Gemeente Den Haag. rv 144. Vaststelling Bomenverordening DSB/ RIS _ Den Haag, 28 juni 2005 Aan de gemeenteraad,

Transcriptie

1 rv 144 Dienst Stadsbeheer DSB/ RIS _ Gemeente Den Haag RIS129197_14-SEP-2005 Den Haag, 28 juni 2005 Aan de gemeenteraad, Vaststelling Bomenverordening In dit raadsvoorstel leggen wij u de vaststelling van de Bomenverordening 2005 ter besluitvorming voor. De wijziging van de Bomenverordening 1995 is noodzakelijk geworden door de inwerkingtreding van de wet Dualisering Gemeentebestuur. Gelijktijdig heeft een evaluatie van de verordening plaats gevonden. De gevolgen van de aanpassing van de Bomenverordening 1995 aan de dualisering en de aanbevelingen op grond van de evaluatie zijn vastgelegd in een gewijzigde verordening, de Bomenverordening Het doel van de nieuwe verordening is ten opzichte van de Bomenverordening 1995 ongewijzigd gebleven namelijk: het behoud en de duurzame instandhouding van het groen in het bijzonder de bomen in de gemeente Den Haag. De voorstellen tot wijziging van de Bomenverordening 1995 zijn besproken met aan de Adviesraad Monumentale Bomen, een adviesraad waarin vertegenwoordigd de Algemene Vereniging voor Natuurbescherming voor 's-gravenhage en omstreken, de Nederlandse Bomenstichting en de Adviesraad Duurzaamheid en Milieu. De Bomenverordening 2005 is getoetst aan de modelverordening van de VNG en is afgestemd op de doelstellingen en ambities van het nieuwe beleidsplan voor het Haagse groen Groen kleurt de stad Ten opzichte van de verordening 1995 kent de nieuwe Bomenverordening 2005 de volgende wijzigingen: - de bevoegdheden van de gemeenteraad zijn op grond van de uitwerking van de wet Dualisering Gemeentebestuur overgegaan op het college; - de adviesstatus van de Adviescommissie Duurzaamheid en Milieu (voorheen Milieuadviescommissie) is overgegaan naar de Adviesraad Monumentale Bomen (art. 3); - de mogelijkheid om in de vergunning of ontheffing het voorschrift op te nemen dat gedurende de termijn van beroep of bezwaar geen gebruik van de vergunning of ontheffing kan worden gemaakt is omgezet in het voorschrift dat gedurende de termijn van beroep of bezwaar geen gebruik van de vergunning kan worden gemaakt tenzij er zwaarwegende redenen zijn. (art 10); - de meldingsplicht voor bomen op achtererven van woningen is komen te vervallen (oud art.7); Dit artikel wordt vervangen door: voor bomen op achtererven van woningen niet groter dan 50 vierkante meter en niet zichtbaar vanaf openbaar toegankelijk gebied is de vrijstelling verruimd van 60 cm stamomtrek op 130 cm hoogte naar 90 cm stamomtrek op 130 cm hoogte. De ervaring is dat voor bomen die te groot worden voor een kleine stadstuin vrijwel altijd een vergunning wordt verstrekt (artikel 1b); - de afstemming met de wet- en regelgeving voor natuurbescherming is geactualiseerd (artikel 5 en artikel 8); - het begrip bosperceel en de relatie met de boswet is in een juridisch duidelijker perspectief geplaatst (artikel 4 en artikel 14); - het begrip herplant in relatie tot het Bomenfonds is in juridische zin verduidelijkt (artikel 11); - de afstand tot de erfgrenslijn voor hagen en heesters is veranderd van 50 cm naar nihil waardoor zich, naar verwachting, minder geschillen tussen buren zullen voordoen (artikel 11); - bij de meetwijze van een boom is de stamdoorsnede vervangen door de stamomtrek; - de maatregelen voor bestrijding van iepziekte zijn geïntegreerd in artikel 12, Bestrijding van boomziekten. Toelichting Bomenverordening 2005 Artikel 1 Begripsomschrijvingen a. Houtopstand. Het kernbegrip van deze verordening, waarop het kapverbod en de Vergunningplicht van toepassing zijn. Door dit begrip consequent centraal te stellen wordt duidelijk dat de bescher-ming betrekking heeft op meer dan bomen alleen. Indien een kapvergunning voor een bosje, bosplantsoen of andere grotere eenheid van bomen en struiken wordt aangevraagd, dient wel exact vermeld te worden om hoeveel kapvergunningplichtige bomen het gaat in de zin van hierna onder b. genoemde boom Raadsvoorstellen

2 Hakhout. Eén of meer bomen of boomvormers, die na te zijn geveld, opnieuw op de stronk uitlopen. Houtwal. Lijnvormige bosaanplant hoofdzakelijk bestaande uit inheemse heesters, struiken en boomvormers. b. Boom. Afbakening van het begrip boom is vooral van belang in verband met het aangeven van de ondergrens van de juridische bescherming. De minimale maat is 30 centimeter stamomtrek (dat is ongeveer 10 centimeter dwarsdoorsnede). Voor bomen op achtererven van woningen, die niet zichtbaar zijn vanaf openbaar toegankelijk gebied, geldt een omtrekmaat van 90 centimeter (dwarsdoorsnede van ca. 30 centimeter. Met zichtbaar vanaf openbaar toegankelijk gebied is bedoeld dat de boom als boom wordt beleefd. Met vanaf openbaar toegankelijk gebied, is niet alleen de openbare weg of gemeentelijke eigen grond bedoeld, maar alle terreinen die voor een ieder vrij toegankelijk zijn. Door de minimale omtrek en de meerstammigheid zijn zeer oude struiken ook juridisch beschermd. Beeldbepalende heesters of klimplanten, alsook pasgeplante herdenkings- of toekomstbomen, die niet de minimale doorsnede hebben, kunnen opgenomen zijn of worden in de lijst met monumentale bomen. Zie verder artikel 2. d. Dunning. Het moet gaan dus om onderhoudsvellingen die bedoeld is om de overblijvende houtopstand beter te laten groeien. Elke andere intentie bij een onderhoudsvelling is geen dunning in juridische zin. Zie artikel 4 lid 3 sub a. Van dunning kan enkel sprake zijn indien het om duidelijke bospercelen gaat. De definitie sluit aan bij artikel 5 