Nieuwsbrief Open Medicine Foundation 30 augustus 2016
|
|
- Joris Pieters
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 2 september 2016 Nieuwsbrief Open Medicine Foundation 30 augustus 2016 Van Ron Davis, "Dit is de belangrijkste en meest baanbrekende studie naar ME/cvs tot op heden " Dr. Ron Davis: De publicatie Metabolic Features of Chronic Fatigue Syndrome ( metabolische karakteristieken van ME/cvs) door Naviaux RK, et al. is een mijlpaal in ME/cvs onderzoek. Het is de belangrijkste en meest baanbrekende studie naar ME/cvs tot op heden. Verder werkend aan de aanwijzingen van metabolische veranderingen bij ME/cvs, verschaft deze studie de eerste uitvoerige, kwantitatieve demonstratie van de metabolische tekorten die de ziekte kenmerken. Zij definiëren een duidelijke metabolische handtekening die patiënten accuraat onderscheidt van gezonde individuen. Deze handtekening was consistent, zelfs onder patiënten met verschillende symptomen of ziekte-veroorzakende gebeurtenissen. Deze bevindingen zijn opwindend nieuws voor zowel patiënten als onderzoekers. Niet alleen onderbouwen zij de biologische realiteit van deze gestigmatiseerde ziekte, maar zij wijzen ook naar de meest veelbelovende kandidaat biomarker die het veld heeft gezien. Een ME/cvs biomarker waar door wetenschappers lang op is gewacht zou de nauwkeurige en objectieve diagnostiek mogelijk maken die nooit mogelijk is geweest voor deze ziekte. Daarnaast zou het de zoektocht naar behandelingen doen versnellen. De studie van Dr. Naviaux suggereert dat deze inspanningen op een manier zouden kunnen worden ontworpen die alle patiënten ten goede zal komen, ongeacht hun symptomen en veroorzakende gebeurtenissen (die niet altijd bekend zijn). Naast een veel voorkomende metabolische reactie laten patiënten een scala aan individuele reacties zien. Deze individuele reacties zouden kunnen bijdragen aan de symptomatische verschillen en zouden gedeeltelijk kunnen zijn veroorzaakt door genetische verschillen. Op dezelfde wijze zou het effectief behandelen van ME/cvs twee onderdelen kunnen vereisen: een algemene behandeling voor alle patiënten en een gepersonaliseerde behandeling. Interessant genoeg zou dit de overvloed aan behandelingen kunnen verklaren die individuele patiënten hebben geholpen maar slechts zelden werken bij andere patiënten. Een andere belangrijke bevinding uit deze studie is dat de metabolische reactie die wordt waargenomen bij ME/cvs tegengesteld is aan het patroon dat wordt waargenomen bij acute infectie en bij het metabool syndroom. Dit resultaat ondersteunt het controversiële idee dat, terwijl infectie vaak de veroorzakende gebeurtenis is voor ME/cvs, dit niet bijdraagt aan de voortdurende ziekte. Wat belangrijk is op te merken, is dat in de afwezigheid van bewijs van een actieve infectie, het plausibel is dat de langdurige antibiotica behandelingen die vaak voor 1
2 ME/cvs patiënten worden gebruikt meer kwaad dan goed doen. Deze baanbrekende studie presenteert dus verscheidene nieuwe bevindingen van groot belang voor de ME/cvs patiënten-, medische- en onderzoeksgemeenschappen en misschien het allerbelangrijkst voor de zoektocht naar behandelingen. Om deze bevindingen een impact te laten hebben op de zorg voor patiënten is verder onderzoek en validatie via onafhankelijke studies van cruciaal belang. Om deze reden heeft de Open Medicine Foundation de volgende studie gefinancierd naar een grotere groep patiënten waarbij Dr. Naviaux de ME/cvs metabolische handtekening zal valideren in een grotere, geografisch diverse steekproef, en ik zal de rol van genetica onderzoeken bij de individuele reacties, Deze studies zijn reeds onderweg. Wij hebben Dr. Naviaux eerder dit jaar benoemd in de wetenschappelijke adviesraad van OMF en wij zijn dankbaar voor zijn expertise om de metabolische mysteries van deze invaliderende ziekte te helpen ontrafelen. Wij bevinden ons eindelijk op het juiste pad om ME/cvs te leren begrijpen. Wij en vele van onze medewerkers werken hard om dit nieuwe begrip te vertalen in algemene en gepersonaliseerde behandelingen. Hoe meer steun ons onderzoek krijg, hoe sneller dat zal plaatsvinden. Doneer aan dit onderzoek op: / Hier is het paper. Hieraan toegevoegd is een vraag en antwoord gedeelte waarin Dr. Naviaux verder uitweidt over een aantal belangrijke aspecten van de studie: Vraag 1. Een aantal mensen voert nog steeds het argument aan dat ME/cvs geen echte ziekte is maar volledig tussen de oren zit. Helpt uw ontdekking van een chemische handtekening deze mythe verbrijzelen? Ja, de chemische handtekening die wij hebben ontdekt is bewijs dat ME/cvs een objectieve metabolische stoornis is die het mitochondriale energie metabolisme schaadt, het immuunfuctioneren, het microbioom, het autonoom zenuwstelsel, het neuro-endocrine stelsel en andere hersenfuncties. Deze 7 systemen zijn allemaal met elkaar verbonden in een netwerk dat constant met elkaar communiceert. Terwijl het waar is dat je niet een van deze systemen kunt veranderen zonder compenserende veranderingen te veroorzaken in de andere, is het de taal van de chemie en het metabolisme die hen allemaal met elkaar verbindt. Vraag 2. Waar past ME/cvs tussen andere soorten hypo-metabolische toestanden of syndromen? Alle dieren hebben manieren om te reageren op veranderingen in omstandigheden in de omgeving die de overleving bedreigen. Wij ontdekten dat er een opmerkelijke uniformiteit is bij deze cellulaire reactie, ondanks de vele uitlokkende factoren die het kan veroorzaken. Wij hebben de term cell danger response (CDR) [reactie van een cel op gevaar] gebruikt om de chemische kenmerken te beschrijven die ten grondslag liggen aan deze reactie. Historische 2
