Een honderdjarige op Nieuwerkerk, een verhaaltje over Ooststraat 5.

Transcriptie

1 Een honderdjarige op Nieuwerkerk, een verhaaltje over Ooststraat Het is nu 100 jaar geleden dat de jonge Nico van Westen de eerste steen mag leggen van een nieuw huis voor zijn tante Klaasje Zeijler-van Westen aan de Provinciale Straatweg 181, (nu Ooststraat 5). Over het wel en wee van dat huis gaat dit verhaal. Zo n 800 jaar geleden, als het dorp Nieuwerkerk in de Vierbannen al bestaat, maar vóórdat het Oud- Nieuwland tussen Nieuwerkerk en Oosterland wordt ingepolderd, is het perceel waarschijnlijk niets anders dan een stuk schor dat schuin afloopt naar de Zweene, een geul aan de oostkant van de Oagte (Kerkstraat-Stekelstraat) en de Molenberg, een verhoging die aansluit op de Plattendijk naar het Noorden en de Rolleklootsendijk naar het Zuiden, samen de oostgrens van het dorp en de Vierbannen polder. Pas na de inpoldering van het Oude-Nieuwland rond 1300 loopt het perceel niet meer onder water en kan het gebruikt worden als tuin of boomgaard. In de 18 e eeuw wordt de Ooststraat soms beschreven als de weg naar de Brouwerij, later de Straete of: Straatweg, en in goed Zeeuws is dat: de strêpad ; oudere Nieuwerkerkers noemen het nog steeds zo. Tot ca is er niet gebouwd langs deze laag liggende straat, er is nauwelijks toename van de bevolking en men woont liever wat hoger en droger. Tot enige jaren voor de ramp ligt aan de oostkant van het huis (nu de Meidoornstraat) een brede sloot en de dreeve of oprit naar de laaggelegen wei van Giljam Braam. In die sloot worden dan de beuken- en iepenbomen voor de houtzagerij-wagenmakerij van de Gebr. van den Berge, later Pantus, gewaterd. De foto uit ong.1900 is genomen van de Oagte naar beneden, de Prov.Straatweg in. Links staat de smederij van smid Kik, later Kesteloo, rechts is de wagenmakerij en houtzagerij van de Gebr.v. d. Berge. De kar is een zgn. mallejan waarmee boomstammen worden vervoerd. 1

2 1727 Op 24 oct.1727 verkoopt Teunis Willemse Bruijncruijs namens de erven van Claesje Goverts een huis aan de noordkant van de Ring. Tegelijkertijd verkoopt zij een boomgaard (Ooststraat 5?) gelegen aan de Rijweg naar de brouwerij en naast de woning (nu Ooststr.3). van Frans Adr. Braber. De boomgaard wordt verkocht voor 31 pond aan timmerman Huijbrecht van Gulden. ( ) ( Naast- of achter die woning van Braber?) De smid, Johannes Blom, verkoopt de tuin, volgens een akte uit 1808, voor 42 gulden aan Joshua van Beek, de concurrent-smid, die schuin tegenover hem in de, nu verdwenen, smidse onderaan de Stekelstraat woont. De foto toont de plaats van de smederij in de Stekelstraat in de vijftiger jaren toen Joh. de Braal daar woonde. Als Joshua s tweede vrouw, Jacoba Niekerk, weduwe wordt, hertrouwt ze met Marinus Siereveld, die de smederij en het hof in 1843 voor f.2200,- doorverkoopt aan de Ouwerkerkse winkelier Jan Wagemaker ten behoeve van diens schoonzoon, de smidsknecht Frans Goosen. Frans vertrekt later met zijn familie naar Amerika en dan wordt alles verkocht aan landbouwer Cornelis Hollander voor diens schoonzoon, de smidsknecht Gerard Goosen. In 1861 verkoopt Gerard de smederij, maar hij behoudt de tuin en bouwt daar een huis en schuur, zijn vrouw erft wat grond en hij wordt boer. Dit is de eerste keer dat er op Ooststraat 5 wordt gewoond, het spulletje krijgt het nummer 100 bis. Op 30 jan.1882 wordt er voor Gerard een openbare verkoping gehouden, de sectie wordt gesplitst aangeboden: 1 e /Een woonhuis, varkenshok en hof, groot 287 ca.; hierop biedt smid Joh. de Braal f.400,-. 2 e /Een schuur met erf, groot 713 ca.; het hoogste bod hierop is f.752,- van kuiper Ed.Lodewijk. 3 e /Daarna worden 1 en 2 samen verkocht, nu is landbouwer Hendrik van Nieuwenhuijzen de hoogste bieder en dus koper voor f.1625,-. De erven van Nieuwenhuijzen verkopen in 1893 het huis, de schuur enz. aan landbouwer Giljam Flikweert J.P.zn. ( ) voor f.2200,-. Giljam trouwt dat jaar met de in St. Annaland geboren Jansje Overbeeke ( ). Bij Giljam staat dat hij niet tot een kerkgenootschap behoort, maar Jansje is Christelijk Gereformeerd. Het huisnummer is A-101a; Giljam en wonen hier, en er worden 7 kinderen geboren, waarvan er maar drie de volwassen leeftijd bereiken. De schuur dient soms ook als Kerk: Giljam Flikweert is lid geworden van de Bakkeriaanse Gemeente die van 1889 tot 1900 vergadert in de zogenaamde Glazen Kamer van Anthony Lette, maar als er een predikant voorgaat, is deze zaal te klein en gebruikt men de schuur van Flikweert. 2

3 Nu gaan de veranderingen snel: Jansje Overbeeke, die eigenares geworden is na het overlijden van haar man, Giljam Flikweert, hertrouwt in 1906 met Leendert Braam ( ) en verkoopt het huis met schuur, varkenshok en erf op 10 mei 1906 aan hem voor f.3000,-. Leendert gaat in 1906 en hier wonen bij Jansje, op A-101a. Leendert woont in de periode eerst op A-149, dan op A-195, (A-171); hij vertrekt in 1937 naar St. Philipsland. Leendert verkoopt dit spulletje op sectie M-1190, groot 1060 m2, al op 25 maart 1907 voor f.3300,- aan Klazina van de Zande, de weduwe van Cornelis Zeijler. Klazina laat het bestaande huis en schuur slopen en de 13 jarige Nicolaas van Westen, een zoon van haar zus Jannetje mag in juli 1907 de eerste steen leggen van het nieuwe huis. vlnr: 1-Jacoba (Koos) de Vin, huishoudster; 2- Keetje van de Zande-van Oeveren; 3-Pie Struijk-van den Berge; 4- Klaasje Zeijler-van de Zande, de eigenaresse; 5,6 en 7 onbekend; 8 Jans van Westen-van de Zande, een zus van de eigenaresse. November 1931 wordt Cornelis van Westen, na het overlijden van Klazina door een akte van scheiding en deling de nieuwe eigenaar en hij verkoopt vrijwel direct daarna, op 30 januari 1932, aan Willem Machiel Kesteloo: het perceel is nu weer terug bij de smid van de Ooststraat! Eigenlijk is het een verkoop bij inschrijving, maar Willem gaat naar van Westen en zegt: Ik è gin tied om zo n briefje te schrieven, mà ik geve onderd gulden meer as t n oagste bieêr Op deze, mogelijk niet geheel eerzame wijze, wordt de verkoop geregeld, het hoogste bod is f.4100,- dus Willem wordt eigenaar voor f.4200,-! 3

