SPACESHUTTLE RETURN TO FLIGHT

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "SPACESHUTTLE RETURN TO FLIGHT"

Transcriptie

1 SPACESHUTTLE RETURN TO FLIGHT Het ruimteveer Discovery Terug in de Lucht Een SPACE.Cweb.NL SPECIAL SPACESHUTTLE DISCOVERY STS-114, 13 Juli 2005

2 SPACESHUTTLE DISCOVERY (OV-103) Spaceshuttle Discovery op lanceerplaats PAD 39B (credits: nasa.gov) De Discovery is de derde in de rij van de vijf spaceshuttles, en is vernoemd naar één van de twee schepen waarmee James Cook in de jaren 1770 tijdens zijn reis over de Stille oceaan, de Hawaï eilanden ontdekte. Zijn ander schip, de Endevour, is de naam van de laatste spaceshuttle. Kapitein Cook gebruikte de Discovery ook voor zijn ontdekkingsreis langs de zuidkust van Alaska en het noordwesten van Canada. Tijdens de Amerikaanse revolutionaire oorlog verleende de toenmalige president, Benjamin Franklin, de Discovery een veilige doorgang vanwege het grote wetenschappelijk belang van Kapitein Cook s ontdekkingen. Een ander bekend schip, genaamd Discovery, voer onder leiding van Henry Hudson, naar de Hudson baai in Canada om daar een doorgang te vinden tussen de Atlantische en de Stille Oceaan in 1610 en In 1901 bouwde het genootschap nog een Discovery dat tot het jaar 1904 de Atlantische oceaan heeft verkend. Dit schip is nog steeds in handen van het genootschap. De ruimteschepen van vandaag, zoals de spaceshuttle, varen nog steeds een onbekend gebied tegemoet. De Discovery, officieel de OV- 103 (Orbitter Vehicle) genoemd, weegt leeg kg en kg inclusief de motoren. De Discovery heeft kunnen profiteren van de ervaringen met de drie voorlopers, de Enterprise, de Columbia en de Challenger. Zo is het leeggewicht van de shuttle ruim kg lichter als de voorlopers. Twee shuttles, de Columbia en de Discovery zijn omgebouwd om de Centaur bovenladend vrachtruimte te kunnen vervoeren. Met deze verbouwing moesten ook verschillende leidingen worden aangelegd, om vloeibaar brandstof te kunnen gebruiken (andere vrachtruimtes gebruiken vaste brandstof).

3 DE BEMANNING VAN MISSIE STS-114ephen Robinsot James Kelly, Missie Specialitdrew Thomas, Het STS-114 team; van liks naar rechts, Missie Specialist Stephen Robinson, Piloot James Kelly, Missie Specialists Andrew Thomas, Wendy Lawrence en Charles Camarda, Commandant Eileen Collins en Missie Specialist Soichi Noguchi.(credits: nasa.gov)specialist STS-114 patch, Return to flight

4 Commander: Eileen Marie Collins Persoonlijk: Geboren op 19 november 1956 in Elmina, New York USA. Zij is getrouwd. Zij houdt van golf, wandelen, kamperen, lezen, fotograferen en astronomie. Opleiding: Zij is in 1974 afgestudeerd aan de Elmira Vrije Academie in New York. Zij behaalde een Associate in Science Degree in mathematica en wetenschap van het Corning Community College in 1976; een bachelor in mathematica en economie in 1978 van de Syracuse Universiteit; kreeg in 1986 een Master of Science in Operation Research van Stanford Universiteit en een Master of Arts in systeem management in 1989 van het Webster Universiteit. Ervaring: STS-63 was haar eerste spaceshuttle vlucht in 1995, waarbij ze onder andere een rendez-vous met het Russische MIR station maakte. Eileen Collins was de eerste vrouwelijke spaceshuttle piloot. EILEEN MARIE COLLINS (KOLONEL, USAF, RET.) Piloot: JAMES M. KELLY, NASA ASTRONAUT Persoonlijk: Geboren op 14 mei 1964 in Burlington, Iowa USA. Hij is getrouwd met de Dawn Renee Timmerman. Ze hebben vier kinderen. Jim's moeder, Mary Ann Kelly, woont in Texas. Zijn vader William Kelly, is overleden. Opleiding: Hij is afgestudeerd aan de Burlington Community High School in Iowa, USA in Hij kreeg een Bachelor of Science in ruimtevaart techniek van de Amerikaanse luchtmacht academie in 1986; een Master of Science in luchtvaart techniek van de Universiteit van Alabama in Ervaring: STS-102, was in 2001 de achtste spaceshuttle vlucht naar het ISS. JAMES M. KELLY (LUITENANT KOLONEL, USAF)

5 Missie specialist: Charles J. Camarda Persoonlijk: Geboren op 8 mei 1952 in Queens, New York USA. Hij is getrouwd met Melinda Miller. Samen hebben zij vier kinderen. Charlie houdt van squash, hardlopen en gewichtheffen. Zijn ouders, Ray and Jack Camarda, wonen in Queens, New York. Opleiding: Hij is afgestudeerd aan de Archbishop Molloy High School in Jamaica, New York in Hij kreeg een Bachelor of Science in luchtvaart techniek van het Polytechnisch Instituut in Brooklyn in 1974; een Master of Science van de George Washington Universiteit in 1980 en een doctoraal in luchtvaart techniek van het Virginia Science in luchtvaart techniek van het Polytechnisch en State University in Ervaring: Hij heeft twee jaar training gehad en stond als reserve bemanningslid op de lijst voor expeditie 8. CHARLES J. CAMARDA (PH.D.), NASA Missie specialist: Wendy B. Lawrence Persoonlijk: Geboren op 2 juli 1959 in Jacksonville, Florida USA.Zij houdt van hardlopen, roeien en triatlons. Opleiding: Zij is in 1977 afgestudeerd aan de Fort Hunt High School, Alexandria, Virginia USA; Zij ontving een Bachelor of Science in maritieme techniek van de Amerikaanse marine in 1981; een Master of Science van het Massachusetts Instituut in Technologie (MIT) en het oods Hole Oceanografisch Instituut (WHOI) in Ervaring: STS-67, was in 1995 de tweede vlucht met de spaceshuttle. Tijdens deze missie observeerde zij het ultraviolet spectrum van veraf gelegen sterrenstelsels. STS-86, de zevende koppeling met het ISS.STS-91, de laatste koppeling met het Russische MIR ruimtestation. WENDY B. LAWRENCE, NASA

6 Missie specialist: Soichi Noguchi Persoonlijk: Geboren in 1965 in Yokohama, Kanagawa, Japan. Hij beschouwt Chigasaki, Kanagawa als zijn thuis. Hij houdt van basketbal, skieen, kamperen en vliegen. Hij is in het bezit van een diploma vlieginstructeur. Opleiding: Hij is in 1984 afgestudeerd aan de Chigasaki-Hokuryo High School; hij ontving een Bachelor of Engineering in ruimtevaart techniek van de Universiteit van Tokio in 1989 en een Master of Science in Ervaring: Dit wordt zijn eerste spaceshuttlevlucht. SOICHI NOGUCHI, JAXA ASTRONAUT Missie specialist: Stephen K. Robinson Persoonlijk: Geboren op 26 oktober 1955 in Sacramento, California USA. Hij is ongetrouwd en houdt van vliegen, antieke vliegtuigen, zwemmen, kanoeen, wandelen, muziek, kunst en stereo fotografie.hij speelt de leedgitaar in de rock- nroll band Max Q. Zijn ouders, William and Joyce Robinson, wonen in Moraga, California. Opleiding: Hij is in 1973 afgestudeerd aan de Campolindo High School, Moraga, California. Hij ontving een Bachelor of Science in mechanische en ruimtevaart techniek van de Universiteit van California in 1978; een Master of Science in mechanische techniek van de Stanford Universiteit in 1978 en een doctoraal in lucht- en ruimtevaart techniek in Ervaring: STS-85, een 12 daagse vlucht in STS-95, Payload Commander op deze missie in STEPHEN K. ROBINSON (PH.D.), NASA