3 veranderingen in de seizoensafhankelijke beschikbaarheid van calorieën, microbiële pathogenen, vochttekort en andere omgevingsprikkels, hebben ons er van verzekerd dat we allemaal honderden tot duizenden genen hebben geërfd die onze voorouders gebruikten om al deze omstandigheden te overleven. Het lichaam reageert anders op de afwezigheid van hulpbronnen (bijv. caloriebeperking of hongersnood) dan op de aanwezigheid van pathogenen en toxines, We kunnen twee reacties classificeren: een eenstapsreactie op de afwezigheid van hulpbronnen, en een tweestaps proces in de reactie op de aanwezigheid van een bedreiging. Beide reacties worden voltooid door een terugkeer naar een normaal metabolisme en functioneren. Als de hulpbronnen ernstig beperkt zijn of afwezig, wordt er voorbijgegaan aan de volledige CDR en de toestroom van voedingsstoffen door het metabolisme wordt verminderd om beperkte hulpbronnen te behouden in een poging om de hongersnood te overleven. Dit wordt vaak een calorie beperkende reactie genoemd. Aan de andere kant, als de cel een actieve virale, bacteriële of schimmel-aanval het hoofd moet bieden, of bepaalde soorten parasitaire infecties, ernstig fysiek trauma of zelfs een chronisch psychisch trauma (hetgeen een vergelijkbare chemische verandering veroorzaakt in het metabolisme) activeert dit de tweestaps reactie. De eerste stap is om acuut de CDR te activeren. Aangeboren immuniteit en inflammatie worden gereguleerd door de metabolische kenmerken van de CDR. Activatie van de CDR stelt een krachtige aaneenschakeling in werking van reacties die sterk worden gedirigeerd om de bedreiging te bevechten. Deze zijn op maat gemaakt om de cel te verdedigen tegen ofwel pathogenen binnen in de cel ofwel pathogenen buiten de cel, het pathogeen te doden en te ontmantelen, de schade te beperken en te repareren, de ontmoeting op te slaan in het metabolische en immunologische geheugen, de CDR te stoppen en om te genezen. In de meeste gevallen is deze strategie effectief en wordt het normale metabolisme hersteld na een paar dagen of weken van ziekte, en is het herstel voltooid na een paar weken of maanden. Bijvoorbeeld, slechts een klein percentage van de mensen die acuut geïnfecteerd zijn met het Epstein-Barr virus (EBV) of het humaan herpes virus (HHV-6), of met de ziekte van Lyme, ontwikkelt daarna chronische symptomen. Als de CDR actief blijft kunnen vele soorten chronische complexe ziekten voorkomen. In het geval van ME/cvs, als de CDR vastloopt, of niet in staat is om een gevaar het hoofd te bieden, komt er een tweede stap bij die een soort belegeringsmetabolisme inhoudt, die hulpbronnen verder weg leidt van de mitochondriën en belangrijke metabolieten apart zet of overboord gooit en bijkomende factoren, om hen niet meer beschikbaar te laten zijn voor een binnenvallend pathogeen of handelt om toxines af te zonderen om de systemische blotstelling te beperken. Dit heeft het effect van verdere versteviging van de hypo-metabolische toestand. Als de hypo-metabolische reactie op bedreigingen meer dan 6 maanden lang aanhoudt, kan het ME/cvs veroorzaken en leiden tot chronische pijn en handicap. Metabolomica biedt ons een manier om deze reactie objectief te karakteriseren en een manier om de chemische reactie te volgen op nieuwe behandelingen in systematische klinische studies. Vraag 3: U spreekt over een chemische handtekening die vergelijkbaar is met een toestand van winterslaap. Welk soort dieren vertoont een vergelijkbare handtekening in winterslaap? Ik zou de term winterslaap niet gebruiken om ME/cvs te omschrijven. Mensen gaan niet in winterslaap. Winterslaap is er slechts één van een handvol hypometabolische toestanden die is bestudeerd bij verschillende dieren. Er zijn vele andere die namen hebben als dauer, 3
4 diapause, verdoving (torpor), zomerslaap (estivation), caloriebeperking, etc. Veel soorten stress uit de omgeving zullen het hypometabolisme uitlokken bij mensen, In onze ervaring is de metabolische handtekening van dauer meer vergelijkbaar met ME/cvs dan enkele van de andere hypo-metabolische toestanden die bestudeerd zijn. Eėn van de belangrijkste punten van onze metabolische studie naar ME/cvs was om andere wetenschappers nieuw gereedschap te geven om al deze hypo-metabolische toestanden, ontwikkelingsstadia, en syndromen te analyseren, zodat de overeenkomsten en verschillen objectief bestudeerd kunnen worden en rationele nieuwe therapieën kunnen worden ontwikkeld. Vraag 4: Zijn mannen en vrouwen echt zo verschillend bij ME/cvs? Ja. Ongeveer 40-50% van alle metabolieten die wij hebben gemeten