lid 2 van de Boswet. Voor alle rijbeplantingen, bosplantsoenen, overhoeken met bomen, houtsingels, enz., valt de beheerdersdunning nie t onder het juridische begrip dunning en dus is daarvoor gewoon een kapvergunning vereist. f. Eigenaar. Een eigendomsrecht of zakelijk recht (dat zijn rechten van opstal, erfpacht, pacht, erfdienstbaarheid of vruchtgebruik kunnen uitsluitend bestaan middels een notariële akte en inschrijving daarvan in het Kadaster. h. Herplantwaarde. De bepaling van de monetaire waarde van houtopstand is een vak apart, dat door leden van de Nederlandse Vereniging van Taxateurs van Bomen al meer dan 30 jaar wordt beoefend. Jaarlijks worden op basis van de CBS-indexcijfers en gemiddelde boomkwekerijprijzen de algemene taxatie - richtlijnen bijgesteld. Zie verder bijv. artikel 8 lid 4 van deze verordening. i. Bomenfonds. Uitsluitend dus voor herplant van houtopstand, niet voor andere doeleinden. Nader gedefinieerd in artikel 11 van deze verordening. j. Boomziekte. Dit wordt geregeld in artikel 12 van deze verordening. n. Vellen. Elke wijze van het te gronde richten van een houtopstand ongeacht of dit gedeeltelijk is, bijvoorbeeld bij kappen, of volledig, zoals bij rooien (inclusief stobbe verwijderen). Ook ingrepen die een ingrijpende wijziging betekenen, zoals kandelaberen of het snoeien van meer dan 30 procent van het kroonvolume, vallen onder vellen. Dit om het ernstig beschadigen of ontsieren van een boomkroon tegen te kunnen gaan. Het instandhouden door periodieke snoei van de door kandelaberen of knotten ontstane kroonvorm is niet vergunningplichtig. De eerste keer kandelaberen of knotten is wel vergunningplichtig. Het reguliere terugzetten tot de eerder knotaanzet is niet vergunningplichtig. Het verwijderen van hoofdwortels, waarvan kan worden aangenomen dat daardoor de houtopstand ernstige schade oploopt, valt eveneens onder het begrip vellen. Door de verordening ook van toepassing te laten zijn op het ernstig beschadigen of ontsieren van samengestelde verschijningsvormen, worden grootschalige ingrepen in houtopstand eveneens vergunningplichtig en eventueel strafbaar. Ook het afhakken van wortels, bijvoorbeeld bij aanleg van kabels en leidingen, valt in ernstige gevallen onder het begrip vellen (bijvoorbeeld afhakken van meerdere hoofdwortels of van meer dan 30-40% van het totale wortelgestel). Enkel onafhankelijke deskundigen kunnen na veldonderzoek bepalen in hoeverre wortelkap daadwerkelijk het voortbestaan (stabiliteit of conditie) bedreigt of de duurzame ontsiering veroorzaakt. Artikel 2 Lijst van monumentale bomen De lijst van monumentale bomen (systematisch eigenlijk: houtopstand, maar dat klinkt zo merkwaardig), bevat bijzonder beschermwaardige bomen en andere bijzondere houtopstand. De lijst kan houtopstand bevatten met een kleinere dwarsdoorsnede dan in artikel 1 genoemd. Op deze wijze kan (landschappelijk) waardevolle houtopstand, zoals beeldbepalende Rhododendrons, magnolia s of klimplanten of nieuw aangeplante herdenkingsbomen met een kleinere diktemaat toch bescherming genieten. Raadsvoorstellen

3 1. Duurzaam behoud van houtopstand op de lijst van monumentale bomen heeft een hoge prioriteit. De houtopstand is extra beschermd doordat alleen bij uitzondering een ontheffing wordt verleend (zie artikel 6). Het is gebruikelijk om in elk geval de houtopstanden voorkomende in het landelijk register van monumentale bomen op te nemen. 2. Dit artikel geeft gemeenten een aantal verplichtingen waaraan de monumentale bomenlijst minimaal moet voldoen. Het is belangrijk om de eigenaar en/of zakelijk gerechtigde en het kadastraal perceelsnummer te weten. Het niet of niet tijdig melden van eigendomsoverdracht, het deels of geheel tenietgaan van een houtopstand is voorzien van een kleine sanctie in artikel 15 lid 3. Artikel 3 Adviezen en inspraak De uitgebreide procedure inzake wijziging of plaatsing van bomen op de lijst van monumentale bomen is kenmerkend voor de hoge waardering van bomen, waarvan burgers en bestuur in Den Haag sinds lange tijd blijk geven. Artikel 4 Kapverbod 1. Dit verbod is in verschillende opzichten ruimer dan het lijkt. Vellen is meer dan alleen omzagen en houtopstand is meer dan alleen een boom (zie artikel 1). Voor het vellen van houtopstand geldt een kapvergunningplicht en voor het vellen van houtopstand voorkomende op de lijst van monumentale bomen geldt een ontheffingsplicht. Het verschil tussen vergunning en ontheffing is dat een vergunning wordt verleend of geweigerd na afweging van verschillende (strijdige) belangen, terwijl een ontheffing alleen bij hoge uitzondering en aantoonbare noodzaak wordt verleend, nadat het College van B en W advies heeft ingewonnen bij de Adviesraad Monumentale Bomen. 2. De bevoegdheid tot het instellen van een verbod tot vellen bij gemeentelijke verordening wordt in artikel 15 van de Boswet beperkt. Deze standaardbeperking heeft inhoudelijk betrekking op de in artikel 15 lid 2 Boswet genoemde houtopstand: a. populieren of wilgen als wegbeplantingen of éénrijige beplantingen op of langs landbouwgronden, tenzij deze zijn geknot; b. fruitbomen en windschermen om boomgaarden; c fijnsparren of andere coniferen, niet ouder dan twaalf jaar, bestemd om te dienen als kerstbomen en geteeld op daarvoor in het bijzonder bestemde terreinen; d. kweekgoed; e. houtopstand, die deel uitmaakt van als zodanig bij het Bosschap geregistreerde bosbouwondernemingen en niet gele gen is binnen een bebouwde kom, tenzij de houtopstand een zelfstandige eenheid vormt die: - ofwel geen grotere oppervlakte beslaat dan 10 are; - ofwel bestaat uit rijbeplanting van niet meer dan 20 bomen, gerekend over het totale aantal rijen. De zinsnede die aantoonbaar op bedrijfseconomische wijze worden geëxploiteerd bedoelt de alle hiervoor genoemde uitzonderingen conform de Memorie van Toelichting op de Boswet te beperken tot bomen met een aantoonbare economisch doel en te onderscheiden van sierbomen. Vrucht- of fruitbomen, zijn sierbomen die vruchten dragen, dus wel kapvergunningplichtig. Niet onder het kapverbod valt de aantoonbare economische exploitatie van vruchtbomen. 