7 Missie specialist: Andrew S. W. Thomas Persoonlijk: Geboren op 18 december 1951 in Adelaide, Zuid Australië. Hij is vrijgezel en houdt van paardrijden en springen, mountain biking, hardlopen, wind surfen en klassiek gitaar spelen. Zijn vader, Adrian C. Thomas, woont in Hackham, Zuid Australië.zijn moeder, Mary E. Thomas, woont in Noord Adelaide, Zuid Australië. Opleiding: Ontving in 1973 een Bachelor of Engineering van de Universiteit van Adelaide en een doctoraal in mechanische techniek in Ervaring: STS-77, een tiendaagse missie in STS-89, een rendez-vous met het Russische MIR station in 1998.STS-102, de achtste vlucht naar het Internationaal ruimtestation ISS. ANDREW S. W. THOMAS (PH.D.), NASA MISSION AND PROGAM MANAGERS Manager, Space Shuttle Program Bill Parsons Deputy Manager, Space Shuttle Program Wayne Hale Manager, Shuttle Safety and Mission Assurance Terry Wilcutt Manager, Shuttle Flight Operations and Integration John Shannon Manager, Shuttle Systems Engineering and Integration John Muratore Manager, Shuttle Management Integration and Planning John Casper Manager, Shuttle Strategic Planning Office Lee Norbraten Manager, Orbiter Projects Office Steve Poulos, Jr. Deputy Manager, Orbiter Projects Office Ed Mango

8 DE LANCERING EN LANDING Net al bij de vorige lanceringen zijn verschillende fases in de vlucht, in geval van het uitvallen van bijvoorbeeld één van de motoren. Alles staat in het teken van de veiligheid van de spaceshuttle bemanning Abort-To-Orbit (ATO) Gedeeltelijk verlies van stuwkracht genoeg om een hoogte van 180 km te bereiken. TransAtlantic Abort Landing (TAL) Bij het uitvallen van een motor, halfweg het bereiken van de ruimte, kan de shuttle landen in Spanje (Zaragoza) of Istres, Frankrijk. Het weer moet daarvoor wel geschikt zijn. Return-To-Launch-Site (RTLS) Bij het vroeg uitvallen van de motor of systeem en als landen op Zaragoza niet mogelijk is, dan zal de shuttle proberen terug te keren naar het Kennedy Space Center in Florida. Landing De shuttle zal in principe landen op ruimtevaartbasis Kennedy Space Center. Alternatieve landingplaatsen zijn Edwards Air Force Base, California, en White Sands Space Harbor, New Mexico.

9 MISSIE STS-114, 13 juli 2005 NASA's spaceshuttle keert terug in de ruimte met de Discovery. De zevenkoppige bemanning is belast met tal van opdrachten waaronder het testen van de nieuwe veiligheidsmaatregelen en het brengen van hoognodige voorraden naar het Internationaal ruimtestation ISS. Deze vlucht is meer dan zomaar een lancering van een spaceshuttle. Deze vlucht zal moeten uitwijzen of de NASA heeft geleerd van haar fouten en wil men kijken of er nog verbeteringen moeten worden aangebracht om de veiligheid nog meer te verhogen. De bemanning van de verongelukte Columbia hebben hun leven gegeven aan het verkennen van de ruimte en mag dat niet voor niets zijn geweest. Naar aanleiding van het ongeluk met de spaceshuttle Columbia, nu twee jaar geleden, is er een speciaal team samengesteld, het CIAB (Columbia Accident Investigation Board), dat de veiligheid van de spaceshuttles moest onderzoeken.het CIAB is ruim zeven maanden bezig geweest met het onderzoek en heeft diverse aanbevelingen aan de NASA gedaan om de veiligheid te verhogen. Het CIAB is tot de conclusie gekomen dat een stuk isolatieschuim de linkervleugel van de shuttle had beschadigd wat geleid heeft tot het tragische ongeval met de Columbia shuttle. Het stuk schuim, van nog geen kilo heeft het hitte schild, dat de shuttle moet beschermen tijden de terugkeer naar de Aarde, beschadigd. Hierdoor kon de hitte, die tijdens de afdaling in de dampkring ontstond, de binnenzijde van de vleugel beschadigen en ontstond zo een kettingreactie die uiteindelijk het uiteenvallen van de Columbia spaceshuttle tot gevolg heeft gehad. Nog voordat het eindrapport van het CAIB met de 15 aanbevolen punten uitkwam, was de NASA al bezig te bestuderen hoe de shuttle veiliger gemaakt kon worden. De NASA heeft niet alleen alle 15 aanbevelingen van het CAIB opgevolgd, het heeft ook de andere 14 aanbevelingen van het CAIB mee te nemen in deze "Return to Flight" missie. De NASA heeft de lat zelfs hoger geplaatst dan het CAIB had aanbevolen en heeft zelf ook nog 15 aanpassingen gemaakt om de veiligheid tot het maximaal haalbare te bereiken. In totaal zijn er 44 aanpassingen gemaakt om deze Return to Flight missie tot een goed einde te brengen.

10 KOPPELING MET HET RUIMTESTATION Drie dagen na de lancering van de spaceshuttle Discovery zal het aankomen bij het Internationaal ruimtestation ISS. De spaceshuttle zal op een bijzondere manier gaan aanmeren aan het ISS en zal een achterwaartse pirouette maken om de bemanning van het ISS een aantal digitale foto's te laten maken van het hitte schild van de spaceshuttle. Commandant Eileen Collins zal op een afstand van 180 meter van het ISS een draai van 360 graden maken en zullen Commandant Sergei Krikalev en vluchtengineer John Phillips gedurende 93 seconde foto's van het de shuttle maken vanuit het ISS. Dit is één van de nieuwe procedures om eventuele schade aan het hitteschild te ondekken te bepalen of het nog intakt is. Als deze handelingen vragen om een precieze planning van de lancering van de shuttle zodat hij in de juiste baan en koers komt om in twee dagen naar het ISS te vliegen. Door het regelmatig bijsturen van de shuttle wordt de Discovery tot op een afstand van ongeveer 20 kilometer van het ISS gebracht alvorens men aan het ISS gaat aankoppelen. Tweeëneenhalf uur voor de koppeling zal de Discovery het ISS op een afstand van 15 km het ISS benaderen en met behulp van de radar zal Eileen Collins de Discovery handmatig naar het ISS sturen en op 180 meter afstand van het ISS zal de shuttle opnieuw uitvoerig van neus tot staart gefotografeerd worden.

11 DE RUIMTEWANDELINGEN De bemanning van de Discovery zullen drie ruimtewandelingen gaan uitvoeren om inspectie en montage werkzaamheden te verrichten. Op een van die ruimtewandelingen zal een test zijn om het hitteschild van de shuttle te repareren. De ruimtewandelingen zullen worden uitgevoerd door Soichi Noguchi en Steve Robinson en zullen ieder 6,5 uur gaan duren. Als dit is geslaagd zijn er in totaal 61 ruimtewandelingen voor het assembleren van het ISS gemaakt. Het is voor beide astronauten hun eerste ruimtewandeling. Noguchi krijgt de rol van EV1 en heeft rode strepen op zijn ruimtepak en Robinson is EV2 en heeft een geheel wit ruimtepak. De eerste ruimtewandeling is op de vijfde shuttle dag. Het is dan de bedoeling dat er een test wordt gedaan met het repareren van het hitteschild en het vervangen van een GPS antenne. Soichi en Steve zullen ook voorbereidingen treffen voor de ruimte wandelingen van dag 7 en 9. Tijdens ruimtewandeling 2 op dag 7 zullen de astronauten de defecte gyroscoop vervangen die al sinds juni 2002 defect is. Vanaf die dag wordt het ruimtestation met de drie overige gyroscopen op zijn plaats gehouden. Het station kan zelfs met twee gyroscopen nog op de juiste hoogte en koers ten opzichte van de aarde blijven.