4 In 1933, als zijn zoon Jan trouwt, verhuist hij van de smederij op de Prov. Straatweg A-179 naar A-181. Rond 1937 wordt een oud schuurtje gesloopt en een nieuw schuurtje gebouwd dat na de oorlog gebruikt wordt als garage voor het eerste DKW-tje van zijn zoon Jan. Die moet wel een hoekje van het huis afslaan om er in te kunnen draaien! In die garage zit nu nog steeds een beschadiging, een groot kogelgat uit de oorlogstijd. In 1944 kwam het huis leeg en in het water te staan, bijna het hele eiland was door de Duitse krijgsmacht onder water gezet. Tijdens de ramp in 1953 blijkt duidelijk dat het huis laag naast een oude uitgraving of stroombaan ligt. Het water komt zo snel dat Willem en de twee mensen die bij hem inwonen, Daniel Viergever en diens vrouw, snel naar boven moeten. Als het water tot de zolder komt zetten ze een tafel, met stoelen er op, onder het dakraam en gaan daar op gaan zitten. Als later alle binnenmuren en de achtergevel instorten durven ze ook daar niet te blijven en klimmen door het dakraam op het dak. Viergever en zijn vrouw denken over het wrakhout naar het dorp te kunnen lopen, ze zakken er vrijwel meteen doorheen en verdrinken. Tegen de morgen ziet Willem dat het water gezakt is en hij gaat over de restanten van de trap naar beneden, maar het water is nog te hoog, het komt nog tot op z n borst. Nat en koud wacht hij tot het water nog wat verder gezakt is en eindelijk ziet hij dan kans om zich door alle drijvende rotzooi heen naar de hoger gelegen smederij te worstelen waar zijn zoon woont. Hij wordt de trap opgeholpen en met droge kleren tussen twee vrouwen in bed gelegd om wat op temperatuur te komen. Hij is daarna wel een poosje erg moe geweest, maar hij is zelfs niet verkouden geworden, onbegrijpelijk! Wel is hij de Bijbel nog eens helemaal gaan lezen, er waren wat vragen waar hij een antwoord op zocht. Ondanks de geweldige schade aan het huis, waarvan alleen nog de voorgevel en een zijgevel met het dak enigszins bruikbaar zijn, laat Willem het toch opknappen in 1955 door de fa. H. Wandel. Willem gaat er weer wonen, nu met zijn zoon Jan, diens vrouw Bertha en hun zoon Huib. Jan koopt het huis uit de erfenis en in 1961 koop ik het huis mijn vader, en ga er wonen met mijn vrouw Bea en onze kinderen. Het is na 49 jaar nog steeds ons thuis, gezellig aan de rand van het oude Nieuwerkerk. Nieuwerkerk, 2007, Willem Kesteloo. 4

5 5

6 Meer informatie over Ooststraat 5 Zie mogelijk ; 4 juni De 1 e mate nr.1, weiland groot 1G.265R, verk. aan de wed. van Job Tomasse voor 15 pond de hoop uit de boedel van Job Thomasse ; de wei is verpacht voor aan Adraan de Kok voor 5 jaar Op 24 oct.1727 verkoopt Teunis Willem Bruijnkruijs namens de erven van Claesje Goverts een huis aan de noordkant van de Ring, en een boomgaard gelegen aan de Rijweg naar de brouwerij gelegen naast de woning (nu Ooststr.3). van Frans Adr. Braber. De boomgaard wordt verkocht voor 31 pond aan timmerman Huijbrecht van Gulden. ( ) Dit kan ook de tuin zijn achter Ooststr.3, er is sprake van een gezamenlijke wel. Die staat later op de kadastertekening. Mogelijk is het één grote tuin, Ooststr.3 en 5? In 1730 hoort de grond waarschijnlijk bij een stuk land genaamd het Appelboomweitje groot ca.7150 m² gelegen in de 1 e mate nr.3, met als eigenaar Matthijs Pauw die het laat beboeren door Willem Bal. Matthijs is in 1711 gehuwd met Anna Schelstraate. In 1765 is dat Appelboomweitje van Marinus Bal en in 1832 is de weduwe Bal nog eigenaresse van het grootste deel hiervan, maar er is er 1000 m2 afgesplitst als tuin voor de smid van wat nu Ooststraat 1 is. Jozua van Beek heeft het hof op 1 maart 1808 gekocht van Johannes Blom. (not ) Vóór 1832 was het perceel M-356 groot 1000 ca.(kad. geeft nr.215 voor veranderingen) van Jozua van Beek die smid was in de Stekelstraat van ca.1788 tot ca Joshua is inwoner in In 1818 op nr.61. Josua van Beek, zoon van Barend van Beek en Marie Isaakse Tak, Geb.29 jan.1764 te Colijnsplaat, overl.11 maart 1822 s avonds 6 uur te Nieuwerkerk, 58 jaar. Jacob de Roo is getuige bij de aangifte. Ger. 1 e Huw. met Pieternella de Ruiter, geb. ca. 1765,overl. 26 sep.1810 te Nieuwerkerk, 45 jaar oud; kinderen in Nieuwerkerk gedoopt van e Huw., als smitsbaas,47 jr. oud, op 10 april 1811 te Nieuwerkerk met de 39 jarige arbeidster, dochter van Jacob Nikerk en Neeltje Mallander Jacoba Niekerk, geb.10 oct.1771 te Nieuwerkerk, overl.21 feb.1828 te Nieuwerkerk, 56 jaar oud. Zij was eerder gehuwd met arbeider Philip de Roo, 21 jr. oud (geb. ca.1791, overl. 21 nov.1807, 39 jaar oud). Zij gaat in 1820 naar Ouwerkerk. In 1823, na het overlijden van Joshua, huwt ze voor derde keerde met Marinus Siereveld, zie hierna. Bijz.: van Beek kwam in 1789 in de gemeente. Op 2 april 1789 koopt Josua van P. Nijssen het huis en erve met daaraan horende smitse & gereedschappen belend Oost Johanna Blom; W.de erve; Z.de wed. Stoutjesdijk en N. den achterweg. voor Op 6 mei 1789 wordt het geleverd door de sequester in de boedel van Joshua Op 4 mei 1789 tekent hij voor een hypotheek van 300,- tegen 4% per jaar verleent door burgemeester dr. Daniël Massis uit Zierikzee met als onderpand zijn huis, erve en daaraan horende smidse. Belent door ten O: J. Blom, W: de erve, Z: de wed. Stoutjesdijk en N: de Achterweg. Over het jaar 1789 betalen de erfgenamen van Gilles van der Wiele op 14 aug Hij staat als smidsbaas op de lijst mogelijke dienstpl mei 1799, (4672), Inventaris Teunis Beukelaar en Maria Isaakse: zij moeten wegens gedaan en geleverd smidswerk nog betalen aan Joshua. Over 1799 moet uit de boedel van wijlen Jan Meerman en Geertruid Jansen aan Joshua van Beek nog 17 Schellingen en 10 Grooten betaald worden. (4672). 7 mei 1800, Uit de staat van inventaris van Johannis Heijboer en Geertruid Janse blijkt, dat ze nog aan Joshua moeten betalen voor geleverd smidswerk in 1798/99 en (4671) Op 1 maart 1808 koopt Joshua van Andries Bot, de gemachtigde van Johannes Blom, het hof aan de N- zijde van de Straatweg, belend ten W door Hermanus Mulder en ten N. door dezelve. 6

