Provinciaal ruimtelijk uitvoeringsplan Herziening PRUP Afbakening kleinstedelijk gebied Knokke-Heist

Transcriptie

1 Knokke-Heist Provinciaal ruimtelijk uitvoeringsplan Herziening PRUP Afbakening kleinstedelijk gebied Knokke-Heist deelrup Afbakeningslijn Toelichtingsnota deel 1 ontwerp algplanid: rup_30000_213_00085_00002 september 2016 Stephaan Barbery Els Demeestere diensthoofd Projectcoördinator dienst ruimtelijke planning koning leopold III laan sint-andries - tel: fax:

2

3 Gezien en voorlopig vastgesteld door de provincieraad van West-Vlaanderen in de zitting van 27/10/2016 de provinciegriffier voorzitter, G. Anthierens E. Spinc le procedure voor eensluidend afschrift, namens de deputatie, Stephaan Barbery de adviseur dienst ruimtelijke planning datum Wijziging 23/06/2016 Plenaire vergadering 26/09/2016 Aanpassingen naar aanleiding van plenaire vergadering verloop

4

5 Verantwoording Titel Subtitel Projectnummer Referentienummer Revisie Datum Auteur(s) adres Afbakening van het structuurondersteunend kleinstedelijk gebied Knokke-Heist - herziening Toelichtingsnota a september 2016 Soetkin Verryt, Melinda Godderis, Leen Coorevits leen.coorevits@swecobelgium.be Gecontroleerd door Leen Coorevits Paraaf gecontroleerd Goedgekeurd door Griet van Waes Paraaf goedgekeurd Contact Sweco Belgium Elfjulistraat 43 B-9000 Gent gent@swecobelgium.be / II /

6 Inhoud Deel 1 Algemeen deel 1 Synthese bijkomende onderzoeken naar de ruimtevragen en geplande ontwikkelingen 4 1 Doel en situering van de opdracht De afbakening van kleinstedelijke gebieden binnen de provincie West- Vlaanderen Beleidsmatige betekenis van een stedelijke afbakeningalgemeen10 7 Ruimtelijke vertaling van de planningsopgave Herinrichting van de Natiënlaan (N49) als stedelijke ontsluitingsweg Strategisch projectgebied Knokke-Heist: versterken van toeristischrecreatieve structuur en stedelijke functies Nieuwe woonprogrammatie 80 8 Afbakeningsvoorstel Afbakeningslijn 84 9 Actieprogramma 87 2 Situering en bestaande ruimtelijke structuur Ruimtelijke situering en positionering van het kleinstedelijk gebied Knokke-Heist Bestaande ruimtelijke structuur 15 3 Planningscontext Ruimtelijk structuurplan Vlaanderen (RSV) Provinciaal ruimtelijk structuurplan West-Vlaanderen (PRS-WV) (herziening) Gemeentelijk ruimtelijk structuurplan Knokke-Heist Ruimtelijke uitvoeringsplannen Plannen van aanleg Andere plannen, visies en beleid(studies) 30 4 Taakstelling en programma elementen Wonen Bedrijvigheid Kleinhandel Stedelijke functies Stedelijke groengebieden Toeristisch-recreatieve voorzieningen Synthese planningsopgave 50 5 Grensstellende elementen 51 6 Gewenste ruimtelijke structuur van het stedelijk gebied Krachtlijnen voor de ontwikkeling van het stedelijk gebied Vertaling naar ruimtelijke concepten voor de verdere ontwikkeling Visie op de verschillende programma-elementen 62 / I /

7 Deel 1 Algemeen deel Deel 1 Algemeen deel / 1 /

8 Deel 1 Algemeen deel Inleiding Aanleiding voor de herziening Voorliggende nota betreft de toelichtingsnota bij het PRUP herziening afbakening van het structuurondersteunend kleinstedelijk gebied Knokke-Heist. De provincie heeft in kader van voorliggende herziening van de afbakeningslijn reeds een overkoepelende visie en actieplan opgemaakt met betrekking tot het kleinstedelijk gebied, een voorstel tot afbakeningslijn en het daaraan gekoppeld actieplan. Deze visienota werd goedgekeurd in de beleidsgroep van 10 november 2015 en in de deputatie van 14 april Het PRUP Afbakening voor het structuurondersteunend kleinstedelijk gebied Knokke-Heist werd goedgekeurd bij door de Vlaamse Regering op 12 maart Het omvatte onder meer een deelrup voor de ziekenhuiscampus te Knokke-Heist waarbij de bouw van het ziekenhuis (Zeno) ondertussen is gestart. Er wordt vastgesteld dat het kleinstedelijk gebied Knokke-Heist snel evolueert, de ruimtelijke context vrij snel wijzigt en bijgevolg ook nieuwe ontwikkelingen zich aandienen. Zo zijn er vanuit het gewest de planprocessen voor de 2e golf en stadsrandbos te Knokke, het Zwin en Zwinduinen, de Zwinpolders en de A11 Ook concrete projectdossiers krijgen vorm en zijn in ontwikkeling met onder andere de strategische projectzones te Heist, het project Duinenwater wordt zichtbaar op het terrein, Vanuit de vzw gezondheidszorg Oostkust (Zeno) zijn er concrete vragen om het PRUP van de ziekenhuiscampus te herzien om de verdere ontwikkeling van de site anders te organiseren, bijkomende activiteiten er een plek te geven en na te gaan hoe de ontwikkeling op lange termijn kan georganiseerd worden. Daarnaast zijn er diverse ruimtevragen die een plek in het kleinstedelijk gebied moeten krijgen : een evenementenplein, een nieuw veiligheidsgebouw, een trainingscentrum voor Club Brugge, Ook op het vlak van wonen en bedrijvigheid werd het aanbod en de behoefte geëvalueerd en is er voor beide programma s onvoldoende aanbod binnen de huidige afbakeningslijn. Om al deze ruimtevragen in zijn globaliteit en in zijn ruimtelijke samenhang te herbekijken wordt de afbakening van het kleinstedelijk gebied Knokke-Heist herzien. Opbouw van het PRUP Het afbakeningsplan voor het structuurondersteunend kleinstedelijk gebied Knokke-Heist wordt opgemaakt als een provinciaal ruimtelijk uitvoeringsplan volgens de vigerende wetgeving. Deze nota is de toelichting bij het grafisch plan en de erbij horende stedenbouwkundige voorschriften. Het bevat de relatie met het provinciaal ruimtelijk structuurplan West-Vlaanderen, een weergave van de feitelijke en juridische toestand en waar nodig op te heffen voorschriften. Deze elementen behoren volgens artikel 38 paragraaf 1 tot de inhoud van het ruimtelijk uitvoeringsplan. Enkel het grafisch plan en de erbij horende stedenbouwkundige voorschriften hebben verordenende kracht De bijhorende toelichtingsnota heeft als dusdanig geen verordenende kracht, maar is inhoudelijk onderdeel van het provinciaal ruimtelijk uitvoeringsplan. Het grafisch plan en de bijhorende stedenbouwkundige voorschriften kunnen steeds in hun context van het geheel van het provinciaal ruimtelijk uitvoeringsplan bekeken worden. Het afbakeningsplan van het structuurondersteunend kleinstedelijk gebied Knokke-Heist omvat de grenslijn die rond het kleinstedelijk gebied wordt getrokken en twee deelrup s met name: deelrup herziening ziekenhuiscampus en deelrup multifinctioneel stadslandschap Westkapelle. Het provinciaal ruimtelijk uitvoeringsplan bestaat uit volgende documenten: Toelichtingsnota Stedenbouwkundige voorschriften Kaartenbundel met bestaande feitelijke toestand (topografische kaart, orthofoto) en bestaande juridische toestand (gewestplan en andere plannen) Verordenend grafisch plan Voortoets van passende beoordeling Onderzoek tot m.e.r. / 2 /

