Tweede Kamer der Staten-Generaal

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Tweede Kamer der Staten-Generaal"

Transcriptie

1 Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar Raad Algemene Zaken en Externe Betrekkingen Nr. 824 VERSLAG VAN EEN ALGEMEEN OVERLEG Vastgesteld 5 juni 2008 De vaste commissie voor Buitenlandse Zaken 1 en de vaste commissie voor Defensie 2 hebben op 15 mei 2008 overleg gevoerd met minister Van Middelkoop van Defensie over: de brief van de ministers van Buitenlandse Zaken en van Defensie d.d. 9 mei 2008 ten geleide van antwoord op schriftelijke vragen van de commissies inzake clustermunitie ( , nr. 820); de brief van de ministers van Buitenlandse Zaken en van Defensie d.d. 16 april 2008 inzake clustermunitie ( , nr. 808); de brief van de minister van Buitenlandse Zaken, mede namens de minister van Defensie, d.d. 11 maart 2008 inzake de verloop van Wellington-conferentie over clustermunitie ( , nr. 802). Van dit overleg brengen de commissies bijgaand beknopt verslag uit. Vragen en opmerkingen uit de commissies Clusterbommen, zo zegt mevrouw Van Velzen (SP), moeten niet aan restricties worden verbonden, maar worden verboden. De slachtoffers van deze bommen vallen voornamelijk onder de burgerbevolking en voor een groot deel nadat het conflict is uitgestreden. Clustermunitie behouden om vliegvelden onbruikbaar te maken of om tanks uit te schakelen is onzin, want daarvoor zijn alternatieven. Toonaangevende experts zoals Patrick Cammaert en Kees Hofman, beiden generaal BD van de mariniers, pleiten voor een algeheel verbod op clustermunitie. Welke argumenten heeft de minister van Defensie dan nog om dit wapen, dat zoveel onacceptabele nevenschade veroorzaakt, te verdedigen? Wellicht zijn hiervoor technische argumenten te bedenken, maar mevrouw Van Velzen kent ze niet. Het 1 Samenstelling: Leden: Van Bommel (SP), Van der Staaij (SGP), Wilders (PVV), Waalkens (PvdA), Van Baalen (VVD), Cqörüz (CDA), Ormel (CDA), voorzitter, Ferrier (CDA), Van Velzen (SP), De Nerée tot Babberich (CDA), Blom (PvdA), Eijsink (PvdA), Van Dam (PvdA), Dezentjé-Hamming (VVD), Irrgang (SP), Knops (CDA), Boekestijn (VVD), Voordewind (ChristenUnie), Pechtold (D66), ondervoorzitter, Van Gennip (CDA), Ten Broeke (VVD), Peters (GroenLinks), Van Raak (SP), Gill ard (PvdA) en Thieme (PvdD). Plv. leden: De Wit (SP), Van der Vlies (SGP), De Roon (PVV), Vermeij (PvdA), Van Miltenburg (VVD), Omtzigt (CDA), Van Toorenburg (CDA), Roland Kortenhorst (CDA), Jasper van Dijk (SP), Ten Hoopen (CDA), Besselink (PvdA), Leerdam (PvdA), Arib (PvdA), Neppérus (VVD), Lempens (SP), Schermers (CDA), Griffith (VVD), Wiegman-van Meppelen Scheppink (ChristenUnie), Koşer Kaya (D66), Jonker (CDA), Van Beek (VVD), Vendrik (GroenLinks), Gesthuizen (SP), Samsom (PvdA) en Ouwehand (PvdD). 2 Samenstelling: Leden: Van Bommel (SP), Van der Staaij (SGP), Poppe (SP), Van Baalen (VVD), voorzitter, Ferrier (CDA), Roland Kortenhorst (CDA), Van Velzen (SP), Haverkamp (CDA), Blom (PvdA), ondervoorzitter, Eijsink (PvdA), Van Dam (PvdA), Kraneveldt-van der Veen (PvdA), Griffith (VVD), Irrgang (SP), Knops (CDA), Willemse-van der Ploeg (CDA), Jacobi (PvdA), Boekestijn (VVD), Brinkman (PVV), Voordewind (ChristenUnie), Pechtold (D66), Van Gennip (CDA), Ten Broeke (VVD), Peters (GroenLinks) en Thieme (PvdD). Plv. leden: Lempens (SP), Van der Vlies (SGP), Polderman (SP), Van Beek (VVD), Ormel (CDA), Jonker (CDA), De Wit (SP), Jan de Vries (CDA), Roefs (PvdA), Wolbert (PvdA), Smeets (PvdA), Arib (PvdA), Blok (VVD), Roemer (SP), De Nerée tot Babberich (CDA), Samsom (PvdA), Van der Burg (VVD), Wilders (PVV), Wiegman-van Meppelen Scheppink (Christen- Unie), Van der Ham (D66), Omtzigt (CDA), Teeven (VVD), Vendrik (GroenLinks) en Ouwehand (PvdD). KST tkkst ISSN Sdu Uitgevers s-gravenhage 2008 Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr

2 desbetreffende TNO-rapport dat de Kamer zojuist heeft ontvangen, zou in feite openbaar moeten zijn zodat het kan worden voorgelegd aan deskundigen die kunnen beoordelen of de argumenten die daarin worden genoemd, wel valide zijn. De wens van de initiatiefnemers aan het Oslo-proces was nadrukkelijk om clustermunitie die onacceptabel humanitair leed veroorzaakt, teverbieden. De Nederlandse regering heeft besloten om één type clusterbom, de CBU-87, te verbieden. Dat is goed nieuws, maar op de conferentie in Dublin zal zij zich inzetten voor het behoud van andere types clustermunitie, zoals de M261. Het is bekend dat de M261 een groot aantal blindgangers heeft. De minister weet wat er gebeurt als zo n blindganger blijft liggen. Met welk doel wordt deze munitie dan toch verdedigd? Hij beroept zich op «het belang van de operationele slagkracht van de krijgsmacht», maar maakt op geen enkele wijze aannemelijk dat die slagkracht zonder clustermunitie kleiner is. De Nederlandse regering zal zich in Dublin inzetten voor het afzwakken van het verdrag en zich hard maken voor het behoud van clusterbommen met maximaal 10 stuks submunitie. Is het toevallig dat dit precies de clusterbommen betreft die Nederland wil behouden? Hoeveel submunitie in een bom zit, maakt niet uit, want het gaat om het aantal blindgangers, om bommen en submunitie die niet ontploffen. De M261 heeft in theorie 4% blindgangers, maar in de praktijk eerder 9%. Een Apache die ergens een lading clusterbommen dropt, laat dus ongeveer 60 blindgangers achter. Hoeveel blindgangers zijn voor de minister nog acceptabel? De minister verdedigt de M261 zonder te laten onderzoeken of de aanname van de fabrikanten van de M261 wel klopt. Daarmee laadt hij de schijn op zich de uitkomst daarvan niet te willen weten. Ook de uitzondering voor de sensor fused clustermunitie steunt mevrouw Van Velzen niet. Dat dit een acceptabele soort clustermunitie is, is verre van bewezen. Uitzonderingen maken op toekomstige technologische ontwikkelingen is bizar. De uitzondering voor clustermunitie met een zelfvernietigingsmechanisme vindt zij onbegrijpelijk. Praktijkonderzoeken naar de situatie in Libanon tonen juist aan dat dit slag munitie een extra groot aantal blindgangers kent. Ook hier komen de gegevens van de industrie niet overeen met de praktijk. Het gebruik van clustermunitie is in strijd met de menselijke waardigheid, de inzet ervan is moreel onaanvaardbaar. Mevrouw Van Velzen doet een klemmend beroep op de minister om zich in te zetten voor een stevig verdrag en dit wapen daarmee te marginaliseren. De heer Knops (CDA) vindt het van groot belang dat op internationaal niveau bindende afspraken worden gemaakt die effect sorteren, opdat het humanitaire leed dat wordt veroorzaakt door de inzet van clustermunitie tot een minimum wordt beperkt. Hij steunt de inzet van de regering om het gebruik van deze munitie aan banden leggen en de strikte voorwaarden die zij stelt aan het gebruik ervan. De heer Knops verwijst naar inzet van clustermunitie in Libanon in 2006: dat was volstrekt onacceptabel. In Dublin zou de regering extra aandacht moeten besteden aan de procedure die wordt gehanteerd bij de inzet van deze munitie en aan de relatie met het humanitair oorlogsrecht. Nog niet duidelijk is in hoeverre het compendium onderdeel wordt van de verdragstekst. De regering schaart zich achter dit compendium. Wat gaat de minister doen als het compendium geen onderdeel van de tekst wordt? De waarde van het verdrag van Dublin zal voor een groot deel afhangen van het aantal landen dat het verdrag uiteindelijk ondertekent, zeker nu de landen die nu niet meedoen vaak grote gebruikers en producenten van clustermunitie zijn. Voorziet de minister een positief effect van de uitkomst van Dublin op de Convention on certain conventional weapons (CCW)? Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr

3 De heer Voordewind (ChristenUnie) was blij met het moratorium dat de minister in algemeen overleg van 17 oktober 2007 heeft uitgesproken op het gebruik van beide types clusterbommen die Nederland nog heeft en is nu blij verrast omdat de minister, zonder het Oslo-proces af te wachten, voorstelt om onafhankelijk van de uitkomst van het vredesonderhandelingsproces, de CBU-87, een van deze twee clusterbommen, af te schaffen. Op welke termijn wordt de CBU-87 afgeschaft en van welke factoren is dat afhankelijk? Er is al gezegd dat de afschaffing wordt gekoppeld aan de operationele consequenties daarvan. Kan de minister dat toelichten? Het andere type clusterbom, de M261, heeft negen submunities en valt straks buiten het verdrag als de inzet van de minister in Dublin tot succes leidt. Waarom is ervoor gekozen om het maximumaantal submunities in clusterbommen op tien te stellen? Hoe verhoudt zich dit met het standpunt van de Nederlandse regering dat zij zich zal laten leiden door humanitaire overwegingen en niet door het huidige arsenaal van de krijgsmacht? Het is niet bewezen dat de M261 niet tot onacceptabel humanitair leed zal leiden. De nevenschade hangt namelijk vooral af van de hoeveelheid clustermunitie. Een Apache die is geladen met 76 stuks M261, draagt uiteindelijk 684 kleinere submunities en kan het aantal submunities van de CBU-87 daarmee dus overtreffen. De faalratio van 4,3% die de producent aangeeft, blijkt in de praktijk eerder het dubbele te zijn. Waarom kiest de minister dan toch voor het behoud van dit type? De regering zal zich in Dublin inzetten voor drie uitzonderingsmogelijkheden: clustermunitie met een zelfdestructie- of zelfneutraliseringsmechanisme, de sensor fused wapens en clustermunitie met minder dan tien submunities. De M261 valt buiten het verdrag als slechts aan één van de criteria behoeft te worden voldaan, maar valt erbinnen als aan alle criteria moet worden voldaan. Wil de minister zich inzetten voor het cumulatief toepassen van deze criteria? Als de M261 uiteindelijk buiten het verdrag zal vallen, handhaaft de minister dan het door hem gestelde moratorium? Mocht de regering dit type toch willen gebruiken, dan zou de Kamer hierover geïnformeerd moeten worden. Zoveel mogelijk landen zouden het verdrag van Dublin moeten ondertekenen, maar dat mag niet leiden tot een verwaterd verdrag. Het verdrag moet een voorbeeldfunctie hebben en liefst andere landen ertoe bewegen zich daarbij aan te sluiten. Mevrouw Eijsink (PvdA) is onaangenaam verrast door de mededeling in de brief van 16 april 2008 ( , nr. 808) dat de regering zich in Dublin ervoor zal inzetten om in een verdrag de grens tussen aanvaardbare en niet aanvaardbare clustermunitie te trekken op basis van objectief vast te stellen technische criteria. TNO heeft een onderzoek gedaan waaruit duidelijk is gebleken dat het bijzonder moeilijk is om betrouwbaarheid en precisie als criteria voor de aanvaardbaarheid van clustermunitie te hanteren. Wat wordt hiermee precies gezegd en wat betekent dit voor het eerder ingestelde moratorium? Een verdrag van Dublin waarin drie uitzonderingsmogelijkheden zijn opgenomen, ziet mevrouw Eijsink als een stap terug. De regering had zich sterker kunnen maken voor een genuanceerd verbod op clustermunitie en een voortrekkersrol kunnen spelen. Dat kan overigens nog steeds want de kansen zijn nog niet verkeken. Mevrouw Eijsink roept de minister dan ook op in Dublin en het daarop volgende overleg sterker in te zetten op een totaalverbod van clustermunitie. Bepalingen moeten daarbij concreter worden. Aan uitzonderingen in het verdrag moeten objectief meetbare en wetenschappelijk onderbouwde argumenten ten grondslag liggen: dat is nogal wat, zeker gelet op de passage die de minister in de genoemde brief over het onderzoek van TNO heeft opgenomen. Ook clustermunitie met een zelfvernietigings- of zelfneutraliseringsmechanisme in de submunities kent een enorm groot aantal blindgangers. De M261 beschikt hierover niet. Hoe gaat de minister daarmee dan om? Dat het verantwoord is om Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr

4 wel clustermunitie te gebruiken met tien of minder submunities, is niet bewezen. Nederland heeft 1879 M261-raketkoppen voor de AH-64 Apache gevechtshelikopter. De schatting dat hiervan 4,3% aan blindgangers achterblijft is zeer conservatief; dat moet minimaal het dubbele zijn. Dat betekent dat er enorm veel slachtoffers zullen vallen en dat is voor de PvdA-fractie een groot probleem. Ook de sensor fused wapens moeten een uitzondering worden; op dit punt sluit mevrouw Eijsink zich aan bij de voorgaande sprekers. Zij vraagt de minister op elke uitzondering in te gaan. De geformuleerde uitzonderingen ziet mevrouw Eijsink als een stap terug in plaats van een stap voorwaarts. Zij meent niet dat een totaalverbod ertoe leidt dat minder landen zich bij het verdrag zullen aansluiten of dat het resultaat daarvan is dat uiteindelijk meer clusterbommen zullen worden ingezet. Zij zou graag zien dat iedereen eraan werkt om de clusterbommen de wereld uit te helpen. De heer Boekestijn (VVD) acht een totaalverbod op clustermunitie onverstandig, juist om humanitaire redenen. 1. Ook volgens de regering zijn er voor bepaalde doelen geen alternatief, zoals verspreide gepantserde eenheden, luchtafweerinstallaties of een aanval op bewegende doelen, vooral wanneer het zicht slecht is. In die gevallen is er voor de bescherming van de burgerbevolking geen alternatief. 2. Door een totaalverbod op te nemen in het verdrag zullen sommige van de landen die over clustermunitie beschikken het verdrag niet ondertekenen, waardoor het verdrag contraproductief wordt en de wereld per saldo slechter. De regering heeft aangegeven de CBU-87 en de M261 niet meer te zullen gebruiken behoudens uitzonderlijke omstandigheden. Zij zegt echter ook zich niet te zullen verzetten tegen een algeheel verbod van de CBU-87. Dat lijkt tegenstrijdig. Kunnen de operationele gevolgen van een verbod op de CBU-87 werkelijk ondervangen worden? De uitzonderingsbepalingen die de minister wil opnemen in het verdrag krijgen de steun van de heer Boekestijn. Clustermunitie en landmijnen kunnen niet met elkaar vergeleken worden. Clustermunitie is een vreselijk wapen, maar in bepaalde situaties is het nodig om een burgerbevolking te beschermen en om nog groter leed te voorkomen. In de toekomst zal er clustermunitie zijn zonder restmunitie. In feite is er dan geen verschil meer tussen een clusterbom en een andere bom. Mevrouw Peters (GroenLinks) herinnert eraan dat een aantal kernlanden uit het trage en moeizame proces op weg naar een conventioneel wapenverdrag alvast in een apart proces in een voorhoedeverdrag consensus wil formuleren over clustermunitie. Nederland heeft zich bij het laatste proces aangesloten en bevindt zich in een soort middengroep van gelijkgezinde landen die een onderscheid willen maken tussen aanvaardbaar en niet aanvaardbaar humanitair leed. Voor sommige landen blijft de slagkracht van de krijgsmacht prevaleren boven humanitaire overwegingen, vaak landen die zelf bezitter en producent zijn van clustermunitie. Helaas doen de echt grote gebruikers van clustermunitie aan het verdrag niet mee zoals de VS, Israël enz. Nederland staat in dezen voor een dilemma: kiezen voor een verdrag waaraan zoveel mogelijk landen meedoen maar dat neerkomt op een compromis, of een zo goed mogelijk verdrag formuleren met een duidelijke principiële keuze voor de toekomst. Voor de fractie van GroenLinks bestaat een beetje aanvaardbaar humanitair leed niet. Clustermunitie is niet humanitair omdat juist lang nadat de wapenstilstand is gesloten onschuldige burgerslachtoffers kunnen vallen door restbommen en niet ontplofte submunitie. Mevrouw Peters is niet voor de inzet van de krijgsmacht met kernwapens, met mijnen, met chemische wapens of met clustermunitie en pleit dan ook voor een totaalverbod op clustermunitie. Zij ziet liever geen verdrag dan een slecht verdrag. Mevrouw Peters juicht Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr

5 het toe dat de Nederlandse regering wel aan het proces tot een apart verdrag meedoet en zich op het standpunt heeft gesteld dat de CBU-87 niet meer zal worden gebruikt, maar is teleurgesteld over de inzet van de regering in het proces tot nu toe. Een verdere verwatering van het verdrag moet worden voorkomen. Het is echter de vraag waar de grens ligt tussen beter iets dan niets. Daarover wil GroenLinks graag meedenken. Waarom pleit de minister eigenlijk voor het opnemen van een uitzondering voor munitie met een zelfneutraliseringsmechanisme? De testresultaten daarvan zijn niet goed en de faalratio is hoog. Waarom wordt niet ingezet op een moratorium op deze techniek totdat de resultaten wel goed zijn? Evenmin begrijpt zij waarom een uitzondering wordt gemaakt voor clustermunitie met minder dan tien submunities. Het zou goed zijn om de voorgestelde uitzonderingen cumulatief te laten gelden, maar behalve dat wil mevrouw Peters ook andere beperkingen formuleren zoals voorwaarden over het totaal aantal in te zetten clustermunities, de interoperabiliteit en de overgangstermijn. Bij operaties die door verschillende landen samen worden uitgevoerd, dient Nederland alleen mee te doen aan coalities als de partners in deze coalitie die clustermunitie gebruiken een opruimverplichting en een notificatieverplichting op zich nemen. Tot slot vraagt zij voor welke overgangstermijn de Nederlandse regering zich zal inzetten. De heer Pechtold (D66) vindt dat de regering de afspraken uit het Osloproces zeer smal interpreteert. Als in de stukken staat dat productie en gebruik van clustermunitie die onacceptabel humanitair leed veroorzaakt verboden moet worden, dan reageert de regering met de opmerking dat een verbod nog geen totaalverbod is. Bovendien stelt zij dat het niet gaat om alle clustermunitie en dat er ook clustermunitie is die acceptabel humanitair leed veroorzaakt. Dat laatste vindt de heer Pechtold niet alleen een zotte oxymoron, hij vindt het ook onacceptabel dat de regering zich achter ambtelijk tekstverklaren verschuilt om zeer schadelijke wapens niet te hoeven verbieden. Waar is de geest van de mensenrechtenstrategie en waar is de voortrekkersrol die Nederland in het verleden altijd heeft gespeeld? Welke bondgenoten verwachten dat Nederland deze wapens toepast en door welke militaire of humanitaire strategie wil het Nederlandse leger de mogelijkheid om clustermunitie te gebruiken openhouden? Kan de minister voorbeelden geven van situaties waarin Nederland niet zonder de clustermunitie kan die het van het verdrag wil uitzonderen? Wat de betekenis is van het verdrag van Dublin in NAVO-verband als de Verenigde Staten het niet ondertekenen, is vooralsnog onduidelijk. Wat doet de Nederlandse regering overigens om de VS toch over te halen het verdrag te ondertekenen? Antwoord van de minister De minister wil er geen misverstand over laten bestaan dat Nederland in Dublin een goed verdrag nastreeft dat onaanvaardbare clustermunitie verbant, een verdrag met een brede reikwijdte en zoveel mogelijk ondertekenaars. Dit sluit ook aan bij de conclusies die in het algemeen overleg van 17 oktober 2007 zijn getrokken. In feite wordt nu gewerkt aan een verfijning van het humanitair oorlogsrecht. Op dit moment is het onder dit recht niet verboden om clustermunitie te gebruiken, maar het staat wel op gespannen voet met de regel dat zoveel mogelijk onderscheid moet worden gemaakt tussen combattanten en burgers. Als jaren later nog burgerslachtoffers vallen, is deze regel onvoldoende gehonoreerd. Conflicten en inzet van geweld zijn soms onvermijdelijk, maar daarna moet het leven zich wel kunnen hervatten. Dat schept de verplichting om ervoor te zorgen dat er zo weinig mogelijk munitie resteert die nog kan Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr

6 exploderen. Libanon is een voorbeeld van hoe het vooral niet moet. In het overleg van 17 oktober was sprake van een legitieme afweging tussen de militaire noodzaak en de noodzaak om de eigen militairen te beschermen enerzijds en de verplichting om negatieve humanitaire gevolgen te voorkomen anderzijds. Nu is aan de orde hoe deze afweging in de praktijk precies gaat uitvallen. In het onderhandelingsproces sinds Oslo heeft zich tot nu toe een groep landen onderscheiden die zeer ver wil gaan met het verbieden van clustermunitie. De minister gebruikt expres niet het woord «totaalverbod» omdat hij dat misleidend vindt. Nederland bevindt zich onder deze groep gelijkgezinde landen, evenals Duitsland, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, Australië, Canada en Japan. De conceptverdragstekst en het compendium zijn als het ware het acquit dat is bereikt door de overleggen tot nu toe. De conceptverdragstekst bevat geen totaalverbod, maar komt in de doorwerking ervan wel aardig in de buurt. De deelnemende landen hebben ingezien dat het doen van uitspraken over betrouwbaarheid niet de goede weg is en dat eenzelfde resultaat wellicht wordt bereikt door een verbod op clustermunitie, waarbij dan wel nog bepaald moet worden welke munitie hier precies onder valt. Dat kan worden beschouwd als het formuleren van uitzonderingen, maar ook als het formuleren van een definitie. Technologisch perfecte munitie bestaat niet; altijd zullen er niet ontplofte resten zijn. De minister verwijst hierbij naar de vele restmunitie uit de Tweede Wereldoorlog, maar ook naar het gebruik van pantserhouwitsers en mortieren. Een totaalverbod zou in feite neerkomen op een uitspraak tegen unitaire munitie en dat wil de Kamer kennelijk (nu) niet. De conceptverdragstekst en het compendium moeten leiden tot één duidelijke verdragstekst. Beide staan in Dublin als gelijkwaardige punten op de agenda. De inzet is om clustermunitie die een grote hoeveelheid submunities in het veld brengt, waardoor alleen al door de aantallen een groter risico op restmunitie bestaat, zoals de CBU-87, om humanitaire redenen te verbieden. De regering zet zich in voor een stevig verdrag dat tot een internationaal rechtsregime leidt waaronder dit type clustermunitie niet meer wordt gebruikt. Het dilemma dat mevrouw Peters schetst, doet zich hierbij inderdaad voor. Met een ideaal verdrag dat door geen enkel land wordt ondertekend, wordt het beoogde humanitaire doel niet bereikt. De minister vraagt de Kamer ruimte om te werken aan een stevig verdrag dat zodanig is geformuleerd dat humanitair leed door de inzet van dit type munitie wordt voorkomen en dat door zoveel mogelijk landen wordt ondertekend. De benadering van de landen is om over te gaan tot een verbod met een juiste begrenzing. De Nederlandse regering heeft besloten de CBU-87 niet meer in te zetten omdat dit wapen op gespannen voet staat met de Nederlandse inzet in dezen. De begrenzing tot tien stuks submunitie is niet gekozen omdat het toevallig prettig zou zijn voor degenen die de M261 willen handhaven, maar is om puur praktische redenen ook voorgesteld door de landen die dit wapensysteem niet hebben. Het zouden ook negen of elf submunities kunnen zijn. Clustermunitie met tien submunities is meer te vergelijken met unitaire munitie zoals tien mortieren of tien granaten dan bijvoorbeeld een CBU-87 met 202 submunities. Door het beoogde verdrag zou een situatie zoals in Libanon niet meer voorkomen. De uitzonderingscriteria die in de brief van 16 april zijn genoemd, zijn niet cumulatief. Unitaire munitie heeft ook geen zelfvernietigingsmechanisme. Deze criteria worden overigens door Nederland ingebracht. Andere landen kunnen andere criteria formuleren. Het gaat erom dat uiteindelijk een begrenzing wordt geformuleerd die om humanitaire redenen verantwoord is. De minister is het met de heer Boekestijn eens dat zich situaties kunnen voordoen waarbij inzet van clustermunitie aangewezen is, maar ook dan kan daarvan worden afgezien. Door de CBU-87 in de ban te doen, is er militair gezien een mogelijkheid minder. Dat kan worden opgevangen door naar moderne munitie te zoeken of door in sommige situaties meer Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr

7 unitaire munitie in te zetten. De minister erkent dat daardoor meer risico s worden gelopen. Als de risico s te groot worden, is de slagkracht dus minder. Desalniettemin vindt de minister, ook na militairen geraadpleegd te hebben, de beslissing over de CBU-87 verantwoord. Een van de begrenzende criteria die de Nederlandse regering naar voren brengt is de aanwezigheid van een zelfvernietigingsmechanisme. Als de garantie kan worden gegeven dat de inzet van dit soort clustermunitie op de lange termijn geen nadelige humanitaire gevolgen heeft, dan is voldaan aan de humanitaire norm die met het verdrag van Dublin wordt beoogd. De technische ontwikkeling gaat ongetwijfeld door. De technologie die de inzet van clustermunitie in voldoende betrouwbare mate rechtvaardigt, bestaat niet. Een verdrag is daarom nodig om clustermunitie met een onbetrouwbaar effect te verbieden. Is deze technologie er in de toekomst wel, dan valt de desbetreffende munitie niet onder het verdrag omdat het wapen dan geen onacceptabel humanitair leed veroorzaakt en het in zekere zin vergelijkbaar is met andere munities. Het is van groot belang dat in Dublin een verdrag tot stand komt dat door zoveel mogelijk landen wordt ondertekend, maar dan nog zal een aantal landen zoals de Verenigde Staten niet meedoen. Op deze landen zal dan alsnog in het diplomatieke verkeer en in de politieke fora, bijvoorbeeld in VN-verband of in CCW-gremia, een beroep worden gedaan om óf toch te ondertekenen óf te handelen in de geest van het verdrag. Het is gekkenwerk om tegelijkertijd tien Apaches in te zetten die volledig zijn bewapend met clustermunitie. Dat zal dan ook niet voorkomen. Als de M261 wordt ingezet, gebeurt dit op basis van finetuning en dan wordt rekening gehouden met de capaciteit. De minister voorziet overigens absoluut niet dat de CBU-87 of de M261 op de korte termijn wordt ingezet. Het woord «moratorium» wil hij hiervoor zelf niet gebruiken, maar hij heeft er geen bezwaar tegen als de Kamer dit wel hanteert. Voor het geval een militaire noodzaak de inzet van deze wapens verplicht of aannemelijk maakt, is een aparte informatieprocedure afgesproken. Bij een moratorium kan zo n afspraak gemaakt zijn. De minister heeft geen reden om aan te nemen dat het nog een keer testen van de M261 andere resultaten oplevert. Een anti-personeelsmijn is welbewust technisch zo geconstrueerd dat deze niet tot ontploffing komt op het moment dat hij wordt neergelegd, maar pas wordt ontstoken als hij jaren later wordt aangeraakt. De submunitie van clusterbommen behoort direct te ontploffen. Een deel daarvan, hoe klein ook, zal niet ontploffen en een deel daarvan zal problemen opleveren. Pas dan doet zich een vergelijking voor met de anti-personeelsmijn. De risico s van beide wapens zijn daarmee verschillend. In het verdrag van Dublin dient volgens de Nederlandse regering de grens tussen aanvaardbare en niet aanvaardbare clustermunitie te worden getrokken door objectieve technische criteria voor clustermunitie vast te stellen. Het criterium dat de munitie moet zijn voorzien van een moderne, elektrische ontsteking heeft betekenis omdat er hierdoor zo weinig mogelijk blindgangers zullen zijn. De zelfdestructie- en zelfneutraliseringsmechanismen voor clustermunitie is een tweede criterium zodat deze munitie zichzelf vernietigt als dat niet gebeurt op het moment van neerkomen. De desbetreffende technologie is in principe beschikbaar en wordt nog verder uitgewerkt voor toepassing in wapens. Hoeveel tijd daarmee gemoeid is, is de minister niet bekend. Op het moment zijn deze spullen er niet; er kan moeilijk een moratorium worden afgekondigd op iets wat er nog niet is. Het verdrag zal zodanig worden geformuleerd dat wapensystemen die aan deze criteria voldoen, niet meer gedefinieerd worden als clustermunitie omdat de technologie er dan voor zorgt dat de niet beoogde humanitaire effecten op de lange termijn zich niet meer voordoen. Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr

8 Nadere gedachtewisseling Mevrouw Van Velzen (SP) constateert dat de minister voorbijgaat aan de kernvraag, namelijk of er alternatieven zijn voor clustermunitie. De situatie in Libanon vindt de minister onacceptabel, maar daar is de M85 gebruikt, een van de moderne vormen van clustermunitie met een zelfdestructiemechanisme. Waarom zou de productie en het gebruik van clustermunitie dan nog verdedigd moeten worden? De technologie waar de minister over spreekt, bestaat wel, maar is onbetrouwbaar. Het lijkt mevrouw Van Velzen juist wel redelijk dat bij het verdrag afspraken worden gemaakt over de hoeveelheid en de omstandigheden waarin clustermunitie wordt ingezet. De heer Knops (CDA) is het met de minister eens dat het militair gezien niet wenselijk of handig is om een Apache helemaal vol te stoppen met clustermunitie die tegelijkertijd gedropt moet worden, maar het maakt wel duidelijk dat het niet alleen gaat om technische criteria maar ook om de wijze waarop munitie wordt gebruikt en de restricties die daarop van toepassing zijn. Dit element zou de Nederlandse regering in de onderhandelingen sterk naar voren moeten brengen. Stel dat Nederland samen met de VS deelneemt aan een militaire missie en de Verenigde Staten gebruiken tijdens deze operatie clustermunitie die onder het verdrag valt. Wat gebeurt er dan? De heer Voordewind (ChristenUnie) neemt aan dat de CBU-87, die niet meer wordt gebruikt, niet wordt doorverkocht, maar zal worden vernietigd. Zolang er geen techniek is die 100% kan uitsluiten dat submunitie zichzelf vernietigt als dat niet gebeurt bij het neervallen, blijft deze munitie onbetrouwbaar. Als de minister dat ook vindt, waarom wil hij het zelfdestructiemechanisme dan als uitzondering opnemen in het verdrag? De heer Voordewind is ervoor om deze uitzondering te koppelen aan een maximumaantal submunities. Mevrouw Eijsink (PvdA) noemt de opmerking van de minister dat de verdragstekst die nu voorligt geen totaalverbod inhoudt, maar daar in de doorwerking wel bij in de buurt komt, belangrijk. Zij gaat ervan uit dat de minister bij de onderhandelingen in deze geest zal handelen en dat de juiste begrenzing inderdaad dicht in de buurt komt van een totaalverbod op clustermunitie. Als de VS, China, India, Israël, Pakistan en Rusland de voornaamste producenten en gebruikers van clustermunitie niet horen bij de groep van gelijkgezinde landen, heeft dat grote gevolgen voor de onderhandelingen in Dublin. Uitgangspunt moet zijn dat een goed, en dus niet verwaterd verdrag tot stand komt. Tot slot vraagt zij de minister om nog in te gaan op de passage in de brief van 16 april 2008 ( , nr. 808) waarin staat dat de regering zich in Dublin zal inzetten om in een verdrag de grens tussen aanvaardbare en niet aanvaardbare clustermunitie te trekken op basis van objectief vast te stellen technische criteria en de relatie met het onderzoek door TNO. De heer Boekestijn (VVD) is er blij mee dat de minister een compromistekst nastreeft met een brede gelding, dat hij niet streeft naar een internationaal totaalverbod, dat hij erkent dat de afschaffing van de CBU-87 wel degelijk een gaatje creëert in de militaire slagkracht en dat clustermunitie soms ook een humanitair belang kan dienen. De erkenning dat clustermunitie soms toch nodig is, leidt tot de logische conclusie dat de nieuwe technologie in de toekomst wel aangeschaft moet worden. Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr

9 Mevrouw Peters (GroenLinks) maakt duidelijk dat zij wel sprak over een dilemma, maar daarmee niet doelde op de twee karikaturale uitersten daarvan. Het gaat over het bepalen van de juiste grens. Een te verwaterd verdrag is de ondergrens. Welke voorwaarden zal de minister stellen op het vlak van de interoperabiliteit? Als coalitiepartners clustermunitie gebruiken, moeten zij daarover transparant zijn tegenover hun partners en de boel achteraf helpen opruimen. Zij gaat er verder van uit dat de minister zal pleiten voor een zo kort mogelijke overgangstermijn. De heer Pechtold (D66) heeft liever geen verdrag dan een slecht verdrag. De Kamermeerderheid zet eigenlijk in op een totaalverbod en de minister moet zich daar dan ook voor inzetten. Nu al water bij de wijn doen, vindt de heer Pechtold een verkeerde onderhandelingsinzet. De minister benadrukt dat de landen die meedoen aan het Oslo-proces een verdrag willen tegen clustermunitie. Het gaat om het vinden van de beste formulering, de beste begrenzing. Het is beroerd dat China en Israël hieraan niet mee doen, maar deze landen kunnen daartoe niet gedwongen worden. Als de voorhoede er in Dublin in slaagt om een goed verdrag te formuleren, rust op deze landen vervolgens de morele internationaalrechtelijke plicht om andere landen ertoe te bewegen het verdrag ook te ondertekenen. De kernvraag is niet of er alternatieven zijn. Ervan uitgaande dat de inzet van geweld legitiem is, is de kernvraag hoe ervoor kan worden gezorgd dat zich geen negatieve humanitaire effecten meer voordoen. Als een verdrag tot stand komt dat ongeveer tegemoetkomt aan de Nederlandse inzet, is een vlaggetje best op zijn plaats. Voor de manier waarop moet worden omgegaan met clustermunitie bij interoperabiliteit, zijn allerlei varianten denkbaar, maar bij een vergaande variant zijn er al gauw problemen. Die kunnen al voorkomen binnen de institutionele context van de NAVO of de EU. Dat kan een bottleneck zijn voor de totstandkoming van een verdrag in Dublin. In de toekomst zal men zich voortdurend de vraag moeten stellen, mogelijk zelfs in artikel 100-brieven, hoe daarmee moet worden omgegaan. Het mag duidelijk zijn dat een land dat het verdrag heeft ondertekend, zijn partners in een coalitie zoveel mogelijk wil verplichten om te handelen in de geest van het verdrag. Er is geen sprake van dat bijvoorbeeld Nederland aan een land dat het verdrag niet heeft ondertekend, vraagt om de clustermunitie wel in te zetten. Het is uitdrukkelijk ook niet de bedoeling dat het verdrag de samenwerking onmogelijk maakt. Overigens is het normaal om bij dit soort verdragen een bepaling op te nemen over een overgangstermijn. Nederland wil deze termijn zo kort mogelijk houden. 15 jaar is erg lang. Op dit moment heeft het geen toegevoegde waarde om het TNO-rapport dat de Kamer vertrouwelijk ter inzage heeft gekregen, openbaar te maken. De minister zal wel laten nagaan of het rapport niet eerder naar de Kamer gestuurd had kunnen worden. De minister verwacht dat een geloofwaardig en werkbaar verdrag van Dublin een gunstig effect zal hebben op het reguliere CCW-overleg, waar de landen die nu niet in Dublin meedoen, wel aanwezig zijn. Met de passage in de brief van 16 april over de technische criteria, wordt gedoeld op de drie criteria die nu gelden als de Nederlandse inzet. Wellicht was het beter geweest om het woord «technisch» daar niet te gebruiken. Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr

10 De minister zegt niet te streven naar een compromisverdrag. Het is een verdrag dat ertoe strekt om clustermunitie met negatieve humanitaire gevolgen te verbieden, en wel met een breedwerkend regime. Met het niet meer gebruiken van de CBU-87 wordt uit militair oogpunt zeker een concessie gedaan, maar dat is niet het enige criterium. Er is wel nieuwe technologie, maar deze is nog niet toepasbaar. Verschijnt in de toekomst een type met veel submunitie zonder dat daarvoor het humanitaire criterium geldt, dan moet hier nader naar gekeken worden. De voorzitter van de vaste commissie voor Buitenlandse Zaken, Ormel De voorzitter van de vaste commissie voor Defensie, Van Baalen De adjunct-griffier van de vaste commissie voor Buitenlandse Zaken, Van Toor Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr

Oprichting Stichting Nederlandse Veteranendag. Staten-Generaal. Vastgesteld 18 november De voorzitter van de commissie, Van Baalen

Oprichting Stichting Nederlandse Veteranendag. Staten-Generaal. Vastgesteld 18 november De voorzitter van de commissie, Van Baalen Staten-Generaal 1/2 Vergaderjaar 2008 2009 F 31 744 Oprichting Stichting Nederlandse Veteranendag Nr. 2 LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN Aan de Voorzitters van de Eerste en van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 21 501-02 Raad Algemene Zaken en Externe Betrekkingen Nr. 846 1 Samenstelling: Leden: Van Bommel (SP), Van der Staaij (SGP), Wilders (PVV), Waalkens

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 31 088 Dienstplicht in Turkije voor bipatride Turken in Nederland Nr. 6 1 Samenstelling: Leden: Van Bommel (SP), Van der Staaij (SGP), Wilders

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 21 501-28 Defensieraad Nr. 43 VERSLAG VAN EEN ALGEMEEN OVERLEG Vastgesteld 10 maart 2008 De vaste commissie voor Defensie 1 en de vaste commissie

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 31 365 Bepalingen verband houdende met de instelling van het Speciaal Tribunaal voor Libanon, mede ter uitvoering van Resolutie 1757 van de Veiligheidsraad

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2008 2009 31 874 Wijziging van de Wet kinderopvang in verband met een herziening van het stelsel van gastouderopvang Nr. 47 VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2006 2007 30 800 X Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Defensie (X) voor het jaar 2007 Nr. 96 VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 30 420 Emancipatiebeleid Nr. 58 VERSLAG VAN EEN ALGEMEEN OVERLEG Vastgesteld 30 oktober 2007 De vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2006 2007 30 800 X Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Defensie (X) voor het jaar 2007 Nr. 83 LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN Vastgesteld

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2006 2007 28 447 Regeling met betrekking tot tegemoetkomingen in de kosten van kinderopvang en waarborging van de kwaliteit van kinderopvang (Wet kinderopvang)

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 31 533 Unie voor Mediterrane regio Nr. 2 VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld 17 juli 2008 Binnen de vaste commissie voor Buitenlandse

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 31 095 Rapport bij de Nederlandse EU-lidstaatverklaring 2006 Nr. 3 1 Samenstelling: Leden: Van der Vlies (SGP), Vendrik (GL), Kant (SP), Blok (VVD),

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2008 2009 31 700 XIV Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (XIV) voor het jaar 2009 Nr. 148 1

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2009 2010 32 217 Regels met betrekking tot het geldstelsel van de openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba (Wet geldstelsel BES) Nr. 6 VERSLAG Vastgesteld

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2008 2009 31 827 Opvang zwerfjongeren 2008 Nr. 2 1 Samenstelling: Leden: Van der Vlies (SGP), Blok (VVD), Ten Hoopen (CDA), Weekers (VVD), Van Haersma Buma

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 21 501-31 Raad voor de Werkgelegenheid, Sociaal Beleid, Volksgezondheid en Consumentenzaken 22 112 Nieuwe Commissievoorstellen en initiatieven

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2008 2009 31 700 X Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Defensie (X) voor het jaar 2009 Nr. 130 LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN Vastgesteld

Nadere informatie

Aangenomen en overgenomen amendementen

Aangenomen en overgenomen amendementen Overzicht van stemmingen in de Tweede Kamer afdeling Inhoudelijke Ondersteuning aan De leden van de vaste commissie voor Justitie datum 23 april 2010 Betreffende wetsvoorstel: 30511 Voorstel van wet van

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2006 2007 22 343 Handhaving milieuwetgeving Nr. 172 LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN Vastgesteld 13 juni 2007 De vaste commissie voor Volkshuisvesting, Ruimtelijke

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 31 200 X Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Defensie (X) voor het jaar 2008 Nr. 106 LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN Vastgesteld

