Het is goed dat er niet alleen rectorkandidaten uit het establishment zijn

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Het is goed dat er niet alleen rectorkandidaten uit het establishment zijn"

Transcriptie

1 v e to België Belgique PB 3000 Leuven 2/2817 Afgifte: Leuven 1 weekblad verschijnt niet van juni tot augustus Onafhankelijk weekblad van de Leuvense student week van 25 maart 2013 jaargang 39 nummer 19 veto.be Studentenvertegenwoordigers over Rik Torfs Het is goed dat er niet alleen rectorkandidaten uit het establishment zijn Vorige donderdag maakte kerkjurist Rik Torfs bekend dat hij deelneemt aan de rectorverkiezingen aan de KU Leuven. De studentenvertegenwoordigers verwachten dat de kandidatuur van Torfs het debat ten goede komt, al moet hij wel werken aan zijn geloofwaardigheid. Jelle Mampaey Het is goed dat er meer kandidaten zijn, zegt Arne Roels, onderwijsverantwoordelijke bij studentenvereniging Politika. Met Rik Torfs is er een kandidaat die de vinger op de wonde durft te leggen. Dat is goed voor het debat. Het is bovendien goed dat er niet alleen kandidaten uit het establishment zijn. De vicerectoren die waarschijnlijk kandidaat zijn, zijn allemaal ingenieurs en technocraten. Een humane wetenschapper kan een heel andere kijk bieden, een bredere visie op de maatschappij. Voorlopig onbevestigde rectorkandidaten zijn de vicerectoren Karen Maex en Tine Baelmans. Torfs kan oppositie voeren tegen de kandidaten die uit het huidige bestuur komen en zo ontevreden professoren overtuigen. Een doelwit daarbij is de integratie van de academische hogeschoolopleidingen in de universiteit, een gigantische operatie waarvan niet alle professoren het nut inzien. Frederik Deman, preses van Medica: Het zou kunnen dat mensen op Torfs stemmen uit ontevredenheid, dat Torfs de kandidaat is van de proteststemmen. Hij kan stemmen halen door oppositie te voeren tegen de integratie, omdat veel mensen daar ontevreden over zijn. Daarnaast is het volgens Roels ook belangrijk dat Torfs duidelijke standpunten inneemt: De andere kandidaten (hij doelt op Baelmans en Maex, red.) zijn goede bestuurders, maar Torfs kan het verschil maken met een duidelijke visie op de rol van de universiteit in de maatschappij. Er moeten knopen doorgehakt worden aan de KU Leuven, bijvoorbeeld over de K in KU Leuven. Amokmaker Deman zegt de beleidsplannen van de kandidaten af te wachten alvorens een uitspraak te doen, maar hij wil de kansen van Torfs wel inschatten: Ik denk dat een gebrek aan geloofwaardigheid Torfs parten kan spelen. Iedereen kent hem als jurylid in De slimste mens of als criticus van CD&V die niet verlegen zit om een straffe uitspraak. Bij de vorige rectorverkiezingen had hij een serieuzer imago. Maar elke kandidaat begint met een schone lei. Volgens Roels zal veel afhangen van de houding die Torfs aanneemt in de debatten: Mark Waer was een consensusfiguur. Torfs kan kritisch uit de hoek komen, wat voor botsingen zorgt. Stephanie Verbeken Hij zegt soms de juiste dingen, maar niet altijd op de juiste manier. Zijn kansen zullen afhangen van hoe hij het debat voert. Hij is soms een amokmaker, maar als rector moet je ook een universiteit kunnen verenigen in plaats van te verdelen. Er zitten mensen in Heverlee, er zitten mensen in het ziekenhuis op Gasthuisberg, die moet je allemaal verenigen. Wakker De aula's van de KU Leuven lijken niet te gonzen van de geruchten over mogelijke rectorkandidaten. Ruben Bruynooghe, de voorzitter van de Leuvense studentenraad LOKO: We krijgen weinig vragen van studenten. Ik leid daaruit af dat de studenten er niet echt mee bezig zijn, al zijn er wel enkelen die geïnteresseerd zijn. De bekendheid van Torfs kan daar wel verandering in brengen. LOKO wil proberen de studenten te betrekken met open vergaderingen en een debat. Wie nog minder betrokken zijn, zijn de studenten van de integrerende hogeschoolopleidingen, over wie het debat zal gaan. Zij behoren vanaf volgend academiejaar tot de KU Leuven, en de nieuwe rector zal bijgevolg ook hun rector zijn. Joris Verlinden, de voorzitter van StII (Studentenoverleg Industrieel Ingenieurs): Ik vind het interessant om te volgen, maar ik lig niet echt wakker van wie het uiteindelijk wordt. We zijn bij StII met andere thema's bezig, zoals de opstart van de nieuwe Faculteit Industriële Ingenieurswetenschappen. Volgens Christophe Vanhoutte, de voorzitter van StAL (Studentenraad Associatie Leuven) kan dat te maken hebben met het feit dat de studenten van de integrerende hogeschoolopleidingen niet mogen stemmen, al begrijpt hij dat wel: LOKO staat open voor input, we zullen onze mening doorgeven aan hen. Onderwijs Erwin Ooghe: Schaf inschrijvingsgeld af Internationaal Integratie buitenlanders lukt niet student Studenten-SM-club zou ook in Leuven kunnen Sociaal Ico Maly over de ideologie van de N-VA Onderzoek Doctoraat in de kunsten Cultuur Ithakatinka veto+ 24/7 het meest recente studentennieuws via veto.be Read. Like. Share.

2 2 Veto Maandag 25 maart 2013 Scherp Opinie Splinter Apartheid op z n Leuvens Laat ons het ijs breken met een weetje. Wist je dat Leuven slechts vier nationaliteiten minder telt dan New York? De oorzaak daarvan ligt voor de hand. Dankzij haar universiteit is Leuven zoveel meer dan een dorp aan de Dijle. Internationale studenten. Ze overspoelen onze stad, maar blijven vreemden voor ons. Nochtans zijn alle betrokkenen het eens dat meer contact tussen binnenlanders en buitenlanders enkel voordelen biedt. Interculturele contacten heet dat met een duur woord (de term multiculturaliteit is al even in het geitewollensokkenhoekje beland). Wie thuis is in hip jargon spreekt over internationalisation at home. Simpel gesteld zorgt contact met andere nationaliteiten voor ruimdenkendheid en begrip. Onbekend is onbemind, zoals de tegeltjeswijsheid luidt. Over de oorzaken van deze Leuvense apartheid kunnen we een heel krantje vullen. LOKO International en enkele studentenkringen doen alvast hun uiterste best verderop in deze krant. Uiteraard moeten de gaststudenten zelf wat meer goodwill tonen. Mij lijkt het nutteloos om naar het buitenland te trekken, om vervolgens in een zelfgekozen getto samen te hokken. Wie als Belgen in Benidorm wil leven, kan even goed thuis blijven. Maar we mogen ook best eens in de spiegel kijken. Deze stad blinkt niet bepaald uit in gastvrijheid. Zo is een kot zoeken voor heel wat internationale studenten een ware odyssee. Zeker Aziaten worden geconfronteerd met een berg vooroordelen. De universitaire huisvestingsdienst bevestigt zelfs dat enkele kotbazen het wagen om te vragen vooral geen buitenlandse studenten te sturen. Dat is nog maar het tipje van de ijsberg. Discriminatie blijkt de favoriete hobby van menig Leuvens huiseigenaar. Geen wonder dat internationale studenten en masse die koten inkruipen waar ze wel welkom zijn. Op kot komen ze dus nauwelijks Belgen tegen. In de les evenmin, dankzij ons Vlaamse taalfascisme worden bijna alle lessen voor Belgische studenten in het Nederlands aangeboden. Gelukkig zijn er dan nog de vele extracurriculaire activiteiten, hoor ik u denken, waar binnen- en buitenland vrolijk verbroederen. Als het van een aantal Leuvense kringen afhangt, zal het echter nog lang duren voor we samen Kumbaya zingen. Ik vertegenwoordig mijn studenten, niet de internationale studenten, proclameerde de preses van Wina tijdens een LOKOvergadering. Niet alleen negeert hij gemakshalve de internationale studenten die wiskunde en natuurkunde volgen, dit Eigen studenten eerst -denken gaat de realiteit volledig voorbij. Want die interculturele contacten (daar is dat dure woord weer) hebben hun meerwaarde, welke nationaliteit er ook op je identiteitskaart prijkt. Om nog maar te zwijgen van het lafhartige gebrek aan vertegenwoordiging voor de internationale student. Terecht ergeren kringen zich dood als ze worden weggezet als een bende elitaire zuiplappen zonder enige verantwoordelijkheid. Uitspraken als hierboven zullen dat imago niet meteen oppoetsen. De slogan van deze universiteit is Ontdek jezelf, begin bij de wereld. Wat wolliger en minder gebald dan het Durf denken van de UGent, maar niettemin een mooie slogan. Tijd om die woorden in daden om te zetten. Tijd voor presessen, rectoren en studenten om de kansen te grijpen die het internationale Leuven biedt. ScherpGesteld Foto s: simon leclercq Woensdag is het weer tijd voor kunstenfestival Ithaka. Onze fotograaf nam een kijkje in de Vlaamse Leergangen, het Helleputtegebouw en het Hôtel d Eynatten in de Muntstraat. De binnentuin, de traphal en de oude bankkluizen zijn uitzonderlijk toegankelijk voor het publiek van woensdag tot zaterdag, van 14 uur tot 22 uur. Sam rijnders Een Splinter bevat de persoonlijke mening van de schrijver.

3 Maandag 25 maart 2013 Veto Onderwijs 3 Vlaamse onderwijsnetten ter discussie Niemand wil nieuwe schoolstrijd De tweede schoolstrijd eindigde in 1958 met de verdeling van het secundair onderwijs in twee netten, maar zijn die vandaag nog relevant? Korneel De Schamp De inzet van de tweede schoolstrijd was de verdeling van de financiële middelen tussen katholieke en vrijzinnige scholen. Uiteindelijk werd een compromis bereikt: het schoolpact. Dat splitste het onderwijs in een vrijzinnig staatsonderwijs en een katholiek vrij onderwijs. Maar is die verdeling nog altijd relevant voor de maatschappij van vandaag? Meer en meer worden de netten overschreden. Er is een overkoepelende samenwerking aanwezig en ook op praktisch vlak is er duidelijk nivellering. Ouders kiezen vaak voor de beste school, ongeacht of het een koninklijk atheneum of een katholieke school is. Toch blijft het onderwerp zeer gevoelig: toen er in december een nota kwam met het voorstel om de verschillende subnetten van het staatsonderwijs, gemeentelijk en provinciaal gesubsidieerd onderwijs en het gemeenschapsonderwijs, samen te voegen, waren verschillende partijen daar al niet over te spreken. Jos De Meyer, Vlaams Parlementslid voor CD&V en ook lid van de Commissie Onderwijs: Het mag mijns inziens niet de bedoeling zijn dat het ene officiële net het andere overneemt. Het lijkt me eerder wenselijk dat daarvoor een nieuwe structuur We willen een debat waarin we stap voor stap met alle stakeholders overleggen voor het staatsonderwijs voorzien wordt. Desondanks zijn er steeds meer netoverschrijdende initiatieven tussen het vrij en officieel onderwijs, zoals de in 2005 opgerichte InternettenSamenwerkingsCel (ISC) die zorgt voor meer coördinatie tussen de verschillende Centra voor Leerlingenbegeleiding (CLB) of het Samenwerkingsverband Netgebonden Pedagogische Begeleidingsdiensten (SNPB) waar men regelmatig vergadert tussen de verschillende netten. Marleen Vanderpoorten, Vlaams Parlementslid voor Open Vld en lid van de Commissie Onderwijs, vindt een fusie van de twee netten onrealistisch. Toch gaat ze niet akkoord met het huidige discours over autonomie van de netten: De overheid financiert beide netten voor een groot deel en mag volgens mij dus ook een duidelijk kader opstellen voor beide netten. Debat De Meyer ziet het anders. De overheid moet een behoedzame afstand houden tegenover de inhoud van het onderwijs. Onderwijs is immers nooit waardenvrij en vrijheid van onderwijs staat nog altijd in de grondwet ingeschreven. Vlaams Parlementslid Vera Celis (N-VA) pleit voor een open debat: De N-VA vindt dat er nergens taboe op mag rusten, dus willen we graag het debat aangaan over de onderwijsnetten. Ze merkt wel op dat het thema van het afschaffen van de netten zeer gevoelig ligt: We willen zeker geen revolutie. Wat we wel willen, is een debat waarin we stap voor stap met alle stakeholders overleggen. Als eerste stap wil Celis streven naar maximaal twee netten per onderwijsniveau, wat voor het secundair onderwijs zou neerkomen op het vrije onderwijs en het gemeenschapsonderwijs. Maar dat zal niet voor vandaag of morgen zijn, we merken dat daar nog te weinig draagvlak is. Een einde van de onderwijsnetten zit er dus niet meteen aan te komen. Maar groeien de netten niet steeds meer naar elkaar toe? Vanderpoorten ziet nog te weinig samenwerking: Toen ik minister was, was netoverschrijdende samenwerking een duidelijk streefdoel. Maar helaas zien we nog te veel dat men zich terugtrekt binnen de netten. Als er nog een onderwijshervorming komt, wil Vanderpoorten zeker streven naar meer samenwerking tussen de netten, vooral dan op materieel vlak. Ook Celis ziet een eerste stap in een groeiende samenwerking, vooral dan vanuit de begeleidingsdiensten: Is het wel nodig dat er meerdere CLB s zijn per stad? Laten we kostenbesparend werken en evolueren naar één netoverschrijdende instelling. Een gevoelige materie dus, die waarschijnlijk nog even van de politieke agenda zal blijven. Niemand wil immers een nieuwe schoolstrijd ontketenen. Cis Van Den Bogaert over de toekomst van het onderwijs Het congres van de Vlaamse Vereniging van Studenten (VVS) blikte vooruit op de toekomst van het hoger onderwijs. Cis Van Den Bogaert, departementshoofd onderwijs aan de Universiteit Antwerpen, mocht het debat openen. Nadien spraken wij met hem over nieuwe onderwijsvormen, maar ook over vierjarige bachelors en anderhalfjarige masters. Pieter Rombouts en Thomas Cliquet De werkgroep van de VLOR (Vlaamse Onderwijsraad), die Van Den Bogaert voorzat, heeft vijftien aanbevelingen voor het hoger onderwijs. De onderwijsspecialist ziet vooral een uitdaging in het aanleren van vaardigheden uit de eenentwintigste eeuw. We moeten verstandig investeren in blended learning (de combinatie van contactmomenten en afstandsonderwijs, red.), steekt Van Den Bogaert van wal. Als we gebruik maken van technologische ontwikkeling, zoals vormen van afstandsonderwijs, kan je grotere groepen studenten betrekken dan in een klassikale situatie. Dat heeft een kostprijs, maar ik denk dat daar heel wat groei mogelijk is. Online opleidingen worden nog met enige terughoudendheid bekeken aan universiteiten. Professoren geven toe dat cursussen in afstandsonderwijs vaak een hoge didactische kwaliteit hebben, maar dan in de beperkte context van opleiding en training. Een universiteit en hogeschool is echter meer dan alleen opleiden. Het gaat Vlaams parlementslid Vera Celis (N-VA) over gezamenlijk dingen ontdekken en aan onderzoek doen. Het is dat aspect dat in het hele onlineverhaal nog niet veel aan bod komt. Terwijl de opdracht van een universiteit is om onderwijs te koppelen aan onderzoek. Een voorbeeld van online onderzoek is de woordentest van de UGent. Participanten moeten bestaande Nederlandse woorden onderscheiden van verzonnen woorden, waarna je een score krijgt hoe goed je kennis van het Nederlands is. Online evalueren Veel thesisonderzoeken gaan tegenwoordig wel al via een online survey. Lang niet hetzelfde, aldus Van Den Bogaert: Bij zo'n woordentest toets je jezelf, het is niet enkel je mening. Het is studenten betrekken bij fundamenteel wetenschappelijk onderzoek. Met mensen die eender waar ter wereld zitten samen experimenten opzetten. Zo creëer je onderzoekende gemeenschappen, waarbij online onderwijs essentieel is. Een goed voorbeeld is een Massive Open Online Course. Die draait de regels van het spel om: thuis leer je je les, tijdens de les doe je het huiswerk. Het is nog zoeken naar betrouwbare manieren van online evalueren. Er zijn wel al eenvoudige webcams waarbij het mogelijk is om aan de gelaatsuitdrukkingen te zien of je nog aandachtig genoeg Een universiteit zonder goede studenten bestaat niet. Zonder goede docenten, dat zou eventueel wel kunnen bestaan bent. Als dat niet het geval is, kunnen ze signalen uitzenden dat je beter moet opletten. Het klinkt Big Brotherachtig, maar het bestaat. Tweejarige master Van Den Bogaert liet ook zijn licht schijnen over de mogelijke hervorming van het hoger onderwijs. De masters in humane wetenschappen moeten absoluut twee jaar duren, maar dan wel met de lerarenopleiding inbegrepen. Want het kan toch niet de bedoeling zijn dat een opleiding, inclusief de bachelor, vijf jaar duurt met daarna nog een jaar lerarenopleiding? Het is alvast niet zo dat de huidige studenten er dommer op geworden zijn. Uitdaging is wel hoe in zo n tweejarige master de lerarenopleiding goed kan integreren met de vakopleiding. Een ander idee is een masteropleiding van 90 punten, over anderhalf jaar gespreid. Daar is een groeiend draagvlak voor. Intussen gaan er stemmen op dat we in 2002 beter hadden geopteerd voor een vierjarige bachelor. Met zo'n diploma zou een student meteen op de arbeidsmarkt terecht hebben gekund. Met de huidige academische bachelors is dat niet het geval. De vraag is of we de klok kunnen terugdraaien. Ik ben daar sceptisch over. Met de professionele bachelors is er voor de overgang naar de arbeidsmarkt alvast geen probleem. Volgens cijfers van de VDAB vinden ze zelfs sneller werk dan academische masters. En wat met het groeiende belang van kennis en competenties die studenten opdoen naast hun opleiding? We hechten in Vlaanderen grote waarde aan diploma s. Zolang dat diploma echte competentie bevat, is dat OK en wordt het geen fetisj. Extracurriculaire activiteiten worden meer dan ooit belangrijk, maar de vaardigheden van de eenentwintigste eeuw moeten ook binnen de opleiding aangeleerd worden. Een universiteit zonder goede studenten bestaat niet. Zonder goede docenten, dat zou eventueel wel kunnen bestaan (lacht).