12 DE LADING VAN DE SPACESHUTTLE DISCOVERY De spaceshuttle neemt in zijn vrachtruim ruim kg aan lading mee voor het ISS. De belangrijkste module is de Multi-purpose logistieke module(mplm) "Raffaello".Dit is een vrachtcontainer om goederen van de spaceshuttle naar het ISS te transporteren. De Raffaello zal met behulp van Discovery s robotarm aanboord het ISS worden gebracht. Ook is de External Stowage Platform-2 (ESP-2) in het vrachtruim geladen. Dit is een pallet waarop onderdelen voor het ISS getransporteerd kunnen worden en zal tijdens één van de ruimtewandelingen van de shuttle naar het ISS gebracht worden.een derde module is de Lightweight Multipurpose Experiment Support Structure Carrier (LMC), hierin zit de nieuwe gyroscoop voor het internationale ruimtestation. Tevens heeft de LMC een kist met reserve onderdelen voor het hitteschild van de shuttle en zal met gaan proberen of het mogelijk is het hitteschild in de ruimte te kunnen repareren.

13 DETAILS VAN DE STS-114 MISSIE Lanceerplaats: Kennedy Space Center, Launch Pad 39B Lancering: woensdag 13 juli :51 (Nederlandse tijd) Missie duur: 12 dagen Landing: (niet eerder dan) 25 juli 2005 Met Dank aan: Jeroen Wouda, Eindredactie Space.Cweb.NL NASA ( Voor een uitgebreid (engelstalig) beschrijving van de missie:

IEDEREEN AANBOORD! HET RUIMTESTATION GAAT WERELDWIJD

IEDEREEN AANBOORD! HET RUIMTESTATION GAAT WERELDWIJD IEDEREEN AANBOORD! Het missie STS-123 embleem van de astronauten HET RUIMTESTATION GAAT WERELDWIJD De komende spaceshuttle missie STS-123 zal twee nieuwe onderdelen naar het internationaal ruimtestation

Nadere informatie

SPACESHUTTLE STS-126 SPECIAL aangeboden door SPACE.Cweb.NL - All rights reserved

SPACESHUTTLE STS-126 SPECIAL aangeboden door SPACE.Cweb.NL - All rights reserved pagina:1/7 STS-126 - De grote verbouwing van het ruimtestation Als de vierde spaceshuttle missie van dit jaar voltooit zal zijn dan is het Internationaal ruimtestation ISS een volwaardige woning in de

Nadere informatie

Deze nieuwsbrief wordt u aangeboden door Space.Cweb.NL en mag vrijelijk verspreid worden met vermelding van bron. Geschreven door Jeroen Wouda, foto

Deze nieuwsbrief wordt u aangeboden door Space.Cweb.NL en mag vrijelijk verspreid worden met vermelding van bron. Geschreven door Jeroen Wouda, foto 1 van 6 MISSIE STS-122: DE REIS VAN COLUMBUS Spaceshuttle Atlantis missie STS-122 wordt er één waarna iedereen heeft uitgekeken: het uitbreiden van de wetenschappelijke mogelijkheden van het internationaal

Nadere informatie

I n h o u d Tim Jaarsveld

I n h o u d Tim Jaarsveld I n h o u d H1 Wat kon de bemanning doen om een ongeluk te voorkomen? pagina 7 H2 Wat zijn de hitte-bestendige tegels? pagina 9 H3 H4 Hebben andere shuttles ook problemen gehad met de hitte-bestendige

Nadere informatie

SPACESHUTTLE MISSIE STS-124 "KIBO" "HOOP OP EEN NIEUW TIJDPERK" SPACESHUTTLE MISSIE STS-124 OVERZICHT door Jeroen Wouda, SPACE.Cweb.

SPACESHUTTLE MISSIE STS-124 KIBO HOOP OP EEN NIEUW TIJDPERK SPACESHUTTLE MISSIE STS-124 OVERZICHT door Jeroen Wouda, SPACE.Cweb. SPACESHUTTLE MISSIE STS-124 "KIBO" "HOOP OP EEN NIEUW TIJDPERK" SPACESHUTTLE MISSIE STS-124 OVERZICHT door Jeroen Wouda, SPACE.Cweb.NL OVERZICHT VAN MISSIE STS-124 Tijdens de derde spaceshuttle missie

Nadere informatie

Deze informatie wordt u aangeboden door SPACE.Cweb.NL en mag gekopieerd en verspreid worden met space.cweb.nl bron vermelding.

Deze informatie wordt u aangeboden door SPACE.Cweb.NL en mag gekopieerd en verspreid worden met space.cweb.nl bron vermelding. Afbeeldingen zijn uit het publieke NASA en privé domein en vrij van rechten. Pagina 1 van 15 INHOUDSOPGAVE 1. MISSIE OVERZICHT 2. TIJDLIJN - VLUCHTDAG 1 - VLUCHTDAG 2 - VLUCHTDAG 3 - VLUCHTDAG 4 - VLUCHTDAG

Nadere informatie

Assemblage ISS opent perspectieven voor Europa

Assemblage ISS opent perspectieven voor Europa Assemblage ISS opent perspectieven voor Europa Marco van der List De assemblage van het International Space Station (ISS) is na een lange pauze weer opgepakt. Na een periode van enkele jaren waarin vooral

Nadere informatie

3.5. Werkstuk door een scholier 1384 woorden 27 maart keer beoordeeld. Inhoudsopgave

3.5. Werkstuk door een scholier 1384 woorden 27 maart keer beoordeeld. Inhoudsopgave Werkstuk door een scholier 1384 woorden 27 maart 2004 3.5 23 keer beoordeeld Vak ANW Inhoudsopgave Voorwoord H1 Columbia ontploft bij het landen H2 Bemanning tijdens de laatste vlucht H3 De videobeelden

Nadere informatie

Slide 1. Slide 2. Slide 3. Slide 4

Slide 1. Slide 2. Slide 3. Slide 4 Slide 1 De Saturn V (Saturnus 5), het grootste lanceervoertuig ooit gebouwd, vliegt de nachtelijke hemel in op 17 december 1972. De raket was meer dan 110 meter hoog (langer dan een voetbalveld) en 10

Nadere informatie

Atlantis Missie STS-115 Spaceshuttle Missie STS-115 informatie pakket aangeboden door SPACE.Cweb.NL

Atlantis Missie STS-115 Spaceshuttle Missie STS-115 informatie pakket aangeboden door SPACE.Cweb.NL Verder met de Constructie Pagina 1 van 37 Inleiding Voor het eerst sinds 2002 zal de bouw aan het Internationaal ruimtestation ISS hervat gaan worden. De zes astronauten zullen op de 116 e spaceshuttlevlucht

Nadere informatie

Apollo 9. De Eerste Lunar Module Test

Apollo 9. De Eerste Lunar Module Test Apollo 9 De Eerste Lunar Module Test Wat Voorafging Mercury MR-3 Freedom 7 Shepard 05.05.1961 15 m MR-4 Liberty Bell 7 Grissom 21.07.1961 15 m MA-6 Friendship 7 Glenn 20.02.1962 4 h 55 m MA-7 Aurora 7

Nadere informatie

Praktische opdracht ANW Ruimtevaart

Praktische opdracht ANW Ruimtevaart Praktische opdracht ANW Ruimtevaart Praktische-opdracht door een scholier 2250 woorden 8 jaar geleden 6,7 16 keer beoordeeld Vak ANW Deelvraag 1 Welke onderzoeken worden er gedaan door astronauten? Er