7 Op 1 maart 1808 leent Joshua van Elisabeth Hallingse, de weduwe van Jan de Bruijne, 50 pond vlaams met als onderpand een hof aan de oostzijde van Nieuwerkerk, ten oosten belend door Willem Bal, noord de zelfde, west Hermanus Mulder en zuid de Straatweg.(zit bij akten AWvHalen 2390+foto) Juli 1808 blijkt dat uit de doodsschulden van Cornelis de Jonge en Willemina van Achthoven dat aan Josua Verbeek (van Beek) f betaald moet worden over smidswerk. (4674A-1) Op 15 juni 1815 verklaart Josua f.600,- schuldig te zijn aan mr. J. Schuurbeque Boeije tegen 5%; ingaande 1 mei 1815, op zijn huis, erf en smidse nr.61, belend zuid Maarten Faase, verkregen bij koop en transport 6 april 1809 voor Schepenen van Nieuwerkerk.(na het overl. van zijn eerste vrouw).(not.d.boom, akte 1330) In akte 1829 geeft zoon Jan van Beek, particulier uit Colijnsplaat toestemming tot doorhaling en vernietiging van een inschrijving, gedaan op 1 oct.1802, 11 e deel nr.154 ten van laste de nalatenschap van Josua, ten behoeve van diens vader Barend. In 1818 wonen ze nog steeds op de smederij, nu nr.61. Volgens de mem. van successie nr.420 van 30 sep.1822 bezit hij bij een overlijden het huis en smidse aan de Stekelstraat en een hof aan de straatweg. Op 23 jan.1822 laten Josua en Jacoba een testament opmaken bij not. v. d. Halen; Josua is ziek te bedde. Reijnout van Bendegom, broodbakker, Martinus Cornelis Lodewijk, kuiper en Jacob Lambrechtse Kooijman, schoenmaker, allen te Nieuwerkerk, zijn getuige.(2389) Op 26 maart 1822 is er een inventarislijst, Joshua is dan overleden. Ze waren voor de introductie van de Franse wet in gemeenschap van goederen gehuwd. De erven zijn de kinderen: Maria, dienstmeid op Nieuwerkerke(S), en Elisabeth en Helena, dienstmeiden op Oosterland, en de minderjarige Barendina waar broer Jan op Colijnsplaat voogd over is. Jan wordt vertegenwoordigd door de onderwijzer Pieter Douw op Nieuwerkerk. Cornelis Hallingse is toeziend voogd. Op 18 maart is familieraad gehouden, en er wordt een uitgebreide inventaris opgemaakt. Veldwachter Jan de Zwarte en arbeider Johannis Overbeeke getuige zijn; Jacoba en Helena kunnen niet schrijven, en dus ook niet tekenen. De inventaris begint met: een vertrek gelijksvloers, met uitzicht door twee ramen op de noordzijde van de bleik (het grasveld); een bed met peluw voor f.18.-; enz.enz. In de schuur liggen o.a. 200 musterds getaxeerd op f.12,- ; turf en klippels; onder de manskleren valt een blauw lakense jas op van f.16,-, en bij de vrouwskleren zijn er 6 rokken nodig om aan de f.16,- te komen. Samen ong. F 430,- ; er is f.11,- contant geld; de gereedschappen en vooraad van de smederij zijn ong. f waard. Dan is er het hof aan de Oostzijde van het dorp, belend Oost Willem Bal; N. denzelven; W. Hermanus Mulder en Z. de straatweg, hetwelk op 1 maart 1808 door Andries Boot van Serooskerke met procuratie van Johannis Blom aan Joshua van Beek is getransporteerd. In het oudste schuldboek staat Cornelis Post, die nog F 9,12½ moest betalen over 1790; de schuldboeken gaan door tot 1822, totaal nog ong. f.1419,- te vorderen. Dat brengt de baten op f. 2324,95. Er zijn schulden: aan mr. Johan Schuurbecke Boeije van f.600,-; aan Jan van Beek f.600,- en vele andere zaken, zoals ijzer, kolen, graan, een doodskist enz., samen f.3032,-. De waarde van het hof en het huis en smederij zijn hierbij niet opgenomen. Op 11 juli 1828 verkopen de erven van Jozia en Jacoba en het huis met erve en smidse op nr.61 voor f.1200,- aan Marinus Siereveld; in mei was er al een tuin (ooststr.5?) aan hem verkocht, en in aug. wat meubilair. (not.arch. 2649) 11 juli 1828; Mar. Siereveld, mr. smid op Nieuwerkerk aanvaardt een woonhuis, erve en gevolgen met de daarbij behorende smitse staande op den hoek van de Stekelstraat, nr.61, door wijlen Joz. v. Beek door koop uit de insolvente boedel verkregen van Pieter Nijssen (akte 6 mei 1789) en een Hof gelegen aan de Oostzijde van het dorp, belendende ten O. de wed. Willem Bal; ten W. Hermanus Mulder, ten N. de straatweg waarvan Jozua van Beek het eigendom heeft verkregen bij koop van Andries Bot, als gemachtigde van Johannis Blom ingevolge akte op 1 maart 1808 voor Schepenen. 7