3. Echte dunning, dat is een velling uitsluitend ter bevordering van het voortbestaan van de overblijvende houtopstand, is dus kapvergunningvrij. Zie ook onder artikel 1 het begrip dunning. Ook het normale periodieke snoeiwerk is vergunningvrij, zodra het echter de snoeifrequentie afwijkt van wat in bomenvak een gangbare gewoonte is, is er wel vergunningplicht. Artikel 5 Vergunningen Dit artikel bevat de toetsingscriteria, die in ieder besluit inzake een aanvraag tot vellen van houtopstand genoemd moeten worden. In artikel 6 de criteria inzake een besluit voor een ontheffing. Vooraf wordt opgemerkt dat feitelijk noodzakelijk beheer zelden of nooit tot discussie leidt. Ook juridisch wordt ervan uitgegaan dat (te) zieke of (te) gevaarlijke bomen altijd voor vergunning in aanmerking zullen komen. Een bestuurlijk en juridisch correct besluit is een heldere belangenafweging tussen enerzijds het boombelang (dat zijn belangen tot behoud van houtopstand) en anderzijds het verwijderingsbelang (dat zijn belangen tot verwijdering van houtopstand). De algemeen geformuleerde weigeringsgronden dienen vooral het boombehoud belang en behoeven een nadere uitwerking voor het concrete geval. Ter concretisering van deze weigeringsgronden wordt aansluiting gezocht bij de Haagse beleidsregels inzake het groen. Raadsvoorstellen

4 Anno 2005 gaat het daarbij in het bijzonder om Groen kleurt de stad, beleidsplan voor het Haagse groen uit Deze beleidsnota inclusief de bijbehorende begrippen en gebiedskaarten bieden een indicatief handvat ter afbakening van de algemene criteria voor een concrete kapvergunning. Daarnaast wordt er voor een zorgvuldige en zo objectief mogelijke belangenafweging in een concreet geval gebruik gemaakt van een standaard beoordelingsformulier, waarin een afwegingsmodel is verwerkt. Opgemerkt wordt dat naast voornoemde beleidsplan op grond van de Algemene wet bestuursrecht (artikelen 3:46-3:50 en 4:82 4:84) de motivering van het besluit van Burgemeester en Wethouders kan verwijzen naar alle andere gemeentelijke beleidsregels zoals bestemmings-, groen-, bomen-, of landschapsplannen en bijbehorende (beschermings)categorieën en beleidskaarten. Verplichtingen van aanvrager inzake bestemmingsplan en natuurbeschermingsrecht. De aanvrager van een vergunning moet er middels een (standaard)tekst in de vergunning en in het voorlichtingsmateriaal op gewezen worden dat hij ook zelf moet voldoen aan andere voorschriften. Daarbij zijn met name het bestemmingplan en de regels van de Flora- en Faunawet en Europese Vogelen Habitatrichtlijnen, waardoor een aanvrage niet mag kappen indien er beschermde, broedende vogels in de te vellen boom nestelen. Ook vleermuizen, boommarters e.d kunnen behoren tot de beschermde soorten die ondanks verkregen kapvergunning een velling niet of beperkt mogelijk maken. Noodkap. Direct vellen in geval acuut gevaar voor de veiligheid van personen en zaken is een zaak van openbare orde en veiligheid sluit aan bij de directe en exclusieve bevoegdheden van de Burgemeester op grond van de artikelen 173 en 175 van de Gemeentewet. Dit betekent dat alleen de Burgemeester een schriftelijke verklaring inzake een noodkap mag ondertekenen. Bij twijfel over de mate van acuut gevaar dient een onafhankelijk deskundige ingeschakeld te worden voor antwoord op de vraag naar de termijn waarop maatregelen noodzakelijk zijn. Artikel 6 Ontheffingen Voor het vellen van houtopstand voorkomende op de lijst van monumentale bomen is geen vergunning, maar een ontheffing vereist (zie ook artikel 4). Het verschil tussen vergunning en ontheffing is dat een vergunning soms wordt verleend of geweigerd, terwijl een ontheffing in beginsel niet wordt verleend hoge uitzonderingen daargelaten. In beginsel zal een verzoek om ontheffing dus geweigerd worden in alle gevallen van overlast en hinder. Geringe economische belangen of te individuele belangen kunnen in elk geval de verlening van een ontheffing niet rechtvaardigen. Meestal zal verlening van een ontheffing gaan om evidente beheerzaken als afsterven of ziekte, hoewel ook daarvoor een striktere beoordeling geldt dan bij gewone houtopstand vanwege eventuele extra beheer- of verzorgingsmaatregelen. Het College zal zich in voorkomende gevallen laten adviseren door de Adviesraad Monumentale Bomen. Artikel 7 Aanvraag en procedure De schriftelijke aanvraag voor de uitgebreide procedure is vanzelfsprekend noodzakelijk. Een situatie - schets, op te stellen door de aanvrager, en 5 foto s niet ouder dan 2 maanden blijken in de praktijk nodig aangezien men anders een tweede maal de kapvergunning voor een andere houtopstand zou kunnen gebruiken. Aanvragers kunnen slechts zijn: eigenaren van of zakelijk gerechtigden tot een houtopstand. Zakelijk gerechtigden zijn in beginsel degenen die een notariële akte kunnen overleggen inzake een recht van erfpacht, pacht, opstal, erfdienstbaarheid, vruchtgebruik of pootrecht betreffende de houtopstand. Huurders hebben een persoonlijk en geen zakelijk recht. Zij moeten dus de schriftelijke toestemming voor kapaanvraag van de verhuurder, die eigenaar van de houtopstand is, overleggen. De eigenaar van een houtopstand kan bij (huur)overeenkomst of bij machtiging zijn huurders het recht tot vergunningaanvraag verlenen. Publiekrechtelijke bevoegdheden. Ook de gemeente zelf, waterschappen, hoogheemraadschappen of andere publiekrechtelijke instanties (Rijkswaterstaat, Staatsbosbeheer, enz) kunnen aanvrager zijn. Zij volgen dezelfde procedure als andere aanvragers. Een situatietekening is verplicht om misverstand over de exacte boom en de exacte locatie te voorkomen. Indien de aanvraag het gevolg is van een geplande verandering van de situatie is zowel een tekening nodig van de bestaande situatie als van de toekomstige situatie. Op het aanvraagformulier moet dit zijn aangegeven. Raadsvoorstellen

