Recht op informatie. Hoofdbehandelaar. Toestemming voor een behandeling of onderzoek

Transcriptie

1 Rechten en plichten

2 Weet u wat uw rechten zijn? Als patiënt heeft u bijvoorbeeld recht op informatie over behandelingen en onderzoeken. Ook heeft u recht op inzage in uw dossier. In de Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO) zijn de rechten en plichten van de patiënt en zijn hulpverlener vastgelegd. Deze wet biedt een basis voor een gelijkwaardige relatie tussen beide partijen. In deze folder zetten we de belangrijkste rechten en plichten voor u op een rij. Recht op informatie Uw behandelaar moet u in begrijpelijke taal informatie geven over: uw ziekte of aandoening. de aard en het doel van de voorgestelde behandeling of onderzoek. de mogelijke risico s en complicaties hiervan. hetgeen u mag en kan verwachten van de voorgestelde behandeling of het voorgestelde onderzoek. eventuele andere behandelingen of onderzoeksmogelijkheden. de medicijnen en de eventuele bijwerkingen. U heeft deze informatie nodig om weloverwogen een beslissing te kunnen nemen over de manier waarop u wel of niet behandeld of onderzocht wilt worden. Omdat uw hulpverlener in principe geen enkele vorm van behandeling en/ of onderzoek kan starten zonder uw weloverwogen beslissing, is het belangrijk dat u aangeeft wanneer u nog niet alle informatie heeft begrepen en wanneer u nog meer wilt weten. Uw hulpverlener zal de informatie altijd geheel op uw situatie toespitsen. U bent tenslotte degene die de informatie moet kunnen begrijpen. Over veel behandelingen en onderzoeken zijn informatiefolders beschikbaar. U kunt hier altijd naar informeren bij uw hulpverlener. Ook het Patiënten Servicepunt beschikt over patiëntenfolders. Hoofdbehandelaar Als patiënt krijgt u te maken met verschillende specialisten en verpleegkundigen. Eén specialist is uw hoofdbehandelaar. De hoofdbehandelaar is verantwoordelijk voor de regie en coördinatie tijdens uw gehele diagnostiek- en behandeltraject, tot en met de nazorg. Wie uw hoofdbehandelaar is, krijgt u te horen van de verpleegkundige of de dienstdoende (zaal)arts. Toestemming voor een behandeling of onderzoek U kunt beslissen over het voorgestelde onderzoek en/of behandeling, wanneer

3 u voldoende informatie heeft gekregen en begrepen. U mag alleen onderzocht of behandeld worden als u hiervoor toestemming geeft. Bij zeer ingrijpende behandelingen zal een behandelaar uitdrukkelijk om uw toestemming vragen (expliciete toestemming). Zonodig wordt dit schriftelijk vastgelegd. Bij minder ingrijpende onderzoeken en/of behandelingen zal niet altijd expliciet om uw toestemming worden gevraagd. De toestemming kan dan bijvoorbeeld blijken uit uw gedrag (impliciete toestemming). Ook tijdens de duur van een behandeling wordt niet steeds uw toestemming gevraagd. De hulpverlener mag u zonder uw toestemming behandelen in een acute situatie waarin u gevaar kunt lopen als door de hulpverlener niet direct wordt gehandeld. Als u niet zelf kunt beslissen Wanneer u (tijdelijk) niet zelf in staat bent om toestemming te geven, moet iemand anders dat voor u doen. Dit kan uw partner zijn of een familielid. Zo n vertegenwoordiger neemt beslissingen zoals hij of zij denkt dat u dat zou hebben gewild. U kunt zelf van tevoren schriftelijk een vertegenwoordiger aanwijzen. Als u in het bezit bent van een wilsverklaring, wordt deze door de hulpverleners nageleefd. Een wilsverklaring is een schriftelijke verklaring waarin u, in uw eigen bewoording en op uw eigen manier, duidelijk aangeeft hoe u wilt dat er in bepaalde situaties gehandeld wordt. U kunt bijvoorbeeld uw partner, familieleden of uw huisarts laten weten dat u over een wilsverklaring beschikt, maar u kunt deze verklaring ook aan uw behandelend arts geven die de verklaring in uw dossier bewaart. De wilsverklaring moet voorzien zijn van uw handtekening. Vanzelfsprekend moet de inhoud van uw wilsverklaring binnen de in ons land geldende juridische kaders blijven, anders is het voor uw behandelend artsen onmogelijk de wilsverklaring na te leven. Tweede mening (second opinion) U heeft het recht een tweede mening te vragen van een andere hulpverlener, bijvoorbeeld wanneer u twijfels heeft over de diagnose die uw specialist heeft gesteld of over de voorgestelde behandeling. Met een tweede mening wordt het oordeel of advies bedoeld van een andere deskundige dan uw eigen hulpverlener. Het is verstandig om uw twijfels eerst te bepreken met uw behandelend arts of uw huisarts. Zij kunnen behulpzaam zijn bij de verwijzing naar een andere deskundige.

