Evaluatie Contronics Fresh in Fresh out versdisplays

Transcriptie

1 Evaluatie Contronics Fresh in Fresh out versdisplays Ir. J.A.Verschoor Ing. E.C. Otma Rapport nr. 1190

2 Colofon Titel Auteur(s) Nummer Food & Biobased Research nr 1190 ISBN-nummer Publicatiedatum november 2010 Vertrouwelijk ja + november 2013 OPD-code Goedgekeurd door Evaluatie Contronics Fresh in Fresh out versdisplays Ir. J.A.Verschoor en Ing. E.C. Otma Ir. H.L.M.M. Maas Wageningen UR Food & Biobased Research P.O. Box 17 NL-6700 AA Wageningen Tel: +31 (0) info.fbr@wur.nl Internet: Wageningen UR Food & Biobased Research, instituut binnen de rechtspersoon Stichting Dienst Landbouwkundig Onderzoek Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, hetzij mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. De uitgever aanvaardt geen aansprakelijkheid voor eventuele fouten of onvolkomenheden. All rights reserved. No part of this publication may be reproduced, stored in a retrieval system of any nature, or transmitted, in any form or by any means, electronic, mechanical, photocopying, recording or otherwise, without the prior permission of the publisher. The publisher does not accept any liability for inaccuracies in this report. 2 Wageningen UR Food & Biobased Research, instituut binnen de rechtspersoon Stichting Dienst Landbouwkundig Onderzoek

3 Inhoudsopgave Inhoudsopgave 3 1 Inleiding 4 2 Methoden 5 3 Resultaten Gewichtsverlies Overige kwaliteitsverschillen Legionella-analyse 11 4 Discussie 12 5 Conclusies Conclusies Vergelijking Contronics Fresh in Fresh out versdisplay met normale uitstalling bij 20 C continu Conclusies Vergelijking Contronics Fresh in Fresh out versdisplay bij 20 C continu met normale uitstalling bij 20 C en terugkoeling s nachts. 15 Wageningen UR Food & Biobased Research, instituut binnen de rechtspersoon Stichting Dienst Landbouwkundig Onderzoek 3

4 1 Inleiding Contronics Engineering BV is een bedrijf dat innovatieve, duurzame apparatuur ontwikkelt en produceert op het gebied van: - Vers houden van voedsel - Gezonde leefomstandigheden - Verstandig omgaan met natuurlijke hulpbronnen In 1999 werd de Sanifogger ontwikkeld. Het eerste veilige bevochtigingsconcept dat verse producten vers houdt in gekoelde omstandigheden. In 2002 werd aan deze Sanifogger en Travelfogger (voor vrachtauto s en containers) de Europese Eureka trofee toegekend. In 2006 volgde een doorontwikkeling : Fresh in Fresh out. Dit systeem zorgt voor een koele vochtige omgeving voor ongekoelde uitstalling van groente en fruit. Contronics wil met dit onderzoek een onafhankelijke evaluatie door Wageningen UR van de effecten van het gebruik van dit systeem. 4 Wageningen UR Food & Biobased Research, instituut binnen de rechtspersoon Stichting Dienst Landbouwkundig Onderzoek