Nadere informatie

BEMANNINGSLEDEN STS-120 SPACESHUTTLE DISCOVERY

BEMANNINGSLEDEN STS-120 SPACESHUTTLE DISCOVERY STS-120 SPACESHUTTLE DISCOVERY BEMANNINGSLEDEN Pagina 1 van 14 STS-120 Discovery Bemanningsleden COMMANDAND...Pamela Ann Melroy PILOOT...George D. Zamka MISSIE SPECIALIST...Scott E. Parazynski MISSIE SPECIALIST...Douglas

Nadere informatie

MISSION X Logboek leerlingen

MISSION X Logboek leerlingen MISSION X Logboek leerlingen Trainingsdagboek 1 Mission X activiteit Week 1 Week 2 Week 3 Week 4 Week 5 Week 6 Ruimtebehendigheidsparcours Maak een ruimtewandeling! Teruglopen naar het basisstation Opbouwen

Nadere informatie

DE ONTDEKKING VAN DE AARDE

DE ONTDEKKING VAN DE AARDE DE ONTDEKKING VAN DE AARDE Lezing Ledenavond Galileo, 25 januari 2019 In de kerstnacht van 1968 werd de aarde ontdekt Vijftig jaar geleden zagen mensenogen de aarde voor het eerst zoals ze werkelijk is

Nadere informatie

Auditieve oefeningen bij het thema: de ruimte

Auditieve oefeningen bij het thema: de ruimte Auditieve oefeningen bij het thema: de ruimte Boek van de week: 1; Een hapje maan 2; De ruimte 3; Papa pak je de maan voor mij 4; Verhaalbegrip: Bij elk boek stel ik de volgende vragen: Wat staat er op

Nadere informatie

Ruimtetoerisme Binnenkort realiteit? Lore De Brabander

Ruimtetoerisme Binnenkort realiteit? Lore De Brabander Ruimtetoerisme Binnenkort realiteit? Lore De Brabander Hogent - Vastgoed Landmeten Wat is ruimtetoerisme? Ruimte toerisme is het reizen naar de ruimte, maar niet om op onderzoek te gaan. Eerder mensen

Nadere informatie

Praktische opdracht ANW Ruimtereizen

Praktische opdracht ANW Ruimtereizen Praktische opdracht ANW Ruimtereizen Praktische-opdracht door een scholier 2988 woorden 27 oktober 2008 5,9 15 keer beoordeeld Vak ANW Het onderwerp van mijn Praktische Opdracht is ruimtereizen. Ik behandel

Nadere informatie

Launch. Count resume. back. De lancering. MET (mission elapsed time) Scherm, knopjes, klavier, schakelaars. Wie is aan de beurt. Wat wordt er gezegd?

Launch. Count resume. back. De lancering. MET (mission elapsed time) Scherm, knopjes, klavier, schakelaars. Wie is aan de beurt. Wat wordt er gezegd? back Launch De lancering Count resume MET (mission elapsed time) Wie is aan de beurt Wat gebeurt er Scherm, knopjes, klavier, schakelaars Wat wordt er gezegd? T-0:09:00 geef standby om de aftelling te

Nadere informatie

De mens verovert de ruimte

De mens verovert de ruimte Hugo Vanderstraeten Russen eerst Voor de Russen was dit het derde ruimtesucces op rij. In 1957 hadden ze het eerste ruimtetuig, de Spoetnik I, in een baan om de aarde gebracht. De Spoetnik I, de eerste

Nadere informatie

De mens verovert de ruimte!

De mens verovert de ruimte! Gerwin De Decker Astronowat? Geschiedenis van de astronomie Heel lang geleden al dachten mensen na over de beweging van de hemellichamen. Ze gebruikten die om wat op aarde gebeurde te verklaren of om voorspellingen

Nadere informatie

Verslag Anders De ruimtevaart. De ruimtevaart. Verslag door Marie 2016 woorden 20 september keer beoordeeld. 1. start van de ruimtevaart

Verslag Anders De ruimtevaart. De ruimtevaart. Verslag door Marie 2016 woorden 20 september keer beoordeeld. 1. start van de ruimtevaart Verslag Anders De ruimtevaart Verslag door Marie 2016 woorden 20 september 2017 0 keer beoordeeld Vak Anders De ruimtevaart 1. start van de ruimtevaart 1. Het begin In de 1 e eeuw na Christus had men al

Nadere informatie

MISSION X WELKOMSTINFORMATIE

MISSION X WELKOMSTINFORMATIE MISSION X WELKOMSTINFORMATIE OVER MISSION X Mission X is een initiatief van NASA en de Europese ruimtevaartorganisatie ESA in samenwerking met verschillende ruimtevaartorganisaties in de hele wereld. Wereldwijd

Nadere informatie

inhoud Airbus A De eerste vlucht 2. Samenwerken 3. Het vervoer 4. Aan boord 5. De motoren 6. Maten 7. Luchthavens 8. Airbusweetjes 9.

inhoud Airbus A De eerste vlucht 2. Samenwerken 3. Het vervoer 4. Aan boord 5. De motoren 6. Maten 7. Luchthavens 8. Airbusweetjes 9. Airbus A380 inhoud Airbus A380 3 1. De eerste vlucht 4 2. Samenwerken 4 3. Het vervoer 6 4. Aan boord 7 5. De motoren 9 6. Maten 10 7. Luchthavens 11 8. Airbusweetjes 12 9. Filmpjes 13 Pluskaarten 14 Bronnen

Nadere informatie

Die aantrekkingskracht noemt men ook de zwaartekracht.

Die aantrekkingskracht noemt men ook de zwaartekracht. Als we iets uit onze hand loslaten, valt het steeds op de grond. Als we springen, komen we vanzelf weer op de grond terecht. Voorwerpen en lichamen worden als het ware naar de aarde toegetrokken. Die aantrekkingskracht

Nadere informatie

TRANSPORT 3.5 Krachten

TRANSPORT 3.5 Krachten Schooljaar: 2015-2016 TRANSPORT 3.5 Krachten KLAS 2A 2B 2C 2D 2G Algemene Techniek Mnr. Baromeo 1. Transport & Krachten Op transportmiddelen kunnen de volgende krachten werken. 1) Aandrijvingskracht (de

Nadere informatie

We proberen dit alles ( en nog veel meer) te onderzoeken aan de hand van een onderzoeksvraag, die luidt:;

We proberen dit alles ( en nog veel meer) te onderzoeken aan de hand van een onderzoeksvraag, die luidt:; Boekverslag door een scholier 2221 woorden 24 mei 2001 5.4 165 keer beoordeeld Vak Natuurkunde INLEIDING Ruimtevaart is vaak in het nieuws en het zal waarschijnlijk ook altijd actueel blijven, omdat er

Nadere informatie

Gebruiksaanwijzing leerdagboek

Gebruiksaanwijzing leerdagboek Gebruiksaanwijzing leerdagboek Exempel Vliegen met de Wrights Afdrukken pagina 2-13 dubbelzijdig formaat A4 naar behoefte kunnen lege A4-pagina s worden tussengevoegd Aanwijzingen Schrijf- en tekenruimte

Nadere informatie

Auditieve oefeningen bij het thema: de ruimte

Auditieve oefeningen bij het thema: de ruimte Auditieve oefeningen bij het thema: de ruimte Boek van de week: 1; Ik wil de maan 2; De ruimte 3; Papa pak je de maan voor mij 4; Aarde, zon en sterren Verhaalbegrip: Bij elk boek stel ik de volgende vragen:

Nadere informatie

Werkstuk ANW Spaceshuttle

Werkstuk ANW Spaceshuttle Werkstuk ANW Spaceshuttle Werkstuk door een scholier 4137 woorden 23 december 2004 6,2 125 keer beoordeeld Vak ANW De Spaceshuttle De mens heeft van nature een zeer nieuwsgierige aard, dus dingen ontdekken

