Ring 65, Kerkstraat 2 en Kerkstraat 4

Transcriptie

1 Ring 65, Kerkstraat 2 en Kerkstraat 4 De panden en de bewoners. Door Wim Kesteloo. De witte muur links onder, naast het dak van de kerk, is van Hoge Kerkstraat 2. Daarnaast staat Ring 65. Rechts daarnaast de schuur die na 1899 bij Hoge Kerkstraat 4 hoorde, en die nu is afgebroken. Helemaal rechts, in de Poststraat, de eerste winkel van ten Hove. Foto genomen vanaf de toren door Jan Stolk.. 0

2 Ring 65, Kerkstraat 2 en Kerkstraat 4 Ring 65 en Kerkstraat 2 zijn oorspronkelijk samen één sectie, op de hoek van s Heeren Strate en de Kerkring, met daarop, omstreeks 1755, drie gebouwen, hier gemerkt a : Een huis aan sheeren Weg (de Kerkstraat, met twee schuren. Later wordt het gesplitst: Het zuidelijke deel komt in 1898 als schuur bij b, die in 1954 wordt gesloopt, en dan wordt de meeste grond bij de weg getrokken. In 1902 wordt het noordelijkste stuk, wel kleiner dan hier getekend, een aparte woning, dat is nu Kerkstraat 2. Het middelste stuk is nu Ring 65. Kaartje van ca De eerste eigenaar die we gevonden hebben is Jannis van Loo. Op 17 okt.1711 maken de ziek te bed liggende chirurgijn J(oh)annis van Loo en zijn vrouw Cornelia van Rancken hun testament. Het kind van zijn zuster Maria van Loo krijgt 25 pond als hij overlijdt; de kinderen van zijn haar overleden broer Cornelis van Rancke krijgen hetzelfde bedrag als zij overlijdt. De rest is op langstlevende. ( ) 1716 Jannis van Loo is overleden, zijn erfgenamen willen op 1 jan.1716 zijn huis en een grote schuur verkopen, ten overstaan van de baljuw en de schepenen van Nieuwerkerk. Het huis met een schuur, erf en tuin ligt op de hoek van de Kerkstraat; ten oosten belend door Pieter Hoogermeule, ten noorden en westen door 's Heeren Straete, en ten zuiden door 's Heeren Achterom. Het huis wordt gekocht door dominee Melchior Leijdecker voor (zie Kerk ) De grote schuur, die aan de zuidzijde van het dorp ligt, gaat naar Adriaan Mariniszoon (Hollander). ( ) Aangezien ook de volgende dominee dit huis koopt, mogen we aannemen dat het in deze tijd als pastorie dienst doet Dominee Leijdecker overlijdt in 1718, het huis gaat naar de volgende dominee, Matheus Wensch Dominee Matheus Wensch, neemt op 9 feb.1742 een lening op zijn huis met erf en tuin op de hoek van de Kerkstraat van bij de erven Nicolaes Telle.( ) Het huis wordt ten oosten belend door Frans Weksteen. Er hoort ook nog een tuin bij, gelegen ten zuiden van de achterweg, belend door: oost Lieven Huijbregtse; west baljuw Smit, zuid de heer van Ellemeet en noord Reijnout van Reet. 1

