Leerdam, 7 januari 2016 De secretaris, Albert Santing. Jaarverslag 2015

Transcriptie

1 Leerdam, 7 januari 2016 De secretaris, Albert Santing Jaarverslag 2015

2 Inleiding Bij de overgang van de taken van de werkgroep Leerdam Millennium Gemeente begin 2013 is afgesproken dat Team2015 Leerdam na afloop van elk jaar verantwoording aan de gemeente zal afleggen in de vorm van een verslag van de uitgevoerde activiteiten. Met het uitbrengen van dit jaarverslag over 2015 wordt aan deze afspraak voldaan. De acties van Team2015 Leerdam over vorig jaar hebben betrekking op het laatste jaar van het wereldwijde Millenniumprogramma Dat programma gaat uit van de acht doelen, die in 2000 door de regeringsleider van 189 landen zijn vastgelegd. De vraag rijst dan wat is er op dit punt nu na 15 jaar bereikt. Een VN-publicatie uit 2014 wijst uit dat het terugdringen van wereldwijde armoede op schema ligt. Dat goede nieuws betekent dat: extreme armoede sterk is afgenomen 9 van de 10 kinderen naar school gaan, bijna evenveel jongens als meisjes kindersterfte en moedersterfte bijna is gehalveerd 3,3 miljoen sterfgevallen door malaria zijn voorkomen bestrijding van tuberculose, hiv en aids op koers ligt meer mensen schoon drinkwater hebben (89% in 2011) 2 miljard mensen toegang kregen tot veiliger sanitair Wat is Team2015 Leerdam Team2015 Leerdam is een groep Leerdammers, die zich inzet voor de plaatselijke uitvoering van de Millenniumdoelen. De doelen gaan over armoedebestrijding, achterstanden op gebied van onderwijs, gezondheidszorg, verspreiding ziektes als aids en malaria in ontwikkelingslanden, maar ook over een duurzaam leefmilieu en eerlijke handel, schuldverlichting en hulp. De burgemeester van Leerdam heeft het team op 8 februari 2013 geïnstalleerd. Hij is ook onze ambassadeur.

3 Wie zitten er in het Team2015 Het Team2015 bestaat uit betrokken Leerdammers met hart voor de problemen, waarop de Millenniumdoelen zich richten. Mensen met verschillende achtergronden en leeftijden. Eind 2015 bestaat het team uit de volgende personen: Cor Gersen (voorzitter), Albert Santing (secretaris), Frans Niessen, Emre Dursun, Thijs van der Linden, Jonathan de Visser, Ewoud Woudenberg, Martine Visser, Ben Boon, Dijo van der Hek, Jeannette Bijkerk en Liset Nab. Albert Santing heeft in de teamvergadering van 1 september aangegeven dat hij per 1 januari 2016 zijn lidmaatschap van het team wenst te beëindigen. In de vergadering van 7 oktober 2015 is Erwin Donga als zijn beoogde opvolger toegetreden tot het team. Wat is de opdracht aan het Team2015 I. Doelstellingen Bij de overgang van de werkzaamheden van de werkgroep Leerdam Millennium Gemeente heeft de gemeenteraad de opdracht voor het team als volgt geformuleerd: a. bevorderen van bestaande en nieuwe initiatieven ten aanzien van het project Leerdam Millennium Gemeente, waardoor voor het project een breder draagvlak ontstaat binnen de Leerdamse samenleving; b. bevorderen dat in de volle breedte van de Leerdamse samenleving (meer) maatregelen worden genomen op het gebied van duurzaamheid; c. adviseren over het in voorbereiding zijnde gemeentelijke beleid op het gebied van duurzame energie, duurzaam bouwen, duurzaam inkoopbeleid en duurzaam ondernemen; d. op gang brengen van het proces waardoor Leerdam Millennium Gemeente kan doorgroeien naar Leerdam Fair Trade Gemeenten II. Speerpunten Bij het realiseren van de beoogde doelstellingen zou het Team aandacht moeten geven aan de volgende speerpunten: a. Voorlichten burgers b. Betrekken jeugd en jongeren c. Samenbrengen actieve Leerdammers d. Betrekken bedrijfsleven e. Betrekken gemeentelijke organisatie Wat heeft het team in 2015 gedaan In de eerste vergadering van 2015 is hebben wij ons georiënteerd op het werkplan Op basis van dit plan hebben wij in 2015 de volgende acties ondernomen c.q. daaraan deelgenomen: A. Voorlichting en millenniumtips B. Organiseren Repair Café C. De Millenniummarkt D. Stageplaats voor Zambiaans talent Aldrin Sinkala E. Fairtrade Campagne F. Aanschaf douchetimers G. Acties 3 FM Serious Request (Glazen Huis) H. Voorbereiding inzet nieuwe Millenniumdoelen I. Financiële verantwoording