5 2 Methoden In één grote klimaatcel zijn 3 complete opstellingen( versdisplays ) met 7 groenten-/ fruitproducten uitgestald (Foto 1). Het betrof vers product bestemd voor retail, afkomstig van een reguliere groothandel. Van elk product stonden per versdisplay 3 bakken volgens onderstaande Tabel 1. De producten zijn 48 uur bewaard op de versdisplays, waarna kwaliteitsbeoordeling plaatsvond. De klimaatcelcondities waren conform supermarktcondities 20 C en 60% RV. De 3 versdisplays die werden vergeleken, waren: 1) normale uitstalling: simulatie 48 op het schap bij 20 C 2) terugkoeling: normale uitstalling waarbij de versproducten overnacht (in totaal 2x12 uur) afgedekt in een andere koelcel bij 8 C bewaard zijn. 3) Contronics: uitstalling onder standaard supermarktcondities met gebruik van het Contronics bevochtigingssysteem voor groenten en fruit, zonder terugkoeling s nachts. wortel 3 tomaat 3 druif 3 banaan 3 witlof 3 sperziebonen 3 sla 3 sperziebonen 1 witlof 2 banaan 1 wortel 2 sperziebonen 2 sla 2 druif 1 tomaat 2 banaan 2 tomaat1 druif 2 witlof 1 sla 1 wortel 1 Foto 1: Proefopstelling van de drie versdisplays. Van voor naar achteren Contronics, terugkoeling en normale uitstalling Tabel 1: Verdeling producten over de displays Na afloop van de proef werd een 500 ml damp uit de Contronics bevochtigingsinstallatie opgevangen en geanalyseerd op Legionella door een geaccrediteerd laboratorium. Wageningen UR Food & Biobased Research, instituut binnen de rechtspersoon Stichting Dienst Landbouwkundig Onderzoek 5

6 3 Resultaten 3.1 Gewichtsverlies Gewichtsverlies wordt vrijwel geheel veroorzaakt door vochtverlies. Hoe meer vochtverlies, des te groter de kans op problemen met slap/rimpeligheid. Na 48 uur is van alle producten het gewichtsverlies bepaald, zie Tabel 1a,b,c en Figuur 1. Sla, bospeen en sperziebonen, de meest gevoelige producten voor gewichtsverlies Terugkoeling gedurende de nacht geeft bij deze producten globaal de helft van de hoeveelheid vochtverlies t.o.v. de Normale uitstalling, terwijl de Contronics Fresh in Fresh out versdisplay nog een extra, statistisch aantoonbare, vermindering van vochtverlies geeft. Zie ook de foto s 2-4. Product \ Behandeling Normaal Terugkoeling Contronics Sla Bospeen Sperziebonen Tabel 1a. % Gewichtsverlies na 48 uur display. Een verschillende kleur van de behandeling betekent dat de behandeling statisch aantoonbaar verschillend is. Witlof, banaan en druif, producten die iets minder gevoelig zijn voor uitdroging. Bij de voor uitdroging iets minder gevoelige producten geeft uitstalling met Terugkoeling gedurende de nacht een statistisch aantoonbare verlaging van het gewichtsverlies t.o.v. de Normale uitstalling. Statistisch was er geen verschil tussen de Terugkoeling en de Contronics Fresh in Fresh out versdisplay. Product \ Behandeling Normaal Terugkoeling Contronics Witlof Banaan Druif Tabel 1b. % Gewichtsverlies na 48 uur display. Een verschillende kleur betekent dat de behandeling statisch aantoonbaar verschillend is. Eenzelfde kleur betekent: geen statistisch verschil. Trostomaat, minder gevoelig voor uitdroging. De tomaat is vrij ongevoelig voor uitdroging. Alleen de steeltjes zijn hiervoor gevoelig en daar deze slechts een zeer gering deel van het gewicht van de tomaten vormen is deze uitdroging niet terug te vinden in gewichtsverlies. Product \ Behandeling Normaal Terugkoeling Contronics Tomaat Wageningen UR Food & Biobased Research, instituut binnen de rechtspersoon Stichting Dienst Landbouwkundig Onderzoek

7 Tabel 1c. % Gewichtsverlies na 48 uur display. Eenzelfde kleur betekent geen significant verschil tussen de behandelingen. % gewichtsverlies Vergelijking van gewichtsverlies per produkt tussen normale uitstalling, terugkoeling en Contronics Sla Bospeen Sperziebonen Witlof Banaan Druif Tomaat Per product: 1e kolom=normale uitstalling 2e kolom=terugkoeling 3e kolom=contronics Figuur 1: Gewichtsverlies na 48 uur uitstalling op de versdisplays. Wanneer binnen één product de kolomkleur verschillend is, dan geeft de manier van uitstalling een significant verschillend percentage gewichtsverlies. Wageningen UR Food & Biobased Research, instituut binnen de rechtspersoon Stichting Dienst Landbouwkundig Onderzoek 7

