DAGCHIRURGIE BIJ KINDEREN IN HET UZ BRUSSEL Indicaties, praktische organisatie, resultaten. A. DE BACKER Kinderchirurg

Transcriptie

1 DAGCHIRURGIE BIJ KINDEREN IN HET UZ BRUSSEL Indicaties, praktische organisatie, resultaten A. DE BACKER Kinderchirurg

2 DAGCHIRURGIE BIJ KINDEREN Definitie Geschiedenis Voordelen Eigen ervaring Inclusiecriteria/Indicaties Dagchirurgie praktisch Postoperatieve problemen Besluit Toekomstperspectieven 2 NVKVV- Dagchirurgie

3 DEFINITIE: Uitvoeren van routine-ingrepen bij kinderen (<16 jaar) onder narcose, waarna de patiënt slechts enkele uren na de operatie in het dagziekenhuis geobserveerd wordt, en de dag van de operatie het ziekenhuis verlaat zonder er te moeten blijven overnachten Engelstalige synoniemen: one-day surgery, day-care surgery, ambulatory surgery, outpatient surgery,... 3 NVKVV- Dagchirurgie

4 Caspar Stromayr, Liesbreukoperatie 4 NVKVV- Dagchirurgie

5 Amputatie van linker been - Midden 18 de eeuw 5 NVKVV- Dagchirurgie

6 GESCHIEDENIS VAN DAGCHIRURGIE 16 october 1846: eerste operatie onder etheranesthesie Eerste anesthesieën vonden plaats in office settings Er zou een eerste periode van bloei van ambulante chirurgie onder narcose geweest zijn in de jaren nadien, maar dit doofde dan uit ten voordele van in-hospital chirurgie 1939: Hertzfeld rapporteert 1000 ingrepen voor liesbreuk bij kinderen op ambulante basis 6 NVKVV- Dagchirurgie

7 In de zestiger jaren brak dagchirurgie pas echt door in USA (en Canada) Start ambulatory unit in UCLA in 1962 Vele andere volgden snel daarna 1969: Phoenix, AZ, eerste free-standing surgicenter Mode waaide naar Europa over in midden van de jaren 80 Wij zijn als eerste gestart in België met dagchirurgie bij kinderen in 1987 Op dat ogenblik waren er nog ziekenhuizen waar kinderen 4-5 dagen opgenomen bleven voor een liesbreukherstel! 7 NVKVV- Dagchirurgie

8 Het heeft nog meerdere jaren geduurd dat dagchirurgie in België eigenlijk financieel bestraft werd Gelukkig kwamen nadien gunstige (financiële) impulsen vanuit de overheid, en nu hebben wij ook alsmaar strengere normen voor dagcentra. 8 NVKVV- Dagchirurgie

9 DAGCHIRURGIE BIJ KINDEREN HEEFT ALLEEN MAAR VOORDELEN... Schept een veel kindvriendelijker klimaat waarbinnen een operatie kan uitgevoerd worden, minder scheidingsangst en emotionele stress door vroegtijdige terugkeer naar de vertrouwde omgeving Minder kans op het oplopen van een nosocomiale infectie Betere benutting van de hospitalisatiebedden Vermindering van de kost voor onze maatschappij 9 NVKVV- Dagchirurgie

10 ONTWIKKELING VAN DAGCHIRURGIE IN AZ-VUB/UZ BRUSSEL: Ons kinderziekenhuis werd in gebruik genomen in 1987; van meet af aan werd een daghospitaal voorzien Medisch gedeelte Onderzoeken onder narcose of sedatie Bilans Behandelingen (bvb chemotherapie, enzymtherapie) Chirurgisch gedeelte 10 NVKVV- Dagchirurgie

11 CIJFERS : Gemiddeld jaarlijks aantal patiënten: 3600 ~1100 komen voor operatie onder narcose (= 30%) 6% 6% 4% 2%1% 13% 22% 44% KNO Alg. Kinderheelkunde Urologie Plastische/reconstructiev Stomato/Tandheelkunde Oogheelkunde Orthopedie dermatologie 11 NVKVV- Dagchirurgie

12 INCLUSIECRITERIA: Routine-ingreep waarvoor geen specifieke nazorg in het ziekenhuis vereist is... bij een overigens gezonde patiënt zonder belangrijke antecedenten Minimum leeftijd? Ouders moeten de richtlijnen voor de nazorg kunnen verstaan, en moeten telefoon /wagen hebben om hulp te zoeken indien nodig 12 NVKVV- Dagchirurgie

13 HEELKUNDIGE PROCEDURES: Inguino-scrotale pathologie Andere buikwandproblematiek Perifere urologie Cutane/subcutane letsels Port-a-Cath en catheters Biopsie van diverse letsels (klier-, spier-, e.a.) Branchiale fistel NVKVV- Dagchirurgie