3 Dominee Mattheus Wens, Op 25 juni 1719 wordt ds. Mattheus Wensch beroepen, en op 29 Juli 1719 door ds. Sebastiaan Zantvlugt, predikant te Sirjansland bevestigd. Op 11 juni 1720 tekent Mattheus Wens in Zierikzee voor ontvangst van 4 pond vlaams, een vergoeding die door de rentmeester over de geestelijke goederen wordt uitbetaald. Het is de gebruikelijke toelage voor het vervoer van meubels en boeken over water als een beroep wordt aangenomen. Op 19 mei 1725 maken ds. Wens en zijn vrouw Emmerensia de Vos een testament op langstlevende bij Nicolaas Telle, de notaris van Nieuwerkerk. Op 5 maart 1757 neemt Lieven Huijbregtse uit de boedel van Telle de hypothecaire lening over die er nog op het huis rust Mattheus Wensch, is voor 2 maart 1758 overleden. Abraham en Maria Catharina Wensch worden als erfgenamen van hun broer Matheus, de nieuwe eigenaars. Er rust nog een schuld op van aan Lieven Huijbrechtse die ze ook over nemen. Er hoort een tuin bij die aan de zuidkant van de Achterweg ligt, belendt door Lieven Huijbrechtse ten oosten.; baljuw Smit ten westen; dhr. van Elmeet ten zuiden en Reijnier van Reet ten noorden. ( en ) 1759 Op 28 nov verkoopt dominee Jacobus van Cleeft uit Oosterland, in opdracht van Maria Catharina Wensch die dan de enige nog levende erfgename is, het huis met de schuur en de tuin over de Achterweg voor aan Frans Weksteen ( ), die ook eigenaar is van het huis er naast, wat nu Kerkstraat 4 is. ( ) Frans Weksteen is in 1737 getrouwd met Willemina Berman, ze hebben een boerderij op Capelle, en bezitten verschillende panden op Nieuwerkerk, (zie Ring 9, Ring 31, Weststraat 4, Molenweg 12 en Kerkstraat 4 en 19). Na het overlijden van Frans in 1764 is de dochter Neeltje Franse Weksteen ( ), die in 1769 met Govert de Swarte is getrouwd, één der erfgenamen, en zij neemt dit huis over Neeltje overlijdt op 13 dec.1775, en daarom wordt er op 3 mei 1776 een staat en inventaris opgemaakt van wat Govert en Neeltje samen bezaten. Het land in de Laage- Paarde- en Stolpweg wordt getaxeerd op 18 pond per gemet, oftewel ; de boomgaard van 1gemet met de bomen is waard. Er is een huisinventaris, een schuur- en wagenhuis met inhoud, ploegen, een speelwagen, enz. enz. ; en dan zijn er nog de te oogsten vruchten. Na aftrek van 53 pond aan lasten blijft er over. (4674A-11) Ook dit huis hoort bij al die bezittingen, het wordt getaxeerd op Het gaat nu terug naar de weduwe Willemina Berman, de moeder van Neeltje. Waarschijnlijk hebben Weksteen en zijn dochter het huis verhuurd of laten gebruiken als pastorie, maar daar komt een eind aan als de Ambachtsvrouwe in 1778 een huis koopt in de Kerkstraat voor de volgende dominee. Voor meer informatie over de dominees zie De Sint Johanneskerk te Nieuwerkerk in Duiveland. 2

4 1779 Op 23 maart 1779 levert de weduwe Willemina Berman het huis, schuur en erve met de tuin over de Achterweg aan haar schoonzoon Govert Willemse de Swarte ( ) Govert is dan trouwens in 1778 al hertrouwd met Anna Goemans ( ), en hij zal in 1780 voor de derde keer trouwen, met Tannetje Jans Dooge ( ) Paulus de Vin woont dan in het huis er naast, waar nu Kerkstraat 4 is. De tuin wordt belend door: L. Huibrechtse ten oosten; L. Zwemer ten westen; Hallingse ten zuiden en de plaatsegrond ten noorden. Verder is in de koop begrepen een weiland van 2 gemeten, 296 roeden in de 39 e mate nr.10, alles samen voor ( ) Op 21 maart 1779 heeft Govert de Zwarte een akte getekend waarbij hij erkent dat hij 3500 pond schuldig is aan zijn 3 minderjarige kinderen, Adriana, Frans en Willem. Het geld komt hen toe na het overlijden van hun grootmoeder, Willemina Berman. Als zekerheid dient het huis, de tuin en 1G.60R. boomgaard en tuintjes, genaamd Het Paradijs in de 39 e mate nr. 10; en nog 9G.33R weiland in de 40 e mate nr.1. ( ) Op 26 feb.1782 wordt de tuin voor verkocht aan schepen Jan de Bruine.( ) 1801 Op 4 aug 1801 wordt door Schout en Schepenen van Nieuwerkerk, op verzoek van Govert de Zwarte, een taxatie gemaakt van zijn bezittingen. Daaronder vallen o. a. het Gasthuisweitje (ten westen van de latere Familiehoeve ; 2 G.296 R weiland aan het eind van de Weststraat, aan de oostzijde van het Paradijs, en verschillende andere stukken land, maar ook: dit huis met schuur en erf op de hoek van de Kerkstraat. De totale taxatiewaarde is ( ) 1804 Op 4 sep verkoopt Govert de Zwarte dit huis enz. aan de arbeider Gijsbregt Janse v. d. Jagt ( ) Gijsbregt is in 1800 gehuwd met Neeltje Adriaanse van den Hoek ( ) Op 4 nov.1806 leent hij 900 gld. van chirurgijn en praktizijn Daniël Conraats. ( ) 1817 Kerkstraat A-100. Gijsbregt verkoopt op 17 dec.1817 het huis met schuurtje en erf, voor f.900,- aan de uit Scherpenisse komende chirurgijn en praktizijn Johannis Jacobus de Moor. De Moor woonde eerst op wat nu Ring 17 is. De Moor neemt ook de resterende hypotheekschuld van f.600,- aan Lena Zoomers, de weduwe van Daniël Conraats, voor zijn rekening. (A.v. Halen) Johannes is in 1808 te Scherpenisse getrouwd met Cornelia Prince (ca ). Op 10 oct.1808, werd Johannes, in Middelburg, toegelaten als arts en vroedmeester Kerkstraat A-100. Er wonen hier twee huishoudens: 1 e : De eigenaar, de 32 jarige chirurgijn Johannis de Moor, zijn vrouw en dochter. Ze hebben een inwonende dienstmeid, en in 1819 komt er een 3 jarig nichtje bij. 2 e : Verder wonen er de 44 jarige arbeider Frans de Zwarte met zijn 12 jarige dochter, die in 1819 vertrekken, en de 25 jarige arbeider Cornelis Braam met zijn vrouw Willemina Janse de Jonge en hun 2 kinderen die ook in mei van 1819 vertrekken. 3