4 De uitvoering van en de betrokkenheid bij de verschillende acties wordt hierna kort beschreven. A. Voorlichting en millenniumtips Het hele jaar door is in de plaatselijke huis-aan-huis bladen dan wel via de gemeentepagina en/of de eigen website voorlichting gegeven over ons werk en de daarmee verband houdende concrete activiteiten. De eigen folder en ander informatiemateriaal is verspreid tijdens de Millenniummarkt op zaterdag kin juni en bij de fairtrade stadsmaaltijd op in september. Vanaf april is er wekelijks een millenniumtip geplaatst op de website van het Team en op de gemeentepagina in de huis-aan-huis krant het Kontakt. Verder verzorgen wij in september samen met de gemeente een speciale pagina over duurzaamheid in het Kontakt. B. Organiseren Repair Café Samen met Kringloop Leerdam organiseren wij in het kader van het project Mensen maken de wijk op dinsdag 3 februari een Repair Café in het gebouw van de wijkvereniging West End. Er worden dit keer 31 artikelen ter reparatie aangeboden, waarvan er 23 kunnen worden hersteld en 8 niet. Op zaterdag 17 oktober is er opnieuw een Repair Café in de Kringloopwinkel aan de Techniekweg. Resultaat van deze dag: aangeboden 43 artikelen, waarvan er 13 kunnen worden gerepareerd. C. Milllenniummarkt Voor de 8 e keer organiseert Team 2015 op zaterdag 13 juni weer een Millenniummarkt in combinatie van de jaarlijkse Vrijmarkt. De Millenniummarkt is bedoeld voor organisaties, instellingen, bedrijven en particulieren, die zich inzetten voor de Millenniumdoelen. Deelnemers dit jaar waren: 1. Stichting Baie Dankie 9. Dorcas Werkgroep Leerdam 2. Vrienden van de Voedselbank 10. Diaconie Geref. kerk (vrijgemaakt) 3. Werkgroep duurzaamheid Kerk aan de Linge 11. Masaï project Irene Thomas 4. Kringloop Leerdam 12. Heerenlanden College 5. Nicaragua-project Lek en Linge 13. Arbeids Centrum Leerdam 6. Handwerkgroep Bethelkerk 14. Wereldwinkel Leerdam 7. Weeskinderenproject Familie Den Braven 15. Team 2015 Leerdam 8. Boekenmarkt Leerdam 16. IJsboerderij Middelbroeck D. Stageplaats voor Zambiaans talent Aldrin Sinkala