met onze methode hebben een verschillende normale concentratie bij mannen en vrouwen. Dit houdt helemaal geen verband met testosteron en oestrogeen. Letterlijk honderden metabolieten worden afgesteld op verschillende concentraties bij mannen en vrouwen. Op het niveau van de paden ontdekten we dat mannen en vrouwen 9 (45%) van de 20 biochemische paden deelden die verstoord waren bij ME/cvs patiënten. Elf paden (55%) waren prominenter aanwezig bij mannen of vrouwen. We dat om metabolomica op de juiste manier toe te passen, je een adequaat aantal op leeftijd en sekse gematchte controles moet hebben. Als gezonde mannen en vrouwen bij elkaar worden gevoegd als controles, is de kracht om metabolische verschillen te zien bij ME/cvs en vele andere ziekten erg verminderd. Evenzo verschilt het metabolisme van een man van 25 jaar van dat van een man van 35 jaar en overduidelijk van dat van ene vrouw van 25 jaar. In elk decennium van het leven zijn er vele metabolische veranderingen die voorkomen als onderdeel van een normale ontwikkeling en veroudering. Als de juiste op leeftijd en sekse gematchte controle-proefpersonen worden gebruikt, is metabolomica één van de krachtigste nieuwe gereedschappen die beschikbaar zijn voor artsen en wetenschappers om chronische complexe ziekten te bestuderen. Vraag 5: Hoe staan de metabolische veranderingen die u identificeerde bij ME/cvs in verband met de recente interesse in epigenetica en methylatie-paden? Alle co-valente chemische wijzigingen van DNA en histonen die gen-expressie reguleren zijn het gevolg van metabolische veranderingen die worden aangestuurd door mitochondriën. Bijvoorbeeld, alle DNA en histonen methylatie hangt af van de beschikbaarheid van SAdenosylmethione (SAMe). Fosforyleringsreacties hangen af van de beschikbaarheid van ATP. Acetylering hangt af van de beschikbaarheid van Acetyl-CoA. De-methylering hangt af van de beschikbaarheid van zuurstof en alpha-ketoglutaraat. Andere de-methyleringsreacties vereisen de beschikbaarheid van FAD+ en genereren peroxide. De-acetylatie hangt enkel af van de beschikbaarheid van NAD+. DNA ADP-ribosylatie hangt ook af van de beschikbaarheid van NAD+. De activiteit van de hoofd brandstof reguleerder AMP hangt af van de opbouw van AMP of de de novo purine biosynthese intermediate AICAR (aminiomidazole carboxamide ribotide). mtor is een andere belangrijke barometer van de cellulaire brandstoftoestand. mtor activiteit vereist de beschikbaarheid van leucine. Al deze metabolieten die epigenetica en genexpressie aansturen worden voornamelijk bestuurd door mitochondriaal metabolisme. Dit is logisch omdat alle cellulaire activiteiten moeten reageren op plaatselijke beschikbaarheid van hulpbronnen en flexibel moeten blijven om te reageren op potentiele bedreigingen die de cellulaire gezondheid veranderen en mitochondriën zijn de voornaamste toezichthouders en bestuurders van het cellulaire metabolisme. 4
5 Met betrekking tot cytoplasmische methyleringsreacties waarbij foliumzuur en B12 metabolisme betrokken zijn, spelen mitochondriën ook een sleuterol bij het reguleren van de afgifte van formiaat, de balans van NADHP en NADP+, NADH en NAD+, FADH2 en FAD+, propionyl-coa en succinylcoa en glycine en serine, Uiteindelijk beïnvloeden al deze mitochondriale reacties het getij van substraten die beschikbaar zijn voor methionine, cysteine, glutathion en taurine metabolisme. Eb en vloed van deze metabolieten bepalen de balans tussen het overleven en de dood van de cel, epigenetische wijzigingen en genexpressie besturend. Deze reacties worden in figuur S6 van de bijlage van ons paper online geïllustreerd. Vraag 6: Op welke manier zouden uw resultaten kunnen helpen bij de behandeling van ME/cvs? Dit eerste paper was niet gericht op behandeling. Echter metabolomica onthult een nieuw venster naar de onderliggende biologie van ME/cvs die ons erg hoopvol maakt dat effectieve behandelingen spoedig zullen worden ontwikkeld en getest in goed gecontroleerde klinische studies. Metabolomica zal een belangrijk onderdeel zijn van elke klinische studie naar nieuwe behandelingen voor ME/cvs. Het zal ook een belangrijke rol spelen in het analyseren van overeenkomsten en verschillen van klassieke laboratorium modellen van hypo-metabolische toestanden zoals dauer. Met hoop voor iedereen, Linda Linda Tannenbaum Open Medicine Foundation Vertaling van de Open Medicine Foundation nieuwsbrief van 30 augustus 2016 Vertaling ME/cvs Vereniging 5
Samenvatting voor niet-ingewijden
Het immuun systeem Het immuun systeem is erg complex en vele celtypes dragen bij aan de bescherming tegen virussen en bacteriën. Voor het begrip van dit proefschrift zijn vooral de T cellen van belang.
Nadere informatieDe uithongeringsziekte? Metabolomics komt samen met ME/cvs in Australië
14 november 2016 De uithongeringsziekte? Metabolomics komt samen met ME/cvs in Australië De pathologische aard van de vermoeidheid die ervaren wordt door ME/cvs-patiënten is zijn onverklaarbare hardnekkigheid,
Nadere informatieSamenvatting. Figuur 1. Een T cel gemedieerde immuun response. APC: antigen presenterende cel; Ag: antigen; TCR: T cel receptor.