4 Informeer wel altijd bij uw zorgverzekeraar of de second opinion wordt vergoed. Minderjarigen Kinderen tot 12 jaar mogen nog niet voor zichzelf beslissen. Wel moet ook aan jonge kinderen op een begrijpelijke manier worden verteld wat er gaat gebeuren en waarom. De beslissing voor onderzoek of behandeling wordt genomen door wettelijke vertegenwoordigers (in de regel ouders of verzorgers). Kinderen van 12 tot 16 jaar zijn over het algemeen goed in staat hun eigen situatie te overzien en een eigen mening te hebben. Voor hun onderzoek en behandeling is daarom toestemming nodig van zowel het kind als van de wettelijk vertegenwoordiger(s). Als de wettelijk vertegenwoordiger(s) en het kind het niet met elkaar eens zijn, zal de hulpverlener in principe doen wat het kind vraagt. Kinderen vanaf 16 jaar worden in de WGBO gelijkgesteld met volwassenen. Zij oefenen zelfstandig hun patiëntenrechten uit. Zo geven zij zelf toestemming voor een behandeling. En aan wettelijk vertegenwoordiger(s) wordt zonder toestemming van het kind geen informatie gegeven. Medisch dossier Van iedere patiënt worden medische gegevens vastgelegd in een dossier. Dit kunnen bijvoorbeeld röntgenfoto s, brieven aan huisarts en specialisten, verwijsbrieven en resultaten van onderzoeken zijn. Als geheel vormt uw dossier een beschrijving van het gehele verloop van uw ziektegeschiedenis. Steeds vaker worden patiëntengegevens vastgelegd in een elektronisch patiëntendossier. De rechten die gelden voor het papieren dossier zijn ook van toepassing voor het elektronisch dossier, namelijk: u heeft het recht uw dossier in te zien, met uitzondering van de gegevens die niet over u zelf gaan. Bij feitelijke onjuistheden kunt u uw hulpverlener vragen deze te wijzigen of te schrappen. ook heeft u recht op kopieën uit uw medisch dossier en van röntgenfoto s. Hier zijn wel kosten aan verbonden. Een standaard aanvraagformulier kunt u terugvinden op de website van het Waterlandziekenhuis: Bij rechten en plichten vindt u onder het kopje medisch onderzoek het aanvraagformulier.

5 Geheimhoudingsplicht Alle medewerkers van het Waterlandziekenhuis zijn tot geheimhouding verplicht over alle zaken waarvan zij beroepshalve kennisnemen. Gegevens die worden vastgelegd in een dossier worden uitsluitend gebruikt door degene die u behandelt. Hulpverleners die bij uw behandeling zijn betrokken mogen onderling gegevens uitwisselen. Uw huisarts, als verwijzer, ontvangt een brief over uw behandeling. De 24-uurs apotheek Waterland vraagt overzichten van uw geneesmiddelen op en verstrekt deze aan medebehandelaars. Wanneer uw medische behandeling aan een andere hulpverlener wordt overgedragen, worden uw medische gegevens doorgegeven. Wij gaan er vanuit dat u hiermee instemt. Doet u dat niet dan verzoeken wij u dit bij uw hulpverlener kenbaar te maken. Wetenschappelijk onderzoek Naast de reguliere onderzoeken en behandelingen wordt er in het Waterlandziekenhuis ook wetenschappelijk onderzoek gedaan. Dit is nodig om kennis te vergroten en betere medicijnen en behandelmethoden te ontwikkelen. Een Medisch Ethische Toetsings Commissie beoordeelt vooraf alle medische wetenschappelijke onderzoeken waarbij de proefpersonen een handeling en/ of bepaalde gedragswijze wordt opgelegd. Ook de raad van bestuur van het Waterlandziekenhuis dient akkoord te gaan met de uitvoering van een wetenschappelijk onderzoek in dit ziekenhuis. Voor u is van belang om te weten dat voor sommige onderzoeken de medewerking van patiënten nodig is. Wanneer uw medewerking hiervoor wordt gevraagd, heeft u recht op goede voorlichting vooraf. U ontvangt ook schriftelijke patiënteninformatie over het onderzoek en er wordt gevraagd om uw schriftelijke toestemming. De keus om aan wetenschappelijk onderzoek mee te werken ligt geheel bij u. Wij respecteren uw keuze. Als u besluit niet mee te werken, heeft dit geen gevolgen voor uw behandeling of uw relatie met uw hulpverlener. Landelijke registratie gegevens Zoals de meeste ziekenhuizen levert het Waterlandziekenhuis een bijdrage aan regionale en landelijke registratiesystemen. Voorbeelden zijn: verloskundige registratie, kankerregistratie van het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) en registratie orgaandonatie. De gegevens worden gebruikt voor wetenschappelijk onderzoek en statis-

