Generaties. College van Beheer kijkt terug op 2012 Herstel verloopt grillig. Pensioenplanner: Nieuw overzicht met nettobedragen

Transcriptie

1 Generaties is het informatiebulletin van STICHTING PHILIPS PENSIOENFONDS Generaties Nummer 18, 10 e jaargang mei 2013 College van Beheer kijkt terug op 2012 Herstel verloopt grillig Pensioenplanner: Nieuw overzicht met nettobedragen

2 Inhoudsopgave Voorwoord 3 College van Beheer kijkt terug op Herstel verloopt grillig, maar dieptepunt lijkt achter ons te liggen Vergadering van Aangeslotenen 9 In gesprek met het College van Beheer van Philips Pensioenfonds? Een nieuwe pensioenregeling 10 Philips en vakorganisaties praten over wijzigingen in de Philips-pensioenregeling Van start tot finish 12 Op weg naar een goed verzorgd pensioen Puzzel 14 Pensioenplanner: nieuw overzicht met nettobedragen 15 Het Philips flex pensioen samengevat 16 Philips-medewerkers over hun pensioen 18 Ik wil zelf beschikken over mijn pensioengeld, zodat ik er naar eigen inzicht mee om kan gaan 2 Als uw persoonlijke situatie verandert 21 Uw leven verandert, uw pensioen ook Korte mededelingen 24 Actief gepensioneerd 25 Genieten van alles wat leeft en beweegt Korte mededelingen 28

3 Voorwoord Beste lezers, Een jaar met twee gezichten, zo typeren onze leden van het College van Beheer Peter Breimer en Peter Warmerdam het jaar 2012 in het artikel vanaf pagina 4. Zij doelden met name op het beleggingsklimaat. Maar ook in een ander opzicht was 2012 een jaar met twee gezichten. Een jaar waarin het Fonds aan de ene kant een fraai beleggingsresultaat behaalde van bijna 13%, maar anderzijds nog steeds in een dusdanige financiële positie verkeert dat het College wederom het besluit heeft moeten nemen de pensioenen niet te verhogen. Verschillende gezichten zien we ook, letterlijk én figuurlijk, in het artikel waarin we Philips-medewerkers aan het woord laten. In ons informatiebulletin van mei 1999 citeerden wij een quote van Frits Philips: In de huidige welvaart denken de mensen vaak alleen maar aan de korte termijn. Ik kan mijn pensioen zelf beter regelen is iets wat je nogal eens hoort. Interessant is dat diezelfde vraag nu in deze crisistijd weer actueel is. Wij hebben aan drie Philips-medewerkers de stelling voorgelegd Ik wil zelf beschikken over mijn pensioengeld, zodat ik er naar eigen inzicht mee om kan gaan. Lees vanaf pagina 18 de inzichten van drie van uw collega s in reactie op deze stelling. In deze editie staan wij ten slotte ook nog stil bij een aantal pensioenactualiteiten. Wilt u meer informatie? Dan is de Vergadering van Aangeslotenen op 21 mei aanstaande het moment om uw vragen over Philips Pensioenfonds voor te leggen aan het College van Beheer. En heeft u vragen over uw eigen pensioen situatie? Dan kunt u zich natuurlijk laten informeren door onze Klantenservice of u gaat zelf aan de slag met onze Pensioen planner ( of met Jasper Kemme Directeur Philips Pensioenfonds 3 Wilt u meer weten over de financiële situatie bij Philips Pensioenfonds? U leest steeds actuele informatie op:

4 4 College van Beheer kijkt terug op 2012 Herstel verloopt grillig, maar dieptepunt lijkt achter ons te liggen Een jaar met twee gezichten. Dat is een korte, maar krachtige typering van De eerste helft van het jaar kenmerkte zich vooral door aanhoudende zorgen over de Europese schuldencrisis. In de tweede helft van het jaar keerde het vertrouwen in de economie terug. En dat had directe invloed op de beleggingen van Philips Pensioenfonds. Aan het woord zijn Peter Warmerdam en Peter Breimer van het College van Beheer. Zij kijken samen terug op het jaar Met een resultaat van bijna 13% hebben we het met onze beleggingen goed gedaan, maar de pensioenen hebben we niet kunnen verhogen. We kunnen dus niet tevreden zijn.

5 Invloed van de lage rente Dat veel pensioenfondsen er op dit moment financieel gezien niet goed voorstaan, heeft alles te maken met de lage rentestand. Hoewel bij een dalende rente goede rendementen worden behaald op obligatiebeleggingen, is het niet vanzelfsprekend dat de financiële positie ook verbetert. Dat komt doordat bij een lage rente ook de pensioenverplichtingen enorm stijgen. De rente is naar een historisch dieptepunt gedaald. In de afgelopen 450 jaar was de rente nooit zo laag als nu, vertelt Peter Warmerdam. Mede daardoor zijn onze pensioenverplichtingen vorig jaar met bijna 8% toegenomen. Hoe lager de rente is, hoe hoger de verplichtingen. Dat laat zich het makkelijkst uitleggen met een eenvoudig voorbeeld. Philips Pensioenfonds moet de hoogte van de pensioenverplichtingen vaststellen op basis van een actuele, wettelijk voorgeschreven rente. Stel dat het Fonds volgend jaar een pensioen van euro moet uitbetalen. Als de rente 10% zou zijn, hoeft het Fonds dit jaar maar euro te hebben om volgend jaar euro te kunnen betalen. Als de rente maar 8% zou zijn, moet het Fonds dit jaar ongeveer euro hebben. Bij een rentedaling moet het Pensioenfonds dus ineens 18 euro extra vermogen hebben. Als met het beleggingsresultaat dit bedrag niet wordt verdiend, dan zorgt dat voor een daling van de dekkingsgraad van het Pensioenfonds. Een daling of stijging van de rente heeft dus direct grote gevolgen voor de dekkingsgraad. Zeker omdat een pensioenfonds de verplichting heeft om over twintig of dertig jaar of nog langer pensioenen uit te betalen, en het rente-op-rente effect erg belangrijk wordt, aldus Peter Warmerdam. Risico beperken Niet alleen de waarde van de toekomstige pensioenbetalingen hangt af van de marktrente, maar ook de rendementen. Pensioenfondsen beleggen in obligaties en aandelen om rendement te behalen, waarmee in de toekomst de pensioenen kunnen worden uitbetaald en/of verhoogd. Hoe meer de rente daalt, hoe groter de koerswinst van een obligatie. Om risico s te beperken, wordt vooral ook belegd in obligaties met een hoge kredietwaardigheid. Het rendement van aandelen is beweeglijker, zowel naar boven als naar beneden, en kent dus meer risico, maar is, zeker over langere periodes, gemiddeld hoger dan het rendement op obligaties. Peter Warmerdam: In welke mate een pensioenfonds bereid is om risico te lopen, hangt onder meer af van de leeftijdsopbouw van het Fonds. Philips Pensioenfonds heeft veel meer pensioenontvangers dan pensioenopbouwers. Voor de grote groep pensioenontvangers moet het Fonds elke maand een groot bedrag aan pensioen uitbetalen, circa 60 miljoen euro. Daarom is ons beleid sterk gericht op het binnen de perken houden van risico s. Dit doen wij door meer dan 66% van ons vermogen te beleggen in relatief veilige staatsobligaties. Dat is een belangrijk deel van onze liability matching portefeuille. Daarnaast beleggen we 5

6 bijna 30% van ons vermogen meer risicovol in onder andere aandelen, onroerend goed, hoogrenderende obligaties en grondstoffen. Met onze return portefeuille proberen we rendement te behalen om de pensioenen te kunnen verhogen of om financiële tegenvallers te kunnen opvangen, vult Peter Breimer aan. Alles wat nodig is De positieve beleggingsopbrengsten van vorig jaar zijn direct terug te voeren op de algemene economische ontwikkelingen was een jaar met twee gezichten: tot 26 juli en na 26 juli, vertelt Peter Warmerdam. Op die dag sprak de president van de Europese Centrale Bank de nu al historische woorden dat de Bank alles wat nodig is zal doen om de euro te steunen. Aan de onzekerheid van de eerste helft van 2012 kwam daarmee abrupt een eind. De rentestanden daalden in de zuidelijke Europese landen en beleggers kregen vertrouwen in een herstel van de economische groei. De wereldwijde aandelenmarkten stegen en ook de Zuid-Europese obligaties lieten sterk positieve rendementen zien. Dit resulteerde voor Philips Pensioenfonds uiteindelijk in een fraai beleggingsresultaat van 12,9% (in 2011: 6,7%). de pensioenen door indexatie heeft een negatieve invloed op de financiële herstelkracht en de financiële positie van het Pensioenfonds. Ook in 2013 hebben we moeten besluiten niet te indexeren. En ondanks de licht verbeterde financiële positie is van tevredenheid geen enkele sprake. We willen graag pensioenen kunnen indexeren, stelt Peter Breimer resoluut, maar dit jaar was de daarvoor benodigde financiële ruimte niet aanwezig. Grillig herstel Op de vraag of het eerder genoemde economische herstel zich door zal zetten, antwoordt Peter Warmerdam: De geschiedenis toont dat een periode van crisis met de bijbehorende afbouw van schulden pijnlijk is en met ups en downs wel zes tot zeven jaar kan duren. Er is een risico dat de dekkingsgraad nog op een lager punt komt dan we tot nu toe hebben gezien, maar ik ben positief gestemd voor de langere termijn. Ik ben ervan overtuigd dat morgen er beter uitziet dan vandaag. Peter Breimer is voorzichtiger: We lijken op de goede weg, maar de markt is enorm beweeglijk en de risico s zijn talrijk. Daardoor kunnen we niet uitsluiten dat we in de toekomst moeten besluiten de pensioenen te verlagen. 6 Vereiste dekkingsgraad Maar waarom zijn de pensioenen dan toch niet verhoogd? Peter Warmerdam legt uit: Wij zitten met onze dekkingsgraad nog steeds onder de wettelijk vereiste dekkingsgraad. Dankzij de goede rendementen op onze beleggingen is het pensioenvermogen van het Fonds weliswaar duidelijk gestegen, maar de pensioenverplichtingen zijn eveneens gestegen. Niet alleen vanwege de lage rentestand, maar ook door de verdere stijging van de levensverwachting. Omdat het pensioenvermogen meer is gestegen dan de pensioenverplichtingen, is de dekkingsgraad weliswaar omhoog gegaan, maar niet genoeg om de pensioenen te mogen indexeren. De dekkingsgraad van Philips Pensioenfonds ging van 103% in 2011 naar 104% in Onze financiële positie is dus verbeterd. Maar pas wanneer onze dekkingsgraad boven 107% komt, kunnen wij als bestuur nadenken over een eventuele verhoging van de pensioenen. En zelfs dan is verhoging geen vanzelfsprekendheid, benadrukt Peter Breimer. Philips Pensioenfonds heeft in 2011 een herstelplan moeten opstellen. De kern van het herstelplan is dat het Fonds door voortzetting van het huidige beleid de financiële positie in principe moet kunnen verbeteren. Het verhogen van Acceptabele risico s Het jaarlijks verhogen van de pensioenen is een duidelijke ambitie van het College van Beheer. Het strategische beleggingsbeleid is één van de middelen om dit te realiseren. Omdat dit beleid grotendeels gericht is op het beheersen van risico s, is de kans op toekomstige indexatie en herstel van de dekkingsgraad relatief klein. Wordt wellicht overwogen de beleggingsportefeuilles anders te verdelen nu economisch herstel zich aandient? Peter Warmerdam glimlacht en antwoordt: De verdeling van de portefeuilles heeft onze aandacht. Hoewel er ongetwijfeld nog dipjes zullen komen, onderzoeken wij de mogelijkheden om door het nemen van acceptabele risico s met onze beleggingen de kans op betere rendementen ten bate van indexatie te vergroten. Ik ben daar een voorstander van, maar wij worden daarin beperkt door de wetgeving. Zolang het Fonds zich in een herstelsituatie bevindt, mogen wij het beleggingsbeleid niet zomaar risicovoller maken, vult Peter Breimer aan. Het Fonds zit zodoende opgesloten binnen de beperkingen die de huidige wetgeving en toezichtregels opleggen, het zogenoemde pensioenkader, concludeert Peter Warmerdam.