4 4 Veto Maandag 25 maart 2013 Onderwijs Interview Economieprofessor Erwin Ooghe Schaf het inschrijvingsgeld af Erwin Ooghe, professor aan de KU Leuven en hoofd van de onderzoeksgroep Economie en overheid stelt dat het inschrijvingsgeld voor hoger onderwijs afgeschaft kan worden. De econoom gaf in het kader van het vak Lessen voor de 21ste eeuw een lezing over dat thema. Wout De Cock en Jelle Mampaey Volgens Erwin Ooghe, econoom aan de KU Leuven, mag het inschrijvingsgeld voor het hoger onderwijs afgeschaft worden. De enige reden om inschrijvingsgeld te vragen, is omdat het studenten kan stimuleren om af te studeren. Als dat niet lukt, ben je je geld immers kwijt. Ik heb niet het gevoel dat dat een probleem is. Er zijn andere manieren om het moreel risico te beperken. Vroeg investeren Laat die vijfhonderd euro wegvallen, en laat studenten nadien een bijdrage leveren in functie van hun inkomen, zegt Ooghe. Die bijdrage kan variëren naargelang het inkomen, maar ook de studierichting of het verschil tussen bachelor- en masterdiploma kunnen factoren zijn die meegerekend worden. Een bijdrage tussen 0 en 1 procent brengt veel op en ze is toch vrij beperkt voor de student. Er zijn namelijk schattingen dat je per extra jaar hoger onderwijs dat je gevolgd hebt, ongeveer acht procent extra inkomen hebt. Het geld dat die belasting oplevert, zou best geïnvesteerd worden in kleuteronderwijs en lager onderwijs, aldus Ooghe. Dat is veel efficiënter, vroeg investeren is beter dan laat remediëren. Met dezelfde hoeveelheid geld kan je meer bereiken in het lager onderwijs dan aan de start van het hoger onderwijs. Uiteraard zou een deel van het geld ook naar het hoger onderwijs moeten gaan. Dat is zeker mogelijk. De bijdrage die je na de studies vraagt, kan immers hoger zijn dan wanneer je inschrijvingsgeld vraagt, zegt Ooghe. Een voordeel van dat systeem is dat er een rechtstreekse link is tussen het belastingsgeld en datgene waarvoor het gebruikt wordt. Het is duidelijk waarvoor het belastingsgeld dient. Volgens Ooghe moet de overheid investeren in onderwijs. Hij argumenteert dat onderwijs in een vrije markt geconfronteerd wordt met een aantal tekortkomingen, namelijk marktfalingen en gedragsfalingen. Marktfaling betekent dat het systeem structurele fouten bevat, waardoor de maatschappij slechter af is. Bij gedragsfaling inspireert het systeem individuen tot foute beslissingen. Ooghe: De nadelen van de vrije markt zorgen er bijvoorbeeld voor dat een private markt voor studieleningen niet goed zal werken. Sommige mensen zijn immers capabel om te studeren, maar krijgen door omstandigheden geen lening. Daardoor zal er te weinig deelname aan het hoger onderwijs zijn. Een ander nadeel is dat mensen geen rekening houden met de voordelen voor anderen, maar enkel met zichzelf. Een stijging van het aantal hooggeschoolden kan bijvoorbeeld tot gevolg hebben dat de lonen van laaggeschoolden Laat studenten een bijdrage leveren in functie van hun inkomen stijgen. Maar scholieren houden daar geen rekening mee bij hun keuze om deel te nemen aan het hoger onderwijs. Ten slotte stelt Ooghe dat mensen niet altijd rationele beslissingen maken. De idee dat studenten en hun ouders weten wat de juiste prijs is voor een bepaalde opleiding is niet correct. De redenering dat ze zelf rationeel kunnen beslissen of een studierichting het waard is om te volgen klopt evenmin. Mensen maken niet altijd de beste keuzes omdat ze de kosten van het hoger onderwijs overschatten en de voordelen onderschatten. Wout De Cock Rectorploeg maakt balans op Naast een nieuwe rector komen er dit jaar ook nieuwe vicerectoren. Samen met Mark Waer blikken vicerectoren Peter Marynen en Ludo Melis terug op hun termijn. Ze vertellen ook over de uitdagingen voor de volgende rectorploeg en hun persoonlijke toekomstplannen. Rector Verkiezingen Jens Cardinaels en Eva Schalbroeck Persoonlijk vond ik mijn rectoraat zeer boeiend, stelt Mark Waer. Hij is tevreden over de verwezenlijkingen van zijn ploeg. Op vlak van efficiënt bestuur en organisatie, multidisciplinariteit en interne democratie hebben we veel gerealiseerd. Bovendien is er nu een duidelijkere beslissingsstructuur en meer deelname van de universiteit aan het maatschappelijke debat. Ook de meer gestructureerde internationale samenwerking beschouwt hij als een succes. Op vlak van het genderbeleid hebben we ook vooruitgang geboekt, want het aantal vrouwen in hogere academische functies is gestegen tot ongeveer 47 percent. Het uitbouwen van de associatienetwerken en de integratie van de academische opleidingen in de universiteit ziet hij als een van zijn grootste verwezenlijkingen. Het project van de verbreding van de bachelors is ook goed op weg (brede bachelors zijn veel breder dan de huidige, red.). De concrete toepassing wordt wel een zware taak voor de volgende ploeg, samen met het uitvoeren van het integratieproces. Dat ziet hij als de grootste uitdagingen voor de volgende ploeg, naast het debat rond de flexibilisering van het hoger onderwijs. Ik vind het cruciaal dat de balans tussen onderzoek met een brede basis en internationale wereldtop behouden blijft, een combinatie waar de KU Leuven traditioneel sterk in is. Ondanks verschillende pogingen is de administratieve vereenvoudiging niet volledig geslaagd. Het is iets waar elke rector mee worstelt en dat mij demotiveerde. Wat biedt de toekomst voor Waer? Bij de aanvang van mijn rectoraat zei ik al dat ik maar één termijn wilde doen. Vanaf nu wil ik opnieuw meer tijd wijden aan wetenschappelijk onderzoek. Marynen Ik ben trots op wat ik verwezenlijkt heb rond de opvolging van onderzoek, de zogenaamde research assessments, vertelt vicerector Onderzoeksbeleid Peter Marynen. Alle faculteiten zijn bezocht. Voor elk assessment hebben we een panel van een vijftigtal buitenlandse onderzoekers naar Leuven gehaald. Het is belangrijk dat het onderzoeksbeleid is doorgelicht. Er is ook veel gebeurd om jongere onderzoekers te stimuleren. Ook op Europees en internationaal vlak hebben we het goed gedaan. Daar ben ik ook trots op. Marynen erkent dat niet alles gelukt is, maar daar wijdt hij niet over uit. Het is niet mijn bedoeling om in de geschiedenisboeken te worden herinnerd door een of ander groot plan Marynen ziet uitdagingen voor zijn opvolger. De KU Leuven zit in een opwaartse trend wat onderzoek betreft. Europees beginnen we tot de top te behoren. Dat moeten we consolideren. Een aandachtspunt is de samenwerking tussen de harde wetenschappen en de humane wetenschappen. Er zal een humane dimensie zijn bij de belangrijke maatschappelijke onderzoeken van de toekomst. Marynen wil niet antwoorden op de vraag of hij opnieuw vicerector wil worden. In ieder geval heb ik nooit overwogen me kandidaat te stellen voor het rectorschap. Melis Vicerector Ludo Melis Voor vicerector Onderwijsbeleid Ludo Melis is het einde van zijn mandaat meteen ook het einde van zijn carrière. Ik ga met emeritaat. De universiteit levert goed onderwijs. Als ik daartoe heb bijgedragen, ben ik daar gelukkig mee. Het is niet mijn bedoeling om in de geschiedenisboeken te worden herinnerd door één of ander groot plan. De beste ondersteuning wordt geleverd door diegene die onzichtbaar is, maar wel werkt. Wat heeft Melis niet kunnen realiseren? We maken de dingen te ingewikkeld. Het aanbod en de combinatiemogelijkheden zijn te groot. Als alles mogelijk is, wordt niets meer onderscheidend. Mijn opvolger moet ervoor zorgen dat het onderwijs wordt aangeboden vanuit het onderzoek, vanuit wat nieuw is. Zo kunnen we de traditie vernieuwen. Maar tegelijk moeten we relevant zijn. Bovendien moet bekeken worden hoe de bachelor en de master zich tegenover elkaar verhouden. Wordt de bachelor autonoom of moet het een opstap zijn naar een master? Het onderwijs moet de technologie meer omarmen. Denk maar aan MOOC s (cursussen die alleen online worden aangeboden, red.). De thematiek situeert zich zowel op de lange als op de korte termijn. We kunnen niet weten hoe het over tien jaar zal zijn, maar we kunnen wel voelen welke krachten aan het werk zijn.

5 Maandag 25 maart 2013 Veto Internationaal Integratie buitenlandse studenten Onenigheid over aanpak interculturaliteit Studenten zijn vreemden voor elkaar 5 Iedereen wil meer contact tussen Belgische en internationale studenten. Maar waar loopt het fout en wat daaraan te doen? Enkele studentenkringen botsen daarover met de internationale afdeling van de Leuvense studentenraad. Jens Cardinaels en Sam Rijnders Lokale en internationale studenten leven nog te veel naast elkaar, vindt Evelyne Van Hecke, de stafmedewerker Internationaal van de Leuvense studentenraad LOKO. Interculturele contacten leren je omgaan met andere nationaliteiten en stereotypen overstijgen. Het is een Erasmuservaring zonder Leuven te verlaten. Taal blijft de grootste hinderpaal. De overgrote meerderheid van de internationale studenten spreekt geen Nederlands, zegt Heleen Yu, de coördinator van LOKO International. Hun lessen zijn meestal in het Engels en ze zijn niet gemotiveerd om Nederlands te leren omdat ze hier maar even zijn. Hun Engels is ook niet altijd goed. Yu wil meer Engelstalige vakken, zodat Belgische en internationale studenten samen les volgen. Twee weken geleden overwoog de Algemene Vergadering van LOKO om aan de nieuwe rector te vragen om te pleiten voor meer Engelstalige lessen. Maar het voorstel haalde het niet. Binnen- en buitenlanders spreken dan wel met elkaar tijdens de les, maar daar stopt het vaak, aldus Winapreses Oliver Lauwers. Ook Medica verwierp het voorstel. Volgens preses Frederik Deman werken medici in een context waar het Nederlands heel belangrijk is euro De kringen moeten meer inspanningen leveren volgens LOKO International. Sommige kringen doen nauwelijks moeite voor hun internationale studenten, aldus Van Hecke. Misschien omdat het er niet veel zijn. Soms komen buitenlandse studenten bij ons klagen. Ze raken gedegouteerd door het kringleven, wat niet goed is voor het imago van de kringen en van LOKO. Tijdens de Algemene Vergadering stelde de preses van Wina (Lauwers, red.) dat hij enkel zijn eigen studenten vertegenwoordigt, gaat Van Hecke verder. De internationale studenten zijn toch ook zijn studenten? Ze vreest dat meer presessen Lauwers visie delen. Zelfs als ze ervoor betaald worden, tonen veel kringen weinig initiatief. Elk jaar verdeelt LOKO International euro subsidies. Die krijgt een kring als ze een activiteit organiseert om interculturele contacten te promoten. Dit jaar is er nog maar 100 euro aangevraagd, door Politika, klaagt Yu. LOKO International beklemtoont dat niet alleen de kringen verantwoordelijk zijn. Zo hokken internationale studenten vaak samen op hetzelfde kot, omdat ze elders niet welkom zijn volgens Yu. De meeste Leuvense koten zijn privé en er is nog steeds veel discriminatie tegen internationale studenten. Ook de universiteit moet volgens haar meer doen. Promotie Lauwers en Deman reageren lauwtjes. Ze zijn voor interculturele contacten, maar dat is niet altijd gemakkelijk. Er worden af en toe wel eens activiteiten georganiseerd voor lokale en buitenlandse studenten, maar ze zijn niet populair, aldus Lauwers. De promotie voor activiteiten is in orde, maar blijkbaar is er een barrière die niet te doorbreken valt. Deman vindt dat de promotie van dergelijke evenementen beter kan. Over de recente Think Abroadmaand een project van LOKO om beide groepen bijeen te brengen zegt hij: Ik heb ervan gehoord, maar er amper iets van gemerkt. Volgens hem is het grootste probleem dat internationale studenten tijdens activiteiten wie ze ook organiseert wel kennis maken met België maar niet met Belgische studenten. Nationaal orgaan om Erasmus te coördineren wenselijk Er kan meer gedaan worden om lokale en buitenlandse studenten met elkaar te laten omgaan, vindt Christof Van Mol van de Universiteit Antwerpen. Nationale organen zouden er moeten voor zorgen dat Erasmusstudenten meer verspreid worden. Jens Cardinaels Erasmusakkoorden zouden beter afgesloten worden met de hulp van nationale instanties, vindt Christof Van Mol, een doctoraatsstudent sociologie van de Universiteit Antwerpen die onderzoek doet naar Erasmusstudenten. Universiteiten moeten akkoorden afsluiten, maar ze zouden moeten worden bijgestaan door een coördinerend nationaal orgaan. Zo kunnen de uitgaande studenten beter verspreid worden over het gastland, wat de interactie tussen binnenen buitenlanders zou bevorderen. Verschillende Belgische universiteiten sturen bijvoorbeeld studenten naar Valencia, waardoor daar een grote concentratie Belgen ontstaat. Misschien zijn maximumquota per gastuniversiteit een goed idee. Bart De Moor, de vicerector Internationaal Beleid van de KU Leuven, gaat niet akkoord. De KU Leuven wil haar internationale beleid niet toevertrouwen aan een centraal niveau. We willen onafhankelijk akkoorden afsluiten met door ons gekozen partners. Lesgroepen Hoe halen we buitenlandse studenten uit het ontmoetingscentrum Pangaea (foto) en mengen we ze onder de lokale studenten? Dat vindt ook Bart De Moor, de vicerector Internationaal Beleid van de KU Leuven. Interculturaliteit is belangrijk. Nu gaat het nog te vaak over huisvesting en leefgewoontes. Maar recent zijn we beginnen te werken rond interculturaliteit in het onderwijs, zowel voor studenten als docenten. Al legt ook hij de bal in het kamp van de kringen. Buitenlandse studenten hebben hun eigen organisaties. We moeten de faculteitskringen aansporen om meer met hen samen te werken. Ook wat studentenhuisvesting betreft kunnen er volgens Van Mol inspanningen geleverd worden. Buitenlandse studenten die in kleine groepen met lokale studenten samenleven, hebben het makkelijker om toegang te krijgen tot het lokale studentenleven. Een terecht punt, vindt De Moor. Ons Residentiebeheer en de huisvestingsdienst proberen studenten te mengen en diversiteit te bevorderen. De KU Leuven wil haar internationale beleid niet toevertrouwen aan een centraal niveau Vicerector Bart De Moor Dat is moeilijker op de privémarkt. Veel eigenaars zijn niet geneigd te verhuren aan buitenlanders. Dat proberen we aan te pakken door informatiesessies voor verhuurders en via politieke weg. Verder schort er volgens Van Mol vaak iets aan de lesgroepen waarin buitenlanders terecht komen. Ze worden vaak in groepen gezet waarin geen lokale studenten zitten of Er werd dit jaar door de kringen nog maar 100 euro van de aangevraagd voor interculturele activiteiten Heleen Yu, LOKO ze moeten vakken opnemen uit verschillende jaren, waardoor ze nooit gedurende lange tijd samen zitten met dezelfde lesgroep. Dat verhelpen, is moeilijk, zegt De Moor. Erasmusstudenten hebben een ander voortraject dan Vlaamse studenten. Daardoor is het niet mogelijk hen zomaar te laten aansluiten bij een bepaalde studiefase. Dat vergt in veel gevallen maatwerk. We hebben ook een voorstel uitgewerkt voor gestructureerde mobiliteit: bijvoorbeeld de helft van de master fysica uit Leuven wisselen met de helft van de masterstudenten fysica uit het Zweedse Uppsala. Zo ontstaat er in de twee landen een groep die bestaat uit twintig Belgen en twintig Zweden en kunnen we aan meer studenten een buitenlandervaring aanbieden die automatisch intercultureel is. Bovendien stijgt ook de kwaliteit van het onderwijsaanbod omdat professoren internationaal met mekaar moeten afstemmen. Meer Engelstalige opleidingen zijn volgens Van Mol geen oplossing. Niet veel Vlaamse studenten zullen graag naar die lessen gaan. Bovendien zorgen Engelstalige lessen niet voor doorlopende interactie. De taalbarrière is enorm groot. Buitenlanders die maar een semester blijven hebben veel moeite om contacten te leggen. Studenten die een jaar blijven en de taal leren, merken dat ze in het tweede semester vlotter aansluiting vinden bij de lokale studenten. Maar een kleine taal zoals het Nederlands volgen in Spanje, Italië of Polen is geen sinecure. Andrew Snowball

6 6 Veto Maandag 25 maart 2013 Student KU Sport (3) Speleologie Je kunt erdoor, of je kunt er niet door In KU Sport plaatst Veto de sportploegen van onze alma mater op het voorplan. Deze week de speleologieclub Spekul. Elke week zakken claustrofielen af naar Wallonië en zelfs verder om daar de nichesport te beoefenen. Pieter Hiele & Margot Hollevoet Kun je in België aan speleologie doen? Bjorn van Staeyen (voorzitter): «Absoluut. In Vlaanderen natuurlijk iets minder omdat daar geen kalksteenregio s zijn. Wij gaan doorgaans naar Wallonië. Na een uur rijden zitten we in een regio waar er voldoende grotten te vin- speleo een probleem hebt, moet je rekenen op andere speleo s om je te komen redden.» Hoe veilig is speleologie? Bjorn: «Wanneer je een grot bezoekt, laat je weten aan een backup wanneer je verwacht er terug uit te komen. Als je tegen die tijd niets van je hebt laten horen, stuurt de back-up een reddingsbrigade achterna. De ambulance voor je door een étroiture (speleoterm voor een vernauwing, red.) ziet kruipen, is het eenvoudiger om er daarna zelf door te gaan.» Rust en ongerept Wat houden jullie trainingen in? Bjorn: «Wij oefenen wekelijks in het Gymnasium, waar we de basistechnieken oefenen: stijgen en dalen op de touwen, enzovoort. Pas dan beginnen we de technieken op te bouwen in de grotten.» «Wij geven met Spekul hele goede trainingen. Elk jaar hebben we een nieuwe lading studenten die potentieel geïnteresseerd zijn. We hebben dus voldoende nieuwkomers om les aan te geven. Op tien weken geven we beginners de volledige techniek mee. In clubs waar er minder instroom is, leren nieuwkomers al doende. Dan zijn ze veel minder snel vertrouwd met alle mogelijke technieken. Daar doen ze er twee of drie jaar over, omdat je die technieken niet in elke grot tegenkomt.» Waarom zou je aan speleologie doen? Bjorn: «Je komt heel wat uitdagingen tegen die je tijdens een dagdagelijkse wandeling niet zou tegenkomen. Nauwe ruimtes, steile klimmetjes en afdalingen, soms ergens onderduiken, letterlijk dan. Dat is net wat mij aantrekt.» «Wat veel mensen verder aanspreekt, is de rust en het ongerepte. Vroeger gingen mensen op expeditie of op wereldreis om ergens te gaan waar weinigen je zijn voor geweest. Dat gevoel kan je met speleologie heel gemakkelijk bereiken.» Kan Spekul op steun van de KU Leuven rekenen? Bjorn: «Ik vind dat we vrij goed ondersteund worden. We krijgen sponsoring omdat we opleidingen voorzien voor studenten. Voor die opleidingen hebben we goed materiaal nodig. We laten bijvoorbeeld per jaar twee gordels vervangen. Zo vernieuwen we elke vijf jaar al onze gordels. Dat is noodzakelijk voor de veiligheid. Ook onze musketons en touwen worden op die manier gesponsord. Verder zorgt de KU Leuven bijvoorbeeld ook voor onze infrastructuur. Zowel ons clublokaal, dat we delen met de klimmers, als ons materiaallokaal zitten in gebouwen van de universiteit.» Nauwe ruimtes, steile klimmetjes en afdalingen, soms ergens onderduiken. Letterlijk dan den zijn: Rochefort, de buurt van Luik, noem maar op. De mooiste grotten die je in België kunt bezoeken, zijn de minst bezochte delen van de grotten van Han.» Bestaan er moeilijkheidsgraden? Bjorn: «Je kunt erdoor of je kunt er niet door. Bij speleo zijn er geen gradaties zoals in het klimmen. Als je ergens niet door kunt, moet je terug. En als je vast zit, hoop je dat je collega s je eruit halen. Dat is het unieke van speleo. Het heeft een eigen reddingsbrigade. Als je gaat skiën of klimmen, kun je altijd de hulpdiensten bellen die met een brancard of een helikopter tot bij jou kunnen. Als je bij kan niet op zes minuten bij jou zijn. Je mag van geluk spreken als je na acht uur in de ambulance ligt. De langste reddingsoperatie in België heeft drie dagen geduurd.» Gebeurt het ooit dat iemand met claustrofobie kampt? Bjorn: «Dat komt niet vaak voor. Mensen die meegaan hebben voor zichzelf al de klik gemaakt. Wanneer iemand vast komt te zitten is de redenering eenvoudig: wie erin raakt, raakt er ook weer uit. Je grenzen verleggen zich ook.» Renaud Préat (secretaris): «Het helpt ook om anderen te zien voorgaan. Wanneer je drie mensen Bjorn en Renaud vonden ooit een everzwijnsschedel in een abîme, een gat in de grond dat recht naar beneden gaat. Margot Hollevoet BDSM-studentenclub kan ook in Leuven Het verbaasde velen vorige week: de erkenning van de BDSM-studentenvereniging Kajira, die studenten met een interesse voor bondage en sadomasochisme verenigt, aan de UGent. Tijd om het proces rond erkenning van studentenbewegingen aan de KU Leuven eens onder de loep te nemen. Korneel De Schamp De erkenning van studentenverenigingen gebeurt door de studentenraad LOKO. Erkenning is een gegeerd goed, want naast gebruik van lokalen van de KU Leuven, kan een vereniging ook rekenen op een subsidie. Het basisreglement stelt zes principes centraal voor erkenning, waaronder het democratisch karakter van de vereniging, het onderschrijven van de Europese Verklaring voor de Rechten van de Mens en het houden van minimum één activiteit in het vorige jaar. Een aanvraag wordt besproken in de subsidiecommissie, waarna die een advies uitbrengt. In de algemene vergadering wordt dan definitief gestemd. Een erkenning is geldig voor één jaar en moet jaarlijks vernieuwd worden. Volgens Laura Geerts van LOKO is een aanvraag redelijk eenvoudig. Verenigingen moeten enkel een aanvraag invullen en voldoende motivatie geven. Als ze democratisch genoeg zijn, worden ze meestal aanvaard. Iemand weigeren moeten we meestal doen omdat de aanvraag niet goed ingevuld is. Aanvragen van SM-bewegingen of aanverwante heeft LOKO nog niet moeten behandelen, maar Geerts ziet geen problemen: Kajira kan ook hier aanvaard worden, mits ze voldoende democratisch karakter heeft en iedereen lid laat worden. Subsidies Helpt erkenning studentenbewegingen wel verder? Roel van de Pol van de jongerenpartij Comac vindt de subsidies alvast een goede zaak. Onze moederpartij heeft beperkte middelen (Comac is de jongerenbeweging van de PVDA, red.). Door LOKO kunnen wij de huur van maximum vier lokalen terugbetaald krijgen, iets wat anders al vlug tot 200 euro zou oplopen. Daarnaast worden de subsidies voornamelijk gebruikt voor drukwerk. Het LVSV, een liberale studentenbeweging, is niet erkend door LOKO en ziet daar ook de nood niet toe. Wij zijn een onafhankelijke vereniging, en willen uit ideologisch opzicht van niemand afhankelijk zijn. Subsidies komen van mensen die niet altijd akkoord met ons gaan en die moeten volgens ons dan ook niet voor het LVSV betalen. Het volledige budget van het LVSV komt uit vrijwillige donaties en sponsoring. Wij zijn al 40 jaar onafhankelijk en boeren redelijk goed. Formele erkenning lijkt ons niet nodig, zeker omdat wij de indruk hebben dat LOKO vaak een verdelingsmechanisme voor de subsidiepot is. Toch verloopt de erkenning van Leuvense bewegingen niet altijd zonder slag of stoot. Kajira kan ook hier aanvaard worden, mits ze voldoende democratisch karakter heeft en iedereen lid laat worden In 2009 was er heel wat commotie rond de erkenning van de Leuvense tak van de nationalistische studentenvereniging NSV!. LOKO stelde zich toen politiek neutraal op en aanvaardde de aanvraag. Linkse bewegingen zoals Comac protesteren daar nog steeds tegen. Van de Pol: NSV! gaat met woord en daad in tegen de racismewet en zet aan tot verdeeldheid en haat. Daarom verdient ze volgens ons geen erkenning. NSV! diende dit jaar geen aanvraag meer in bij LOKO. We hebben dit semester geen openbare activiteit kunnen organiseren, dus kunnen we ook niet erkend worden, aldus Dennis Bels, de voorzitter van NSV! Leuven. Het is sowieso beter dat we zelfbedruipend worden.