8 De totaalprijs is f.1200,- waarvan 2 hypotheken moeten worden voldaan; één van f.600,- van mr.johan Schuurbeque Boeije uit Z.zee, en één van f.600,-van Jan van Beek, landman te Colijnsplaat. Siereveld neemt de hypotheken over, rente 5% per jaar; de gereedschappen komen er bij als onderpand, maar het hof wordt doorgestreept. Veldwachter Maximiliaan Braam en kleermaker Barend van Beek zijn getuige.(ch. Pl. Boom) In 1832 is Marinus Siereveld, de volgende smid in de Stekelstraat, eigenaar van de tuin, sectie M-356, groot 1000 m 2. Het is onbebouwd, en het belastbaar inkomen onbebouwd is f.5,60. In legger164/1 wordt bij Siereveld een verkoop vermeld van M-356 op 1848/133 naar legger ca.1848 Marinus Siereveld, hoefsmid, zoon van Bastiaan Siereveld en Lena Pieterse van den Houte, geb. 6 jan.1772/3 te Bruinisse, overl. 3 jan.1847 te Nieuwerkerk, arbeider, 74 jaar oud. Ger. 1e Huw. Oct. 1794/sep.1795 te Nieuwerkerk met Johanna Eliens, geb. ca 1772 te Nieuwerkerk, overl. aldaar, op 21 jan.1823, 51 jr. oud. Marinus is dan vlasboer. 2e Huw., 51 jr. oud, op 30 mei 1823 te Nieuwerkerk met 51 jarige particuliere smidsvrouw Jacoba Nikerk, 51 jaar, (zie hiervoor). Het beroep van Marinus is dan arbeider. 3e Huw. 57 jr.oud, op 19 juni 1829 te Nieuwerkerk met de 32 jarige particuliere Cornelia Wagemaker, geb. 4 sep.1796 te Ouwerkerk (ze wordt 1 mei 1820 ingeschreven op Nieuwerkerk), overl. 29 sep.1858 te Nieuwerkerk, arbeidster, 63 jaar oud. Bijz.: Hij komt in 1794 in de gemeente Nieuwerkerk; in 1813 inwoner, geh. dagloner. Marinus staat in 1818 vermeld als arbeider op het adres van Joshua van Beek, in 1823 huwt hij diens weduwe en zet de smederij voort. In 1823 moet hij aan Hoofdelijke Omslag f.8,- betalen (klasse 14); in 1839 zat hij in klasse 8 en betaalde f. 4,90. Op 11 juli 1828 verkopen de erven van Jozias en Jacoba van Beek-Niekerk het huis met erve en smidse op nr.61 sectie M 388, groot 230 ca., huurwaarde F 46,06, voor f.2200,- aan Marinus. Op 7 mei 1828 wordt, na het overlijden van Jacoba een inventarislijst opgemaakt: de smederij en een tuin, sectie M-356, (nu Ooststraat 5) worden aan Marinus verkocht, in aug. koopt hij nog wat meubilair. (foto, not. archief 2649) Hij bezat toen ook al een schuur, sectie M-385; 67 ca.; een tuin op sectie M-10, groot 400 ca., en een huis met erf, sectie M-437 (Weststraat), 107 ca.( F 27,49) Op 16 april 1830 is Marinus veroordeeld bij vonnis van de Rechtbank van Eerste Aanleg, te Z.zee; invoer Nr. 609, volgnr Hij krijgt samen met Tien Franken een proces verbaal van Gerechtsdienaar van der Have voor het plaatsen van 5 Visch welien (fuiken) in trekkend water (naar Stevensluis, bij de Velddamse Heul in de Oude Watergang). De beklaagden erkennen de feiten voor 3 fuiken, de andere twee stonden in niet trekkend water. Ze moesten ieder afzonderlijk tien Franken of vier gulden vijfenzeventig betalen, en solidair in de kosten 2 Gulden 53 cent. Drie fuiken worden verbeurd verklaard. In 1832 is het sectie nummer M-356; Marinus ook nog eigenaar van het huis en erf sectie M 388, groot 230 ca., (huurwaarde F 46,06), de smederij aan de Stekelstraat. Daarnaast bezit hij: een schuur, 67 ca., sectie M-385; een tuin groot 400 ca. op sectie M-10,, en een huis met erf, 107 ca. sectie M-437 in de Weststraat. Op 1 maart 1843 verkoopt Marinus Siereveld aan Jan Wagenmaker, winkelier te Ouwerkerk, een huis en erve sectie M-388, benevens de tuin M-356 voor f.2200,-.(not.ermerins). In de periode 1840/ 1848 gaat Marinus met vrouw en 5 ongehuwde dochters naar nr. 27 op Nieuwerkerk. Jan Wagemaker, maart 1843 mei Jan Wagemaker, zoon van arbeider Adriaan Wagemaker en Kaatje de Lange, Geb. 1 nov.1818 te Ouwerkerk, overl. Geh., arbeider, 19 jaar oud, op 1 nov.1818 te Ouwerkerk met de 29 jarige dienstmeid Anna Perfors, geb.ca.1789 te Noordwijkerhout, overl. 8