9 Deel 1 Algemeen deel In het algemeen deel (deel 1) van deze toelichtingsnota wordt eerst een samenvatting gegeven van de bijkomende onderzoeken en geplande ontwikkelingen. De relevante elementen worden vervolgens in de initiële toelichtingsnota geüpdatet Het algemeen deel is als volgt opgebouwd: Synthese bijkomende onderzoeken en geplande ontwikkelingen Hoofdstuk 1: Doel en situering van de opdracht Hoofdstuk 2: Situering en bestaande ruimtelijke structuur Hoofdstuk 3: Planningscontext Hoofdstuk 4: Taakstelling en programma-elementen Hoofdstuk 5 Grensstellende elementen Hoofdstuk 6 Gewenste ruimtelijke structuur van het stedelijk gebied Hoofdstuk 7 Ruimtelijke vertaling van de planningsopgave Hoofdstuk 8: afbakeningsvoorstel Hoofdstuk 9 actieprogramma In deel 2 volgt de toelichting bij de verschillende deelrup s. / 3 /

10 Deel 1 Algemeen deel Synthese bijkomende onderzoeken naar de ruimtevragen en geplande ontwikkelingen Voorafgaand aan de herziening van het PRUP van de afbakening en de herziening van het GRS, is reeds heel wat studiewerk en ontwerpend onderzoek gebeurd, waardoor al veel documentatie en visievorming voorligt. In volgende paragrafen wordt een kort overzicht gegeven van de plannen en processen die in de periode werden uitgevoerd, en die mee de basis vormen voor de herziening van de afbakening van het stedelijk gebied Knokke-Heist. Verderop in de nota wordt dan uitgebreider ingegaan op dit voorafgaand onderzoek. De planprocessen uit de periode geven aanleiding tot een bijsturing van de afbakeningslijn op 4 locaties: ter hoogte van het potentiële woongebied in de Tolpaertpolder (verder Keuvelwijk genaamd) (1), de contour van het gewestelijk RUP voor de 2de golf en stadsrandbos (2), ter hoogte van de ziekenhuiscampus (3) en ter hoogte van het gebied tussen de Kalvekeetdijk en Westkapelle (4). De opmaak van dit PRUP vormt een laatste stap in het procesverloop, die al deze plannen integreert binnen een samenhangend geheel. Om de nieuwe elementen efficiënt te integreren binnen het bestaande RUP wordt de volledige afbakening hernomen, waarbij een duidelijke focus wordt gelegd op de wijzigingen. De nieuwe elementen en wijzigingen worden in grijze kaders weergegeven in deze nota. Op die manier wordt de structuur behouden en wordt een samenhangend geheel bekomen. Het is uiteraard niet de intentie om de gevormde visie en de elementen uit het initiële PRUP die niet worden herzien, opnieuw in vraag te stellen. Figuur 1: Wijziging afbakeningslijn kleinstedelijk gebied Knokke-Heist Volgende planprocessen liggen aan de basis: / 4 /

11 Deel 1 Algemeen deel (1) Keuvelwijk Het plangebied betreft een gebied van ca. 23ha ten zuiden van Knokke-Dorp ter hoogte van de Tolpaertpolder. In dit gebied wenst de gemeente in een eerste fase ca. 150 wooneenheden te voorzien om een antwoord te geven op de netto-taakstelling die aan Knokke-Heist werd toebedeeld naast de invulling van het resterende woonuitbreidingsgebied tussen de Natiënlaan en de nieuwe golf. Deze ontwikkeling past binnen de doelstellingen Een groter aanbod van betaalbare woningen voor jonge gezinnen en een socialer woningaanbod uit het woonbeleidsplan. Van 8 tot 12 juni vond een ontwerp week plaats om de grote lijnen van het programma en het ontwerp uit te tekenen. De ontsluiting kan hier rechtstreeks naar de straat Kragendijk worden voorzien in de vrije ruimte tussen de bestaande bewoning. Doorheen het plangebied worden verbindingen voor voetgangers en fietsers voorzien, waarbij eveneens verbindingen worden voorzien naar de woonwijken ten noorden van het plangebied met een doorlopend fietspad langsheen de dijk. Het langzaam verkeersnetwerk binnen het plangebied wordt aangetakt op en ruimer netwerk voor langzaam verkeer. (2) Strategisch projectgebied Het strategisch projectgebied is gesitueerd tussen het station van Knokke en de kern van Westkapelle. Hierbij fungeert de Natiënlaan als ader voor de nieuwe ontwikkelingen. Het strategisch projectgebied vloeit voort uit het afbakeningsproces van 2012 en werd als dusdanig ook verankerd in het PRS, omvat het projectgebied Duienwater, project 2 de golf en stadsbos, de realisatie van de nieuwe ziekenhuiscampus en wordt nu uitgebreid met de stedelijke ontwikkelingen tussen de ziekenhuiscampus en de kern van Westkapelle. Figuur 3: strategisch projectgebied Figuur 2: ontwerpend onderzoek Keuvelwijk / 5 /