Nadere informatie

Praktische opdracht Geschiedenis William Clark informatie + museum

Praktische opdracht Geschiedenis William Clark informatie + museum Praktische opdracht Geschiedenis William Clark informatie + museum Praktische-opdracht door Gymnasiastje 572 woorden 5 december 2017 5,5 2 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Pagina 1 van 6 William Clark;

Nadere informatie

Verre reizen maken zonder te vliegen

Verre reizen maken zonder te vliegen Verre reizen maken zonder te vliegen Heeft u ook altijd een verre reis willen maken maar wil u lange vluchten vermijden? Cunard biedt verschillende cruises aan naar de Caraïben, New York en Canada die

Nadere informatie

KONINKLIJKE NEDERLANDSE BOND van FILATELISTENVERENIGINGEN. RICHTLIJNEN ASTROFILATELIE Pag. 1

KONINKLIJKE NEDERLANDSE BOND van FILATELISTENVERENIGINGEN. RICHTLIJNEN ASTROFILATELIE Pag. 1 RICHTLIJNEN ASTROFILATELIE Pag. 1 1. TENTOONSTELLINGEN MET WEDSTRIJDKARAKTER 1.1 Zie voor de elementaire inhoud GREV 1.1-1.4, SREV 1.4.1. Deze richtlijnen zijn bedoeld om zowel de juryleden als de inzenders

Nadere informatie

Oplossingen. Het probleem vraagt een cocktail van antwoorden :

Oplossingen. Het probleem vraagt een cocktail van antwoorden : Het Probleem 2 Oplossingen Het probleem vraagt een cocktail van antwoorden : - Meer weginfrastructuur - Volle kost van het transport aanrekenen (milieu belastingen) - Hogere urban density (resulterend

Nadere informatie

Heb je wifi in de ruimte?

Heb je wifi in de ruimte? Lesbrief bij het boek Heb je wifi in de ruimte? van André Kuipers Vind jij de ruimte spannend? Zou je zelf een reis naar de ruimte willen maken? Dan heb je vast het boek Heb je wifi in de ruimte? gelezen.

Nadere informatie

Apollo 10. De Generale Repetitie

Apollo 10. De Generale Repetitie Apollo 10 De Generale Repetitie De Bemanning Drie ervaren astronauten Ervaren Bemanning Eugene Cernan Piloot Lunar Module John Young Piloot Command Module Thomas P. Stafford Commandant Stafford Astronaut

Nadere informatie

GROOT-BRITTANNIË en zeeklimaat

GROOT-BRITTANNIË en zeeklimaat Naam GROOT-BRITTANNIË en zeeklimaat Groot Brittannië Groot-Brittannië is Schotland, Engeland en Wales samen. Engeland is het grootst van Groot-Brittannië en Wales het kleinst. Engeland heeft meer dan 46

Nadere informatie

Veiligheid & cultuur vanuit luchtvaartperspectief

Veiligheid & cultuur vanuit luchtvaartperspectief Veiligheid & cultuur vanuit luchtvaartperspectief Marijn Giesberts en Gerben van Baren Luchtvaartveiligheidspecialisten Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium (NLR) marijn.giesberts@nlr-atsi.nl gerben.van.baren@nlr-atsi.nl

Nadere informatie

PERSBERICHT. De aarde door de lens van de E-3. until XX , 7am CET. Olympus viert verjaardag met ruimteproject

PERSBERICHT. De aarde door de lens van de E-3. until XX , 7am CET. Olympus viert verjaardag met ruimteproject PERSBERICHT Olympus viert verjaardag met ruimteproject De aarde door de lens van de E-3 Hamburg, 2 maart 2009 Om zijn negentigste verjaardag in stijl te vieren, trakteert Olympus zichzelf op een reisje

Nadere informatie

Secundaire Scholen De Wedstrijd

Secundaire Scholen De Wedstrijd Secundaire Scholen De ruimte lijkt erg ver weg, maar dat is ze niet. Het Internationaal Ruimtestation ISS draait rond de Aarde op een hoogte van zo'n 400km. Wanneer hij niet naar het ISS moet vliegt de

Nadere informatie

Klas: L3e. Groep: 4. Namen: - Martin Speksnijder - Eric de Vrij - Carlo Bilardie. L - Barry Perfors - Mischa in t Hout. L

Klas: L3e. Groep: 4. Namen: - Martin Speksnijder - Eric de Vrij - Carlo Bilardie. L - Barry Perfors - Mischa in t Hout. L Klas: L3e. Groep: 4. Namen: - Martin Speksnijder - Eric de Vrij - Carlo Bilardie. L - Barry Perfors - Mischa in t Hout. L 1 Inhoudsopgave Voorwoord 3 Hoofdstuk 1: Wat waren de biografieën van de crew?

Nadere informatie

14 daagse rondreis U.S.A Washington-New York-Orlando + 4 daagse cruise naar Bahamas ( cruise in vol pension )

14 daagse rondreis U.S.A Washington-New York-Orlando + 4 daagse cruise naar Bahamas ( cruise in vol pension ) 14 daagse rondreis U.S.A. 2017 Washington-New York-Orlando + 4 daagse cruise naar Bahamas ( cruise in vol pension ) Vertrek donderdag : 2 november 2017 Rondreis wordt aangeboden in : kamer + ontbijt WASHINGTON

Nadere informatie

Programma. Introductie Maakkunde Trainingen Aan de slag

Programma. Introductie Maakkunde Trainingen Aan de slag Programma Introductie Maakkunde Trainingen Aan de slag 2 Introductie 3 Wetenschap en technologie toegankelijk maken voor kinderen is ons dagelijks werk 4 Het belang van maakonderwijs Zelf doen, talentontwikkeling,

Nadere informatie

t Ruimtekabinet De Vlaamse podcast over ruimtevaart en ruimtewetenschappen Aflevering 1: interview met Astronaut Dirk Frimout transcript

t Ruimtekabinet De Vlaamse podcast over ruimtevaart en ruimtewetenschappen Aflevering 1: interview met Astronaut Dirk Frimout transcript t Ruimtekabinet De Vlaamse podcast over ruimtevaart en ruimtewetenschappen Aflevering 1: interview met Astronaut Dirk transcript Hoe werd Dirk astronaut? Ik was 16 jaar als de eerste Sputnik gelanceerd

Nadere informatie

Slaagt de valk in wat het veer nooit kon?

Slaagt de valk in wat het veer nooit kon? Slaagt de valk in wat het veer nooit kon? Vooruitblik op de historische ruimtevlucht van SpaceX door Kevin Nys We staan op een keerpunt in de geschiedenis van de ruimtevaart, nu het Amerikaanse ruimteveer

Nadere informatie

5,1. Werkstuk door een scholier 2501 woorden 11 mei keer beoordeeld. Aardrijkskunde. Inleiding

5,1. Werkstuk door een scholier 2501 woorden 11 mei keer beoordeeld. Aardrijkskunde. Inleiding Werkstuk door een scholier 2501 woorden 11 mei 2012 5,1 39 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Inleiding In dit werkstuk vindt u alles over Amerika. In het eerste hoofdstuk vindt u algemene informatie.

Nadere informatie

1. Open de CD-rom van De Wereld 2. Kies Australië. 5. Kies kaartsoort rechts. 8. Kies start en oefen

1. Open de CD-rom van De Wereld 2. Kies Australië. 5. Kies kaartsoort rechts. 8. Kies start en oefen 0 0 Blinde kaart Australië en Nieuw-Zeeland Opdracht.. Kies Australië Opdracht.. Kies Australië. Kies verder Voor wie meer kan: Opdracht t/m : Zelfde als opdracht t/m, Maar dan niveau. Voor wie nòg meer

Nadere informatie

DOEL VAN HET ONDERZOEK:

DOEL VAN HET ONDERZOEK: Opdracht door een scholier 1682 woorden 18 november 2001 7,4 74 keer beoordeeld Vak ANW De opdracht: Al heel lang denken mensen na over een bemande vlucht naar de planeet Mars. Zo n ruimtereis naar Mars

Nadere informatie

inhoud 1. Inleiding 3 2. Wat is een maan? 4 3. Het ontstaan van de maan 4. De maan en de maanden 5. Kijken naar de maan 6. Landing op de maan

inhoud 1. Inleiding 3 2. Wat is een maan? 4 3. Het ontstaan van de maan 4. De maan en de maanden 5. Kijken naar de maan 6. Landing op de maan De maan inhoud 1. Inleiding 3 2. Wat is een maan? 4 3. Het ontstaan van de maan 5 4. De maan en de maanden 6 5. Kijken naar de maan 7 6. Landing op de maan 8 7. Het weer op de maan 9 8. Het maanlanschap

Nadere informatie

Het International Space Station. ISS (juni 2006)

Het International Space Station. ISS (juni 2006) Het International Space Station ISS (juni 2006) Sverre Kolman groep 6 - Marijke; De Blijberg 18 maart 2012 1 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1: Inleiding 3 Hoofdstuk 2: De geschiedenis van de ruimtevaart 4 Hoofdstuk

Nadere informatie

Werkstuk Aardrijkskunde Verenigde Staten

Werkstuk Aardrijkskunde Verenigde Staten Werkstuk Aardrijkskunde Verenigde Staten Werkstuk door een scholier 303 woorden 17 januari 2006 5,2 27 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Inhoudsopgave INLEIDING HET LAND Noordoosten De midden-atlantische

Nadere informatie

Inhoud. 1. Algemenen weetjes 2. Reizen naar Mars 3. Ruimtestations 4. Satellieten 5. Ruimtesondes 6. Waarom een werkstuk over ruimtevaart?

Inhoud. 1. Algemenen weetjes 2. Reizen naar Mars 3. Ruimtestations 4. Satellieten 5. Ruimtesondes 6. Waarom een werkstuk over ruimtevaart? Inhoud 1. Algemenen weetjes 2. Reizen naar Mars 3. Ruimtestations 4. Satellieten 5. Ruimtesondes 6. Waarom een werkstuk over ruimtevaart? 1. Algemenen weetjes Duizenden jaren geleden konden mensen beelden

Nadere informatie

Apollo 8. Leaving The Craddle Voor Het Eerst Van De Aarde Weg

Apollo 8. Leaving The Craddle Voor Het Eerst Van De Aarde Weg Apollo 8 Leaving The Craddle Voor Het Eerst Van De Aarde Weg Mededelingen Apollo - Voordrachtenreeks 19 April: Apollo 7 De Race Naar De Maan Is Gestart Apollo - Voordrachtenreeks 31 mei: Apollo 8 Het

Nadere informatie

wiskunde CSE GL en TL

wiskunde CSE GL en TL Examen VMBO-GL en TL 2017 tijdvak 1 woensdag 17 mei 13.30-15.30 uur wiskunde CSE GL en TL Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage. Dit examen bestaat uit 26 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 76 punten

Nadere informatie

Introductie nieuwe technologie, kansen met oog voor nieuwe risico s. Hans Huisman Smash-up Human Factors in Autonomous Shipping

Introductie nieuwe technologie, kansen met oog voor nieuwe risico s. Hans Huisman Smash-up Human Factors in Autonomous Shipping Introductie nieuwe technologie, kansen met oog voor nieuwe risico s Hans Huisman Smash-up Human Factors in Autonomous Shipping 14-05-2019 Even kort voorstellen 15 jaar Nieuwe concepten van air traffic

Nadere informatie

NIEUWE BOEKEN NOVEMBER 2

NIEUWE BOEKEN NOVEMBER 2 Zaterdag 3 november 2018 ++++ NIEUWSFLITS ++++ NIEUWE BOEKEN NOVEMBER 2 In ons MODERN ANTIQUARIAAT komen geregeld NIEUWE TITELS binnen die elders al lang zijn uitverkocht. Vandaag brengen wij de volgende

Nadere informatie

André Kuipers missie PromISSe naar ISS

André Kuipers missie PromISSe naar ISS André Kuipers missie PromISSe naar ISS Bestuur Het bestuur van de NVR wordt gekozen door de leden en bestaat uit: Voorzitter Dr. G. Blaauw Secretaris Drs. R.A. v.d. Berg Penningmeester Ir. J.A. Meijer

Nadere informatie

De Bernisse is van oorsprong een mijnenveger uit de SPA Klasse van de Belgische Zeemacht

De Bernisse is van oorsprong een mijnenveger uit de SPA Klasse van de Belgische Zeemacht m.s. Bernisse De Bernisse is van oorsprong een mijnenveger uit de SPA Klasse van de Belgische Zeemacht BNS SPA M927 gebouwd in België op de Boelwerf in Temse Averij In 1959 liep de M927-Spa zware averij

Nadere informatie

inhoud blz. Helikopters 3 1. De geboorte van de helikopter 4 2. De delen van de helikopter 6 3. In de cockpit 7 4. De rotor 8 5.

inhoud blz. Helikopters 3 1. De geboorte van de helikopter 4 2. De delen van de helikopter 6 3. In de cockpit 7 4. De rotor 8 5. Helikopters inhoud blz. Helikopters 3 1. De geboorte van de helikopter 4 2. De delen van de helikopter 6 3. In de cockpit 7 4. De rotor 8 5. Het gebruik van helikopters 9 6. Filmpjes 13 Pluskaarten 14

Nadere informatie

ALGEMENE GEGEVENS SAMENVATTING FEITELIJKE INFORMATIE. Nummer voorval: 2008031. Datum, tijd 1 voorval: 31 maart 2008, 12.07 uur

ALGEMENE GEGEVENS SAMENVATTING FEITELIJKE INFORMATIE. Nummer voorval: 2008031. Datum, tijd 1 voorval: 31 maart 2008, 12.07 uur ALGEMENE GEGEVENS Nummer voorval: 2008031 Classificatie: Ongeval Datum, tijd 1 voorval: 31 maart 2008, 12.07 uur Plaats voorval: Rotterdam Airport (EHRD) Registratie luchtvaartuig: PH-KIS Type luchtvaartuig:

Nadere informatie

5.9. Boekverslag door S woorden 26 januari keer beoordeeld. Groot Britannie

5.9. Boekverslag door S woorden 26 januari keer beoordeeld. Groot Britannie Boekverslag door S. 1848 woorden 26 januari 2004 5.9 1492 keer beoordeeld Vak Engels Groot Britannie Groot-Brittannië is Schotland, Engeland en Wales samen. Engeland is het grootst van Groot-Brittannië

Nadere informatie

proces veiligheidsindicatoren in de wetenschappelijke literatuur relatie tussen indicatoren & veiligheidskundige modellen, theorieën

proces veiligheidsindicatoren in de wetenschappelijke literatuur relatie tussen indicatoren & veiligheidskundige modellen, theorieën proces veiligheidsindicatoren in de wetenschappelijke literatuur relatie tussen indicatoren & veiligheidskundige modellen, theorieën Paul Swuste sectie Veiligheidskunde Technische Universiteit Delft de

Nadere informatie

Werkblad Meander Thema 1: Onderweg

Werkblad Meander Thema 1: Onderweg Werkblad Meander Thema 1: Onderweg 1.1 Vakantiebestemmingen Schrijf 1, 2, 3, 4, 5, en 6 1. De reis start in Nederland 2. België is klein, dat gaat snel 3. Frankrijk is groot, pffff.wat duurt het lang!!