5 Team2015 behaalde in 2014 de prijs van de meest inspirerende millenniumgemeente van Nederland. Het daarbij horende geldbedrag heeft het team in een ontwikkelingstraject voor high potentials gestoken. VNG International organiseert al jaren het zogenaamde Talent for local governance programma. Team2015 heeft ingeschreven op het onderwerp burgerparticipatie. De Talentambtenaar Aldrin Sinkala uit Zambia heeft zich hiervoor aangemeld. Voorafgaand aan zijn bezoek aan Leerdam op 15 en 18 juni ontvangt hij twee weken een training bij de Hague Academy in Den Haag. Hierbij gaat het voornamelijk om procesmatige zaken en managerial tools. Aldrin Sinkala is directeur Social Health and Environment in Chililabombwe (een stad van ruim inwoners in het noorden van Zambia vlak bij de grens met de Democratische Republiek Kongo).Hij stuurt 24 medewerkers aan. Zijn grootste uitdaging is de afvalverwerking in zijn stad. Op dit moment wordt, ondanks centrale afvalverzamelplekken, slechts 30% van het afval bij deze plekken ingeleverd. Tijdens zijn bezoek aan Leerdam krijgt hij op het stadskantoor uitleg van diverse ambtenaren over procedures en maatregelen met betrekking tot onze afvalverwerking. Er wordt daarbij nadruk gelegd op afvalscheiding. Het apart inzamelen van papier, plastic, groen, chemische stoffen en het normale afval. In dit verband wordt een bezoek gebracht aan de Milieustraat en het bedrijf Waardlanden in Gorinchem. Door de directie van Waardlanden wordt daarbij een stagetraject voor ambtenaren uit Chililabombwe toegezegd en geattendeerd op de mogelijkheid om expertise vanuit Nederland in te laten vliegen via het zogenaamde PUMproject. Beide opties zullen de komende tijd door Team2015 nader worden onderzocht. Aldin Sinkala brengt verder bezoeken aan de bibliotheek, de Voedselbank, de Wereldwinkel en de Kringloopwinkel. Cor Gersen, voorzitter van ons team, begeleid Aldrin samen met Jeannette Bijkerk, beleidsambtenaar van de gemeente Leerdam door het programma. Er zijn, wederzijds, veel leermomenten. Er wordt gestudeerd op mogelijkheden om de relatie met de Zambiaanse stad verder te ontwikkelen. E. Fairtrade Campagne Leerdam jan 2015 t/m juli 2015 Fairtrade bedrijf van de maand Elke erkende winkel mag 2 keer een gratis advertentie plaatsen in het plaatselijke huis-aan-huis blad. En elke 2 weken een redactioneel artikel over Fairtrade op gemeentelijke pagina in het plaatselijke huis-aan-huis blad.

6 30 maart 2015 Erkenning Fairtrade bedrijven Er is weer 1 winkel en 1 bedrijf erkend. De uitreiking vond plaats op het stadskantoor in bijzijn van de wethouder Bart Bruggeman. 13 juni 2015 Millenniummarkt Een markt met allemaal kramen (zie hiervoor) die iets met één van de millenniumdoelen te maken hebben. Team 2015 staat hier met een kraam om aandacht te vragen voor alle millenniumdoelen, dus ook Fairtrade. Er zijn flyers over de filmmiddag en de taartwedstrijd. Er is een plattegrond van Leerdam met daarop aangegeven welke bedrijven reeds Fairtrade zijn. De Nicaragua-brigade houdt op verzoek van Team2015 een enquête over de Millenniumdoelen onder het publiek. 12 september 2015 Fairtrade Stadsmaaltijd Om het Leerdamse publiek ook meer bij de fairtrade campagne te betrekken is in samenwerking met de Wereldwinkel het idee uitgewerkt van een fairtrade stadsmaaltijd met een koppeling aan de activiteiten van 250 jaar Glasstad, die gepland stonden voor het weekend van 12 en 13 september. Dankzij de steun van verschillende sponsoren kunnen op zaterdag 12 september 250 Leerdammers aanschuiven bij deze door de Culinaire Club Leerdam samengestelde maaltijd bestaande uit verschillende ingrediënten uit het fairtrade assortiment. Vanwege het weer kan de maaltijd helaas niet op het kerkplein in de binnenstad worden gehouden en moet uitgeweken werd naar de aula van het Heerenlanden College.

7 19 september 2015 Eetse Eetse is een jaarlijks terugkerend evenement voor alle Leerdammers om de sociale cohesie in de wijk West te stimuleren. Team 2015 heeft samen met de Wereldwinkel een Fairtrade rijstgerecht bereid met ingrediënten uit de Thaise keuken. Het publiek kan voor een klein bedrag het gerecht nuttigen. 11 oktober 2015 Fairtrade filmmiddag De film Black Gold over de Ethopische koffiehandelaren is vertoont in het plaatselijke stadstheater GO. Na de film Black Gold is er aan elke bezoeker een gratis kopje Fairtrade koffie en/of thee aangeboden. Fairtrade bakwedstrijd (Heel Leerdam Bakt Fairtrade)