Samenvatting Het immuunsysteem Het menselijke lichaam bevat een uniek systeem, het immuunsysteem, wat ons beschermt tegen ongewenste en schadelijk indringers (ook wel lichaamsvreemde substanties of pathogenen
Nadere informatieAnti-misselijkheids medicijn helpt cellen met de ziekte van Huntington (ZvH) mutatie gezond te blijven op een verrassende manier
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. Anti-misselijkheids medicijn helpt cellen met de ziekte van Huntington
Nadere informatieMitochondriën en oxidatieve stress
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. Ons richten op oxidatieve stress bij de ziekte van Huntington Celschade
Nadere informatieCover Page. Author: Slieker, Roderick Title: Charting the dynamic methylome across the human lifespan Issue Date:
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/45888 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Slieker, Roderick Title: Charting the dynamic methylome across the human lifespan
Nadere informatieNiet-technische samenvatting Algemene gegevens. 2 Categorie van het project
Niet-technische samenvatting 2015246 1 Algemene gegevens 1.1 Titel van het project Het ontrafelen van de rol die darmflora speelt in het ontstaan van hart- en vaatziekten 1.2 Looptijd van het project 1.3
Nadere informatieIets in het bloed. Fluge & Mella
30 april 2019 Iets in het bloed Opmerkelijk genoeg hebben vier onafhankelijke groepen nu bewijs gevonden dat een factor in het bloed het celmetabolisme/mitochondriën in ME/CVS kan beïnvloeden en het effect
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting Het ontwikkelen van een nieuw geneesmiddel is een langdurig en kostbaar proces. Een belangrijke reden voor het stoppen van de ontwikkeling van een kandidaat-geneesmiddel is het
Nadere informatieChapter 9. Nederlandse samenvatting
Chapter 9 Nederlandse samenvatting 150 Samenvatting NEDERLANDSE SAMENVATTING De natuurlijke afweer van het lichaam wordt verzorgd door het immuunsysteem. Zonder immuunsysteem zouden pathogenen zoals virussen
Nadere informatieSamenvatting De kleurverandering van bladeren is een van de opvallendste kenmerken van de herfst voordat ze afsterven en afvallen. Tijdens de herfst worden de bouwstoffen die aanwezig zijn in het blad
Nadere informatieDe overeenkomsten tussen de ziekte van Parkinson en de ziekte van Huntington
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. Succesvolle gentherapiestudie bij de ziekte van Parkinson geeft
Nadere informatieImmuunreactie tegen virussen
Samenvatting Gedurende de laatste eeuwen hebben wereldwijde uitbraken van virussen zoals pokken, influenza en HIV vele levens gekost. Echter, vooral in de westerse wereld zijn de hoge sterftecijfers en
Nadere informatieUpdate over ME/cvs onderzoek door Ron Davis
23 februari 2017 Update over ME/cvs onderzoek door Ron Davis Dr Ron Davis presenteert een ME/cvs update vanuit zijn lab in het Stanford Genome Technology Center. Het Centrum heeft significante doorbraken
Nadere informatieSamenvatting. Chapter 8
Samenvatting Chapter 8 154 Het dopaminerge systeem is betrokken bij de controle over een heel scala aan fysiologische functies, variërend van motorische activiteit tot de productie van hormonen en het
Nadere informatieSnel en effectief ingrijpen dankzij ziekte-overstijgend immunologisch onderzoek. Een betere aanpak van chronische ziekten
Snel en effectief ingrijpen dankzij ziekte-overstijgend immunologisch onderzoek Een betere aanpak van chronische ziekten Samenvatting Het probleem Door de vergrijzing van de bevolking groeit het aantal
Nadere informatieNederlandse samenvatting. (summary in Dutch)
(summary in Dutch) Type 2 diabetes is een chronische ziekte, waarvan het voorkomen wereldwijd fors toeneemt. De ziekte wordt gekarakteriseerd door chronisch verhoogde glucose spiegels, wat op den duur
Nadere informatieNEDERLANDSE SAMENVATTING
NEDERLANDSE SAMENVATTING Analyse van chromosomale afwijkingen in gastrointestinale tumoren In het ontstaan van kanker spelen vele moleculaire processen een rol. Deze processen worden in gang gezet door
Nadere informatieDe Tijger Ontwaakt: Workshop Somatic Experiencing. Effecten van Trauma. Slang of touw?: automatische reacties. Congres Vitaliteit en (Zelf)coaching
Congres Vitaliteit en (Zelf)coaching De Tijger Ontwaakt: Workshop Somatic Experiencing traumaverwerking volgens Dr. Peter A. Levine Spreker: Sybren Post traumahealing.org of traumahealing.eu 1 Effecten
Nadere informatieOmschakelen: verschillen in het ZvH gen beïnvloeden start symptomen De storm voorspellen
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. Omschakelen: verschillen in het ZvH gen beïnvloeden start symptomen
Nadere informatieVEELGESTELDE VRAGEN OVER... Classificatie van ataxie
VEELGESTELDE VRAGEN OVER... Classificatie van ataxie Patiënten stellen vaak de bekende vraag: 'Welke type ataxie heb ik?' Dit document is bedoeld om patiënten, families en hun zorgverleners enige basisinformatie
Nadere informatieNederlandse samenvatting (Dutch summary)
Nederlandse samenvatting (Dutch summary) 1 Vroeggeboorte na antenatale inflammatie bronchiale hyperreactiviteit als onderliggende oorzaak van Vroeggeboorte Over vroeggeboorte, ook wel prematuriteit genoemd,
Nadere informatieVertraagt een hoge dosis creatine het begin van de Ziekte van Huntington? Waarom creatine?