12 Deel 1 Algemeen deel (2.1) STRATEGISCH PROJECT DUINENWATER Het strategisch project Duinenwater is gesitueerd tussen het station van Knokke en de Put van De Cloedt. Het project beoogt de verdere uitbouw van het toeristisch recreatief apparaat van Knokke-Heist met onder meer aandacht voor all-weather -infrastructuur: een zwembad en open ruimte recreatie. Verder voorziet het project bijkomende woongelegenheden voor verschillende doelgroepen. Het wonen in de stationsomgeving wordt hier in ruime zin geïnterpreteerd. Ook ondersteunende functies zoals kantoren, handel, hotel en randparking worden in het programma opgenomen. De ontsluiting van deze activiteiten richt zich enerzijds op de Knokkestraat en anderzijds via de Nieuwstraat op de Natiënlaan. De realisatie van de 2de golf, een golfhotel en stadsrandbos maken deel uit van het strategisch project Duinenwater. Het project Duinenwater omvat daarnaast nog volgende elementen: M. Lippensplein als inkomfoyer, verdichten van de stationsomgeving, Knokkestraat als stedelijke as, wonen in het groen, open strip tussen de stations, open ruimte vensters, Isabellavaart als horizontale recreatieve drager. De vereiste bestemmingen zijn deels opgenomen in het BPA Duinenwater, met uitzondering van de golf en stadsrandbos dat in het nieuwe gewestelijk GRUP 2de golf wordt opgenomen. (2.2) GEWESTELIJK RUP 2 GOLF EN STADSRANDBOS (IN OPMAAK) Voor de 2 golf wordt een planningsinitiatief genomen door het Vlaams Gewest. Naast een 3x9-holes golfterrein met golfschool worden in dit gewestelijk RUP ook een stadsbos met speelbos en een golfhotel meegenomen. Tenslotte wordt ook een voormalig restaurant mee opgenomen en wordt zo de zonevreemdheid ervan opgeheven. De beslissing om een GRUP op te maken vloeit eveneens voort uit het afbakeningsproces (dd. 2012) van het structuurondersteunend kleinstedelijk gebied Knokke-Heist waar een strategisch projectgebied werd aangeduid om de toeristisch-recreatieve structuur te versterken. De plan-mer-procedure voor dit RUP werd in 2010 opgestart en goedgekeurd op 3 november Hierbij werd het integratiespoor gevolgd, een procedure waarbij het RUP en plan-mer samen kunnen worden opgestart. Dit integratiespoor werd onwettig bevonden omdat het aanleiding geeft tot discriminatie op vlak van de mogelijkheid tot inspraak. In afwachting van nieuwe regelgeving, koos de initiatiefnemer ervoor om de plan-mer-procedure opnieuw te doorlopen, dit maal volgens het generiek spoor. Het plan-mer werd goedgekeurd op 20 oktober De opmaak van het GRUP wordt nu verdergezet. Figuur 4: Masterplan Duinenwater Figuur 5: GRUP 2 de golf en het stadsrandbos (maart 2016) / 6 /

13 Deel 1 Algemeen deel (2.3) PRUP ZIEKENHUISCAMPUS Ten westen grenzend aan de ziekenhuiscampus, langsheen de Kalvekeetdijk ligt de voormalige camping St Michel. Deze zone is opgenomen in het gemeentelijk RUP Hotels Tweede Fase. Het RUP omvat de herbestemming van deze zone naar recreatiegebied (resort) als hoofdbestemming, als nevenbestemming zijn dienstverlenende activiteiten, detailhandel, expositieruimte en maximaal 2 woongelegenheden mogelijk. Het gemeentelijk RUP werd goedgekeurd door de deputatie op 20 februari Daarnaast is er de wens van de ziekenhuiscampus Zeno om een zorgcampus te realiseren. Om een compactere, densere ontwikkeling mogelijk te maken en de organisatie van de zorgcampus eerder functioneel te organiseren is er een aanpassing van de geldende voorschriften binnen het huidige PRUP noodzakelijk. Om de verdere ontwikkeling van deze zorgcampus op langere termijn te garanderen is er ook een uitbreiding van het plangebied nodig. (2.4) MULTIFUNCTIONEEL STADSLANDSCHAP WESTKAPELLE In het gebied gelegen tussen de Kalvekeetdijk en de kern Westkapelle, en tussen de Herenweg en de Natiënlaan wensen de Provincie West-Vlaanderen en de gemeente Knokke-Heist ruimte te voorzien voor tal van stedelijke functies. De visie is het resultaat van een masterplan dat werd opgemaakt tijdens een ontwerpweek van maandag 5 tot en met vrijdag 9 mei Het masterplan geeft de gewenste ontwikkelingen weer van zowel het gebied ten noorden (cfr. 2.3) als ten zuiden van de Kalvekeetdijk. Het masterplan werd opgemaakt door beide overheden, samen met externe ontwerpers. Tijdens de ontwerpweek werd eveneens participatie voorzien voor onder andere omwonenden en andere betrokkenen. De Provincie West-Vlaanderen en de gemeente Knokke-Heist werden in het verleden geconfronteerd met heel wat ruimtevragen voor het gebied. Club Brugge wenst ondermeer het trainingscentrum uit te breiden, er is vraag naar een randparking en evenementenplein, een uitbreiding van het lokale bedrijventerrein t Walletje, een uitbreiding van de begraafplaats, het realiseren van een nieuw veiligheidsgebouw voor brandweer en politie, enz. Het masterplan voorziet de realisatie van de gewenste ontwikkelingen binnen het gebied als volgt. Langsheen een centrale groene as wordt een evenementenplein en een groene ruimte voorzien waarrond alle functies hun plaats krijgen. Deze langzaam verkeersas verbindt de kern Westkapelle, het evenementenpark via de ziekenhuiscampus, het toekomstige golfterrein en Duinenwater met Knokke. Zo wordt de ontwikkeling van dit gebied gekaderd binnen een ruimere visie op het stedelijk gebied. Ter hoogte van de Far West (kruispunt Natiënlaan en Kalvekeetdijk) wordt plaats voorzien voor een evenementenplein met integratie van een randparking. Via een nieuwe aantakking op de Natiënlaan is er ook ruimte voor een nieuw veiligheidsgebouw voor de politie en brandweer. De uitbouw van een nieuw trainingscentrum voor Club Brugge wordt gebundeld aan de recreatieve zone Molenhoek, de uitbreiding van het bedrijventerrein t Walletje (5 ha) wordt aansluitend aan het bestaande lokale bedrijventerrein in oostelijke richting uitgebreid, in zuidelijke richting wordt een uitbreiding van de begraafplaats voorzien. Gezien voor de verschillende ontwikkelingen enerzijds de Provincie en anderzijds de gemeente bevoegd zijn wordt een provinciaal RUP opgemaakt. Voor Figuur 6: ontwerpend onderzoek zorgcampus / 7 /

14 Deel 1 Algemeen deel de gemeentelijke ontwikkelingen heeft de gemeente de planningsbevoegdheid gedelegeerd naar het provinciale niveau. De visie op deze ontwikkelingen wordt verder meer gedetailleerd in deze nota toegelicht. Figuur 7: Masterplan Westkapelle deel Multifunctioneel stadslandschap Westkapelle / 8 /