7 Van hard nominaal naar zacht reëel De discussie gaat niet alleen over het beleggingsbeleid dat gehanteerd wordt, maar ook over de keuze van dat pensioenkader. De pensioenwereld is volop in beweging. Het huidige pensioenstelsel, en dus ook de Philipspensioenregeling, is gebaseerd op nominale pensioentoezeggingen die kunnen worden verhoogd als daarvoor financiële ruimte beschikbaar is. Dit wordt een hard nominaal kader genoemd. Het Fonds moet deze harde nominale rechten in het beleggingsbeleid zoveel mogelijk beschermen en moet dus beleggingsrisico s mijden. Maar een hard nominaal kader biedt geen 100% garantie. Dat is tijdens de financiële crisis de afgelopen jaren duidelijk gebleken. Veel pensioenfondsen kunnen niet indexeren en in een aantal gevallen moeten pensioenen zelfs verlaagd worden. Impliciet is er nu eigenlijk sprake van een reële situatie. Alleen zonder een beleggingsbeleid dat daar bij past. Peter Warmerdam is sinds oktober 2003 als werkgeverslid van het College van Beheer betrokken bij Philips Pensioenfonds. Hij is penningmeester van het College van Beheer en voorzitter van de Beleggingscommissie. Peter Warmerdam is binnen Philips werkzaam als Group Treasurer en Hoofd Real Estate. Er is ook een optie om pensioenrechten ook expliciet reëel op te bouwen, oppert Peter Warmerdam. Het Fonds kan in een zacht reëel kader een ander beleggingsbeleid voeren dat meer financiële ruimte kan scheppen voor indexatie in de toekomst. Het toegezegde pensioen wordt in dat geval aangepast aan de positieve en negatieve ontwikkelingen op de financiële markten en, waar nodig, aan de ontwikkeling van de levensverwachting. De pensioenuitkomst wordt dan onzeker, maar met kansen op meer rendement en daarmee op een beter pensioen. Bewegen naar het zogenoemde zachte reële kader zou zich dan ook kunnen vertalen in een verantwoord maar ook enigszins risicovoller beleggingsbeleid. De aangeslotenen moeten dan wel bereid zijn om in enige mate risico te nemen in ruil voor een beter pensioen. Die risicobereidheid moeten we gaan peilen, aldus Peter Warmerdam. Hij onderstreept het belang van een goede informatievoorziening in het risicovraagstuk. Wij hebben de zorgplicht om de mensen te informeren over hun huidige en toekomstige pensioensituatie. Een informatieachterstand creëert immers een afwachtende houding. Het ziet er naar uit dat het komende halfjaar veel gaat gebeuren: wij verwachten dat de wetgeving verandert en de sociale partners zitten aan de cao-onderhandelingstafel om te praten over een nieuwe pensioenregeling. Het is heel Peter Breimer is sinds oktober 2003 lid van het College van Beheer namens de werknemers. Hij is secretaris van het College van Beheer en lid van de Beleggingscommissie, de Klachtencommissie en de Governancecommissie. Binnen Philips Innovation Services is Peter Breimer werkzaam als Senior Analyst. 7

8 8 belangrijk dat onze aangeslotenen weten wat er gebeurt. Dat willen wij ze in zeer toegankelijke taal vertellen. Een zacht reëel maar goed pensioen wordt beter bespreekbaar met de aangeslotenen na een goede uitleg. Pijlers van het beleggingsbeleid Let wel, de basis van ons huidige beleggingsbeleid blijft staan. Dit blijft gericht op enerzijds het beheersen van risico s en anderzijds het creëren van middelen om te kunnen indexeren, vertelt Peter Breimer. Binnen het Fonds hebben we uitgangspunten geformuleerd waarop ons beleggingsbeleid is vastgesteld. Ofwel, de pijlers waarop ons beleggingsbeleid rust. Centraal daarbij staat een bestendig en robuust beleid. Op basis van onze uitgangspunten is bijvoorbeeld besloten om zoveel mogelijk meer passief te gaan beleggen. Bij passief beleggen beschikken wij over een aandelenportefeuille in de ontwikkelde markten die simpelweg de benchmark volgt. Dit in tegenstelling tot actief beleggen, waarbij een vermogensbeheerder bepaalt welke specifieke aandelen worden geselecteerd. Behalve dat vermogensbeheerders er niet in slagen om de benchmark te verslaan, levert passief beleggen directe kostenbesparingen op. En ook dat is belangrijk voor onze toekomst. Wanneer wij in staat zijn een goede balans te vinden tussen kosten, rendement en de beheersing van risico s, dan hebben wij een goede toekomst voor ons. Wij hebben er vertrouwen in! Wist u dat? de dekkingsgraad van Philips Pensioenfonds licht is gestegen van 103% eind 2011 naar 104% eind 2012? de dekkingsgraad van eind december 2012 met 104% op het minimaal vereiste niveau lag, maar nog altijd onder het vereiste niveau (107%)? Dat betekent dat er te weinig reserves zijn om eventuele verdere tegenslagen op te vangen. Het door het Pensioenfonds ingediende herstelplan blijft daarom van kracht. Het herstelplan moet ervoor te zorgen dat de financiële positie weer op orde komt. het totale beleggingsresultaat 12,9% bedroeg? Philips Pensioenfonds in 2012 pensioen uitkeerde aan bijna pensioenontvangers? de volledige pensioenpremie van de flex-regeling door de onderneming betaald wordt? In 2012 was dit gemiddeld circa 22% van de salarissom. Downloaden jaarverslag In het jaarverslag 2012 van Philips Pensioenfonds leest u meer over de belangrijkste ontwikkelingen en achtergronden en de overige besluiten die het College van Beheer heeft genomen. Alle informatie over het jaarverslag vindt u op U vindt daar ook de digitale versie van het jaarverslag.