9 Bijz.: Op 1 maart 1843 koopt Jan Wagenmaker, winkelier te Ouwerkerk van Marinus Siereveld aan een huis en erve sectie M-388, benevens een tuin M-356 voor f.2200,-.(not.ermerins). Op 11 april 1850 leent Jan f.500,- van schipper Jacobus Verstraten van Vianen bij Owk.met als onderpand de smederij nr.61 op sectie M-388, en deze tuin, M-356 groot 10 Roeden.(v.Halen) Op 18 mei 1852 verkoopt Jan Wagemaker aan Cornelis Hollander de smederij en het hof, M-356.(kad.reg.328-2)van; zelfde notaris. De eigenlijke smid en bewoner van de smederij aan de Stekelstraat is de schoonzoon Frans Goosen, hoefsmid, zoon van schoenmaker Harman Goosen en Janna van Weele, geb.31 jan.1813 te Ellewoutsdijk; Geh., 24 jr. oud, op 28 sep.1837 te Ouwerkerk met de 16 jarige winkeliersdochter Kaatje Wagemaker, geb.5 aug.1820 te Ouwerkerk, Bijz.: Goosen komt 1 mei 1837 van Ouwerkerk bij Siereveld op A-61 Nieuwerkerk werken als hoefsmidsknecht tot zijn schoonvader de smidse in 1843 koopt. Zij hebben kinderen in 1838 geb. op Ouwerkerk en daarna op Nieuwerkerk. In 1848 zijn er 2 dochters en 1 zoon in leven. In 1852 emigreert Frans Goosen, NH., 39 jaar oud met vrouw en 5 kinderen naar Noord-Amerika; hij nam ongeveer f.1000,- mee. Dat jaar was hij in klasse 8 aangeslagen voor de hoofdelijke omslag. ADRES: A-61 (smederij Stekelstraat); voor 1847 woonde hij te Nieuwerkerk op nr.146. Cornelis Hollander, ca.1853 ca.1862 De volgende eigenaar van M-356 is Cornelis Hollander, landbouwer op Nieuwerkerk (kad.reg en 43) Cornelis Hollander, zoon van Marinus den Hollander en Janna Lokker, Geb. ca te Brouwershaven, overl.17 juni 1861 te Nieuwerkerk. Geh. boerenknecht, 27 jaar oud, op 8 april 1815 te Nieuwerkerk met de 23 jarige landbouwers dochter Lijntje van Vessem, geb.ca.1792 te Nieuwerkerk, overl.22 jan.1846 te Nieuwerkerk, 58 jaar oud. Bijz.: Op 24 nov.1826 is er een strafzaak tegen hem. Invent.601, volgnr.937 Strafvonnissen Hij bezit in 1832 vele stukken grond. Op 18 mei 1852 koopt Cornelis onderstaande smederij en hof, van Jan Wagemaker; zelfde notaris. Op 6 feb verkoopt Cornelis Hollander, landbouwer te Nieuwerkerk in herberg de Meebaal aan Gerard Goosen, hoefsmid te Nieuwerkerk, een woonhuis, erve en gevolge met de daartoe behorende smederij, sectie M-388; en een hof aan de oostzijde van het dorp, ten zuiden van de straatweg, sectie M- 356, 40 roeden ; samen voor f.2000,-. (D.Q.de Jonge v. Halen). Gerard Goosen, ca ca.1883 Geerard Goosen, zoon van Herman Goosen en Janna van Weele, geb.10 jan.1829 te Ellewoutsdijk, overl.. Geh., 21 jaar oud, hoefsmid, op 1 nov.1850 te Nieuwerkerk met de 20 jarige particuliere, landbouwersdochter Maria Hollander, geb. ca te Nieuwerkerk,; haar vader was o.a. eigenaar van de smederij in de Stekelstraat met het bijbehorende hof. Bijz.: Hij is een broer van Frans Goosen. Hij komt in dec.1844 van Ellewoutsdijk, en werkt bij zijn broer Frans. Mei 1852 komt hij van Haamstede en begint zelfstandig in de smederij in de Stekelstraat die dan nog eigendom is van zijn schoonvader; op 27 juli van dat jaar maken hij en zijn vrouw een testament op langstlevende bij not. Bouvin in Oosterland. Geerard is hoefsmid en krijgt kinderen van 1852 tot 1866 te Nieuwerkerk, waarvan er 7 overlijden hij wordt landbouwer in 1866, en is knecht in 1879., 9

10 De Hoofdelijke Omslag van de Gemeente Nieuwerkerk in 1852 is f.7,- en in 1853 f.8,-.voor hoefsmid Gerard Goosen die dan op A-61 woont. Advertenties in de Nieuwsbode in Juni en Juli 1856: Terstond benodigd een smidsknecht van de P.G. bij G. Goosen te Nieuwerkerk in Duiveland. Op 6 feb koopt Gerard Goosen van Cornelis Hollander een woonhuis en hoefsmederij, en een hof gelegen aan de oostzijde van Nieuwerkerk, ten zuiden van de straatweg, sectie M-388 en M-356 voor f.2000,- (not. D.Q.de Jonge v.halen) In 1862 staat hij op de kiezerslijst te Nieuwerkerk en wordt hij voor f.17,95½ aangeslagen; ongeveer in dat jaar verkoopt hij de smederij, bouwt een huis en schuur en verhuist naar nr. 101a, en wordt landbouwer. Zijn zoons huwen later als schippers- en landbouwersknecht. Pand: Gerard Goosen is dus de volgende eigenaar van de tuin. Het is nog steeds M-356, 1000 ca. groot. In /6 wordt een verkoop en een stichting genoteerd (kad.nr 576-3). in 1858 is de hoofdelijke omslag f.8,10-.,. Er staat geen Goosen op de lijst van kiesgerechtigden (te weinig bezit?) In 1859 is de hoofdelijke omslag f.12,- voor hoefsmid Gerard Goosen die dan op A-61 woont. In 1860 woont Gerard Goosen, landbouwer, op nr. 101 bis. (bev. Reg ) Op 5 sep.1861 verkoopt Gerard Goosen, hoefsmid te Nieuwerkerk aan Johannis van Nieuwenhuijze, winkelier en landbouwer te Nieuwerkerk, ten behoeve van diens minderjarige kleinzoon Johannis de Braal, hoefsmidsknecht, een woonhuis, erve en gevolge met daarin een smederij, sectie M-388 voor f.2000,-(not.d.q.de Jonge van Halen) Gerard smid en landbouwer bezit dan ook nog ca.3,5 HA land. Gerard bouwt ca.1862, het eerste bouwsel, een huis met schuur, op de plek wwar nu Ooststraat 5 is, en hij wordt ook de eerste bewoner! De stichting houdt een splitsing in, M-356 wordt M-574, een tuin van 720 ca. onbebouwd, en M-575 een schuur(landbouw) en erf van 280 ca. (kad. nr /5). Op 10 dec.1863 leent de landbouwer Gerard Goosen van de advocaat-notaris J.J.Ermerins f.6000,- tegen 5% rente op zijn pas gebouwde huis met schuur op sectie M-582 groot 10 roeden. (CvdLdC) In 1862, worden M-574 en 575 weer samengevoegd tot sectie M-582 met huisnummer 101a; het is nu huis en schuur. Er staat bij: verk.1867 en verk (kad.nr ) Gerard smid en landbouwer bezit dan ook nog ca.3,5 HA land, (waaronder Ooststr.5.) In 1862 betaalt Gerard Goosen f.7,- Hoofdelijke Omslag aan de gemeente voor A-101a. Er wonen dan 1081 mensen op Nieuwerkerk, die samen f.1400,- betalen aan de Hoofdelijke Omslag. In 1869 kan landbouwer Gerard Goosen in pand nr.27 (26 is doorgestreept); wijk A nr.101b, zo nodig inkwartiering geven aan 1 persoon. In 1872 woont Gerard op nr. 101b (nu Ooststraat 5), hij is landbouwer en moet f.3,- betalen aan hoofdelijke omslag. Hij is tussen 1859 en 1872 verhuisd en bouwde in die tijd waarschijnlijk op 101b! Zijn zoons huwen later als schippers- en landbouwersknecht. Op 7 feb.1874 erft zijn vrouw kapitaal uit een grootboek. (not. J. Moolenburgh) Op 25 april 1878 neemt Gerard, samen met zijn broer, schipper Herman Goosse uit Zierikzee, een hypotheek bij Mr. Corn. Joh. van der Lek de Clercq van f.2000,-; als onderpand dienen: 1 e / de staatsieschuit De Drie Gebroeders, die pas gekocht is door Herman; 2 e / een derde hypotheek op het aan Gerard behorende woonhuis, tuin en erve te Nieuwerkerk, sectie nr.m-582, groot 10 aren (nu Ooststraat 5), met 3 HA,42A,20 ca. land, sectie M-86 en 187 te Nieuwerkerk, en nog ruim 4 Ha land op Ouwerkerk. In 1871 en 1879 woont Gerard Goosen, landbouwer op nr.101a als eig. en bewoner, hij betaalt f.3- hoofdelijke omslag. Op 30 jan.1882 wordt er voor Gerard Goosen, een openbare verkoping gehouden: 1 e /Een woonhuis, varkenshok en tuin, sectie M-582, groot 287 ca.; er moet 30 gulden extra betaald worden voor een ketting, de vruchtbomen en rasterwerk; hierop biedt smid Joh. de Braal f.400,-. 2 e /Een schuur met erf, sectie M-582, groot 713 ca.; waar 25 gulden extra betaald moet worden voor de dilthouten, de bomen, het hek en de omheining; het hoogste bod van f.752,- is van kuiper Ed. Lodewijk. 3 e /Verkoop van 1 en 2 tezamen. Landbouwer Hendrik van Nieuwenhuijzen is hoogste bieder, en koper voor 10