15 Doel en situering van de opdracht 1 Doel en situering van de opdracht 1.1 De afbakening van kleinstedelijke gebieden binnen de provincie West-Vlaanderen Met de afbakening van de kleinstedelijke gebieden wordt invulling gegeven aan de bindende bepalingen van het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (RSV), dat de provincie de opdracht geeft om de structuurondersteunende kleinstedelijke gebieden en de kleinstedelijke gebieden op provinciaal niveau af te bakenen. Het afbakenen betekent dan ook het concreet geografisch invullen van de ruimtelijke opties uit het RSV en uit het provinciaal ruimtelijk structuurplan (PRS) op het gebied van stedelijk beleid. De opdracht bestaat uit het opmaken van een voorstel van de herziening van de afbakening van het kleinstedelijk gebied Knokke-Heist en het opmaken van een bijgestuurd provinciaal ruimtelijk uitvoeringsplan voor deze afbakening. Het resultaat is, net als bij de eerste afbakening, een formeel goedgekeurd provinciaal ruimtelijk uitvoeringsplan dat voorschriften bevat met een verordenende kracht. In deze nota wordt het kleinstedelijk gebied Knokke-Heist ruimtelijk gepositioneerd en worden de structurerende elementen van bovenlokaal niveau geduid. Ook andere elementen van bovenlokaal belang worden kort toegelicht. Vervolgens worden de elementen besproken die structuurbepalend zijn in de bestaande ruimtelijke structuur op stedelijk niveau. De wijzigingen aan het programma voor Knokke-Heist worden geduid en grensstellende elementen die van belang kunnen zijn voor de afbakening van het kleinstedelijk gebied worden in beeld gebracht. Vervolgens wordt de aanzet gegeven van een bijgestuurde hypothese van gewenste ruimtelijke structuur van het kleinstedelijk gebied Knokke-Heist. De opmaak van het afbakeningsplan gebeurt in opdracht van het provinciebestuur in overleg met de gemeente en in samenhang met het gemeentelijke beleid (indien dit conform RSV en PRS is). / 9 /

16 Doel en situering van de opdracht 1.2 Beleidsmatige betekenis van een stedelijke afbakening - Algemeen In het kader van de uitvoering van het Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan West-Vlaanderen (PRS-WV) zijn de afbakeningen van de kleinstedelijke gebieden op provinciaal niveau specifieke projecten, waarvan de ruimtelijke ontwikkelingsperspectieven aangegeven worden in het richtinggevend gedeelte. De afbakening heeft tot doel aan te duiden in welke delen van de door het RSV geselecteerde gemeenten in West-Vlaanderen, het beleid van groei, concentratie en verdichting van toepassing is. Door aflijning van het stedelijk gebied met een grenslijn worden de ruimtelijke opties van het RSV geografisch toewijsbaar: de voorstellen tot invulling van woongebieden, aansnijding van woonuitbreidingsgebieden en aanduiden van nieuw te ontwikkelen regionale bedrijventerreinen, kleinstedelijke handelsvoorzieningen, Daarnaast worden ook andere stedelijke functies zoals stedelijk groen, stedelijke landbouw, recreatie en toerisme, mee in de visie opgenomen samenhangend met de eerder genoemde aspecten wonen en werken en uitgewerkt in een hypothese van de gewenste ruimtelijke structuur van het kleinstedelijk gebied. De afbakening resulteert dan ook in een gesloten grenslijn die los staat van de bestaande administratieve grenzen. De afbakeningslijn heeft een beleidsmatige betekenis: binnen de grenslijn voert men een stedelijk gebiedsbeleid (alwaar het wenselijk is de kwantitatieve behoefte op het gebied van woningbouw, economische activiteiten en andere activiteiten op te vangen); buiten deze lijn voert men een buitengebiedsbeleid (alwaar het ruimtelijke beleid gericht is op het behoud, het herstel, de ontwikkeling en verweving van de voor het buitengebied belangrijke structuurbepalende functies; wonen en werken dienen geconcentreerd te worden in de kernen). De grenslijn vormt tevens een ruimtelijk referentiekader waaraan concrete acties (programmatische elementen, herbestemmingen en suggesties voor mogelijke acties in het stedelijk gebied) voor het ruimtelijk beleid voor het stedelijk gebied kunnen gekoppeld worden. BETEKENIS EN BELANG VAN DE AFBAKENING VAN HET STRUCTUUR- ONDERSTEUNEND KLEINSTEDELIJK GEBIED KNOKKE-HEIST Het afbakeningsproces voor het kleinstedelijk gebied van Knokke-Heist leidt tot een afbakeningslijn. Deze lijn is van belang en nuttig als eindresultaat ven het doorlopen afbakeningsproces: In de bindende bepalingen van het RSV wordt bepaald dat de provincie de kleinstedelijke gebieden dient af te bakenen. De deputatie wil dit voor alle kleinstedelijke gebieden binnen de provincie West-Vlaanderen doen. In het richtinggevend gedeelte van het RSV wordt aangegeven dat het ontwerp van afbakeningsplan ten minste de grenslijn of het grensgebied met de bijhorende voorschriften dient te bevatten en desgevallend bestemmingswijzigingen voor specifieke locaties. In functie van het voorstel van afbakening worden in voorliggende afbakening concrete acties geformuleerd inzake het ruimtelijk beleid. Dit betekent dat naast de afbakeningslijn nog andere planologische initiatieven kunnen worden genomen om het volledige actieplan te kunnen waarmaken. In het richtinggevende gedeelte van het PRS wordt gesteld dat het stedelijk gebied Knokke-Heist voor de eigen woningbehoefte en voor de toeristischrecreatieve infrastructuur haar bovenlokale taak moet opnemen. Daartoe wordt een strategische projectgebied aangeduid. Deze strategische projectgebieden zijn afgebakende zones waar een geïntegreerd beleid gevoerd wordt. Er worden nieuwe bovenlokale ontwikkelingen voorzien met o.a. toeristisch- recreatieve infrastructuur, woningen en dienstenzones. Voor het strategisch projectgebied van Knokke-Heist betekent dit concreet een bijkomend aanbod aan wonen, recreatie, groen en zorg. De geplande ontwikkelingen (zie hoger) passen binnen dit strategisch projectgebied: het BPA Duinenwater maakt binnen deze visie een bijkomend aanbod aan wonen, recreatie en verblijfsaccommodatie mogelijk, het gewest is bezig met de opmaak van een gewestelijk ruimtelijk uitvoeringpslan voor de uitbouw van een 2e golf met golfhotel en het stadsrandbos, de gewenste actualisatie van het PRUP voor de ziekenhuiscampus voorziet in een verdere ontwikkeling van de stedelijke functies zorg, en de gewenste ontwikkelingen in het multifunctioneel stadslandschap Westkapelle geven antwoord aan een vraag voor de bijkomende ontwikkeling op het vlak van recreatie (evenementenplein, randparking, trainingscentrum en recreatieve verbindingen), / 10 /

17 Doel en situering van de opdracht op het vlak van voorzieningen (veiligheidsgebouw en begraafplaats) en op het vlak van bedrijvigheid. Deze verschillende plannen samen geven uitvoering aan de visie op het strategisch projectgebied voor Knokke-Heist en bijgevolg aan een samenhangend stedelijk gebiedbeleid. Bijkomend wordt door het verordenend vastleggen van de afbakeningslijn bepaald waar een stedelijk gebiedenbeleid moet gevoerd worden en waar de principes voor het buitengebied gelden. Op die manier wordt uitvoering gegeven aan belangrijke beleidsdoelstellingen vanuit het RSV vanuit het principe van gedeconcentreerde bundeling namelijk: het stimuleren en concentreren van activiteiten, het leefbaar en bereikbaar houden door andere vormen van stedelijke mobiliteit en door locatiebeleid en het verminderen van het ongeordenend uitzwermen van functies. De provincie vindt het van belang dat dit dan ook voor alle kleinstedelijke gebieden binnen de provincie gebeurt. / 11 /