9 Noteer in uw agenda: 21 mei 2013 Vergadering van Aangeslotenen In gesprek met het College van Beheer van Philips Pensioenfonds? Wilt u meer weten over de ontwikkelingen bij Philips Pensioenfonds in 2012? Bent u benieuwd naar de toelichting van het College van Beheer op de financiële situatie van het Fonds? Kom dan naar de jaarlijkse Vergadering van Aangeslotenen op dinsdag 21 mei aanstaande. Het College van Beheer nodigt u van harte uit om de Vergadering van Aangeslotenen bij te wonen. Tijdens de Vergadering van Aangeslotenen kijkt het College van Beheer samen met u terug op het afgelopen jaar. Daarbij geeft het College uitleg over het jaarverslag en recente ontwikkelingen. Ook bent u in de gelegenheid om vragen te stellen. 9 Waar en wanneer? De vergadering vindt plaats op dinsdag 21 mei 2013 om uur in de Philips Hall van het Evoluon te Eindhoven. U hoeft zich niet van tevoren aan te melden voor deze vergadering. Wilt u vragen stellen? Als u vragen wilt stellen tijdens de vergadering, dan verzoeken wij u deze uiterlijk 13 mei 2013 per of schriftelijk in te dienen bij het College van Beheer: Postbus 80031, 5600 JZ Eindhoven of collegevanbeheer.ppf@philips.com Eindhoven, mei 2013 Namens de voorzitter, Peter Breimer, secretaris Agenda 1. Opening 2. Algemene ontwikkelingen met betrekking tot beleggingen en pensioenen 3. Verantwoordingsorgaan 4. Notulen Vergadering van Aangeslotenen 2012 van Philips Pensioenfonds 5. Jaarverslag Philips Pensioenfonds over het boekjaar 2012 Vragen Goedkeuring 6. Rondvraag

10 Een nieuwe pensioenregeling 10 Philips en vakorganisaties praten over wijzigingen in de Philips-pensioenregeling De afgelopen jaren zien we in Nederland, en ook bij Philips, een aantal belangrijke ontwikkelingen die directe en ingrijpende gevolgen hebben voor de pensioenen. In de december-editie van Generaties vertelden we u al dat de overheid met maatregelen komt die ervoor moeten zorgen dat het pensioenstelsel in Nederland robuuster en duurzamer wordt. Daarbij kunt u denken aan nieuwe fiscale regels voor de pensioenopbouw, een ander soort pensioencontract, een koppeling van de pensioenen aan de levensverwachting en een nieuw stelsel van rekenregels voor pensioenfondsen. Deze aankomende maatregelen zullen ook voor de Philips-pensioenregeling gevolgen hebben. De onderneming en de vakorganisaties bespreken momenteel hoe de Philips-pensioenregeling kan worden aangepast aan de nieuwe (financiële) omstandigheden en aan komende wet- en regelgeving. Daarnaast heeft Philips de vakorganisaties gevraagd om mee te denken hoe de financiële risico s van de pensioenregeling beter gespreid kunnen worden tussen werkgever en werknemers. Generaties geeft u informatie over hoe de nieuwe pensioenregeling tot stand komt en hoe u daarover wordt geïnformeerd.

11 Wie beslist over de pensioenregeling? Philips heeft als onderneming een eigen pensioenregeling voor haar medewerkers in Nederland. De pensioenregeling wordt uitgevoerd door Philips Pensioenfonds. De inhoud van het Philips flex pensioen is vastgelegd in de collectieve arbeidsovereenkomst, de cao. Dat betekent dat de afspraken over de pensioenregeling worden gemaakt in het arbeidsvoorwaardenoverleg tussen Philips en de vakorganisaties. Zodra aan de cao-tafel een nieuwe pensioenregeling is afgesproken, wordt aan het College van Beheer (het Bestuur van het Pensioenfonds) gevraagd of de nieuwe pensioenregeling door het Fonds kan worden uitgevoerd. Daarbij wordt ook bekeken of de nieuwe pensioenregeling evenwichtig is voor alle aangeslotenen. Het College beoordeelt dit door onder andere te kijken naar de financiering van de nieuwe regeling, juridische aspecten, de administratieve uitvoerbaarheid en de communiceerbaarheid. Voor wie heeft de nieuwe pensioenregeling gevolgen? De nieuwe pensioenregeling maakt deel uit van de cao bij Philips. Dat betekent dat u als Philips-medewerker met de nieuwe pensioenregeling te maken krijgt, als de cao voor u geldt. Heeft u een individuele arbeidsovereenkomst met Philips waarin deelname aan de pensioenregeling is overeengekomen? Dan gelden de wijzigingen ook voor u. Anders dan bij de meeste eerdere wijzigingen in de pensioenregeling, kunnen de wijzigingen dit keer ook gevolgen voor u hebben als u al pensioen ontvangt. Of dat zo is en wat die gevolgen zijn, is op dit moment nog niet bekend. Dat hangt af van de keuzes die gemaakt worden door de cao-partijen en het oordeel van het College van Beheer over de uitvoerbaarheid. Wanneer informatie over de pensioenwijzigingen? Zolang de gesprekken aan de cao-tafel over de pensioenafspraken gaande zijn, houden Philips en de vakorganisaties u op de hoogte van de voortgang. Ook het eindresultaat van de gesprekken wordt natuurlijk met u gedeeld. Daarna is Philips Pensioenfonds aan zet om de nieuwe pensioenregeling te implementeren. Communicatie over de pensioenwijzigingen hoort daar ook bij. Zodra er een nieuwe pensioenregeling is afgesproken, geven wij u via onze website informatie over ontwikkelingen rond de nieuwe pensioenregeling. 11

12 Op weg naar een goed verzorgd pensioen Van start tot finish Philips biedt medewerkers een carrière vol mogelijkheden. Tussen start en finish ligt een werkzaam leven waarin het pensioenbewustzijn veelal met de jaren toeneemt. Generaties praat met starter André Secrest en arrivé Piet van de Graef over hun weg naar een goed verzorgd pensioen. 12 André Secrest is 35 jaar en werkt sinds december 2012 bij Philips. Na zijn opleiding aan de heao in Breda startte André bij Ernst & Young. Hij rondde daar in de eerste vier jaar zijn opleiding tot Registeraccountant af en doorliep het hele traject van Assistent-Accountant tot Senior Manager. Binnen Philips is hij gaan werken bij Accounting & Internal control (A&IC). Deze nieuwe afdeling binnen Sector Finance moet een kwaliteitsboost gaan geven aan de financiële verslaggeving binnen Philips Lighting. Als Director Technical Accounting & Oversight zoekt André voortdurend naar nieuwe mogelijkheden om de bedrijfsonderdelen te ondersteunen bij het afleggen van administratieve verantwoording. Dit betekent dat André bijvoorbeeld risicogebieden inventariseert, de gevolgen inschat voor het bedrijfsresultaat en waar nodig oplossingen op maat biedt. Piet van de Graef is 60 jaar en werkte bijna 42 jaar bij Philips. Na zijn middelbare beroepsopleiding Elektrotechniek startte Piet bij de Algemene Technische Dienst van het Philips Natuurkundig Laboratorium in Waalre. Naast zijn werk volgde Piet een avondopleiding Meet- en regeltechniek. Op het Projectbureau werd hij verantwoordelijk voor de projecten op het gebied van meet- en regeltechniek. In de loop der jaren werd het technische werk steeds meer ge-outsourced en werd Piet s afdeling teruggebracht van honderdvijftig naar ongeveer negen mensen nu. Piet overleefde alle reorganisaties en werkte tot 1 april als Facility Engineer/Demand Manager bij Philips Innovation Services op de High Tech Campus in Eindhoven. In die hoedanigheid was Piet verantwoordelijk voor het onderhoud en beheer van de research- en technologiegebouwen en de installaties die daaraan verbonden zijn.