5 Bekendmaking en kennisgeving. Een advertentie van de aanvraag onmiddellijk na ontvangst (datum postkamer) in een huis-aan-huisblad en de gemeentelijke website blijkt in de praktijk de beste manier om tijdig een inzicht te krijgen in alle betrokken belangen zodat een zorgvuldig voorbereide belangenafweging kan worden gemaakt. Wel moet een aanvraag volledig zijn. Indien een onvolledige aanvraag niet tijdig (in beginsel binnen twee weken) is aangevuld, vervalt hij. Belangrijk is ook het duidelijk kennis geven van een besluit in een huis-aan-huis blad. Dit betekent dat de concrete datum van verzending aan aanvrager genoemd als begindatum van de termijn van 6 weken, waarbinnen bezwaar kan worden gemaakt. Dit vergt wel een goede interne afstemming van ambtelijke ondersteuning. Belanghebbenden, die gemeld hebben dat ze een kopie besluit willen ontvangen of die zienswijze hebben ingediend, dienen ook een afschrift van het besluit te ontvangen. De procedure bedoelt mogelijke te maken dat vooraf aan een vergunning een ieder een zienswijze kan indienen Rechtsgrondslag hiervoor ligt onder andere vast in artikel 3:13 lid 2 Algemene wet bestuursrecht. Let op dat op grond van het bestuursrecht en rechtspraak na het nemen van het vergunningbesluit alleen belanghebbenden bezwaar kunnen maken. Belanghebbende. Belangrijk is om het begrip belanghebbende door middel van criteria af te bakenen (zicht op de houtopstand, geringe woonafstand tot de houtopstand, andere betrokkenheid, enz.) omdat de rechtspraak niet altijd even eenduidig is Wel duidelijk is de vaste rechtspraak dat organisaties die in hun statuten de bescherming van en het behoud van natuur of bomen als doelstelling hebben opgenomen, altijd als belanghebbende aangemerkt worden. Keuze procedures. Indien reeds bij de aanvraag van een vergunning voor grote ingrepen in het openbaar groen, of tijdens de termijn van tervisielegging, blijkt dat er sprake is van groot maatschappelijk belang, kan de vergunningverlener besluiten tot een uitgebreidere, verlengde procedure op grond van de Algemene wet bestuursrecht en bijvoorbeeld een hoorzitting te houden of een voornemen tot een besluit te publiceren ter voorbereiding. Vervaltermijn vergunning Dit voorschrift blijkt nodig te zijn om misbruik van (zeer) oude kapvergunningen tegen te gaan. Artikel 8 Bijzondere vergunningsvoorschriften Herplantplicht. De herplantvoorschriften moeten concreet en precies worden uitgewerkt onder andere naar locatie, boomsoort en grootte. Uit de rechtspraak naar aanleiding van de herplantplicht blijkt dat beleidsmatige uitwerking van aard en omvang van de herplantplicht noodzakelijk is. Afstemming met andere vergunningen/werken. Hiermee is de bevoegdheid gegeven om de vergunningverlening afhankelijk te stellen van andere vergunningsplichtige werken en de daadwerkelijke uitvoering daarvan. Reden van deze afstemmingsbepaling is gelegen in de vaste rechtspraak dat men niet te vroegtijdig mag kappen. Soms kan ook besloten worden om de behandeling van een kapvergunning aan te houden tot een nader te bepalen moment. Uitvoering van deze bepalingen is afhankelijk van de wijze waarop de communicatie tussen de verschillende gemeentelijke afdelingen/sectoren is geregeld. Hiervoor is een nadere praktische uitwerking/procedure gewenst. Natuurbescherming. Op verschillende wijzen is het mogelijk op grond van de geldende natuurbeschermingsregels, waaronder de Flora- en Faunawet (wet van 25 mei 1998, Stb. 402), Europese Vogelen Habitatrichtlijn, nadere concrete voorschriften op te leggen in een kapvergunning, bijvoorbeeld het niet vellen zolang er vogels broeden in de bomen of niet vellen op zodanige wijze dat nabije beschermde soorten planten of paddestoelen vernield worden. Het niet mogen vellen in het broedseizoen kan in een vergunningsvoorschrift uitgewerkt te zijn. De concrete bescherming van broedende vogels geldt echter reeds op grond van de wet (art. 10, 11 en 12 Flora- en Faunawet), maar als indicatieve periode voor het broedseizoen kan 15 maart tot 15 augustus gelden. Met de Haagse Vogelbescherming zijn hierover werkafspraken gemaakt, vergelijkbaar met gedragscodes die op initiatief van het Ministerie LNV door de verschillende sectoren worden opgesteld. Zie voor de financiële herplantplicht hierna onder artikel 10. Artikel 9 Tijdelijk niet gebruik Dit artikel bedoelt te voorkomen dat een boom al feitelijk is gekapt voordat derde-belanghebbenden kennis van de kapvergunning hebben kunnen nemen. Aansluiting is gezocht met formuleringen in de rechtspraak. Eigenlijk bevat dit artikel twee termijnen; - de algemene termijn dat gedurende de bezwaartermijn van zes weken niet gekapt mag worden; - indien bezwaar of voorlopige voorziening is ingediend niet gekapt mag worden tot een week na het besluit op bezwaar of de uitspraak van Voorzieningenrechter. Bij spoedeisende zaken kan hiervan af geweken worden. Raadsvoorstellen

6 Artikel 10 Herplant-/instandhoudingsplicht Voorschriften. Herplantvoorschriften moeten concreet en eenduidig zijn en mogen zeer gedetailleerd soort, locatie en plantwijze voorschrijven mits dit in het gangbare beleid past. De wijze waarop de zelfstandige herplant- en instandhoudingplicht wordt uitgevoerd, vraagt om beleidsmatige uitwerking. Deze uitwerking kan deel uitmaken van een breder opgezet handhavingsbeleid. Factoren die daarbij een rol spelen, zijn de ernst van de overtreding, de mate van (on)verantwoordelijkheid die aan de overtreder kan worden toegekend en de feitelijke mogelijkheden tot uitvoering van een herplant. Onder het handhavingsbeleid vallen ook de richtlijnen voor het effectief uitvoeren van de strafvervolging door politie en daartoe aangestelde opsporingsambtenaren, zoals bedoeld in artikel 15. Financiële herplant. Deze herplantplicht is, net als het financiële herplantvoorschrift van artikel 8, een laatste keuze in de zin van als er feitelijk niet herplant kan worden, dan pas kan er een financiële verplichting opgelegd worden. Dwingende voorwaarde vanuit recht en rechtspraak is dat het geld ook daadwerkelijk geheel gebruikt wordt voor herplant en voor niets anders (vgl. ook artikel 11 inzake bomenfonds), zodat geen sprake is van ongeoorloofde, groene belastingheffing. Verder moet de herplant zo nabij als mogelijk uitgevoerd worden bij de oude standplaats en de herplante houtopstand zoveel mogelijk dezelfde functie(s) vervullen als de oude. Artikel 11 Bomenfonds Zie over aard en omvang van dit fonds hiervoor onder artikel 10, financiële herplant. Het is dus mogelijk dat bijvoorbeeld voor de herplant van 40 bomen, 20 bomen op grond van de gewone herplantplicht werkelijk teruggeplant moeten worden en voor 20 bomen een financiële herplant als bedoeld in dit artikel wordt opgelegd, waarvoor later elders herplant plaats vindt. Artikel 12 Bestrijding Boomziekten Dit artikel is gebaseerd op het landelijk veel gebruikte iepziekte-artikel. Ontbasten is meer dan ontschorsen. De bast is het levende weefsel onder de schors en het is noodzakelijk de gehele bast te verwijderen. Belangrijk is dat na velling ter plaatse wordt ontbast, om potentieel broedhout en verspreiding van de besmetting te voorkomen. Optreden is bij sommige boomziekten zoals iepziekte en de bloedingsziekte bij paardenkastanjes dringend gewenst om nog enige bomen in een bepaald gebied over te houden (vgl. het nagenoeg uitgestorven zijn van de iep in Engeland). Uit de rechtspraak blijkt dat de plicht tot het verwijderen van zieke bomen kan samenvallen met de plicht tot herplant ter compensatie van deze zieke bomen. Artikel 13 Afstand van de erfgrenslijn De leden één en twee van artikel 42 Boek 5 van het Burgerlijk Wetboek geeft het bekende verwijderingrecht voor bomen binnen twee meter en heesters en hagen binnen een halve meter van de erfgrenslijn. Maar in artikel 5:42 lid 2 is toegevoegd: "tenzij ingevolge een verordening of een plaatselijke gewoonte een kleinere afstand is toegelaten". Daarom is in dit artikel dat de erfgrensafstand voor alle bomen aanzienlijk verkleind. Met "nihil" voor heggen en heesters is bedoeld deze natuurlijke wijze van erfbegrenzing op de erfgrens te beschermen en tot de normale standaard te maken. Vele bomen en heesters zullen door deze afstandverkleining beter beschermd, misschien wel gespaard worden. De juridische mogelijkheden voor burenruzies zijn hiermee enigszins verminderd. Voor de duidelijkheid wordt opgemerkt dat het wel of niet verlenen van een kapvergunning volledig losstaat van het verwijderingsrecht van artikel 5:42 BW. Kapvergunningen moeten getoetst aan het bomenbeleid en niet aan het voornoemde verwijderingsrecht of het burenrecht. Artikel 14 Schadevergoeding De Boswet schrijft voor dat een gemeentelijke verordening dit artikel moet bevatten, hoewel uit de (gepubliceerde) rechtspraak geen enkel geval van een schade-uitkering op grond van dit artikel bekend is. Rechters lijken niet snel (onredelijk) nadeel aanwezig te achten indien een vergunning om te vellen geweigerd wordt. Artikel 15 Strafbepaling De op grond van dit artikel ingestelde strafvervolging laat onverlet de mogelijkheid van het opleggen van een herplant- of instandhoudingsplicht of het instellen van een privaatrechtelijke vordering tot schadevergoeding wegens schade aan bomen of houtopstand. Raadsvoorstellen

7 Ratio. De strafmaatbepalingen zijn de basis voor aangifte bij de politie en eventuele strafvervolging door justitie. De bepalingen zijn overeenkomstig de grenzen van de Gemeentewet vastgesteld. Soms kan de rechter overgaan tot bijzondere maatregelen, zoals publicatie van een vonnis of voordeeltoekenning (d.w.z. dat justitie afziet van strafvervolging indien verdachte bijvoorbeeld herplant of de schade vergoedt). Samenloop. Ook een samengaan met andere delicten (vernieling van eigendom, belediging van personen, enz.) is vaak aanleiding om een illegale kap of beschadiging door justitie aan te laten pakken. Schadevergoeding. De ingestelde strafvervolging staat het instellen van een privaatrechtelijke schadevordering als gevolg van waardevermindering of verlies van de boom niet in de weg. Wel blijken rechters en officieren in de praktijk terughoudend in het tweemaal juridisch aanpakken van hetzelfde feit. Artikel 16 Toezicht op de naleving Zo dikwijls de zorg voor de naleving van enig voorschrift van deze verordenin g dit vereist, wordt hierbij