18 Situering en bestaande ruimtelijke structuur 2 Situering en bestaande ruimtelijke structuur 2.1 Ruimtelijke situering en positionering van het kleinstedelijk gebied Knokke-Heist Knokke-Heist is gelegen in het noordoosten van de provincie West-Vlaanderen en maakt deel uit van het arrondissement Brugge. De gemeente beslaat een oppervlakte van ha en bestaat uit de vroegere deelgemeenten Ramskapelle, Westkapelle, Knokke en Heist, die elk hun eigen karakter hebben. In januari 2015 telde de gemeente inwoners. Administratief wordt ze begrensd door: in het oosten: de Nederlandse gemeenten Sluis-Aardenburg (de deelgemeenten St.Anna ter Muiden en Retranchement) en Oostburg (de deelgemeente Cadzand); in het zuiden: de stad Damme (de deelgemeenten Hoeke, Oostkerke en Lapscheure); in het westen: Het Kanaal van Schipdonk vormt de grens met de stad Brugge (de deelgemeenten Dudzele en Zeebrugge); in het noorden: de Noordzee. Knokke-Heist maakt ook deel uit van de Belgische kust. De drie belangrijkste kernen binnen dit stedelijk netwerk van de kust zijn Oostende, Knokke-Heist en Blankenberge. De verschillende badplaatsen worden door de Koninklijke Baan en een tramlijn verbonden. De kuststrook wordt ook door vier spoorlijnen ontsloten, waarvan één lijn Knokke, Heist en Duinbergen met Brugge verbindt. Binnen West-Vlaanderen functioneren meerdere regionaalstedelijke centra (Brugge, Kortrijk, Oostende en Roeselare) naast elkaar. Brugge wordt beschouwd als de hoofdontwikkelingspool voor het noorden van de provincie. Knokke-Heist situeert zich als een kleinstedelijk gebied met een goed uitrustingsniveau. De naburige haven van Zeebrugge heeft een grote economische betekenis 1. Knokke-Heist heeft als badplaats aan de oostkust een belangrijke toeristischrecreatieve functie. Omwille van zijn eerder exclusieve imago heeft Knokke- Heist een vrij grote geografische reikwijdte (zelfs internationale bekendheid). Deze toeristisch-recreatieve functie en de exclusiviteit worden bepaald door de aanwezigheid van: een uitgestrekt strand met een dijk over een grote afstand (circa 11 km); een uitgebreid en exclusief winkelaanbod (met onder meer de Lippenslaan); 1 Bron: wvi (2004): Gemeentelijk ruimtelijk structuurplan Knokke-Heist. / 12 /

19 Situering en bestaande ruimtelijke structuur een kwalitatieve woon- en leefomgeving: kwalitatieve architectuur, aanwezigheid van groen, kwalitatieve inrichting van het openbaar domein, ; een goed uitgerust en gedifferentieerd sportaanbod: watersporten, golf, maneges, sportstranden, ; een cultureel aanbod door de aanwezigheid van het casino en het cultureel centrum de Scharpoord; het Zwin en omgeving (vogelpark en natuurgebied met recreatieve waarde); het polderlandschap met de recreatieve fietsroutes tot in Sluis en Damme. De typologie van deze badplaats varieert van het meer familiale karakter, bijvoorbeeld in Heist, tot het vrij mondaine karakter van Knokke. Knokke-Heist heeft als kleinstedelijk gebied een rol in de structurering van het toeristischrecreatief netwerk van de Kust en het verder opvangen van toeristische ontwikkeling (verblijfsaccommodatie, activiteiten en voorzieningen). Dit betekent dat in de stad voldoende ruimtelijke kwaliteiten worden geboden voor deze voorzieningen. De rol van Knokke-Heist als stedelijk gebied moet in samenhang gezien worden met de ontwikkeling van het stedelijk netwerk van de Kust. Ten aanzien van de aangrenzende open ruimte van de polders is het van belang dat in het stedelijk gebied de dynamische residentiële (toeristische) verblijven en toeristisch-recreatieve functies worden geconcentreerd. Een consequent open-ruimtebeleid in deze polders is noodzakelijk om de sterke verstedelijkingsdruk vanuit de kustband tegen te houden. De toeristisch-recreatieve rol wordt mede versterkt door een goede ontsluiting zowel over de weg (N49/A11) als met het openbaar vervoer Als gevolg van zijn toeristisch-recreatieve rol heeft Knokke-Heist een belangrijke tewerkstellingsfunctie in de toeristische activiteiten. Knokke-Heist heeft echter geen rol in de concentratie van bedrijvigheid in deze regio. In Knokke- Heist is er wel plaats voor een aanbodbeleid voor lokale bedrijvigheid (Westkapelle). Belangrijke tewerkstellingsfuncties worden opgevangen door de nabije zeehaven van Brugge-Zeebrugge. Geraamd wordt dat van alle werknemers in het zeehavengebied Brugge-Zeebrugge bijna 17% afkomstig is uit de gemeente Knokke-Heist (WES, tewerkstellingsenquête, toestand dd. 1 januari 2003 in het kader van het Strategisch Plan voor de haven van Brugge-Zeebrugge). Op het vlak van de verzorgingsfunctie heeft Knokke-Heist een rol op te nemen ten opzichte van de kernen in het omgevende poldergebied. Deze rol van Knokke-Heist ten aanzien van het ommeland reikt tot over de landsgrens met Nederland. Knokke-Heist kan voor kleinere kernen zoals Hoeke en Oostkerke, maar ook voor kernen zoals Ramskapelle de dagelijkse en wekelijkse voorzieningen opvangen die in de dorpen verdwijnen. Voor deze kernen, voor Westkapelle en een aantal kernen in Nederland (Sluis, Cadzand, Oostburg, ) kan Knokke-Heist ook stedelijke functies aanbieden. Knokke-Heist biedt een uitgebreid en exclusief winkelaanbod. Deze winkelfunctie wordt versterkt door het feit dat de winkels ook op zondag open zijn. Zo bezorgt de toeristische attractiviteit en de goede ontsluiting naar Oost- Vlaanderen en Antwerpen aan Knokke een grote geografische reikwijdte en draagvlak voor de handelszaken. De goed uitgeruste sportinfrastructuur (eveneens uitgebreid en exclusief: watersporten, golf, maneges, sportstranden, ) en het culturele aanbod en het casino vergroten deze aantrekkelijkheid. Knokke-Heist is vanuit functioneel oogpunt een kleine stad met een zeer goed uitrustingsniveau en een hoge attractiviteit. Haar plaats in het stedelijk netwerk van de Kust en haar goede bereikbaarheid met het openbaar vervoer versterken deze rol. Knokke-Heist is een kern met een kwalitatieve stedelijke woon- en leefomgeving. Knokke-Heist kan deze rol verder zetten en een kwalitatief aanbod aan gedifferentieerde woonmilieus aanbieden. Deze rol ten aanzien van haar eigen bevolking zal evenwel ondersteund moeten worden omwille van de grote druk van tweede verblijven in de stad. Niettemin heeft Knokke-Heist als badplaats ook een rol in het concentreren en kwalitatief opvangen van het verblijftoerisme. Bij de verdere stedelijke ontwikkeling en vernieuwing van de stedelijke structuren zal dan ook bijzondere aandacht moeten uitgaan naar: de diversiteit aan woontypologieën: het evenwicht tussen residentiële woningen voor de plaatselijke bevolking en recreatieve verblijfsvormen (hotels en tweede verblijven); de kwaliteit van de openbare ruimte en de leefbaarheid van het verkeerssysteem; een duurzame verweving van wonen en werken met recreatiegelegenheden en diverse voorzieningen. / 13 /