13 Waarom heeft u (ooit) gekozen voor Philips? André Na twaalf jaar Ernst & Young was ik toe aan een andere uitdaging. Via familie ben ik in contact gekomen met Philips. Met één van de financiële directeuren heb ik vrijblijvend gespard over de inzet van registeraccountants bij een onderneming als Philips. Toen mijn huidige rol vrijkwam, heb ik een aantal gesprekken gevoerd. Hierin hebben wij onze verwachtingen en de inhoudelijke invulling van de rol uitgesproken. Ik was op zoek naar vrijheid, kansen en ownership in een internationale omgeving. Philips kon mij dat bieden. Het Sector A&IC team is nu compleet. Er zijn veel dingen die gedaan moeten worden. Het is nu zaak de juiste projecten te kiezen om op korte termijn voortgang te boeken en daarbij de langetermijnvisie niet uit het oog te verliezen. Piet Ik kom uit Beek en Donk en vroeger stond Philips in de hele regio bekend als een goede werkgever. Toen ik van school kwam, adviseerde ons moeder mij dan ook om Philips maar te bellen. De Algemene Technische Dienst van Philips deed in die tijd alles zelf en naast het werk waren er veel opleidingsmogelijkheden. Ik ben in al die jaren nooit met tegenzin naar het werk gegaan. De Philips-organisatie is wel zakelijker geworden. Ook ik heb bij de Centurion-reorganisatie in de jaren negentig wel eens op het punt gestaan om verder te kijken. Maar toch, bij Philips weet je wat je hebt. Het enige wat ik jammer vind, is dat ik zelf uit de techniek ben gegroeid. Ik hield me de laatste jaren vooral met organisatorische en financiële zaken bezig, terwijl mijn hart bij de techniek ligt. Was pensioen een bepalende arbeidsvoorwaarde bij uw indiensttreding? André Mijn pensioen stond wel op de agenda bij mijn indiensttreding. Bij Ernst & Young had ik een premievrij pensioen. Bij Philips betaal ik ook geen premie. Ik heb geen idee wat ik aan pensioen opbouw, maar gezien de cultuur van beide bedrijven, verwacht ik dat Philips een betere pensioenregeling heeft dan Ernst & Young. Ik weet alleen dat Philips een middelloonregeling heeft. Ondanks het feit dat Philips Pensioenfonds veel in de media verschijnt, maak ik me geen zorgen over de opbouw en de hoogte van mijn pensioen. Ik ben wel van plan om me deze zomer eens in mijn pensioen te gaan verdiepen. Piet Nee, dat was geen bepalende arbeidsvoorwaarde. Dat was gewoon geregeld bij Philips. Ik heb wel altijd bijgehouden wat ik aan pensioen opbouwde. Toen mijn pensioenleeftijd naderde, ben ik me er echt in gaan verdiepen. Met alle wijzigingen was dat ingewikkeld. Eerst zat ik in een eindloonregeling met een pensioenleeftijd van 60 jaar. Later werd dat de flex-regeling met een pensioenleeftijd van 65 jaar. Philips Pensioenfonds heeft mij goed geïnformeerd over de keuzes die ik had. Daardoor was ik goed op de hoogte van alle mogelijkheden. Aan de pensioenleeftijd van 60 jaar heb ik altijd vastgehouden. Dat vond ik belangrijk. Uiteindelijk ben ik met 60 jaar en 9 maanden met pensioen gegaan. Wat moet echt geregeld zijn bij uw pensionering? 13 André Het belangrijkste vind ik dat ik straks een pensioen krijg. De overzichten die ik tot nu toe jaarlijks ontving, waren voor mij niet te begrijpen. Ik zou graag willen weten wat ik per maand ga ontvangen en wat ik moet doen om dat maandbedrag gegarandeerd te krijgen. Ook wil ik graag weten wat mijn vrouw en kinderen krijgen, mocht ik komen te overlijden. Ik overweeg voor hen een aanvullende Anw-hiaatverzekering af te sluiten. Volgens mijn leidinggevende hoef ik me geen zorgen te maken. Bovendien is Nederland volgens mij een goed land om pensioen te ontvangen. Piet Ik wil de zekerheid dat ik een goed pensioen ontvang. Het Pensioenfonds heeft voor mij uitgerekend welk bedrag ik ga ontvangen en ik vind het belangrijk dat ik dat ook daadwerkelijk krijg. Om mijn toekomstige plannen te blijven doen, heb ik gekozen voor de hoog-laagregeling. De vrije tijd die ik krijg bij mijn pensionering is voor mij echter het belangrijkste. Mijn partner werkt nog twintig uur per week omdat ze het werk leuk vindt. Wanneer zij stopt, weet ze nog niet. Het opgebouwde pensioen en de toekomstige AOW zijn voldoende om samen goed van te kunnen leven. Wat is voor u het ideale moment om te stoppen met werken? André Partners bij Ernst & Young gaan rond hun 60-ste met pensioen. Dat lijkt me wel wat. Mijn vader is op 55-jarige leeftijd met pensioen gegaan, maar dat was te vroeg. Hij miste de sociale contacten en liep daardoor ook achter met technologische ontwikkelingen, zoals . Ik ben geen man om achter de geraniums te zitten. Ik denk dat werk- en privéleven in de toekomst steeds meer met elkaar verweven zullen zijn. Tegen die tijd bekijk ik wat ik nog doe, wat ik nog kan en wat ik leuk vind. Zolang het werk me boeit, me pakt en ik dit in goede harmonie met mijn gezin kan doen, blijf ik werken. Piet Op 1 april ben ik gestopt met werken en dat was voor mij het ideale moment. Ik heb toegeleefd naar mijn pensionering. Natuurlijk mis ik de sociale contacten, maar ik kan nu mijn eigen dingen doen. Ik doe veel vrijwilligerswerk in de techniek. Dat vind ik leuk. Bijvoorbeeld kleine klusjes uitvoeren in het theater, ik zit in de redactie van de lokale omroep en ik ben van plan om noodoproepsystemen voor ouderen te installeren en repareren. Na mijn pensionering heb ik nog mijn nieuwe opvolger ingewerkt. Ik heb absoluut de dagen niet afgeteld, maar het was mooi geweest.

