VAN DRAPENIERLAAN TOT HANDJESGRAS. Thema: verhalen

Transcriptie

1 DOCENT Binnen het thema verhalen houden zich bezig met de straatnamen in. Waar komen deze straatnamen vandaan? En wat betekenen ze? En waar komt de naam zelf vandaan? Bij een bezoek aan het Historisch Centrum Overijssel leren de leerlingen meer over het bewaren van archiefstukken, waaronder oude kaarten. Op deze oude kaarten kunnen de leerlingen zien dat sommige straten in al heel oud zijn. Als verwerkingsopdracht bedenken de leerlingen nieuwe straatnamen voor een nog te bouwen gedeelte in. LESDOELEN: Je weet waar de naam vandaan komt; Je weet hoe straten aan hun naam komen; Je kunt uitzoeken wat de betekenis van een straatnaam is; Je weet welke straten in er vroeger ook al waren; Je kunt met bronmateriaal zoals oude foto s en kaarten werken; Je leert samenwerken; Je leert de opgedane kennis te verwerken in een eindproduct. DOEN: Kopieer alle lesbladen voor de leerlingen; Kopieer de werkbladen A3-papier; Maak tijdig een afspraak met het Historisch Centrum Overijssel voor een bezoek. Regel voldoende begeleiding voor het bezoek aan het Historisch Centrum Overijssel. LES 1 ONZE STRATEN NODIG: digibord, oude kaart Stap 1 Praat met de leerlingen over de naam. Waarom zou de wijk waarin ze wonen deze naam hebben gekregen? Wat zou de naam betekenen? Zou het een oude naam of een nieuwe naam zijn? Stap 2 Projecteer de volgende kaart op het digibord. (zie volgende pagina) Gemeentekaart van Zwolle uit 1897, collectie Overijssel in Kaart. Bespreek de kaart met de leerlingen. Hoe kun je zien dat dit een oude kaart is? Welke namen herkennen de leerlingen op de kaart? Zien ze verschillen tussen deze kaart en de huidige situatie? Zien de leerlingen op de kaart staan? ( is recht boven Frankhuis te zien op de kaart). Laat ze concluderen dat geen moderne naam is, maar dat het gebied vroeger al zo heette. Vroeger graasden hier de koeien van de stad Zwolle.

2

3 DOCENT OPDRACHT 1 NODIG: grote plattegrond van, computers met internet, eventueel digibord Prik de plattegrond op het prikbord of leg hem op een tafel neer. In deze opdracht zoeken de leerlingen hun straat op de plattegrond op. Hier prikken ze een punaise of zetten ze een vlaggetje neer met hun naam. Vervolgens onderzoeken de leerlingen wat hun straatnaam betekent. Dit doen ze door op internet te zoeken. Niet alle straatnamen zijn even makkelijk na te trekken. Bekijk welke leerlingen hulp nodig hebben. Stap 1 Inventariseer eerst de voorkennis die de leerlingen over straatnamen hebben. Bijvoorbeeld: weten ze hoe straten aan hun naam komen? Of wat een straatnaam over een plek kan zeggen? Kennen ze straten die vernoemd zijn naar beroemde personen? Wat voor soorten straten kunnen de leerlingen opnoemen? (bijvoorbeeld: laan, straat, weg, gracht, steeg). Zou je hier iets aan het uiterlijk van de straat kunnen afleiden? Stap 2 Laat de leerlingen de school en vervolgens hun straatnaam op de plattegrond opzoeken en hun straat markeren met een punaise of een vlaggetje. Wie woont het dichtst bij school? En wie het verste weg? Hoe heten de straten waar de leerlingen wonen? Hebben de leerlingen enig idee wat hun straatnaam betekent? Kunnen ze een thema ontdekken in de straatnamen? Stap 3 De leerlingen zoeken uit wat hun straatnaam betekent en vullen het werkblad in. Stap 4 Bespreek de opdracht na met de leerlingen. Wat betekenden de straatnamen? Waarom zouden de straten hier zo heten? Kunnen de leerlingen een thema ontdekken? LES 2 NAAR HET ARCHIEF In deze les brengt u een bezoek aan het Historisch Centrum Overijssel. Uw leerlingen maken tijdens het bezoek kennis met ons archief, nemen een kijkje in het depot en gaan vervolgens als echte speurneuzen op zoek naar het verhaal achter een aantal heel bijzondere (straat)namen in. LES 3 NIEUWE BUURT IN STADSHAGEN In deze verwerkende les bedenken de leerlingen zelf een nieuwe buurt in. Ze tekenen de buurt aan de bestaande kaart vast. De leerlingen bedenken een nieuwe naam voor de buurt en de straten in de buurt. Bespreek de opdracht na door de leerlingen te laten vertellen over de keuzes die zij gemaakt hebben. Om makkelijker over de straatnamen te praten, kunt u de kaart van op het digibord projecteren. Op deze website vindt u bijna helemaal onderaan een plattegrond van de wijk. BP09012-/NL.IMRO.0193.BP /t_NL.IM- RO.0193.BP _2.2.html