6 tieken. Alle gegevens worden in anonieme vorm opgestuurd en zijn niet te herleiden tot individuele patiënten. Indienen van een klacht Wanneer u niet tevreden bent over uw behandeling in het Waterlandziekenhuis vinden wij het prettig wanneer u dit bij ons meldt. U kunt dan uw verhaal kwijt, en wij kunnen uw klacht gebruiken om de kwaliteit van onze zorg te verbeteren. De meest eenvoudige, en meestal ook beste, oplossing is om uw klacht rechtstreeks te bespreken met de betreffende persoon. Het kan echter zijn dat u niet tevreden bent over het gesprek of dat u uw ontevredenheid niet kunt of wilt bespreken met de betreffende persoon (personen). In dat geval kunt u gebruik maken van de klachtenregeling van het Waterlandziekenhuis. In de klachtenregeling is vastgelegd hoe het ziekenhuis omgaat met klachten. De bedoeling van de klachtenregeling is om samen met u naar een oplossing te zoeken voor uw klacht. Voor het indienen van een klacht of voor meer informatie over de klachtenregeling kunt u contact opnemen met het Patiënten Servicepunt of de klachtenfunctionaris. Zij bespreken met u de verschillende mogelijkheden die u heeft bij het indienen van een klacht. Het Waterlandziekenhuis biedt de volgende mogelijkheden om klachten op te lossen: bemiddeling van uw klacht door de klachtenfunctionaris. behandeling van uw klacht door de klachtencommissie. Meer informatie over de klachtenregeling kunt u vinden in de brochure Wegwijzer bij klachten. Plichten Als patiënt heeft u ook een aantal plichten: om een optimale behandeling mogelijk te maken is het van belang dat u uw hulpverlener duidelijk, eerlijk en volledig informeert. Hierdoor kan uw hulpverlener een goede diagnose stellen en u een deskundige behandeling geven. wanneer u adviezen van uw behandelaar ontvangt, dient u deze zo goed mogelijk op te volgen. Voorbeelden hiervan zijn adviezen over medicijngebruik en dieetvoorschriften. voor een behandeling in het Waterlandziekenhuis moet u in het bezit zijn van geldige verzekeringspapie-

7 ren. Het ziekenhuis dient te beschikken over de correcte gegevens van uw ziektekostenverzekering. u dient medewerkers van het Waterlandziekenhuis met respect te benaderen. Contactpersoon Om uw privacy zo goed mogelijk te kunnen waarborgen geven wij zonder uw toestemming geen (medische) informatie over u aan anderen. Alleen de personen die betrokken zijn bij uw behandeling zijn op de hoogte. Hierop bestaan een paar uitzonderingen. Zo moet een arts informatie geven als de wet hem daartoe verplicht. Een voorbeeld hiervan is het melden van een infectieziekte. Een ander voorbeeld is het verstrekken van bepaalde gegevens aan de zorgverzekeraar om een rekening voor de behandeling te controleren. De regels die gelden voor de geheimhoudingsplicht worden in het Waterlandziekenhuis altijd gevolgd en bij twijfel wordt gehandeld in het belang van de patiënt. Natuurlijk kunt u wel zelf iemand uit uw familie of vrienden aanwijzen die optreedt als uw contactpersoon tijdens uw behandeling en/of opname. De door u aangewezen contactpersoon kan bij ons terecht voor medische informatie over u. Hij of zij krijgt van ons bericht na afloop van een operatieve ingreep en wordt door ons gebeld indien daar aanleiding toe is. We vragen u dan ook overige familie en vrienden geen contact op te laten nemen met de verpleging of de arts. Uw contactpersoon is de enige die inlichtingen over u mag inwinnen. Familie en vrienden kunt u voor informatie over uw gezondheidstoestand verwijzen naar de contactpersoon. Overige informatie Meer informatie kunt u vinden op de website van de NPCF:

8 Colofon Dit is een publicatie voor patiënten van het Waterlandziekenhuis Informatie adres: maart 2015