14 T&O T&O tuig, verkoudheid, 6 lage waterstand, 20 Nederlands 7 laboratorium Economisch (afk.), 8 vochtig Instituut aanvoelend, (afk.), 22 9 leuren, onhandig werken, 11 enigszins 24 warm, geldhandelaar, 13 siervogel, 2615 buren jenever, bezoeken, 16 vochtige 29 koude, tijdsbestek, 18 leersoort, 30 geld ontvangen, 19 verkoudheid, 31 rails, 20 Nederlands 33 spuugzat, Economisch 36 gehoororgaan, Instituut (afk.), 40 vezeltje, 22 onhandig 41 orgaan, 44 werken, gezelschapsspel, 24 geldhandelaar, 46 meisjesnaam, 26 buren bezoeken, 47 insect, tijdsbestek, temen, 50 geneeswijze, 30 geld 53 ontvangen, dapper, rails, alleenspel, 33 spuugzat, 57 koppeling, 36 gehoororgaan, 58 Europeaan, 40 vezeltje, 60 wolpluisje, 41 orgaan, 62 op welke 44 gezelschapsspel, wijze, 64 franco 46 (afk.), meisjesnaam, 65 Nederland 47 insect, (afk.). 48 temen, 50 geneeswijze, Puzzel 53 dapper, 55 alleenspel, 57 koppeling, 58 Europeaan, 60 wolpluisje, 62 op welke 1wijze, 64 franco 2 3(afk.), 465 Nederland 5 (afk.) Horizontaal 2 vruchtwater v.d. kokosnoot, 10 vroegrijpe appel, 12 schrijfgerei, omheining van struiken, 15 modern, betrekking, 18 voetbekleding, 19 van geringe afmeting, 21 hoofddeksel, Algemene Ouderdomsvoorziening, 24 dameshalsbont, 25 koeienmaag, vaste regel, 28 lage rivierstand (afk.), eiland in de Indische Oceaan, heden, 33 kerkelijke straf, 34 een zekere, 35 jaaroverzicht pensioen, 37 geniepig, 38 medeleven, 39 effen, schil, 42 insect, 43 maanstand, aangeslotene bij het Fonds, 48 ten laatste (afk.), 49 boom, 51 mannelijk dier, vrij op naam (afk.), 53 sprookjesfiguur, grote man, 56 ontgrate vis, 58 wijsje, 59 energieleverancier, 61 Engelse titel, herkauwer, 63 toestemming om thuis te blijven, 65 deel v.e. breuk, 66 oppoken Verticaal 1 zintuig, 2 lokaal voor leerlingen, naaldgaatje, 4 symbool kilowatt, voertuig, 6 lage waterstand, labora torium (afk.), 8 vochtig aanvoelend, 9 leuren, 11 enigszins warm, 13 sier vogel, 15 jenever, 16 vochtige koude, 18 leersoort, 19 verkoudheid, 20 Nederlands Economisch Instituut (afk.), 22 onhandig werken, 24 geld handelaar, 26 buren bezoeken, 29 tijdsbestek, 30 geld ontvangen, rails, 33 spuugzat, 36 gehoororgaan, 40 vezeltje, 41 orgaan, 44 gezelschapsspel, 46 meisjesnaam, 47 insect, 48 temen, Puzzelland Puzzelland50 geneeswijze, 53 dapper, 55 alleenspel, koppeling, 58 Europeaan, wolpluisje, 62 op welke wijze, G K O K O S M E L K V 64 franco (afk.), 65 Nederland Y E L L OWG LK OBK(afk.). AOL SPME EN L K V H A A GY EKLELKOWB ALA NB A L P E N KOUS KHLAEAIGN KMUT E K SB A A N AOW BKOUS O A L EKBL EWE I NT MUT S L R M AAOW U R I TBIOUAS LN EU B WE T F B A NL RE NMEA U RP IOT NI U S N U S N E A KF Y BNA NTROOS E N E TU P O N L U N IS NPEEALK YTOR N TROOS E T E K D E L E L U N N E I M E P R E L T L TOR E E I K R E U VON F E E K D E E L N E M E R T L R E U S F I L E T D E U N E I K R E U VON F E E NUON S I R H E R T V E R L O R F E U N S NOEMER F I L E T D E U N N O P RNUON A K E L ESN I RN H E R T V E R L O F N NOEMER N O P R A K E L E N N Oplossing Oplossing kruiswoordpuzzel kruiswoordp pensioenplanner pensioenplanner 1e prijs: Jamie Oliver keukenmachine Met deze keukenmachine bereidt u uw eten nog sneller. De keukenmachine bevat een omkeerbare schijf om te raspen en een getand mes. Hierdoor is de machine ook geschikt om bevroren desserts te bereiden. De kom heeft een inhoud van 3,4 liter. 2e prijs: Jamie Oliver blender Blenders hoeven niet ingewikkeld te zijn. Het komt uiteindelijk neer op snelheid. Die combineert de smaken en zorgt voor zachte texturen. De blender is van een duurzame kwaliteit en beschikt over getande vijfsterrenmessen. 3e prijs: Jamie Oliver staafmixer Met deze staafmixer kunt u rechtstreeks mengen in uw pan, pot of zelfs diepe braadslede om de perfecte jus te maken. Perfect voor soepen en voor het verwerken van kleine hoeveelheden, van saladedressings tot pesto. Een beker van 1 liter inhoud wordt meegeleverd, evenals exclusieve Jamie Oliver-recepten. Wat moet u doen? Stuur uw oplossing vóór 1 juni 2013 o.v.v. Puzzel Generaties naar Philips Pensioenfonds. Dit kan met het speciale formulier op onze website of per communicatie@philipspensioenfonds.nl of per briefkaart: Philips Pensioenfonds, Afdeling Communicatie, Postbus 80040, 5600 JP Eindhoven. Vermeld daarbij duidelijk uw naam, adres en pensioen-/salarisnummer.