11 f.1625,-; als strijkgeld moet er 15 gulden aan de Braal, en 7,50 gulden aan Lodewijk betaald worden. Verder werden nog 2 stukken land verkocht aan Willem de Reus van sectie M-66 aan de Molenweg: 2180 ca. voor f.751,- en 4060 ca. voor f.725,-. Ook wordt er nog ongeveer 6 HA.bouwland verkocht op Ouwerkerk. (J. Moolenburgh) Zoon Harman, geb. ca.1851 trouwt 7 apr.1876 als schippersknecht met timmermansdochter Huibrina Tuijnman. Op 30 jan.1882 kopen Hendrik van Nieuwenhuijzen en Lena Berman van op een publieke verkoping door not. Jac. Moolenburgh, Gerard Goosen het perceel wat nu Ooststr.5 is. Hendrik trouwt met Lena, die een dochter is van Leendert Berman en Lourina Beije, zij is geb. 5 maart 1814 te Nieuwerkerk en overlijdt daar op 13 jan.1893, 78 jaar oud. Hun dochter Neeltje trouwt op 17 maart 1876 met hoefsmid Cornelis Kik Op 21 nov.1888 wordt er een staat en inventaris opgemaakt voor de weduwe Lena Berman, nadat haar man Hendrik van Nieuwenhuijze is overleden op 15 oct.1888 te Ermelo. Genoemd worden een huis met schuur en erf op de Rolleklootsendijk, sectie M-220, groot 1180 m2, sectie M-221 groot 400 m2 en M-222 een tuin van 180 m2 Ook de secties M-213, 217, 218, 219 en nog ca. 6 HA land elders staan op de lijst; samen met dit huis waar zij zelf woont, op sectie M-582, groot 1000 m2 dat op 30 jan.1882 gekocht is.(moolenburg) 1893 Op 21 maart 1893 is er een publieke veiling door de erven van Hendrik van Nieuwenhuijzen, waaronder smid Cornelis Kik, waarbij onder andere verkocht wordt een huis, schuur en verder getimmerte, staande en gelegen aan de straatweg, sectie M-582; groot 1000ca., er is een toebeding voor vruchtbomen, rasterwerk, hek, dekhouten en omheiningen van f.55,-. (zie foto s) Nadat het in bod is gesteld door Cornelis Stoutjesdijk voor f.1600,-; wordt uiteindelijk Giljam Flikweert, landbouwer wonende te Nieuwerkerk, koper voor f. 2200,-, en daar komt f.172,- strijk- of plokgeld bij. Ze verkopen ook 3560 ca. bouwland onder Bruinisse voor f.540,-. (not. J.C.v.d.Lek de Clercq; foto) In bod gesteld door Cornelis Stoutjesdijk voor f.1600,-; Giljam Flikweert, landbouwer wonende te Nieuwerkerk, is koper voor f.2200,-. Het strijkgeld is f.172,-.(not. J.C.v.d.Lek de Clercq) Giljam Flikweert geb. ca.1852 te Nieuwerkerk; overl.28 sep.1903, 51 jaar oud, Hij is landbouwer en 41 jaar oud als hij op 5 mei 1893 op Nieuwerkerk trouwt met de 27 jarige Jansje Overbeeke, geb.24 mei 1865 te Sint Annaland, zij is overleden te Nieuwerkerk op 26 juni 1923, 58 jaar. Op 15 juli 1893 is er bij notaris J. C. v. d. Lek de Clercq een verdeling van de nalatenschap van Hendrik van Nieuwenhuijze en Lena Berman voor de 3 dochters, getrouwd met Mattheus Kik, Cornelis Kik en Willem Mol, en de zoon Dignus van Nieuwenhuijze; er wordt f ,- verdeeld In 1897 vindt een hermeting plaats en het totale oppervlak wordt 1060ca. en het sectienummer M ca. onbebouwd, 80 ca. bebouwd. In de periode 1889 tot 1900 wordt er volgens het boek In Uw Gemeente Goed kerkdienst gehouden in de schuur als er een predikant is; dan is de zgn. glazen kamer te klein. (Weststr.9). In 1901 en 1902, Giljam Flikweert op 101a, betaalt f.9,00 hoofdelijke omslag; maar ook de arbeider Mattheus Kik betaalt f.1,- voor 100a. Waarschijnlijk wonen ze dus hier allebei of is Kik huurder. [Mattheus Kik is de eerste zoon van Jan Kik, die in 1834 scheidt van Anna Stoutjesdijk, en Adriana Schoenmaker), Mattheus is op 5 maart 1836 geboren, maar zijn ouders trouwen pas op 30 juni Mattheus trouwt op 2 mei 1873 met de 33 jarige Louwrina van Nieuwenhuijze, een dochter van Hendrik van Nieuwenhuijze en Lena Berman; ook erkennen zij Janna, die zes weken eerder geboren is, als hun dochter.] Op 21 april 1904 is er een boedelscheiding bij notaris Jasper Franse van de bezittingen van de op 28 sep overleden landbouwer Giljam Flikweert; Hij heeft een testament gemaakt op 11 apr