7 Maandag 25 maart 2013 Veto Student 7 architectuurfestival Existenz Elk jaar van nul beginnen Gooi een groep studenten architectuur, een leeg gebouw en een hele hoop creativiteit samen en je krijgt Existenz, de jaarlijkse hoogmis der Leuvense architecten. Plaats van delict: de Oude Bottelarij van Stella Artois aan de Vaartkom. Cédric Suttels Het is een beetje zoeken naar de ingang en de pijlen, vooraleer we op de eerste verdieping belanden. We komen terecht in een grote lege zuilenzaal waar een kunstwerk van draden onze aandacht opeist. Dat het een coproductie tussen Existenz en het architectenduo Gijs Van Vaerenbergh is en Hedging heet, leren we later dankzij Existenzvoorzitter Ruth Heirman. Je moet het s avonds komen bewonderen wanneer het licht meer effect geeft, voegt ze er aan toe. Drie verdiepingen Ruth neemt ons mee naar de tweede verdieping waar het grootste deel van de dagactiviteiten plaatsvindt. Existenz houdt er ook een hippe bar open die niet zou misstaan in de Leuvense middenstand. Existenz is breder dan enkel een projectweek van de architectuurstudenten uit de eerste master. Het is vooral creativiteit, vertelt Ruth. Tot nu toe was het heel positief. Door de schaal van het gebouw hebben we heel veel werk gehad, alleen al met het opruimen van al de rommel. Daar zijn we dan ook vanaf januari mee bezig. Wel jammer van het koude weer, aldus Ruth. Ondanks dat weer hangt er wel een gezellige sfeer in het café en smaakt de koffie met zelfgebakken koekjes des te beter. Naast de traditionele workshops waar architecten-in-spe hun ontwerpen kunnen tonen aan het werkveld, staat Existenz open voor iedereen. Zo is er de workshop graffiti waarbij men sjablonen kan maken en vervolgens vrij is om het hele gebouw rond te gaan en te beginnen spuiten. Er is ook een permanent fietsenatelier waar iedereen zijn fiets kan pimpen. Veel studenten komen hier een boek lezen of zijn aan het ontwerpen, geeft ze nog mee. De derde verdieping omvat een sky lounge met een prachtig zicht over Leuven. En de kurkbar, waar s avonds activiteiten doorgaan. We hebben hier al enkele lezingen gehouden, een comedyavond, een quiz en een dansinitiatie, klinkt het. Op donderdagavond vond er ook het afsluitende cocktailfeestje plaats dat op vijftien minuten - u leest het goed - was uitverkocht. Post-Existenz Na de Existenzweek staat de Oude Bottelarij terug leeg tot de projectontwikkelaar het gebouw zal afbreken en er iets anders zal oprijzen. Eigenlijk zouden we dat liever niet hebben, geeft Ruth toe. Sinds we hier aan het werken zijn, hebben we ontdekt hoe fantastisch het gebouw is. Je kunt er zoveel mee doen door de grootsheid ervan. Eigenlijk zouden we liever hier onze ontwerplessen krijgen dan in het Arenbergkasteel. We worden gesteund door het departementshoofd en een aantal begeleiders, gaat ze verder. Met deze week wilden we aantonen wat de mogelijkheden van het gebouw zijn. Het gaat ons niet enkel om een architectuurschool, maar ook om sociale, publieke en culturele functies voor de hele wijk rondom de Vaartkom. Existenz organiseerde ook een denkoefening over de ontwikkelingen van de Vaartkom, waar Eigenlijk zouden we liever hier in de Oude Bottelarij les krijgen student Persvers Existenzvoorzitter Ruth Heirman heel wat buurtbewoners op afkwamen. Het gebouw is uniek in zijn karakter en grootte binnen de ring van Leuven. De kans dat na het afbreken opnieuw zo n gebouw verschijnt, is nihil. Maar we weten natuurlijk niet hoe het afloopt. We hebben de steun van de KU Leuven nodig. Een projectontwikkelaar denkt in termen van geld en gaat natuurlijk niet zomaar afstand doen. Er moet dus een serieus bod komen. DIY Voor wie te laat was met inschrijven voor een workshop en toch creatief wil zijn, heeft Existenz ook iets voorzien. Aan de toog kun je koffiemokken, hipsterzakken en armbandjes kopen die je vervolgens kunt personaliseren. We hadden een fijne en interessante namiddag en kijken nu al uit naar volgende editie, die volledig anders zal zijn. Doordat we pas van start gaan bij het begin van het academiejaar, is het ieder jaar anders en vernieuwend. We beginnen dan ook terug van nul af aan, besluit Ruth. We zijn benieuwd. Karolien Wilmots Zuipen tegen kanker Op maandag 25 maart vindt de Goededoelenzuip van Letteren plaats. Naar jaarlijkse gewoonten wordt de opbrengst van die dag aan een goed doel geschonken. Dit jaar staat de Goededoelenzuip in het teken van Vriendtjes Tegen Kanker. Dat is een initiatief genoemd naar Evelien Devriendt, dat het onderzoeksfonds van professor Vergote tegen eierstokkanker steunt. Evelien overleed in januari aan kanker. Evelien was een studente Taal- en Letterkunde en hing vroeger vaak rond in fakbar Letteren, zegt Joris Vantilt, de fakbarverantwoordelijke van Letteren. Ze kwam hier vaak, dus leek het ons een nobel doel om te steunen. Letteren hoopt minstens duizend euro te kunnen inzamelen. In tegenstelling tot voorgaande jaren hebben we veel grote tombolaprijzen, waaronder een Alpenreis van zeven dagen en een Wii spelconsole, aldus Vantilt. Vriendtjes Tegen Kanker is blij met de steun: We hebben ons voorgesteld bij Letteren toen we hoorden dat ze nog geen goed doel op het oog hadden, vertelt Maarten Van Dyck, één van de vriendtjes. We zijn blij dat ze bereid waren ons te steunen. Het is een goede kans om veel volk te bereiken. Meer info: Leuvense Stadsvestiaire Vorige donderdag 21 maart ging op de Oude Markt in Leuven een testavond van de Stadsvestiaire door. Dat was in het kader van de Start Academy ondernemingswedstrijd. De bedoeling is om op termijn een vestiairedienst te openen in een pand op de Oude Markt zodat mensen zorgeloos op stap kunnen, aldus Youri Bekhuis, mede-initiatiefnemer van de Leuvense Stadsvestiaire. De testavond bestond uit een tentje en een container op de Oude Markt waar mensen voor 1,5 euro hun eigendommen voor een avond konden onderbrengen. Ze diende als proef ter voorbereiding van de finale van Start Academy op donderdag 28 maart. Zo konden we polsen of mensen geïnteresseerd zijn in een stadsvestiaire. Onze verwachtingen lagen blijkbaar iets te hoog, alsnog Bekhuis. We hoopten op een drie- à vierhonderd jassen, maar konden er slechts een dikke honderdvijftig bewaken. Dat lag volgens hem aan de omstandigheden. Het was een rustige donderdagavond en superkoud. Bovendien moeten mensen nog wennen aan het concept. De cijfers zijn dus niet representatief, besluit Bekhuis. Hoe ver wil jij gaan? De KU Leuven pakt op de website uit met een wedstrijd ter promotie van de universiteit. Voor de hoofdprijs, een reischeque van euro, moet je een recordafstand scrollen en onderweg alle KU Leuven-campussen bezoeken. Op het moment van schrijven ligt een zekere Jorgo Molitsios aan de leiding met gescrolde meters. Het doel van de promotiecampagne is niet voor iedereen duidelijk. LOKO-voorzitter Ruben Bruynooghe: Ik stel me sterke vragen bij de inhoud van de campagne. Ik ben niet overtuigd dat de boodschap bij de studenten overkomt. Het idee is om toekomstige studenten duidelijk te maken dat de KU Leuven zich na de integratie ook ver buiten Leuven uitstrekt, verduidelijkt Isabelle Van Geet, hoofd van de afdeling Positionering en Marketing. De naam van onze universiteit omvat een plaatsnaam, wat voor verwarring kan zorgen bij die toekomstige studenten. De naam Hoe ver wil jij gaan heeft dan ook een dubbele betekenis. Enerzijds benadrukt het dat je voor een diploma aan de KU Leuven wel iets moet over hebben omdat het goede maar ook moeilijke opleidingen zijn. Anderzijds willen we in de verf zetten dat je niet meer tot in Leuven hoeft te gaan om een opleiding aan de KU Leuven te volgen. De campagne mist haar doel niet, vindt Van Geet: Op een kleine twee weken bereikten we meer dan unieke bezoekers die vrij gelijk verdeeld zijn over heel Vlaanderen. (ph)

8 8 Veto Maandag 25 maart 2013 Sociaal Belgian Homeless Cup voetbalt voor een thuisgevoel Rode Duivels zonder dak In ons land zijn daklozen misschien niet altijd even zichtbaar, maar ze zijn wel talrijk. Om hen ook een kans te geven deel uit te maken van een groep is vier jaar geleden de Belgian Homeless Cup opgericht, een voetbalcompetitie voor dak- en thuislozen uit heel België. Sien Vanlommel De Belgian Homeless Cup biedt dak- en thuislozen een vrijetijdsbesteding aan die dient om opnieuw structuur te krijgen in hun leven. Ook in Leuven neemt een ploeg deel aan de competitie. Via de trainingen is er aansluiting met hulpverlening, om van daaruit stappen te zetten naar onder meer huisvesting en werk. Bert Ballegeer, coördinator van de Belgian Homeless Cup, vertelt. Wat is het profiel van de mensen die deelnemen? Ballegeer: «Het gaat niet enkel om daklozen, ook al omdat die moeilijk te bereiken zijn. Iemand die op straat leeft heeft zelden zicht op zijn volgende maaltijd of overnachting. Het spreekt voor zich dat die moeilijk te overtuigen is om wekelijks te komen trainen. Onze doelgroep is een pak breder: we kijken ook naar mensen die leven in armoede, slachtoffers van huisjesmelkerij, mensen in opvangtehuizen...» «Je kunt het als volgt samenvatten: een huis is nog geen thuis. Het is niet omdat je een dak boven je hoofd hebt, dat je ergens bij hoort. Dat proberen we te veranderen door hen te betrekken bij de voetbalploeg. Je moet trouwens niet kunnen voetballen om deel uit te maken van het project. In onze ploegen zitten ook verslaggevers, hulptrainers en supporters.» Is het moeilijk om thuislozen te binden aan zo n project? Ballegeer: «Dat gaat behoorlijk snel. Een van de grootste problemen van mensen die dak- of thuisloos zijn is het verlies van hun sociaal netwerk. Onderzoek toont aan dat mensen die in een opvangcentrum verbleven vaak hervallen omdat ze geen netwerk meer hebben daarbuiten. In de groep waarin ze nu terechtkomen, zitten niet alleen begeleiders, maar ook lotgenoten met wie ze na de training een babbeltje kunnen slaan.» Is er een goede sfeer binnen de ploeg? Ballegeer: «Absoluut. Het klinkt een beetje cheesy, maar er begint binnen en tussen de ploegen een familiesfeer te hangen. Volgens mij zijn wij ook een van de Belgische toernooien die het meest aan fair play doen. Spelers komen natuurlijk om te voetballen en te winnen, maar dat mag niet ten koste van de groep zijn.» Loopt het tijdens een training of wedstrijd ook soms mis? Ballegeer: «Het gebeurt al wel eens dat er iemand stomdronken op een training aankomt. Zo iemand sturen wij niet weg, maar die persoon mag uiteraard niet meetrainen. Er zitten natuurlijk mensen tussen met zwaardere problematieken, maar dat is dan ook de bedoeling. Als we iets zouden organiseren waarbij het nooit eens misloopt, dan zijn we niet met de juiste mensen bezig. Slechts in zeldzame gevallen gebeurt het dat iemand twee à drie maanden niet meer mag komen trainen.» Merk je na verloop van tijd ook een verbetering in de situatie van de deelnemers? Ballegeer: «Ja, uit een bevraging blijkt dat één op drie deelnemers stappen vooruit zet op vlak van huisvesting en tewerkstelling. Dat wil niet zeggen dat ze ook daadwerkelijk een betaalde job hebben: het kan ook gaan om vrijwilligerswerk, het volgen van een opleiding of interimwerk. Op het vlak van huisvesting kan het ook gaan om iemand die van de straat naar een opvangtehuis gaat, maar evengoed iemand die in een opvangtehuis zat en alleen gaat wonen.» Zijn er ook al sterspelers ontdekt? Ballegeer: «Iedereen kent het verhaal van Spelers komen natuurlijk om te voetballen en te winnen, maar dat mag niet ten koste van de groep zijn Bébé, de Portugees die gelinkt was aan de Homeless Cup in Portugal en die nu bij Manchester United speelt. Daardoor krijgen wij dikwijls de vraag of er hier ook talenten tussen zitten. Eerlijk: er zijn misschien wel spelers die naar een vierdeklasser kunnen gaan, maar dat is niet onze doelstelling. Het zou al mooi zijn als spelers met talent kunnen doorstromen naar een reguliere voetbalploeg.» Michael Vanderheyden Eten doe je zo De verkoop van kookboeken boomt. Tegelijkertijd wordt zwaarlijvigheid één van de grootste gezondheidsproblemen in de westerse wereld. De Amerikaanse psychologe Holly Miller onderzocht dat fenomeen en stelde vast dat eten visueel is. Nils De Neubourg Als je in de VS rondloopt, word je constant geconfronteerd met de obesitasepidemie. Het speelt zich voor je neus af, aldus Miller. Dat reclame een invloed heeft op ons winkel- en eetgedrag, is geen nieuws. Naast het hardnekkige conditioneringseffect van reclame zijn er verscheidene andere psychologische zaken die ons eetgedrag beïnvloeden. Miller omschrijft onze leefwereld als een toxische omgeving. Naast reclame is het onder andere ook de grootte van de verpakking die ons meer zal doen consumeren. Frisdrank wordt gedeeltelijk daarom ook in steeds grotere flessen verkocht. Daarbij is het vooral het visuele aspect dat van belang is. Eten doen we dus wel degelijk met onze ogen. We hebben de drang te blijven eten zolang onze dis niet leeg is. Dat obesitas een groeiend fenomeen is in de VS, is deels te wijten aan het standaardbord dat ongeveer driekwart groter is geworden in de voorbije halve eeuw. Zien eten doet ook eten, zo blijkt. Hoe gezellig samen tafelen ook mag zijn, voor ons gewicht is het nefast. Uit onderzoek kunnen we besluiten dat door het sociale effect vrouwen gemiddeld 40 procent en mannen 36 procent meer zullen eten dan wanneer ze dit alleen doen. Dat geldt trouwens voor alle zoogdieren, verklaart Miller. Pornografie Ook de aanblik van onze dagelijkse kost heeft een beloningseffect op de hersenen. Dat effect treedt evenzeer op bij het zien van foto s van voedsel of zelfs de gedachte eraan. Foto s triggeren dezelfde gebieden in de hersenen die ook geactiveerd worden bij het effectief eten. Op die manier krijg je al een deel van de waarde van dat Eten is een soort van porno eten door er gewoon naar te kijken. Omdat het zoveel voldoening geeft, is het in zekere zin een soort porno: het is gewoon heel leuk om naar te kijken, verduidelijkt Miller. De aanblik van eten zal ons naast de psychologische voldoening bovendien ook met een hongergevoel opzadelen. Door de aanmaak van insuline krijgt men net meer honger. Mensen die wensen te vermageren worden net om die reden ook aangeraden kookboeken en -programma s te mijden. Minder eten Miller keek ook verder dan de verklarende factoren voor zwaarlijvigheid. Haar bevindingen leiden tot zeer praktische tips om je eetpatroon met enkele eenvoudige ingrepen toch noemenswaardig te veranderen. Eén van de beste manieren is om grote verpakkingen te vermijden. Mocht je ze toch kopen omdat het goedkoper is, verdeel ze dan in kleinere porties. Als je met anderen eet, vul dan een klein bord. Als je bord leeg is, stop dan ook. Gebruik dat als een visuele maatstaf. Neem ook kleinere hapjes en eet vooral traag. Die maatregel alleen al zal er voor zorgen dat je 20 procent minder eet. Als je iets echt heel graag eet, stop het dan in kleine hoeveelheden helemaal vanachter in een gesloten kast zodat je ze ook niet ziet. Zulke maatregelen zullen je niet tegenhouden bepaalde dingen te eten maar bepalen wel in grote mate hoeveel je ervan eet, zonder dat je er zelf bij stilstaat. Waarom ander dieettips en boeken ons dan om de oren vliegen, is eenvoudigweg omdat psychologische strategieën economisch gezien niet de meest waardevolle zijn. Miller licht toe: Als ik een boek zou uitbrengen, kan ik niet gewoon zeggen dat mensen kleinere porties moeten eten. Iedereen kan dat zeggen. Het is simpelweg geen idee dat goed verkoopt.

9 Maandag 25 maart 2013 Veto Sociaal 9 De ideologie van Bart De Wever en zijn N-VA gefileerd Bloed-Vlamingen en neoliberalen Filosoof en cultuurwetenschapper Ico Maly is al langer een luis in de pels van de N-VA. In zijn doctoraat dat verrassend vlot over de toonbank gaat analyseert hij de ideologie van de Vlaams-nationalistische partij. Zijn conclusie? De N-VA is een neoliberale partij, gestoeld op een antiverlichtingsdenken. Sam Rijnders Veel journalisten ontbreekt het aan historische kennis of tijd om een scherpe analyse te maken van de ideologie van N-VA Om met de deur in huis te vallen: wat verstaat u onder de antiverlichting? Ico Maly: «Historisch gezien was de antiverlichting een ideologische en intellectuele verzetsbeweging tegen de Franse revolutie. Deze beweging wou geen terugkeer naar het ancien régime zoals de contraverlichting, maar streefde naar een andere moderniteit dan de radicale verlichtingsdenkers. Eentje die niet gebaseerd is op verlichtingswaarden als gelijkheid, vrijheid en democratie in een ideologische betekenis. Maar wel op ongelijkheid en leidersfiguren die spreken voor het volk: een antidemocratie. Denk aan het grote voorbeeld van Bart De Wever, Edmund Burke, hij was samen met Herder het fundament van die antiverlichtingstraditie.» De N-VA is onder andere voor holebirechten. Is dat dan geen verlichtingswaarde? Maly: «Als conservatief en Vlaams nationalist zat De Wever aanvankelijk in dezelfde niche als het Vlaams Belang. Om zich te onderscheiden van het Vlaams Belang beriep hij zich op de verlichting. Zo is hij inderdaad voor holebirechten. Maar dat maakt hem nog geen verlichtingsdenker, het is slechts een vernislaagje, waaronder zich een diepgeworteld antiverlichtingsdenken bevindt.» Aanpassen of opkrassen Als je N-VA'ers vraagt naar hun ideologie, antwoorden ze nationalisme. Dat zou grondig verschillen van het etnische en culturele nationalisme van het Vlaams Belang. Maly: «Alhoewel ze nationalisme niet zien als een ideologie, zetten ze zich inderdaad in de markt met een nieuw nationalisme. Een humanitair nationalisme voor de eenentwintigste eeuw, vrij van de zonden van het verleden. Maar het bloeden-bodem-nationalisme van een Vlaams Blok vind je wel degelijk terug bij N-VA. Wij zijn dan Vlamingen omdat we hier geboren zijn, Nederlands spreken en dus dezelfde normen en waarden delen. Fictie volgens mij, maar zo zegt De Wever het letterlijk. Dat wordt aangevuld met een zogezegd civiel nationalisme. Iedereen is welkom als ze maar onze taal leren spreken en normen en waarden overnemen. Daar valt het masker: vreemdelingen mogen enkel lid van de club worden als ze echte Vlamingen worden. Wat is dan het verschil met het aanpassen of opkrassen van het Vlaams Blok?» «Wij, de bloed-vlamingen, hebben bijvoorbeeld automatisch recht op een sociale woning. Mijn vrouw met Turkse roots moet eerst bewijzen dat ze goed Nederlands spreekt, als het van Liesbeth Homans (Antwerps OCMW-voorzitter voor N-VA, red.) afhangt. Terwijl sommige Vlamingen niet eens voor die taaltesten zouden slagen. In Asse gaat N-VA nog verder: de gemeente moet huizen opkopen en die enkel aanbieden aan mensen met Nederlands als moedertaal. Dat is pure discriminatie: hoe kan je ooit je moedertaal veranderen?» Hun centrale argument is dat België geen democratie is, maar een optelsom van twee democratieën. Het stemgedrag in Vlaanderen en Wallonië verschilt toch inderdaad grondig? Maly: «Die oneliner kan je enkel begrijpen als je het democratiebegrip van N-VA onderschrijft. Voor haar is democratie de stem van het volk. Dan geloof je dat het volk met één stem kan spreken. Nochtans, ik ben een Vlaming en De Wever spreekt nooit in mijn naam. Ik word nooit meegerekend, tenzij als slechte Vlaming. Men creëert een ideaaltypische, rechtse Vlaming en doet alsof alle Vlamingen zo zijn.» «Er zijn inderdaad verschillen in stemgedrag tussen Vlaanderen en Wallonië, maar die zijn het gevolg van een homogeniserende en communautaire bril. In de realiteit zijn de concrete levensomgevingen van mensen, zoals verschillen in stemgedrag tussen stad en platteland, veel relevanter om die verschillen te verklaren. Bovendien zie je vanuit historisch perspectief dat die verschillen helemaal geen structurele culturele uitingen zijn. Nu is de PS de grootste, enkele verkiezingen terug was het nog MR. Kortom, die oneliner toont de nationalistische invulling van democratie door N-VA. Paradoxaal genoeg steunt deze nationalistische partij wel het Europese project. Maly: «Die steun is strategisch en voorwaardelijk. Eerst en vooral wil men zich onderscheiden van het Vlaams Blok als een partij die wel open staat voor de wereld. Ten tweede is die steun erg voorwaardelijk. Het is een Europa van naties, geen federaal Europa zoals Guy Verhofstadt wil. Logisch, want N-VA gelooft niet in een democratie met meerdere identiteiten. Op Europees niveau is vanuit die logica nooit een democratie mogelijk. Tot slot steunen ze de Europese unie omdat die dezelfde economische politiek voert als de N-VA. Namelijk het neoliberalisme.» Neoliberale agenda Andrew Snowball Neoliberalisme: de term is gevallen. Wat verstaat u onder dat hedendaagse politieke buzzword? Maly: «Je mag dat niet begrijpen als een ideologie die alleen maar zo weinig mogelijk overheid wil. Concurrentie tussen bedrijven staat centraal. Overheidsingrijpen is geen probleem voor neoliberalen, zolang die gericht is op het bevorderen van de concurrentie en de marktwerking. Gelijkheid en sociale voorzieningen nastreven is echter een taboe.» Neoliberalisme en nationalisme: wat is dan het middel en wat is het doel? Maly: «Die vraag krijg ik zo vaak dat ik plan er een boek over te schrijven. (lacht) De Wever is een nationalist maar ziet neoliberalisme als noodzakelijke voorwaarde voor een onafhankelijke natie. Je moet immers een bloeiende economie hebben.» «Omgekeerd heeft neoliberalisme nationalisme nodig. Je economie moet globaal Ik ben een Vlaming en De Wever spreekt nooit in mijn naam. Ik word nooit meegerekend, tenzij als slechte Vlaming zijn met een vrijheid van kapitaal, maar de politiek en dus de democratie moeten nationaal blijven. Zo heeft ze geen macht over die globale economie. Een perfecte beschrijving van onze huidige situatie. N-VA onderschrijft het neoliberalisme, zolang haar nationalistische idealen maar niet in gevaar komen.» Vinden we de invloeden van het neoliberale denken dan niet terug bij alle politieke partijen? Het is toch geen monopolie van de N-VA? Maly: «Een hegemonie zou Gramsci het noemen. De besparingspolitiek van Wilfried Martens in de jaren 80 heeft het neoliberalisme in België geïmporteerd. Vanaf de jaren 90 is het neoliberalisme hegemonisch. Sinsdien wordt de economie steeds meer begrepen als een systeem op zich, wat totale onzin is. Economie staat niet los van de politiek, daar worden heel wat machtsbeslissingen genomen.» «Stilaan wordt echter duidelijk dat deze dominantie van het neoliberalisme niet eeuwig is. Het neoliberalisme werkt niet, tenzij voor een kleine elite. Vroeger hing economische groei tenminste samen met stijgende lonen. Deze basis van de welvaartstaat is volledig losgelaten.» Waarom horen we dit verhaal zo weinig in de media? Maly: «In de eerste plaats dankzij het fantastische retorische talent van De Wever, hij communiceert zich als gematigd en intellectueel. Bovendien verkoopt De Wever zeer goed. Veel journalisten ontbreekt het echter ook aan historische kennis, laat staan dat ze de wortels van de verlichting beheersen of de tijd hebben om een scherpe analyse te maken van de ideologie van N-VA.»