8 3.2 Overige kwaliteitsverschillen Sla Bij alle drie displays kwam in gelijke mate smet aan de onderkant van de slakroppen voor (zie foto 5). Alleen het vochtverlies was verschillend, waardoor de Normaal uitgestalde kroppen slap waren (deze waren onverkoopbaar), de kroppen die s nachts waren Teruggekoeld waren iets steviger en de kroppen uit de Contronics display hadden een goede turgor. Zie de foto s 2-4. Foto 2. Sla na 48 uur Normale uitstalling Foto 3. Sla na 48 uur Uitstalling met Terugkoeling Foto 4. Sla na 48 uur op de Contronics versdisplay Foto 5. Aantasting door smet is na 48 uur in de Normale display (links) even groot als in de Contronics Display (rechts), maar uitdroging is in de Normale display veel groter. 8 Wageningen UR Food & Biobased Research, instituut binnen de rechtspersoon Stichting Dienst Landbouwkundig Onderzoek

9 Bospeen Het groen van bospeen uit de Contronics display was veel frisser dan dat uit de Normale display. Ook was er duidelijk verschil in de wortel. Die uit de Normale display voelde rubberachtig aan, terwijl die uit de Contronics display licht buigbaar was. De kwaliteit van de bospeen van de display met Terugkoeling hield het midden tussen de Normale en de Contronics display. Sperziebonen Na 48 uur was in alle bakken met sperziebonen wat schimmel te zien. De ontwikkeling hiervan was niet afhankelijk van de soort display, maar van de beginbesmetting. Wel was de bovenlaag van de bakken sperziebonen uit de Normale uitstalling duidelijk slapper dan uit de Contronics display of uit de display met Terugkoeling. Tussen de laatste twee was geen verschil. Witlof Sommige van de witlofkroppen hadden na 48 uur uitstalling bruine randen langs de bladeren, maar dit was onafhankelijk van de manier van uitstalling. Ook qua stevigheid was er geen verschil te zien tussen de drie verschillende displays. Foto 6. De witlof had soms bruine randen, maar dit was niet afhankelijk van de manier van uitstalling Banaan In één van de kratten van de Contronics display zaten vochtplekken op de bananen, zie foto 7. Dit werd veroorzaakt doordat de vochthoeveelheid in het begin niet helemaal goed stond afgesteld. Na bijstellen was dit verholpen. Verder was er geen verschil te zien tussen de bananen van de drie verschillende displays. Foto 7. banaan met vochtplekken Wageningen UR Food & Biobased Research, instituut binnen de rechtspersoon Stichting Dienst Landbouwkundig Onderzoek 9

10 Druif Bij alle drie de manieren van uitstalling was de turgor van de vrucht goed. Alleen bij de steeltjes van de druiven was er verschil in indroging en kleur. De trossen in de Normale display hadden ingedroogde steeltjes, bij de Terugkoeling waren de steeltjes ook ingedroogd maar in mindere mate en bij de Contronics display waren de steeltjes groener en mooier (foto 8). Foto 8. links - druiven uit de Normale uitstalling hebben ingedroogde stelen rechts - druiven uit de Contronics display hebben frissere stelen Trostomaat Er was geen verschil tussen de vruchten uit de drie verschillende displays. Alleen waren de blaadjes van de tomaten uit de Normale display wat meer ingedroogd en iets geler dan de blaadjes van de tomaten uit de Contronics display of de Terugkoeling. Tussen de laatste twee was geen verschil. Voor alle geteste producten is na 48 uur uitstalling op de Contronics-versdisplay het kwaliteitsbehoud tenminste gelijkwaardig aan of beter dan de versdisplays zonder bevochtiging. 10 Wageningen UR Food & Biobased Research, instituut binnen de rechtspersoon Stichting Dienst Landbouwkundig Onderzoek