Nadere informatie

Over astronauten, raketten en satellieten

Over astronauten, raketten en satellieten REIS NAAR DE STERREN Over astronauten, raketten en satellieten AngEliquE Van OMbErgEn & Stijn IlsEn MEt illustraties van Katinka VandErSandE Voor Moeke. Voor Meme. Voor nonkel. Voor Femke. Angelique Voor

Nadere informatie

pre-launch back Voorbereiding van de lancering.

pre-launch back Voorbereiding van de lancering. back pre-launch Voorbereiding van lancering. Alle posities in mission control voeren nu pre-launch computerconfiguratie in (raadpleeg je checklist). De commandant voert cmdr checklist #1 uit, piloot voert

Nadere informatie

WERKBLADEN ONDERWIJS NAAM LEERLING:

WERKBLADEN ONDERWIJS NAAM LEERLING: WERKBLADEN ONDERWIJS NAAM LEERLING: Inhoud werkbladen 1. Raden vanuit de ruimte 2 2. Feit of fabel 5 3. Missie Mars (verdiepingsopdracht) 6 Uitleg werkbladen Deze werkbladen horen bij A Beautiful Planet.

Nadere informatie

Jonge kinderen sprankelen in Naturalis

Jonge kinderen sprankelen in Naturalis Programmaboekje TalentenKracht Publieksdag Jonge kinderen sprankelen in Naturalis zondag 6 november 2011 Welkom! Hartelijk welkom op deze speciale dag in Naturalis! Je maakt vandaag kennis met de leukste

Nadere informatie

Praktische opdracht Geschiedenis De eerste maanlanding

Praktische opdracht Geschiedenis De eerste maanlanding Praktische opdracht Geschiedenis De eerste m Praktische-opdracht door een scholier 2809 woorden 1 april 2001 6,2 130 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoofdvraag: Waarom wilde men op de maan landen? De

Nadere informatie

5,9. Werkstuk door een scholier 1657 woorden 30 april keer beoordeeld. Aardrijkskunde

5,9. Werkstuk door een scholier 1657 woorden 30 april keer beoordeeld. Aardrijkskunde Werkstuk door een scholier 1657 woorden 30 april 2007 5,9 141 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde De inhoud Pagina De inleiding 1 De geschiedenis...2 De regering.4 De bevolking..5 Wonen, gebouwen en Het

Nadere informatie

RUIMTEVAART: QUO VADIS?

RUIMTEVAART: QUO VADIS? RUIMTEVAART: QUO VADIS? Symposium 50 jaar NVR 21 december 2001 Dr. A.G.M. Driedonks, Algemeen Directeur NIVR RUIMTEVAART: QUO VADIS? Onderwerpen Heroriëntatie Nederlands ruimtevaartbeleid 2001 ESA Ministers

Nadere informatie

Wat gebeurt er met de conclusies en aanbevelingen van ongevallenonderzoek. Hans van Ruler 14 oktober 2013

Wat gebeurt er met de conclusies en aanbevelingen van ongevallenonderzoek. Hans van Ruler 14 oktober 2013 Wat gebeurt er met de conclusies en aanbevelingen van ongevallenonderzoek Hans van Ruler 14 oktober 2013 Programma Introductie OVV Wettelijk kader aanbevelingen Over aanbevelingen Proces Twee voorbeelden

Nadere informatie

Werkstuk Engels Kennis van land en volk 2006/2007

Werkstuk Engels Kennis van land en volk 2006/2007 Werkstuk Engels Kennis van land en volk 2006/ Werkstuk door een scholier 1269 woorden 14 maart 6,7 35 keer beoordeeld Vak Engels Groot Brittannië Politiek systeem In Groot Brittannie is er geen geschreven

Nadere informatie

inhoud IK ZEI JE TOCH BOB: EET NIET TEVEEL BRUINE BONEN.

inhoud IK ZEI JE TOCH BOB: EET NIET TEVEEL BRUINE BONEN. De ruimtevaarder inhoud Inleiding 3 1. Het werk van de ruimtevaarder 4 2. Hoe word je ruimtevaarder? 6 3. Het ruimtepak 8 4. Wonen in de ruimte 11 5. Ruimteweetjes 13 6. Filmpjes 15 Bronnen en foto s 16

Nadere informatie

We wensen jullie veel succes en een leuke en leerzame Eureka Cup!

We wensen jullie veel succes en een leuke en leerzame Eureka Cup! Space exploration gaat over ruimtevaart. Nergens is techniek zo belangrijk als in de ruimtevaart. De allernieuwste technieken worden gebruikt in spaceshuttles en marslandertjes. Nieuwe materialen worden

Nadere informatie

Werkstuk ANW Ruimtevaart-projecten

Werkstuk ANW Ruimtevaart-projecten Werkstuk ANW Ruimtevaart-projecten Werkstuk door een scholier 1884 woorden 23 mei 2003 5,6 37 keer beoordeeld Vak ANW Welke belangrijke projecten heeft de NASA uitgevoerd? De NASA heeft al veel projecten

Nadere informatie

INHOUD 1 WAAR LIGT HET? 2 WAAR KOMT HET VANDAAN? 3 EUROPA

INHOUD 1 WAAR LIGT HET? 2 WAAR KOMT HET VANDAAN? 3 EUROPA INHOUD 1 WAAR LIGT HET? Hoe ziet de aarde eruit? 6-7 Hoe vind je de weg op aarde? 8-9 Afstanden 10-11 De zes continenten 12-13 Oceanen en zeeën 14-15 Waar leven walvissen en haaien? 16-17 De grootste rivieren

Nadere informatie

Alles wat u moet weten over procesveiligheid maar waar u nooit om hebt gevraagd. NVVK Congres Papendal 16 maart 2011

Alles wat u moet weten over procesveiligheid maar waar u nooit om hebt gevraagd. NVVK Congres Papendal 16 maart 2011 Alles wat u moet weten over procesveiligheid maar waar u nooit om hebt gevraagd NVVK Congres Papendal 16 maart 2011 pagina 2 Hoe voorkom je dit? Met goeie operators, ingenieurs en managers! Wat is dan

Nadere informatie

PUBQUIZ Gemiva-SVG Groep RONDE 1

PUBQUIZ Gemiva-SVG Groep RONDE 1 RONDE 1 Hoeveel cliënten stonden er eind 2012 ingeschreven bij de Gemiva-SVG Groep? A. Ongeveer 3500 B. Ongeveer 6500 C. Ongeveer 4500 Vraag 1-1: Gemiva-SVG Groep, punten: 1 Foekje Dillema was een groot

Nadere informatie

Bindende voordrachten

Bindende voordrachten President/CEO en lid van de Raad van Bestuur Leden van de Raad van Bestuur Leden van de Raad van Commissarissen In verband met de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van Koninklijke Philips Electronics

Nadere informatie

Hand- out Boeing 737 vliegen. hand- out- PU.01

Hand- out Boeing 737 vliegen. hand- out- PU.01 Hand- out Boeing 737 vliegen. Pitch- Up Arendweg 37- B Lelystad Airport 085-210 60 66 pitch- up.nl 1 Deze hand- out is samengesteld door Simcenter Lelystad, Pitch- Up en wordt toegepast bij het uitvoeren

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Ruimtewedloop

Samenvatting Geschiedenis Ruimtewedloop Samenvatting Geschiedenis Ruimtewedloop Samenvatting door een scholier 2780 woorden 17 mei 2005 6,9 58 keer beoordeeld Vak Geschiedenis 1.0 De rivaliteit in de ruimte tussen de Verenigde Staten en de SU

Nadere informatie

De Harderwijker Botterstichting zet HARDERWIJK. op de kaart. Harderwijk - New York Sponsert u ook?

