEKENRUBRIEK Lousewies van der Laan-Krugers Dagneaux BOEKENRUBRIEK Ambitieuze Roman & Oorlogsverleden Euforie Weijts, C. Euforie De Arbeiderspers, blz., 21,95 ISBN Omdat Weijts (1976) behoorde tot de laatste vijf genomineerden voor de Libris Literatuurprijs 2013, leek het mij interessant om van de jurywebsite het volgende over te nemen, daar dit de belangrijkste literatuurprijs voor een Nederlandse roman is. Tommy Wieringa won dit jaar met zijn roman Dit zijn de namen. Ik zal deze indrukwekkende roman de volgende keer bespreken. Uit het Juryrapport: In een bescheiden maar toch te groot aantal van de 170 romans die we lazen, tekenen de schrijvers echter niet de kaart van het bestaan, zoals Kundera dat noemt, maar de kaart van hun bestaan. Iemands lot wordt dan de plot, het leven zelf bezorgt het boek opzet, compositie en personages, die slechts in zeldzame gevallen boven zichzelf uitstijgen. De roman is dan geen ontdekkingstocht, maar een particulier verslag van de eigen tocht. Hoe teleurstellend voor een genre dat juist dan spectaculaire resultaten oplevert wanneer de verbeelding aan zet is. In de stapel troffen we verschillende boeken aan waarin de moderne samenleving zich nadrukkelijk manifesteert en de taal lijkt zich daarnaar te voegen: kortere, zakelijkere zinnen, een wat jachtig tempo en veel toespelingen op de actualiteit en tijdgeest. Natuurrampen, oorlogen, terreuraanslagen zijn een populaire achtergrond van het persoonlijk drama dat zich voltrekt. Ik vind dit een uitstekende observatie van de hedendaagse literatuur, al moest ik het rapport wel 2x lezen! Christiaan Weijts heeft met Euforie wel de meest ambitieuze roman van het jaar geschreven. Het is een boek dat op verschillende manieren gelezen kan worden: als een roman over een huwelijkscrisis en als een college over de architectuur en de ongezonde politieke belangen daarbij. Ook als een kleurrijke schets over hoe jongeren leefden in de jaren negentig met vooral de stoere maar onzekere zoektocht van opgroeiende teenagers. Het geeft vooral een beeld over het Nederland van vandaag, een land van gesjoemel met aanbestedingen, draaiende politici, een falende economie en journalisten die geen eigen research meer leveren maar elkaar overschrijven. Een ongezonde belangstelling voor BN ers en aanslagen. Die dreiging wordt in het boek al meteen werkelijkheid: in het centrum van Den Haag is een aanslag gepleegd waarbij veertig doden zijn gevallen. Architect Johannes Vermeer raakt bij de reddingswerkzaamheden betrokken en meent in een van de slachtoffers een oude geliefde te herkennen. Hij besluit zijn rol bij de reddingswerkzaamheden te verzwijgen, al zal hij in het vervolg van het boek zich vergeefs gaan afvragen waarom hij dat deed. Zijn werk als architect en zijn persoonlijke leven raken nadrukkelijk met elkaar verweven als zijn bureau meedingt naar de opdracht om een gebouw te maken dat mede als monument voor de slachtoffers van de aanslag moet dienen. Als tijdens de procedure blijkt dat hij op de rampplek aanwezig was, storten de media zich op hem. Door de vele lagen is dit een roman, waarin je bij de les moet blijven en als men het gymnasium heeft doorworsteld wordt het geheugen steeds opgefrist met spreuken in het Latijn. Dit kan elitair overkomen! In de vorm van lezingen, die de hoofdpersoon heeft gehouden, zijn er vele filosofische beschouwingen over architectuur en rake en venijnige overpeinzingen over het Nederland van NU. Het is of we een van zijn wekelijkse columns in Next of de Groene lezen. Ik werd wel afgeleid, al is Weijts een van onze beste stylisten. De