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. Vertraagt een hoge dosis creatine het begin van de Ziekte van Huntington?
Nadere informatiete onderscheiden valt van FSHD (FSHD2). Omdat deze patiënten echter meer dan 10 D4Z4 repeats hebben kon eerder de diagnose van FSHD in een DNA test
SAMENVATTING Facioscapulohumerale spierdystrofie (FSHD) is een erfelijke spierziekte die wordt gekenmerkt door verzwakking van de aangezichtspieren (facio), de spieren rond de schouderbladen (scapulo)
Nadere informatieME/CVS Myalgische Encefalomyelitis/Chronisch Vermoeidheidssyndroom Een grote crisis voor de volksgezondheid waar de meeste mensen niets over weten
Slide 1: Open Medicine Foundation End ME/CFS Worldwide Tour 2018 Samenwerkend onderzoek versnellen Toonaangevend onderzoek. Het bieden van hoop. Slide 2: ME/CVS Myalgische Encefalomyelitis/Chronisch Vermoeidheidssyndroom
Nadere informatieBelangrijkste virusjager vindt biomarkers, maar weinig virussen in groot ME/cvs onderzoek
29 november 2013. Belangrijkste virusjager vindt biomarkers, maar weinig virussen in groot ME/cvs onderzoek Een onverwachte presentatie We zullen zeer binnenkort gegevens over cytokine-biomarkers presenteren.
Nadere informatieHoe kijken we naar het DNA van een patiënt?
Hoe kijken we naar het DNA van een patiënt? Ies Nijman UMC Utrecht Dept of Genetics, Centre for Molecular Medicine Center for Personalized Cancer Treatment (CPCT), Hartwig Medical Foundation 1994 DNA sequenties,
Nadere informatieFosfodiesterase inhibitoren: nieuwe ZvH medicijnen die spoedig de testfase in gaan. Fosfo-di-watte? fosfodiësterase remmers
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. Fosfodiesterase inhibitoren: nieuwe ZvH medicijnen die spoedig de
Nadere informatieMuisstudies en de ZvH
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. ZvH muizen brengen een nuttige mislukking Kan medicijnenstudie die
Nadere informatieHoofdstuk 2 Hoofdstuk 3
Samenvatting 11 Samenvatting Bloedarmoede, vaak aangeduid als anemie, is een veelbesproken onderwerp in de medische literatuur. Clinici en onderzoekers buigen zich al vele jaren over de oorzaken en gevolgen
Nadere informatieGenen, eiwitten en functies
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. De buurt in kaart brengen: Huntingtine's nieuwe eiwitpartners Studie
Nadere informatieSamenvatting. Samenvatting
Samenvatting Introductie Wat zijn T cellen? T cellen zijn witte bloedcellen die een cruciale rol spelen bij het beschermen tegen ziekteverwekkers zoals virussen en bacteriën. Dit doen zij door middel van
Nadere informatieSamen op weg: communicatie met kinderen en jongeren met SOLK. Voorbij de scheiding tussen lichaam en geest. Yvette Krol, klinisch psycholoog,
Samen op weg: communicatie met kinderen en jongeren met SOLK. Voorbij de scheiding tussen lichaam en geest. Yvette Krol, klinisch psycholoog, Deventer Ziekenhuis Ingeborg Visser, GZ-psycholoog i.o. tot
Nadere informatieNiet-technische samenvatting 2015245. 1 Algemene gegevens. 2 Categorie van het project
Niet-technische samenvatting 2015245 1 Algemene gegevens 1.1 Titel van het project De rol van Nucleaire Hormoon Receptoren in de regulatie van het glucose- en lipidemetabolisme en de ontwikkeling van type
Nadere informatieDe waarde van DNA. Center for Molecular Medicine Hartwig Medical Foundation. UMC Utrecht Amsterdam
De waarde van DNA Prof dr ir Edwin Cuppen Hoogleraar Humane Genetica Directeur Center for Molecular Medicine Hartwig Medical Foundation UMC Utrecht Amsterdam Wat is DNA? DeoxyriboNucleic Acid (Desoxyribonucleïnezuur)
Nadere informatieCHAPTER 10. Nederlandse samenvatting
CHAPTER 10 Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting Al sinds mensenheugenis is het mensen opgevallen dat infectieziekten bij de ene persoon veel ernstiger verlopen dan bij de andere. Terwijl
Nadere informatieNederlandse samenvatting.
. 10 Nederlands samenvatting Uit cijfers van de Hartstichting blijkt dat bijna 1 op de 3 Nederlanders sterft aan een hart- of vaatziekte (HVZ). Daarmee is het een van de voornaamste doodsoorzaken in Nederland.
Nadere informatieantidepressivum, rat, overerfbaar, mechanismen, gedrag
1 Algemene gegevens 1.1 Titel van het project Effecten van het antidepressivum vortioxetine op hersenmechanismen in genetische diermodellen voor depressie 1.2 Looptijd van het project 1.3 Trefwoorden (maximaal
Nadere informatieGewoon moe of toch niet zo gewoon?