De Harderwijker Botterstichting zet HARDERWIJK. op de kaart. Harderwijk - New York Sponsert u ook? De Harderwijker zet HARDERWIJK op de kaart Ter ere van Henry Hudson 400 jaar Harderwijk - New York Sponsert u ook? Met oud Hollandse schepen naar Amerika Voor deze happening wordt er één vloot samen gesteld

Nadere informatie

Opdracht Beroepsoriëntatie

Opdracht Beroepsoriëntatie Opdracht Beroepsoriëntatie Sector: Offshore Auteur: Henk Yip Groep: WP11a2 Periode: Blok 1.1 Datum: Woensdag 16 oktober 2013 De Haagse Hogeschool Werktuigbouwkunde Voorwoord Ik ben Henk Yip, ik ben een

Nadere informatie

Noem de letters H t/m J en zeg welke oceaan het is. H = de Grote Oceaan (Stille Oceaan), I = de Atlantische Oceaan, J = de Indische Oceaan

Noem de letters H t/m J en zeg welke oceaan het is. H = de Grote Oceaan (Stille Oceaan), I = de Atlantische Oceaan, J = de Indische Oceaan Thuistopo. Noem de letters A t/m G en zeg welk werelddeel het is. A = Noord-Amerika, B = Europa, C = Azië, D = Zuid-Amerika, E = Afrika, F = Australië, G = Zuidpool/Antarctica Noem de letters H t/m J en

Nadere informatie

Hand- out Boeing 737. hand- out- PU.01

Hand- out Boeing 737. hand- out- PU.01 Hand- out Boeing 737 Pitch- Up Arendweg 37- B Lelystad Airport hand- out- PU.01 085-210 60 66 leervandeluchtvaart.nl 1 Deze hand- out is samengesteld door Simcenter Lelystad, Pitch- Up en wordt toegepast

Nadere informatie

Boeing B24H Liberator

Boeing B24H Liberator De B24 Liberator Naam: No Feathered Injun (later onofficieel: Feathered Injun) Soort toestel: Boeing B24H Liberator Leger: USAAF (United States of America Air Force) Luchtmacht: 8 th AF (Air Force) Bombgroup:

Nadere informatie

Door: N. Damen Oproep crowdfunding

Door: N. Damen Oproep crowdfunding 05Intro_THE 04Credit_ In Nederland kent de gezondheidszorg jaarlijks zo n 1000 vermijdbare sterfgevallen. In de luchtvaart ligt dit aantal op slechts ongeveer 500, wereldwijd. De veiligheid lijkt bij de

Nadere informatie

Het vergeten monument Halifax DT-694 in het Sweibergerbos; lokaal beter bekend als Soeterknip

Het vergeten monument Halifax DT-694 in het Sweibergerbos; lokaal beter bekend als Soeterknip Het vergeten monument Halifax DT-694 in het Sweibergerbos; lokaal beter bekend als Soeterknip In 2018 is het 75 jaar geleden dat een RAF bommenwerper met het identificatienummer DT-694 vanaf het vliegveld

Nadere informatie

De ervaring van je leven

De ervaring van je leven REISINFORMATIE 2019/2020 De ervaring van je leven WWW.MASTERSKIP.COM 5 AFWISSELENDE REIZEN WELKE KIES JIJ? IEDERE REIS HEEFT ZIJN EIGEN KARAKTER 01 02 03 04 05 OCEAANREIS NAAR HET CARIBISCH GEBIED Noord-Spanje

Nadere informatie

We wensen jullie veel succes en een leuke en leerzame Eureka Cup!

We wensen jullie veel succes en een leuke en leerzame Eureka Cup! Space exploration gaat over ruimtevaart. Nergens is techniek zo belangrijk als in de ruimtevaart. De allernieuwste technieken worden gebruikt in spaceshuttles en marslandertjes. Nieuwe materialen worden

Nadere informatie

In de vrije tijd houd ik van hardlopen en squashen.

In de vrije tijd houd ik van hardlopen en squashen. In de vrije tijd houd ik van hardlopen en squashen. 1 In de vrije tijd schrijf ik graag gedichten, verhalen en romans, en speel ik flamencogitaar. 2 In de vrije tijd ga ik graag zelf sporten (hardlopen)

Nadere informatie

inhoud blz. De zeppelin 1. Graaf von Zeppelin 2. Hoe vliegt een zeppelin? 3. Zeppelin of blimp 4. De ramp met de Hindenburg 5. Filmpjes Pluskaarten

inhoud blz. De zeppelin 1. Graaf von Zeppelin 2. Hoe vliegt een zeppelin? 3. Zeppelin of blimp 4. De ramp met de Hindenburg 5. Filmpjes Pluskaarten De zeppelin inhoud blz. De zeppelin 3 1. Graaf von Zeppelin 4 2. Hoe vliegt een zeppelin? 7 3. Zeppelin of blimp 10 4. De ramp met de Hindenburg 12 5. Filmpjes 13 Pluskaarten 14 Bronnen en foto s 16 Colofon

Nadere informatie

Amerika. Inleiding. Inhoud. Geschiedenis

Amerika. Inleiding. Inhoud. Geschiedenis Amerika Inleiding Ik hou mijn spreekbeurt over Amerika omdat ik er geboren ben en ik het een mooie staat vind met een interessante geschiedenis. Verder staat Amerika ook om veel dingen bekend, zoals het

Nadere informatie

6,1. Praktische-opdracht door een scholier 3508 woorden 23 maart keer beoordeeld

6,1. Praktische-opdracht door een scholier 3508 woorden 23 maart keer beoordeeld Praktische-opdracht door een scholier 3508 woorden 23 maart 2003 6,1 65 keer beoordeeld Vak ANW In deze praktische opdracht wilde ik graag de ruimtevaart bespreken. Ik heb voor dit onderwerp gekozen omdat

Nadere informatie

Shenzhou-5: China s eerste bemande ruimtevlucht

Shenzhou-5: China s eerste bemande ruimtevlucht Shenzhou-5: China s eerste bemande ruimtevlucht Ing. M.C.A.M. van der List Bradford Engineering B.V. Na jaren van voorbereidingen werd China op 15 oktober 2003, na Rusland en de Verenigde Staten, het derde

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Gelet op artikel 33, lid 1c, van de Wet op het voortgezet onderwijs;

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Gelet op artikel 33, lid 1c, van de Wet op het voortgezet onderwijs; STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 24411 1 mei 2017 Regeling van de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 11 april 2017, nr. HO&S/805204, houdende

Nadere informatie

Eindexamen vmbo gl/tl Nederlands 2011 - I

Eindexamen vmbo gl/tl Nederlands 2011 - I Tekst 1 Verkeerschaos dreigt in het heelal 5 10 15 20 25 30 35 40 (1) Kortgeleden beleefde de ruimte zijn eerste serieuze verkeersongeluk. Op ongeveer 800 kilometer boven Siberië kwamen een Amerikaanse

Nadere informatie

Praktische opdracht Geschiedenis Maanlanding

Praktische opdracht Geschiedenis Maanlanding Praktische opdracht Geschiedenis Maanlanding Praktische-opdracht door een scholier 2471 woorden 11 augustus 2009 7,2 17 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoofdvraag: * Was de maanlanding door NASA in scène

Nadere informatie

Chr. Oranjevereniging Marken en Oranje Herdenking 4 mei 2017 Thema: Verhalen van de oorlog

Chr. Oranjevereniging Marken en Oranje Herdenking 4 mei 2017 Thema: Verhalen van de oorlog Chr. Oranjevereniging Marken en Oranje Herdenking 4 mei 2017 Thema: Verhalen van de oorlog Pieter er Zeeman en de konvooien naar Moermansk Pieter Zeeman (geboren op Marken op 20 december 1914) voer in

Nadere informatie

Donderdag 23 augustus NIEUWSFLITS ++++ NIEUWE BOEKEN 4

Donderdag 23 augustus NIEUWSFLITS ++++ NIEUWE BOEKEN 4 Donderdag 23 augustus 2018 ++++ NIEUWSFLITS ++++ NIEUWE BOEKEN 4 In ons MODERN ANTIQUARIAAT komen geregeld NIEUWE TITELS binnen die elders al lang zijn uitverkocht. Vandaag brengen wij de volgende boeken

Nadere informatie