20 Situering en bestaande ruimtelijke structuur De situering van Knokke-Heist palend aan een vrij gaaf gebleven grootschalige open ruimte en cultuurlandschap van de kustvlakte vraagt een ontwikkeling die rekening houdt met de kwaliteiten van het buitengebied. De Baai van Heist, het Zwin en de duinen, de Oude Hazegraspolder en de Zwinpolders kenmerken het gave landschap. De landschappelijke begrenzing door bomenrijen van de kanalen in het achterland van Heist en Knokke (Leopoldkanaal, Afleidingskanaal en Damse Vaart) kenmerken het landschapsbeeld van het zogenaamde coulissenlandschap. Aan deze kanalen zijn aantrekkelijke fietsen wandelroutes geschakeld. Aan de oostrand van Knokke ligt het natuurlandschap van het Zwin en de relicten van de Zwingeul. Bovendien wordt de Zwinstreek gekenmerkt door een concentratie van vrij goed bewaarde forten en verdedigingswerken. Het gaat meer bepaald om de belangrijke linie van de Damse Vaart (Cantelmolinie) en de Paulusdijk tot Knokke. Ook ecologisch zijn deze linies waardevol 2. Samen met de vele dijken bepalen deze landschapsstructurerende elementen in belangrijke mate de cultuurhistorische waarde van het landschap. Meer en meer zijn de toeristische en recreatieve mogelijkheden van dit poldergebied en het Zwin troeven die de belevingswaarde en de attractiviteit van de badplaats bepalen. In de polders neemt de dynamische grondgebonden landbouw een belangrijke plaats in. De polders zijn één van de belangrijkste agrarische gebieden op Vlaams niveau. In het uitgesproken vlak en gecompartimenteerd landschap is er tevens plaats voor gedifferentieerde toeristisch-recreatieve plattelandsontwikkeling. 2 Bron: WESTTOER (2004): Forten en verdedigingswerken in het Oost- en West-Vlaamse Krekengebied. Deel 1 Studie, blz. 25. / 14 /

21 Situering en bestaande ruimtelijke structuur 2.2 Bestaande ruimtelijke structuur Op stedelijk niveau zijn volgende elementen structuurbepalend in de bestaande ruimtelijke structuur en hebben een invloed op de afbakening van het kleinstedelijk gebied: Toeristisch kerngebied (dijk en Knokke) // De lineaire bebouwing aan de zeedijk en de uitgebreide appartementencluster in de omgeving van de Koningslaan, Parmentierlaan en Lippenslaan zijn de meest dichtbebouwde gebieden in Knokke-Heist. Kenmerkend is de hoge appartementsbouw met een groot aantal vakantieverblijven, gemengd met horeca en handel. Stedelijk kerngebied // De kernbebouwing van Heist, Knokke en Westkapelle vormt samen het stedelijk kerngebied. De stedelijke kerngebieden zijn gemengde zones met woonfuncties, voorzieningen, handelsfuncties, horeca en economische activiteiten. De bebouwing heeft een vrij grote dichtheid, maar is duidelijk minder dens bebouwd dan het verdichte kerngebied. Stedelijke woonomgevingen // De stedelijke woonomgevingen aan de rand van de stad zijn vrij verscheiden. Er is een menging van woonomgevingen met verschillende dichtheden (vooral open of halfopen bebouwing) en meer exclusieve en architecturaal hoogstaande villawijken (zoals omgeving het Zoute). De recenste woonontwikkelingen zijn het project Heulebrug te Heist en de woonontwikkelingen in he tpojrectgeibed Duinewater te Knokke. Het strand // Het strand vormt de noordelijke grens van Knokke-Heist. Door zandafzetting is ter hoogte van de oostelijke strekdam van de haven van Zeebrugge een natuurgebied ontstaan op het strand (de Baai van Heist). Ook ter hoogte van het Zwin primeert de natuurwaarde. De zone tussen de Baai van Heist en het Zwin heeft vooral een toeristische en recreatieve functie. Stedelijke voorzieningen // Verspreid in de stadskern komen verschillende stedelijke voorzieningen voor. Het betreft enkele scholen, rusthuizen, kerkhoven en administratieve voorzieningen, het algemeen ziekenhuis ZENO, het casino, het cultureel centrum Scharpoord, de helihaven en de verschillende sportvoorzieningen (onder meer ter hoogte van het Meer van Heist, de Laguna Beach, het Zegemeer, ). Sommige van deze voorzieningen zijn door hun schaal structurerend; Campings // Aan de rand van de morfologische agglomeratie bevinden zich een viertal campings. Twee situeren zich langs de Heistlaan (Heist) en twee langs de Natiënlaan (Knokke). Kernwinkelgebied // Het kernwinkelgebied bestaat uit de zeedijk en de omgeving van de Kursaalstraat/Knokkestraat/Graaf Durselaan (Heist) en de Lippenslaan/Dumortierlaan/Kustlaan (Knokke). Het kernwinkelgebied is drager van een concentratie van handels- en horecafuncties. Kleinhandelsconcentratie Natiënlaan // Langs de Natiënlaan bevindt zich een concentratie aan grootschalige kleinhandelszaken die zich hier gevestigd hebben omwille van de goede bereikbaarheid en de zichtlocaties. Bedrijventerrein t Walletje // t Walletje is het enige bedrijventerrein in Knokke-Heist en is gelegen ten noordwesten van Westkapelle. Het is een gemengd lokaal bedrijventerrein met hoofdzakelijk KMO s en wordt ontsloten via de Kalvekeetdijk naar de Natiënlaan. De meeste bedrijfsgebouwen hebben een typische witte doos -typologie. Het betreft hoofdzakelijk bouw- (schrijnwerkerij, metaalconstructies, dakwerken, ) en voedingsgerelateerde bedrijven. De derde fase van de lokale bedrijvenzone is op vandaag volledig gerealiseerd. / 15 /