14 INGREPEN: Liesbreuk (Hernia inguinalis) Waterbreuk (Hydrocoele) Zaadstrengkyste Fimosis/Circumcisie Varicocoele Niet-ingedaalde testis (cryptorchidie) Navelbreuk Epigastrische Hernia Excisie congenitale naevi, atheroomcysten,... Inbrengen en verwijderen van Port-A-Cath systemen of Hickmann catheters Verwijderen van corpora aliëna Biopsie van lymfeklieren, spierbiopsie Branchiale fistel 14 NVKVV- Dagchirurgie

15 LIESBREUK 15 NVKVV- Dagchirurgie

16 HYDROCOELE: 16 NVKVV- Dagchirurgie

17 ZAADSTRENGKYSTE: 17 NVKVV- Dagchirurgie

18 NAVELBREUK: 18 NVKVV- Dagchirurgie

19 HERNIA EPIGASTRICA: Klein breukje op middellijn tussen navel en borstbeen (xiphoied) Soms pijnlijk 19 NVKVV- Dagchirurgie

20 BIOPSIEEN VAN LYMFEKLIEREN THV HALS OF LIES, SPIERBIOPSIE: 20 NVKVV- Dagchirurgie

21 WEGNAME VAN CONGENITALE NAEVI, ATHEROOMKYSTEN, ENZ: 21 NVKVV- Dagchirurgie

22 PLAATSEN OF VERWIJDEREN VAN HICKMAN CATHETER EN VAN PORT-A-CATH SYSTEMEN: 22 NVKVV- Dagchirurgie

23 CIRCUMCISIE, ORCHIDOPEXIE, VARICO- COELE: 23 NVKVV- Dagchirurgie

24 BRANCHIALE FISTEL: Kleine opening aan zijkant hals waaruit helder visceus vocht komt Ontstaat thv fossa tonsillaris in de keel Excisie van deze fistel is delicate operatie die vlot in dag-setting kan plaatsvinden 24 NVKVV- Dagchirurgie

25 PRAKTISCHE SCHIKKINGEN: Op het ogenblik van de eerste consultatie bij de kinderchirurg wordt een routine pre-op. bloedafname gedaan, en wordt de patiënt naar de consultatie anesthesie verwezen De dag voor de ingreep bellen ouders naar daghospitaal om exacte tijdstip te vernemen waarop ze s anderendaags verwacht worden. Nuchter 6 uur voor de ingreep 25 NVKVV- Dagchirurgie

26 PRAKTISCHE SCHIKKINGEN (II) Wij beginnen onze operatiedag altijd eerst met de dagpatiënten! (max zestal/dag) Qua anesthesie: associatie van inhalatieanesthesie ((larynx)masker) met lokale/lokoregionale (caudaal blok, peniel blok, enz.) Mama direct erbij op recovery Ontslag een paar uur na de operatie, nadat chirurg uitleg is komen geven Telefonische nacontrole s anderendaags Eénmalige polyklinische controle na 10 dagen 26 NVKVV- Dagchirurgie

27 MET WELKE POST-OP. PROBLEMEN KAN MEN OP HET DAGZIEKENHUIS GECONFRONTEERD WORDEN? Pijn: Paracetamol/NSAID Misselijkheid en braken: Nabloeding (na circumcisie) 27 NVKVV- Dagchirurgie

28 ERVARING UZ BRUSSEL: 20-tal jaar ervaring ~ geopereerde patiëntjes, waarvan ~ voor de hier besproken indicaties Het aantal patiënten dat toch een nacht is moeten blijven, is zéér klein (heringreep wegens nabloeding circumcisie, ofwel braken, of ingreep is té laat doorgegaan) 28 NVKVV- Dagchirurgie

29 CONCLUSIE: Dagchirurgie bij kinderen is een uiterst veilige en aantrekkelijke procedure, op voorwaarde dat... de patientjes zorgvuldig geselecteerd worden... zowel anesthesie als chirurgie met precisie uitgevoerd worden door ervaren (kinder) anesthesisten en (kinder)chirurgen... qua organisatie niets aan het toeval overgelaten wordt... qua verpleegkundige zorg ervaren kinderverpleegkundigen betrokken zijn 29 NVKVV- Dagchirurgie

30 CONCLUSIE: OPERATIE WORDT KINDERSPEL NVKVV- Dagchirurgie

31 TOEKOMST? Qua struktuur en architectuur: terug weg van het kinderziekenhuis! Free-standing: lijkt niet interessant voor België Belangrijker: streven naar optimalisatie van de kinderchirurgie in België - centralisatie van de zeldzamere pathologie - zeer goede opleiding van kinderanesthesisten, kinderchirurgen, kinderurologen en pediatrische verpleegkundigen 31 NVKVV- Dagchirurgie

32 32 NVKVV- Dagchirurgie Dank U