10 10 Veto Maandag 25 maart 2013 Dossier Privacy Proffen en sociale media Een tweet hier en Facebookaccount daar? Proffen en sociale media: het lijkt een wat onzeker huwelijk. Want wat met slecht afgeschermde Facebookaccounts of heftig persoonlijke tweets? Betekenen de sociale media het einde van de privacy van professoren? Korneel De Schamp De horrorverhalen rond sociale media zijn welbekend: van Instagram dat elke foto die je plaatst wil doorverkopen aan bedrijven tot een meisje uit Nederland dat haar Facebookevenement op privé vergeet te zetten en een volkstoeloop ontketent. Daarom trekken we op onderzoek uit in eigen universiteit: Schermen de proffen angstvallig hun privacy af op Facebook of gaat het er juist heel persoonlijk aan toe? Het antwoord is zoals gewoonlijk genuanceerd. Michael Opgenhaffen, docent nieuwe media aan de KU Leuven en aan de hogeschool Thomas More Antwerpen, ziet dat er weinig misloopt: Professoren maken nog altijd niet zoveel gebruik van sociale media. Degenen die het wel doen, zijn verstandig genoeg om geen grote geheimen online te zetten." Een duidelijk onderscheid tussen de platformen is er volgens hem wel: Twitter is zeer open, en daar kunnen alle studenten mij volgen. Mijn Facebook scherm ik af en hou ik privé. En het werkt: de voorbije jaren hebben slechts enkelen mij een vriendschapsverzoek gestuurd. Mijn studenten hoeven geen grapjes te zien die ik maak met vrienden professor Philip Dutré Ook Philip Dutré van de faculteit Computerwetenschappen maakt een onderscheid tussen Facebook en Twitter. Rond Facebook hangt er duidelijk een andere sfeer. Niet dat er grote geheimen zijn, maar mijn studenten hoeven geen grapjes te zien die ik maak met vrienden. Op Twitter mag iedereen mij volgen. Studenten zijn gerust volwassen genoeg om met die barrière om te gaan. Hans Cools van de faculteit Letteren gebruikt zijn Facebook dan weer anders: Ik post nooit vertrouwelijke informatie en gebruik Facebook vooral om artikels te delen die ik interessant vind en waarover ik de discussie zou willen aanzwengelen. Daarom scherm ik mijn account ook niet volledig af. Naast Facebook gebruikt Cools ook Academia.edu: een sociaal medium voor onderzoekers en professoren met meer dan twee miljoen leden. Het is een zeer handig platform waarop je ziet wat je collega s aan het publiceren zijn en wat er in je vakgebied gebeurt. Geen richtlijn De KU Leuven ziet weinig problemen rond sociale media. We hebben voorlopig geen plannen voor een richtlijn rond het gebruik van sociale media," zegt Sigrid Somers van de dienst Communicatie. "We geven wel advies als proffen ons contacteren, maar hebben geen weet van slechte ervaringen. Erik Duval van het departement Computerwetenschappen vindt dat de tweets of blogs zonder meer publiek zijn: Een tweet of blog is publiek beschikbaar, maar bevat natuurlijk ook een persoonlijke mening. Bij een verstandig gebruik is die mix geen enkel probleem. Japanoloog Hans Coppens stelt een duidelijk basisregel: Als je twee keer nadenkt voor je iets post op sociale media, kunnen er moeilijk problemen ontstaan. Enkele proffen betrekken hun persoonlijke Twitteraccount zelfs bij de lessen: Het is een veel interactiever, sneller en minder formeel medium dan Toledo om informatie te verspreiden onder studenten. Beperkingen zijn dan weer het lage aantal tekens en het vluchtige karakter, weet Opgenhaffen. Duval moedigt zijn thesisstudenten dan weer aan om te tweeten met hashtags zoals #thesis12 of #chikul13. Zo kan ik zien wat er speelt onder studenten, en daar zelf sneller op inspelen. Coppens bekijkt het vanuit een ander oogpunt: De tijd dat we kleine klasgroepen hadden in japanologie is voorbij. Twitter is dan ook vooral handig uit praktisch oogpunt om toch nog rechtstreeks contact te houden met studenten. Daarbovenop is Twitter een nieuwe vorm van geletterdheid: weten hoe je het kunt gebruiken is quasi essentieel voor een toekomstige carrière. Wat in de toekomst? Duval ziet sociale media meer en meer verschijnen in de klas. Twintig jaar geleden hadden slechts enkele proffen een laptop, nu is het uitzonderlijk dat je er geen hebt. Zo zie ik het gebruik van sociale media in de les ook evolueren. Karolien Favoreel Hackers met zwarte en witte hoeden Ligt u wakker van een inbreuk op uw persoonlijk leven? En misschien nog belangrijker: hoe denken hackers zelf over het recht op privacy? Veto zocht het voor u uit. In België is het recht op privacy vastgelegd in artikel 22 van de grondwet. Maar wanneer men zich goed kan verstoppen achter een zelf opgeworpen virtuele muur doet de grondwet misschien minder ter zake. Simon Mestdagh Steven Van Acker is doctoraatsstudent computerwetenschappen aan de KU Leuven. Hij houdt zich onder andere bezig met het ontwerpen van hacker games voor beveiligingstraining en de beveiliging van websites. Vertrouwd met de wereld van hackers, legt hij mijn vragen voor aan een aantal van zijn connecties. De privacykwestie blijkt nogal ingewikkeld te liggen: Iedereen waarmee ik heb gepraat, is zich bewust van het recht op privacy en wil zijn eigen privacy alvast niet opgeven. Blijkbaar zijn hackers dus wel erg op hun privacy gesteld, maar hoe zit het dan met de privacy van hun dierbare medemens? Van Acker maakt het onderscheid tussen de zogenaamde black hat en white hat hackers. De eerste categorie slaat op de computercrimineel die inbreekt om er persoonlijk voordeel uit te halen. De term white hat verwijst naar de beveiligingsexperts die systemen net proberen af te schermen. Een white hat wordt ook wel eens een ethische hacker genoemd. Van Acker relativeert wel: De privacykwestie bij black hats is geen zwart-witverhaal. Ook zij hebben een morele kern en zullen zelf oordelen of privacygevoelige informatie online gegooid wordt. Maar wat zijn nu de belangrijkste drijfveren om in te breken in een computersysteem? Zoals vaak blijkt geld een belangrijke motivator. Hoewel niemand het publiekelijk wil bevestigen, worden black hat hackers door organisaties ingehuurd om in te breken. Ik kan uit conversaties met hen Iedereen heeft altijd recht op privacy, ongeacht of dat nu offline of online is opmaken dat er wel degelijk zo iets als een underground markt voor bestaat. Als het bedrag groot genoeg is, stelt men zich dus vermoedelijk ook geen vragen bij de privacy van de vrijgekomen gegevens. Andere motivaties blijken roem en altruïsme te zijn. Sommige black hats willen aan de wereld bewijzen wat ze kunnen door informatie te stelen en die publiekelijk beschikbaar te stellen. Anderen willen verborgen informatie openbaar maken omdat ze overtuigd zijn dat het belangrijk is voor iedereen. De klokkenluiderswebsite van Wikileaks behoort duidelijk tot die laatste groep. Toch brengt de bekendmaking van geheime documenten heel wat diplomatieke gevaren met zich mee, en valt er dus te discussiëren over de ethiek van deze hackers. Maar hoe denkt een hacker nu over privacy? Ook de hacker die we vastkrijgen, is voorzichtig met zijn identiteit en noemt zich Hoewel de hackersgroep Anonymous geen ledenbestand heeft, kun je wel stellen dat ik erbij zit. Anonymous bestrijdt het bijhouden van databases door ze te kraken. Door het lukraak aanvallen van websites zijn er al veel schandalen naar boven gekomen. Toch niet altijd akkoord met de manier waarop die schandalen soms online worden gegooid: Iedereen heeft altijd recht op privacy, ongeacht of dat nu offline of online is. In de virtuele wereld echter is privacy een vaag begrip. Hoe beter je kennis van computer en internet is, hoe beter je je jezelf kunt verbergen. Op het internet is privacy dus niet gelijk voor iedereen en dat is problematisch. Gebruikers moeten hun verantwoordelijkheden leren kennen, maar beheerders moeten de gebruikers ook opvoeden. Toch denkt onze hacker dat de huidige hetze over online privacy van voorbijgaande aard is: Uiteindelijk is dit ook maar een generatiekloof. De hetze zal meer en meer uit de mode raken naarmate de maatschappij geacclimatiseerd raakt met de internetwereld. Vergeet niet dat het internet een wereld is met nog maar een korte geschiedenis. Een maatschappij heeft tijd nodig om zichzelf te reguleren. Voorlopig geldt dus enkel het recht van de sterkste?

11 Maandag 25 maart 2013 Veto Dossier Privacy 11 Camerabewaking in Leuven Het klopt niet dat we vertrouwen winnen door alles te controleren Camera s maken deel uit van onze openbare ruimte. Bovendien worden ze kleiner, goedkoper én slimmer. Worden wij dan echt permanent in het oog gehouden? Philip Gallasz Wie een plaats wil bewaken met camera s moet dat aangeven bij de commissie voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer, ook wel privacycommissie genoemd. De camerawet biedt sinds 2007 een wettelijk kader. Is de camerawet niet van We streven naar een wereld waarin alles camera wordt Professor Guido Van Steendam toepassing, dan geldt de privacywet. Het totaal aantal aangiftes ligt op Dat is het aantal adressen dat in België door camera s wordt bewaakt. In Leuven zijn dat er plaatsen in Leuven die je dus niet kan bezoeken zonder gefilmd te worden. Je zou kunnen denken dat je continu gefilmd wordt, vertelt Eva Wiertz, persverantwoordelijke van de privacycommissie. Wie weet dat hij gefilmd wordt, voelt zich meestal ook minder op zijn gemak. De privacycommissie wil dan ook wat op de rem gaan staan als het op cameragebruik aankomt. Camera s zouden het laatste redmiddel moeten zijn. Men moet eerst andere oplossingen in overweging nemen. Zo zijn er gemeenten die camera s hebben geïnstalleerd en merken dat de overlast en criminaliteit niet afneemt, maar verplaatst naar gebieden zonder camera s. Het belangrijkste is om elke situatie goed te evalueren en de inschatting te maken of camera s wel de beste oplossing zijn. Uitgaansleven Als camera s het laatste redmiddel zijn, dan ziet de Leuvense politie weinig andere uitwegen dan bewakingscamera s om de overlast en criminaliteit in het uitgaansleven aan te pakken. Momenteel staan er 13 vaste en 8 beweegbare camera s op en rond de Oude Markt en in de Mechelsestraat. Eind mei komen er daar een vijftigtal bij in de Tiense-, Dieste- en Muntstraat, en op het De Somer- en het Helleputteplein. Commissaris Koen Wouters legt uit waarom: Camera s brengen daders van gauwdiefstallen en overlast in beeld. Ook kunnen we onze patrouilles gericht inzetten. Waar er vroeger vier nodig waren, volstaat nu de inzet van gemiddeld 1,3 patrouilles in het cameragebied. Sinds de inwerkingstelling van de camera s is de overlast en criminaliteit niet gedaald maar zelfs gestegen. Wouters wijt dat aan een toename van het aantal meldingen van horeca-uitbaters en het anticiperen van de politie wanneer zij live meekijken en overtredingen vaststellen. Als de overlast en de criminaliteit niet daalt, en zich soms gewoon verplaatst, waarom zijn bewakingscamera s dan toch zo populair? We streven momenteel naar een wereld waarin alles camera wordt en we elk moment registreren, vertelt Guido Van Steendam, biofilosoof en professor aan de KU Leuven. Bovendien voelen we ons daar goed bij en zijn we vragende partij. Camera s worden gezien als een bevordering voor onze private ontwikkeling en niet als een rem. Een mens zou gaan denken dat onze privacy helemaal weg is. Volgens Van Steendam klopt dat niet. Je hoeft niet alles te verbergen om privacy te hebben. We gaan pas tegen onze privacy in, als camera s ons dirigeren en beslissingen voor ons nemen. Bijvoorbeeld als een koelkast registreert dat je gedronken hebt en daarom weigert de deur voor je open te doen. Hoe kunnen we voorkomen dat camera s ons leven gaan bepalen? En moeten we niet terug wat meer elkaar vertrouwen? Van Steendam: Het idee dat we vertrouwen winnen door alles te controleren, klopt niet. Wat we ook niet moeten doen, is ons proberen verbergen voor die machines. Want ze vinden ons toch en ingrijpen doen ze sowieso. Wel moeten we met machines omgaan zoals met relaties tussen mensen. Ze organiseren zoals we met onze democratie doen. We moeten als samenleving beslissen hoeveel beslissingsmacht we aan automatische systemen zoals camera s geven. Eva Wiertz van de privacycommissie heeft eenzelfde raad: Het belangrijkste advies is om het gezond verstand te gebruiken. Je afvragen of het nodig is wat je filmt en wat je ermee wil bereiken. Vragen die je reflexmatig moet stellen. Andrew Snowball Onze privacy wordt bedreigd door koekjes en ander kwaad Het is allang geen geheim meer dat er extreem veel gegevens verzameld worden. Wie je bent, waar je bent, wat je doet: alles kan geregistreerd worden. De verspreiding van gegevens kan voordelig zijn, maar ook gevaarlijk. Wouter Goudeseune Er zijn twee kanalen waarlangs data kan verzameld worden: online en offline. Bart Baesens, professor beleidsinformatica, licht toe hoe gegevens online verzameld worden: Websites kunnen op drie manieren data verzamelen. Ten eerste kunnen er cookies geplaatst worden, kleine hoeveelheden data die in de browser worden opgeslagen. Wanneer de internetgebruiker later opnieuw op de site surft, wordt de opgeslagen data door de site opgevraagd. Cookies houden bij welke webpagina s bezocht worden, hoelang op welke pagina gebleven wordt. Een tweede manier is het gebruik van serverlogs. Servers slaan gegevens op zoals het IP-adres en de gebruikte browser. Ten derde zijn er javascripts, kleine programmaatjes op de site die gegevens bijhouden zoals het muisgedrag. Ook wanneer je niet online bent, kan er heel veel data verzameld worden. Professor Jos Dumortier, coördinator van de Onderzoekseenheid Recht en Informatica, geeft enkele voorbeelden. Als je op straat loopt, ben je je er vaak niet van bewust dat er bewakingscamera s kunnen hangen. Een ander voorbeeld is RFID, een draadloze technologie waarbij gegevens vanop afstand kunnen uitgewisseld worden. Tien jaar geleden kwam kledingfabrikant Benetton in opspraak omdat zijn kledij RFID-tags bevatte. Die tags waren geplaatst om de voorraad gemakkelijk te kunnen traceren, maar op die manier konden ook mensen met Benettonkledij getraceerd worden. Europese regulering poogt onze privacy te beschermen, maar volgens Baesens is dat niet eenvoudig: Door de continue technologische evolutie is het niet evident voor beleidsmakers om de privacy te garanderen via wetgeving. Het is belangrijk dat klanten geïnformeerd worden over welke data verzameld wordt en waarvoor die gebruikt wordt. De wetgeving mag wel wat strikter. Vicieuze cirkel Professor Dumortier zucht dat mensen niet privacybewust zijn. Vaak vragen websites of ze cookies mogen installeren. De meeste mensen gaan gewoon snel akkoord, zonder daar bewust over na te denken. Het is een vicieuze cirkel: er is geen vraag naar betere privacybescherming, dus hoeven bedrijven zich daar niet mee bezig te houden. De sleutel ligt bij mensen zelf. Het verzamelen van onze gegevens hoeft niet per se nadelig te zijn. Baesens ziet een aantal voordelen: Door gegevens te analyseren, kunnen bedrijven advertenties op maat maken. Dat helpt de klant om het bos door de bomen te zien. Een ander voorbeeld is de kredietcrisis van Die crisis werd veroorzaakt door wanbeheer van kredieten. Meer data over kredieten kan iedereen ten goede komen: de bank, die het risico op slechte kredieten kan verkleinen, en de spaarders, omdat hun bank veiliger is. De verspreiding van gegevens is niet onschuldig volgens Dumortier. Het gevolg is dat onze privacy verloren gaat, dat men inboet aan anonimiteit. De controle op de mensen verhoogt op die manier. Potentieel kan dat heel gevaarlijk zijn. Minder democratische regimes kunnen daar misbruik van maken. De overheid kan altijd gegevens eisen van bedrijven. Hier in West-Europa lijkt de kans op misbruik klein, maar de geschiedenis leert ons dat het snel Er is geen vraag naar betere privacybescherming, dus hoeven bedrijven zich daar niet mee bezig te houden Professor Jos Dumortier kan omslaan. Ik ben er trouwens niet volledig van overtuigd dat er nu geen problemen zijn. Op dit moment wordt alle internetverkeer twee jaar wettelijk bijgehouden. Dat gaat al heel ver, en doet denken aan een permanente bewaker die alles noteert wat je doet.

12 12 Veto Maandag 25 maart 2013 Onderzoek Wendy Morris stelt haar doctoraat in de kunsten voor De confrontatie met het verleden in een van de eerste kunstdoctoraten Kunstenares Wendy Morris stelde in het Hollands College in Leuven haar doctoraat Drawing on the past. Implicit:Explicit:Complicit voor. Aan de hand van films onderzoekt ze haar verleden en bevraagt ze haar eigen positie. Ze vertelde ook over de meerwaarde van een doctoraat in de kunsten. Eva Schalbroeck en Ernest De Clerck Morris vond de inspiratie voor haar kunstendoctoraat in haar eigen wortels. Ze ontdekte een typoscript van haar oudtante Agnes waarin die het relaas doet van Morris betovergrootouders. Die emigreerden in de negentiende eeuw naar Zuid-Afrika als missionarissen. Zij zouden daar het woord verspreiden, en het woord was God. Het verhaal van Morris voorouders loopt als een rode draad door haar werk. Aan de hand van tekeningen en animaties brengt ze een (re)constructie van het verleden tot leven. Nu heb ik het gevoel dat ik deel uitmaak van het verleden, vertelt ze. Morris neemt haar afkomst als uitgangspunt. Dat idee groeide uit haar aversie om nog langer kritiek te geven vanuit de veilige positie van de toeschouwer. Door te vertrekken vanuit zichzelf geeft ze die veiligheid op in ruil voor een meer persoonlijke en oprechte aanpak. De drie verschillende kortfilms die ontsproten aan de memoires van Agnes, zijn de getuigen van het proces van de verwerking van die verhalen. Een eerste film gaat over de verwantschap met de migrerende familieleden. Een tweede gaat over de herinnering aan plaatsen van herkomst. Tenslotte staat in de derde film de religieuze overtuiging van haar voorvaderen centraal. Morris, een overtuigd atheïst, groeide op in Zuid-Afrika omdat haar betovergrootouders door God naar daar gezonden waren. De reden van haar bestaan op die plaats staat dus haaks tegenover haar eigen overtuigingen. In die zin is de totstandkoming van Drawing on the past een proces van confrontatie geweest. Morris reflectie op het verleden doet vragen rijzen in verband met afkomst, herkomst, zingeving en religie. Die vragen brengen ons tot de kwestie van identiteit. Kunstdoctoraat Morris behoort tot de eersten die een doctoraat halen aan de LUCA School of Arts verbonden met de KU Leuven. De mogelijkheid om een doctoraat in de kunsten te halen bestaat nog niet lang, maar past wel binnen het academiseren (het aan onderzoek linken, red.) van de kunstrichtingen. Morris: Doordat we het kunstenaarschap combineren met onderzoek vallen we tussen beide domeinen. Voor de theoretische kunstopleidingen zijn we niet academisch genoeg en voor de kunstwereld zijn we dan net weer te geïnstitutionaliseerd. Door mijn doctoraatsopleiding heb ik wel geleerd om in die verschillende domeinen actief te zijn. Wat is de meerwaarde van zo'n doctoraat in de kunsten? Volgens Nu heb ik het gevoel dat ik deel uitmaak van het verleden Morris zet het aan tot reflectie. Dat vindt ze ook belangrijk in haar kunst. Morris: "Zo kan ik het creatieproces erbij betrekken, iets waar ik vroeger minder aandacht aan besteedde. Bij haar werk voegt ze postings, waarin ze haar gedachten tijdens het maken van haar films neerpende. De interactie tussen tekenen en schrijven voegt volgens haar een boeiende dimensie aan haar kunst toe. Bovendien geeft het ook haar eigen evolutie als kunstenaar weer. Op deze manier kan ik de toeschouwer ook meer sturen en wijzen op de verborgen metaforen in mijn werk. Persoonlijk vind ik dat informatie bijdraagt tot een rijkere ervaring van kunst. Dit heb ik zelf ervaren via mijn doctoraat en wil ik ook bereiken met de tentoonstellingen waar zowel mijn films als mijn geschreven stukken getoond worden. Meredith Geldof Leuvense sportexpertise in Saoedi-Arabië TopSportsLab, een spin-off bedrijf van de KU Leuven, biedt tot ver buiten de landsgrenzen sportexpertise aan professionele clubs. Hun technologie leert sporters op de juiste manier trainen. Simon Schreurs Het TopSportsLab is een spin-off van de KU Leuven. Dat is een bedrijf dat onderzoek van de universiteit omzet in concrete toepassingen. Het is een initiatief van professor Werner Helsen en physical coach Jan Van Winckel. Het werd in 2009 opgericht en is verbonden aan de Faculteit Bewegings- en Revalidatiewetenschappen. De focus ligt op prestatiemanagement binnen het professionele voetbal, steekt researchand-developementmanager Steven Probst van wal. De basis daarvoor bestaat uit twee grote pijlers: prestatieverbetering en blessurepreventie. Een eerste stap daarin is de speler onderwerpen aan een uitvoerige screening om tot een fysiek profiel en een individueel risicoprofiel te komen. Daarna worden de spelers gemonitord tijdens de trainingen met twee cruciale hulpmiddelen: een hartslagmeter en een gps-systeem. De hartslagmeter meet de cardiovasculaire belasting van een training, terwijl de gps ons effectief aangeeft wat de biomechanische belasting was voor de spelers in termen van sprints en richtingsveranderingen. De complementariteit van die twee zorgt ervoor dat we voor elke speler individueel zijn workload kunnen bepalen. Daarnaast bestuderen we op vlak van blessurepreventie de risicofactoren op blessures. Die zijn voor elke speler uniek. Wat wij doen is die factoren objectief meten en vooral de interactie ertussen bestuderen. Zodra we de actuele conditionele toestand van de speler en zijn risicofactoren kennen, kunnen we in kaart brengen waar en op welk moment een speler geblesseerd kan raken. Die informatie geven we aan de trainer en zijn staf die op basis van ons advies hun trainingen kunnen bijstellen, vult collega Stig Meylemans aan. Een trainer kan dankzij die gegevens ook zien of spelers effectief hebben uitgevoerd wat hij hen had opgedragen. Managing director Carlo Vandekerkhof zegt het lekker eenvoudig: Probeer een spits maar eens uit te leggen dat hij niet goed getraind heeft terwijl hij vijf goals gescoord heeft. Een rapport van ons bewijst het zwart op wit. Jonge snaken Probeer een spits maar eens uit te leggen dat hij niet goed getraind heeft terwijl hij vijf goals gescoord heeft Het is bekend dat individuele duursporters zoals triatleten gebruik maken van een hypermoderne begeleiding, maar bij teamsporten lijkt dat idee nog niet wijdverbreid. Probst beaamt: Voetbal heeft naar mijn mening inderdaad altijd wat achteropgehinkt op dat vlak. Maar zij moeten aan zodanig veel eisen voldoen om een goed voetballer te zijn. Balgevoel en tactisch inzicht bijvoorbeeld zijn eisen die het louter fysieke overstijgen. Meylemans: Veel clubs zijn wel aan een inhaalbeweging bezig. OHL, AZ Alkmaar en Twente zijn maar enkele van de clubs waar we mee samenwerken. Het gaat zelfs veel verder dan de Benelux. Zo werken we ook samen met de Seattle Sounders, het Zwitsere Servette Genève en zelfs met de jeugd van Al-Ahli FC uit Saudi- Arabië. Je kijkt er misschien van op maar Amerika heeft het hoog op met het kleine België en de KU Leuven in het bijzonder, vult een fiere Vandekerkhof aan. Vanwege die internationale banden hebben we de oorspronkelijke Nederlandse naam TopSport- Lab ook al verengelst tot TopSportsLab. Probst: En het beperkt zich niet tot voetbal. Initieel wel, maar al kort na de oprichting in 2009 zijn we gestart met de ondersteuning van onze nationale hockeyploegen op hun weg naar de Olympische Spelen van Londen. En kijk: de mannen die nog negende waren in Peking werden vijfde in Londen. Dat is uiteraard niet onze verdienste, maar het geeft wel voldoening om aan zo n succesvol project meegewerkt te mogen hebben. Vandekerkhof: Jonge onderzoekers als Steven en Stig kunnen inderdaad veel interessante ervaringen opdoen. TopSportsLab staat trouwens altijd open voor pas afgestudeerden die ervaring willen opdoen in de vorm van stages en thesisbegeleiding. Het doet me plezier te zien hoe deze jonge snaken (Probst en Meylemans, red.), opgeleid aan de KU Leuven, zo goed meedraaien bij TopSportsLab!

13 Maandag 25 maart 2013 Veto Cultuur 13 jonge kunstenaars exposeren op Ithaka Monumental Meer dan een tentoonstelling Ithaka, het jaarlijks beeldend kunstenfestival van studentenraad LOKO, staat deze keer in het teken van monumentaliteit. Vijftien jonge kunstenaars mogen tentoonstellen in de Ceragebouwen in de Muntstraat. Margot Hollevoet Het thema Monumental is heel erg gelinkt aan de locatie: twee van de drie gebouwen zijn erkend als monument, vertelt Katinka Vandevelde, de cultuurcoördinator van studentenraad LOKO. Het concept monumentaliteit is door de kunstenaars heel breed benaderd. Het menselijke, het minimale, het vergankelijke, het komt allemaal aan bod. Het is vaak herkenbaar, je kunt gemakkelijk verder stappen in het verhaal rond monumentaliteit. Ithaka trekt elk jaar in een leegstaand gebouw en tovert het om tot een kunstensite. Voor deze editie mogen ze de Vlaamse Leergangen, het Helleputtegebouw en het Hôtel d Eynatten in de Muntstraat gebruiken. We hadden ook nog een andere optie, maar die ruimtes waren minder gechikt als tentoonstellingsruimte. Nu hebben we veel aparte zalen, waardoor elk project tot zijn recht kan komen. De gebouwen zijn een inspiratiebron voor enkele van de kunstaars, waaronder fotografe Heleen Peeters. Mijn kunstproject is een foto die ik ontwikkel op de muur, met ontwikkelingsvloeistof, verduidelijkt Heleen. De hele ruimte is een donkere kamer. De foto is een beeld van de Vlaamse Leergangen, het enige van de drie gebouwen dat niet erkend is als monument. Als het licht weer aan gaat, verdwijnt ook de foto. Net zoals het gebouw binnenkort zal verdwijnen. Heel Vlaanderen Ithaka is al jaren een succesvol gegeven. Katinka: Er zijn weinig platformen in Vlaanderen waar beginnende kunstenaars terecht kunnen. Dat is ook de ontstaansreden van Ithaka. Het is ook een plek waar studenten en Leuvenaars in contact kunnen komen met hedendaagse kunst. De kunstenaars moeten niet noodzakelijk studenten uit Leuven zijn. We focussen op kwaliteit, daarom gaan we zoeken over heel Vlaanderen. Het is ook meer dan een tentoonstelling, vult Katinka aan. De kunstenaars krijgen een budget om hun kunst te kunnen maken en de mogelijkheid om met experts over hun toekomst als kunstenaar te praten. Dat vindt ook Heleen: Ithaka is een mooie gelegenheid om tentoon te stellen. Je krijgt niet vaak budget voor je materiaal, dus dat is mooi meegenomen. Het is een kans om gezien te worden. Daarnaast geven ze ook begeleiding over hoe het daarna verder kan. Fotograaf Dieter Daemen is al lang gefascineerd door monumentaliteit. Ik zou graag verder gaan als kunstfotograaf. Ithaka is dan een mooie manier om naar buiten te komen met je werk. Het monumentale thema is een groot aspect van wat ik tot nu toe gemaakt heb, dus was de stap tot inschrijven snel gezet. Wat ik nu tentoonstel zijn twee foto s die op een enorm groot formaat zijn gedrukt.ik ben eigenlijk zelf benieuwd hoe het er uit zal zien want dit is de eerste keer dat ik met een dergelijk formaat werk. Ithaka is meer dan kunst alleen. Er komt een namiddag live kunst, muziek rond omgekeerde monumentaliteit, Radio Scorpio komt een jazzavond organiseren, vertelt Katinka. Het zal een succes zijn als de bezoekers mee zijn in het verhaal van Ithaka en geïntrigeerd zijn door de tentoonstelling. Ithaka vindt plaats van 27 tot 30 maart in de Ceragebouwen in de Muntstraat. Meer informatie op ithaka21.be. Er zijn weinig platformen in Vlaanderen waar beginnende kunstenaars terecht kunnen Katinka Vandevelde, LOKO Cultuur Simon Leclercq Geen klachten over elegie van Wina In het kader van het Interfacultair Theaterfestival trachten tien theatergezelschappen hun publiek een onvergetelijke cultuuravond te bezorgen. Vorige week bracht Wina Elegie voor een panter, met een regie van Steven van Waeg. IFTf Pieter Rombouts We zitten in de Koelisse, waar een twaalftallig gezelschap het stadje Zeikheim tot leven brengt. De totaal ontredderde bevolking wacht er op de komst van oud-dorpsgenote Claire Zachanassian. Claire is miljardaire en het ex-lief van Alfred Schill, de aanstaande burgemeester van Zeikheim. De inwoners van het dorpje hopen dat Claire met een gulle gift het dorp kan herlanceren, want het beleeft donkere economische tijden. IJskoningin Claire gaat akkoord en biedt vijf miljoen, maar eist daarvoor de scalp van Alfred. Hij blijkt haar in een ver verleden bezwangerd te hebben zonder het vaderschap te erkennen. Een schande, maar lang niet genoeg om het doodvonnis uit te spreken over een vooraanstaand burger. Of toch? Ontroerd Het stuk is een klassieke weergave van moreel verval in functie van geld. Het dorp reageert gechoqueerd, maar het duurt niet lang alvorens eigenbelang het haalt van normen en waarden. Om de gerechtigheid, uit gewetensnood en alle idealen waar de inwoners van Zeikheim voor staan, krijgt Alfred Schill het doodvonnis. De twee uur durende elegie draait dus rond het mooie Vlaamse gezegde Voor geld danst den beer en telt meerdere leuke vondsten, vooral decorgewijs. De opdeling van verschillende locaties door niveauverschil werkt, het Je ziet de angst bij Schill groeien als iedereen plots gele schoenen draagt. saxofoonspel van Rory het meest intrigerende personage van het stuk is telkens een rustpunt en de prestatie van ijskoningin Zachanassian houdt ons geboeid tot het doek valt. Deze recensie bevat dan ook weinig klachten over de klaagzang. De dialogen zijn naar voren gericht en slechts een enkeling struikelt over haar woorden, mogelijk te wijten aan de stress van de openingsavond. De timing is niet altijd perfect, maar naar het einde toe raak ik toch ontroerd door de gebeurtenissen. Je ziet de angst bij Schill groeien als iedereen plots gele schoenen draagt. Niet lang geleden had niemand geld om nieuwe schoenen te kopen, maar ze doen het op krediet: het is wachten tot de kop van Schill rolt. De scène waarin hij met zijn familie in een geïmproviseerde wagen zit, gevolgd door een ontmoeting tussen Alfred en zijn oude liefde, is het hoogtepunt van de opvoering. Hoed af ook voor butler Boby, die geen seconde uit zijn rol viel. Het stuk is niet beklijvend, maar mijn aandacht verslapte ook niet. Het was wel een beetje jammer dat het geluid soms te luid stond en het licht soms te snel aan ging. Als we echt muggenziften, kan ik nog een boompje opzetten over de attributen: een lege fles Pisang als cognac, dat wringt toch een beetje. Maar bakken kritiek verdient het gezelschap niet, integendeel. Wina brengt eerlijk amateurtoneel met spelers die het maximum uit zichzelf halen. Het einde leidde er wel toe dat ik niet zo opgetogen de zaal verliet. Maar zoals een van de hoofdrolspelers na afloop zwansde tegen haar vriendinnen: Het is wél een happy end! Ze krijgen geld! Alles is relatief.

14 14 Veto Maandag 25 maart 2013 Cultuur Afrika FilmFestival Joie de vivre in Kinshasa Kids Op donderdag 28 maart gaat in Leuven de film Kinshasa Kids van Belgisch regisseur Marc-Henri Wajnberg in première als onderdeel van het Afrika Filmfestival. De film vertelt het verhaal van straatkinderen in Kinshasa die zijn weggejaagd nadat ze werden beschuldigd van hekserij. Door middel van muziek proberen ze alsnog iets van hun leven te maken. Charlotte Vekemans Waar hebt u de inspiratie voor de film gehaald? Marc-Henri Wajnberg: «Ik heb een vriend die manager is van een Congolese groep muzikanten. Zijn aanvraag voor een visum werd afgewezen hoewel er een tour gepland was in Europa en de Verenigde Staten. Omdat hij niet naar hier kon komen, trok ik maar naar daar. Ik ben naar Kinshasa gegaan om een film te maken over de muzikanten en de stad.» «Ik heb Kinshasa leren kennen als een indrukwekkende stad met een erg dichte bevolking, vervallen straten, elektriciteits- en waterpannes, geweld en erg veel armoede. Vooral de grote hoeveelheid straatkinderen trok mijn aandacht. Al die ellende stond in contrast met een geweldig gevoel voor humor, veel enthousiasme en veel muziek. Er heerst een joie de vivre. De mensen blijven hoopvol en ondernemen van alles om hun leven een positieve wending te geven.» «Na al die indrukken besefte ik dat mijn film zich niet mocht limiteren tot enkel de muziek. Dus ben ik een periode in Kinshasa gebleven, heb onder de zwarten geleefd en heb er met veel mensen gesproken uit verschillende lagen van de bevolking, onder meer met hoge functionarissen, straatkinderen, politieagenten, ga zo maar door. Ik heb er veel vrienden gemaakt. Het is dan een film geworden over de stad, de muziek en de kinderen.» De film vertoont een aantal gelijkenissen met een documentaire. Wajnberg: «Dat was ook mijn doel toen ik vertrok: ik wilde een documentaire maken. Eens ik in Kinshasa ben aangekomen heb ik zo veel verschillende verhalen gehoord dat ik meteen besefte dat ik die nooit allemaal kon verwerken in één documentaire. Verhalen over de overheid die haar werknemers niet meer kan uitbetalen, kinderen die uit huis werden gejaagd, het idee van hekserij dat nog steeds leeft onder de bevolking, hele families die door armoede uit elkaar worden gerukt. Uit al die verhalen heb ik één verhaal gepuurd dat al die elementen bevat. Ik wil de realiteit tonen maar doe dat door middel van fictie. Het resultaat is een mengvorm tussen film en documentaire.» Ellende als brandstof Speelt de muziek een belangrijke rol? Wajnberg: «De muziek speelt zeker een belangrijke rol, zowel in de film als in de realiteit in Kinshasa. Als mensen niets anders meer hebben, rest nog steeds de mogelijkheid om muziek te maken. Zeker in een tragische Het geloof in hekserij leeft nog steeds onder de bevolking situatie zoals in Congo, is het die situatie die de brandstof levert voor de teksten. De muziek doordringt alle lagen van de bevolking en past binnen elke levensfase. Ik heb de film gebouwd rond die muziek en natuurlijk rond de kinderen. Zij zijn overal te vinden in Kinshasa en zorgen voor de fil conducteur.» U regisseerde eerder al de film Just Friends, waar jazz de hoofdtoon voerde. Vanwaar de keuze om muziek een centrale plaats te geven in uw films? Wajnberg: «Bij Just Friends speelde de Bebop inderdaad een belangrijke rol maar het was zeker niet de muziek die centraal stond. Eerder de levensstijl die de muziek met zich meebracht. Ik heb de film bewust gesitueerd in de overgang tussen de jaren 50 en 60. Bebop gaf aan Jazz een grote vrijheid en er heerste in die periode een gevoel van opstandigheid. Men wilde zich afzetten tegen de vorige generatie.» «Het conflict tussen die twee generaties interesseerde me. De muzikanten ontwikkelden een eigen levensfilosofie en door middel van de muziek kan ik dat overbrengen in de film. De muziek geeft de tijdsgeest weer. Net zoals de Fado in Portugal een gevoel van melancholie kan overbrengen, brengt de Bebop het gevoel van opstandigheid over. Ook bij Kinshasa Kids is het de muziek die de tijdsgeest, de wil om door te gaan overbrengt.» Over en door straatkinderen Waar hebt u de kinderen uit de film gevonden? Wajnberg: «Zij zijn zelf allemaal straatkinderen. We hebben een casting gedaan in Kinshasa met straatkinderen. We hebben er dan diegenen uitgekozen die geïnteresseerd waren in film, die een beetje konden zingen en die samen een groep konden vormen. Dat moest ook wel omdat dat groepsgevoel erg belangrijk is in de film. Na de casting hebben we de groep samengebracht in één huis. Met behulp van een aantal onderwijzers legden we uit hoe film maken in zijn werk gaat. Door die intense samenwerking is er een heel hechte groep ontstaan.» Kinshasa Kids gaat op 28 maart in première in Kinepolis, om acht uur. Meer informatie op Charlotte Vekemans Iets te filosofisch bij de filosofen In het kader van het Interfacultair Theaterfestival trachten tien theatergezelschappen hun publiek een onvergetelijke cultuuravond te bezorgen. Toneelkring van dienst in de Verbeeckzaal van STUK was de Nieuw Filosofische Kring, NFK. IFTf Frank Pietermaat Stel je voor dat je zou weten wanneer je zou sterven. Zou je dat willen weten? In Het Ogenblik zijn de acteurs sterfleeftijden. Negentig, Veertien, elk weet de leeftijd waarop hij zal sterven. Mensen leggen zich erbij neer, behalve eentje. Hij rebelleert en wil zich tegen het systeem verzetten. Het systeem dat volgens anderen dan weer zekerheid geeft. Je bent je alleen bewust van je eigen leeftijd. Je geboorte- en sterfdatum zitten in een capsule. Die capsules worden bij je dood beheerd door de Kapsulaan, een beëdigd ambtenaar die de controle over het systeem bewaakt. Regels zijn er immers om nageleefd te worden. Valsspelen is not done. Toch besluit Vijftig om zich te verzetten. Bij het openen van de capsules op het einde van het verhaal merkt hij dat ze leeg zijn en helemaal geen informatie bevatten. Het systeem is een leugen. Ruis Het stuk, naar De Gedetermineerden van Elias Canetti, duurt ruwweg een klein uurtje. Dat hoefde niet langer want de zware kost die ons bij momenten voorgeschoteld werd, vergde heel wat hersenactiviteit, al maakte dat het zeker niet minder aangenaam. Toch waren sommige discussies wel zeer filosofisch gekruid. De Verbeeckzaal, die helemaal naar eigen keuze kan opgevuld worden, werd eerder sober ingericht. Een klein podium, wat oude huishoudtoestellen en een gitaar. Meer niet. De functie van het decor, creëren van ruis, bleef onduidelijk. Acteurs die Een klein podium, wat oude huishoudtoestellen en een gitaar. Meer niet elkaar in de achtergrond streelden ter afleiding leidde ons dan weer wel af. Die acteurs deden het zeker niet slecht. Op een nogal luid roepende hoofdrolspeler na, zette iedereen zijn personage op een aangename en zeer degelijke manier neer. Overigens respect voor de Kapsulaan. We krijgen hem enkel te zien tijdens video-interviews terwijl hij gedurende het hele stuk met een emmer op zijn hoofd rondloopt. Uit jeugdherinneringen weten we dat dat niet zo'n aangenaam gevoel is. Emmers Die emmers doen dienst als pauzemomenten tussen de verschillende scènes. Telkens een scène afloopt, krijgen de acteurs die niet spelen emmers op hun hoofd. Hoewel het stuk zo vaak onderbroken werd, mede omdat de zaal telkens donker werd en terug oplichtte, stoorde ons dat zeker niet. Tijdens een restaurantbezoek heb je ook rust nodig om het voorgaande even te verteren. Afsluiten deed men met een samenzang, Mad world, bekend uit de film Donnie Darko. Het zorgde voor een mooi einde voor een toneelstuk dat wij best konden smaken. Al mag het volgende keer misschien toch iets minder filosofisch zijn.

15 Maandag 25 maart 2013 Veto Cultuur CulKal De culturele kalender van Leuven voor april 12 APR Jools Holland and his Rythm & Blues Orchestra Het Depot 22 APR Depot Café: Sheran Foyer Het Depot APR Lenteconcert USO-LUK Sint- Pieterskerk 11 APR Spijtig Spijtig Spijtig Het Depot APR Gloria (In De Hoge) STUK Muziek Zowat alle muzikale groten der aarde passeerden al in het legendarische BBC-muziekprogramma van Jools Holland, maar zelf springt hij ook op een heerlijke manier om met het klavier. In afwachting van zijn nieuwe plaat komt hij zieltjes winnen voor zijn swingend pianowerk, begeleid door zijn legendarisch orkest uit de tijd dat R&B nog voor echte muziek stond. Ten slotte, om de laatste twijfelaars te overtuigen: het is vaker paasvakantie dan dat Jools Holland komt. I rest my case. Soms hoeft cultuur niet moeilijk te zijn, althans niet moeilijker dan een straffe groep, een frisse pint en een gezellige foyer. Een straffe groep? Een héél straffe groep, denk maar aan hun eerste hit On Your Side en de hele resem die volgde. Wees dus maar zeker dat Steven Bossuyt en zijn kompanen je zullen trakteren op de ideale soundtrack bij een heerlijke avond vol al dan niet onderbouwde toogpraat. Het weer lijkt het zelf nog niet te weten, maar de lente is al even aan de gang. Twee van de strafste ensembles van onze alma mater slaan daarom de handen in elkaar voor een lenteconcert en halen voor die gelegenheid de grote namen boven, van Tsjaikovski tot Brahms. Deze toppers worden dan ook nog eens gebracht op een locatie die hen alle eer aandoet, met name de prachtige Sint-Pieterskerk. Interesse? Voor maximum 6 euro trakteer je jezelf op een avond muzikale lentekriebels. Podium Wim Helsen, de ongekroonde koning van het absurdisme in Vlaanderen, treedt voor de derde keer uit zijn eigen universum vol cowboylaarsjes en pratende soepballetjes voor een nagelnieuwe zaalshow. Verwacht je dus maar aan een avond heerlijke ongerijmdheid, ten berde gebracht door een uitzonderlijk straffe performer op de grens tussen Teeuwen en Deprez. Arne Sierens, Compagnie Cecilia en een autowrak in een moeras. Kan het opzet van een theaterstuk nóg meer intrigeren? Nauwelijks, tenzij je er een straffe circusartieste aan toevoegt die deze nieuwe voorstelling een ultieme, fysieke twist meegeeft. Drie keer raden met wie Sierens voor dit stuk samenwerkt? Juist ja. Maak je dus op voor een avondje cultureel verantwoord zoeken, samen met vier zielen op weg naar niemand-weet-wat.. Film Lezersbrief KU Leuven: verkocht Rekening houdend met de economische toestand pleit KU Leuven niet voor meer, maar ook niet voor minder middelen. KU Leuven waardeert de financieringsinspanningen van de Vlaamse regering voor onderwijs en onderzoek. De KU Leuven reageert hiermee op de actie van Comac (jongerenbeweging van de PVDA) aan de faculteit geneeskunde. Comac stelt de groeiende privatisering van het hoger onderwijs in vraag en wijst de overheid als schuldige aan. Het is immers door de dalende openbare financiering, dat er naar privébedrijven wordt gekeken. Volgens de KU Leuven is er echter geen vuiltje aan de lucht. Laat me dit nu toch verbazen, en wel om verschillende redenen. Vooreerst heeft de KU Leuven het standpunt van Comac duidelijk niet begrepen. Comac stelt dat de overheid minstens 7% van het BBP aan onderwijs dient te spenderen, waarvan 2% naar hoger onderwijs, zoals het geval was in de jaren 80. Dit cijfer houdt wel degelijk rekening met de economische toestand aangezien het een percentage van het BBP is. Het BBP stijgt of daalt naargelang de economische toestand. Verder betekent het gelijk blijven van de middelen (wat de KU Leuven voorstelt) eigenlijk een daling. Sinds 1989 ligt de hoeveelheid geld dat naar onderwijs gaat vast in een gesloten enveloppe. Die enveloppe houdt geen rekening met de groeiende hoeveelheid studenten en wordt vaker dan ons lief is onder-geïndexeerd. De KU Leuven is dus voorstander van een relatieve daling van de middelen voor onderwijs. Ten slotte nog dit: de overheid bespaart sinds 1989 consequent op uitgaven naar onderwijs. Dit heeft niets te maken met besparingsmaatregelen. We zitten immers niet sinds 1989 in een voortdurende economische crisis. Het geld dat aan onderwijs wordt besteed is een politieke keuze, het gaat om prioriteiten die je ongeacht de economische situatie kan stellen. De onderfinanciering van het onderwijs is niet zomaar een begrip dat in de lucht hangt. We voelen het zeer zeker. De laatste uitspattingen in verband met fraude omwille van publicatiedruk wijzen er nog maar eens op. Als uit een onderzoek van Eos blijkt dat 1 op 12 onderzoekers data manipuleert, dan kunnen we toch wel stellen dat er iets mis is, economische crisis of niet. Verder onderkennen de rectoren van de UA en de UGent ook het probleem van onderfinanciering. Er worden lessen geschrapt, proffen niet vervangen, gebouwen zijn vervallen, noem maar op. Rooskleurig is anders. De KU Leuven kijkt echter liever in de richting van de privé dan zich te bekommeren om overheidsfinanciering. En dat brengt volgens de universiteit geen enkel probleem met zich mee: De samenwerking met de bedrijfswereld (..) brengt geenszins de academische vrijheid in het gedrang, zoals Comac beweert. Ook hier zijn toch enkele bemerkingen te maken. Een sponsor of schenker geeft vrijwillig geld aan de universiteit en kan op elk mogelijk moment 15 beslissen dat het volgende jaar niet meer te doen. Als de universiteit zelf stelt: Zowel de KU Leuven (via het Leuvens Universiteitsfonds) als de titularis verbinden zich ertoe geprivilegieerde relaties te onderhouden met de sponsor/schenker, stellen wij ons toch de vraag hoe ver die geprivilegieerde relaties gaan. Je maakt je als universiteit hoe dan ook afhankelijk van een private geldschieter en wiens brood men eet, diens woord men spreekt.. Het gaat verder niet over kleine bedragen. Officieel is het minimumbedrag voor een leerstoel op naam euro (volgens het intern reglement van de KU Leuven, enkel beschikbaar voor studenten en personeel). In werkelijkheid lopen de bedragen soms op tot meer dan 1 miljoen euro. In de Campuskrant van 2003 verwijst de KU Leuven zelf expliciet naar het bedrag van euro, wat ergens tussen beide ligt. Verder kiest zo n geldschieter ook zelf waar hij of zij geld aan besteedt. De KU Leuven kan dan nog stellen onafhankelijkheid te bewaren binnen het onderzoek, het is de geldschieter die bepaalt wat wordt onderzocht. Dit is al een zware inperking van de gemeende objectiviteit van de universiteit. Verder heeft het ernstige gevolgen op richtingen of thema s die niet economisch nuttig zijn. Het is geen toeval dat de leerstoelen op naam zich voornamelijk aan de faculteit geneeskunde bevinden en quasi volledig ontbreken in de humane wetenschappen. Die laatste zijn immers veel minder interessant voor private geldschieters. Met een dalende overheidsfinanciering in het achterhoofd zorgt dit ervoor dat de humane wetenschappen dubbel verliezen. Dit brengt ons tot een volgend citaat van de KU Leuven. De universiteit ziet het als haar morele en maatschappelijke opdracht samen te werken met private geldschieters, en zich niet in een Ivoren Toren terug te trekken. Dat is wel helemaal de wereld op haar kop. Sinds wanneer is maatschappelijk belang gelijk aan economisch belang? Of sinds wanneer is maatschappelijk belang hetzelfde als het belang van diegenen met het meeste geld? Uit je ivoren toren komen betekent onderzoek en onderwijs verrichten voor 99% van de bevolking en niet voor enkelen. Bovenstaand voorbeeld met betrekking tot de humane wetenschappen toont het tegendeel mooi aan. Is het in het maatschappelijk belang om Humane wetenschappen te laten verdwijnen? Absoluut niet! Maar als we de financiering van het onderwijs en onderzoek overlaten aan privé-initiatief is dit wel wat ons te wachten staat. De KU Leuven wil naar een Amerikaans onderwijssysteem, waar minder publiek wordt geïnvesteerd, maar des te meer privaat. Qua toegankelijkheid van het onderwijs dienen we echter aan de VS geen voorbeeld te nemen. Voor een echt toegankelijk onderwijs, ver weg van die ivoren toren, hebben we voldoende openbare middelen nodig. Daarom verdedigt Comac de eis van een openbare financiering van het onderwijs naar 7% van het BBP. Line De Witte verantwoordelijke voor onderwijsthema s bij Comac (jongerenbeweging PVDA) 2 APR Sneak Preview Cinema ZED Een sprong zonder zwembandjes in de fantastische vijver die film heet. Zo kun je dit initiatief van Cinema ZED beschrijven. Op tijd en stond zijn cinefielen er namelijk welkom om kennis te maken met films die nog in de zalen moeten komen. Welke prent er dit keer aan de beurt is, weet vooralsnog niemand, maar een film die in een rijtje moet passen met o.a. The Invader, Zero Dark Thirty en Blue Valentine én daarbij ook nog eens het fijnproeverspubliek van Cinema ZED wil bekoren, moet wel van héél goede huize zijn. (jvl) Opgelet. Vanwege de paasvakantie is er geen redactievergadering op vrijdag 29 maart. Gegadigden zijn weer hartelijk welkom vanaf 5 april.

16 16 Veto Maandag 25 maart 2013 Aankondiging LOKO-mandaten GEZOCHT: STUDENTEN DIE IETS MEER WILLEN (advertentie) Ken je LOKO al? LOKO is een Leuvense studentenkoepel met als missie om studeren in Leuven voor alle studenten zo goed, aangenaam en kwaliteitsvol mogelijk te laten verlopen. Als studentenraad zorgt ze ervoor dat de belangen van alle studenten steeds verdedigd worden en dat elke student, ongeacht afkomst, financiële situatie of functiebeperking van hetzelfde, kwaliteitsvol onderwijs kan genieten. Als organisatie verzorgt ze activiteiten met een culturele, sportieve, internationale of gewoonweg ontspannende inslag. Mogelijk heb je al gehoord van LOKOmotion, de 24 Urenloop, de Studentenmarathon, Ithaka, het Interfacultair Theaterfestival of de Think Abroad Month? Om het nog een beetje ingewikkelder te maken, krijgt LOKO vanaf volgend jaar een zusterorganisatie: de Studentenraad KU Leuven. Hierin zullen de bevoegdheden zitten die álle studenten van de KU Leuven aanbelangen, dus ook diegenen die aan de KU Leuven studeren in Kortrijk, Mechelen, Antwerpen, en ga zo maar voort. LOKO houdt zich vanaf dan alleen nog bezig met specifiek Leuvense materie. Organisaties zoals LOKO en de Studentenraad KU Leuven draaien bijna volledig op vrijwilligers. Dat zijn mensen met een passie. Studenten die een probleem zien en dat willen veranderen; studenten die activiteiten willen organiseren voor een breed publiek; maar ook studenten die nieuwe dingen willen leren, ervaringen opdoen en nieuwe mensen leren kennen. Kortom: studenten die iets meer willen. Voor volgend academiejaar zijn we op zoek naar een nieuwe lichting studenten die zich willen engageren om studentenvertegenwoordiger of vrijwilliger te worden. HOE BEGIN JE DAARAAN? Het begint allemaal met een eenvoudig gesprek. Je stuurt een mailtje of komt eens langs op LOKO Centraal, en dan zullen huidige mandatarissen je uitgebreid kunnen uitleggen wat er precies verwacht wordt en wat je er terug van mag verwachten. Je kan ook naar één van de info-avonden komen die na de paasvakantie plaatsvinden, of je kan eens rondkijken op de website Vanaf april staat die helemaal in het teken van nieuwe studenten die iets meer willen doen met hun studententijd. Hieronder volgt alvast een korte opsomming van wat je allemaal zoal kan doen. Zit er iets tussen dat je interesseert? Of wil je eerder vrijblijvend wat informatie opvragen? Kom dan zeker eens langs op LOKO ( s-meiersstraat 5), laat een bericht achter op onze Facebookpagina ( KOLeuven), kom naar één van de infodagen of hou de website ( in het oog. Daar zal nog heel wat informatie op verschijnen om je op weg te helpen in dit nieuwe avontuur. ONDERWIJS In de Studentenraad KU Leuven zetelen de onderwijsmandatarissen. Deze studentenvertegenwoordigers werken mee aan het onderwijsbeleid van de KU Leuven. Ze gaan op zoek naar de mening van de student en denken na over wat er allemaal beter kan. Bovendien zorgen zij dat er geen beslissingen genomen worden die de studenten niet ten goede komen. Ze zetelen in bestuursorganen en raden zoals de Onderwijsraad (het adviesorgaan over alle onderwijsgerelateerde zaken aan onze universiteit) en de Academische Raad (waarin beslissingen worden genomen over onderwijs-, onderzoek- en studentenbeleid). Maar ook op vlak van ICT (zoals Toledo, je examenrooster en resultaten, de computerklassen ) zijn er studenten die zich rechtstreeks inzetten om problemen zo snel mogelijk op te lossen. ONDERSTEUNING EN COÖRDINATIE Al deze afdelingen en fracties worden binnen LOKO ondersteund door de dienst communicatie en de dienst algemeen beheer. Zij zorgen ervoor dat de buitenwereld een beetje op de hoogte blijft van wat er allemaal gaande is, en dat de financiën steeds correct bijgehouden worden. Ook bij de Studentenraad zijn er parallelle structuren. Ben je dus geïnteresseerd in PR, reclame en communicatie, of net in cijfers en financiën van een leuke organisatie, dan kan je ook daar meewerken. LOKO CULTUUR, LOKO SPORT EN LOKO INTERNATIONAAL Op deze afdelingen zitten telkens een aantal studenten die zich specifiek bezig houden met het organiseren van activiteiten en het vertegenwoordigen van studenten in hun eigen deelgebied. LOKO Cultuur organiseert Ithaka, LOKatiOn en het IFTf, en zetelt daarenboven in de Raad van Bestuur van Kunstencentrum STUK en in een aantal cultuurraden van Leuven en van de universiteit. LOKO Cultuur heeft als doel om zoveel mogelijk studenten te laten proeven van het rijke culturele leven in Leuven. Parallel loopt het bij LOKO Sport. Daar houden ze zich onder meer bezig met activiteiten zoals de 24 Urenloop, de Studentenmarathon, de InterFacultaire Beker, het Afsluitend Studententornooi en de Erasmuscup. Daarenboven heeft ze een uitleendienst op haar locatie in het Universitair Sportcentrum. Bij LOKO Sport streven ze ernaar dat er voldoende kwaliteitsvolle infrastructuur is om aan sport te doen en dat zoveel mogelijk studenten hun luie zetel eens uitkomen. LOKO Internationaal richt zich zowel op Vlaamse als op buitenlandse studenten. Ze vangt problemen op over Erasmus, over beurzen, over samenleven en over diversiteit in de studentenpopulatie. Ze luistert zowel naar de verzuchtingen en ervaringen van inkomende als van vertrekkende studenten en probeert om de verschillende groepen in Leuven met elkaar te laten integreren en samenleven. Dat doet ze onder meer met campagnes als de Think Abroad Month en de Language Campaign en activiteiten waar zowel internationale als lokale studenten heel erg welkom op zijn. SOCIAAL Een aantal leden van de Studentenraad KU Leuven houden zich ook bezig met sociale materie. Het diversiteitsbeleid van de universiteit of de werking van de verschillende studentenvoorzieningen op de Vlaamse universiteitscampussen, wordt opgevolgd en bijgestuurd door studenten. In Leuven zelf is het echter LOKO die zich voornamelijk bezig houdt met de sociale aspecten van het studeren en leven in deze stad. Dat doet ze dan zowel voor universiteits- als hogeschoolstudenten. De werkgroepen rond mobiliteit, voeding, diversiteit, sociale en medische dienstverlening, studentenwerking en huisvesting discussiëren, brainstormen en gaan op zoek naar al wat er beter kan in die velden. De mandatarissen in de Raad voor Studentenvoorzieningen gaan dan het debat aan met de universiteit omtrent die zaken en vechten steeds weer voor een democratische onderwijsinstelling waar de belangen van elke student verdedigd worden. De fractie sociaal richt zich ook sterk naar de stad. Mobiliteit, studentenbeleid en diversiteit in Leuven, dat zijn bevoegdheden waar telkens weer de discussie met de schepenen en de burgemeester wordt aangegaan. Ook binnen organisaties als Acco, Alma en Velo zetelen studenten van LOKO.

17 Maandag 25 maart 2013 Veto 17

18 18 Veto Maandag 25 maart A1 = alleen Alma 1 A3 = alleen Alma 3 A2 = alleen Alma 2 ALMAMENU van de week april 2013 maandag Boomstammetje met fine champsaus en vers witloof 4.60 Gemarineerde kipfilet met savooikool en jacked potatoe 5.20 Koninginnenhapje 4.00 Nasirolletjes met gebakken paprikasnippers en tagliatelli 5.20 Braadworst met prei in room A1+A Steak met groenten en saus A1+A Spaghetti bolognaise groot A2+A Spaghetti bolognaise veggie groot A Spaghetti bolognaise klein A dinsdag = vegetarisch Gentse waterzooi met aardappelkrieltjes 5.20 Italiaanse stoverij 5.20 Moussaka met Griekse sla en aardappelschijfjes 4.00 Loop eens langs bij De Kringwinkel SPIT Je vindt er meubels, kleding, fietsen, huisraad, boeken, platen, cd s en allerhande snuisterijen! Ijzermolenstraat 10-12, Heverlee Open: ma-vr: 10-18u zat: 10-17u zondag gesloten tel. 016/ (advertentie) Spaghetti bolognaise groot A1+A Stoofvlees op z n Vlaams A1+A Steak met groenten en saus A Kippenlapje met groenten en saus A Koninginnenhapje A Pollakhaasje blanke botersaus worteltjes A woensdag Varkensgebraad met zoetzure chilisaus, wokgroenten en rijst 5.20 Vleesballetjes in tomatensaus en slaatje 3.00 Witloofgratin /2 kip met saus en garnituur (enkel avondmenu) A Kippenlapje met groenten en saus A Koninginnenhapje A1+A Quornburger met bloemkoolgratin A1+A Stoofvlees op z n Vlaams A Spaghetti bolognaise groot A Steak met groenten A donderdag Gevulde paprika met Provençaalse saus en wilde rijst 4.60 Kip met bruine van Corsendonck en bonen 5.20 Lamssteakburger met ratatouille 4.60 Penne met pesto en gemalen Parmesaanse kaas Stoofvlees op z n Vlaams A Koninginnenhapje A2+A Kippenlapje met groenten en saus A Koninginnenhapje A Spaghetti bolognaise groot A vrijdag Pangasiusfilet met bieslooksaus en juliennegroenten 5.60 Pitabroodje veggie gyros met dilledressing & tomatensalade 5.20 Vleeskroketten met broccolimix 3.00 Koninginnenhapje A1+A Stoofvlees op z n Vlaams A2+A Steak met groenten A De goedkoopste fuifzaal van Leuven! 355 per avond 250 tijdens het weekend Faculteitskringen en hogeschoolkringen aangesloten bij LOKO en OSR/ OKER krijgen een korting van 105 euro per fuif. Bij elke 4e fuif van een kring of vereniging binnen hetzelfde academiejaar is de huur van de zaal gratis. Voor reservaties of inlichtingen: 016/ of albatros@loko.be (advertentie) waarmee je van maandag tot vrijdag naar om het even welke voorstelling in Kinepolis kan gaan! Te koop in alle Almarestaurants! De actuele filminformatie vind je steeds op onze placemats of op de Kinepoliswebsite.

19 Maandag 25 maart 2013 Veto 19 Tobback bant nu ook rolstoelen uit straatbeeld App om Lieven Van Gils in Reyers Laat live te vervangen door een charismatisch stuk nat karton ongeziene hit in App Store Als rolstoelgebruikers te lui zijn om 200 meter te kruipen naar hun bestemming, dan gaan wij daar tegen optreden. De stad zal systematisch elke verkeerd geparkeerde rolstoel ophalen. Cynisch, maar dan zal de parking snel vol staan. Ook herrezen Maarschalk Foch heeft twijfels bij ondergrondse fietsparking LOKO veroordeelt in laatste videoboodschap mogelijke feiten van dierenmishandeling Colofon Veto s-meiersstraat Leuven Tel veto@veto.be Jaargang 39 - Nummer 19 Maandag 25 maart 2013 Veto is een uitgave van de Leuvense Overkoepelende Kringorganisatie. De standpunten verdedigd in Veto stemmen niet noodzakelijk overeen met de standpunten van LOKO. Hoofdredacteur: Jelle André Oosterlinck Mampaey Redactiesecretaris & V.U.: Margot Eddy Hagen Hollevoet s Meiersstraat Leuven Redactie: Jens Gitaar Man Cardinaels, Wouter Perkamentus Goudeseune, Philip Frans Biberkopf Gallasz, Sam Pieter Rombouts Rijnders, Pieter Jekke Cakke Hiele, Charlotte Jo Tollebeek Vekemans & Andrew Karl Pilkington Snowball Schrijvers: Cédric Prins Laurent Suttels, Eva Roger Federer Schalbroeck, Pieter Silvio Berlusconi Rombouts, Thomas Frank Vandenbrouck Cliquet, Ernest Dirk De Geest De Clerck, Korneel Kim Jong Un De Schamp, Simon boer Charel Mestdagh, Sien Ronny Vangeneugden Vanlommel, Wout Jurriaan De Cock De Cock, Nils Henry Walton Indiana Jones jr., PhD De Neubourg, Simon Batman Schreurs, Frank Geert Janssen Pietermaat, Jasper Rudy Verboven Van Loy & Pieter Louis Tobback Haeck Fotografen: Simon Darth Vader Leclercq, Meredith Abba Geldof, Karolien Tyrion Lannister Wilmots, Stephanie Michiel Hendrickx Verbeken & Michaël Robert Capa Vanderheyden Tekenaars: Simon Maarschalk Foch Englebert, Karolien Arnold Burms Favoreel & Jeroen Charismatisch stuk nat karton Baert Dtp: Jan Pedro Poublon Blykers, Jens Cardinaels & Margot Hollevoet Eindredactie: Thomas Cliquet, Jens Cardinaels, Gijs Van den Broeck & Margot Hollevoet IT: Joachim Varg Veum Beckers & Stef Heylen Publiciteit: Alfaset cvba - Pieter Rombouts info@alfasetleuven.be Drukkerij: Tuerlinckx (Molenstede) Oplage: exemplaren ISSN-nummer: Abonnementen Binnenland: 11 euro Overschrijvingen op rekeningnummer: Redactievergaderingen vinden iedere vrijdag plaats om 16 uur en staan open voor iedereen. Alle geïnteresseerden (tekst, foto, lay-out, wie wij graag als rector zien) zijn welkom op het redactieadres. Lezersbrieven kunnen tot vrijdag 14 uur, liefst mailsgewijs, ingezonden worden op het adres: veto@ veto.be. De redactie behoudt zich het recht reacties in te korten of op het internet te publiceren.

20 Navraag Toon Tellegen Als ik piano zou spelen, zou ik improviseren Met zijn ene hand schrijft hij dierenverhalen voor alle leeftijden, met de andere poëzie voor volwassenen. Toon Tellegen is de man die zijn volk leerde voorlezen, maar blijft daar zelf erg bescheiden bij. Charlotte Vekemans & Pieter Haeck Wanneer bent u eigenlijk begonnen met het schrijven van de dierenverhalen? Tellegen: «Ik ben ermee begonnen in De dierenverhalen waren eigenlijk voor mijn dochter. Ik vertelde ze aan haar en heb ze na een tijdje ook opgeschreven. Zonder haar waren er nooit dierenverhalen geweest. En omdat ik toen al gedichten publiceerde, heeft mijn uitgever ze gelezen en gezegd: "Nou, laten we daar een boekje van maken." Dat had ik niet gedacht.» Had u toen verwacht dat die verhalen mensen van verschillende leeftijden zouden aanspreken? Tellegen: «Neen, dat wist ik niet. Ik denk nooit aan een lezer als ik schrijf. Als ik de verhalen bedenk, denk ik alleen aan de dieren. Ik probeer me in die dieren te verplaatsen, zit in hun gedachten en bekijk alles vanuit hun standpunt. Dan denk ik aan de tor. Wat kan een tor zo al kopen in de winkel van de sprinkhaan? Wat kan die beleven? Of de olifant? Wat maakt die mee? Ik heb met die verhaaltjes niet echt een plan. Ik denk niet na over luchtige of zware onderwerpen. Ik ga gewoon zitten en bedenk wat de dieren nu weer eens kunnen beleven. En dan schrijf ik maar een eind weg en hoop dat het goed is.» Dus als u in de Genezing van de krekel een depressie beschrijft, is dat niet volgens een bepaald plan of een eigen ervaring? Tellegen: «Dat is gelukkig niet uit persoonlijke ervaring, noch uit mijn ervaring als arts. Als ik moet schrijven over een somber gevoel, dan beschrijf ik dat gewoon en ga ik daar wat op improviseren en variëren. Hetzelfde voor hoe hij er uiteindelijk vanaf hoopt te komen, zonder al te alternatieve kunstgrepen. Zo doe ik het eigenlijk altijd. Als ik piano zou spelen, dan zouden dat ook improvisaties zijn. Er zit niet echt een plan achter. Het gebeurt gewoon.» Toch maakt u met uzelf enkele afspraken als u begint te schrijven aan die dierenverhalen, zei u ooit. Tellegen: «Dat klopt. Ooit vertelde ik de verhalen dus aan mijn dochter, zonder ze op te schrijven. En toen ik ze begon op te schrijven, dacht ik: Ik kan niet zomaar wat opschrijven, ik moet mezelf regels opleggen. Zo moeten de dieren even groot zijn, een regel die ik ook aan mijn illustratoren opleg. Van alle dieren is er ook maar één exemplaar. En ze kunnen ook niet dood gaan. De dood en de erotiek: twee onderwerpen die ik vermijd. Verder leg ik me ook een aantal regels op om mezelf te dwingen die verhalen te schrijven. Eéntje per dag bijvoorbeeld. «En ook de vorm is natuurlijk een vast gegeven. Niet langer dan anderhalve pagina, want de verhaaltjes zijn gegroeid uit het voorlezen. En je kunt natuurlijk geen uur gaan zitten voorlezen. Je leest een paar minuutjes. Dan kun je eventueel nog een tweede verhaaltje voorlezen. En daarna kun je zeggen: Kom, nog eentje! Dat is het toffe van voorlezen. Vindt u het erg dat u geassocieerd wordt met dierenverhalen, terwijl u ook veel volwassenenpoëzie schrijft? Tellegen: «Die gedichten zijn inderdaad wel eens jaloers op mijn dierenverhalen. Aan de gedichten besteed ik veel meer tijd, daar moet ik ook veel meer moeite voor doen, maar mensen associëren mij wel meer met de dierenverhalen. Eigenlijk schrijf ik ook alleen maar in de zomer aan die dierenverhalen, op vakantie in Frankrijk. Ik zou ze ook niet kunnen schrijven nu in de winter, dan heb ik daar helemaal geen zin in. Die poëzie probeer ik daarentegen het hele jaar door te schrijven. Kennen jullie De optocht, mijn nieuwste boek?» «Nog niet gelezen, neen? Wel, dat is iets heel anders dan de dierenverhalen. Ook anders dan andere poëzie, het is een heel lang gedicht van een zeventigtal bladzijden.» Hoe komt u tot zoiets? Tellegen: «Ja, dat is zo gegroeid. Ik heb er jaren over gedaan. Ik heb ooit een eerste klein fragment voorgelezen in Gent, samen met een pianist. En door de jaren heen heb ik dat steeds maar uitgebreid. Hier een klein stukje, daar een klein stukje. Tot ik dacht: Nou, dit is echt genoeg. Het gaat over een soort optocht naar de dood. Het is heel zwaar, helemaal niets voor kinderen. Zijn er nog zulke verhalenbundels die heel ver van de dierenverhalen afliggen? Tellegen: «Wel, ik zei al dat twee onderwerpen niet kunnen in de dierenverhalen: de dood en erotiek. Toen ik dan ook eens een verhalenbundel wou schrijven over iets wat heel erg van me af lag, dacht ik: Ik moet de liefde tussen twee vrouwen nemen. En dan nog liefst de liefde tussen twee oude vrouwen. Dat ligt niet alleen ver van de dierenverhalen, dat ligt ook heel ver van mezelf. Ik heb die in één keer geschreven, niet in een zomer. Ik ben er daarna nooit meer mee doorgegaan. Het had wel gekund, maar ik heb het nooit gedaan.» Verhaal Vreest u niet dat uw inspiratie voor uw dierenverhalen ooit opraakt? Tellegen: «Dat vrees je natuurlijk altijd. Twintig jaar geleden vreesde ik dat ook al. Maar dan denk ik altijd: Nou ja, wat moet ik anders doen? Zo denk ik nu dat ik niets ga doen, als ik deze zomer weer in Frankrijk ben. Maar dan ben ik er en dan ga ik het toch weer proberen, ga ik toch weer even overwegen of ik niets over de walvis kan schrijven bijvoorbeeld. Toch houdt het ooit op, natuurlijk. De dieren hebben al zo veel beleefd: verjaardagen, feestjes, theemomenten, sombere momenten Ik zeg wel eens tegen mijn uitgever dat hij moet nakijken of de dieren niet iets beleven dat ik al eerder schreef. U leest uw verhalen hier in Leuven voor met muziek van het Wisselend Toonkwartet op de achtergrond. Hoe komt zoiets tot stand? Tellegen: «Ik bemoei me helemaal niet met de muziek. Corry Van Binsbergen zoekt de verhaaltjes uit, maakt er muziek bij en ik lees ze voor. Ik bemoei me absoluut niet, ik doe gewoon wat zij zegt. Het enige wat ik van haar te horen krijg is wanneer ik moet beginnen met vertellen. Ik moet een cue krijgen. Verder moeit zij zich ook niet met mijn teksten. Zij zegt niet: je moet hier of daar een zin veranderen. Neen, we doen het al jaren zo, heel prettig. Ik vertrouw haar volledig, de muziek is heerlijk erbij.» Is de muziek een cruciaal element? Zou het anders zijn als ze er niet bij was? Tellegen: «Het zou zeker anders zijn. Ik heb er nu niet zoveel zin meer in, maar ik heb het vroeger zeker nog wel zonder muziek gedaan. Ook hier in Leuven, denk ik. Bestaat die boekhandel nog? De Kleine Johannes? Daar heb ik eens een avond voorgelezen, zonder muziek. Iedereen kreeg toen ook een pakje met beukennotensap, heel gezellig. Het probleem was wel dat er in de boekhandel veel esoterische literatuur lag, waar ik niet zoveel mee heb. Maar de eigenaar was wel heel aardig en enthousiast. Hij deed veel voor de dierenverhalen.» Andrew Snowball

ID 343 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok. Master eerste studiefase (hoofdinschrijving) Pedagogische Wetenschappen.

ID 343 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok. Master eerste studiefase (hoofdinschrijving) Pedagogische Wetenschappen. ID 33 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Master eerste studiefase (hoofdinschrijving) opleiding Pedagogische Wetenschappen optie: Land (bestemming) Aan welke universiteit/onderwijsinstelling

Nadere informatie

BRUSSEL t. Master in het tolken. Faculteit Letteren

BRUSSEL t. Master in het tolken. Faculteit Letteren BRUSSEL t Master in het tolken Faculteit Letteren Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit van België. Je kunt hier je studietraject verderzetten en verrijken, ook als je elders een

Nadere informatie

Toespraak Freya Saeys, actualiteitsdebat VP 13.05.2015

Toespraak Freya Saeys, actualiteitsdebat VP 13.05.2015 Toespraak Freya Saeys, actualiteitsdebat VP 13.05.2015 Collega s, Voorzitter, Armoede is moeilijk te bestrijden. Ook de collega s van de oppositie zullen dat moeten toegeven. Zo is mevrouw Lieten 5 jaar

Nadere informatie

Rapport alumni-enquête 2016 Vrije Universiteit Brussel

Rapport alumni-enquête 2016 Vrije Universiteit Brussel Rapport alumni-enquête 2016 Vrije Universiteit Brussel 1 Inleiding Naar aanleiding van het nieuwe kwaliteitszorgsysteem dat werd ingevoerd bij de opschorting van de opleidingsvisitaties, werd beslist om

Nadere informatie

Met wie moet je als erasmusstudent het eerst contact opnemen als je aankomt? Malin Alm, de erasmuscoördinator voor internationale rechtenstudenten.

Met wie moet je als erasmusstudent het eerst contact opnemen als je aankomt? Malin Alm, de erasmuscoördinator voor internationale rechtenstudenten. Erasmusbestemming: Uppsala, Zweden Academiejaar: 2014-2015 Één/twee semester(s) Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit het centrum)? Het universiteitsgebouw is in

Nadere informatie

Interview Han van der Maas

Interview Han van der Maas Interview Han van der Maas Voor mij is programmeren een essentiële tool, zoals hamer en spijkers voor een timmerman 272 Interview Hoe ben je zelf geïnteresseerd geraakt in programmeren? Pas op de universiteit,

Nadere informatie

1. Hoe schrijf ik mij als individu of als team in voor de Biketour?

1. Hoe schrijf ik mij als individu of als team in voor de Biketour? FAQ BIKETOUR 2015 1. Hoe schrijf ik mij als individu of als team in voor de Biketour? 2. Hoe kan ik mijn profielpagina delen met anderen? 3. Hoe kan ik mijn profielfoto wijzigen? 4. Hoe kan ik de naam

Nadere informatie

Erasmusbestemming: Stockholm... Academiejaar: 2013. - 2014. Één semester Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit

Erasmusbestemming: Stockholm... Academiejaar: 2013. - 2014. Één semester Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit Erasmusbestemming: Stockholm... Academiejaar: 2013. - 2014. Één semester Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit het centrum)? Er is éen grote campus voor alle universiteitsrichtingen

Nadere informatie

Inhoud. 1 Wil je wel leren? 2 Kun je wel leren? 3 Gebruik je hersenen! 4 Maak een plan! 5 Gebruik trucjes! 6 Maak fouten en stel vragen!

Inhoud. 1 Wil je wel leren? 2 Kun je wel leren? 3 Gebruik je hersenen! 4 Maak een plan! 5 Gebruik trucjes! 6 Maak fouten en stel vragen! 1 Wil je wel leren? Opdracht 1a Wat heb jij vanzelf geleerd? 7 Opdracht 1b Van externe naar interne motivatie 7 Opdracht 1c Wat willen jullie graag leren? 8 2 Kun je wel leren? Opdracht 2a Op wie lijk

Nadere informatie

1 Ben of word jij weleens gepest?

1 Ben of word jij weleens gepest? Onderzoeksresultaten TipHorstaandeMaas.nl Pesten Pesten is van alle generaties. Het kan bijna overal plaatsvinden en is daarom dichterbij dan mensen soms denken 8 1 Ben of word jij weleens gepest? 7 6

Nadere informatie

Breek taboe omtrent kansarme

Breek taboe omtrent kansarme ITINERA INSTITUTE FLASH Breek taboe omtrent kansarme versus kansrijke diploma s 03 07 2013 MENSEN WELVAART BESCHERMING De Europese leiders hebben een actieplan tegen jeugdwerkloosheid aangekondigd. Uiteraard

Nadere informatie

nee Ja, ook Engels gedeeld appartement

nee Ja, ook Engels gedeeld appartement ID 124 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Bachelor derde studiefase (hoofdinschrijving) opleiding Psychologie optie: Klinische- en Gezondheidspsychologie Land (bestemming) Spanje Aan welke

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Lisa Westerman Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Lisa Westerman... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Lisa,

Nadere informatie

Vormingsaanbod voor universiteiten en hogescholen 2014/2015

Vormingsaanbod voor universiteiten en hogescholen 2014/2015 Vormingsaanbod voor universiteiten en hogescholen 2014/2015 Inhoud 3 Vooraf 5 Een andere kijk op spijbelen 6 Over de diepere betekenis van kinderspel 7 Kinderen hebben zo hun kijk op quality time 8 Plan

Nadere informatie

Erasmusbestemming: Universiteit

Erasmusbestemming: Universiteit Erasmusbestemming: Rijsel Academiejaar:2006-2007 Één semester Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit het centrum)? De univ ligt vrij dicht bij het centrum, maar als

Nadere informatie

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou! Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw

Nadere informatie

Master in de meertalige communicatie

Master in de meertalige communicatie BRUSSEL t Master in de meertalige communicatie Faculteit Letteren Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit van België. Je kunt hier je studietraject verderzetten en verrijken, ook als

Nadere informatie

Vraag nr. 788 van 20 augustus 2013 van JOS DE MEYER

Vraag nr. 788 van 20 augustus 2013 van JOS DE MEYER VLAAMS PARLEMENT SCHRIFTELIJKE VRAGEN PASCAL SMET VLAAMS MINISTER VAN ONDERWIJS, JEUGD, GELIJKE KANSEN EN BRUSSEL Vraag nr. 788 van 20 augustus 2013 van JOS DE MEYER Erasmusprogramma Evaluatie Het Erasmusprogramma

Nadere informatie

HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN

HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN Gratis PDF Beschikbaar gesteld door vlewa.nl Geschreven door Bram van Leeuwen Versie 1.0 INTRODUCTIE Welkom bij deze gratis PDF! In dit PDF

Nadere informatie

Lucas 10:25-37 - Mag Jezus jouw naaste zijn?

Lucas 10:25-37 - Mag Jezus jouw naaste zijn? Lucas 10:25-37 - Mag Jezus jouw naaste zijn? Voor preeklezers: ik hoor graag als mijn preek ergens gelezen wordt. Neem dan even contact met mij op: hmveurink@gmail.com. Bij deze preek is geen powerpoint

Nadere informatie

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN Blijf kalm; Verzeker je ervan dat je de juiste persoon aan de lijn hebt; Zeg duidelijk wie je bent en wat je functie is; Leg uit waarom je belt; Geef duidelijke en nauwkeurige informatie en vertel hoe

Nadere informatie

Taal In welke taal worden de cursussen aangeboden? Frans. Waar en wanneer heb jij een taalcursus gevolgd? Ik heb geen taalcursus gevolgd.

Taal In welke taal worden de cursussen aangeboden? Frans. Waar en wanneer heb jij een taalcursus gevolgd? Ik heb geen taalcursus gevolgd. Erasmusbestemming: Toulouse, Frankrijk. Academiejaar: 2015 2016. Één semester Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit het centrum)? De universiteit is zeer centraal

Nadere informatie

Sportweetje. Het Katwijkse. sportieve toekomst! naar een. Nieuws, trends en tips voor een gezond en sportief verenigingsleven

Sportweetje. Het Katwijkse. sportieve toekomst! naar een. Nieuws, trends en tips voor een gezond en sportief verenigingsleven Het Katwijkse Sportweetje Nieuws, trends en tips voor een gezond en sportief verenigingsleven digitale nieuwsbrief voor het verenigingsleven editie 2015.1 klik en lees het artikel van uw interesse volg

Nadere informatie

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid 18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid Goed, gezond en gemotiveerd aan het werk tot je pensioen? Dat bereik je door kansen te pakken op het werk. Leer aan de hand van onderstaande punten hoe je

Nadere informatie

Meer succes met je website

Meer succes met je website Meer succes met je website Hoeveel geld heb jij geïnvesteerd in je website? Misschien wel honderden of duizenden euro s in de hoop nieuwe klanten te krijgen. Toch levert je website (bijna) niets op Herkenbaar?

Nadere informatie

STICKY STORY DE NIEUWE MANIER OM EEN ELEVATOR PITCH TE MAKEN DIE BLIJFT HANGEN

STICKY STORY DE NIEUWE MANIER OM EEN ELEVATOR PITCH TE MAKEN DIE BLIJFT HANGEN STICKY STORY DE NIEUWE MANIER OM EEN ELEVATOR PITCH TE MAKEN DIE BLIJFT HANGEN Je zelf presenteren We zijn allemaal wel eens druk geweest met het maken van een pitch, of soms zelfs meerdere om in verschillende

Nadere informatie

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst.

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Hallo, Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Dat is namelijk helemaal niet zo makkelijk. Veel studenten weten nog niet precies wat ze willen en hoe ze dat

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Johan Vosbergen Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Johan Vosbergen... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Johan,

Nadere informatie

Klinische- en Gezondheidspsychologie: Kinderen en adolescenten. iets ver maar was bij familie

Klinische- en Gezondheidspsychologie: Kinderen en adolescenten. iets ver maar was bij familie id 3 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Master eerste studiefase (hoofdinschrijving) opleiding Psychologie optie: Klinische- en Gezondheidspsychologie: Kinderen en adolescenten Land (bestemming)

Nadere informatie

Erasmusbestemming: University of Sheffield... Academiejaar: 2008-2009

Erasmusbestemming: University of Sheffield... Academiejaar: 2008-2009 Erasmusbestemming: University of Sheffield... Academiejaar: 2008-2009 Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit het centrum)? Sheffield is de derde grootste stad van

Nadere informatie

ID 214 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok. Bachelor derde studiefase (hoofdinschrijving) Schoolpsychologie

ID 214 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok. Bachelor derde studiefase (hoofdinschrijving) Schoolpsychologie ID 1 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Bachelor derde studiefase (hoofdinschrijving) opleiding Psychologie optie: Schoolpsychologie Land (bestemming) Nederland Aan welke universiteit/onderwijsinstelling

Nadere informatie

Deel het leven Johannes 4:1-30 & 39-42 7 december 2014 Thema 4: Gebroken relaties

Deel het leven Johannes 4:1-30 & 39-42 7 december 2014 Thema 4: Gebroken relaties Preek Gemeente van Christus, Het staat er een beetje verdwaald in dit hoofdstuk De opmerking dat ook Jezus doopte en leerlingen maakte. Het is een soort zwerfkei, je leest er ook snel overheen. Want daarna

Nadere informatie

Dat ze klaarstaat voor haar vrienden. Als ze samen is met haar vriendinnen, is er veel gein

Dat ze klaarstaat voor haar vrienden. Als ze samen is met haar vriendinnen, is er veel gein Oefening 5 Persoon 1: Annet Kok (moeder) Talent: Prestatiegericht Betrouwbaar Humoristisch Optimistisch Vasthoudend Concreet voorbeeld: Tijdens de hockeywedstrijden Dat ze klaarstaat voor haar vrienden

Nadere informatie

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang.

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang. Vanavond ga ik mijn man vertellen dat ik bij hem wegga. Na het eten vertel ik het hem. Ik heb veel tijd besteed aan het maken van deze laatste maaltijd. Met vlaflip toe. Ik hoop dat de klap niet te hard

Nadere informatie

Knabbel en Babbeltijd.

Knabbel en Babbeltijd. Knabbel en Babbeltijd. (zorg ervoor dat je deze papieren goed leest, uitprint en meeneemt naar de VBW) Het thema van deze VBW-week is Zeesterren. Het thema is de titel van de week (dus geen kreet of korte

Nadere informatie

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school. Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan

Nadere informatie

Zorg voor je carrière. Neem gerust contact op of maak een afspraak. Telefoon: (030) 602 94 25 of e-mail: zorg@matchcare.nl

Zorg voor je carrière. Neem gerust contact op of maak een afspraak. Telefoon: (030) 602 94 25 of e-mail: zorg@matchcare.nl Neem gerust contact op of maak een afspraak. Telefoon: (030) 602 94 25 of e-mail: zorg@matchcare.nl Hoe presenteer ik mijzelf? Wat wil ik? Zorg voor je carrière Door het dagelijkse contact met mijn coach

Nadere informatie

ID 370 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok

ID 370 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok ID 370 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Bachelor derde studiefase (hoofdinschrijving) opleiding Pedagogische Wetenschappen optie: Orthopedagogiek Land (bestemming) Spanje Aan welke universiteit/onderwijsinstelling

Nadere informatie

Wat was de prijs/maand om deze accommodatie te huren? 326 Hoe was de prijs/kwaliteit verhouding voor deze accommodatie?

Wat was de prijs/maand om deze accommodatie te huren? 326 Hoe was de prijs/kwaliteit verhouding voor deze accommodatie? VRAAG ANTWOORD Gewoon een nummer voor de administratie van de bevraging 55 Heb je een taaltest moeten afleggen voor je mocht starten met studeren aan de universiteit die je gekozen hebt? Nee Hoe zag de

Nadere informatie

De beste basis voor je toekomst

De beste basis voor je toekomst Visser t Hooft Lyceum Leiderdorp KANSRIJK EN UITDAGEND De beste basis voor je toekomst i 11gymnasium 11atheneum 11havo vhl.nl 11mavo (vmbo-t) Muzenlaan 155 q Op de open avond vond ik de school meteen leuk

Nadere informatie

Juridische medewerker

Juridische medewerker 28-11-2013 Sectorwerkstuk Juridische medewerker Temel, Elif HET ASSINK LYCEUM Inhoudsopgave Inhoud Inhoudsopgave... 1 Inleiding... 2 Hoeveel procent van de opleiding bestaat uit stage?... 6 o Begeleiding...

Nadere informatie

VLAAMS PARLEMENT HANDELINGEN COMMISSIEVERGADERING COMMISSIE VOOR ONDERWIJS, VORMING EN WETENSCHAPSBELEID

VLAAMS PARLEMENT HANDELINGEN COMMISSIEVERGADERING COMMISSIE VOOR ONDERWIJS, VORMING EN WETENSCHAPSBELEID C158 OND20 VLAAMS PARLEMENT Zitting 2000-2001 19 april 2001 HANDELINGEN COMMISSIEVERGADERING COMMISSIE VOOR ONDERWIJS, VORMING EN WETENSCHAPSBELEID Vraag om uitleg van de heer Dirk De Cock tot mevrouw

Nadere informatie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie Zaken voor mannen Verhalen van mannen met epilepsie Introductie Niet alle mannen vinden het prettig om over hun gezondheid te praten. Ieder mens is anders. Elke man met epilepsie ervaart zijn epilepsie

Nadere informatie

Fiche 4: Hoe verhoog je je interculturele competentie?

Fiche 4: Hoe verhoog je je interculturele competentie? Fiche 4: Hoe verhoog je je interculturele competentie? In deze fiche vind je instrumenten om de interculturele competenties van personeelsleden op te bouwen en te vergroten zodat het diversiteitsbeleid

Nadere informatie

LAAT JE BEDRIJF GROEIEN DOOR HET INZETTEN VAN JE NETWERK!

LAAT JE BEDRIJF GROEIEN DOOR HET INZETTEN VAN JE NETWERK! LAAT JE BEDRIJF GROEIEN DOOR HET INZETTEN VAN JE NETWERK! In dit E-book leer je hoe je door het inzetten van je eigen netwerk je bedrijf kan laten groeien. WAAROM DIT E-BOOK? Veel ondernemers beginnen

Nadere informatie

U schrijft ook dat wij Belgen bang zijn voor elkaar. Hoezo?

U schrijft ook dat wij Belgen bang zijn voor elkaar. Hoezo? Wablieft praat met Paul Verhaeghe De maatschappij maakt mensen ziek Materieel hebben we het nog nooit zo goed gehad. De meesten van ons hebben een inkomen, een dak boven ons hoofd Toch voelen veel mensen

Nadere informatie

Het leven zoals het is Rechtspraktijk, van CVO naar KHLeuven Klik hier voor meer informatie over Rechtspraktijk in het CVO Leuven-Landen

Het leven zoals het is Rechtspraktijk, van CVO naar KHLeuven Klik hier voor meer informatie over Rechtspraktijk in het CVO Leuven-Landen Het leven zoals het is Rechtspraktijk, van CVO naar KHLeuven Klik hier voor meer informatie over Rechtspraktijk in het CVO Leuven-Landen Ze zien dat wij over een ruimere juridische bagage beschikken dan

Nadere informatie

IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL

IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL I N T E R I E U R W Wonen op de Windrichtingen IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL Tekst: ANNEMIE WILLEMSE Foto s: JAN VERLINDE 22 TIJDLOOS TIJDLOOS 23 Na een zoektocht naar de ideale bouwgrond, gingen

Nadere informatie

Studieloopbaan en Loopbaanorientatie. Nieke Campagne Studenten Loopbaan Service Universiteit Leiden

Studieloopbaan en Loopbaanorientatie. Nieke Campagne Studenten Loopbaan Service Universiteit Leiden Studieloopbaan en Loopbaanorientatie Nieke Campagne Studenten Loopbaan Service Universiteit Leiden Programma - Wat kan er in de opleiding - Hoe kies je? - Loopbaan oriëntatie en Studieloopbaankeuzes, binnen

Nadere informatie

UITNODIGING. 1 Goedkeuring verslagen. 2 Goedkeuring agenda. 3 Strategische punten. 4 Operationele punten. 5 Update mandaten. 3.1 Prijsstijging Alma

UITNODIGING. 1 Goedkeuring verslagen. 2 Goedkeuring agenda. 3 Strategische punten. 4 Operationele punten. 5 Update mandaten. 3.1 Prijsstijging Alma LOKO WV STUDENTENBELEID VRIJDAG 2 OKTOBER AANSLUITEND BIJ AV LEUVEN UITNODIGING 1 Goedkeuring verslagen 2 Goedkeuring agenda 3 Strategische punten 3.1 Prijsstijging Alma 3.2 Living Campus project 4 Operationele

Nadere informatie

Specifieke leraren - opleiding economie

Specifieke leraren - opleiding economie COMBINEER MET BACHELOR / MASTER Specifieke leraren - opleiding economie Leuven Brussel Antwerpen Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit

Nadere informatie

ogen en oren open! Luister je wel?

ogen en oren open! Luister je wel? ogen en oren open! Luister je wel? 1 Verbale communicatie met jonge spelers Communiceren met jonge spelers is een vaardigheid die je van nature moet hebben. Je kunt het of je kunt het niet. Die uitspraak

Nadere informatie

Master in het vertalen

Master in het vertalen BRUSSEL t Master in het vertalen Faculteit Letteren Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit van België. Je kunt hier je studietraject verderzetten en verrijken, ook als je elders een

Nadere informatie

Hogescholen denken aan verhoging studiegeld

Hogescholen denken aan verhoging studiegeld De Morgen Hogescholen denken aan verhoging studiegeld Miljoen euro is het bedrag waar de hogescholen naar op zoek zijn. Oorzaak is het recordaantal inschrijvingen Nooit eerder studeerden er zo veel jongeren

Nadere informatie

Inleiding. Autisme & Communicatie in de sport

Inleiding. Autisme & Communicatie in de sport Sanne Gielen Inleiding Starten met een nieuwe sport is voor iedereen spannend; Hoe zal de training eruit zien? Zal de coach aardig zijn? Heb ik een klik met mijn teamgenoten? Kán ik het eigenlijk wel?

Nadere informatie

ACADEMIEJAAR LEREN OP SCHOOL ÉN OP DE WERKPLEK. Graduaat in Maatschappelijk werk.

ACADEMIEJAAR LEREN OP SCHOOL ÉN OP DE WERKPLEK. Graduaat in Maatschappelijk werk. ACADEMIEJAAR 2019-2020 OP SCHOOL ÉN OP DE WERKPLEK Graduaat in Maatschappelijk werk www.odisee.be Graduaat in Maatschappelijk werk Werk je graag met mensen, ook als ze kwetsbaar zijn? Wil je leren om ze

Nadere informatie

Interview met minister Joke Schauvliege

Interview met minister Joke Schauvliege Interview met minister Joke Schauvliege over de rol en de toekomst van etnisch-culturele federaties in Vlaanderen. Dertien etnisch-cultureel diverse federaties zijn erkend binnen het sociaalcultureel werk.

Nadere informatie

Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W

Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W 1 Naam student: Studentnummer: Datum: Naam leercoach: Inleiding Voor jou ligt het meetinstrument ondernemende houding. Met dit meetinstrument

Nadere informatie

> NASLAG WERKWINKEL LEERLINGEN IN DE SCHOOLRAAD Studiedag Leerlingen en school: partners in crime? 24-04-3013

> NASLAG WERKWINKEL LEERLINGEN IN DE SCHOOLRAAD Studiedag Leerlingen en school: partners in crime? 24-04-3013 > NASLAG WERKWINKEL LEERLINGEN IN DE SCHOOLRAAD Studiedag Leerlingen en school: partners in crime? 24-04-3013 Leerlingen uit het secundair onderwijs mogen vertegenwoordigd zijn als partner op de schoolraad.

Nadere informatie

E-CURSUS 1: WELKE WAARDEN ZIJN VAN WEZENLIJK BELANG VOOR JOU?

E-CURSUS 1: WELKE WAARDEN ZIJN VAN WEZENLIJK BELANG VOOR JOU? E-CURSUS 1: WELKE WAARDEN ZIJN VAN WEZENLIJK BELANG VOOR JOU? Thuis en op school heb je allerlei waarden meegekregen. Sommigen passen bij je, anderen misschien helemaal niet. Iedereen heeft waarden. Ken

Nadere informatie

ONDERNEMEN IS VOOR HELDEN

ONDERNEMEN IS VOOR HELDEN ONDERNEMEN IS VOOR HELDEN EXCLUSIEF PROGRAMMA OVERZICHT 2016 LEF IN ACTIE Ontdek waarom het zo moeilijk is je hart te volgen en heb het lef dit toch te doen! De achtergrond van het programma Jij weet dat

Nadere informatie

Specifieke lerarenopleiding economie

Specifieke lerarenopleiding economie Specifieke lerarenopleiding economie Leuven Brussel Antwerpen Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit van België. Je kunt hier je studietraject

Nadere informatie

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS)

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Stel dat dat (te grote wonder) gebeurt, ik betwijfel of dat zal gebeuren, maar stel je voor dat, wat zou je dan doen dat je nu niet doet? (p36)

Nadere informatie

Taal In welke taal worden de cursussen aangeboden?

Taal In welke taal worden de cursussen aangeboden? Erasmusbestemming: Zagreb Kroatië... Academiejaar: 2014. - 2015. Één/twee semester(s) Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit het centrum)? De rechtenfaculteit is centraal

Nadere informatie

Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen

Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen Competenties Sociaal en communicatief functioneren (P9) Initiatief (P10) Reflectie (P11) Afgelopen module heb je met een groepje gewerkt aan je project. In week 7

Nadere informatie

Werken in een andere sector of branche: iets voor u?

Werken in een andere sector of branche: iets voor u? Werken in een andere sector of branche: iets voor u? Uw hele loopbaan blijven werken in dezelfde sector of branche? Voor veel werknemers is het bijna vanzelfsprekend om te blijven werken in de sector of

Nadere informatie

Periode: CBT examens 15 april t/m 30 april 2014

Periode: CBT examens 15 april t/m 30 april 2014 Periode: CBT examens 15 april t/m 30 april 2014 1. Doet u dit examen voor de eerste keer of gaat het om een herexamen? Eerste keer 279 70% Herexamen 104 26% Niet beantwoord 16 4% Totaal 399 2. Als de voorlopige

Nadere informatie

Het event vindt plaats op ons departement, zodat u uw bedrijf in een gemoedelijke sfeer kunt voorstellen aan onze studenten.

Het event vindt plaats op ons departement, zodat u uw bedrijf in een gemoedelijke sfeer kunt voorstellen aan onze studenten. 24 februari 2011 Job- en stage-event Hogeschooll Gentt Departtementt Toegepastte Ingeniieurswettenschappen Woord vooraf Geachte heer, Geachte mevrouw, Met trots stellen wij van de studentenvereniging Hermes

Nadere informatie

Een land waar. mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps

Een land waar. mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps Een land waar mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps Lilian (48) vraagt haar zoontje om even een handje te komen geven. Dat doet hij en dan gaat hij weer lekker verder spelen. Wij nemen plaats aan

Nadere informatie

Congres VELOV Elementen voor de toespraak van Pascal Smet Vlaams minister van Onderwijs, Jeugd, Gelijke Kansen en Brussel Mechelen, 26 maart 2014

Congres VELOV Elementen voor de toespraak van Pascal Smet Vlaams minister van Onderwijs, Jeugd, Gelijke Kansen en Brussel Mechelen, 26 maart 2014 Congres VELOV Elementen voor de toespraak van Pascal Smet Vlaams minister van Onderwijs, Jeugd, Gelijke Kansen en Brussel Mechelen, 26 maart 2014 Nieuwe ontwikkelingen en impulsen op sociaal, cultureel,

Nadere informatie

Sociaal programma. aandacht voor elk lid

Sociaal programma. aandacht voor elk lid Sociaal programma aandacht voor elk lid De ZLTO is een vereniging, een club van en voor boeren en tuinders en hun families. Ooit ontstaan als een beweging van boeren die elkaar hielpen en samen activiteiten

Nadere informatie

Spiritueel dagboek. Met teksten en inzichten van MORYA zoals opgetekend door Geert Crevits

Spiritueel dagboek. Met teksten en inzichten van MORYA zoals opgetekend door Geert Crevits Spiritueel dagboek Met teksten en inzichten van MORYA zoals opgetekend door Geert Crevits Voorwoord: Een spiritueel dagboek 5 Waarom een spiritueel dagboek? 7 Om bewuster te leven en te handelen Aandachtspunten

Nadere informatie

Thema. Kernelementen. Oplossingsgericht taalgebruik Voorbeeld van communiceren 10 communicatie-tips

Thema. Kernelementen. Oplossingsgericht taalgebruik Voorbeeld van communiceren 10 communicatie-tips Thema Kernelementen Oplossingsgericht taalgebruik Voorbeeld van communiceren 10 communicatie-tips Tips voor de trainer: Doseer je informatie: less is more. Beoordeel wat je gymnasten doen, niet wie ze

Nadere informatie

Inge Test 07.05.2014

Inge Test 07.05.2014 Inge Test 07.05.2014 Inge Test / 07.05.2014 / Bemiddelbaarheid 2 Bemiddelbaarheidsscan Je hebt een scan gemaakt die in kaart brengt wat je kans op werk vergroot of verkleint. Verbeter je startpositie bij

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl.

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Chatten Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Colofon Een uitgave van Eenvoudig Communiceren

Nadere informatie

In het partijprogramma en de congresteksten van CD&V staat: Niets specifiek over diversiteit in het lerarenkorps.

In het partijprogramma en de congresteksten van CD&V staat: Niets specifiek over diversiteit in het lerarenkorps. Onze vraag: Meer dan 10 jaar na het EAD-decreet, komt er een uitvoeringsbesluit voor het onderwijs, zodat onderwijsinstellingen een personeelsbeleid met streefcijfers gaan voeren gericht op evenredige

Nadere informatie

id 727 Ik ben student in : Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok nee Nee

id 727 Ik ben student in : Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok nee Nee id 727 Ik ben student in : Leuven Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Bachelor derde studiefase (hoofdinschrijving) opleiding Pedagogische Wetenschappen optie: Onderwijs- en Opleidingskunde

Nadere informatie

Sprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig

Sprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig Grijp je Ambities Sprankelend Spraakmakend Verrassend Inspirerend Waanzinnig Je dromen verwezenlijken in 7 stappen. Grijp je ambities Brengt je dichterbij je ideaal Laat je talenten leven Helpt je het

Nadere informatie

Paul de Knop (53) is vanaf eind september de nieuwe rector van de VUB.

Paul de Knop (53) is vanaf eind september de nieuwe rector van de VUB. Paul De Knop wordt nieuwe rector van VUB Paul de Knop (53) is vanaf eind september de nieuwe rector van de VUB. Etterbeek - Professor Paul De Knop (53) heeft de rectorverkiezingen aan de Vrije Universiteit

Nadere informatie

Hoe word je leraar aardrijkskunde, biologie, chemie, fysica, informatica of wiskunde?

Hoe word je leraar aardrijkskunde, biologie, chemie, fysica, informatica of wiskunde? Hoe word je leraar aardrijkskunde, biologie, chemie, fysica, informatica of wiskunde? FACULTEIT WETENSCHAPPEN SLO natuurwetenschappen, SLO wiskunde wet.kuleuven.be/studenten/slo Kies ik voor aardrijkskunde,

Nadere informatie

Master in de journalistiek

Master in de journalistiek BRUSSEL t Master in de journalistiek Faculteit Sociale Wetenschappen Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit van België. Je kunt hier je studietraject verderzetten en verrijken, ook

Nadere informatie

INTRO LOES THIERRY MARK

INTRO LOES THIERRY MARK INZICHTEN INTRO In dit document staan acht inzichten die de resultaten zijn van het onderzoek dat drie studenten van de Hogeschool Utrecht hebben gedaan naar de leden van WattsNext. De inzichten zijn

Nadere informatie

Met wie moet je als erasmusstudent het eerst contact opnemen als je aankomt?

Met wie moet je als erasmusstudent het eerst contact opnemen als je aankomt? Erasmusbestemming: Universität Heidelberg Academiejaar: 2014. - 2015. Twee semesters Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit het centrum)? Tot de universiteit behoren

Nadere informatie

STELLING HET SOCIALE LEVEN VAN JONGEREN ER IS NIKS MIS MEE OM VEEL OVER HET IS NIET GEVAARLIJK OM JE JEZELF OP MSN TE ZETTEN.

STELLING HET SOCIALE LEVEN VAN JONGEREN ER IS NIKS MIS MEE OM VEEL OVER HET IS NIET GEVAARLIJK OM JE JEZELF OP MSN TE ZETTEN. HET IS NIET GEVAARLIJK OM JE EMAILADRES DOOR TE GEVEN. ER IS NIKS MIS MEE OM VEEL OVER JEZELF OP MSN TE ZETTEN. IK ZOU, NAAST MIJN NAAM OOK DE STRAAT WAAR IK WOON DOORGEVEN. DAT IS GEEN GEHEIM! IK VIND

Nadere informatie

2: vergaderen VASTE VOORZITTER EN NOTULIST

2: vergaderen VASTE VOORZITTER EN NOTULIST 2: vergaderen Als je lid bent van een studentenraad, vergader je vaak. Je hebt vergaderen met de studentenraad, maar ook vergaderingen met het College van Bestuur en de Ondernemingsraad (OR). Gemiddeld

Nadere informatie

Ik weet dat het soms best wel allemaal wat ingewikkeld kan lijken.

Ik weet dat het soms best wel allemaal wat ingewikkeld kan lijken. WELKOM Bedankt om dit gratis e-book te downloaden! J Ik weet dat het soms best wel allemaal wat ingewikkeld kan lijken. Als anderen vertellen over de hosting van hun website, en updates doen en backups

Nadere informatie

Werkbladen. Uitdaging! Wat betekent succes en geluk voor mij? Gaat voor jou geluk samen met succes? Of gaat het

Werkbladen. Uitdaging! Wat betekent succes en geluk voor mij? Gaat voor jou geluk samen met succes? Of gaat het Werkbladen Uitdaging! Gaat voor jou geluk samen met succes? Of gaat het één ten koste van het ander? Waar word jij gelukkig van? De uitdaging van deze tool is dat je je eigen antwoorden bepaalt. We raden

Nadere informatie

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen Hoofdstuk 2 Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen 48 Gangbare uitdrukkingen bij contact maken en onderhandelen De meeste zinnen die in dit overzicht staan, zijn formeel. U kunt deze

Nadere informatie

6.2.1 Dealen met afleiding onderweg

6.2.1 Dealen met afleiding onderweg Stap 6: Deel 2 6.2.1 Dealen met afleiding onderweg In het tweede deel van jullie experiment ga je verder met het ondernemen van ACTies die je met de anderen hebt afgesproken te doen. Daarnaast krijg je

Nadere informatie

Erasmusbestemming: Wenen Universiteit

Erasmusbestemming: Wenen Universiteit Erasmusbestemming: Wenen... Academiejaar: 2014. - 2015. Één/twee semester(s) Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit het centrum)? Het hoofdgebouw van de Universiteit

Nadere informatie

Samenvatting tevredenheidsmeting ouders

Samenvatting tevredenheidsmeting ouders Samenvatting tevredenheidsmeting ouders Hierbij ontvangt u van mij een samenvatting van de uitkomsten van de tevredenheidsmeting, die begin november is afgenomen. We hebben deze in het team en met de MR

Nadere informatie

Verkiezingsprogramma 2012-2013

Verkiezingsprogramma 2012-2013 Verkiezingsprogramma 2012-2013 UVASOCIAAL 5 mei 2012 UVASOCIAAL streeft naar keuzevrijheid, kwaliteit, gelijkheid en betrokkenheid, de belangrijkste voorwaarden voor een goede universiteit! Inleiding UVASOCIAAL

Nadere informatie

Omgaan met klachten volgens de BOOS-formule

Omgaan met klachten volgens de BOOS-formule Omgaan met klachten volgens de BOOS-formule Een klacht is een kans. Wanneer een klant de moeite neemt om zijn onvrede te laten blijken, biedt dat je de mogelijkheid de klant alsnog tevreden te stellen

Nadere informatie

foto s sina willmann haar mannetje

foto s sina willmann haar mannetje foto s sina willmann Sina Willmann staat haar mannetje De wereld van quadraces staat bij het brede publiek voornamelijk bekend als een echte mannenwereld. Er zijn echter ook dames die hun mannetje weten

Nadere informatie

Deze brochure schetst de onderwijsvisie van onze universiteit op hoofdlijnen. De doelen die horen bij die visie kunnen we alleen samen bereiken.

Deze brochure schetst de onderwijsvisie van onze universiteit op hoofdlijnen. De doelen die horen bij die visie kunnen we alleen samen bereiken. ONDERWIJSVISIE OP HO OFDLIJNEN Geachte collega s, 1 Deze brochure schetst de onderwijsvisie van onze universiteit op hoofdlijnen. De doelen die horen bij die visie kunnen we alleen samen bereiken. We

Nadere informatie

4 INZICHTEN. De vier inzichten in dit boekje zijn gebaseerd op de uitkomsten van het Trainer-Kind-Interactieonderzoek,

4 INZICHTEN. De vier inzichten in dit boekje zijn gebaseerd op de uitkomsten van het Trainer-Kind-Interactieonderzoek, 4 INZICHTEN De vier inzichten in dit boekje zijn gebaseerd op de uitkomsten van het Trainer-Kind-Interactieonderzoek, waarbij 37 trainers en coaches een seizoen lang intensief zijn gevolgd. Dit onderzoek

Nadere informatie

Vragen gesteld in het evaluatieformulier + Antwoorden

Vragen gesteld in het evaluatieformulier + Antwoorden Verslag Studenten Evaluatie Videoproject Door Tonny Mulder, a.b.mulder@uva.nl, 26 sept 213 De studenten van de opleidingen Biologie, Biomedische Wetenschappen en Psychobiologie krijgen in het 1 ste jaar

Nadere informatie

VOORBEREIDINGSJAAR HOGER ONDERWIJS VOOR ANDERSTALIGEN ERKEND TRAJECT NAAR WERK DOOR VDAB. boekhouden en informatica WWW.VOORBEREIDINGSJAAR.

VOORBEREIDINGSJAAR HOGER ONDERWIJS VOOR ANDERSTALIGEN ERKEND TRAJECT NAAR WERK DOOR VDAB. boekhouden en informatica WWW.VOORBEREIDINGSJAAR. ERKEND TRAJECT NAAR WERK DOOR VDAB VOORBEREIDINGSJAAR HOGER ONDERWIJS VOOR ANDERSTALIGEN boekhouden en informatica IN ÉÉN SCHOOLJAAR KLAAR OM TE STUDEREN IN HET NEDERLANDS WWW.VOORBEREIDINGSJAAR.BE Ik

Nadere informatie

De VrijBaan Vragenlijst (specifiek voor iemand die geen werk heeft)

De VrijBaan Vragenlijst (specifiek voor iemand die geen werk heeft) De VrijBaan Vragenlijst (specifiek voor iemand die geen werk heeft) Inleiding Veel mensen ervaren moeilijkheden om werk te vinden te behouden, of van baan / functie te veranderen. Beperkingen, bijvoorbeeld

Nadere informatie