LATER voor LATER Gewoon moe of toch niet zo gewoon? Jacqueline Loonen Guido Haex 31-10-2015 Gewoon moe? Wat is vermoeidheid? Vermoeidheid is een subjectief gevoel. Bij gezonde personen is vermoeidheid
Nadere informatieVetverbranding in de hersenen?
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. Kan een synthetische olie helpen om de hersenen van voedsel te voorzien
Nadere informatieBiotransformatie en toxiciteit van
Biotransformatie en toxiciteit van paracetamol 062 1 Biotransformatie en toxiciteit van paracetamol Inleiding Paracetamol is het farmacologisch actieve bestanddeel van een groot aantal vrij en op recept
Nadere informatieVitamine D3 biologisch inactief vit D 25(OH)D Calcitriol biologisch actieve vit D 1,25(OH)2D
Vitamine D3 biologisch inactief vit D 25(OH)D Calcitriol biologisch actieve vit D 1,25(OH)2D de inflammatie & infectie connectie Altijd samen! bepalen met bloedonderzoek! De afgelopen jaren is er steeds
Nadere informatieTentamen Biochemie, onderdeel Abrahams, 2e jaar MST,
Tentamen Biochemie, onderdeel Abrahams, 2e jaar MST, 26-09-2014 1. Tijdens fotosynthese ontstaat O 2. Uit welke grondstof(fen) wordt dit O 2 gevormd? De reactie vereist energie. Hoeveel moleculen ATP worden
Nadere informatieNederlandse samenvatting. Inleiding
Nederlandse samenvatting 157 Inleiding Het immuunsysteem (afweersysteem) is een systeem in het lichaam dat werkt om infecties en ziekten af te weren. Het Latijnse woord immunis betekent vrijgesteld, een
Nadere informatieIedereen ervaart wel eens lichamelijke klachten. Soms is hiervoor een duidelijke oorzaak, zoals een beschadiging of een ontsteking, maar vaak is er ge
LEKENSAMENVATTING Iedereen ervaart wel eens lichamelijke klachten. Soms is hiervoor een duidelijke oorzaak, zoals een beschadiging of een ontsteking, maar vaak is er geen duidelijke medische verklaring
Nadere informatieSamenvatting. Nederlandse samenvatting
Page 143 Samenvatting Onder normale omstandigheden inhaleert een volwassen menselijke long zo n 11.000 liter lucht per dag. Naast deze normale lucht worden er ook potentieel toxische stoffen en micro-organismen,
Nadere informatieVoeding en personalized prevention
Voeding en personalized prevention Dr. Simone G.J. van Breda Afdeling Toxicogenomics, Universiteit Maastricht 17 mei 2018. Inhoud Personalized nutrition Het meten van gezondheid in relatie tot voeding
Nadere informatieHoofdstuk 2 Hoofdstuk 3 Hoofdstuk 4. Hoofdstuk 3 Hoofdstuk 4
Samenvatting SAMENVATTING 189 Depressie is een veelvoorkomende psychische stoornis die een hoge ziektelast veroorzaakt voor zowel de samenleving als het individu. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO)
Nadere informatieNieuwe experimenten verduidelijken de rol van SIRT1 bij de ziekte van Huntington ZvH - maar doen zij dit eigenlijk wel?
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. Nieuwe experimenten verduidelijken de rol van SIRT1 bij de ziekte
Nadere informatiehoofdstuk 11 9/21/00 1:12 PM Pagina 203 Samenvatting in het Nederlands
hoofdstuk 11 9/21/00 1:12 PM Pagina 203 Samenvatting in het Nederlands hoofdstuk 11 9/21/00 1:12 PM Pagina 204 204 SAMENVATTING IN HET NEDERLANDS Inleiding Het humaan immuundeficiëntie virus (HIV) is de
Nadere informatieVan mutatie naar ziekte
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. Een nieuw antilichaam onthult toxische delen van het huntingtine
Nadere informatieHet Asyra IDT systeem is de nieuwste ontwikkeling. Welkom in de 21 eeuw van de gezondheid
DE ASYRA IDT (IDT staat voor Integrale Diagnose Therapie) Het Asyra IDT systeem is de nieuwste ontwikkeling. Welkom in de 21 eeuw van de gezondheid Dit is een uniek, volautomatisch systeem dat betrouwbaar
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/47897 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: He, M. Title: Systems diagnosis of chronic diseases, explored by metabolomics
Nadere informatieGedreven door het innerlijke
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. Een foute filter? Veranderingen in het bloedvatensysteem als gevolg
Nadere informatieGewichtsverlies bij Huntington patiënten
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. Mollige muizen wijzen op het belang van de hypothalamus bij de ziekte
Nadere informatieLesgeven aan getraumatiseerde kinderen
Lesgeven aan getraumatiseerde kinderen AIT Studiedag 21 november 2016 Leony Coppens Klinisch psycholoog Programma Trauma: wat is het en welke vormen zijn er? Gevolgen van vroegkinderlijk trauma op de ontwikkeling
Nadere informatieNEDERLANDSE SAMENVATTING
NEDERLANDSE SAMENVATTING 188 Type 1 Diabetes and the Brain Het is bekend dat diabetes mellitus type 1 als gevolg van hyperglykemie (hoge bloedsuikers) kan leiden tot microangiopathie (schade aan de kleine
Nadere informatieSamenvatting 149. Samenvatting
Samenvatting Samenvatting 149 Samenvatting Constitutioneel eczeem is een chronische ontstekingsziekte van de huid gekenmerkt door rode, schilferende en bovenal jeukende huidafwijkingen. Onder de microscoop