aan hen die met de zorg voor de naleving daarvan zijn belast of daaraan moeten meewerken, bevoegdheid gegeven tot opsporing behoudens de strafrechtelijke grenzen in de overige wetgeving. In hoofdstuk 5 van de Algemene wet bestuursrecht (artikelen 5:11 5:20 Algemene wet bestuursrecht) staan de bijzondere bevoegdheden van toezichthouders, waaronder het betreden van gebouwen, niet zijnde woningen, en terreinen te betreden, desnoods tegen de wil van de rechthebbende. Gezien het vorenstaande stellen wij u voor het volgende besluit te nemen: De raad van de gemeente Den Haag, Gezien het voorstel van burgemeester en wethouders, Gelet op de artikelen 84 en 149 van de gemeentewet Gelet op de artikelen 15 lid 2 en 17 van de Boswet Besluit: I. vast te stellen de volgende verordening: BOMENVERORDENING 2005 Het doel van deze verordening is het behoud en de duurzame instandhouding van het groen, in het bijzonder de bomen, in de gemeente Den Haag. HOOFDSTUK 1 Algemene bepalingen Artikel 1 Begripsomschrijving 1. Voor de toepassing van deze verordening wordt verstaan onder: a. b. houtopstand: boom: één of meer bomen, hakhout of een houtwal; een houtachtig overblijvend gewas met een omtrek van de stam van minimaal 30 centimeter op 1.30 meter boven het maaiveld gerekend langs de stam, indien het bomen betreft op achtererven van woningen niet groter dan 50 vierkante meter en niet zichtbaar vanaf openbaar toegankelijk gebied, geldt een omtrek van de stam van minimaal 90 centimeter op 1,3 meter boven maaiveld. In geval van meerstammigheid geldt de omtrek van de dikste stam. In het kader van een herplantof instandhoudingsplicht of vanwege de plaatsing op de lijst met monumentale bomen worden als bomen ook aangemerkt, bomen met een omtrek van kleiner dan 30 centimeter respectievelijk 90 centimeter bij voornoemde achtererven niet groter dan 50 vierkante meter; c. d. college: dunning: het college van burgemeester en wethouders van Den Haag; velling, die uitsluitend als een voorzorgsmaatregel ter bevordering van de groei en instandhouding van de overblijvende houtopstand moet worden beschouwd indien deze houtopstand als bosperceel kan worden aangemerkt; Raadsvoorstellen

8 e. bosperceel: houtopstanden, die een zelfstandige eenheid vormen en of een grotere oppervlakte beslaan dan 10 are of, in geval van eenrijbeplanting, gerekend over het totaal aantal rijen meer dan 20 bomen omvatten zoals bedoeld in de Boswet; f. eigenaar: de natuurlijke of rechtspersoon die eigenaar is van of een beperkt zakelijk recht heeft op de houtopstand; g. hakhout: één of meer bomen, die na geveld te zijn opnieuw op de stronk uitlopen; h. herplantwaarde:monetaire waardering van houtopstand conform de meest recente richtlijnen van de Nederlandse vereniging van taxateurs van bomen; i. bomenfonds: het tijdelijk fonds voor gelden ten behoeve van herplant van houtopstanden; j. boomziekte: een biologische aantasting van bomen of andere houtopstand door bacteriën, schimmels, insecten of ander natuurlijke oorzaak.; k. Adviesraad: de Adviesraad Monumentale Bomen, bestaande uit vertegenwoordigers van de landelijke Bomenstichting, de Adviesraad Duurzaamheid en Milieu en de Algemene Vereniging voor Natuurbescherming voor s Gravenhage en omstreken. l. monumentale houtopstand: houtopstand als bedoeld in artikel 2 van deze verordening. m. kandelaberen: het terugsnoeien van een kroon tot een hoofdstam met takstompen. n. vellen: kappen, rooien, met in begrip van verplanten, het snoeien van meer dan 30% van het kroonvolume, alsmede het verrichten van handelingen zowel boven- als ondergronds, die de dood, ernstige beschadiging of ontsiering van houtopstand ten gevolge kunnen hebben. HOOFDSTUK 2 Monumentale houtopstand Artikel 2 Lijst van monumentale bomen 1. Het college stelt een lijst vast met monumentale houtopstand, die verder wordt aangeduid als: lijst van monumentale bomen. Deze lijst omvat de plaatselijke en kadastrale aanduiding, de tenaamstelling, twee foto s met zomer- en winterbeeld van de houtopstand en een beschrijving van de houtopstand. Er wordt een kaart bijgevoegd met daarop aangeduid de beschermde houtopstand. 2. De eigenaar van een houtopstand, die op de lijst staat vermeld, is verplicht schriftelijk aan de gemeente mededeling te doen van: - de eigendomsoverdracht van de houtopstand; - het geheel of gedeeltelijk tenietgaan van de houtopstand anders dan door velling op grond van een verleende ontheffing. De mededeling dient te geschieden binnen vier weken na de eigendomsoverdracht c.q. het geheel of gedeeltelijk tenietgaan. Artikel 3 Adviezen en inspraak 1. Alvorens het college tot vaststelling of wijziging van de lijst van monumentale bomen overgaat, wint zij omtrent haar voornemen advies in bij de Adviesraad. 2. Bij de vaststelling en wijziging van de lijst van monumentale bomen wordt inspraak verleend op grond van de Algemene inspraakverordening. HOOFDSTUK 3 Kapverbod, vergunning en ontheffing Artikel 4 Kapverbod 1. Het is verboden een houtopstand zonder vergunning of, indien de houtopstand is vermeld op de lijst van monumentale bomen zonder ontheffing, van het college te vellen of te doen vellen. 2. Dit verbod is niet van toepassing op houtopstanden als bedoeld in artikel 15 lid 2 van de Boswet, die aantoonbaar op bosbouwkundige of bedrijfseconomische wijze worden geëxploiteerd. Raadsvoorstellen