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2009 2010 32 123 V Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Buitenlandse Zaken (V) voor het jaar 2010 Nr. 64 VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2006 2007 30 800 X Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Defensie (X) voor het jaar 2007 Nr. 120 LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN Vastgesteld

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2008 2009 31 700 X Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Defensie (X) voor het jaar 2009 Nr. 57 LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN Vastgesteld

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 30 523 Bepalingen met betrekking tot de veilige vaart op de binnenwateren (Binnenvaartwet) Nr. 17 LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN Vastgesteld 1

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2008 2009 31 700 XI Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer (XI) en van de begrotingsstaat

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 24 095 Frequentiebeleid Nr. 221 VERSLAG VAN EEN ALGEMEEN OVERLEG Vastgesteld 28 januari 2008 De vaste commissie voor Economische Zaken 1 en de

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2008 2009 24 170 Gehandicaptenbeleid Nr. 95 VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld 14 juli 2009 In de vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2011 2012 32 293 Aardbeving in Haïti Nr. 14 LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN Vastgesteld 15 februari 2012 De commissie voor de Rijksuitgaven 1 en de vaste

Nadere informatie

Aan de orde is het debat naar aanleiding van een algemeen overleg op 14 februari 2008 over de Raad voor het concurrentievermogen.

Aan de orde is het debat naar aanleiding van een algemeen overleg op 14 februari 2008 over de Raad voor het concurrentievermogen. Tweede Kamer, 54e vergadering, Donderdag 14 februari 2008 Algemeen Concurrentievermogen Aan de orde is het debat naar aanleiding van een algemeen overleg op 14 februari 2008 over de Raad voor het concurrentievermogen.

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2008 2009 27 830 Materieelprojecten Nr. 61 LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN Vastgesteld 18 februari 2009 De vaste commissie voor Defensie 1, heeft een aantal

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2006 2007 29 323 Prenatale screening Nr. 30 VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld 18 juli 2007 In de vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 28 844 Integriteitsbeleid openbaar bestuur en politie 31 200 VII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Binnenlandse Zaken

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2008 2009 27 476 Inzet Nederlandse politie en Koninklijke Marechaussee bij internationale civiele politie-operaties Nr. 12 LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2009 2010 32 231 Verdrag tussen het Koninkrijk der Nederlanden en Bermuda (zoals gemachtigd door de Regering van het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 31 307 (R 1842) Goedkeuring van: de op 25 juni 2003 te Washington D.C. totstandgekomen Overeenkomst betreffende uitlevering tussen de Europese

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 31 200 X Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Defensie (X) voor het jaar 2008 Nr. 143 LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN Vastgesteld

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2006 2007 30 926 Wijziging van de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten met het oog op centralisering van de indicatiestelling Nr. 5 VERSLAG Vastgesteld 22

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2008 2009 29 984 Spoor: vervoer- en beheerplan Nr. 172 LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN Vastgesteld 6 april 2009 De vaste commissie voor Verkeer en Waterstaat

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2008 2009 31 556 Wijziging van de Huisvestingswet (mogelijkheid van bestuurlijke boete voor enkele overtredingen) Nr. 5 VERSLAG Vastgesteld 14 oktober 2008

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 31 200 IXB Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Financiën (IXB) voor het jaar 2008 Nr. 35 VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 31 200 VII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (VII) voor het jaar 2008 Nr. 67

Nadere informatie

Bijlage I - Conceptbrief aan de Europese Commissie

Bijlage I - Conceptbrief aan de Europese Commissie Bijlage I - Conceptbrief aan de Europese Commissie CONCEPT Aan de Voorzitter van de Europese Commissie B-1049 Brussel België Onderwerp: Gemotiveerd advies (subsidiariteit) over het EU-voorstel voor een

Nadere informatie

Ank Bijleveld-Schouten

Ank Bijleveld-Schouten Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Rijnstraat 8 2515 XP Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Datum 30 maart 2018 Betreft Beantwoording vragen

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2009 2010 32 243 Samenvoeging van de gemeenten Bodegraven en Reeuwijk Nr. 5 VERSLAG Vastgesteld 1 februari 2010 De vaste commissie voor Binnenlandse Zaken

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 21 501-31 Raad voor de Werkgelegenheid, Sociaal Beleid, Volksgezondheid en Consumentenzaken 22 112 Nieuwe Commissievoorstellen en initiatieven

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2008 2009 31 830 Wijziging van de Wet giraal effectenverkeer houdende uitbreiding van de bescherming aan cliënten van intermediairs inzake financiële instrumenten

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 21 501-20 Europese Raad Nr. 376 1 Samenstelling: Leden: Atsma (CDA), Van Bommel (SP), ondervoorzitter, Van der Staaij (SGP), Waalkens (PvdA), voorzitter,

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 26 631 Modernisering AWBZ Nr. 226 VERSLAG VAN EEN ALGEMEEN OVERLEG Vastgesteld 4 oktober 2007 De vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2009 2010 25 424 Geestelijke gezondheidszorg Nr. 95 VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld 8 december 2009 In de vaste commissie voor Volksgezondheid,

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2008 2009 31 700 I Vaststelling van de begrotingsstaat van het Huis der Koningin (I) voor het jaar 2009 Nr. 6 LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN Vastgesteld

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 25 695 Wijziging van de Wet op de bedrijfsorganisatie en enige andere wetten Nr. 51 VERSLAG VAN EEN ALGEMEEN OVERLEG Vastgesteld 21 november 2007

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2006 2007 30 975 (R 1821) Wijziging van de Rijksoctrooiwet 1995 en enige andere wetten naar aanleiding van de evaluatie van de Rijksoctrooiwet 1995 van 2006

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 31 200 V Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Buitenlandse Zaken (V) voor het jaar 2008 Nr. 115 VERSLAG VAN EEN ALGEMEEN

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 34 449 Voorstel van wet de leden Wilders en Bosma tot intrekking van de goedkeuringswet inzake de Associatieovereenkomst tussen de Europese Unie

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 26 452 Belastingen als beleidsinstrument Nr. 7 1 Samenstelling: Leden: Van der Vlies (SGP), Vendrik (GL), Kant (SP), Blok (VVD), Ten Hoopen (CDA),

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 31 270 Wijziging van de Wet toezicht accountantsorganisaties en Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek, ter implementatie van richtlijn nr. 2006/43/EG

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 31 200 VII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (VII) voor het jaar 2008 Nr. 49

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2008 2009 31 711 Topsport in Nederland Nr. 3 1 Samenstelling: Leden: Van der Vlies (SGP), Kant (SP), Blok (VVD), Ten Hoopen (CDA), Weekers (VVD), van Haersma

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2009 2010 32 123 X Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Defensie (X) voor het jaar 2010 Nr. 146 LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN Vastgesteld

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2006 2007 26 448 Structuur van de uitvoering werk en inkomen (SUWI) Nr. 324 1 Samenstelling: Leden: Van der Vlies (SGP), Van Gent (Groen- Links), Verburg