Nadere informatieVAN ZORG NAAR PREVENTIE
VAN ZORG NAAR PREVENTIE Jaap van der Stel Jaap van der Stel Lector GGz Hogeschool Leiden Brijder-Parnassia GGZ ingeest Legitimatie psychische gezondheidszorg Legitimiteit van de psychische gezondheidszorg
Nadere informatieDutch summary. Mitochondriaal dysfunctioneren in multiple sclerosis
Mitochondriaal dysfunctioneren in multiple sclerosis Multiple sclerose (MS) is een ingrijpende aandoening van het centraal zenuwstelsel en de meest voorkomende oorzaak van niet-trauma gerelateerde invaliditeit
Nadere informatieGeen energie, moe, ernstig vermoeid, uitgeput Bij (ex) oncologische patienten. Joyce Vermeer 21 September 2018
Geen energie, moe, ernstig vermoeid, uitgeput Bij (ex) oncologische patienten Joyce Vermeer 21 September 2018 Oefening Ga eens met je blik naar binnen Let op de beweging van je adem. Hoe is het eigenlijk
Nadere informatieSamenvatting. Chapter12
Samenvatting Chapter12 Coinfectie met Mycobacterium Tuberculose tijdens HIV-infectie is een groot probleem in de derde wereld, daar dit leidt tot een grotere sterfte. (hoofdstuk I) In de studies beschreven
Nadere informatieWetenschappelijk onderzoek naar Q- koorts
Wetenschappelijk onderzoek naar Q- koorts Mede dankzij de steun van Q- support vindt er onderzoek naar Q- koorts plaats. Q- support heeft 2 miljoen van haar budget uitgegeven aan ondersteuning van wetenschappelijk
Nadere informatieCover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/20183 holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/20183 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Rooden, Stephanie Maria van Title: Clinical patterns in Parkinson s disease Date:
Nadere informatieJos van Erp Psycholoog / Beleidsadviseur De Hart&Vaatgroep / Hartstichting j.v.erp@hartstichting.nl. Stress en hart- en vaatziekten
Jos van Erp Psycholoog / Beleidsadviseur De Hart&Vaatgroep / Hartstichting j.v.erp@hartstichting.nl Stress en hart- en vaatziekten Indeling Het stressmechanisme Psychologische stress Stress en het ontstaan
Nadere informatieWaarom biomarkers nodig zijn
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. Nieuwe studie toont aan dat voorgestelde ziekte van Huntington 'biomarker'
Nadere informatieNEDERLANDSE SAMENVATTING
NEDERLANDSE SAMENVATTING 213 Primaire ciliaire dyskinesie (PCD) is een zeldzame erfelijke aandoening waarbij de trilharen die de luchtwegen bekleden niet goed werken. Trilharen hebben als functie om het
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting 157 N ederlandse samenvatting Nederlandse Samenvatting 158 Nederlandse samenvatting Het aantal gevallen van huidkanker, waaronder melanoom, neemt nog steeds toe in de westerse
Nadere informatieBeleef de mooiste momenten van uw leven nog langer en intensiever met de gepatenteerde natuurlijke formule van Prelox
TO MAKE LOVE LONGER B ETTE R Beleef de mooiste momenten van uw leven nog langer en intensiever met de gepatenteerde natuurlijke formule van Prelox TM Prelox helpt u langer en intensiever van uw intieme
Nadere informatieBiofotonen en de regulering van het lichaam met Prof. Fritz-Albert Popp van het International Institute of Biophysics in Neuss, Duitsland.
Biofotonen en de regulering van het lichaam met Prof. Fritz-Albert Popp van het International Institute of Biophysics in Neuss, Duitsland. In de andere twee testen werd duidelijk dat de stem de activiteit
Nadere informatieAltijd moe... Jochem Verdonk
Altijd moe... Jochem Verdonk Onderwerpen Wat is ME/CVS? Soorten vermoeidheid Gevolgen vermoeidheid Omgaan met vermoeidheid Leven met vermoeidheid Tips Wat is ME/CVS? ME: Myalgische Encefalomyelitis myalgisch:
Nadere informatieRaeka Aiyar, PhD, Symposium Moderator Stamcellen en de toekomst van de geneeskunde.
Raeka Aiyar, PhD, Symposium Moderator Stamcellen en de toekomst van de geneeskunde. https://youtu.be/r6bpio7l_yq OK, er zijn wat emotionele speeches geweest. Ik was daar niet helemaal klaar voor. Ik ben
Nadere informatieWat u zou moeten weten over MabThera
De Europese gezondheidsautoriteiten hebben bepaalde voorwaarden verbonden aan het in de handel brengen van het geneesmiddel MabThera. Het verplicht plan voor risicobeperking in België, waarvan deze informatie
Nadere informatieGene silencing samenvatting
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. Gene silencing zet een doelgerichte stap voorwaarts Doelgerichte
Nadere informatieDe puzzel MS oplossen
De puzzel MS oplossen Een korte inleiding in MS Wat is het VUmc MS Centrum Amsterdam Wat voor MS-onderzoek wordt er gedaan Wat is MS? Chronische ziekte van het centraal zenuwstelsel Auto-immuunziekte,
Nadere informatieKANKER EN KANKERONDERZOEK
DE GEMENE DELER KANKER EN KANKERONDERZOEK Naam: Klas: Datum: INLEIDING Kanker is een veelvoorkomende ziekte. Bijna een derde van de Nederlanders krijgt er vroeg of laat zelf mee te maken. Op dit moment
Nadere informatieWaarom willen we vroege veranderingen vinden in de hersenen van mensen met de ZvH?