8 Inwoners van Leerdam strijden om de lekkerste gebakken Fairtrade taart. De gewonnen taart is een week in productie genomen door een plaatselijke bakker. De jury bestond uit Jacques van Ewijk (3e prijswinnaar Heel Holland Bakt 2014), Edwin Kamper (Bakker de Jager) en Maaike Reinhoudt (Jongerenraad Leerdam). Na de bekendmaking van de uitslag worden de taartpunten van alle deelnemers ter plekke uitgedeeld aan het publiek om lekker bij de koffie of thee op te eten. Erkenning Fairtrade bedrijven Tijdens de Fairtrade dag worden er weer 2 bedrijven erkend. De uitreiking van de awards is gebeurd door wethouder Van der Leij. 6 t/m 10 november 2015 Fairtrade projectweek voor basisschool Koningin Wilhelmina Voor de basisschool is een Fairtrade projectweek ontwikkeld. De Koningin Wilhelminaschool heeft 2 digitale lessen van Max Havelaar over Eerlijke handel behandeld. Hiernaast is de wereldwinkel op bezoek geweest in de school, is er een Fairtrade lied gezongen, is er een nieuwsbegrip gemaakt over eerlijke Chocolade, is er een Fairtrade dorp geknutseld en zijn er Fairtrade producten meegenomen. En als afsluiting is er een Fairtrade schoolontbijt.

9 F. Aanschaf douchetimers Half december wordt de in Parijs gehouden klimaatconferentie in Parijs succesvol afgesloten. De ambities, die daarin naar voren komen zullen zo geven deskundigen aan - de hele samenleving raken. Het zal daarbij niet alleen gaan om inspanningen van overheden en bedrijven. Ook van consumenten wordt op individueel niveau het nodige verwacht. Zuinig omgaan met energie, gas en water en de daarmee gepaard vermindering van CO2-uitstoot zullen belangrijke thema s worden. Ten tijde van de klimaatconferentie dient zich voor Team2015 een aansprekende mogelijkheid voor om op deze thema s in te spelen. Er wordt contact gezocht met het in Utrecht gevestigde kantoor van FairClimateFund. FairClimateFund is een sociale onderneming gericht op het investeren in klimaatprojecten op huishoudelijk niveau in ontwikkelingslanden. De projecten voldoen aan de internationaal erkende standaarden en gaan klimaatverandering veroorzaakt door menselijk handelen tegen. Wij spreken met FairClimate Fund af dat zij aan ons douchetimers in de vorm van een zandloper leveren tegen een bedrag van 1,-- per stuk. Wij zullen die in 2016 onder meer uitzetten bij de Leerdamse scholen. Met zo n timer kan per douchebeurt (van 8 naar 5 minuten) jaarlijks liter water worden bespaard en 90m3 gas, waardoor de CO2 uitstoot met 161 kilogram per jaar wordt verminderd. In geld scheelt het gebruik van de timer in een huishouden per douchebeurt op jaarbasis 80 euro aan energie- en waterkosten. FairClimateFund op haar beurt investeert met de vergoeding voor de timers in een biogas-project in India, waardoor 24 huishoudens in India een jaar lang op biogas kunnen koken. Het biogas-project is een duurzamer en gezonder alternatief voor de bestaande hout- en kerosineoventjes. Verder levert het economische voordelen en een bijdrage aan het afvalprobleem op. Er zullen daardoor er minder gezondheidsproblemen ontstaan, die gerelateerd zijn aan de onhygiënische omstandigheden wegens afval in en om het huis. Ook zal er sprake zijn van minder milieuvervuiling en een daling van 2,78 ton CO2 per jaar ten opzichte van een installatie, die op kerosine of hout wordt gestookt. G. Actie 3 FM Serious Request (Glazen Huis) Voor de derde keer zetten de jongeren uit ons team zich dit jaar opnieuw voor de actie van het Rode Kruis en 3 FM Serious Request. Dit keer vraagt de actie aandacht jongeren in oorlogs- en conflictgebieden. Opnieuw wordt er op het kerkplein in de binnenstad een eigen glazen huis ingericht. Dit keer is er voor gekozen om de actie te combineren met kerstmarkt van de Leerdamse Ondernemers Vereniging in het weekend van 10, 11 en 12 december. Gedurende deze markt staat het Leerdamse Glazen Huis weer midden in het centrum op het kerkplein van de Grote Kerk. Op donderdagmiddag om uur laten drie Leerdamse jongeren Jonathan de Visser, Femke van den Bosch en Rens de Ridder zich hier in opsluiten zonder eten. Tijdens de actie kunnen er plaatjes worden aangevraagd. Daarnaast worden er diverse inzamelacties georganiseerd. Voor oud en jong zijn er verschillende optredens op het podium naast het glazen huis, waaronder die van Nikky s Dance en Jong Leerdam. Ook wordt er in samenwerking met verschillende winkels een veiling