22 Situering en bestaande ruimtelijke structuur Figuur 8: Kaart bestaande ruimtelijke structuur / 16 /

23 Situering en bestaande ruimtelijke structuur Groengebieden // Knokke-Heist is rijk aan groengebieden in de stad. De belangrijkste groengebieden zijn van west naar oost het Directeur Generaal Willemspark (tussen Heist en Duinbergen), het J. Stübbenpark, Park 58, het Zegemeer en oevers en de omgeving van het C.C. Scharpoord (Duinbergen), het IJzerpark, het Heymansplein en de golf (Knokke) en het Koningsbos (tussen de golf en de Oosthoek). De meeste van deze gebieden hebben naast hun recreatieve waarde, ook een belangrijke natuurwaarde (vooral de golf, het Koningsbos, het Directeur Generaal Willemspark en het Park 58). Het Zwin en omgeving //. Het Zwin is een vroegere zeearm die door inpoldering en verzanding praktisch helemaal verdwenen is. Het slikke- en schorregebied van het huidige Zwin is daar een restant van. De open ruimte langs de Nederlandse grens wordt gekenmerkt door een duidelijke en gave overgang van strand, duinen naar slikken- en schorrengebied, polders, belangrijke biotopen met grote floristische en faunistische waarden. Het natuurgebied heeft ook een zacht-recreatieve functie. Recreatieve elementen. // Knokke-Heist heeft door zijn toeristische functie een goed uitgebouwde recreatieve (sport)infrastructuur. Het gaat onder meer om het sportgebeuren Laguna (Duinbergen), tennis, de sportstadia (Pannestraat en Verheyestraat), de golf, minigolf, manege, voetbalvelden, het zwembad en put De Cloedt (vissen en waterski), Sommige van deze recreatieve voorzieningen zijn door hun schaal structurerend. Sportcluster // Langs de N359 bevindt zich het zwembad en aansluitend put De Cloedt die gebruikt wordt voor vissen en waterski. N49. // De expresweg N49/A11 (Natiënlaan) eindigt in Knokke-Heist. De weg is de belangrijkste ontsluitingsweg voor Knokke en Westkapelle naar het binnen- en buitenland en vormt een belangrijke ruggengraat in de gemeente. Langs de weg hebben zich, naast woningen, heel wat grootschalige handelszaken en garages gevestigd. De Natiënlaan heeft zijn eindpunt ter hoogte van het M. Lippensplein, waar de weg zich in drie parallelle straten opsplitst die het verdicht kerngebied van Knokke omvatten (Koningslaan, Parmentierlaan en Lippenslaan. De aanleg van de A11 is op vandaag (2016) lopende. Op het kruispunt tussen de Natiënlaan en Dudzelestraat wordt een nieuwe rotonde aangelegd, er worden tunnels voorzien onder de N376 en N374 en ten zuiden van Westkappelle wordt een aansluitingscomplex met de N49 voorzien. Daarnaast zal het lokale verkeer richting Heist gebruik kunnen maken van een nieuwe weg over het Leopold- en Schipdonkkanaal die aansluit op de Heistlaan die gedeeltelijk wordt heraangelegd. Regionale wegen. // De deelgemeenten Knokke, Duinbergen en Heist zijn geent op de N34 (Elizabethlaan) die een intergemeentelijke verbindingsfunctie heeft met een doorlopende toegangsfunctie. De weg verbindt de gemeente met Zeebrugge en de overige badplaatsen. In Heist fungeert de N34 ook als drager van de tramlijn.. Andere belangrijke verbindingswegen zijn de N300 (verbindt Ramskapelle met Heist), de N376 (verbinding met Dudzele, Brugge en Sluis) en de N374 (verbinding met Damme en Brugge). Stations Heist, Duinbergen en Knokke.// Knokke-Heist heeft drie stations. Ze liggen op een onderlinge afstand van ongeveer meter. Vanuit de stations is er verbinding is met de kusttram op de Koninklijke Baan, die de verbinding maakt met de overige kustgemeenten. Isabellavaart en Zwinnevaart // De Isabellavaart is het belangrijkste afwateringskanaal binnen de gemeente. Samen met de Zwinnevaart vormt de Isabellavaart een sterk landschapsstructurerende component. Daarnaast blijft op een groter niveau de Hoekevaart de belangrijkste afwatering, met uitloper Verloren Kost en Vuile Vaart (uitloop van deze vaart bevindt zich op grondgebied Damme). Dijklichamen, forten en relicten van verdedigingslinies.// In het poldergebied langs de Nederlandse grens domineert een landschappelijk en ecologisch waardevolle open ruimte, gekenmerkt door vele cultuurhistorische dijken en relicten van 17de eeuwse verdedigingslinies. Het dijkenpatroon bestaat onder meer uit de Burkeldijk, de Vrede, Hazegraspolderdijk, de Schapersdijk, de Hazegrasstraat, de Dikke Dijk en de Graaf Jansdijk. Vermeldenswaard zijn onder meer ook het Fort Sint-Frederik, het Sint-Donaasfort, het Fort Isabella, het Fort Sint-Theresia, het Fort Sint-Anna, het Fort Sint-Paulus, de Paulusvaart en de Cantelmolinie. Delen van deze forten en verdedigingslinies zijn nog enigszins merkbaar in het landschap (reliëfverschillen, wateringen, ). Enkele van deze sites hebben ook een archeologische waarde. / 17 /

24 Planningscontext 3 Planningscontext 3.1 Ruimtelijk structuurplan Vlaanderen (RSV) Knokke-Heist maakt deel uit van het stedelijk netwerk van de Kust. Het stedelijk netwerk van de Kust is structuurbepalend voor Vlaanderen omwille van de toeristisch-recreatieve voorzieningen en potenties van nationale betekenis, de aanwezigheid van stedelijke gebieden op korte afstand en een natuurlijke structuur van internationale betekenis. De rol van het stedelijk netwerk van de Kust ligt vooral in de kustgebonden toeristisch-recreatieve ontwikkeling. Daarnaast is de transportfunctie, in het bijzonder de maritieme transportfunctie rond de poorten belangrijk. Gewenste nederzettingsstructuur Knokke-Heist is geselecteerd als een structuurondersteunend kleinstedelijk gebied. Als kleinstedelijk gebied vervult het een belangrijke rol op het vlak van wonen en voorzieningen. Het beleid op Vlaams niveau is gericht op het concentreren van wonen en voorzieningen in stedelijke gebieden. Gewenste ruimtelijk-economische structuur Knokke-Heist is geselecteerd als structuurondersteunend kleinstedelijk gebied. Kleinstedelijke gebieden vervullen een belangrijke rol op het vlak van economische activiteiten. Het beleid op Vlaams niveau is gericht op het concentreren van economische activiteiten in stedelijke gebieden en economische knooppunten. Ten westen van Knokke-Heist is de haven van Zeebrugge geselecteerd als poort. Poorten zijn als strategische plaatsen van uitzonderlijk belang voor de economische structuur van Vlaanderen. Om de ontwikkelingsmogelijkheden van de zeehavens te garanderen, de zeehaven als motor voor de ontwikkeling in te zetten, de nodige differentiatie en complementariteit tussen de zeehavens te garanderen en de nodige strategische reserves aan zeehaventerreinen te houden, wordt op Vlaams niveau voor iedere zeehaven en zijn omgeving een ruimtelijke visie ontwikkeld op basis waarvan een gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan wordt opgemaakt. Gewenste open-ruimtestructuur Het open-ruimtegebied ten zuiden van het stedelijk gebied Knokke-Heist is geselecteerd als een samenhangend open-ruimtegebied. De ruimtelijke samenhang en kwaliteit dient te worden bewaakt zodat het kan blijven functioneren voor typische buitengebiedfuncties zoals landbouw, natuur, bosbouw. Voor de kustmilieus (inclusief de duinengordel) worden gebiedsspecifieke ontwikkelingsperspectieven geformuleerd om de ecologische waarden te versterken. Dit kan bijvoorbeeld door de bestaande natuurgebieden uit te breiden, door bijzondere aandacht te besteden aan de relatie tussen strand, duinen en de achterliggende polders of door alternatieven te zoeken voor waterwinning. Een concrete selectie en volledige afbakening van de natuurlijke structuur is nog niet gebeurd, enkel de eerste fase van de afbakening van VEN-gebieden is uitgevoerd. Gewenste verkeers- en vervoersstructuur De A11/N49 (Antwerpen-Knokke-Heist tot aan het knooppunt te Westkapelle) en vanaf Westkapelle tot aan de N31 (Brugge) dewelke momenteel wordt aangelegd, zijn geselecteerd als hoofdwegen. Hoofdwegen hebben als belangrijkste functie het verbinden op internationaal niveau en als nevenfunctie het verbinden op Vlaams niveau. Het gedeelte van de A11/N49 tussen Westkapelle en de Kalvekeetdijk (de Natiënlaan) is geselecteerd als primaire weg II. Vanaf de Kalvekeetdijk is deze weg geselecteerd als secundaire II tot Knokke-centrum. De weg ontsluit het stedelijk gebied Knokke-Heist naar het hoofdwegennet. Op het vlak van spoorwegen zijn in de omgeving van Knokke-Heist geen selecties gemaakt. / 18 /