5 1828 Kerkstraat A-100. De Moor woont hier met zijn vrouw, twee kinderen, een knecht en een dienstmeid Kerkstraat A-100. Op 5 april 1830 leent heelmeester Johannis Jac. de Moor 100 pond, oftewel f.600,- van landbouwer Cornelis Kostense uit Nieuwerkerk, en geeft daarvoor: 1 e : Een 1 e hypotheek op het hof en de vijvers op M-328 groot 310 m2, genaamd het Eilandje, dat de Moor op 27 maart 1821 gekocht heeft van Jan Sluiters (D. Boom). 2 e : Een 1 e hypotheek op een schuur, op M-406bis groot 72 m2, staande op de hoek van de Kerkstraat aan de noord kant, nr. A-42, die door de Moor zelf gebouwd is op grond die hij op 23 juli 1828 gekocht heeft van Adriaan Tuijnman (C. P. Boom) 3 e : Een 2 e hypotheek op dit huis en erf, nr.a-100, op sectie M-334, groot 370 m2. (v. Halen) 1836 Kerkstraat A-100. De Moor woont hier met zijn vrouw en dochter, en een knecht. In 1845 is het alleen nog de Moor met zijn vrouw en de inwonende Zoetje Cornelia Capelle Kerkstraat A-100. Op 20 april 1856 worden door geneesheer Johannes de Moor verschillende zaken verkocht: 1 e : Dit woonhuis met de tuin, de schuur of stal, het mangelhuis (washok), een stenen varkenshok en een bleek, sectie M-334, gaat naar Jan Cornelis de Jonge ( ) voor f.861,-. Jan is getrouwd met Lena Hoogeland ( ). Ze gaan hier wonen. 2 e : Het koetshuis of schuur en erf, er tegenover op de hoek van de Noord-Kerkstraat en de Ring, sectie M-406bis; wordt verkocht voor f.400,- aan de timmerman Cornelis Tuijnman. 3 e : Een tuin op sectie M-328 en een vijver op sectie M-327. (gekocht 27 mrt.1821, not. W. v. Halen) wordt verkocht voor f.130,-aan de arbeider Dirk Kroon. (Q. de Jonge v. Halen) In 1861 emigreert de Moor naar Amerika om zich bij zijn kinderen te voegen Kerkstraat A-124. Het huisnummer is veranderd. De akkerbouwer Jan de Jonge woont hier met zijn vrouw en vier kinderen Kerkstraat A-124. Op 23 apr.1864 verkoopt Jan Cornelisse de Jonge, rustend landbouwer te Nieuwerkerk, dit pand voor 1000 nederlandse guldens aan burgemeester Franke Bouman.(Bouvin) (k-290) Arij George Leeflang en zijn vrouw en hun drie kinderen wonen hier tot Daarna woont veldwachter Abraham Deij hier met zijn vrouw tot mei Kerkstraat A-124. Er komt nu een bakkerij in het pand, en dat zal zo blijven tot Op 4 apr.1867 verkoopt Franke Bouman het huis met schuur en tuin, voor f.1000,- aan de bakker Johannis Lette. ( ) (Bouvin) Johannis is een zoon van de bakker op Haamstede, Nicolaas Lette en Willemijntje Bienefelt, en hij is een kleinzoon van dominee Lette uit Nieuwerkerk. 4

6 Op 10 april 1867 verkoopt Lette zijn andere bakkerij op sectie M-425 (Ring 33, zie aldaar) die hij in 1865 gekocht heeft; hij begint hier en wordt daarmee de eerste bakker op deze plek. Op 16 jan.1868 maken bakker-winkelier Johannis Lette en zijn vrouw Elisabeth Hallingse ( ) die in 1862 getrouwd zijn, een testament op langstlevende. (Bouvin) In april 1868 krijgt Lette toestemming van de gemeente om een muur voor zijn nieuw te bouwen broodbakkerswerkplaats wat verder naar voren te zetten op de gemeentegrond aan de straatkant. In mei 1868 gaan hij en zijn vrouw hier wonen. Ze hebben bijna elk jaar een andere, inwonende, knecht. Op 3 feb.1870 erft Johannis f.1300,- omdat zijn vader, Nicolaas Salomon Gerardus Lette, die landbouwer was op Haamstede, is overleden. (Ermerins) 1874 Kerkstraat 124 Als eigenaar en bewoner heeft bakker Lette er 35 m2 grond bijgekocht, het is nu een huis met erf op sectie M-740 is, groot 405 m2, en de bakkerij wordt verbouwd Kerkstraat A-124. Het gaat de bakker goed, hij bezit nu ook: een schuur met erf aan de Achterweg-zuid, nummer A-126, op sectie M-284, groot 370 m2; (die wordt verkocht in 1892), en een huis met erf op sectie M-344, groot 62 m2 (dat in 1893 wordt verkocht), en nog een huis met schuur op F-49 in Krabbenhoeke, dat is de boerderij Luctor et Emergo, met daarbij ruim 4 Gem. grond Kerkstraat A-124. Op 23 feb.1888 verkoopt Lette dit huis met winkel, bakkerij, erf en tuin, voor f.4000,- aan de uit Zierikzee komende Johannes Leendertzoon Lemsom ( ) (Moolenburgh) Lemson is dan pas getrouwd met Cornelia Lievense ( ) Kerkstraat A-124. Op 14 dec.1893 leent bakker Lemson f.2500,- van Marinus Koole, met zijn bakkerij als onderpand. (Bouvin) In 1897 vindt een hermeting plaats, het wordt sectie M-1221 groot 398 m2. De familie Lemson heeft drie keer een inwonende rijksontvanger, maar daar stoppen ze mee als er meer kinderen komen Kerkstraat A-124. Op 14 oct.1897 verkoopt Lemson het huis met schuur, erf, winkel en bakkerij op sectie M-1221, groot 398 m2, voor f.4000,- aan bakker Adriaan Janszoon de Vrieze ( ). (not. Jasper Franse) Adriaan gaat hier wonen met zijn vrouw Wilhelmina Adriana van Bloois ( ). Lemson gaat even naar Zierikzee, maar in 1898 koopt hij de herberg De Wereld op Nieuwerkerk en gaat daar wonen Kerkstraat A-124. De Vrieze splitst het perceel M-1221 in twee stukken: 1 e : De sectie M- 1420, groot 248 m2 waar hij woont en iets bij bouwt, die we hier verder zullen volgen, en 2 e : sectie M-1421, een schuur met erf op 150 m2, liggende in de hoek van Ring en Achterweg, die op 12 jan.1899 verkocht wordt aan de buurman Cornelis Slootmaker, en die beschreven wordt onder Kerkstraat 4. 5

7 Na een jaar houdt de Vrieze het voor gezien; op 27 okt.1898 verkoopt hij het woonhuis met winkel en bakkerij met een schuur en erf op sectie M-1420, groot 248 m2 (waarvan 9 m2 van de gemeente is) voor f.3.000,- aan bakker Mattheus Slager ( ) uit Zonnemaire. Slager geeft een hypotheek af aan kassier M. Koole in Zierikzee van f.2000,-, en hij leent nog f.1200,- van zijn vader, bakker Christoffel Slager op Brouwershaven. (k-1342) Bakker Slager gaat hier wonen, met zijn vrouw Maatje van der Wekken ( ); ze hebben geen kinderen. Als kostgangers zien we in 1899 de onderwijzeres Levina Letzer, in 1903 de schoenmaker Johannes Verwijs, en in 1910 de timmerman Jan Huibert Tieleman Kerkstraat A-124. We gaan verder met deze sectie M-1420 en zien dat er door Slager herbouwd wordt, en dat hij de sectie, waarvan zijn voorganger de schuur al verkocht, nogmaals splitst. Slager koopt ook nog 21 plus 7 m2 grond van de gemeente, een stukje van de openbare weg. Na deze splitsing wordt het: 1 e : Sectie M-1637 die nu 190 m2 groot is, met een huis, bakkerij, schuur en winkel, waar Slager zelf blijft wonen: Ring A-201 (nu 65). 2 e : Sectie M-1636, een huis met erf op 80 m2, met een voordeur aan de Kerkstraat; voor de verdere beschrijving hiervan zie: Hoge Kerkstraat 2. Hoge Kerkstraat 4 en 2 Ring 65 in Ná 1910 hebben we dus twee huizen, de latere Ring 65 en de Hoge Kerkstraat 2, en we hebben een schuur die bij de latere Hoge Kerkstraat 4 wordt getrokken. We bekijken ze hierna, in die volgorde. 6

8 Ca.1926 V.l.n.r. Janna, zoon Johan, bakker Adriaan Rotte, knecht Cees Capelle, C. Brekelmans en Fina Rentier. De schuur rechts hoort dan bij de tegenwoordige Hoge Kerkstraat 4. Ring Ring A-201. In 1910 woont bakker Mattheus Slager hier met zijn vrouw Maatje van der Wekken. Na het overlijden van zijn vrouw gaat Slager in 1919 naar Brouwershaven waar hij in 1921 hertrouwt met Tona Nolet Ring A-201. Op 2 mei 1918 verkoopt Slager de twee panden, Ring A-201 en Kerkstraat A-199. Dit huis aan de Ring, met de gehele inventaris van de bakkerij en de winkel, gaat voor f.7000,- naar Adriaan Johannes Rotte ( ), die als bakkersknecht al sinds 1913 bij Slager werkt en woont. Adriaan geeft een hypotheek van f.4000,- af op het pand aan landbouwer Pieter Cornelis Geluk van Capelle. (Korteweg) Adriaan trouwt met Janna Remijn (ca ). Van 1920 tot 1928 worden er drie kinderen geboren. Er komt meteen een inwonende knecht, Cornelis Johannes Ronde. In 1916 wordt er een kneedmachine geplaatst met een 3 PK Jumbo motor. In 1932 is er nog een uitbreidingen van de bakkerij Ring A-282. De familie Adriaan Rotte evacueert in de oorlog naar de Marconilaan 18A in Eindhoven. Ca Ring A-282. Na het overlijden van Adriaan neemt de zoon Johannis Rotte ( ) de bakkerij over. Johan is in 1947 getrouwd met Johanna M. de Jonge Ring A-282. De familie Rotte evacueert naar de Ridder Vosstraat 4 in Geleen. Het sectienummer verandert in N-592 een huis met winkel en bakkerij op 180 m2. In 1975 stopt Rotte het bakkersbedrijf. Wim Kesteloo, Nieuwerkerk,

9 Hoge Kerkstraat Kerkstraat A-199. Dit was sectie M-1420 waarvan we bij de beschrijving hierboven zagen dat bakker Mattheus Slager herbouwt en nogmaals splitst. Dit perceel wordt sectie M-1636, een huis en erf op 80 m2, dat door Slager verhuurd wordt aan de varkensslager Dingenus van der Wiele ( ) die hier gaat wonen met zijn vrouw Pieternella Korteweg (ca.1886-). Er worden vier kinderen geboren tussen 1911 en Van 1918 tot ca.1938 op A-37 en dan Ring A-63.!918 Kerkstraat 281. Op 1 mei verkoopt 1918 verkoopt Slager, het huis met erf op M-1636, groot 80 m2 voor f.7000,-, aan de landbouwer Everinus Tuijnman L.zn ( ), die hier komt wonen met zijn vrouw Janna Flikweert ( ) Ze krijgen kinderen in 1917 en 1919 op Nwk. Slager woont hier niet, hij woont in 1917 op A-192, later op A-201, en in 1928 op A-219. Slager vertrekt in 1931 naar Hilversum, en is later waterstoker in den Haag. Op 24 april 1919 leent Everinus Tuijnman f.2500,- van metselaar L. v. d. Houten uit Zierikzee. Hij geeft daarvoor een 1 e hypotheek op zijn huis op sectie M-1636 af. (Korteweg) Ca.1928 Kerkstraat 281. Everinus Tuijnman is of wordt eigenaar van een boerderij, want op 23 april 1928 leent hij f.5000,- van de arts Gerbrand Vleugels Schutter uit Oosterland met als onderpand een huis met schuur, erf en bouwland, gelegen op de secties F-215, G-160, L-243, M-1353, M-1355, M-1356 (huis met erf op 80 m2), M-1362, M-1948 (huis met schuur en erf op 1HA.18A.90ca) en M (Zie ook De Muijen) (Biermasz) Everinus Tuijnman L.zn verkoopt het huis op 80 m2 aan metselaar/makelaar Marinus Cornelis Boogert, die op A-39 woont. Op 1 mei 1928 verkoopt Boogert het huis voor f.2450,- aan de winkelier Jozua Hanse (ca ). Jozua leent daartoe f.1100,-. (Korteweg) Jozua is in 1905 getrouwd met de winkelierster Elisabeth Maatje Hemelrijk (ca ) Hij had eerst een winkel in het pand dat nu Ring 25 is, later is hij landbouwer op A Kerkstraat 281. Op 2 nov.1933 verkoopt Hanse het huis met erf op sectie M-1636 voor f.2325,- aan Frans Cornelis van den Bout, die het koopt ten behoeve van zijn stiefdochter, Helene Ketz (ca.1913-), die in 1934 trouwt met Arie Bal (ca ); zij gaan hier wonen. Bal begint hier zijn kapsalon, waar het al gauw, vooral op vrijdagavond, dik staat van de rook en de sterke verhalen van de vele scheerklanten. Bal wil ook wel eens een gokje wagen met de koop- en verkoop van een juunrenne, een partij uien dus; al naar gelang de dagprijs zitten hij, of zijn klanten, dan te gniffelen. 8

10 1944 Kerkstraat 281 De familie Bal evacueert naar de Sumatrastraat 16 in Dordrecht Kerkstraat 281 Bal woont hier niet meer. Hij heeft een huis laten bouwen in de Muijeweg. Leendert Cornelis Fonteine (ca ), kappersknecht, woont hier met zijn jonge bruid, Lenie W. Rentier. Leen gaat in de rampnacht naar zijn grootmoeder die hem heeft grootgebracht. Zij woont in een klein huisje naast de Ger. Kerk, en daar verdrinken Leen en zijn grootmoeder. Lenie evacueert naar de Kruiskade 20 in Maassluis. Ca.1957 Hoge Kerkstraat 2. Het pand wordt door van den Bout geschonken aan zijn schoonzoon, kapper Arie Bal, die, omdat zijn nieuwe huis in de Muijeweg vernield is met de ramp, en omdat zijn opvolger verdronken is, hier weer is gaan wonen en werken. Het is nu sectie N-184 geworden, een huis met erf op 80 m2. De vrouw en dochters van Bal beginnen boven een dameskapsalon, maar dat gedeelte van de zaak wordt al snel te klein en wordt verplaatst naar waar nu Kerkstraat 28 is. Ca.1965 gaat Bal in het huis van zijn schoonvader wonen en komt kapper Hendrikse hier, tot 1971, dan verhuist hij naar het pand in de Poststraat; het is hier gebeurt met het knippen en scheren. Na Hendrikse wonen er onder andere M. Matthijsse, die waarschijnlijk ook eigenaar is, en daarna ook nog Karel van der Plas. In 2000 wordt het pand gekocht door Bart van der Hulle, die er in 2014 nog steeds woont. Wim Kesteloo, Nieuwerkerk,

11 Hoge Kerkstraat Pieter Hoogermeulen Op 15 nov wordt er een testament opgemaakt omdat Philipijntje Jans, de vrouw van Pieter Hoogermeulen, ziek te bedde ligt. ( ) Ze lieten kinderen dopen van , mogelijk woonden ze ook toen al hier. Pieter bezit ook de schuur aan de overkant van de Kerkstraat (zie Ring 61) 1711 Op 19 okt komen Pieter en Philipijntje weer bij notaris Smith om een testament op te maken; zij is weer ziek te bedde. ( ) 1716 Als op 1 jan.1716 de erfgenamen van Jannis van Loo zijn huis verkopen, zoals hiervoor bovenaan beschreven, dan blijkt daar uit dat Pieter Hoogermeulen hier woont. Ca.1742 Frans Weksteen is eigenaar geworden van dit huis met schuur op b aan de zuidkant van de Kerkstraat. Hoe hij eigenaar is geworden is nog niet bekend. In 1759 koopt hij ook het huis met de schuren op a Op 10 dec.1765 levert wethouder Govert Berman namens de weduwe van Frans Weksteen aan Paulus de Vin dit huis schuur op b, staande aan de zuidzijde van de Kerkstraat, belend ten oosten door Cornelia Jans, (huurster?) doorgestreept, wordt Janna Claas van Gulden. ten westen door de wed. van Frans Weksteen en zuid de Achterom en dat om en voor een somma van 40 ponden vlaams contant bij leverantie. De cooper en acceptant sal comen op de eigendom van zijn gekogte in mei 1766.( ) 1795 Op 29 dec verkoopt Christiaen de Vin voor f.700,- aan de uit Zonnemaire komende vrachtenaar Cornelis Adriaanse Fonteijne (ca ). 1 e :Dit sterke en welgebouwde huis met schuur en erf aan de zuidzijde van de Kerkstraat; 2 e : Een kapitale schuur over de Achterweg voorzien van tassen, dorsvloer, paarde- en koestallen, welput voor de beesten en mestput ; 3 e : De helft van een zeer goed en sterk wagenhuis aan de oostzijde van het Kerkhof, dat hij samen bezit met de weduwe van Andries Mus; (M-407 binnen de Ring) 4 e : Een welbeplante hoveniering en boomgaard aan de Rolklootsendijk, groot ca. 150 Roeden, voorzien van een goudvisvijvertje en tuinhuis, en de boomgaard beplant met ca. 30 vruchtbomen. (De koop van deze tuin enz. gaat waarschijnlijk niet door.) ( ) De Vin is of wordt herbergier op Capelle. 10

12 1818 Kerkstraat A-99. De 59 vrachtenaar Cornelis Adriaanse Fonteijne is weduwnaar, hij woont hier en verhuurt een gedeelte van het huis aan: De 24 jarige arbeider Dingenus van Nieuwenhuijze met zijn 21 jarige vrouw Neeltje van Achthoven met hun 9 maanden oude zoon; ze verhuizen in 1819 naar A-69. In 1819 komt de 33 jarige winkelier Cornelis Imanse uit Brijdorpe hier wonen met zijn 24 jarige vrouw Adriaantje de Haze en een paar kinderen Kerkstraat A-99. Op 18 mei 1820 wordt voor de particulier Cornelis Adriaanse Fonteijne een openbare verkoping gehouden waarbij de volgende zaken worden verkocht: 1 e : Dit huis en erf aan de zuidzijde van de Kerkstraat, nr.99, dat voor 521 gulden verkocht wordt aan landman Witte Vroegop uit Oosterland. 2 e : Een schuur met erf aan de zuidzijde van de Zuid-achterweg, nr. 102; wordt verkocht aan particulier Dingeman Hallingse te Nwk. voor 91 gulden. 3 e : Een wagenhuis staande tegen de muur van het kerkhof, nr.42; wordt voor 60 gulden verkocht aan vrachtrijder Abraham Gertse. (Blauw) Eén en ander is aan Fonteijne geleverd voor Schout en Schepenen op 23 feb.1796, en hij gaat zelf in 1821 op nr. 86 wonen (Kerkstr.30) Kerkstraat A-99. Al snel, op 19 maart 1821, verkoopt Witte Vroegop uit Oosterland het huis en erf voor f.600,- aan Cornelis Jobse (1785-). (Boom) Jobse woont hier met zijn vrouw, Adriana Daze (1794-); in 1825 hebben ze 5 kinderen Kerkstraat A-99. De familie Jobse gaat naar A-19b. Op 18 januari verkoopt arbeider Cornelis Jobse het huis voor 530 Nederlandse guldens aan de arbeider Marinus van Driel ( ) (Mosselmans) Stoffel van der Weijde Corn.zn, een koopman uit Zierikzee leent het geld aan van Driel, zijn schoonmoeder, de particuliere Cornelia op den Hem, weduwe van Maarten Faase, en de vlaswerker Maarten Hoogerhuijs staan borg. (Boom) Marinus van Driel trouwt in 1816 met de 20 jarige Martina Hems ( ) die later Martina Faasse wordt genoemd. Van worden er 5 kinderen geboren. Ze komen nu van A Kerkstraat A-99. Volgens het kadaster is Marinus van Driel eigenaar van dit huis en erf op sectie M-335, groot 165 m2. In 1852 is Marinus landbouwer en schatter van het slachtvee. Hij wordt in 1842 ook eigenaar van een huis en erf binnen de Ring sectie M-426bis en de daarbij horende schuur op sectie M (Ring 2) Later verwerft hij ook nog de schuur aan de Achterweg, sectie M-283.(zie Poststraat 6 en 8) 11

13 1859 Er is een vernummering geweest, het is nu Kerkstraat A-123. Op 15 sep.1859 wordt, na het overlijden van Marinus, een akte opgemaakt door notaris C.v.d.Lek de Clercq. Aanwezig zijn: De weduwe, Martina Faase ( ), de minderjarige zoon Marinus, de dochters Maria Suzanna en Adriana, zoon Dirk, en de burgemeester, die de in Amerika wonende Cornelis en Cornelia van Driel vertegenwoordigt. De bezittingen bestaan, behalve de inventaris, ook uit: Dit huis in de Kerkstraat waar ze wonen; de schuur M-283 in de Poststraat, die ze zelf gebruiken; het huis en erf op Sectie M-426 en M-426 bis dat aan twee partijen verhuurd is; wat land op Oosterland en op sectie M-263. Martina wordt de nieuwe eigenaresse en ze blijft hier alleen, als akkerbouwster, wonen Kerkstraat A-123. Op 8 jan maakt de weduwe, Martina Faase haar testament. Ze legateert het huis en wat andere zaken aan haar jongste zoon, de boerenknecht Marinus van Driel, die dan op Burgh woont. Marinus moet de geschatte tegenwaarde dan in de boedel storten. Het petekind Martina Heijboer krijgt haar gouden krullen en het halssnoer met de drie rijen bloedkoralen. Martina Faasse wordt op 20 maart 1863 ingeschreven in de strafgevangenis te Middelburg, ze zal pas een jaar later weer vrij komen; ze heeft met meer dan één persoon ingebroken in een bewoond huis. (Invent.227; inschrijving 425; idem inv.326 en inschrijving 361; ook nog inv.351, inschrijving 753.) 1891 Kerkstraat A-123. Op 18 maart 1891 verkoopt Martina het huis met erf op sectie M-335 met een oppervlakte van 165 m2, voor f.550,- aan Cornelis Slootmaker ( ), die in 1892 sloopt, er volgt een hermeting, en het wordt nu een huis met schuur en erf op sectie M-1222 groot 151 m2. De in Zonnemaire geboren 26 jarige veldarbeider Kornelis is in 1884 getrouwd met de 25 jarige arbeidster Sara Heijboer uit Nieuwerkerk; ze krijgen vijf kinderen van Kerkstraat A-123. Op 12 jan 1899 verkoopt de naast buurman, bakker Adriaan de Vrieze, zijn schuur met erf op sectie M-1421 voor f.800,- aan Cornelis Slootmaker. (Franse) Het is sectie M-1421, groot 150 m2, liggende in de hoek van Ring en Achterweg Bij de verkoop van de schuur is één speciale bepaling: na 1 april mogen de deuren van de schuur niet meer over het erf van sectie M-1420 draaien. Slootmaker verenigt beide secties tot M-1451, een huis met schuur en erf op 301 m2. 12

14 1908 Kerkstraat A-123. Op 8 oct.1908 leent Cornelis f.4800,- van de weduwe van Jacob Moolenburgh uit Zierikzee tegen 4,5% rente per jaar. Als onderpand is er een eerste hypotheek op zijn huis met schuur en erf sectie M-1451, en op 1606 m2 land op de secties M-1316 t/m 1319 en 3HA 35A 30cA bouw- en weiland in de Noordplas Vernummering, het wordt Kerkstraat A-200. Op 1 mei 1915 staat Cornelis met een eerste hypotheek op zijn boerderij garant voor een lening van f.4000,- die de landbouwer Johannes Slootmaker uit Zierikzee ontvangt van Janna van der Stolpe uit Den Bommel Kerkstraat A-200 Op 7 aug.1924 verkoopt Cornelis Slootmaker zijn onroerende goederen aan zijn zoons Willem, Adriaan Pieter en Pieter Slootmaker. Dit huis, met de schuur en erf, en ca.3 Ha. land gaan voor f ,- naar zijn zoon Adriaan (Arjoan) Pieter Slootmaker ( ) De andere zoons krijgen land en geld.(biermasz) Arjoan is op 10 nov.1926 getrouwd met de 21 jarige Elisabeth Jannetje Brouwer. Ca Kerkstraat A-200, wat nu Kerkstraat 4 is. Rechts daarvan het huis dat nu Kerkstraat 2 is Kerkstraat A-280 Adriaan evacueert in de oorlog met zijn familie naar A-261 in Vuren Kerkstraat A-280 Adriaan evacueert met de ramp vanuit de Kerkstraat 280 naar de Nassaulaan 54 in Delft. Na zijn terugkomst op Nieuwerkerk krijgt Arjoan subsidie van de gemeente om de bekende tonne te vervangen door een modern doorspoeltoilet met aansluiting op de nieuwe riolering. De schuur aan de Poststraat wordt gesloopt, de grond gaat naar de gemeente; wat overblijft is een huis met tuin op sectie N-556, groot 151 m2. Wim Kesteloo, Nieuwerkerk,