10 georganiseerd. Ieder, die dat wil, kan live het hele festijn volgen op Youtube of Internet. Op zaterdagavond 20 december om uur bevrijdt de burgemeester Jonathan, Femke en Renz weer uit hun Glazen Huis. De opbrengst (ruim 3.500,-- ) valt mede ten gevolge van het weer enigszins tegen. H. Voorbereiding inzet nieuwe Millenniumdoelen Van 25 tot 27 september 2015 zijn op de VN-top in New York voor de periode wereldwijd nieuwe afspraken gemaakt op het gebied van de Millenniumdoelen. Er komt, naast de bestaande, een aantal nieuwe uitdagingen. Algemeen werden de oude doelen te beperkt gevonden. Zij waren vooral gericht op sociale ontwikkeling, educatie, gezondheidszorg. Nu zal er meer aandacht komen voor aspecten van duurzame, economische ontwikkeling en vrede en veiligheid. Dit alles is vastgelegd in 17 nieuwe ontwikkelingsdoelen. Aan de hand van een beleidsstuk Laat niemand achter van 4 maart 2015 hebben wij deze toen al bekend zijnde doelen daarna in twee vergaderingen van het team besproken en de richting na 2015 bepaald. Afgesproken is dat wij ons vooral gaan richten op de doelen 1 t/m 6 en op basis daarvan de volgende onderwerpen op lokaal niveau ter hand zal nemen: -streven naar een eind aan alle vormen van armoede (o.a. in samenwerking met de Voedselbank) -bewust consumeren (gezond, producten uit eigen regio, biologisch, fairtrade) -afval verminderen, grondstoffen hergebruiken (repair cafe i.s.m. Kringloop) -gezondheidszorg voor iedereen -onderwijs voor iedereen -gelijke rechten voor meisjes en vrouwen Op 27 mei 2015 heeft het dagelijks bestuur van Team2015 het beleidsplan met de wethouders Van der Leij en Bruggeman besproken. In dit overleg zijn de nieuw geformuleerde speerpunten van Team2015 met het college verder afgestemd. De gemeente Leerdam zal zich met name richten op doel 11 dat hoofdzakelijk betrekking heeft op duurzaamheid in het gemeentelijk beleid ten aanzien van infra-, water- en groenbeheer. Ook wordt de afspraak gemaakt om op 11 februari 2016 het startschot te geven voor de nieuwe campagne. Het team is er van overtuigd dat we vanuit Leerdam een fantastische bijdrage kunnen leveren en gaat zich daarbij richten op de dingen, die binnen haar bereik liggen en aansluiten bij wat er binnen de Leerdamse samenleving al aan initiatieven ligt of opgepakt wordt. Het is de bedoeling om nog meer Leerdammers bij de inzet van het team te betrekken.

11 I. Financiële verantwoording Volgens de begroting 2015 van de gemeente was voor het uitvoeren van de hiervoor vermelde millenniumactiviteiten een bedrag van ,-- beschikbaar. Het bedrag was toereikend om alle acties op een behoorlijke manier uit te voeren, met uitzondering van het Talent for local governance programma. In goed overleg met het gemeentebestuur is er voor gekozen om elk de helft van het budget ad 4.000,-- voor de stageplaats van Aldrin Sinkala te betalen. Het bedrag van 2.000,--, dat voor rekening van Team2015 kwam, is betaald uit de cheque, die het team van VNG-International begin 2015 heeft ontvangen omdat Leerdam dankzij de inzet van het team werd uitgeroepen tot meest inspirerende gemeente van Nederland in Tot slot Als inwoner van Leerdam kun je soms tegen de wereldproblemen aan kijken met het gevoel van een muis tegenover een olifant. Team2015 laat zich niet afschrikken en gelooft dat de wereld, juist door positieve, lokale initiatieven, een betere plek wordt voor iedereen!.

12