12 Hij en zijn vrouw zijn in gemeenschap van goederen getrouwd; er zijn drie nog levende minderjarige kinderen: Jan Piet, Jacob en Janna. In totaal is er ruim f ,- te verdelen, waarvan Jansje f ,- toekomt. Ze krijgt daarvoor de inboedel, het landbouwgereedschap, pluimvee en veldgewassen met dit woonhuis, schuur en erf aan den Straatweg sectie M-1190, groot 10 Aren, 60 Ca. geschat op f.2450,-; en ruim 1 HA. Land in de Groene Put sectie M-1056 voor f.2450,-; en nog 2 stukjes land, samen 151 ca., en tenslotte nog f.1400,- aan obligaties enz. Een ander woonhuis aan den Straatweg, sectie M-1042, groot 975 ca. geschat op f.900,-.; een huis, schuur en erf aan den Straatweg, sectie M-1043, groot 261 ca. ter waarde van f.550,-, en bijna 1 HA. land gaan naar de kinderen en 1906 woont Wed. Giljam Flikweert op 101a, ze betaalde f Op 10 mei 1906 verkoopt Jansje het huis met schuur, varkenshok en erf, sectie M-1190, groot 1060 ca. aan Leendert Braam voor f.3000,-. Hij kan de schuur direct gebruiken en het huis per 1 nov Leendert neemt hierop een hyp. van f.1300,- bij R.Koole en Zn. in Zierikzee. (Franse) Nog hetzelfde jaar, op 16 nov.1906 hertrouwt de 41 jarige Jansje met de 34 jarige landbouwer Leendert Braam, geb.1 feb.1872 te Nieuwerkerk en overleden op 18 jan.1954 te Wissekerke. Ze behoren tot de Ger. Kerk van Nieuwerkerk. Leendert vertrekt 23 juni 1937 naar St. Philipsland. Leendert is eigenaar van sectie M-1190,groot 1060 ca., waarvan 84 ca. bebouwd is. (kad.nr ) Op 25 maart 1907 vindt betekening plaats van de verkoop door Leendert Braam te Nwk. van het woonhuis op M-1190, voor f.3300,-, aan Klazina van de Zande, wed. van Corn. Zeijler. (v. d. Lek de Clercq-5677) Op dezelfde datum is er een uitvoerige boedelverkoop door Klazina van de spullen op de boerderij te Oosterland.(5676) Cornelis Zeijler, geb. ca te Oosterland als zoon van Maria Zeijler en een onbekende vader, overl. 28 dec te Oosterland, 61 jaar oud. Cornelis trouwt op 48 jarige leeftijd met de 29 jarige Klazina van de Zande, geb. 5 aug.1853 te Nieuwerkerk, als dochter van Hubregt van de Zande en Jannetje de Oude; overl. 20 mei 1931, 77 jaar oud. Ze hebben een boerderij op Oosterland, Nieuwe Zorg, die later, omdat ze geen kinderen hebben, aan Hubregt Pieter van de Zande verkocht wordt omdat hij en zijn vrouw, Hendrika Adriana Zeijler, familie zijn van twee kanten. Zij maken plannen voor het bouwen van een huis, maar Cornelis wordt ziek en overlijdt op 26 juni 1906 te Oosterland; in de boedelbeschrijving van 27 maart 1907 wordt het land en/of het huis aan de Prov. Straatweg niet genoemd! Het sectie nr. is dan M-1564; groot 1060 m 2. De 13 jarige Nicolaas van Westen mag in juli 1907 de eerste steen leggen van het nieuwe huis op de Provinciale Straatweg 181 (later Ooststraat 5) voor Klazina Zeijler-van de Zande, de zus van zijn moeder Jannetje. Nicolaas, geb. 21 april 1894 te Nieuwerkerk, overl.22 jan.1997 te Etten, 102 jaar oud, zoon van Cornelis van Westen, landbouwer op Botland te Nieuwerkerk, en Jannetje van de Zande. Nicolaas is later landbouwer op de Hollandse Hoeve te St. Philipsland en huwt daar op 5 maart 1925 met Willemina Cornelia van Nieuwenhuijzen. Na haar overlijden op 11 juli 1938 te Halle in België huwt Nico op 4 feb.1964 met Eva Weijel, ze woonden in Etten-Leur. Nicolaas heeft geen kinderen. Op 9 april 1907 vertrekt Klaasje van Oosterland naar Nieuwerkerk. Op 11 april 1907 wordt ze hier ingeschreven; het is niet precies duidelijk waar ze dan woont, want in juli wordt pas de eerste steen van het nieuwe huis gelegd. Dienstbode Jacoba de Vin komt met haar mee van Oosterland; na het overlijden van Klaasje vertrekt zij op 2 sep.1931 naar Willemstad. Cornelis en Klazina hebben geen kinderen, en hun boerderij in Oosterland wordt aan Hubregt Pieter van de Zande en Hendrika Adriana Zeijler gegund, omdat zij familie zijn van twee kanten. Bertha, de dochter van deze Hubregt van de Zande, komt later met haar man Jan Kesteloo toevallig ook weer in dit huis te wonen! In 1908 woont Wed. C. Zeijler op 101a, met f.1900,- à f.2000,- inkomen betaalt ze f.33,54 als hoofdelijke aanslag aan de gemeente. In 1909, woont de Wed. C. Zeijler op 101a.; dat jaar maakt zij ook haar testament (foto) Op 15 mei 1915 maakt Klazina bij notaris Korteweg een nieuw testament: 12