15 Pensioenplanner: nieuw overzicht met nettobedragen Voor uw persoonlijke pensioensituatie kunt u in de Pensioenplanner kijken op onze website U ziet dan precies zien hoeveel pensioen u al heeft opgebouwd en u kunt eigen keuzes doorrekenen in de hoogte van uw pensioen. Daarmee is de Pensioenplanner voor u een handig hulpmiddel om inzicht te krijgen in uw actuele en toekomstige pensioensituatie. De Pensioenplanner geeft u vanaf nu de mogelijkheid een beknopt pensioenoverzicht te printen op basis van uw eigen keuzes. Daarop ziet u ook hoe hoog uw netto pensioen is. 15 Bruto en netto weergave In de communicatie vanuit het Fonds leest u meestal bruto pensioenbedragen. Maar u wilt vooral weten wat houd ik over? Vanaf nu krijgt u in de Pensioenplanner een inschatting van de hoogte van uw netto pensioeninkomen van Philips Pensioenfonds. Als u uw keuzes heeft gemaakt, ziet u direct de gevolgen voor uw bruto en netto pensioen. En u kunt een beknopt overzicht op basis van uw keuzes downloaden en printen. Voor de berekening van uw netto inkomen gaan wij uit van de actuele rekenregels van de overheid. Dit betekent dat rekening is gehouden met de actuele premie voor de Zorgverzekeringswet die verplicht moet worden ingehouden, de actuele belastingschijven en de actuele tarieven. Tot uw AOW-leeftijd is rekening gehouden met de heffingskortingen. Er wordt geen rekening gehouden met individuele situaties, zoals aftrekposten. Uw pensioen kan netto lager uitvallen als gevolg van wijzigingen in de belastingregels. Aanpassing levensloopregeling In 2012 en 2013 zijn de mogelijkheden voor het sparen in de levensloopregeling en voor het opnemen van levensloopverlof voorafgaand aan pensionering sterk beperkt. Daarnaast stimuleert de overheid dit jaar fiscaal het in één keer opnemen van het levenslooptegoed. Omdat het aantal deelnemers aan de levensloopregeling naar verwachting sterk afneemt, is de levensloopmodule uit de Pensioenplanner verdwenen. Wilt u nog berekeningen maken met uw levensloopsaldo? De Klantenservice kan u daarbij nog steeds van dienst zijn. U vindt de contactgegevens in het colofon op de achterzijde.

16 Het Philips flex pensioen samengevat Als u in dienst bent bij Philips, bouwt u waarschijnlijk pensioen op in het Philips flex pensioen. Bijna medewerkers bouwen pensioen op in deze regeling. Voor de berekening van het pensioen worden bepaalde basisbedragen en percentages gehanteerd. In onderstaand overzicht vindt u de kernbedragen per 1 april 2013 van het Philips flex pensioen. Philips flex pensioen kerngegevens per 1 april 2013 Franchise e Opbouwpercentage ouderdomspensioen Opbouw nabestaandenpensioen Pensioenrichtleeftijd Keuze pensioenleeftijd Nabestaandenpensioen tot pensioenleeftijd Wezenpensioen 1,85% van de pensioengrondslag 70% van het ouderdomspensioen 65 jaar jaar 70% van bereikbare ouderdomspensioen 14% van bereikbare ouderdomspensioen Indexatie van uw opgebouwde pensioen 0% 16 Bijdrage Philips-medewerkers 0% Franchise en opbouwpercentage ouderdomspensioen U bouwt niet over uw volledige salaris pensioen op. In een pensioenregeling wordt er rekening mee gehouden dat u vanaf uw AOW-leeftijd ook een pensioen van de overheid ontvangt. Daarom wordt een vastgesteld bedrag (de franchise) afgetrokken van uw pensioengevend salaris. Over het bedrag dat overblijft (de pensioengrondslag), bouwt u per jaar 1,85% pensioen op. De franchise bedraagt per 1 april 2013 e (1 april) wordt verwerkt. De indexatie van uw opgebouwde pensioen is per 1 april 2013 vastgesteld op 0%. Wilt u meer weten over uw pensioenregeling? Ga dan naar onze website Daar kunt u ook de volgende boekjes downloaden voor meer informatie: Indexatie van uw opgebouwde pensioen Philips Pensioenfonds probeert ieder jaar uw opgebouwde pensioen te verhogen met de collectieve schaalaanpassing binnen Philips. Het Pensioenfonds is niet verplicht om uw opgebouwde pensioen te verhogen. Of en in welke mate deze verhoging plaatsvindt, is afhankelijk van besluitvorming door het College van Beheer (het bestuur van het Fonds). In het Philips flex pensioen is bepaald dat een eventuele indexatie van de opgebouwde pensioenen jaarlijks op een vast moment Nieuw in dienst Met pensioen Uit dienst Pensioen voor partner en kinderen De boekjes zijn beschikbaar in het Nederlands en in het Engels. Heeft u geen toegang tot internet? En wilt u graag een of meerdere boekjes bestellen? Neem dan contact op met onze Klantenservice. U vindt de contactgegevens op de achterzijde van Generaties.