hoofdpersoon Vermeer is een zeer herkenbaar karakter, een bevlogen architect, infatsoenlijk zodat hij zich gemakkelijk laat beduvelen door een partner bij een grootschalige vastgoedfraude zaak. Zijn bekende vrouw, die het weerbericht op tv presenteert, wordt neergezet als de moderne getrouwde bitch die alles verwacht van haar Johannes maar zelf niets investeert in haar relatie. Zij gaat ook even met dochtertje tot rust komen bij haar ouders, als er bedreigingen komen. Gewoon de problemen uitpraten schijnt niet modern te zijn. Het interessantste gedeelte vond ik het steeds terugblikken naar toen Johannes op het Stedelijk Gymnasium zat in Leiden zoals de schrijver zelf. Hij was totaal geobserveerd door de vrijgevochten Isa, het krakersmeisje, dat zich afzet tegen haar vader bij de Hoge Raad. Er werd wat gesnoven en gezopen toen en waarschijnlijk nu ook! Deze Isa komt later weer op zijn levenspad als een moderne en idealistische zakenvrouw die zelfhelend beton promoot bij haar adviesbedrijf Alles wordt door Weijts uitgelegd, zelfs de titel: Euforie verwijst niet alleen naar welzijn en geluk maar ook naar het Griekse eu (goed) en forein (dragen), bedenkt Vermeer. Zijn ontwerp moet het leed van 43 doden dragen. Zijn ambitie is bewonderenswaardig: hij verbindt de klassieke vraag over het goede met de wereld van vandaag, maar dat is wat te veel voor een hoofdpersoon en ook voor de gemiddelde lezer. Het is een irritante maar boeiende roman die ik steeds met bewondering voor de prachtige en geestige zinnen zal herlezen. Aangeraden voor alle Hagenezen. Mijn grote verwachtingen: herinneringen Helllmann, Paul Mijn grote verwachtingen: herinneringen Augustus blz., foto s. 12,50 ISBN De journalist Paul Hellmann (1935) vertelt zijn levensverhaal: over zijn onderduiktijd op de Veluwe, over zijn liefdevolle opname na de bevrijding in het gezin van Marten Toonder, over zijn vader die verraden werd op zijn onderduikadres en sterft in Sobibor en over zijn moeder waar hij moeilijk contact mee kon krijgen. Ook over zijn grote liefde voor films en zijn adoratie voor filmsterren zoals Doris Day en Lauren Bacall. In 2011 werd Hellmann medeaanklager in het proces tegen Demjanjuk, de kampbeul van Sobibor. De moeder van Paul is half Joods door haar vader, zijn vader had twee Joodse Oostenrijkse grootouders. Als deportatie dreigt, raakt hij gescheiden van zijn ouders en van zijn geliefde Rotterdam. In de winter van 1942 heeft hij er al een reeks onderduikavonturen opzitten. Ten slotte belandt hij in Ede bij Mevrouw, de dochter van het echtpaar Kröller-Müller. Zij heeft een goed hart maar voert een streng en deftig huishouden, met tafelzilver en dienstmeisje, in de ogen van de kleine onderduiker. Daar, op het tuinpad, ziet Paul zijn vader voor de laatste keer. Die zal hem na de oorlog komen halen. Tot die tijd moet hij gehoorzaam zijn en op zijn manieren letten. Als zevenjarige wordt al veel van hem verwacht. We zien een jongen opgroeien die het zich niet kan veroorloven om zijn gevoelens te tonen. Als hij in september 1944 hoort fluisteren dat zijn vader waarschijnlijk dood is neemt hij het laconiek op. Daar kijkt hij later zelf ook met verbazing op terug. Het bijzondere is dat deze brave meegaande jongen toch een eigen smaak ontwikkelt, dwars tegen de normen van de aristocratische Mevrouw in. Hij ontdekt de film. Op zijn twaalfde ziet hij Great Expectations : vandaar de titel van deze indrukwekkende herinneringen aan Pip, die na een tobberige jeugd een mooi leven tegemoet gaat. Paul grijpt elke gelegenheid aan om nieuwe films te gaan