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. Zoetigheden: Ziekte van Huntington hersenen gebruiken suiker anders
Nadere informatieNederlandse Samenvatting
Nederlandse Samenvatting De nadelige gezondheidsrisico s/gevolgen van roken en van depressie en angststoornissen zijn goed gedocumenteerd, en deze aandoeningen doen zich vaak tegelijkertijd voor. Het doel
Nadere informatieSamenvatting. Samenvatting
Samenvatting Schistosomen en het immuunsysteem van de gastheer De parasieten van de schistosoma familie zoals Schistosoma mansoni en Schistosoma haematobium veroorzaken de ziekte schistosomiasis, ook wel
Nadere informatieStand van het Onderzoek naar Dementie en Alzheimer
Stand van het Onderzoek naar Dementie en Alzheimer Christine Van Broeckhoven Neurodegeneratieve Hersenziekten Groep, Department Moleculaire Genetica, VIB, Laboratorium voor Neurogenetica, Instituut Born-Bunge,
Nadere informatiePotentiële biomarkers in de Natural Killer (NK)-cellen van patiënten met ME/cvs
20 mei 2016 Potentiële biomarkers in de Natural Killer (NK)-cellen van patiënten met ME/cvs MicroRNA s als potentiële biomarkers in de NK-cellen van patiënten met ME/cvs Diagram van het process van mirna
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/21710 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Buurma, Aletta Title: On the pathology of preeclampsia : genetic variants, complement
Nadere informatieCover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/22544 holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/22544 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Speksnijder, Niels Title: Determinants of psychosis vulnerability : focus on MEF2
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/37233 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Tummers, Bart Title: Human papillomavirus targets crossroads in immune signaling
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/24600 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Mariman, Rob Title: Probiotic bacteria and the immune system : mechanistic insights
Nadere informatieNEDERLANDSE SAMENVATTING. Nederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting 121 Dit proefschrift beschrijft een onderzoek naar nieuwe biomarkers voor het beter classificeren van rectumtumoren. Hoofdstuk 1 betreft een algemene inleiding. Rectum- of endeldarmkanker
Nadere informatieMYCOBACTERIËLE FACTOREN BETROKKEN BIJ GRANULOOMVORMING
Nederlandse samenvatting MYCOBACTERIËLE FACTOREN BETROKKEN BIJ GRANULOOMVORMING Tuberculose Tuberculose (TBC) is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door de bacterie Mycobacterium tuberculosis. Infectie
Nadere informatieVoor een uitdagend en weinig onderzocht doelwit zoals DXS, bleek de strategie om meerdere hit-identificatie en optimalisatie strategieën in parallel
Samenvatting Belangrijke pathogenen zoals Mycobacterium tuberculosis en Plasmodium falciparum, de ziekteverwekkers van respectievelijk tuberculose en malaria, maken gebruik van de 2-Cmethyl-D-erythritol
Nadere informatieBiomarkers voor leeftijdsgebonden maculadegeneratie Afdelingen Oogheelkunde en Genetica Radboudumc, Nijmegen
Biomarkers voor leeftijdsgebonden maculadegeneratie Afdelingen Oogheelkunde en Genetica Radboudumc, Nijmegen Anneke I den Hollander Wat is een biomarker? Een biomarker, of biologische marker, is een meetbare
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/28508 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Peironcely Miguel, Julio Eduardo Title: Automated de novo metabolite identification
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/45885 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Kersten, K. Title: Pulling the strings on anti-cancer immunity Issue Date: 2017-02-07
Nadere informatieWaar gaat de hype eigenlijk over?
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. Is een nieuwe ZvH studie op het juiste spoor? Een recente ZvH dierenstudie
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting De rol van proteïne kinase A in de vorming van galkanaaltjes door levercellen Een mens is opgebouwd uit cellen. Iedere cel is omgeven door een membraan die de inhoud van de cel
Nadere informatieAfsluitende les. Leerlingenhandleiding. DNA-onderzoek en gentherapie
Afsluitende les Leerlingenhandleiding DNA-onderzoek en gentherapie Inleiding In de afsluitende les DNA-onderzoek en gentherapie zul je aan de hand van een aantal vragen een persoonlijke en kritische blik
Nadere informatieWat weten we van de ZvH in China?
Wetenschappelijk nieuws over de Ziekte van Huntington. In eenvoudige taal. Geschreven door wetenschappers. Voor de hele ZvH gemeenschap. Chinees Ziekte van Huntington Netwerk gelanceerd Chinees Ziekte
Nadere informatieVerkoudheid; virale infectie; respiratoir syncytieel virus; vaccins; antivirale middelen
Niet-technische samenvatting 2015107 1 Algemene gegevens 1.1 Titel van het project Dierstudies in het kader van ontwikkeling van medicijnen voor het behandelen en voorkomen van virale infecties aan de
Nadere informatieSAMENVATTING Samenvatting Coeliakie is een genetische aandoening waarbij omgevingsfactoren en meerdere genen bijdragen aan de ontwikkeling van de ziekte. De belangrijkste omgevingsfactor welke een rol
Nadere informatieME/CVS Nr. 2018/07. Samenvatting
ME/CVS Nr. 2018/07 Samenvatting ME/CVS pagina 2 van 5 ME/CVS is een ernstige chronische ziekte, die het functioneren en de kwaliteit van leven van mensen die eraan lijden substantieel beperkt. Patiënten
Nadere informatie