9 3. Het verbod is evenmin van toepassing op: a. een houtopstand, die bij wijze van dunning moet worden geveld; b. een houtopstand, die moet worden geveld krachtens de Plantenziektewet, een aanschrijving krachtens de Woningwet of het bepaalde in de artikelen 9, 11 en 12; c. het periodiek vellen van hakhout ter uitvoering van het reguliere onderhoud; d. het periodiek terugzetten van reeds geknotte, gekandelaberde of andere lei- of snoeivormen zonder wijziging van de periodieke snoeiplaatsen. Artikel 5 Vergunningen 1. Het college kan de vergunning weigeren dan wel onder voorschriften verlenen in het belang van: - natuur-, educatieve en milieuwaarden; - belevings- en gebruikswaarden 2. De aanvrager van een vergunning wordt erop gewezen dat hij dient te voldoen aan de verplichtingen van het vigerende bestemmingsplan en de regelgeving gericht op natuurbescherming. 3. De burgemeester kan op een aanvraag mondeling toestemming geven voor het direct vellen van een houtopstand indien sprake is van acuut gevaar voor veiligheid van personen en zaken. De mondelinge toestemming wordt zo spoedig mogelijk schriftelijk gemotiveerd en aan de aanvrager alsmede belanghebbenden toegezonden. Artikel 6 Ontheffingen 1. Het college beslist op een aanvraag om ontheffing als bedoeld in artikel 4 binnen 13 weken na ontvangst van de aanvraag en met inachtneming van het tweede en derde lid van dit artikel. Zij kan de in de vorige zin genoemde termijn ten hoogste éénmaal met negen weken verdagen. 2. Het college beslist niet alvorens zij de in artikel 3 genoemde Adviesraad over de aanvraag heeft gehoord. Artikel 3, eerste en tweede lid is op de aanvraag van overeenkomstige toepassing. 3. Indien sprake is van een acuut gevaar voor veiligheid van personen en zaken, is artikel 5, derde lid van overeenkomstige toepassing. Op de aan deze toestemming te verbinden voorschriften is het tweede lid van dit artikel van overeenkomstige toepassing. Artikel 7 Aanvraag en procedure 1. Een ontheffing of een vergunning dient te worden aangevraagd respectievelijk te worden gegeven door, namens of met toestemming van de eigenaar of door degene die krachtens publiekrechtelijke bevoegdheid gerechtigd is over de houtopstand te beschikken. 2. Een aanvraag om ontheffing of vergunning moet worden ingediend op het daartoe door het college vastgestelde formulier onder bijvoeging van een situatieschets en vijf verschillende foto s van de houtopstand van minimaal 10x15 centimeter en niet ouder dan twee maanden, waarvan tenminste twee een beeld van de houtopstand in zijn omgeving geven. 3. Indien een aanvraag onvolledig is dient de aanvrager deze aan te vullen binnen twee weken nadat daarom door het bevoegde bestuursorgaan schriftelijk is verzocht. 4. Van een aanvraag wordt onverwijld na ontvangst kennis gegeven in een lokaal huis-aanhuisblad, op de gemeentelijke website en de aanvraag wordt ter inzage gelegd. In belangwekkende gevallen kunnen alle direct belanghebbenden of een georganiseerde selectie daarvan schriftelijk geïnformeerd worden. 5. Een ieder kan gedurende twee weken na de in het vierde lid genoemde kennisgeving een zienswijze indienen. 6. Van het besluit tot verlening of weigering wordt onverwijld kennis gegeven in een huis-aanhuisblad onder gelijktijdige verzending aan aanvrager en aan degenen, die een zienswijze heeft ingediend. Bij deze kennisgeving wordt de concrete datum van verzending aan de aanvrager genoemd als begin van de bezwaartermijn van zes weken. Raadsvoorstellen

10 7. Een vergunning vervalt indien daarvan niet binnen maximaal anderhalf jaar na het onherroepelijk zijn van die vergunning, gebruik is gemaakt. HOOFDSTUK 4 Vergunningvoorschriften, herplant- en instandhoudingsplicht Artikel 8 Bijzondere vergunningvoorschriften ter bescherming van de houtopstand 1. Aan een ontheffing, vergunning of toestemming zoals bedoeld in de artikelen 4, eerste lid, 5 derde lid en 6, vierde lid kunnen in het belang van de bescherming en het behoud van nabije houtopstanden voorschriften worden verbonden. 2. Tot de in het eerste lid bedoelde voorschriften kan behoren het voorschrift: a. b. dat binnen een bepaalde termijn van de vergunning gebruik dient te worden gemaakt; dat binnen een bepaalde termijn en overeenkomstig de daarbij te geven aanwijzingen moet worden herplant; c. dat pas tot vellen mag worden overgegaan indien vergunningen inzake bouw, aanleg of andere ruimtelijke herinrichting onherroepelijk zijn geworden en de feitelijke en financiële uitvoering van deze werken voldoende gewaarborgd is; d. dat ter bescherming van flora of fauna op een aangewezen locatie gedurende een bepaalde periode niet mag worden geveld; e. dat pas tot vellen mag worden overgegaan indien een ontheffing op grond van de Floraen Faunawet onherroepelijk is geworden. 3. Wordt een voorschrift tot herplant gegeven, dan kan daarbij tevens worden bepaald binnen welke termijn na de herplant en op welke wijze niet geslaagde herplant moet worden vervangen. 4. Indien uitvoering van een herplant niet mogelijk is of naar maatstaven van redelijkheid onvoldoende compensatie biedt voor het vellen van de houtopstand wordt aan de ontheffing, vergunning of toestemming het voorschrift verbonden, dat de houtopstand niet mag worden geveld alvorens een bedrag gelijk aan de herplantwaarde in het herplantfonds is gestort. 5. Tot de aan de vergunning te verbinden voorschriften behoort het voorschrift dat ook alle rechtsopvolgers van degene aan wie een voorschrift of een verplichting als bedoeld in dit artikel is opgelegd, verplicht zijn daaraan te voldoen. Artikel 9 Tijdelijk niet gebruik van de vergunning 1. Naast de in artikel 8, eerste lid bedoelde voorschriften wordt aan een ontheffing of vergunning het voorschrift verbonden dat niet tot ve llen mag worden overgegaan, en de vergunning pas van kracht wordt, met ingang van de dag na de dag waarop de bezwaartermijn afloopt. Indien gedurende de bezwaartermijn een bezwaar of voorlopige voorziening is ingediend, wordt de vergunning pas van kracht één week nadat op dat bezwaar respectievelijk die voorlopige voorziening is beslist. 