17 Per 1 april 2013 gewijzigd: Anw-hiaatverzekering Heeft u een Anw-hiaatverzekering afgesloten? Dan ontvangt uw partner na uw overlijden elke maand een extra bedrag van Philips Pensioenfonds. Op die manier wordt een tekort aan Anw-uitkering van de overheid aangevuld. Omdat de AOWleeftijd vanaf 2013 in stappen omhoog gaat en iedereen op een ander moment AOW gaat ontvangen, heeft Philips Pensioenfonds de Anw-hiaatverzekering ook aangepast. Vanaf 1 april 2013 ontvangt uw partner het extra bedrag uit de Anw-hiaatverzekering niet meer tot zijn/haar 65-ste verjaardag, maar tot zijn/haar AOW-leeftijd. Dat betekent wel dat u ook langer premie betaalt: tot de AOW-leeftijd van uw partner. Let op! Dit geldt alleen voor deelnemers waarvoor de Anwhiaatverzekering nog niet tot uitkering is gekomen. Als u op dit moment al een uitkering uit de Anw-hiaatverzekering ontvangt, wordt de uitkering uitbetaald tot uw 65-ste. Premie Anw-hiaatverzekering Hoewel de verzekering nu langer uitkeert, zijn de premies toch verlaagd. Dit komt omdat de levensverwachting is toegenomen. Hierdoor wordt de kans dat u overlijdt vóór de AOW-leeftijd van uw partner steeds kleiner. De premie voor de verzekering wordt ingehouden op uw brutosalaris. Het maximale te verzekeren bedrag in 2013 is e Het is ook mogelijk een verzekering af te sluiten voor e of e Premie Anw-hiaatverzekering Leeftijd Maandpremie vanaf 1 april , , , , , , ,47 Vanaf 65 jaar Individuele premiestelling Anw-hiaatverzekering Wilt u meer weten over de voorwaarden van de Anw- hiaatverzekering? Kijkt u dan op onze website: Andere pensioenregeling? Naast het Philips flex pensioen per 1 april 2011 kent Philips Pensioenfonds ook andere pensioenregelingen. De kernbedragen van alle regelingen vindt u op

18 Philips-medewerkers over hun pensioen Ik wil zelf beschikken over mijn pensioengeld, zodat ik er naar eigen inzicht mee om kan gaan De pensioenwereld is in beweging. Tegenvallende rendementen, niet-geïndexeerde pensioenen en povere dekkingsgraden; het is dagelijks in het nieuws. Uit landelijk onderzoek blijkt dat een derde van de mensen dat pensioen opbouwt bij hun werkgever, vindt dat ze zelf over het ingelegde geld moeten kunnen beschikken. In dat geval kunnen ze er naar eigen inzicht mee omgaan. Nog een derde wil niet zelf het geld beheren, maar wel de keuze krijgen aan welk fonds of verzekeraar zij hun geld toevertrouwen. vroeg zich af of dit ook geldt voor Philips-medewerkers en vroeg drie medewerkers naar hun reactie op de stelling: Ik wil zelf over mijn pensioengeld beschikken, zodat ik er naar eigen inzicht mee om kan gaan. 18 Hans Manders, 51 jaar Senior Customer Care Officer Benelux / Philips Lighting Benelux Wil ik mijn geld zelf beheren? Ja en nee. Als ik mijn geld zelf beheer, ben ik flexibeler en kan ik over het geld beschikken wanneer ik dat wil. Aan de andere kant laat ik het ook graag aan de professionals over. Ik heb geen tijd om hele dagen aan beleggen te besteden. Stel dat ik een fout maak?! Ik moet er straks wél van kunnen rondkomen. Ik heb op zich een goed gevoel bij Philips Pensioenfonds. Je moet er echter wel op kunnen vertrouwen dat zij de juiste keuzes maken. Om flexibeler te zijn in mijn pensioendatum heb ik een aantal jaren geleden besloten om mee te doen aan de Levensloopregeling. Mijn irritatie was dan ook groot toen de overheid in 2012 aankondigde de regeling weer te veranderen. Je kunt niet een jaar van tevoren bepalen dat je eerder met pensioen wilt, zoiets moet je nu al plannen. Daarom is het zo lastig dat regelgeving steeds verandert en daarmee de scenario s. Om die reden zorg ik vanaf nu zelf voor een appeltje voor de dorst naast mijn pensioen. Dat geld beheer en beleg ik zelf. En ja, nu maar hopen dat dat goed gaat.

19 Erwin te Selle, 41 jaar Engineer/coördinator Development (E.T.O.) / Philips Lighting Ik wil absoluut niet zelf beschikken over mijn pensioen. Ik laat beleggen graag aan anderen over. Ik vind het fijn dat mijn pensioen geregeld is en dat ik er geen omkijken naar heb. Toen ik startte bij Philips ben ik ingeschreven bij Philips Pensioenfonds en dat was dat. Elk jaar bekijk ik mijn pensioenoverzicht en schat ik in of ik over vijfentwintig jaar financieel nog goed zit. Volgens mij zit het wel goed. Ik wil ok niet switchen van pensioenfonds. Ik ben blij met Philips Pensioenfonds. Volgens mij is het een solide fonds. Naast mijn pensioen spaar ik zelf ook een bedrag, al is dit meer een buffer. Als er zich, voordat ik met pensioen ga, een gelegenheid voordoet waarbij ik het geld nodig heb, dan geef ik het uit. Pensioen is voor mij nog een ver-van-mijn-bed-show. Ik verwacht dat er de komende vijfentwintig jaar nog veel gaat veranderen op het gebied van politiek. De invloed die ik daarop heb, is maar klein. 19

20 20 Carolin Lukac, 40 jaar Marketing Communications Manager / Philips Large Luminous Surfaces Als in Nederland werkende Belgische is pensioen voor mij extra ingewikkelde en logge materie. De regelgeving in beide landen is verschillend en zal in de loop der jaren vast worden aangepast. Om die reden beschik ik liever over mijn eigen pensioengeld. Ik ben dan niet afhankelijk van derden of regelgeving. Misschien is het typisch Belgisch om bevooroordeeld te zijn. Of we pensioen ontvangen van de staat geloven we wel bijvoorbeeld, vandaar mijn sceptische houding. Ik heb overigens wel vertrouwen in Philips Pensioenfonds. Ik prijs mezelf gelukkig dat ik bij een groot bedrijf werk waar zaken goed geregeld zijn. Zo merkte ik hoe fijn het is om bij Philips te werken toen ik een tijd afwezig was vanwege ziekte. Alles is goed geregeld. Tegelijkertijd deed ik wel een stapje terug in salaris. Dat deed me beseffen dat ik, als ik met pensioen ga, waarschijnlijk ook een stap terug moet doen. Ik heb aardig wat vragen over mijn pensioen. Het besef dat ik die vragen moet stellen, dat is er. Maar de stap zetten om te bellen, is lastig. Ik wil het goed regelen, maar er zijn zoveel leukere dingen te doen op je vrije dag.