zien: een licht raam in het duister. Het is zijn manier om aan het saaie (er waren alleen grote dochters) of juist aan de dagelijkse bezettingsbeslommeringen te ontsnappen. Als hij later met zijn moeder bij haar nicht Phiny en Marten Toonder in Bussum woont neemt zijn filmverslaving alleen maar toe. Zo had ik niet alleen een onverminderde hang naar zang en dans, maar ook naar wat in de filmwereld gemakshalve horror heet. Een rode draad in het boek vormt die andere horror: de oorlog. Als hij eindelijk een bezoek aan het voormalige doorgangskamp Westerbork brengt komt hij in het register de namen van zijn vader en grootmoeder tegen. Dan pas beseft hij wat voor een verdriet hij heeft verdrongen. Merkwaardig genoeg komt hij daar ook zijn eigen naam tegen. Hij blijkt per vergissing te zijn geregistreerd als vermist. Eerst is hij daar ontdaan over maar later ziet hij in dat het woord wel op hem van toepassing is. Hij was ook zoek. Eerst als onderduiker, later als verdringer van het grote verdriet. De schrijver noteert op blz.244: De slotsom moet zijn dat ik opnieuw de confrontatie uit de weg was gegaan (wanneer hij de Nobelprijswinnaar Konrad Lorenz opzoekt, een boezemvriend van zijn vermoorde vader, om door te vragen over zijn steun aan Hitler). Ondanks de jaren die ik besteed had aan psychologie (kandidaats aan de VU) daagde pas geleidelijk aan het inzicht dat dit een vast patroon was: zodra de oorlog en al wat daarbij hoort aan de orde kwam hield ik me op de vlakte alsof het iets betrof dat me niet persoonlijk aanging. Een collega, die zich daaraan stoorde, zei eens dat hij hierin de levenshouding herkende van een onderduiker. Lang nadat mijn woede hierover was geluwd volgde de erkenning dat hij het bij het rechte eind had. In Mijn grote verwachtingen overheerst de ernst: de zoektocht naar de dode vader, die ook een zoektocht is naar zichzelf. Met genoeg understatement beschrijft hij ook zijn eerste ervaringen in de journalistiek. Bij De Telegraaf mocht hij na een paar moeizame maanden als assistent fotoredacteur soms ook kopij leveren. Tot mijn vreugde mocht ik af en toe zelfs, als niemand anders beschikbaar was, een stukje schrijven over een onbetekenende film. Tussen de schrijver en de man die hij was blijft steeds een kleine, voor de lezer aantrekkelijke, afstand bestaan. We zien een belangstellende observator die nooit helemaal ergens bij hoort: niet bij zijn ouders en niet bij de verschillende gezinnen waar hij woont. Niet bij de Joden en ook niet bij de niet-joden, niet bij de aristocraten en ook niet bij de gewone mensen. Een vermiste. Maar in dit boek komt hij eindelijk tevoorschijn en neemt hij zowaar trekken aan van de filmhelden met wie hij zo graag verkeert: sympathiek en herkenbaar, maar toch omringd met een mysterie. Prima samengevat door Lien Heyting, een collega van de NRC: Het verhaal van Paul Hellmann, die als kind moest onderduiken en later zijn onderduik moest voortzetten in de bioscoop, is aangrijpend en vaak geestig. Nog twee persoonlijke observaties: het is voor mij een raadsel dat zijn geliefde tante Ilse, een befaamde psychoanalytica in Londen, een leerling van Anna Freud met een wachtlijst van beroemde patiënten, nooit tijd genomen heeft om haar eigen neef op de divan te leggen! Een bewonderenswaardige vrouw is de echtgenote van Marten Toonder: Phiny, die niet alleen Paul opnam in haar gezin maar later nog twee Indonesische meisjes adopteerde, daar Marten alleen maar tekende en rust nodig had! Een aangrijpende autobiografie met voor iedereen herkenbare trekken, hoe een eenzaam jongetje overleeft