2. Van het in het eerste lid van dit artikel bepaalde kan vanwege aantoonbaar zwaarwegende belangen worden afgeweken. Artikel 10 Herplant-/instandhoudingsplicht 1. Indien een houtopstand waarop het verbod tot vellen als bedoeld in deze verordening van toepassing is, zonder ontheffing of vergunning is geveld anders dan bij wijze van dunning, dan wel op andere wijze teniet is gegaan, kan het met betrekking tot die houtopstand tot vergunningverlening het college aan de eigenaar of de publiekrechtelijk bevoegde van de grond, waarop de houtopstand zich bevond, de verplichting opleggen te herbeplanten overeenkomstig de door hem te geven aanwijzingen en binnen een door hem te stellen termijn. Artikel 8, derde en vierde lid zijn van overeenkomstige toepassing. 2. Indien een houtopstand waarop het verbod tot vellen van toepassing is, in het voortbestaan ernstig wordt bedreigd, is de eigenaar of de publiekrechtelijk bevoegde van de grond waarop de houtopstand zich bevindt, verplicht om overeenkomstig door het college te geven aanwijzingen binnen een door haar te stellen termijn maatregelen te nemen, waardoor die bedreiging wordt weggenomen. Raadsvoorstellen

11 3. Ook alle rechtsopvolgers van degene aan wie een voorschrift of een verplichting als bedoeld in dit artikel is opgelegd, zijn verplicht daaraan te voldoen. HOOFDSTUK 5 Bomenfonds Artikel 11 Bomenfonds 1. De bedragen gestort in het bomenfonds mogen slechts worden gebruikt ten behoeve van herplanten van houtopstanden ten genoege van de vergunningverlener. 2. Het college informeert de raad jaarlijks over de besteding van het bomenfonds. HOOFDSTUK 6 Overige en slotbepalingen Artikel 12 Bestrijding van boomziekten 1. Indien zich op een terrein één of meer bomen of andere houtopstand bevinden, die naar het oordeel van het college gevaar opleveren van verspreiding van een boomziekte of voor vermeerdering van de insecten, die boomziekten verspreiden, is de eigenaar of de publiekrechtelijk bevoegde op aanschrijving van het college en binnen de door haar daarbij te stellen termijn verplicht: a. de houtopstand te vellen; b. de houtopstand ter plaatse te ontbasten en de bast te vernietigen; c. de niet ontbaste bomen of delen daarvan te vernietigen of zodanig te behandelen, dat verspreiding van boomziekten wordt voorkomen; d. in geval van iepziekte alle onder hierboven a, b en c genoemde maatregelen te treffen; e. alle andere maatregelen te treffen ter voorkoming van boomziekten behoudens beperkingen bij of krachtens de Plantenziektenwet gesteld. 2. Het is verboden gevelde door boomziekte aangetaste bomen, of delen daarvan voorhanden of in voorraad te hebben of te vervoeren, tenzij het betreft geheel ontbast hout of hout met een doorsnede kleiner dan 4 cm. 3. Het college kan ontheffing verlenen van het verbod als bedoeld in het tweede lid. Artikel 13 Afstand tot de erfgrens De afstand tot de erfgrenslijn als bedoeld in artikel 5:42 van het Burgerlijk Wetboek wordt vastgesteld op 0.5 meter voor bomen en op nihil voor heesters en heggen. Artikel 14 Schadevergoeding Op een aanvraag op grond van artikel 17 van de Boswet om schadevergoeding beslist het college. De bepalingen van de Schadevergoedingsverordening zijn hierop van overeenkomstige toepassing, indien sprake is van aantoonbaar nadeel. Artikel 15 Strafbepaling 1. Het is verboden te handelen in strijd met voorschriften opgelegd op grond van artikel 8, eerste, tweede, derde of vierde lid, artikel 9 eerste lid of artikel 10 onderscheidenlijk de verplichtingen als bedoeld in artikel 10 eerste en tweede lid of artikel 12, eerste lid. 2. Overtreding van het bepaalde in: artikel 4, eerste lid; artikel 8 vijfde lid; artikel 10 derde lid; artikel 12, tweede lid; artikel 15, eerste lid, wordt gestraft met hechtenis van ten hoogste twee maanden of een geldboete van de tweede categorie. Raadsvoorstellen

12 3. Overtreding van het bepaalde in artikel 2, tweede lid wordt gestraft met een geldboete van de eerste categorie. Artikel 16 Toezicht op de naleving 1. Met het toezicht op de naleving van het bepaalde bij of krachtens deze verordening zijn belast de Inspecteurs Openbare Ruimte en de Boswachters werkzaam bij de dienst Stadsbeheer. 2. Voorts zijn met het toezicht op de naleving van het bepaalde bij of krachtens deze verordening belast de bij besluit van het college dan wel de burgemeester aan te wijzen personen. Artikel 17 Intrekking oude verordening De Bomenverordening 1995 wordt ingetrokken Artikel 18 Overgangsbepalingen 1. Besluiten van het college die zijn genomen krachtens de Bomenverordening 1995 gelden als besluiten genomen krachtens deze verordening. 2. Indien voor het tijdstip van inwerkingtreding van deze verordening een aanvraag om vergunning of ontheffing op grond van de Bomenverordening 1995 is ingediend en voor het tijdstip van inwerkingtreding van deze verordening niet definitief op de aanvraag is beslist, wordt daarop deze verordening toegepast. Artikel 19 Inwerkingtreding Deze verordening treedt in werking op 15 oktober Artikel 20 Slotbepaling Deze verordening wordt aangehaald als: Bomenverordening Aldus besloten in de openbare raadsvergadering van De griffier, De voorzitter, Burgemeester en wethouders van Den Haag. De secretaris, D.M.F. Jongen De burgemeester, W. J. Deetman Raadsvoorstellen