13 Jan Job van de Zande H. zn. krijgt 9Ha.79A land tegen f.700,- per gemet, en hij mag die tijdens zijn leven niet verkopen. Het huis met schuur en erf op aan de Prov. Straatweg op Nieuwerkerk op sectie M-1564, groot 10 A.60ca. wordt voor f.5000,- toegewezen aan haar zuster Jannetje die met Cornelis v. Westen is getrouwd. Een aantal andere familieleden krijgen f.1000,- elk, en de dienstbode Jacoba de Vin krijgt f.4000,-. De erfenis moet verdeeld worden tussen haar broers en zusters van halven en helen bedde. In 1915 betaalt de Wed. C. Zeijler f.33,93 aan hoofdelijke omslag op nr In 1922 betaalt ze f.11,11½ op nr Op 20 mei 1931 overlijdt Klazina Zeijler-van de Zande. Op 13 nov.1931 wordt er door notaris van thaaff een boedelscheiding beschreven. Er wordt gehandeld zoals in het testament van 11 dec.1925 is beschreven, er gaat: 1/4 e gedeelte naar haar broer Hubrecht van de Zande Hubrechtszoon, landbouwer op Oosterland, 1/4 e naar haar broer Job van de Zande, particulier op Nieuwerkerk, 1/4 e naar haar zuster Jannetje van de Zande, die getrouwd is met Cornelis van Westen Pieterszoon, particulier te Zierikzee, en 1/4 e gedeelte naar de kinderen van haar overleden halfzuster Cornelia Agthoven, die gehuwd geweest is met Jacobus Eliza van der Maas. De legaten, bestaande uit f.4000,- voor de huishoudster Jacoba de Vin, f.7000,- voor Jacobus van Westen, f. 3000,- voor Nicolaas van Westen, f.4000,- voor Jannetje van de Zande en f.3000,- voor Nicolaas van der Maas, zijn uitgekeerd, behalve het legaat van het huis, want dat wordt door de legataris(se) geweigerd. Het huis met schuur en erf op sectie M-1564, groot 1060 m2 heeft een waarde van f.4000,-. Verder bestaat het bezit uit pandbrieven, obligaties en uitgeleend geld. Haar totale bezit, na aftrek van kosten en schulden bedraagt f ,34. Volgens de wens van de erflaatster wordt hiervan f.500,- onverdeeld gehouden voor het onderhoud van de graven, en er gaat eerst ook nog een uitkering van f.1000,- naar haar nicht Jannetje van de Zande Bartelsdochter. Ieder van de vier erfgenamen krijgt f ,58 waarover eerst nog f.2174,85 successierecht betaald moet worden. Het huis wordt voor f.4000,- toegewezen aan Cornelis van Westen Pieters zoon, die getrouwd is met Jannetje v. d. Zande wordt na het overlijden van Klazina door een akte van scheiding en deling de nieuwe eigenaar op 13 november De f.500,- die bestemd zijn voor het onderhoud van de graven zal door Cornelis van Westen Pieterszoon op een spaarbank worden geplaatst, zodat uit de rente daarvan het onderhoud van de graven in de toekomst betaald kan worden. Het zou interessant zijn om uit te zoeken wat daar mee gebeurd is! Hij zal ook de f.1000,- die bestemd zijn voor nicht Jannetje onder zijn beheer houden tot hij het wenselijk acht om het aan haar uit te keren Willem Machiel Kesteloo ( zie Ooststraat 1) Op 30 januari 1932 koopt Willem dit woonhuis, schuur en erf aan den Provincialen Straatweg, sectie M 1564, groot 10 aren, 60 centiaren van Cornelis van Westen. Het is eigenlijk een verkoop bij inschrijving, maar Willem gaat naar van Westen die de verkoop regelt en zegti: Ik è gin tied om zo n briefje te schrieven, mà ik geve onderd gulden meer as t oagste bod Op deze, mogelijk niet geheel eerzame wijze, wordt de verkoop geregeld., het hoogste bod was f.4100,- dus Kesteloo betaalt netjes f.4200,-! Als in 1933 zijn zoon Jan trouwt, verhuizen Willem en zijn vrouw van de smederij op de Provinciale Straatweg A-179 naar A-181. In het dienstjaar 1939 staat sloop, enz. genoteerd; Waarschijnlijk betekent het sloop enz. dat er ca een oud schuurtje is gesloopt en dat daar een garage voor is teruggebouwd die later gebruikt is als garage voor het eerste autootje van zijn zoon Jan. Die moest wel een hoekje van het huis afslaan om er in te kunnen draaien! In de garage zit nog steeds een kogelgat uit de oorlogstijd. 13

14 1944 Provinciale Straatweg 181 Op 16 juni 1944 worden Willem en zijn vrouw uitgeschreven uit Nieuwerkerk, zij evacueren naar hun dochter Pie Nortier-Kesteloo in Pijnacker. ( zie verhaal evacuatie) Op 13 sep zijn ze weer thuis en worden ze weer terug ingeschreven Het pand is door de watersnoodramp in 1953 zwaar beschadigd; er verdrinken twee van de bewoner. (zie apart verhaal van de ramp) Ondanks de zeer zware beschadigingen wil Willem het huis perse weer opknappen. In nov.1955 gaat Willem er weer wonen, samen met zijn zoon Jan Kesteloo (zie Ooststraat 1) en diens vrouw Bertha., die het pand dan kopen voor f , In 1961 koopt hun zoon Willem Hubregt Kesteloo (zie Ooststraat 1) het pand, voor f ,-. Hij woont er van 1961 tot?; in ieder geval tot 2014! In 1965 wordt er een bergplaats tussen het huis en de werkplaats gebouwd. In 1968 wordt er verbouwd, voornamelijk binnen, en er komt een carport bij. Ca worden de kozijnen vernieuwd en er komt dubbel glas in, er komen betonvloeren met vloerverwarming en er worden binnenmuren opgemetseld. Als er in 2000 een serre gebouwd wordt, komt er een oud regenbakje bloot, gebouwd van gele zandsteentjes, waarschijnlijk is het de regenbak van het eerste huis. 14

15 Inwoners: Maart 1941 tot maart 1943, schoonzoon-smid Piet van der Veer, hij komt uit Haamstede en vertrekt naar Heinenoord. Oct.1942 tot feb.1943, politieagent Francois Scheermakers, hij komt uit Hoedekenskerke. April 1943 tot juni 1944, Johanna Wielandt, haar dochter Agnes Francisca Eleonora van der Wedden is onderwijzeres, ze komen uit Utrecht en gaan tijdens de evacuatie naar Zeist. Jan.1946 tot aug.1947, Johanna Wielandt, haar dochter is onderwijzeres, zij gaan naar Amsterdam. Oct.1947 tot oct.1952 woont Nicolaas Flikweert hier; hij komt van nr.a-284; na het overlijden van zijn eerste vrouw hertrouwt hij met Jannetje Hoogendoorn uit Bodegraven, die hier in oct. 1950, mogelijk eerst als huishoudster en oppas voor de kinderen, komt wonen. Ze vertrekken oct.1952 naar Rhoon. Oct.1952 komen Daniël Viergever en zijn vrouw vanuit Dreischor hier wonen, ze verdrinken allebei tijdens de rampnacht van 1 feb Al deze mensen woonden in de westelijke helft van het huis. Inflatie: Wat is geld waard? In 1808, dus 200 jaar geleden, wordt de grond (ca m2) als tuin verkocht voor f.42,-. In 1882 wordt dezelfde grond met een huis, schuur, varkenshok enz. verkocht voor f.1625,-. In 1906 brengt dat spulletje f.3000,- op. In 1932 wordt het, maar nu met een vrijwel nieuw huis, verkocht voor f.4200,-. In 1961 wordt dat verkocht voor f.25000,-. In 2007 is de taxatie, met een huis van 100 jaar oud, omgerekend in goede oude guldens f ,-. De grond wordt in 200 jaar dus ongeveer 1000 keer zo duur, niet zoals men vaak zegt: meer waard, grond blijft grond, het is de waarde van het geld dat veranderd. De grond met het huis worden in de laatste 75 jaar, dat is dus ongeveer de tijd van één mensenleven, bijna 200 keer zo duur. Ook dit jaar zal er een inflatie zijn van meer dan 2%. Wim Kesteloo, Nieuwerkerk,