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2009 2010 32 248 Verantwoordingsinformatie operationele gereedheid Defensie Nr. 4 1 Samenstelling: Leden: Vlies, B.J. van der (SGP), Blok, S.A. (VVD), Hoopen,

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2006 2007 30 859 Wijziging van de Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte in verband met de uitbreiding met wonen Nr. 5 VERSLAG

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2008 2009 31 714 Wijziging van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering in verband met verlening aan de notaris van bevoegdheden in verband met gemeenschappelijke

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2006 2007 30 850 Verantwoording en toezicht rechtspersonen met een wettelijke taak, deel 5 Nr. 25 1 Samenstelling: Leden: Van der Vlies (SGP), Crone (PvdA),

Nadere informatie

2016D17221 INBRENG VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG

2016D17221 INBRENG VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG 2016D17221 INBRENG VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Binnen de vaste commissie voor Buitenlandse Zaken bestond bij enkele fracties de behoefte de Minister van Buitenlandse Zaken en de Minister van Defensie

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 28 684 Naar een veiliger samenleving Nr. 123 1 Samenstelling: Leden: Van Beek (VVD), Van der Staaij (SGP), De Pater-van der Meer (CDA), Van Bochove

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2010 2011 32 500 X Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Defensie (X) voor het jaar 2011 Nr. 89 LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN Vastgesteld

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2006 2007 22 054 Wapenexportbeleid 22 112 Nieuwe Commissievoorstellen en initiatieven van de lidstaten van de Europese Unie Nr. 125 1 Samenstelling: Leden:

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 31 200 XI Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer (XI) en van de begrotingsstaat

Nadere informatie

Stemmingen lijst controversiële onderwerpen

Stemmingen lijst controversiële onderwerpen 13 Aan de orde zijn de stemmingen in verband met wijzigingsvoorstellen op de lijst van controversiële (33285). Dit is een gewijzigde stemmingslijst. De sterretjes geven de wijzigingen aan. Er zijn ook

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2009 2010 32 417 Kabinetsformatie 2010 Nr. 2 BRIEF VAN DE INFORMATEUR Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Hierbij zend ik u, daartoe

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2008 2009 26 631 Modernisering AWBZ Nr. 278 VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld 28 oktober 2008 In de vaste commissie voor Volksgezondheid,

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 31 200 XI Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer (XI) en van de begrotingsstaat

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 31 200 XIII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Economische Zaken (XIII) voor het jaar 2008 Nr. 49 1 Samenstelling: Leden:

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 31 368 Beroepspraktijkvorming in het mbo Nr. 3 LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN Vastgesteld 20 mei 2008 De commissie voor de Rijksuitgaven 1 heeft

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2006 2007 30 994 Wijziging van de Telecommunicatiewet en de Wet Onafhankelijke post- en telecommunicatieautoriteit ter uitvoering van de roamingverordening

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2008 2009 31 700 XII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat (XII) voor het jaar 2009 Nr. 65 LIJST VAN VRAGEN EN

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2008 2009 31 769 Wijziging van het Burgerlijk Wetboek en enkele bijzondere wetten in verband met de Wet dwangsom en beroep bij niet tijdig beslissen Nr.

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 29 477 Geneesmiddelenbeleid Nr. 63 VERSLAG VAN EEN ALGEMEEN OVERLEG Vastgesteld 31 juli 2008 De vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2009 2010 30 136 Herstructurering en uitvoering Stedelijke vernieuwing Nr. 32 LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN Vastgesteld 2 februari 2010 De algemene commissie

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2006 2007 30 834 Wijziging van de Wet luchtvaart en de Wet op het Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut ter uitvoering van vier EG-verordeningen

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2008 2009 31 322 Kinderopvang Nr. 39 VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld 29 oktober 2008 Binnen de vaste commissie voor Onderwijs, Cultuur en

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 31 138 Wijziging van de Wet werk en bijstand in verband met het openstellen van de mogelijkheid van het verlenen van bijzondere bijstand aan bepaalde

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 31 142 Wijziging van de Experimentenwet Kiezen op Afstand in verband met de verlenging van de werkingsduur van die wet Nr. 5 VERSLAG Vastgesteld

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 31 220 Uitvoering van richtlijn 2006/68/EG van het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie van 6 september 2006 (PbEU L 264) tot wijziging

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2008 2009 28 286 Dierenwelzijn Nr. 262 LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN Vastgesteld 17 februari 2009 De vaste commissie voor Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2009 2010 29 248 Invoering Diagnose Behandeling Combinaties (DBCs) Nr. 102 VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld 16 oktober 2009 In de vaste commissie

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2009 2010 27 565 Alcoholbeleid Nr. 100 VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld 25 november 2009 In de vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2008 2009 31 826 Goedkeuring van de op 16 juni 2008 te Luxemburg totstandgekomen Stabilisatie- en associatieovereenkomst tussen de Europese Gemeenschappen

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2008 2009 25 928 Navo helikopterproject NH-90 Nr. 34 LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN Vastgesteld 9 februari 2009 De vaste commissie voor Defensie 1, heeft

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2006 2007 23 645 Openbaar vervoer Nr. 159 VERSLAG VAN EEN ALGEMEEN OVERLEG Vastgesteld 29 mei 2007 De vaste commissie voor Verkeer en Waterstaat 1 heeft

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2006 2007 30 968 Regels omtrent de basisregistraties adressen en gebouwen (Wet basisregistraties adressen en gebouwen) Nr. 5 VERSLAG Vastgesteld op 24 april

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2006 2007 30 896 Regeling van het beroepsgoederenvervoer en het eigen vervoer met vrachtauto s (Wet wegvervoer goederen) Nr. 6 VERSLAG Vastgesteld 1 februari

Nadere informatie

Het Nederlands beleid inzake clustermunitie

Het Nederlands beleid inzake clustermunitie Het Nederlands beleid inzake clustermunitie Deze notitie geeft de standpunten weer van IKV Pax Christi over het Nederlands beleid inzake betrekking tot clustermunitie. Na een algemene inleiding zal gedetailleerd

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2010 2011 32 644 Beleid ten aanzien van chronisch zieken Nr. 2 VERSLAG VAN GESPREK Vastgesteld 7 april 2011 De vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2009 2010 32 185 Wijziging van de Telecommunicatiewet in verband met de aanpassing van de bewaartermijn voor telecommunicatiegegevens met betrekking tot

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2009 2010 29 659 Evaluatie Staatsbosbeheer Nr. 41 LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN Vastgesteld 24 november 2009 De vaste commissie voor Landbouw, Natuur en

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 31 200 IV Vaststelling van de begrotingsstaat van Koninkrijksrelaties (IV) voor het jaar 2008 Nr. 50 VERSLAG VAN EEN ALGEMEEN OVERLEG Vastgesteld

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2010 2011 27 925 Bestrijding internationaal terrorisme Nr. 420 LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN Vastgesteld 27 januari 2011 De vaste commissies voor Defensie

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2011 2012 33 000 V Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Buitenlandse Zaken (V) voor het jaar 2012 AF VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK

Nadere informatie