25 Planningscontext Figuur 9: RSV / 19 /

26 Planningscontext 3.2 Provinciaal ruimtelijk structuurplan West-Vlaanderen (PRS-WV) (herziening) Knokke-Heist als structuurondersteunend kleinstedelijk gebied Knokke-Heist is geselecteerd als structuurondersteunend kleinstedelijk gebied. Dit betekent dat het een rol krijgt op het vlak van bundelen van activiteiten voor een ruimere regio. Het kleinstedelijk gebied krijgt een taakstelling op het vlak van wonen die wenselijk gerealiseerd wordt met een stedelijke dichtheid (minimaal 25 woningen per hectare). Voor het kleinstedelijk gebied Knokke-Heist wordt gekozen geen nieuwe regionale bedrijventerreinen te ontwikkelen. Op het vlak van kleinhandel kunnen nieuwe kleinhandelszones ontwikkeld worden. In het PRS-WV worden verschillende ruimtelijke elementen en componenten geselecteerd op basis van hun structurerend belang voor de ruimtelijke structuur op provinciaal niveau. Ook in de omgeving van Knokke-Heist worden een aantal elementen geselecteerd op provinciaal niveau. Hierna worden deze kort toegelicht. GEWENSTE NEDERZETTINGSSTRUCTUUR Westkapelle is geselecteerd als hoofddorp, voor zover niet deel uitmakend van het structuurondersteunend kleinstedelijk gebied. Binnen de herziening van het Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan West Vlaanderen (PRS-WV) werd voor het beleid met betrekking tot de woonprogrammatie volgende krachtlijnen vastgelegd: Woonprogrammatie op regionaal woningmarktniveau: Deze eerste belangrijke krachtlijn houdt in dat vanaf 2012 de provincie de woonprogrammatie van de gemeenten zal opstellen en berekenen. Dit komt in de plaats van de oude werkwijze met gemeentelijke woonbehoeftestudies en heeft tot doel om de planlast van de gemeenten te verminderen en gebruik te maken van een uniforme methodiek voor alle gemeenten om de taakstelling te berekenen. Confrontatie behoefte en juridisch woonaanbod = netto-pakket: Het doel van een woonprogrammatie is een antwoord te bieden op de toekomstige woningbehoefte. Deze woningbehoefte betreft het aantal benodigde wooneenheden om de bevolking van huisvesting te voorzien en aldus een eventuele groei in bevolking en/of huishoudens op te vangen. Om deze toekomstige woningbehoefte in te schatten, wordt gebruik gemaakt van prognoses. Deze prognoses maken een inschatting van de groei van de bevolking en van het aantal huishoudens waarbij rekening wordt gehouden met factoren zoals gezinsverdunning of vergijzing. Dit laatste geeft tevens een indicatie van de behoefte aan bijkomende woongelegenheden als men er van uitgaat dat één huishouden één wooneenheid betrekt. De methodiek van de woonprogrammatie is zo opgebouwd dat de toekomstige behoefte aan bijkomende woningen, ook wel de bruto-taakstelling genoemd, per gemeente wordt afgetoetst aan het beschikbaar woonaanbod. De confrontatie behoefte aan woningen met het beschikbaar woonaanbod geeft aan of er voor de toekomst al dan niet voldoende woonaanbod zal zijn om de groei aan huishoudens op te vangen (= netto-pakket). Woonprogrammatie via een cyclisch systeem: Bij de nieuwe methodiek zal als taakstelling zowel het bruto- als netto-pakket aangeleverd worden voor een planhorizon van tien jaar ( ) met een evaluatie na vijf jaar ( ). Met deze vijfjaarlijkse evaluatie kan tijdig ingespeeld worden op nieuwe evoluties en trends of kunnen de prognoses indien noodzakelijk bijgesteld worden. Van het netto-pakket dat zal worden aangeleverd door de provincie kan het netto-pakket voor de eerste 5 jaar ( ) meteen en effectief herbestemd worden en kan het netto-pakket reeds bestemd worden als reserve. Bij dit laatste vermelden de stedenbouwkundige voorschriften bij het planinitiatief dat de bestemming wonen ingaat vanaf 1 januari Na vijf jaar (dus 2017) zal een nieuwe inschatting van de toekomstige behoefte gemaakt worden voor opnieuw een planhorizon van tien jaar ( ). De (reserve)taakstelling zal hierbij ook geëvalueerd en bijgesteld worden indien nodig. Indien blijkt uit deze evaluatie dat het reservepakket onvoldoende is, kan extra woongebied bijbestemd worden. Als langs de andere kant blijkt dat het reservepakket te ruim was, wordt de oorspronkelijke grootte behouden maar zal het reservepakket ( ) in verhouding kleiner worden. Flexibelere verdeling binnen de gemeente volgens de kernenhiërarchie: Bij het bestemmen van het netto-pakket krijgt de gemeente via de herziening van het PRS-WV meer keuzevrijheid in het bepalen van de locatie en verdeling van dit bijkomend woongebied tussen de geselecteerde kernen. In de herziening van het PRS-WV is opgenomen dat iedere geselecteerde kern / 20 /