11 3.3 Legionella-analyse De bevochtigingsinstallatie van Contronics versdisplay recirculeert geen water, is voorzien van waterfilters voor de goede werking van de ultrasoon-bevochtiging die tevens als barrière voor micro-organismen fungeren en wordt dagelijks automatisch m.b.v. ozon ontsmet. Na afloop van deze proef is damp mbv koude-plaat techniek gecondenseerd en opgevangen (500ml) en door een hiervoor geaccrediteerd lab geanalyseerd. Hieronder de analyseresultaten. Er is dus geen Legionella aangetroffen in de opgevangen damp. Wageningen UR Food & Biobased Research, instituut binnen de rechtspersoon Stichting Dienst Landbouwkundig Onderzoek 11

12 4 Discussie De resultaten van dit onderzoek laten zien dat een versdisplay uitgerust met Contronicsbevochtiging een positieve impact kan hebben op het kwaliteitsverloop van verse producten in het schap. De grootste effecten heeft deze toepassing op het beperken van het gewichtsverlies, wat weer samenhangt met kwaliteitsaspecten als betere stevigheid en knapperigheid, minder rimpeligheid en indroging. In dit onderzoek hebben we specifiek gekeken naar de kwaliteit na 48 uur schapsimulatie. De verse producten die in deze periode minder vocht verloren hebben zullen ook bij de consument minder snel zichtbaar kwaliteitsverlies op deze aspecten vertonen. In dit onderzoek kon geen realistische schatting van derving in de praktijksituatie gemaakt worden. De doorloopsnelheid van producten zal daar sterk uiteenlopen, maar beperking van vochtverlies zal zeker bij gevoelige producten en/of langere doorlooptijden positief uitpakken door minder uitval/derving. Toepassing van Contronics Fresh in Fresh out versdisplay geeft betere en/of minstens gelijkwaardige productkwaliteit als normale uitstalling met terugkoeling s nachts. Daarom biedt toepassing dus perspectief om een arbeidsbesparing te realiseren door het dagelijkse omrijden van producten van en naar een koelcel achterwege te laten. Randvoorwaarde is wel dat de afstelling van de bevochtiging goed is. Bij te veel bevochtiging kunnen kisten en product nat worden, met mogelijk negatieve effecten op productkwaliteit, dit dient dus voorkomen te worden. De vochtafgifte is echter eenvoudig instelbaar en ook is het mogelijk om plaatselijk bij te sturen door daar uitstroomopeningen af te doppen. 12 Wageningen UR Food & Biobased Research, instituut binnen de rechtspersoon Stichting Dienst Landbouwkundig Onderzoek

13 5 Conclusies Voor de duidelijkheid zijn de conclusies in twee delen gesplitst, waarbij 48 uur toepassing van de Contronics Fresh in Fresh out versdisplay vergeleken is met: 5.1) 48 uur normale uitstalling bij 20 C/60%RV continu 5.2) 48 uur normale uitstalling bij 20 C/60%RV met terugkoeling na afdekking tot 8 C s nachts (2x12 uur) in een koelcel. Wageningen UR Food & Biobased Research, instituut binnen de rechtspersoon Stichting Dienst Landbouwkundig Onderzoek 13

14 5.1 Conclusies Vergelijking Contronics Fresh in Fresh out versdisplay met normale uitstalling bij 20 C continu. In vergelijking met 48 uur normale uitstalling bij 20 C/60%RV continu resulteert toepassing van de Contronics Fresh in Fresh out versdisplay in: Statistisch significant lager gewichtsverlies (3,6% t.o.v. 12,6%) bij sla, dat is relatief 71% minder. Hierdoor was de sla uit de Contronics display steviger en had een goede turgor, terwijl de normaal uitgestalde kroppen slap waren. De hoeveelheid smet was gelijk. Statistisch significant lager gewichtsverlies (3,2% t.o.v. 11,6%) bij bospeen, dat is relatief 72% minder. Het groen van de bospeen was veel frisser en de wortels steviger. De normaal uitgestalde bospeen was duidelijk rubberachtig. Statistisch significant lager gewichtsverlies (3,2% t.o.v. 9,2%) bij sperziebonen, dat is relatief 65% minder. De bovenlaag van de kisten was bij de normale uitstalling duidelijk meer uitgedroogd. Geconstateerde rotaantasting was gelijk en alleen afhankelijk van de beginbesmetting. Statistisch significant lager gewichtsverlies (1% t.o.v. 2,9%) bij witlof, dat is relatief 66% minder. Geen verschil in overige kwaliteitskenmerken. Statistisch significant lager gewichtsverlies (0,7% t.o.v. 2,4%) bij banaan, dat is relatief 71% minder. Geen verschil overige kwaliteitskenmerken. Statistisch significant lager gewichtsverlies (0,4% t.o.v. 2,2%) bij druif, dat is relatief 82% minder. De steeltjes waren fris terwijl de steeltjes van de druiven in de normale uitstalling uitgedroogd waren. De kwaliteit van de vruchten was gelijk Geen statistisch significant lager gewichtsverlies (0,3% t.o.v. 0,6%) bij trostomaat. De blaadjes waren groener en minder ingedroogd dan bij de normale uitstalling. Er geen aanwijzingen zijn dat toepassing van Contronics Fresh in Fresh out versdisplay een risico voor verspreiding van Legionella vormt. Dit onderzoek laat zien dat de toepassing van Contronics Fresh in Fresh out versdisplay een goede oplossing biedt om gewicht en kwaliteit duidelijk beter te behouden in vergelijking met normale uitstalling bij 20 C/60%RV continu. 14 Wageningen UR Food & Biobased Research, instituut binnen de rechtspersoon Stichting Dienst Landbouwkundig Onderzoek

15 5.2 Conclusies Vergelijking Contronics Fresh in Fresh out versdisplay bij 20 C continu met normale uitstalling bij 20 C en terugkoeling s nachts. In vergelijking met uitstalling bij 20 C/60%RV en afdekking en terugkoeling s nachts, resulteert toepassing van de Contronics Fresh in Fresh out versdisplay gedurende 48 uur in: Statistisch significant lager gewichtsverlies (3,6% t.o.v. 6%) bij sla, dat is relatief 40% minder. Hierdoor was de sla duidelijk steviger. De hoeveelheid smet was beperkt en niet verschillend. Statistisch significant lager gewichtsverlies (3,2% t.o.v. 5%) bij bospeen, dat is relatief 36% minder. Het groene loof van de bospeen was frisser en de wortels voelbaar steviger. Statistisch significant lager gewichtsverlies (3,2% t.o.v. 4,4%) bij sperziebonen, dat is relatief 27% minder. Geen verschil in kwaliteit. Geconstateerde rotaantasting verschilde niet tussen displays leek vooral afhankelijk van de beginbesmetting. Geen statistisch significant lager gewichtsverlies bij witlof (1% t.o.v. 1,4%), banaan (0,7% t.o.v. 1,2%), druif (0,4% t.o.v. 1,1) en trostomaat ( 0,4 t.o.v. 1,1). Ook werden bij deze producten geen andere kwaliteitsverschillen geconstateerd. Er geen aanwijzingen zijn dat toepassing van Contronics versdisplays een risico voor verspreiding van Legionella vormen. Dit onderzoek laat zien dat (bij geteste producten en condities): De toepassing van Contronics Fresh in Fresh out versdisplays een goede oplossing biedt om gewicht en kwaliteit beter te behouden. Toepassing van Contronics Fresh in Fresh out versdisplays de mogelijkheid biedt om zonder kwaliteitsverlies het terugkoelen s nachts achterwege te laten. Wageningen UR Food & Biobased Research, instituut binnen de rechtspersoon Stichting Dienst Landbouwkundig Onderzoek 15