4 LES 1 ONZE STRATEN Opdracht 1 Deze opdracht doe je samen met je klas. NODIG: grote plattegrond van, punaises, kleine strookjes papier of klei en houten prikkervlaggetjes, werkblad 1, gekopieerd op A3 1. Samen met je juf of meester zoeken jullie de school op de plattegrond op. Hangt de plattegrond op de muur? Prik er dan een punaise in met daaraan een klein strookje papier, waarop staat school. Ligt de plattegrond op een tafel? Schrijf dan school op een prikkervlaggetje, prik het vlaggetje in een klein bolletje klei, en zet de vlag op de juiste plek in de plattegrond. 2. Schrijf nu je naam op een klein strookje papier of op een vlaggetje. Zoek jouw straatnaam op en prik / zet je naam op de juiste plek. 3. Heb jij je wel eens afgevraagd waarom jouw straat eigenlijk zo genoemd is? Soms vertellen straatnamen iets over de geschiedenis van een plek. Bijvoorbeeld welke belangrijke personen er gewoond hebben. Of welk belangrijk gebouw er stond, zoals een kerk of een molen. Straten die vlak bij elkaar liggen hebben soms namen met hetzelfde onderwerp, zoals schilders, beroepen of beroemde mensen. Waar komt de naam van jouw straat vandaan? Dat ga je op internet opzoeken. Dat doe je zo: ga naar Woon je bijvoorbeeld in de Wildwalstraat? Laat het woord straat dan weg en typ in Wildwal. Staat er geen straat, weg of laan etc. achter jouw staatnaam, maar woon je bijvoorbeeld aan de Goudplevier of Bultkroos, typ dit dan in op internet. Kijk of je een artikel van Wikipedia vindt. Hier kun je vaak veel informatie vinden. Lees op internet wat jouw straatnaam betekent. Vul daarna werkblad 1 in.

5 Werkblad 1 Naam: Ik woon aan de Mijn straat is genoemd naar: Maak hier een tekening van de betekenis van je straatnaam.

6 LES 2 NAAR HET ARCHIEF In deze les ga je met je klas naar het Historisch Centrum Overijsel. Het Historisch Centrum Overijssel is een archief. Dat is een plek waar oude spullen bewaard worden, die te maken hebben met de geschiedenis van Zwolle en Overijssel. Je vindt er bijvoorbeeld oude kaarten, foto s, kranten en boeken. Mensen die iets willen weten over de geschiedenis van Zwolle of Overijssel, komen in het Historisch Centrum onderzoek doen. Bij het Historisch Centrum Overijssel leer je meer over oude kaarten en straatnamen. LES 3 NIEUWE BUURT IN STADSHAGEN Jouw wijk is nog niet af. Er worden nog steeds huizen gebouwd. Voor iedere nieuwe buurt in moet een naam bedacht worden. En ook de nieuwe straten hebben een naam nodig. In deze opdracht bedenk jij de namen voor een nieuwe buurt in. De namen die je bedenkt, moeten goed bij passen. Zorg ook dat de naam van de buurt goed bij de straatnamen in de buurt past. NODIG: (kleur)potloden, gum, zwarte pen, werkblad 2 Je doet het zo: 1. Op werkblad 2 zie je een deel van de plattegrond van. Ook zie je waar de nieuwe buurt komt. 2. Bedenk hoe de nieuwe buurt er volgens jou uit moet komen te zien. Teken de nieuwe buurt in op de kaart. Zorg hierbij dat de bestaande wegen doorlopen. Teken in ieder geval vijf nieuwe straten in. Natuur in je buurt kleur je groen, water kleur je blauw. Zijn er bruggen in jouw buurt nodig? Teken die dan ook in. 3. Schrijf de naam van de buurt op de kaart. 4. Schrijf de naam van de straten op de kaart. 5. Schrijf onder de kaart waarom je voor deze namen gekozen hebt en waarom je ze goed bij vindt passen.

7 werkblad 2 Mijn nieuwe buurt: Mijn idee achter deze namen is: