Slopers gaan de Noordzee op

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Slopers gaan de Noordzee op"

Transcriptie

1 EERST De kip van 24 miljoen Reclame maken voor uw voedsel? Vraag subsidie aan de EU Woensdag Juli GRATIS, MAAR NIET GOEDKOOP Slopers gaan de Noordzee op De olie raakt op en dus ontstaat er een miljardenindustrie. Want al die booreilanden moeten naar de schroothoop. Lees meer op pagina 8 HH / BEELDBEWERKING DE PERS EERST Chaos bij kinderbureaus Het is nog steeds een behoorlijke bende bij gastouderbureaus. Ze schieten als paddestoelen uit de grond, maar verdwijnen net zo gemakkelijk weer. En met de kwaliteit is het pover gesteld. Zo kwamen in Den Haag slechts drie van de twintig bureaus door de gemeentelijke keuring. Lees meer op pagina 3 EERST Verhagen & Wilders Ooit waren ze het eens 4 UIT & THUIS Een boek vol geweld, porno, haat, leugens en overspel. Eén van de reacties in Australië op de bestseller De Klap van Christos Tsiolkas. Pagina 11. DUISBURG Dood door verdrukking Alle twintig mensen die om het leven kwamen tijdens de Loveparade in het Duitse Duisburg, zijn doodgedrukt. Dat blijkt uit de lijkschouwingen. Aanvankelijk was gemeld dat een aantal van de slachtoffers van trappen zou zijn gevallen, waardoor paniek zou zijn ontstaan in de massa die door een tunnel naar het festivalterrein wilde.

2 2 Eerst DE WITTE BEF ERIC SMIT A dvocaat Paul Russell heeft een zeer vooraanstaande plek in onze samenleving. Die indruk krijg je tenminste als je kijkt naar de vele functies die hij naast zijn drukke bestaan van advocaat bekleedt. Zo is hij lid van het bestuur van de stichting Vrienden Politie Amsterdam en voorzitter van de Rooms Katholieke Stichting tot bevordering van Welzijnswerk. Naast enkele commissariaten en ander charitatief bestuurswerk is hij honorair vice-consul van Brazilië en honorair consul-generaal van Luxemburg. Als voormalig lid van het landelijk bestuur van het CDA kent hij de belangrijkste christelijke politici bij de voornaam. Zelf was hij jarenlang lid van de Eerste Kamer. Totdat een klein smokkelongelukje op Schiphol hem noopte afstand te doen van die statige zetel. Elk jaar in januari organiseert Paul samen met zijn broer een feestelijke nieuwjaarsborrel waarvan de societypagina van De Telegraaf, het Stan Huygens Journaal, trouw verslag doet. Vele bekende mensen uit het zakenleven en de politiek laten er hun gezicht zien. Met name het hooggeëerde CDA-kader nipt er graag aan de champagne. Zelfs onze premier Jan Peter Balkenende heeft er wel eens op uitnodiging van Paul een vorkje in een amuse geprikt. Een voornaam man dus, die Paul Russell. Op dat ene smokkeldingetje na, doet hij als Brenninkmeijertelg de rijkste familie van Nederland eer aan. Hoewel Paul heeft een opdrachtgeefster en die heet Nina Storms. Voor haar procedeert hij al jaren tegen voormalig officier van justitie Cees Schaap. De man ligt bijna op apegapen, dus dat wil wel vlotten. Paul was ook de man die ervoor zorgde dat enkele weken geleden bij mij beslag werd gelegd. We geven het onze kinderen mee, je blijft met je vingers van andermans spullen af, schreef advocaat Arnold Croiset van Uchelen donderdag in NRC Handelsblad over die actie. Paul denkt daar duidelijk anders over. Zijn opdrachtgeefster is dan ook een bijzonder geval. Die belast het Nederlands rechtssysteem al decennia op ongekende wijze terwijl zij als belastingvluchteling in België en Monaco daar waarschijnlijk geen cent aan heeft bijgedragen. Ik twijfel of dit soort overwegingen bij deze urenschrijvende christendemocraat ooit door het hoofd schieten. 1 Rechtspraak Staat opnieuw teruggefloten Illegale kinderen op straat is inhumaan De uitspraken vliegen Nederland om de oren, maar de staat blijft uitgeprocedeerde kinderen op straat zetten. Het is allemaal politiek. Merel van Leeuwen De Nederlandse overheid wilde van ze af, van een Angolese vrouw en haar kinderen van tien, acht en twee. De moeder is uitgeprocedeerd en weigerde mee te werken aan een vrijwillig vertrek. Het gezin dat in een instelling in Ter Apel verblijft, zou per 1 april op straat worden gezet, maar stapte naar de rechter. En nu moet de staat volgende maand aan het gerechtshof in Den Haag aangeven welke maatregelen worden genomen om de kinderen een huis, geld voor levensonderhoud en onderwijs te geven. De advocaat en belangenorganisaties spreken van een baanbrekende uitspraak, terwijl politici zich afvragen waarom de staat de zorgplicht van de ouders zou moeten overnemen. Een werkloze Brit (49) moet vijf jaar de cel in. Hij wilde The Ritz voor 300 miljoen euro verkopen aan investeerders als Marcel Boekhoorn. Redactie buitenland De failliete en werkloze ex-vrachtwagenchauffeur Anthony Lee wist in Wat moet er gebeuren met asielkinderen die op straat belanden? HH Op de vingers getikt Het is niet voor het eerst dat Nederland op de vingers wordt getikt. Onlangs sommeerde de Raad van Europa dat Nederland moet stoppen met het op straat zetten van illegale kinderen en zijn verantwoordelijkheid moet nemen. Maar volgens minister Hirsch Ballin van Justitie doet Nederland het maximale om te voorkomen dat asielzoekers op straat komen te staan. In tegenstelling tot het oordeel van de Raad van Europa is de uitspraak van het gerechtshof wel bindend. En die was heel duidelijk. De staat mag de moeder best op straat zetten, omdat het haar is aan te rekenen dat ze weigert mee te werken aan haar uitzetting. Maar het zou inhumaan zijn om de kinderen uit Ter Apel te verwijderen. Het hof vindt dat de beslissing van de moeder om niet terug te keren naar Angola niet kan worden toegerekend aan de kinderen. Ook is het een verantwoordelijkheid van de overheid om kinderen te beschermen. Taal en toekomst Volgens Gerrit Jan Pulles, de advocaat van de Angolese vrouw, is zijn cliënt geen politiek vluchteling en staat dat een terugkeer niet in de weg. Maar ze 2006 welgestelde mensen te interesseren voor de aankoop van het beroemde Ritz Hotel in Londen, door zich voor te stellen als een relatie van eigenaars Sir Frederick en Sir David Barclay. Maar die kenden Lee helemaal niet. Dikke mik Toch wist Lee potentiële kopers als Terence Collins ervan te overtuigen dat hij dikke mik was met de gebroeders Barclay. Collins haalde op zijn beurt ook miljardair Marcel Boekhoorn (o.a. eigenaar van Dagblad De Pers en Ouwehands Dierenpark) over om te investeren. Zo legde Boekhoorn 1,2 miljoen euro op tafel voor een aanbetaling. In zijn getuigenverklaring heeft Boekhoorn gezegd dat hij en zijn entourage zelfs een rondleiding kregen vindt dat haar kinderen, van wie er twee in Nederland zijn geboren, hier hun toekomst moeten hebben. Ze spreken de taal goed en gaan naar school. Ook haar man is nog in het land, illegaal. Tweede Kamerleden Paul de Krom (VVD) en Sybrand van Haersma Buma (CDA) begrijpen er niets van. Het is bizar dat dit probleem wordt afgeschoven op de overheid als een ouder verzaakt in de zorgplicht, aldus De Krom. Van Haersma Buma wil van de minister weten wat deze uitspraak voor consequenties heeft voor het asielbeleid. Het kan niet de bedoeling zijn dat ouders op deze manier een verblijf in Nederland afdwingen. Defence for Children en de kerkelijke organisatie Inlia schatten dat jaarlijks een paar honderd illegale kinderen op straat komen te staan. Het probleem is dat je ze niet kunt registreren, omdat ze zich nergens melden, aldus Carla van Os van Defence for Children. Inlia vangt momenteel zo n zestig uitgeprocedeerde asielkinderen op. Volgens directeur John van Tilborg gebeurt dat bij particulieren, noodopvangvoorzieningen en anti-kraak. Beiden menen dat Hirsch Ballin zich zo hard blijft opstellen omdat het hem anders stemmen kost. Van Tilborg: Het is een politieke keuze. Het is een lijn die hij verkoopt. Van Het is bizar dat dit probleem wordt afgeschoven op de overheid. Paul de Krom, VVD Os vult aan: Het is in dit politieke klimaat niet gunstig om je voor een humaan asielbeleid in te zetten. Maar ze snapt het niet. Onderzoek in buurtlanden heeft uitgewezen dat het effectiever is om uitgeprocedeerde asielzoekers intensief te begeleiden bij hun uitzetting. Daardoor keren veel meer mensen terug. Het kan zo uitpakken dat het gerechtshof de moeder en kinderen zal scheiden, hoewel advocaat Pulles zich dat niet kan voorstellen. Dat zou een andere schending van de kinderrechten zijn, en dan gaan we opnieuw naar de rechter. 1 Rechtszaak Werkloze bood The Ritz te koop aan Boekhoorn-oplichter krijgt vijf jaar gevangenisstraf in het vijfsterrenhotel toen hij in december 2006 in Londen was. Na een proces van vier weken kreeg Anthony Lee gisteren zijn straf te horen. Volgens zijn advocaat kwam de werkeloze tot zijn daad omdat hij ziek was en voor zijn vriend moest zorgen. Maar dat lijkt een beetje een tranentrekker. Want het geld is grotendeels opgegaan aan het doen van leuke dingen. 1 In beroep KOPSTUK KHMER BAALT Kameraad Duch, hoofd van de beruchte martelgevangenis Tuol Sleng in de tijd van de Rode Khmer in Cambodja, gaat in beroep tegen zijn veroordeling door het Cambodja-tribunaal. Maandag veroordeelde het hof Kaing Guek Eav, alias Kameraad Duch, tot 35 jaar gevangenis. Het was het eerste vonnis dat werd uitgesproken door het Cambodja-tribunaal. Duch was tussen 1975 en 1979 hoofd van de gevangenis. Uit het gevang BELAAGSTER WILDERS VRIJ De Tilburgse Selime I. (36), die eerder werd veroordeeld voor het belagen van Geert Wilders, komt per direct op vrije voeten. Het Openbaar Ministerie had tbs met dwangverpleging tegen haar geeist, maar die vordering is afgewezen. De vrouw moet zich wel zonder gedwongen opname laten behandelen aan haar waanstoornissen. Dat moet gebeuren in een forensische polikliniek. De vrouw uit Tilburg werd anderhalf jaar geleden gearresteerd, nadat ze talloze dreigmails had verstuurd aan Wilders. Ze werd veroordeeld tot een jaar cel en moest zich laten behandelen aan haar waanstoornis. Tijdens die behandeling ging ze echter opnieuw de fout in en bedreigde ze een rechter-commissaris van de rechtbank in Breda. Selime I. werd daarom in maart van dit jaar opnieuw vastgezet. Het Pieter Baan Centrum ziet echter geen kans op herhaling of escalatie en wil haar enkel nog ambulant laten behandelen. Argus Stierenvechters na vandaag misschien werkloos Pinokkio Parkeerwachters hebben het zwaar te verduren. 28% van de wanbetalers claimt al betaald te hebben. Handen omhoog! Een Oostenrijker overviel met grof geschut een tankstation. Met een steen bedreigde hij het personeel. Hij ontkwam, met de buit.

3 Eerst 3 Kinderopvang Weinig kwaliteit Het is chaos bij bureaus voor gastouders Nog twee jaartjes oefenen Exact twee jaar voor de opening van de Olympische Spelen in Londen oefent burgemeester Boris Johnson rondjes op de wielerbaan. Gisteren was een persmoment. Johnson zei daar dat hij vindt dat het nieuwe olympisch stadion ook na de Spelen zijn capaciteit van toeschouwers moet behouden. Alleen zo kunnen volgens hem lucratieve evenementen naar Londen blijven komen. De voetbalclub West Ham United is in de race om het stadion na de Spelen te betrekken, maar wil het aantal stoeltjes terugbrengen naar FOTO:EPA Veel Haagse gastouderbureaus voldoen niet aan de eisen. Als de inspectie zich meldt, heffen ze zich op Tim Kooijmans Het is een rommeltje bij de Haagse gastouderbureaus. In de gemeente voldoen tot nu toe nog maar drie van de twintig gastouderbureaus aan de kwaliteitseisen die sinds begin dit jaar gesteld worden door de nieuwe Wet Kinderopvang. Tijdens de inspecties die de GGD in het afgelopen jaar uitvoerde werden veel en ernstige overtredingen geconstateerd. Dat staat in het jaarverslag dat enkele weken geleden naar de gemeenteraad en de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap werd gestuurd. De bureaus blijken vaak verschillende kerntaken niet of nauwelijks uit te voeren. Achtergrond en betrouwbaarheid van de gastouders worden vaak niet gecontroleerd, er is nauwelijks inspectie op de opvanglocaties. Ouders en gastouders worden slecht geïnformeerd en de administratie is vaak niet op orde. Een woordvoerster van de GGD bestempelt de situatie als niet erg professioneel allemaal. Ook in andere steden presteren de gastouderbureaus slecht. De GGD Rotterdam constateert dat de laatste jaren veel bureaus zijn gestart die de kwaliteit van opvang niet als eerste prioriteit hebben gesteld. Bliksembezoek Gastouder John de Vries versleet in Rotterdam verschillende bureaus. De begeleiding en controle die het gastouderbureau moet bieden bestond vaak uit niet meer dan een enkel bliksembezoek. Het is meer klantjes binnenhalen dan professioneel bezig zijn, vertelt De Vries. Op veel van mijn vragen konden de mensen van het gastouderbureau geen antwoord geven en daarna waren ze veelal onbereikbaar. Tessa Dirksen uit Utrecht herkent dat beeld. Na jaren gewerkt te hebben als gastouder had zij zoveel slechte ervaringen met gastouderbureaus dat ze maar een eigen bureau begon. De mensen van het gastouderbureau die bij mij langs kwamen om te controleren op hygiëne en veiligheid hadden zoiets van: dat regelen we wel even, dat is handig voor jou en handig voor mij. Zoveel mogelijk geld verdienen met zo weinig mogelijk inspanning, was duidelijk wat de bureaus voor ogen stond. En die instelling vindt Dirksen nou juist niet passen in een sector als de kinderopvang. Het is meer klantjes binnenhalen dan professioneel bezig zijn. Gastouder John de Vries Het gebrek aan professionaliteit in de branche komt terug in de cijfers. De gastouderbureaus hebben bepaald geen lange levensduur. Van de 28 gastouderbureaus die begin 2009 in Den Haag bestonden verdween vorig jaar bijna de helft. Tegelijk kwamen er zeventien nieuwe bij. De gemeente Amsterdam ziet vergelijkbare cijfers en in Rotterdam is het nog erger. In het afgelopen jaar sloten 26 bureaus hun deuren, terwijl er aan het begin van dat jaar 23 bestonden. Er kwamen ondertussen twintig nieuwe bureaus bij. Dat enorme verloop roept vragen op. Zeker wanneer de cijfers naast ervaringen van gastouder De Vries worden gelegd. Een bureau waarvoor hij werkte stopte ermee. Het nieuwe bureau waar hij terecht kwam droeg een andere naam, had een andere eigenaar, maar wel hetzelfde postadres als het vorige bureau. De Rotterdamse GGD constateert bovendien dat het moment waarop een bureau ermee ophoudt vaak is wanneer het in beeld komt bij de inspectie. 1 Bn z wg TREIN SMST VERTREK De Belgische spoorwegmaatschappij NMBS onderzoekt of treinen veiliger kunnen vertrekken door het vertreksignaal per sms te laten versturen. Het onderzoek werd gestart nadat er vorig jaar drie keer een trein was vertrokken zonder dat dat de bedoeling was. In het nieuwe systeem stuurt de treinbegeleider met een speciaal apparaat een sms naar het seinhuis. Bij een groen sein krijgt de machinist een vertrek-sms. Afghanistan LICHAAM VS-MILITAIR TERECHT De NAVO heeft in Afghanistan het stoffelijk overschot gevonden van een van de twee Amerikaanse militairen die sinds vrijdag werden vermist, meldde de verdragsorganisatie. Amerikaanse media hadden eerder gemeld dat de radicaal-islamitische verzetsbeweging taliban het lijk van een van de twee militairen wilde ruilen voor talibanstrijders die in het verleden gevangen zijn genomen door de troepenmacht ISAF, die onder leiding staat van de NAVO. De twee Amerikaanse militairen verdwenen vrijdagavond in de provincie Logar, ten zuidoosten van Kaboel. Ze reden in een SUV door een gebied dat onder controle staat van de taliban en hadden geen verdere begeleiding bij zich. Kort daarna lieten de taliban weten dat een van de Amerikanen om het leven was gekomen tijdens een vuurgevecht. De ander zou gevangen zijn genomen. Het komt niet vaak voor dat manschappen van de internationale troepenmacht in Afghanistan in handen vallen van vijandelijke strijders. REUTERS Vriendjes CAMERON WIL TURKIJE ERBIJ De Britse premier David Cameron zal zich,,gepassioneerd inzetten voor toetreding van Turkije tot de Europese Unie. Hij liet weten dat hij boos is over het trage tempo van de onderhandelingen over toetreding van Turkije tot de EU. Cameron vergeleek de vijandige houding van verscheidene landen ten aanzien van Turkije met de wijze waarop in het verleden in Europa tegen Groot- Brittannië werd aangekeken. Van ruilen komt huilen Waarom zou je eten kopen als je het ook tegen drugs kan ruilen? Een jonge Amerikaan bood in de McDonalds zijn dope aan in ruil voor een hamburger. Rustmoment Een inbreker in Epe dacht het ervan te nemen tijdens zijn rooftocht. Hij drong een huis binnen en ging even lekker in bad zitten. Klaagzang In India maakt ook de gewone burger zich druk om de economie. De sterke inflatie is in Bollywoodfilms een hot topic.

4 4 Eerst STEL dat zeilster Laura straks kapzeist D e kogel is door de kerk: Laura Dekker, het Zielige Zeilmeisje, mag van de rechter tóch beginnen aan haar solozeiltocht rond de aarde. Tenminste: de ondertoezichtstelling van de veertienjarige is door de rechter opgeheven. Er kwam namelijk een gedetailleerd zeilplan, dat er eerder niet was, ze deed een intensieve brokkencursus en er zijn goede ideeën om Laura s scholing aan boord voort te zetten ze is immers nog leerplichtig. Bureau Jeugdzorg Utrecht is blij met de uitspraak, de Raad voor de Kinderbescherming was voor verlenging van de ondertoezichtstelling. Gevolg van de uitspraak: het is nu weer aan haar ouders om te besluiten of zij uitvaart. Is het dus meteen van trossen los en ach, kapteintje, sla mij niet? Laura wil zelf zo snel mogelijk vertrekken, en staat wat de Nederlandse wet aangaat, sinds gisteren vol in haar recht. De publieke opinie wenst haar ongetwijfeld een behouden vaart, en haar tocht zal alle aandacht krijgen van populaire media. Maar wat nu als God verhoede het misgaat tijdens de tocht? De Australische Jessica Watson (bijna 17) redde het afgelopen mei maar nipt, na zware stormen te hebben getrotseerd. Mocht zich voor Laura het zwartste scenario aftekenen, dan is Nederland te klein. Iedereen zal zich afvragen waarom we veertienjarige meisjes het ruime sop laten kiezen. Alle vingers zullen naar vader wijzen, zeker als je nagaat hoe de Raad voor de Kinderbescherming tegen dit soort zaken aankijkt. Die vindt dat het in eerste instantie de taak en de verantwoordelijkheid van ouders is om hun kind voor risico s te behoeden. Dat de ouders van Laura dit in de ogen van de raad niet volledig genoeg doen, was de reden om tot een ondertoezichtstelling te verzoeken. Gaat Laura kopje onder, dan valt de ouders, na deze uiterst zware waarschuwing, zeer veel te verwijten. 1 De rubriek Stel verkent wat ook het nieuws had kunnen zijn. Reacties/suggesties: stel@depers.nl Informatie Verhagen pleitte vroeger voor inperken grondrechten radicale moslims Het zou best gezellig kunnen Maxime Verhagen botst nu met Geert Wilders over de rechtsstaat. Ooit waren ze het vooral eens. Dirk Jacob Nieuwboer DEN HAAG Hij kan de pot op, sms te Geert Wilders in de winter van Misschien zou de PVV-leider nu willen dat hij het berichtje niet had verstuurd. De boodschap was gericht aan Maxime Verhagen, de man met hij wie hij nu praat over een coalitie. De twee zitten al een paar dagen, met VVD-leider Mark Rutte, informeel te praten over een mogelijke regering van VVD, CDA en PVV. Allebei even gehaaid als geslepen, dat moet vuurwerk opleveren. Zeker omdat Verhagen en Wilders elkaar de laatste jaren om de haverklap in de haren vliegen. Het sms je van de PVV-leider kwam na een oproep van de CDA-minister om toch vooral Fitna niet uit te zenden. Ik zeg dat het onverantwoordelijk is een film uit te zenden als je weet dat het ernstige gevolgen kan hebben. Het haalde niks uit. Maar ook in de jaren daarna bleef Verhagen aanvallen. Opvallend, want de CDA-strategie was juist om Wilders vooral te negeren. Immigratie en integratie waren Wilders thema s, vond spindoctor/staatssecretaris Jack de Vries, daar viel geen eer aan te behalen. Verhagen was de uitzondering. Omdat hij angst en haat verspreidt, zei hij in maart dit jaar over Wilders, is hij alleen maar aan het afbreken en niet aan het opbouwen. En april vorig jaar waarschuwde hij tegen Wilders die van Nederland een land van wij tegen zij zou maken. Alsof we bang moeten zijn voor iemand, alsof we een ander moeten bestrijden, enkel en alleen vanwege zijn geloof. Dat is helemaal in lijn met wat Verhagen de laatste weken over de PVV zegt. Tijdens het Kamerdebat over de eerste informatieronde kwam hij op de proppen met principiële verschillen. En die verschillen zijn volgens Verhagen het denken over de beginselen van de democratische rechtsstaat, etnische registratie, kopvoddentaks en strijd tegen de islam als kernpunt van het buitenlands beleid van Nederland. Later kwam er ook het verbieden van de Koran bij. Uitgepraat Het zijn volgens Verhagen punten waarover hij niet onderhandelt, die hij niet zal uitruilen tegen andere zaken. Ook zaterdag, toen de CDA-fractie instemde met de informele gesprekken, zei de fractievoorzitter dat hij daar onverkort aan vasthield. Zijn de twee dan gauw uitgepraat? Dat hoeft niet. Er was een tijd dat Verhagen en Wilders helemaal niet tegenover elkaar stonden. Toen verschilde de CDA er volgens GroenLinks-leider Femke Halsema niet wezenlijk van de dwaas Wilders. De rechtsstaat en onze burgerrechten willen ze zo het raam uit lazeren, als ze een tikkie in de weg zitten. Vooral na de moord op Theo van Gogh, op 2 november 2004, werd Verhagen vaak bekritiseerd omdat hij het niet zo nauw nam met die rechtsstaat. Bijvoorbeeld na deze uitspraak, vlak na de moord. Als het gaat om het voorkomen van een aanslag kun je beter tijdelijk tien mogelijk onschuldigen in de cel hebben dan een terrorist met een bom op straat. Verhagen pleitte in die jaren, als CDA-fractievoorzitter, voor de weerbare democratie. Dat betekent dat je mensen kunt aanpakken die misbruik maken van grondrechten, bijvoorbeeld de vrijheid van meningsuiting. Als iemand oproept de Een meerderheid die de sharia in wil voeren, wil ik tegenhouden. Maxime Verhagen in 2006 democratie omver te werpen of mensen te vermoorden, kun je zo iemand beperken in zijn grondrechten. In de Duitse grondwet is bijvoorbeeld zo n bepaling opgenomen. Saoedi-Arabië VLIEGTUIG CRASHT Een vrachtvliegtuig van de Duitse luchtvaartmaatschappij Lufthansa is gisteren gecrasht op het vliegveld van Riyad, de hoofdstad van Saoedi- Arabië. Lufthansa meldde in een verklaring dat de piloot en de copiloot van het toestel in een ziekenhuis zijn opgenomen. Het toestel vloog in brand en brak tijdens de noodlanding in tweeën. Het vliegtuig werd volledig vernield tijdens de crash. Nederland gaat goed BANK VORDERT LEKKER DOOR De vorderingen van Nederlandse banken op partijen in het buitenland zijn in het eerste kwartaal van 2010 met 6 procent gegroeid tot miljard euro. Dat maakte De Nederlandsche Bank (DNB) bekend. Het is de eerste stijging van de buitenlandse vorderingen sinds medio De uitschieters zijn de Verenigde Staten (203 miljard euro), Duitsland (137 miljard euro) en het Verenigd Koninkrijk (121 miljard euro). De vorderingen van Nederlandse banken op partijen uit Frankrijk stegen in het eerste kwartaal met 18 miljard euro het sterkst. Dat kwam door claims op de Franse overheid en Franse banken. Het valt DNB verder op dat in het eerste kwartaal de vorderingen van Nederlandse banken op partijen uit Australië met 4 miljard euro een relatief sterke stijging kenden. In totaal hebben de banken nu voor 61 miljard euro aan vorderingen in het land uitstaan. Het omgekeerde was te zien bij claims van Nederlandse banken op partijen uit Spanje. Deze namen met 9 miljard euro af tot 74 miljard euro. Economie PATAT BLIJFT BETAALBAAR De koers van de fritesaardappel is op de termijnmarkt twee keer zo hoog als een jaar geleden. Daarmee is niet gezegd dat de zak patat een exclusief gerecht wordt. Directeur Dennis Borst van de snackbarketen Febo verzekert dat hij de prijs volgend jaar niet verhoogt. Een woordvoerder van de Land- en Tuinbouworganisatie zegt dat de oogst minder zal worden dan vorig jaar en dat er een opwaartse druk op de prijzen is. Razend rund Lekker rustig stappen door de Spaanse Pyreneeën is er niet meer bij. De koeien zijn er razend agressief en schijnen voorbijgangers naar hartelust te schoppen. Oerknal Twee Britse cricketfans dachten belaagd te worden door tegenstanders. De steen die hen raakte bleek echter een meteoriet te zijn. Leren tegen dementie De harde knip is zo slecht nog niet. Onderzoek wijst namelijk uit dat mensen die langer hebben gestudeerd, minder snel dement worden.

5 Eerst 5 worden BP Blokkade van tankstations Als het lek gedicht is komt Greenpeace met een actie Waar de Duitsers daarbij vooral (neo)nazi s in het achterhoofd hadden, ging het de CDA-fractievoorzitter duidelijk om (radicale) moslims. Iemand die oproept tot het slaan van vrouwen die hun mannen niet ter wille zijn, is strafbaar, legde hij begin 2006 bijvoorbeeld uit. En dat geldt ook voor een tekst waarin wordt gesteld dat homoseksuelen van een hoog gebouw moeten worden gegooid. Stille dood En zei hij in de Tweede Kamer: Als een meerderheid in een deelraad in een gemeente het dragen van hoofddoekjes verplicht wil stellen, wil ik dat kunnen voorkomen. Als een Tweede-Kamermeerderheid de sharia Wilders luistert terwijl Verhagen de pers uitlegt waarom hij een rechts kabinet niet ziet zitten. ANP wil invoeren, dan wil ik dat kunnen tegenhouden. Over dat laatste dacht CDA-minister Piet Hein Donner van Justitie juist anders. Verhagens initiatief stierf een stille dood. Balkenende III viel. Het CDA ging regeren met de PvdA en de ChristenUnie. Van CDA-fractievoorzitter werd hij minister van Buitenlandse Zaken. En ondertussen werd de boodschap van Wilders steeds scherper. Zijn strijd tegen radicale moslims werd een kruistocht tegen de hele islam. Het verbod op de Koran, de rem op nieuwe moskeeën, de immigratiestop uit moslimlanden zijn allemaal van de laatste jaren. De jaren dat Verhagen en Wilders tegenover elkaar stonden. Als ze die willen vergeten kan het nog best gezellig worden. 1 Maanden hield Greenpeace zich stil, en nu het olielek waarschijnlijk is gedicht, komt pas de eerste grote actie tegen BP. Waarom zo laat? Remco Tomesen Mannen in rubberboten, vastgebonden actievoerders bij olieplatorm Deepwater Horizon: we hebben ze niet gezien, sinds zich vanaf eind april de grootste olieramp uit de Amerikaanse geschiedenis voltrok in de Golf van Mexico. Terwijl op internet werd opgeroepen tot een boycot (een anti-bp groep op Facebook heeft bijna een miljoen leden) hield Greenpeace zich, op een enkele kleine demonstratie en een ludieke actie na, publiekelijk heel stil. Tot gisteren dus: toen blokkeerde de milieuorganisatie naar eigen zeggen zo n vijftig BP-tankstations in Londen. Bij sommige stations vervingen actievoerders het logo van BP door een groen-gele zonnebloem die wegzakt in een zee van olie. BP noemde de actie kinderachtig. Nieuwe koers Waarom nu pas actie? Terwijl BP er eindelijk in geslaagd is (met redelijke zekerheid) om het lekken van olie te stoppen. Omdat BP op deze dag een nieuwe topman krijgt. Wij hopen dat hij een heel nieuwe koers gaat varen, zegt Kim Schoppink, campagneleider Klimaat en Energie van Greenpeace Nederland. Gisteren werd bekend gemaakt dat de blunderende BP-topman Tony Hayward opstapt; zijn opvolger is Amerikaan Bob Dudley. Ook werd bekend dat het concern in het tweede kwartaal een verlies van liefst 17,2 miljard euro leed. Je zou verwachten dat BP na de ramp sorry zou zeggen en zegt: we gaan het anders doen. Maar dat is niet zo, zegt Schoppink. Daarom is er nu actie. De oliemaatschappij stopt niet met het riskante diepzeeboren. Ook is BP volgens haar nog bezig met het investeren in teerzanden in Canada. Schoppink: De vervuilendste olie die je kunt delven. Ja, ze grijpen het nieuws aan, zegt Bas van Vliet, docent bij de leerstoelgroep milieubeleid van Wageningen University. Maar dat is geen verklaring waarom ze niet eerder iets hebben gedaan, vindt hij. Waarom Greenpeace bijvoorbeeld niet heeft opgeroepen tot een consumentenboycot. Van Vliet: Ik denk dat het verleden meespeelt. Toen heeft Greenpeace enorm gefaald. Ze riepen in 1995 op tot een boycot van Shell, omdat die de olieinstallatie Brent Spar wilde laten afzakken naar de bodem van de zee. Greenpeace beweerde dat de Brent Spar vol zat met schadelijke stoffen en olie. En dat afzakken een ramp voor het milieu zou zijn. Achteraf bleek dat erg mee te vallen. Het leidde tot flinke imagoschade voor Greenpeace, dat Shell afschilderde als milieuterrorist. Het beleid van Greenpeace is nu om niet meer op te roepen tot boycots. Van Vliet: Greenpeace is, denk ik, nu veel voorzichtiger. Ze zaten aantoonbaar fout bij de Brent Spar. Ze hebben het, denk ik, nu een tijdje aangekeken. Om te zien of BP echt fout zat. Schoppink van Greenpeace: In het begin was het onzeker of BP nalatigheid verweten kon worden. Dat kwam later uit. En ja, geeft ze toe, we checken drie keer of iets echt klopt als we dat beweren. Maar dat Greenpeace pas laat tot actie overging, had daar volgens haar niks mee te maken. We voeren nu actie, omdat we gewoon willen dat er iets verandert bij BP. Echt waar, of durfde Greenpeace gewoon niet eerder? Van Vliet: Niet alleen BP, maar ook Greenpeace is bang imagoschade op te lopen. 1 Iedereen kijkt mee Dankzij internet was er veel meer openheid over de olieramp in de Mexicaanse Golf. Zo waren er onderzeebeelden te zien van het lekkende platform, en geografische kaarten met plekken waar de ramp had toegeslagen. Veel meer dan in 1995, toen de discussie over de Brent Spar speelde. Toen voedden Greenpeace en Shell het publiek met informatie. 1 Laura vóór de uitspraak. ANP Ruime sop Laura mag gaan zeilen Het staat vast, Laura Dekker mag binnen twee weken al beginnen aan haar solo-zeiltocht. Redactie binnenland Het 14-jarige zeilmeisje Laura Dekker kan toch een solozeiltocht rond de wereld maken. De rechtbank in Middelburg heeft gisteren de ondertoezichtstelling van Laura opgeheven. Nu moeten haar ouders volgens de rechter beslissen of hun dochter de zeilreis mag ondernemen. Eerder konden zij daar niet over meepraten omdat Laura Dekker onder toezicht van Jeugdzorg stond. De Raad voor de Kinderbescherming had de rechtbank verzocht om verlenging van het toezicht, terwijl Bureau Jeugdzorg Utrecht het tegenovergestelde bepleitte. Volgens Jeugdzorg Utrecht voldoet Laura aan de criteria waaraan zij volgens een vonnis van de rechtbank in Utrecht van september 2009 moet voldoen. Zo ligt er nu een ordentelijk zeilplan. De rechtbank is het hiermee eens. De advocaat van Laura stelt dat de 14-jarige al binnen twee weken wil vertrekken. Volgens hem is ze er ook aan toe. Ze is volgens hem goed voorbereid en heeft een cursus overleven gevolgd. Laura Dekker deed vorig jaar flink wat stof opwaaien toen ze vertelde dat ze als jongste ooit solo rond de wereld wilde varen. Vader was voor, moeder was tegen. En de rechter stak er ook een stokje voor. De reis zou onveilig zijn en slecht voor haar ontwikkeling. Sinds vorig jaar stond ze daarom onder toezicht van Bureau Jeugdzorg. In de tussentijd vluchtte ze naar Sint Maarten om toch te gaan zeilen. Daar werd ze opgepakt. 1 INFORMATEUR LUBBERS HANS WIEGEL I nformateur Lubbers vertelde tijdens zijn persconferentie, na het aanvaarden van de informatieopdracht die hij van de koningin had gekregen, van alles over de opvattingen en de redegevingen van de majesteit. Maar er is in ons staatsrecht slechts één die verantwoordelijk is voor de aanvaarding en de inhoud van de opdracht en dat is de informateur zelf. Lubbers verhaalde dat de koningin de tijd nog niet rijp achtte Rutte tot informateur te benoemen: Haar conclusie was: daar is het te vroeg voor, dat is een waagstuk dat ik eigenlijk niet wil bevorderen. Zoiets kan altijd nog. De informateur had zich tijdens zijn persconferentie moeten beperken tot een toelichting op zijn opdracht, tot het waarom hij die opdracht had aanvaard en tot de werkwijze zoals hij die zich voorstelt. Lubbers vertelde ook dat het feit dat niet alle fractievoorzitters de afgelopen tijd zijn gehoord, bevreemding had gewekt en geen schoonheidsprijs verdient. Wie werd daarmee door hem gekritiseerd? Zijn voorgangers als informateur, zoals onder anderen de vicepresident van de Raad van State, Tjeenk Willink, of het staatshoofd? Onzorgvuldig. Opmerkelijk is daarbij dat de heer Lubbers ook zonder consultatie van de fractievoorzitters tot informateur is benoemd. Verdiende dat dan ook niet de schoonheidsprijs? En had de informateur dan niet in het gesprek met de koningin moeten zeggen dat hij wilde dat vóór zijn benoeming eerst de fractievoorzitters zouden worden ontvangen? Lubbers teksten leidden onder andere tot een kop boven een hoofdartikel: Ruud Lubbers herstelt foutje koningin. Een andere krant schreef dat de keuze van de koningin kan worden uitgelegd als een ongepaste politieke inmenging van het staatshoofd. In de eerste plaats kan de majesteit zich hier niet tegen verdedigen en ten tweede, het is Lubbers zelf die tot dit soort krantenkoppen aanleiding heeft gegeven. De informateur benadrukte in zijn persconferentie ook dat hij een echte democraat is. Was dat nodig? En dat alle fractievoorzitters hem in beginsel allemaal even lief zijn. Waarom liet de informateur dan terwijl hij nog een groot aantal fractievoorzitters moest ontvangen (hoezo: ik heb ze allemaal even lief ) een verklaring uitgaan dat VVD, PVV en CDA gedrieën in gesprek moesten gaan? Die gesprekken zijn inmiddels begonnen. Prima. Op eigen verzoek zonder de heer Lubbers erbij. Het is niet verkeerd in deze fase dat de drie fractievoorzitters zo elkaars nieren kunnen proeven. 1 Niet nuttig Waar gaat het heen met de muzieksmaak?! YouTube s meest bekeken videoclip aller tijden is Justin Biebers hitje Baby. Chemie In Tilburg weten ze wel wat bijklussen is. De nationale recherche stuitte op een amfetaminelab, goed voor de productie van 150 kilo amfetamine per keer. O Sole Mio Dat de maffia niet alleen drugs, moord en andere ongure dingen behelst blijkt uit de gevonden papieren van maffiabaas Bellocco. Hij schreef ook muziek.

6 6 Eerst Sterallures Film over zakenbank is volledig voorgekookt Goldman strikt docu-maker voor promofilm Zakenbank Goldman Sachs laat een film over zichzelf maken, maar die zal de bioscoop waarschijnlijk nooit halen. Tjeerd Wiersma Goldman Sachs heeft de gerenommeerde filmmaker Ric Burns ingehuurd om een documentaire over de zakenbank te maken. Die tekende in 1991 samen met zijn broer Ken voor The Civil War, een goed ontvangen dramaserie over de Amerikaanse burgeroorlog. Een kritische en onafhankelijke documentaire à la Michael Moore wordt de documentaire over Goldman in ieder geval niet. Eerder moet gedacht worden aan een soort bedrijfspropaganda. Goldman financiert het project helemaal zelf en heeft ook de regie volledig in handen. En alsof het allemaal nog niet erg genoeg is, coördineert de marketingafdeling van de zakenbank de documentaire. Gods werk Burns werd al in 2007 voor de documentaire door Goldman benaderd. Sindsdien worstelt hij met het project omdat Goldman Sachs net als zoveel andere Amerikaanse zakenbanken de kredietcrisis niet geheel zonder kleerscheuren doorkwam. Op de rol voor de documentaire staan interviews met tal van (voormalige) Goldman-prominenten. Ook de sterk bekritiseerde topman van Goldman Sachs, Lloyd C. Blankfein, mag komen opdraven en zijn zegje doen. Blankfein is nogal omstreden omdat hij het werk van de zakenbankiers van Goldman eerder met dat van God vergeleek. En ook staat Goldman Lloyd Blankfein (r) van Goldman Sachs vergeleek het werk van zijn zakenbankiers met dat van God. AP Sachs onder de leiding van Blankfein nu terecht voor fraude. Feiten die maar moeilijk te verhullen vallen door Burns. Censuur Van de zijde van collega-documentairemakers is er nogal wat kritiek op Burns dat hij het project heeft aangenomen. Die vinden dat hij zijn ziel aan de duivel heeft verkocht. Het druist in tegen alle principes van een documentairemaker. Belachelijk dat een man met de reputatie van Burns zo n opdracht aanneemt. Zeker omdat hij gecensureerd wordt, zegt Robert Greenwald, maker van de documentaire Wal-Mart: the high cost of low price uit Diens film schetst een vernietigend beeld van hoe het er binnen de muren van s werelds grootste supermarktconcern aan toegaat. Dat zullen we in de documentaire over Goldman Sachs niet gauw zien. Bijval krijgt Burns van Barbara Kopple, die onder meer een documentaire over meidenrockband de Dixie Chicks maakte. Hoe vaak kun je nou zien wat er zich binnen een zakenbank als Goldman Sachs afspeelt? Onduidelijk is wat de film gaat kosten en wanneer hij af is. Vast staat dat hij alleen bedoeld is voor werknemers van Goldman Sachs. Of hij later alsnog wordt vrijgegeven is onduidelijk. Wie de film toch wil zien, mag hopen dat hij wordt gelekt via bijvoorbeeld YouTube. Het is niet voor Goldmine Sachs De geschiedenis van Goldman Sachs gaat terug naar 1869 als de Duitse immigrant Marcus Goldman een klein kantoortje betrekt in Pine Street op Manhattan. In 1882 treedt Goldmans schoonzoon Samuel Sachs als firmant toe en zo onstaat de naam Goldman Sachs. Het is een van de succesvolste zakenbanken ter wereld. De bank adviseert de grote multinationals op financieel gebied, maar ook overheden en enkele van de rijkste families in de wereld. Veel oudbankiers van Goldman Sachs hebben vooraanstaande posities in de politiek en financiële wereld. Goldman Sachs kwam tijdens de kredietcrisis zwaar onder vuur te liggen. In april 2010 dagvaardde toezichthouder Securities and Exchange Commission (SEC) Goldman voor fraude met rommelhypotheken. Ook was er veel kritiek op het royale bonusbeleid van de bank. Daardoor kreeg het bedrijf de bijnaam Goldmine Sachs. het eerst dat Goldman Sachs een hofbiograaf inhuurt. In 1999 mocht ex-werkneemster Lisa Endlich het boek Goldman Sachs: The Culture of Success optekenen. De biografie werd volledig geautoriseerd door Goldman. En eerlijk is eerlijk: het geeft een aardig beeld van het reilen en zeilen binnen wat toen nog Amerika s meest succesvolle zakenbank was. Met de documentaire moeten we dat nog maar afwachten. 1 Jailbreaken Apple verliest wat controle op iphone Zelf pielen met je iphone is na een uitspraak van het Amerikaanse Copyright Office wat legaler. Redactie binnenland Jailbreaken, het kraken van je iphone van Apple, mocht nooit. De fabrikant hield zelf liever bij welke software wel of niet via zijn App Store kosjer was Statement SLIMME GAYS VAREN MEE Een boot met hoogbegaafden vaart dit jaar mee met de botenparade van de Gay Pride in Amsterdam. De boot is een initiatief van vereniging Mensa, een internationale organisatie voor hoogbegaafden. Mensen die behoren tot de intelligentste 2 procent van de bevolking kunnen lid worden. Grethe van Geffen, voorzitter van Mensa Nederland, heeft er zin in. Binnen Mensa is echt niet iedereen een nerd hoor. voor de iphone. Een copyright waakhond in de VS heeft nu besloten dat Apple dat nog steeds mag vinden, maar dat het niet illegaal meer is. Een oude wet is daarvoor na klachten van consumenten en software-ontwikkelaars aangepast. Wie nu zijn iphone hackt om software van derden te installeren of het apparaat als modem wil inzetten, maakt Apple niet blij, maar het bedrijf kan juridisch geen bezwaar maken. 1 ANP Koffieleut Niet alleen mensen kunnen de dag het beste aan met een flinke bak koffie, ook paddestoelen gedijen goed op cafeïne. Met name koffiedrab doet wonderen voor de schimmel.

7 Eerst 7 Prijsvechter BeFrank opent de aanval Pensioensparen kan wel een keer of vier goedkoper Het Nederlandse pensioenstelsel is veel te duur en dus onhoudbaar. BeFrank heeft het antwoord: goedkoper pensioen, zonder garanties. Mathijs Rotteveel We kunnen allemaal blijven werken tot ons tachtigste. Als we daar geen zin in hebben, moet ons pensioenstelsel snel veranderen. Door dalende aandelenkoersen, lage rentes en de vergrijzing is het namelijk onbetaalbaar geworden. Maar ook de pensioenfondsen de bedrijven die onze pensioenpremies innen, beleggen en later zorgen voor de uitkeringen zelf moeten op de schop. Directeur Folkert Pama van de nieuwe prijsvechter BeFrank geeft ze een duwtje in de goede richting. Wat moet er allemaal anders in ons pensioenstelsel? Iedereen roept altijd dat onze gegarandeerde pensioenen zo mooi zijn. Om daarna al snel te concluderen dat de garantie eigenlijk onbetaalbaar is. Daar kan ik me zo aan ergeren. Als je ziet dat iets niet werkt, moet je met een alternatief komen. Dat doen wij met BeFrank. Hoe ziet dat alternatief eruit? Wij bieden collectieve pensioenen aan tegen de gemiddelde kosten van 120 euro per deelnemer per jaar. Dat is drie tot vijf keer goedkoper dan kleine tot middelgrote pensioenfondsen. Daarvoor bieden wij een volledig transparant pensioen aan: deelnemers kunnen continu via internet zien hoeveel zij gespaard hebben, en hoeveel zij maandelijks krijgen als ze gepensioneerd zijn. Bovendien zien ze hoe groot de kans is dat ze dit bedrag ook echt halen. Hoe bedoelt u kans? BeFrank biedt geen garanties? Nee. Pensioenfondsen die zeggen dat ze wel garanties bieden, moeten daar keer op keer op terugkomen. De ene verhoogt de premies, de ander schrapt de koppeling van het pensioen aan de inflatie. Dan is zo n garantie toch niks waard? Wij bieden geen schijnzekerheden, maar duidelijkheid. Bovendien kunnen mensen zelf hun beleggingsportefeuille samenstellen. Willen ze per se zekerheden inbouwen dan kan dat. Bijvoorbeeld door alles in obligaties te stoppen. Het verwachte rendement gaat dan wel wat omlaag. Mensen willen hun pensioenbeleggingen toch helemaal niet zelf uitzoeken? Ze vinden pensioenen saai en laten dat liever regelen door hun werkgever. Mensen die er nog vanuit gaan dat hun werkgever alles voor ze regelt, moeten even goed in de spiegel kijken. Die tijd is namelijk voorbij. Als ze een duur huis kopen, pluizen ze hun financiën helemaal uit. Maar naar hun pensioenoverzichten kijken ze niet om. Terwijl de waarde van dat pensioen vaak een stuk hoger is dan de waarde van hun huis. Jullie starten pas echt op 1 januari volgend jaar. Waarom? Nu mogen volgens de wet alleen pensioenfondsen en verzekeraars collectieve pensioenen aanbieden. Er is alleen op 24 juni door de Tweede Kamer een wetsvoorstel aangenomen. Vanaf 1 januari mogen zogenaamde Premie Pensioeninstellingen (PPI) pensioenregelingen aanbieden op basis van beschikbare premies. Daarmee wordt de concurrentie in de sector groter. BeFrank is zo n PPI, opgericht door Delta Lloyd en Binck Bank. Wij gaan vanaf 1 januari precies doen wat de nieuwe wet beoogt: concurreren op prijs. Wat betekent de concurrentie voor de pensioenfondsen? Andere banken en verzekeraars gaan ons voorbeeld volgen. Fondsen als ABP en PGGM zijn zo groot dat ze de prijsconcurrentie makkelijk aankunnen. Maar veel kleinere pensioenfondsen blijken niet in staat zich aan te passen aan de nieuwe omstandigheden. Daarom houden ze alles zo graag bij het oude. Je ziet nu al dat veel kleinere pensioenfondsen hun portefeuille overdragen aan een ander en zelf ophouden te bestaan. Dat gaat nog veel vaker gebeuren. 1 Subsidie Reclamebudget van de Europese Unie Miljoenen voor kip en champignons Lekker, sinds 2005 kregen Nederlandse bedrijven 24 miljoen EUeuro s om voedselreclame te maken. Camil Driessen Kip, paprika, champignons, appels en snijtulpen. Zomaar een greep uit de producten waarvoor het Nederlandse bedrijfsleven sinds 2005 miljoenen aan EU-subsidie opstreek. Uit navraag van Dagblad De Pers bij het ministerie van Landbouw en de Europese Commissie blijkt dat de EU sinds 2005 rijkelijk strooit met reclamesubsidies die het Nederlandse bedrijfsleven wel weet te vinden. In totaal peuterde het ruim 24 miljoen euro los voor onder meer de campagne Kip, het meest veelzijdige stukje vlees. Kip. Brussel gaf van 2005 tot en met 2010 ruim 194 miljoen euro uit aan landbouwreclamesubsidies in alle lidstaten. Negen ton voor een ganzenvleespromo in Polen, vijf ton voor serranohamreclame naar Spanje en de Grieken werden gespekt met ruim zes ton om meer honing te eten. Het bedrijfsleven smult van het gratis pr-geld. Volgens de Productschappen Pluimvee en Eieren steeg de consumptie dankzij de kipcampagne tussen 2006 en 2009 met 15 procent naar 42 kilo per persoon. Ook de alcoholbranche plukt de vruchten van de EU-pot met reclamesubsidies. Voor de promotie van wijn kregen Portugal, Frankrijk, Italië en Hongarije sinds 2005 zeker ruim 9 miljoen euro. Onzin Gepast in deze tijden van krapte? Het ministerie van Landbouw geeft in diplomatieke bewoordingen toe de subsidies onzin te vinden. Want waar veel andere EU-landen zelf geld bijdragen aan de campagnes, doet Nederland dat bewust niet. Omdat wij hier als overheid geen rol in zien. Het is iets voor het bedrijfsleven, zegt een woordvoerder. Wel helpt het ministerie bedrijven bij het indienen van een subsidieaanvraag omdat er anders geen gelijk speelveld is. Landbouw is de grootste kostenpost voor de EU. Dit jaar wordt maar liefst 58 miljard uitgetrokken voor het Europese landbouwbeleid, zo n 40 procent van de begroting. Nederland draagt jaarlijks 5,3 miljard af aan de EU, verhoudingsgewijs het meeste van elke lidstaat. Met Duitsland en Zweden is Nederland een van de weinige nettobetalers omdat we minder aan de EU overhouden dan we erin stoppen. Dat komt mede door het loeidure Europese landbouwbeleid dat al jaren onder vuur ligt. Boeren krijgen miljarden aan inkomenssteun. Met vrije markt heeft het weinig te maken, omdat de boeren vanwege de subsidies hun artikelen voor een kunstmatige en goedkopere prijs kunnen aanbieden dan hun lotgenoten in bijvoorbeeld Afrika. Dit jaar wees oud-minister van Ontwikkelingssamenwerking Eveline Herfkens nog op de kromheid van het EU-beleid. Denk aan katoen. Nu krijgen Griekse boeren nog subsidie om katoen te telen. Terwijl het goedkoper kan in Afrika. 1 UNIEK AANBOD D Staat uw woning te koop en wilt u extra kijkers trekken? Adverteer dan in Dagblad De Pers. Voor slechts 99,- inclusief BTW brengt u uw woning in kleur onder de aandacht van duizenden potentiële kopers. U kunt uw woning in Dagblad De Pers voordelig onder de aandacht brengen bij * lezers per dag. U kunt uw woning op een groot formaat (zie hierboven) bij al onze lezers presenteren.daar moet die koper van uw woning toch tussen zitten! Voor meer informatie kunt u bellen naar: De editie Amsterdam - Ieke van Hees (030) De editie Midden-Nederland (Utrecht) - Réne den Uijl (030) De editie Rotterdam en Den Haag - Sylvia Alonso (070) of MargotWijnen (070) U kunt uw advertentie aanleveren via: De digitale foto dient minimaal 200 dpi te zijn en mag niet groter zijn dan 2 Mb. Maak gebruik van deze bijzondere aanbieding en breng uw makelaar van deze actie op de hoogte

8 8 Perspectief Olie De Noordzee moet leeg Het is hoog tijd voor een grote schoonmaak Op de Noordzee valt de komende decennia bijna 40 miljard euro te verdienen. Niet door vissers of oliejongens, maar door slopers. Edward Deiters Ooit was de Noordzee het walhalla voor oliemaatschappijen: ondiep en lekker dicht bij huis. Maar nu drogen de oliebronnen er langzaam op en kraken hoogbejaarde olieplatforms er in hun voegen. Het is de hoogste tijd voor een grote schoonmaak. En die gaat de oliemaatschappijen tientallen miljarden kosten; miljarden waar ze niets voor terugzien. Alleen al op het Britse plat staan 470 olieplatforms, zijn ruim oliebronnen en ligt kilometer aan olie- en gaspijpleidingen. Veel van die infrastructuur is tientallen jaren oud. In de komende decennia moeten daarom in de Noordzee jaarlijks gemiddeld 15 tot 25 productieplatforms worden ontmanteld. De geschatte kosten van deze gigantische schoonmaakoperatie bedragen volgens energie-consultancyfirma Wood Mackenzie tot 2030 alleen al in het Britse deel van de Noordzee meer dan 21 miljard euro. Voor de totale Noordzee zou het volgens andere experts gaan om een bedrag dat ergens tussen de 28 en 39 miljard euro ligt. Rotzooi En daar zien sommige Nederlandse offshorebedrijven gouden handel in. Als de oliemaatschappijen straks allemaal tegelijk moeten ontmantelen, gaan die prijzen natuurlijk gigantisch omhoog, zegt Keesjan Cordia, directeur van het in Hoofddorp gevestigde Workfox. Dit wordt een markt op zich. Daarom zie je nu in een gestaag tempo het aantal projecten toenemen. En voor de Shells en BP s van deze wereld valt er maar weinig te kiezen: ze zijn wettelijk verplicht om hun eigen rotzooi op te ruimen. Daarbij helpt Workfox graag een handje. Het bedrijf verhuurt werkeilanden aan de offshore-industrie. Het zijn in feite drijvende dorpen, die onder meer zijn voorzien van een helidek, torenhoge kranen, werkplaatsen en accommodatie en vertier voor meer dan honderd man. Een productieplatform heeft nauwelijks ruimte voor andere zaken dan het winnen van olie of gas, zegt Cordia. Dus wanneer zo n oud platform gesloopt moet worden, is het handig om een van onze eilanden langszij te hebben. Naar de staaloven Het is volgens Cordia zaak om er nu snel bij te zijn. De industrie verwacht dat de decommissioning-markt op de Noordzee in de komende achttien maanden tot twee jaar zeer sterk zal gaan groeien, zegt hij. Oliebedrijven zijn er nu echt mee bezig. Sommige platforms staan al niks te doen. Die kunnen dus gewoon weg. Voor ons een fantastisch vooruitzicht, we hopen onze orderportefeuille snel te gaan vullen. Sommige platforms staan niks te doen. Die moeten weg. Voor ons een fantastisch vooruitzicht. En daarvoor heeft Workfox onlangs de eerste stap gezet. Samen met een aantal andere partijen is het bedrijf bezig met zijn eerste echte grote ontmantelingsproject. Op het Inde-veld in de zuidelijke Noordzee halen we momenteel via de piece small-methode voor Shell drie olieplatforms weg, zegt Cordia. Er staat een soort grote schaar op ons eiland of op het platform zelf, die het dek van zo n productieplatform in stukjes knipt. Al dat metaal wordt met schepen naar land gebracht en gaat weer de staalovens in. Het doel is tussen de 40 en de 50 ton per dag, dus dat ding knabbelt ongeveer vijftig auto s per dag weg. Voor de oliemaatschappijen is het een dure grap. Zeker omdat ze er niets voor terugzien. Onze werkeilanden zijn niet goedkoop, beaamt Cordia. En dan moet er vaak ook nog extra materieel bij worden gehuurd. Het kan, afhankelijk van de hoeveelheid werk, in totaal meer dan dollar per dag kosten. Daarbovenop komt dan nog onder meer de huur en het vervoer van manschappen en schepen die de resten van het booreiland weer terug naar land moeten varen. Ruwe schattingen in de industrie reppen van bedragen van gemiddeld honderd miljoen dollar om één platform weg te halen. Jan Meek, Group Director Synergies and Strategy bij het Haagse offshorebedrijf Heerema, nuanceert dat bedrag enigszins. Wanneer het om een klein platform gaat waar we gewoon de topside (het dek) en de substructure (de metalen onderbouw) in een keer kunnen oppakken is dat minder. Bij grote platforms waar we een half jaar werk aan hebben is het meer. Omdat iedere klus anders is, is het moeilijk daar een standaardbedrag op te plakken. In de Noordzee liggen een heleboel kleintjes die weg moeten. Reken daarvoor zo n 50 à 60 miljoen dollar per platform. Ja, dan zit je inderdaad aan te kijken tegen een markt die de 30 miljard dollar overschrijdt. Heerema hanteert een andere methode dan Cordia en opereert doorgaans in dieper water. Het booreiland wordt niet ter plekke versnipperd, maar liefst in zijn geheel of in grote delen opgetild en vervolgens naar het vasteland vervoerd. Voor al dat hijswerk zet het Haagse offshorebedrijf een van zijn varende krachtpatsers Hermod of Thialf in. De laatste is met zijn twee kranen en een gezamenlijk hijsvermogen van ton het sterkste hefschip ter wereld. Spierballen En dergelijke spierballen zijn bij dit werk geen overbodige luxe. Zo n substructure kan van 500 ton tot meer dan ton wegen, zegt Meek, Ter vergelijking: de Eiffeltoren weegt ton. Meek pakt een A4 tje en begint te tekenen. Dit is de zeebodem, hier beneden zit het oliereservoir, daarboven een stalen of betonnen constructie. En boven de zeespiegel steekt de topside uit. Die moeten er in ieder geval altijd af en naar de kust. En van bijna alle platforms moet ook de substructure verwijderd worden. Daarvoor snijden we onder de zeebodem de stalen heipalen af en zo tillen we de hele substructure eruit. Ironisch genoeg heeft de vader van Pieter Heerema, de eigenaar van het bedrijf, zijn geld verdiend met het neerzetten van veel van die platforms. Meek lacht. En nu verdient zijn zoon dus geld met het weghalen ervan. Toch is het ook wel weer zo dat Pieter Heerema junior zelf nog steeds meer platforms heeft geïnstalleerd dan weggehaald. Van veel van de ruim 550 platforms op de Noordzee die sinds de jaren zeventig zijn neergezet was volgens Meek van tevoren absoluut niet voorzien dat ze het zo lang zouden volhouden. Sommige staan daar al dertig, veertig jaar, zegt Meek. Die dingen draaien nog steeds door. Door de hogere olieprijs zijn ze langer blijven staan, en zo lang ze nog meer opleveren dan ze kosten hoeven ze natuurlijk niet weg. Hij rekent voor dat het neerzetten van een groot platform inclusief het boren van de putten gemiddeld een miljard dollar kan hebben gekost. Dan is het logisch dat je dat niet zomaar even weghaalt, zegt Meek. Daar komt volgens hem bij dat de technologie ook is voortgeschreden. Olieingenieurs zijn vooral de laatste jaren steeds meer bezig hun brein te breken over methoden om de laatste Noordzee De Noordzee is in de olieindustrie een stuk groter. Ook de wateren bij Noorwegen en de Britse Atlantic Margin worden hiermee meestal aangeduid. De eerste De commerciële oliewinning op de Noordzee begon met ene James Young die al in 1851 in ondiep water voor de Schotse kust paraffine-olie won. Reserves De Britse en Noorse secties hebben nog reserves, maar volgens voorzichtige schattingen is al ruim meer dan de helft van de Noordzee-olie gewonnen.

9 Perspectief 9 e ontmantelingsproblematiek werd met de perikelen Drond Shells Brent Spar in het midden van de jaren negentig in één keer duidelijk. Toen rees de vraag: dumpen we de handel in zee, of ruimen we het netjes op? zegt Jan Meek van het Haagse offshorebedrijf Heerema. De Brent Spar was een relikwie uit de begintijd van de oliewinning op de Noordzee, zegt hij. Hij omschrijft het gevaarte als een soort grote stalen dobber. Die fungeerde als drijvende opslagtank waar de geproduceerde olie in werd gepompt. Het enorme netwerk van pijpleidingen lag er toen nog niet, zegt Meek. Dus af en toe kwam er dan een tanker langs die de olie naar de kust bracht. Met de komst van de pijpleidingen en de enorme toename van het aantal platforms lag het ding daar plots doelloos rond te dobberen. Shell had alle opties afgewogen en besloten het ding leeg te maken om hem ergens diep in zee te dumpen. Heerema s hefschip Thialf tilt voor de Franse oliemaatschappij Elf een afgedankt platform in één keer uit het water. FOTO S: HEEREMA Brent Spar: keerpunt in het denken over schonere zeeën Ze hanteerden de technocratische aanpak, zegt Meek. Ze hadden sommetjes zitten maken qua kosten en vervuiling. Hun conclusie: dumpen was goedkoper en nog minder belastend voor het milieu ook. Toen Greenpeace doorkreeg wat Shell van plan was, volgden wereldwijde acties, Shell werd geboycot en de milieuvoorvechters beweerden dat er nog heel veel olie in het gevaarte was achtergebleven. Later bleek dat ze volledig miszaten, die hoeveelheid olie was nagenoeg nihil, aldus Meek. En dat was natuurlijk helemaal niet het issue. Het was veel simpeler. Namelijk een maatschappelijk probleem: jij gebruikt onze aarde en die moet je weer netjes achterlaten. Wij leren onze kinderen toch ook dat ze geen blikjes op straat mogen gooien. Het was dus een kwestie van ruim je je eigen rommel op of niet? En zo kreeg Heerema in 1995 na een hoop gekrakeel tussen Shell en Greenpeace de opdracht om de Brent Spar te ontmantelen. Meek: We hebben dat hele ding in schijven gezaagd en er een kademuur in Noorwegen van gemaakt. Mede door de Brent Spar-affaire mogen er op de Noordzee geen olieen gasplatformen meer gedumpt worden en werd het in Europa wettelijk verplicht ze te ontmantelen. druppels uit de oliebronnen te persen. Meek: We kunnen slimmere putten boren, meer putten boren, horizontaal boren en de druk meten in reservoirs om er zo meer olie en gas uit te halen. Volgens hem beginnen potentiële ontmantelingsopdrachten vaak met een cd-rommetje van de oliemaatschappij die zijn gepensioneerde platforms wil laten weghalen. Daar staat alles op, zegt Meek. Tenminste, hoe het ooit ten tijde van de installatie was. En hopelijk zoveel mogelijk van de actuele situatie. Die infomatie is vaak niet volledig meer, dat maakt dit werk bijzonder complex. Dit gaat veel verder dan wat sloperij. Het aantal uren dat we nodig hebben om alles te berekenen en de werkvoorbereiding is ruim 50 procent meer dan wanneer je zo n platform installeert. Hij omschrijft de olieplatforms als een soort bouwpakketten, waaraan in de loop der jaren vaak enorm is geknutseld omdat ook de omstandigheden in het olieveld veranderen. Als we na veertig jaar langskomen, zijn die dingen vaak tig keer aangepast en verbouwd. Dat maakt het weghalen behoorlijk lastig. Sinds eind jaren zeventig verwijderde Heerema al vele tientallen olieplatforms, maar het blijft volgens Meek nog steeds ingewikkeld om er een prijs op te plakken. Je kijkt ernaar en je doet het bij wijze van spreken voor honderd miljoen dollar, zegt hij. Wanneer de uitvoering dan tachtig miljoen dollar kost hebben we het mooi gedaan. Maar het gaat door omstandigheden ook wel eens de andere kant op: dus dat het ons ineens 120 miljoen kost. Met pensioen Heerema heeft in de Noordzee net een heel groot platform van BP weggehaald. En het bedrijf is nu in Noorwegen bezig om voor oliemaatschappij ConocoPhillips een aantal platforms weg te halen in het Ekofisk-veld. Daarnaast jaagt het Haagse offshorebedrijf momenteel op een mega-opdracht ten noordoosten van Schotland. Shell gaat daar in het Brentfield de vier grote platforms Alpha, Bravo, Charlie and Delta weghalen. Ze pompten er meer dan dertig jaar op een waterdiepte van 140 meter de schatkist van de oliemaatschappij vol, maar moeten nu met pensioen. Dat is voor Noordzee-begrippen relatief diep, zegt Meek. Ze kijken nu hoe dat moet en wie dat mogen gaan doen, dus wij zijn al tijden druk aan het rekenen. Cordia van Workfox kan in zulk diep water niet opereren. Dat laat ik aan de Heerema s van deze wereld, lacht hij. Maar in het ondiepere gedeelte van de Noordzee ziet hij het de komende jaren helemaal zitten. Speciaal voor dit doel zijn we met een nieuwbouwproject bezig, zegt hij. Dan moet je denken aan een investering van zo n 200 miljoen dollar voor een zelfvarende jack-up met grote kranen, om tot een waterdiepte van zeventig meter en wat ingehuurde expertise alles zelf te kunnen doen. Van het dichten van de putten tot volledige ontmanteling. Zijn ogen beginnen te glimmen. Zo n grotere unit zou ergens tussen de en dollar per dag moeten opbrengen. 1 Toch niet op EnCore Oil ontdekte in 2001 voor de Schotse kust een veld met een miljard vaten. Onlangs sloegen ze opnieuw toe met een veld van 300 miljoen vaten. Ongeluk 1 In maart 1980 stierven op de Noordzee 123 oliewerkers, doordat het drijvende hotelplatform Alexander L. Kielland kapseisde in een zware storm. Ongeluk 2 In juli1988 kwamen 167 roughnecks om op de Noordzee toen het Piper Alpha-productieplatform van Occidental Petroleum ontplofte door een gaslek.

10 Deze advertentie is 100% gesponsord Help War Child de oorlog uit een kind te halen. Doneer je Air Miles via Air Miles is een geregistreerd handelsmerk

11 Uit & thuis 11 LEZEN Bestseller Christos Tsiolkas schreef barbecuestopper Goede pa slaat zijn buurkind Thriller Kloon van Dan Brown op een geheim eiland Dirk Koppes Niets Australischer dan een barbie. Gooi wat vlees op het vuur, zet salades op tafel en nodig je vrienden uit voor een zomermiddag stubbies (korte bierflesjes) leegdrinken en bijpraten over alles en niets wat het leven waard maakt. Afgelopen zomer discussieerde iedereen down under over Christos Tsiolkas bestseller De Klap: mag je andermans kind een pedagogische pets verkopen? Het boek opent in zo n typische buitenwijk die we denken te kennen uit de televisieserie Neighbours, al is de cast bij Tsiolkas niet exclusief blank, maar bestaat die uit een multicultimix van Griekse immigranten, een Franse jodin, een aboriginal, een homotiener, een Indiase schoonheid en een blanke neomoslima. Tijdens een barbecue escaleert de boel als een neef van gastheer Hector zich zo ergert aan kleuter Hugo (die al krijsend het potje cricket van de kids verpest) dat hij hem een stevige klap geeft. De consternatie is groot, Hugo s ouders Gary en Rosie besluiten de politie te bellen. Bij de aanwezigen tekenen zich twee kampen af: zij die vinden dat je een kind mag corrigeren, ook als het niet je eigen is, en de anderen die stellen dat je je nooit met de opvoeding van andermans kind moet bemoeien. Hugo s neohippiemoeder Rosie geeft haar kind nog steeds de borst en wil dat hij in alle vrijheid zichzelf leert ontplooien. Zelfmoord Behendig laat Tsiolkas zien hoe één klap het leven van de barbecuebezoekers onherroepelijk verandert. Gastheer Hector en zijn vrouw Aisha raken bijna in scheiding, Hugo s homofiele tieneroppas probeert zelfmoord te plegen en scholiere Connie wordt verliefd op Hector maar suggereert later dat hij haar verkracht heeft. Tsiolkas roman puilt uit van soapachtige verwikkelingen, overgoten met een kruidig sausje van schuttingtaal, overdadig drugsgebruik en rampzalige seks. Tussen de bedrijven door rekent de auteur af met de politiek correcte mythe van Australië als een regenboogcontinent zonder discriminatie. Direct na het verschijnen van De Klap liepen de discussies hoog op. Christos Tsiolkas werd een vaste gast Een walgelijk en mensonterend werk vol porno, overspel en geweld. GETTY IMAGES in de talkshows. In de pers werd zijn bestseller zowel een briljante pageturner en fijnzinnig boek genoemd, als een walgelijk en mensonterend werk vol porno, overspel, geweld, haat, leugens, losers en schurken. Niemand ontkent dat Tsiolkas een realistisch portret van de Australische samenleving geeft. Vergelijk het met Herman Kochs Het Diner, dat gaat over in hoeverre ouders hun kinderen beschermen als die een misdaad hebben begaan. Christos Tsiolkas neemt geen eenzijdig standpunt in over het centrale thema van zijn boek. Autoritair opvoeden is niet de ultieme oplossing voor lastige kinderen. Toch moeten buitenstaanders niet bang zijn om kinderen van de buren te corrigeren. Zo deed mijn moeder dat altijd. Toen een neefje bij haar in de keuken stond en niet oplette, tikte zij hem op de hand, waarna hij riep: niemand heeft het recht mijn lichaam aan te raken zonder mijn toestemming. Iedereen moest lachen, en ik had het begin van een boek. 1 Heel Australië discussieerde over De Klap: mag je andermans kind slaan? Javier González mixt christelijke legenden, een Dan Brown-professor, een vleugje seks en een raar eiland tot een wonderlijke roman. Historicus Sebastian Cameron maakt zich druk over de borsten van de dokter. Dirk Koppes Een briljante Amerikaanse geschiedkundige leert een rondborstige patholoog-anatoom kennen bij een onderzoek naar het gemummificeerde lijk van een monnik in de kerk van een Castiliaans dorpje. Bij de dode ligt een merkwaardig manuscript begraven, een vervalsing van een reisverslag uit de zesde eeuw, vol geheime symbolen. De vervalsing is vijftig jaar oud. Welke auteur heeft dit boek geschreven? Lees de eerste honderd pagina s van Navigatio, en je denkt de nieuwste Dan Brown in handen te hebben. Al heet Browns professor Robert Langdon, figureert hij in ultrakorte hoofdstukjes met cliffhangers en denkt hij alleen aan rebussen. In Javier González Navigatio maakt historicus Sebastian Cameron zich meer druk over de borsten van patholoog-anatoom Alejandra Recasens, hoeft hij geen cliffhangers te overleven en gaat hij halverwege het boek op een heuse ontdekkingsreis. De Spaanse auteur González begint zijn Navigatio als een standaardthriller volgens Da Vinci Code-stramien. Vakkundig geeft González steeds meer details vrij. Bij hem ontbreekt een samenzwering van een duistere sekte tegen de mensheid, González wil zijn publiek boeien met iets anders, namelijk de reis naar een fantasie-eiland. Het Eiland aan het Einde van de Tijd. Jammer genoeg belanden Sebastian Cameron en zijn expeditiegenoten echt op dat tijdloze eiland. Hier maakt het verhaal een switch richting fantasy, en komen Griekse mythes, sciencefiction en tijdreizigers elkaar tegen in een verwarrende mix. Zodra de hoofdpersonen door twee millennia reizen, kan een auteur zich alles permitteren. 1 DVD RECENSIE DIRK KOPPES Het is babykarma payback time! oms doet het affiche meer stof opwaaien dan de film Szelf. Toen de posters van Colic door heel Bangkok werden opgehangen, leverde dat geschokte reacties op van automobilisten. De baby met het afgerukte handje, dat in een keukenmachine is verdwenen, leidde nogal af in het chaotische verkeer van de Thaise hoofdstad. Missie geslaagd: de debuutfilm van Patchanon Thammajira had de landelijke pers gehaald. Dat de film ook nog de voormalige militaire dictatuur een trap na gaf, hielp mee bij de publiciteit. Wie zich daarom bij het bekijken van Colic had verheugd op het aanschouwen van de nodige hectoliters bloed en uit elkaar gerukte kinderlichamen, zal teleurgesteld worden. Want Colic blijkt een verrassend subtiele film te zijn, die het meer van de sfeertekening dan van de gruwelijkheden moet hebben. Het jonge stel Phrae en Pong heeft het goed voor elkaar. Hij werkt als cameraman en zij als illustrator. Hun prille liefde wordt op de proef gesteld als Phrae zwanger wordt. Ze trouwen en trekken in bij Pongs moeder. Na de geboorte blijkt hun zoontje een onvervalste huilbaby te zijn. Hij houdt niet op met jammeren, wat ze ook proberen. Een monnik legt ze uit dat bij zijn geboorte er iets is misgegaan met de reïncarnatie. De baby wordt gekweld door zijn vorige leven, zijn karma zit goed fout. Die geest uit het vorige leven probeert vervolgens met wisselend succes alles en iedereen in de baby s omgeving om te leggen. Pongs moeder, een huisvriendin, ze leggen het allemaal af tegen de huilende baby. Het is interessant te zien hoe het idee van een duivelskind in de Thaise boeddhistische context volledig anders wordt uitgelegd. Hier geen crucifixen en exorcisten maar monniken die de reïncarnatie alsnog in goede banen proberen te leiden. Colic is ook een relatiestudie van een jong stel, dat de ontbering van een huilbaby moet doorstaan. Voor de kijker is de grootste uitdaging om niet halverwege het geluid van al dat gekrijs uit te zetten. 1 Patchanon Thammajira Colic Varkens op de planken De roman Animal farm van George Orwell wordt een musical. Niemand minder dan Elton John is met Lee Hall druk bezig er nummers voor te schrijven. Er was eens De Britse ex-premier Gordon Brown schrijft een boek over de crisis. Hij hoopt dat de huidige regering het gaat lezen en zijn tips ter harte neemt. Vier in één Graphic novel A Contract with God wordt verfilmd. Vier regisseurs nemen elk een van de vier delen onder handen. Het geheel wordt één film.

12 12 Op de buis/mix TUSSEN KUNST & KITSCH, NED1 En nu wilt u zeker weten wat het waard is? FILM: RAGING BULL CANVAS Biografisch bokserdrama van Martin Scorcese met Robert De Niro. FILM: BAD BOY RTL5 Rokkenjager moet excuses maken aan exen om erfenis te vangen. IN THERAPIE NED2 Dramaserie rond therpeutenkamer. Met Carice van Houten en Dragan Bakema. FILM: MAN OF THE YEAR, BBC1 Populaire komiek doet mee aan presidentsverkiezingen en wint pardoes. Nederland 1 Nederland 2 Nederland 3 RTL 4 RTL 5 17:04 Charlie & Lola 17:15 Dennis de dolfijn 17:19 Groeien 17:25 Sesamstraat 17:59 EénVandaag 18:00 NOS Journaal 18:15 EénVandaag 18:40 NOS Sportjournaal 19:00 Lingo 19:25 De vakantiedokter 20:00 NOS Journaal 20:30 Tussen kunst & kitsch 21:25 KRO Detectives: Inspector Lynley 23:00 TROS TV Show 23:55 NOS Journaal 17:00 NOS Journaal 17:05 Cheers 17:35 7th Heaven 18:25 Oneindig verlangen 18:50 Pauwen en Reigers 19:20 Toen was geluk heel gewoon 19:50 That s the question 20:25 Netwerk 20:50 Tante in Marokko 21:20 Spraakmakende zaken 22:00 NOS Journaal 22:15 Nova/Den Haag vandaag 22:40 In therapie 23:10 De vloer op 23:35 VPRO s Import: Four wives one man 17:45 Baasjes 18:00 Amika 18:23 Het Klokhuis 18:45 NOS Jeugdjournaal 19:00 Bestemming onbekend 19:25 NOS Journaal op 3 19:30 Weg met 3 20:22 NOS Journaal op 3 20:30 3Doc: Klaas gaat illegaal 21:25 Toren C 22:00 On air 22:50 NOS Sportjournaal 23:10 NOS Journaal op 3 23:20 NOS Studio Sport EK Atletiek 23:50 ER 17:05 As the world turns 18:00 RTL Nieuws 18:15 Editie NL 18:35 RTL Boulevard 19:30 RTL Nieuws 19:55 RTL Weer 20:00 Ik kom bij je eten 20:30 De grote woonwens 21:30 Ursul de Geer: t Is hier weer fantasties! 22:30 Gooische vrouwen 23:35 RTL Nieuws 23:45 RTL Weer 23:50 RTL Boulevard 17:25 The king of Queens 17:50 Everybody loves Raymond 18:20 Dharma & Greg 18:50 Masterchef 20:00 Take me out 20:30 Jersey girl 22:20 Bad boy RTL 7 RTL 8 SBS 6 NET 5 Veronica 18:00 The A-Team 18:55 De politie op je hielen! 19:50 De Pfaff s 20:30 Mammoth 22:15 Highlander II: The Quickening 17:05 Oprah Winfrey show 18:00 Dr. Phil 18:55 Fabeltjeskrant 19:00 Kinderziekenhuis 19:35 Style by jury 20:30 11:14 22:10 As the world turns 23:00 Oprah Winfrey show 23:50 Kinderziekenhuis 17:00 Little house on the Prairie 18:00 De grote verhuizing 19:00 Hart van Nederland - Vroege editie 19:15 Shownieuws - Zomereditie 20:30 60 baby s per uur: Het hectische leven in een kraamkliniek 21:30 De ultieme woondroom 22:30 Hart van Nederland - Late editie 22:50 Piets weerbericht 22:55 Shownieuws - Late editie 23:25 Een gezellige familie van dikkerds 23:50 Te dik: Opereren of doodgaan 17:10 Friends 17:40 Will & Grace 18:05 Grey s anatomy 19:00 Het huis van je dromen 20:00 Smaken verschillen 20:30 View from the top 22:15 Law & Order: Special Victims Unit 23:05 Cold case 17:05 The suite life of Zack and Cody 17:30 Phineas & Ferb 18:00 Brainiac 18:10 Seinfeld 18:40 According to Jim 19:10 Still standing 19:30 Friends 20:00 Two and a half men 20:30 Criminal minds 21:25 Criminal minds 22:25 Threat matrix 23:20 Trouble in paradise LEZERSCOLUMN Mannetjes Louise van Leeuwen H et nieuwe kantoor waar ik kom te werken is officieel al opgeleverd maar nog niet af. Terwijl mijn collega en ik daar al bivakkeren, we moeten toch érgens zitten, lopen er links en rechts van ons mannetjes rond: mannetjes van de bouw, mannetjes voor de wanden, tapijtmannetjes, ga zo maar door. We worden argwanend door de mannetjes bekeken, ze vragen zich met een mengeling van plezier en ergernis af wat we daar nou de hele dag zitten te doen. Als ik het over mannetjes heb bedoel ik het niet slecht. Sterker nog, ik heb veel ontzag voor mannetjes. In no time veranderen mannetjes bijvoorbeeld een kaal en onleefbaar hok in een mooie woning. Klein en onbetekenend zijn deze mannetjes evenmin. De mannetjes over wie ik het heb zijn Mannen die zelf geen mannetjes zijn, hebben meestal wel mannetjes. meestal groot, stoer en sterk. Mannen die zelf geen mannetjes zijn, hebben meestal wel mannetjes. Gesprekken met andere mannen gaan dan ongeveer zo: Hé, heb jij je huis geschilderd? vraagt de één. Nee, daar heb ik een mannetje voor! antwoordt de ander. De eerste schudt vol ontzag zijn hoofd, tsss, een mannetje, het is toch wat! Mannen met mannetjes hebben aanzien. Heel anders is het als er over vrouwtjes gepraat wordt. Als mijn lief zich vergist en het per ongeluk over een vrouwtje heeft dan vraag ik hem altijd hoe klein ze is. 30 centimeter? 50 centimeter? Ik maak er dan maar een grapje van, maar ik kan het slecht hebben als mannen het over een vrouwtje hebben. Dat klinkt toch meestal erg denigrerend, zo van: dat vinden de vrouwtjes wel lekker. Of : dat is wel een leuk vrouwtje. Vrouwen hebben het ook bijna nooit over een vrouwtje. Hooguit als het over een bejaard heksachtig exemplaar gaat. Je weet wel, dat vrouwtje van de hoek! Oooh! Die met al die katten? Ja, dat gekke kattenvrouwtje. Zoiets dus. Nee, dan mannetjes. Collega en ik kijken uit naar het einde van de bouwvakvakantie. Dan komen de mannetjes weer terug en maken hun werk af zodat wij straks in een prachtig kantoor werken. 1 * Uw column in De Pers? Stuur uw pennenvrucht (maximaal 350 woorden) naar mijncolumn@depers.nl. OPLOSSINGEN PUZZELS Door Hercules & Valkema / Sudoku Cryptogram Zweeds raadsel (vorige week woensdag) Horizontaal: 1. Passer; 7. toets; 8. okapi; 9. proef; 10. Nero; 11. alpaca; 12. manier. Verticaal: 2. Alsof; 3. sukade; 4. risico; 5. stop; 6. beroepen; 10. naar; 11. alm.

13 Mix 13 ZWEEDS RAADSEL: familie Spaans rijpaard vogel buiging opgewonden troost schoonmaakgerei begrip 5 geur opsnuiven vogelproduct CRYPTOGRAM: domoor schrijfvloeistof windvlaag Horizontaal: 1. Rondloper (6); 7. Onderzoek om in te drukken (5); 8. Dat dier krijgt men van een kampioen (5); 9. Voorlopige afdruk om de smaak te pakken te krijgen (5); 10. Geef de organen terug van de keizer! (4); 11. Dat dier bestaat uit koper, zink en nikkel (6); 12. De trant van een ouder orgaan (6). Verticaal: 2. In schijn wordt het reeds geen succes (5); 3. Vruchtvlees (6); 4. Het zit erin, zo wordt ons verzekerd (6); 5. Niet doorgaan in de zekeringenkast! (4); 6. Die vakken heeft een dominee voor het kiezen (8); 10. Akelig in de richting (4); 11. Overal ontbreekt er niets aan deze wei (3) Puzzelland 2 eenheid (Eng.) grasland ieder eenjarig dier zwaaien Prijspuzzel bijbelse naam grafvaas aanbouwsel scheepstouw voorzetsel steensoort duivensoort muzieknoot WIN! Deze week: Met de nieuwe Lenco LED-2411 full HD LED-TV t.w.v. 399,- met 61 centimeter beeldscherm, ingebouwde DVB-T tuner en USB-aansluiting bent u klaar voor de toekomst! Daarnaast is het toestel ook nog energiezuinig. Meer informatie op Bel: WIN! Vandaag: Prijspuzzel van vandaag is het Zweedse raadsel. Zo doet u mee: Puzzelland/ Leen Groeneveld of SMS: 3553 Het boek Cryptogrammen Tips & Trucs (voor 5 winnaars) Deze week elke dag voor 5 winnaars een exemplaar van het boek waarin De Pers-cryptogramkanon Leen Groeneveld de puzzelaar een kijkje in zijn keuken gunt. Bel: of SMS: 3553 Om kans te maken op dag- of weekprijs belt u het sleutelwoord van het Zweedse raadsel door naar ( 0,60 per gesprek). Of SMS PERS -spatie- oplossing naar 3553 ( 0,60 per ontvangen bericht exclusief de kosten voor het gebruik van uw mobiele telefoon) SUDOKU Een uitgave van Mountain Media BV Anthony Fokkerweg CP Amsterdam tel: fax: website: redactie: redactie@depers.nl distributie: distributiedepers@whm.wegener.nl sales: nationaleverkoop@whm.wegener.nl marketing: marketingdepers@whm.wegener.nl oprichter: Cornelis van den Berg uitgever: Ben Rogmans hoofdredactie: Jan-Jaap Heij, Alain van der Horst art direction: Koos Jeremiasse Dagblad De Pers is een gratis kwaliteitskrant die wordt verspreid via NS-stations, Bruna-winkels, TNT Business Points en kantoren. Kijk op voor een uitgebreid overzicht van de distributiepunten. Razende runderen Wandelaars gekoeioneerd in Pyreneeën. Moonwalk Man glijdt soepel door de supermarkt. Keyboard Cat Acteur imiteert internetfenomeen Vandaag Vandaag is het in het oosten bewolkt en valt er wat buiige regen. Vanuit het westen wordt het droog en klaart het in het hele land op. In de middag ontstaan stapelwolken die kunnen uitgroeien tot buien. De maxima komen uit tussen 20 en 24 graden en er staat een matige noordwestenwind die aan zee vrij krachtig kan zijn. 111 Morgen Morgen trekken er veel buien over het land. Vooral in de oostelijke helft van het land kunnen deze buien in de middag pittig uitvallen en is er kans op onweer. Zo nu en dan zal de zon te zien zijn, maar niet veelvuldig. De middagtemperatuur ligt tussen 19 en 21 graden. In de avond klaart het vanuit het westen op. Tijdelijke wijzigingen OV: 111 Voorschoten (bus) Vandaag: Connexxionlijnen 39 en 48. Halten Van Beethovenlaan en Bachlaan vervallen. Rotterdam (bus) T/m 10 december: RETlijnen 41, 42 en 43. Halten Singaporestraat en Cairostraat vervallen. Den Haag/Voorburg (bus) T/m 29 augustus: Connexxionlijnen 39, 380, 381, 382, 383. Veolialijnen 43, 45, 53, 91. Halten Juliana van Stolberglaan (west), Haagse Poort, Prinses Marijkestraat, Van Heurnstraat, Van Halewijnlaan, Potgieterlaan, Prins Clauslaan, Boslaan (zuid) en Heer Hubrechtstraat vervallen. Meer op Onderweg? Bel ( 0,70 p/m) of kijk op mobiel.9292ov.nl

14 14 Sport Belofte Ugur Yildirim, van Oranje naar de eerste divisie Ik heb wel een paar ton laten schieten Mounir El Hamdaoui. ANP Transfer Ajax blijft praten met El Hamdaoui Ajax houdt nog altijd hoop op de komst van Mounir El Hamdaoui. Redactie sport De transfer van El Hamdaoui naar De Arena ketste zaterdag af, maar de partijen zijn inmiddels weer in gesprek met elkaar. We zijn er nu nog niet uit, misschien lukt dat de komende dagen, zei trainer Martin Jol gisteren, een dag voor de wedstrijd tegen PAOK Saloniki in de derde kwalificatieronde van de Champions League. El Hamdaoui staat onder contract bij AZ. De Alkmaarders zijn het met Ajax al eens over de overgang van de 26-jarige aanvaller. Nu maken we een pas op de plaats, aldus Jol. Vanuit ons standpunt gezien, dachten we hem toe te kunnen voegen aan onze lijst spelers. Vanuit zijn standpunt gezien bleek dat toch anders. Van onze kant hebben we er alles aan gedaan. Nu is het aan de speler om een besluit te nemen. De salariseisen van El Hamdaoui zijn Ajax te gortig. Jol heeft inmiddels weer de beschikking over zijn volledige selectie. De spelers die deelnamen aan het WK zijn weer terug. Luis Suárez sloot maandag als laatste aan op het trainingsveld. Jol rekent erop dat zijn aanvoerder vanavond meedoet. Of hij negentig minuten kan spelen? Als hij na zestig minuten neerstort, zien we het wel, grapte de coach. Als jongens later in de voorbereiding instromen, is het altijd wat onrustiger en nerveuzer dan anders. Oranje-keeper Maarten Stekelenburg verdedigt vandaag het doel. De vakantie was kort, maar ik ben er klaar voor. Als iedereen dat is, zit het goed. 1 Nu het financiële geschil met zijn vorige werkgever Kasimpasa is opgelost, wil oud-international Ugur Yildirim (28) alsnog zijn belofte inlossen. Vroeger droomde ik nog weleens over grote auto s. Iwan Tol APELDOORN De veertien vrije trappen van Ugur Yildirim in de rust van AGOVV- Vitesse zijn vermakelijker dan de hele oefenwedstrijd van die twee clubs bij elkaar. Elke trap van zijn voet is een kunstwerk op zich. Ze zijn hard, gericht en krijgen een haast mysterieus effect mee: juist op het moment dat de bal over lijkt te gaan, daalt-ie ineens hard naar beneden, als een roofvogel die zich op zijn prooi stort. De arme reservedoelman van AGOVV moet keer op keer de bal uit het doel rapen en schudt mismoedig zijn hoofd. Op het gezicht van Yildirim verschijnt een grote glimlach: Mooi hè? Het is mijn specialiteit, dat verleer je niet. Zonder die vrije trap zou ik een middelmatige voetballer zijn. Hiermee onderscheid ik me. Gezeik Hans de Koning, coach van AGOVV, had eerder al gezegd dat hij Yildirim er graag bij zou hebben. Juist vanwege die specialiteit. Vorig seizoen haalde De Koning hem al naar FC Oss, maar door contractuele problemen met zijn vorige werkgever Kasimpasa, bleek de rechtermiddenvelder niet speelgerechtigd. De Koning betreurde dat. Ugur is zo sterk bij standaardsituaties. Als we hem erbij hadden gehad bij FC Oss, hadden we al dat gezeik niet gehad, dat weet ik zeker. Dan waren er wel een paar vrije trappies ingegaan, aldus De Koning, doelend op de degradatie van de Brabantse ploeg naar de Topklasse. Het langdurige geschil tussen Yildirim en Kasimpasa werd begin deze week opgelost. Yildirim deed afstand van het salaris waar hij recht op had. Zijn vorige werkgever beloofde daarop niet meer in hoger beroep te gaan en hem vrij te geven voor een transfer. Het wachten is nu nog op de handtekening vanuit Turkije. Het gaat om een behoorlijk bedrag dat ik laat schieten, enkele tonnen. Maar geld is niet alles, ik wil voetballen. Vorig seizoen, bij FC Oss, had ik al een paar keer mijn tas ingepakt, toen er tekenen waren dat Kasimpasa mij zou vrijgeven. Toen dat toch niet gebeurde, was ik zo teleurgesteld. Stond ik daar in Emmen met mijn tas Ik ben een liefhebber. Vroeger droomde ik nog weleens over grote auto s en zo. Maar nu weet ik: voetbal is wat me écht gelukkig maakt, zegt Yildirim. Als er geld mee is gemoeid willen ook mensen in Turkije hun zakken vullen. Ugur Yildirim Met zijn terugkeer naar Nederland komt een einde aan een inktzwarte periode voor de voetballer, die als zoon van Turkse ouders er altijd van droomde om furore in de Turkse hoogste divisie te maken. Maar daar ben ik inmiddels wel van genezen, zegt Yildirim. Er worden daar zoveel spelletjes gespeeld. Je kent Turkse mensen, altijd heel gastvrij. Maar als er geld mee gemoeid is, willen mensen hun zakken vullen. Voetballers zijn pure handel. Mij zien ze er nooit meer terug. Ik heb een jaar lang twee keer per dag met het tweede mee moeten doen. Dat was puur om me te treiteren. Natuurlijk schoot weleens door mijn hoofd om een baantje van negen tot vijf te nemen, zonder stress. Maar ik wil voetballen, dat idee hield me op de been. In 2004 werd Yildirim als speler van Heerenveen in Marbella wereldkampioen vrije trappen nemen. Hij versloeg daarmee niemand minder dan de Franse vedette Zinédine Zidane. Het wordt vaak aangehaald in verhalen over Yildirim. Net als die ene interland die hij in 2005 voor Nederland speelde, uit bij Engeland, onder Marco van Basten. Die interland hield een belofte in voor de toekomst, een belofte die Yildirim nooit heeft kunnen inlossen. Na Heerenveen versleet de geboren Apeldoorner liefst drie Turkse clubs: Gaziantepspor, Sivasspor en Kasimpasa (Turkse tweede divisie). Die interland ligt nu echt achter me. Man, dat is alweer vijf jaar geleden. Ik ben er trots op, maar moet nu gewoon verder. Vorig jaar belandde hij bij FC Oss. En nu houdt hij dus, in afwachting van een nieuwe club, zijn conditie op peil bij AGOVV, met dank aan Hans de Koning die hoopt dat Yildirim in Apeldoorn blijft. De trainer zegt: Zoveel transfers in zo n korte tijd, dat is voor geen enkele voetballer bevorderlijk. Maar je hoeft geen kenner te zijn om te zien dat er een goeie schwung op zit bij Ugur. Feliciteren Zelf heeft Yildirim echter andere plannen. Zijn ambities reiken hoger dan AGOVV, ook al heeft hij bijna twee jaar niet gevoetbald. Ik ben pas 28 jaar, voel me topfit en nu alle problemen met Kasimpasa zijn opgelost, voel ik me bevrijd. Het is niet zo dat ik me moreel verplicht voel om bij AGOVV te blijven. Ik wil naar de eredivisie. Dat snapt Hans ook. Hij zal de eerste zijn om me te feliciteren. Ik heb nu een half uurtje meegedaan tegen Vitesse. Nou, als dit het niveau van de eredivisie is, dan kan ik makkelijk mee. 1 Voetbal HEERENVEEN TEST KEEPER Kevin Stuhr-Ellegaard is op proef bij sc Heerenveen. De 27-jarige Deense doelman traint mee bij de eredivisieclub. Stuhr-Ellegaard kwam de afgelopen seizoenen in eigen land uit voor Randers FC. Daarvoor speelde hij bij Manchester City, Blackpool en Hertha BSC. Stuhr-Ellegaard doorliep verschillende Deense jeugdselecties. Heerenveens eerste doelman Brian Vandenbussche is langdurig geblesseerd. ANP Criterium OOK LARS BOOM RIJDT IN CHAAM Lars Boom is toegevoegd aan het deelnemersveld van het criterium Acht van Chaam, dat vanavond op het programma staat. Boom schreef maandag het criterium van Boxmeer op zijn naam. Naast Boom zijn vandaag ook de Zwitser Fabian Cancellara en de Nederlanders Robert Gesink, Niki Terpstra, Koos Moerenhout en Servais Knaven van de partij. Bij de vrouwen nemen Marianne Vos, de Duitse kampioene Hanka Kupfernagel, de Britse kampioene Niki Harris en de Belgische kampioene Liesbet de Vocht deel aan het criterium. De Italiaanse wielrenner Alessandro Petacchi komt maandag naar de Draai van de Kaai in Roosendaal. De organisatie van het criterium heeft een contract met de winnaar van de groene trui in de Tour afgesloten. Petacchi neemt zijn ploeggenoot Danilo Hondo mee. In Roosendaal zijn ook de Luxemburger Andy Schleck, tweede in de Tour de France, Robert Gesink, Koos Moerenhout en Servais Knaven te bewonderen. Champions Trophy TEGENSLAG ENGELAND De Engelse hockeyers kunnen bij het toernooi om de Champions Trophy niet beschikken over Barry Middleton. De aanvoerder heeft tijdens een training een teen gebroken. Alastair Brogdon neemt de plaats van Middleton in de selectie over. Het toernooi om de Champions Trophy begint zaterdag in Mönchengladbach. Naast Engeland doen Duitsland, Nederland, Nieuw-Zeeland, Australië en Spanje mee. Watje Enrique Iglesias zou naakt gaan zwemmen in Key Biscayne als Spanje het WK won. Nu heeft hij koudwatervrees, omdat er haaien in het water zitten. Becks West Ham United wil David Beckham aantrekken. Becks zou in Londen gaan samenwerken met nog een grootheid, assistent-trainer Zeljko Petrovic. IJslandse humor Met het geld is ook het verstand uit IJsland verdwenen. De voetballers van Stjarnan hebben besloten na elke treffer een visser uit te beelden.

15 Sport 15 EK atletiek Jansen blij met finaleplaats Discuswerpster Monique Jansen heeft gisteren haar debuut op een internationaal titeltoernooi gevierd met een finaleplaats. Ugur Yildirim: Ze hebben me in Turkije lopen treiteren. DENNIS SPAAN Redactie sport De vijfvoudig Nederlands kampioene wierp bij het EK in Barcelona tijdens de kwalificatie de discus naar 57,75 meter. Dat was onder de eis van 60 meter, maar slechts drie atletes overschreden die grens. De afstand van Jansen was goed voor de negende plaats in het deelnemersveld van 23. De beste twaalf treden vanavond weer aan in de strijd om de medailles. Jansen had in het snikhete Estadi Olimpico moeite met de gladde ring. De 31-jarige atlete leverde eerst twee magere pogingen af alvorens de discus toch nog naar 57,75 meter te werpen. Ze moest daarna lang wachten op de prestaties uit de tweede kwalificatiegroep. Met de finale heb ik mijn doel bereikt. De spanning die ik hier voelde had ik nog niet eerder meegemaakt. Ik mis de ervaring. De eerste titel in Barcelona ging naar de Rus Stanislav Emeljanov. Hij won het onderdeel 20 kilometer snelwandelen. 1 Voetbal Enorm tekort voor FC Barcelona Redactie sport FC Barcelona heeft over afgelopen seizoen een groter verlies geleden dan aanvankelijk werd aangenomen. Dat maakte Sandro Rosell, de voorzitter van de Spaanse voetbalclub, gisteren bekend. De inkomsten van Barcelona over het seizoen 2009/2010 bedroegen 408,9 miljoen euro, ten opzichte van 477,9 miljoen aan uitgaven. Joan Laporta, de vorige voorzitter van de Spaanse kampioen, presenteerde in juni nog heel andere cijfers. Er is een structureel probleem, zei Javier Faus, vicevoorzitter van de club. De sportieve topprestaties van de afgelopen jaren zijn niet terug te vinden in de financiële cijfers. De schuld van Barcelona zou zijn opgelopen tot 442 miljoen euro. 1 Enorm balen voor Bram Som. EPA Atletiek Titelverdediger te ziek Hoge koorts nekt atleet Bram Som De temperatuur van Bram Som liep gisteren op tot 39,6 graden. Te gevaarlijk om in Barcelona deel te nemen aan het EK atletiek. Redactie sport Bram Som zal zijn vier jaar geleden in Göteborg veroverde Europese titel op de 800 meter deze week in Barcelona niet verdedigen. De regerend Europees kampioen heeft zich gisteren ziek afgemeld voor het EK. Som werkte voor het EK een trainingskamp af in Alicante. Maandag arriveerde hij ziek in Barcelona. Som kampte met koorts. Gistermiddag was zijn temperatuur opgelopen tot 39,6 graden. Na overleg tussen de Nederlandse teamarts, technisch directeur Peter Verlooy van de Atletiekunie en het begeleidingsteam van Som is besloten van deelname af te zien. Dit is enorm balen, liet Som weten. Medaillekandidaat Som maakte de afgelopen weken indruk. De atleet liep in Parijs onlangs tijdens een wedstrijd voor de Diamond League naar 1.44,58. Daarmee bewees hij in Barcelona een sterke medaillekandidaat te zijn. Een oorontsteking in juni zorgde nog wel voor wat terugslag in de aanloop, maar Som zei bij het NK, na zijn zege op de 800 meter, klaar te zijn voor het gevecht om zijn titel te behouden. Ik was zo gefocust en in vorm, reageerde Som gisteren op de fikse domper. Ik zit op het randje en dan val je daar af. Voor Som was het EK in Barcelona een belangrijke tussenstap op weg naar de Olympische Spelen in Londen over twee jaar. Daar wil de middenafstandsspecialist, die na veel blessureleed eindelijk de weg naar de top had teruggevonden, een medaille halen. Maar ik wil ook graag die EKtitel behouden, zei hij ruim een week geleden in Amsterdam. Ik was zo gefocust en in vorm. Ik zit op het randje en dan val je daar af. Bram Som De afmelding van Som is een tegenvaller voor de Nederlandse EK-ploeg, die in Barcelona uit 36 atleten bestaat maar gisteren ook al marathonloper Robert Ton verloor door een blessure. Som was in het gezelschap een van de weinige medaillekandidaten. Vandaag staat de eerste ronde van de 800 meter op het programma. Robert Lathouwers en Arnoud Okken blijven over om op die afstand de Nederlandse eer hoog te houden. De finale is zaterdag. 1 Wielrennen SCHLECK IS WEER TERUG Fränk Schleck maakt morgen in het criterium van Luxemburg zijn rentree. De Luxemburgse wielrenner brak in de derde etappe van de Ronde van Frankrijk zijn sleutelbeen en moest de Tour vroegtijdig verlaten. Zijn broer Andy eindigde als tweede, achter Alberto Contador. Fränk Schleck baalde flink dat hij snel moest afhaken. Het duurde wel een dag of twee, drie voordat ik me erbij neer kon leggen. Transfer DE GUZMAN NAAR MALLORCA Jonathan de Guzman verruilt Feyenoord voor het Spaanse Real Mallorca. De geboren Canadees heeft een contract getekend tot medio De Guzman (22) vertrekt transfervrij, want hij weigerde met het oog op een buitenlandse transfer zijn contract te verlengen. De Guzman stond bij diverse clubs in de belangstelling. Feyenoord en Real Mallorca speelden zondag in De Kuip nog tegen elkaar bij het afscheid van Giovanni van Bronckhorst. De Guzman kwam als 12-jarige naar Rotterdam. Op 18 september 2005 debuteerde hij als invaller tegen sc Heerenveen in het eerste elftal van de Rotterdammers. De Guzman verzekerde zichzelf al snel van een basisplaats, maar had de laatste twee seizoenen te kampen met veel blessureleed. Hij speelde 109 competitieduels voor Feyenoord, waarin hij 23 keer scoorde. Real Mallorca eindigde afgelopen seizoen als vijfde in de Primera División en plaatste zich voor de Europa League. De UEFA wil de club vanwege financiële problemen niet laten meespelen in het toernooi. ANP Voetbal DAVIDS TERUG BIJ AJAX Edgar Davids keerde gisteren even terug bij Ajax. De oud-international trainde op sportpark De Toekomst mee met het beloftenteam om zijn conditie op peil te houden. De 37- jarige Davids verliet Ajax in Sindsdien voetbalde hij niet meer bij een club. Vitesse en Leicester City hadden belangstelling, maar tot een overeenkomst kwam het niet. Davids werkte eerder met Ajax-trainer Martin Jol bij Tottenham Hotspur. X Factor Wayne Rooney is fan van een Engelse tweeling die deelneemt aan X Factor. Ze mogen zijn skybox op Old Trafford gebruiken. Transfergerucht Laatste nieuws in de transferwereld: Marco van Basten heeft zijn contract verlengd. Bij sportzender Sport1. sport@depers.nl Heeft u ook zo n moeite om de dagen door te komen nu het WK en de Tour voorbij zijn? Mail ons uw problemen, wij zorgen voor een oplossing.

16

Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is.

Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is. Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is. Goedendag! Als ik even de aandacht mag, ja! Dank u. Dan geef ik nu het woord aan mezelf. Als ik mij eerst eens even mag introduceren.

Nadere informatie

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen. De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.

Nadere informatie

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Haring! Verse haring! Wie maakt me los! Ik heb verse haring! Ha... ja, nou heb ik jullie aandacht, hè? Sorry, ik ben uitverkocht. Vandaag geen haring

Nadere informatie

Module 7 Staatsinrichting en rechtsstaat

Module 7 Staatsinrichting en rechtsstaat Module 7 Staatsinrichting en rechtsstaat 7.1 Onze democratie Tekst 1: Wie is de baas in Nederland? Nederland is een democratie. Dat betekent: de bevolking is de baas. Maar je kunt niet 16,7 miljoen bazen

Nadere informatie

Kinderen zonder papieren

Kinderen zonder papieren VPM VPM Kinderen zonder papieren Je ziet het bijna elke dag op de tv of in de krant: beelden van landen in oorlog, mensen in armoede. Op zoek naar een betere plaats om te leven, slaan ze op de vlucht.

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug, want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

MODULE III BESLISSINGEN NEMEN IN EUROPA? BEST LASTIG!!!

MODULE III BESLISSINGEN NEMEN IN EUROPA? BEST LASTIG!!! MODULE III BESLISSINGEN NEMEN IN EUROPA? BEST LASTIG!!! De Europese Unie bestaat uit 27 lidstaten. Deze lidstaten hebben allemaal op dezelfde gebieden een aantal taken en macht overgedragen aan de Europese

Nadere informatie

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door

Ik ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug want ik moet even iets zeggen over

Nadere informatie

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.

Nadere informatie

Ik ben de Hamer. Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is. HET BESTUUR VAN DE EUROPESE UNIE GROEP 7 8

Ik ben de Hamer. Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is. HET BESTUUR VAN DE EUROPESE UNIE GROEP 7 8 Ik ben de Hamer Een wat strenge stem, hij wil graag officiëler klinken dan hij in wezen is. Aangeboden door Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. www.eu.nl -> onderwijs Goedendag! Als

Nadere informatie

Uitslag onderzoek: rechtszaak Geert Wilders EenVandaag Opiniepanel 14-01-2010 30.000 deelnemers

Uitslag onderzoek: rechtszaak Geert Wilders EenVandaag Opiniepanel 14-01-2010 30.000 deelnemers Uitslag onderzoek: rechtszaak Geert Wilders EenVandaag Opiniepanel 14-01-2010 30.000 deelnemers Bent u op de hoogte van dit proces tegen Geert Wilders of bent u dat niet? Ja, daarvan ben ik heel goed op

Nadere informatie

Help, mijn papa en mama gaan scheiden!

Help, mijn papa en mama gaan scheiden! Help, mijn papa en mama gaan scheiden! Joep ligt in bed. Hij houdt zijn handen tegen zijn oren. Beneden hoort hij harde boze stemmen. Papa en mama hebben ruzie. Papa en mama hebben vaak ruzie. Ze denken

Nadere informatie

Het is niet voor het eerst dat Europa door extreem terreurgeweld wordt geraakt.

Het is niet voor het eerst dat Europa door extreem terreurgeweld wordt geraakt. MdV, De terreur in Parijs heeft in heel Europa afschuw gewekt. Nietsontziende moslimradicalen hebben met hun aanslagen op Charlie Hebdo en op de Joodse supermarkt onze westerse samenleving in het hart

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

Wat kan ik voor u doen?

Wat kan ik voor u doen? 139 139 HOOFDSTUK 9 Wat kan ik voor u doen? WOORDEN 1 1 Peter is op vakantie. Hij stuurde mij een... uit Parijs. a brievenbus b kaart 2 Ik heb die kaart gisteren.... a ontvangen b herhaald 3 Bij welke...

Nadere informatie

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school. Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan

Nadere informatie

Elke middag loopt Fogg van zijn huis naar de Club. Om een spelletje kaart te spelen. Er wordt altijd om geld gespeeld. En als Fogg wint, geeft hij

Elke middag loopt Fogg van zijn huis naar de Club. Om een spelletje kaart te spelen. Er wordt altijd om geld gespeeld. En als Fogg wint, geeft hij Rijk Phileas Fogg is een vreemde man. Hij is erg rijk. Maar niemand weet hoe hij aan zijn geld komt. Een baan heeft hij namelijk niet. Toch woont hij in een groot huis, midden in Londen. In zijn eentje.

Nadere informatie

Verhaal: Jozef en Maria

Verhaal: Jozef en Maria Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele

Nadere informatie

U schrijft ook dat wij Belgen bang zijn voor elkaar. Hoezo?

U schrijft ook dat wij Belgen bang zijn voor elkaar. Hoezo? Wablieft praat met Paul Verhaeghe De maatschappij maakt mensen ziek Materieel hebben we het nog nooit zo goed gehad. De meesten van ons hebben een inkomen, een dak boven ons hoofd Toch voelen veel mensen

Nadere informatie

Lekker ding. Maar Anita kijkt boos. Hersendoden zijn het!, zegt ze. Die Jeroen is de ergste. Ik kijk weer om en zie hem meteen zitten.

Lekker ding. Maar Anita kijkt boos. Hersendoden zijn het!, zegt ze. Die Jeroen is de ergste. Ik kijk weer om en zie hem meteen zitten. Lekker ding Pas op!, roept Anita. Achter je zitten de hersendoden! Ik kijk achterom. Achter ons zitten twee jongens en drie meisjes hun boterhammen te eten. Ze zijn gevaarlijk, zegt Anita. Ze schudt haar

Nadere informatie

WAAROM DIT BOEKJE? VERBODEN

WAAROM DIT BOEKJE? VERBODEN WAAROM DIT BOEKJE? Dit boekje gaat over seksuele intimidatie op het werk. Je hebt te maken met seksuele intimidatie als een collega je steeds aanraakt. Of steeds grapjes maakt over seks. Terwijl je dat

Nadere informatie

Welke wapens worden voor het eerst gebruikt in de Eerste Wereldoorlog? 1. Geweren en gifgas. 2. Machinegeweren en gifgas. 3. Gifgas en pistolen.

Welke wapens worden voor het eerst gebruikt in de Eerste Wereldoorlog? 1. Geweren en gifgas. 2. Machinegeweren en gifgas. 3. Gifgas en pistolen. Tussen welke twee landen is de Eerste Wereldoorlog begonnen? 1. Engeland en Frankrijk 2. Duitsland en Frankrijk 3. Duitsland en Engeland Nederland blijft neutraal. Wat betekent dat? 1. Nederland kiest

Nadere informatie

Gedwongen opname met een IBS of RM *

Gedwongen opname met een IBS of RM * Gedwongen opname met een IBS of RM * Informatie voor cliënten Onderdeel van Arkin Inleiding In deze folder staat kort beschreven wat er gebeurt als u gedwongen wordt opgenomen. De folder bevat belangrijke

Nadere informatie

Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen?

Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen? Dagboek Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen? Dat het klimaat verandert is een feit. Je hoort het overal om je

Nadere informatie

Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar

Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar Als je ouders uit elkaar gaan is dat heel ingrijpend. Vaak verandert er nogal wat in je leven. Een rechter wil hierover met je praten tijdens een kinderverhoor.

Nadere informatie

Micha kijkt Ruben aan. Hij trekt een gek gezicht. Micha houdt niet van puzzelen, want de puzzels die oma maakt, zijn altijd heel erg moeilijk.

Micha kijkt Ruben aan. Hij trekt een gek gezicht. Micha houdt niet van puzzelen, want de puzzels die oma maakt, zijn altijd heel erg moeilijk. 1. Puzzelen Wie er het eerst is! Micha staat bij het schoolhek. Hij krijgt een harde klap op zijn schouder van Ruben, zijn grote broer. Oké. Micha is wel in voor een wedstrijdje. Hij begint meteen te rennen,

Nadere informatie

Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag.

Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag. Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag. Onze vragen: 1. Wanneer bent u met uw schrijfcarrière begonnen? 8 jaar geleden ben ik begonnen met het schrijven.

Nadere informatie

Inhoud. Inleiding...4 Hoofdstuk 1 Het ontstaan van mensenrechten...6 Hoofdstuk 2 Dertig mensenrechten...14

Inhoud. Inleiding...4 Hoofdstuk 1 Het ontstaan van mensenrechten...6 Hoofdstuk 2 Dertig mensenrechten...14 Inhoud Inleiding...4 Hoofdstuk 1 Het ontstaan van mensenrechten...6 Hoofdstuk 2 Dertig mensenrechten...14 Inleiding Je hoort of leest vaak over mensenrechten. Maar kun je ook een paar mensenrechten opnoemen?

Nadere informatie

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd 1 Joppe (13): Mijn ouders vertelden alle twee verschillende verhalen over waarom ze gingen

Nadere informatie

Interview protocol (NL)

Interview protocol (NL) Interview protocol (NL) Protocol telefoongesprek slachtoffers Goedemorgen/middag, u spreekt met (naam) van de Universiteit van Tilburg. Wij zijn op dit moment bezig met een onderzoek naar straat- en contactverboden

Nadere informatie

Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5

Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 6 Zacheüs (1) Het is erg druk in de stad vandaag. Iedereen loopt op straat. Zacheüs wurmt zich

Nadere informatie

KLEM. Katja en Udo in de schulden. Anne-Rose Hermer

KLEM. Katja en Udo in de schulden. Anne-Rose Hermer KLEM Katja en Udo in de schulden Anne-Rose Hermer Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen 1 Katja ontmoet Udo Katja is bijna negentien jaar. Ze woont nog bij haar ouders. Katja werkt in een warenhuis.

Nadere informatie

Voorwoord. Daarna ging ik praten met Chitra, een Tamilvrouw uit Sri Lanka. Zij zette zich in voor de Tamilstrijd.

Voorwoord. Daarna ging ik praten met Chitra, een Tamilvrouw uit Sri Lanka. Zij zette zich in voor de Tamilstrijd. Voorwoord In dit boek staan interviews van nieuwkomers over hun leven in Nederland. Ik geef al twintig jaar les aan nieuwkomers. Al deze mensen hebben prachtige verhalen te vertellen. Dus wie moest ik

Nadere informatie

Ik ben maar een eenvoudige ezel, maar ik wil je graag een mooi verhaal vertellen

Ik ben maar een eenvoudige ezel, maar ik wil je graag een mooi verhaal vertellen De ezel van Bethlehem Naar een verhaal van Jacques Elan Bewerkt door Koos Stenger Ik ben maar een eenvoudige ezel, maar ik wil je graag een mooi verhaal vertellen over iets wat er met me gebeurd is. Het

Nadere informatie

De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan.

De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan. De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan. Eerst lezen. Daarna volgen er vragen en opdrachten. Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was, heeft Hij gelijkenissen verteld om de mensen veel dingen

Nadere informatie

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang.

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang. Vanavond ga ik mijn man vertellen dat ik bij hem wegga. Na het eten vertel ik het hem. Ik heb veel tijd besteed aan het maken van deze laatste maaltijd. Met vlaflip toe. Ik hoop dat de klap niet te hard

Nadere informatie

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les

Nadere informatie

André Rouvoet ChristenUnie. Foto: Marie Cecile Thijs

André Rouvoet ChristenUnie. Foto: Marie Cecile Thijs Over een paar weken kiest Nederland een nieuwe regering. Op 9 juni. Jij kunt ook kiezen. Stemmen noemen we dat. Als je stemt, kies je voor de politieke partij die jij het beste vindt. Jij kunt straks ook

Nadere informatie

Hitler op weg naar de macht Wie was Adolf Hitler?

Hitler op weg naar de macht Wie was Adolf Hitler? Hitler op weg naar de macht Wie was Adolf Hitler? Iedereen heeft wel eens van Adolf Hitler gehoord. Hij was de leider van Duitsland. Bij zijn naam denk je meteen aan de Tweede Wereldoorlog. Een verschrikkelijke

Nadere informatie

Stem dan ChristenUnie. André Rouvoet ChristenUnie

Stem dan ChristenUnie. André Rouvoet ChristenUnie Over een paar weken kiest Nederland een nieuwe regering. Op 22 november. Jij kunt ook kiezen. Stemmen noemen we dat. Als je stemt, kies je voor de politieke partij die jij het beste vindt. Jij kunt straks

Nadere informatie

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22.

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. PAS OP! Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl/loverboys En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine?

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? is op het werk. moet aan de machine werken. De chef vertelt eerst hoe de machine werkt. Dan werkt met de machine. De machine doet het niet. roept een

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

Jezus kreeg de straf voor onze zonden, wij ontvangen vergeving en vrede. Jesaja 53:4-6 en 1 Petrus 2:24

Jezus kreeg de straf voor onze zonden, wij ontvangen vergeving en vrede. Jesaja 53:4-6 en 1 Petrus 2:24 Jezus kreeg de straf voor onze zonden, wij ontvangen vergeving en vrede. Jesaja 53:4-6 en 1 Petrus 2:24 Als je iets verkeerd doet, verdien je straf. Ja toch? Dat is eerlijk. Er is niemand die nooit iets

Nadere informatie

Handboek Politiek. Derde Kamer der Staten-Generaal

Handboek Politiek. Derde Kamer der Staten-Generaal Handboek Politiek Derde Kamer der Staten-Generaal Hallo Kamerlid van de Derde Kamer der Staten-Generaal, Gefeliciteerd! Deze week ben jij een politicus. Je gaat samen met je klasgenoten discussiëren over

Nadere informatie

Weer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis.

Weer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis. Weer naar school Kim en Pieter lopen het schoolplein op. Het is de eerste schooldag na de zomervakantie. Ik ben benieuwd wie onze mentor * is, zegt Pieter. Kim knikt. Ik hoop een man, zegt ze. Pieter kijkt

Nadere informatie

H E T V E R L O R E N G E L D

H E T V E R L O R E N G E L D H E T V E R L O R E N G E L D Personen Evangelieschrijver Vrouw (ze heet Marie) Haar buurvrouwen en vriendinnen; o Willemien o Janny o Sjaan o Sophie (Als het stuk begint, zit de evangelieschrijver op

Nadere informatie

Ik ben het Net. Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! VISSERIJ 7 8 GROEP. Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer.

Ik ben het Net. Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! VISSERIJ 7 8 GROEP. Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. VISSERIJ Ik ben het Net Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Aangeboden door Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. www.eu.nl -> onderwijs Europese Unie Haring! Verse

Nadere informatie

Dit boekje is van... Mijn naam is: Mijn gezinsvoogd heet: Het telefoonnummer van de gezinsvoogd is:

Dit boekje is van... Mijn naam is: Mijn gezinsvoogd heet: Het telefoonnummer van de gezinsvoogd is: Dit boekje is van... Mijn naam is: Mijn gezinsvoogd heet: Het telefoonnummer van de gezinsvoogd is: Mijn gezinsvoogd werkt bij de William Schrikker Jeugdbescherming. Wat een toestand, zeg! Wat gebeurt

Nadere informatie

Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar

Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar Als je ouders uit elkaar gaan is dat heel ingrijpend. Vaak verandert er nogal wat in je leven. Een rechter wil hierover met je praten tijdens een kinderverhoor.

Nadere informatie

Johannes 6,1-15 - We danken God, want Jezus zorgt voor ons

Johannes 6,1-15 - We danken God, want Jezus zorgt voor ons Johannes 6,1-15 - We danken God, want Jezus zorgt voor ons Dankdag voor gewas en arbeid Liturgie Voorzang LB 448,1.3.4 Stil gebed Votum Groet Zingen: Gez 146,1.2 Gebed Lezen: Johannes 6,1-15 Zingen: Ps

Nadere informatie

Vraag: Vraag: Vraag: Vraag: Aapjes, konijntjes en ander lieve beestjes zijn er om:

Vraag: Vraag: Vraag: Vraag: Aapjes, konijntjes en ander lieve beestjes zijn er om: Aapjes, konijntjes en ander lieve beestjes zijn er om: 1) Je cosmetica en medicijnen op uit te proberen. Je wil toch geen prikkende ogen of risico lopen bij de dokter? 2) Niet voor proeven. 3) Ze moeten

Nadere informatie

Liturgie voor de scholendienst 2015

Liturgie voor de scholendienst 2015 Liturgie voor de scholendienst 2015 Kerk van de Nazarener & Christelijke Basisschool De Vliet Klaaswaal Zondag 1 februari Thema: Bestaat God (eigenlijk wel)? Welkomstwoord Uitleg over de kerk Kinderopwekking

Nadere informatie

Mijn mond zat vol aarde

Mijn mond zat vol aarde Mijn mond zat vol aarde Serie: Verhalen kind in oorlog Tekst: Meike Jongejan Onderzoek: Mariska de Boer en Hans Groeneweg Redactie: Jan van Zijverden Vormgeving: Richard Bos 2015, Fries Verzetsmuseum,

Nadere informatie

U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt.

U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt. UW MENING GEVEN spreken inleiding en doel Een mening is wat iemand denkt of vindt. U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt. U leert ook uw mening geven. Uw mening geven

Nadere informatie

Dit is het verkiezingsprogramma van de ChristenUnie. Dit vindt de ChristenUnie belangrijk voor Nederland. Lees maar!

Dit is het verkiezingsprogramma van de ChristenUnie. Dit vindt de ChristenUnie belangrijk voor Nederland. Lees maar! Over een paar weken kiest Nederland een nieuwe regering. Op 12 september Jij kunt ook kiezen. Stemmen noemen we dat. Als je stemt, kies je voor de politieke partij die jij het beste vindt. Jij kunt straks

Nadere informatie

Instructie: Landenspel light

Instructie: Landenspel light Instructie: Landenspel light Korte omschrijving werkvorm In dit onderdeel vormen groepjes leerlingen de regeringen van verschillende landen. Ieder groepje moet uiteindelijk twee werkbladen (dus twee landen)

Nadere informatie

Introductie. 1. Uw persoonlijke situatie. Voorbeeldvragenlijst COB-kwartaalenquête 2011

Introductie. 1. Uw persoonlijke situatie. Voorbeeldvragenlijst COB-kwartaalenquête 2011 Introductie Dit onderzoek vindt plaats in opdracht van het Sociaal en Cultureel Planbureau. Met de resultaten wil het bureau het kabinet en de politiek in het algemeen informeren over zorgen en wensen

Nadere informatie

We hebben verleden week nog gewinkeld. Toen wisten we het nog niet. De kinderbijslag was binnen en ik mocht voor honderd euro kleren uitkiezen.

We hebben verleden week nog gewinkeld. Toen wisten we het nog niet. De kinderbijslag was binnen en ik mocht voor honderd euro kleren uitkiezen. Woensdag Ik denk dat ik gek word! Dat moet wel, want ik heb net gehoord dat mijn moeder kanker heeft. Niet zomaar een kankertje dat met een chemo of bestraling overgaat. Nee. Het zit door haar hele lijf.

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine?

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? is op het werk. moet aan de machine werken. De chef vertelt eerst hoe de machine werkt. Dan werkt met de machine. De machine doet het niet. roept een

Nadere informatie

Eerste nummer. Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie. Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik.

Eerste nummer. Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie. Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik. juni 2014 Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie Eerste nummer Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik. INHOUD juni 2014 Eten als een kind Op kamers

Nadere informatie

U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen.

U leert in deze les toestemming vragen. Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. TOESTEMMING VRAGEN les 1 spreken inleiding en doel U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. Bij toestemming vragen is het belangrijk dat je het op een

Nadere informatie

Hoe lang duurt geluk?

Hoe lang duurt geluk? Hoe lang duurt geluk? Op dit moment ben ik gelukkig. Na veel pech ben ik dan eindelijk een vrolijke schrijver. Mijn roman is goed gelukt. En ik verdien er veel geld mee. En ik heb ook nog eens een mooie,

Nadere informatie

Mag ik dan nooit meer stoppen met werken?

Mag ik dan nooit meer stoppen met werken? Mag ik dan nooit meer stoppen met werken? 67 vragen over aow-vragen en uw pensioen (Uit AD van 1-11-2016) De AOW-leeftijd gaat in 2022 met drie maanden omhoog voor iedereen die na 1954 geboren is. Reden

Nadere informatie

Kijktip: NOS Persconferentie Rutte en Samsom over regeerakkoord

Kijktip: NOS Persconferentie Rutte en Samsom over regeerakkoord Kijktip: NOS Persconferentie Rutte en Samsom over regeerakkoord Korte omschrijving werkvorm: De leerlingen bekijken een filmpje van de NOS, van maandag 29 oktober. Daarna beantwoorden ze vragen over dit

Nadere informatie

Ik ben Steenkool. Nooit meer oorlog groep 7-8. De Steenkool, een beetje Limburg is hem niet vreemd. En hij is niet zo goed in Engels.

Ik ben Steenkool. Nooit meer oorlog groep 7-8. De Steenkool, een beetje Limburg is hem niet vreemd. En hij is niet zo goed in Engels. De Steenkool, een beetje Limburg is hem niet vreemd. En hij is niet zo goed in Engels. Hi! I am de steenkool. De cole of de stone. I am black, zwart. And I kan fire geven. Jongens, dat is wat die Europese

Nadere informatie

Mijn dochter; boulimia en borderline

Mijn dochter; boulimia en borderline Mijn dochter; boulimia en borderline Mijn dochter; boulimia en borderline E.M. van der Linden Schrijver: E.M. van der Linden Coverontwerp: via Brave New Books ISBN: 9789402130331 E.M. van der Linden Dit

Nadere informatie

1red , NOS, Gesprek met de minister-president, Ned.2, uur

1red , NOS, Gesprek met de minister-president, Ned.2, uur 1red18248 29-06-2007, NOS, Gesprek met de minister-president, Ned.2, 22.50 uur MINISTER-PRESIDENT BALKENENDE, NA AFLOOP VAN DE MINISTERRAAD, OVER HET ONDERZOEK NAAR EVENTUELE VERLENGING VAN DE MISSIE IN

Nadere informatie

Nee, ik ben niet pet. Ik ben EEN pet. De Pet van een Douanier.

Nee, ik ben niet pet. Ik ben EEN pet. De Pet van een Douanier. Nee, ik ben niet pet. Ik ben EEN pet. De Pet van een Douanier. Hé. Hallo! Wat ontzettend leuk dat je naar mij kijkt. Ja, je ziet het goed. Ik ben een pet. Nee, ik ben niet pet. Ik ben EEN pet. De Pet van

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

y02 Marcus 15.2 Rinze IJbema - Marcus 15, 2-5. Gemeente van Jezus Christus,

y02 Marcus 15.2 Rinze IJbema - Marcus 15, 2-5. Gemeente van Jezus Christus, Rinze IJbema - Marcus 15, 2-5. Gemeente van Jezus Christus, het is al bijna 8 april, het is al bijna Pasen. Met Pasen vieren we feest, omdat Koning Jezus de dood overwint. Onze Koning is sterker dan de

Nadere informatie

Voor jongeren in het praktijkonderwijs. Nederlandse soldaten naar Mali

Voor jongeren in het praktijkonderwijs. Nederlandse soldaten naar Mali PrO -weekkrant Week 45 november 2013 Voor jongeren in het praktijkonderwijs 4-1 0 november 2013 Eenvoudig Communiceren Nederlandse soldaten naar Mali Foto: ANP In Mali helpen buitenlandse soldaten de inwoners.

Nadere informatie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie Zaken voor mannen Verhalen van mannen met epilepsie Introductie Niet alle mannen vinden het prettig om over hun gezondheid te praten. Ieder mens is anders. Elke man met epilepsie ervaart zijn epilepsie

Nadere informatie

Wie bestuurt de Europese Unie?

Wie bestuurt de Europese Unie? Wie bestuurt de Europese Unie? De Europese Unie (EU) is een organisatie waarin 28 landen in Europa samenwerken. Eén ervan is Nederland. Een aantal landen werkt al meer dan vijftig jaar samen. Andere landen

Nadere informatie

Bijlage VMBO-GL en TL

Bijlage VMBO-GL en TL Bijlage VMBO-GL en TL 2011 tijdvak 2 maatschappijleer 2 CSE GL en TL Tekstboekje GT-0323-a-11-2-b Analyse maatschappelijk vraagstuk: jeugdwerkloosheid tekst 1 FNV vreest enorme stijging werkloosheid jongeren

Nadere informatie

Inhoud. Een nacht 7. Voetstappen 27. Strijder in de schaduw 51

Inhoud. Een nacht 7. Voetstappen 27. Strijder in de schaduw 51 Inhoud Een nacht 7 Voetstappen 27 Strijder in de schaduw 51 5 Een nacht 6 Een plek om te slapen Ik ben gevlucht uit mijn land. Daardoor heb ik geen thuis meer. De wind neemt me mee. Soms hierheen, soms

Nadere informatie

BIJLAGEN LESPAKKET 1.2

BIJLAGEN LESPAKKET 1.2 BIJLAGEN LESPAKKET 1.2 BIJLAGE 1 A4 BLADEN THEMA S BIJLAGE 2 DOMINO EMOTIES BIJLAGE 3 MATCHING OEFENING GEVOELENS BIJLAGE 4 VRAGENLIJST FILM BIJLAGE 5 VRAGENSTROOKJES HOEKENWERK BIJLAGE 6 ANTWOORDENBLAD

Nadere informatie

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon Op weg met Jezus eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 5 Bidden Eerste communieproject "Op weg met Jezus" hoofdstuk 5 blz. 1 Joris is vader aan het helpen in de tuin. Ze zijn

Nadere informatie

Een van de agenten komt naar hem toe. Nou, het is me het dagje wel, zegt hij. Nu zijn er toch rellen in de stad.

Een van de agenten komt naar hem toe. Nou, het is me het dagje wel, zegt hij. Nu zijn er toch rellen in de stad. Een dode De voetbalwedstrijd is afgelopen. Het stadion is bijna leeg. Het is koud, de zon schijnt bleek. Munck staat op de tribune van vak H en staart naar de dode man op de bank. Wat vreselijk, denkt

Nadere informatie

HANDIG ALS EEN HOND DREIGT

HANDIG ALS EEN HOND DREIGT l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n HANDIG ALS EEN HOND DREIGT OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN HIER LEES JE HANDIGE INFORMATIE OVER HONDEN DIE DREIGEN. JE KUNT

Nadere informatie

Maart 2014. Ik ga later niet op de bank zitten. pagina 6. Meer inzicht in uw pensioen. pagina 4. Wat is het UPO? pagina 8

Maart 2014. Ik ga later niet op de bank zitten. pagina 6. Meer inzicht in uw pensioen. pagina 4. Wat is het UPO? pagina 8 Pensioen krant Maart 2014 Ik ga later niet op de bank zitten pagina 6 Meer inzicht in uw pensioen pagina 4 Wat is het UPO? pagina 8 Pensioenheld Dromen doen we allemaal Brayen Verbond (39 jaar) is projecteider

Nadere informatie

Ria Massy. De taart van Tamid

Ria Massy. De taart van Tamid DE TAART VAN TAMID Ria Massy De taart van Tamid De taart van Tamid 1 Hallo broer! Hallo Aziz! roept Tamid. Zijn hart klopt blij. Aziz belt niet zo dikwijls. Hij woont nog in Syrië. Bellen is moeilijk in

Nadere informatie

De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal!

De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal! De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal! Hé hoi, hallo! Ik zal me even voorstellen. Ik ben Bloem. Bloem van Plastic. Maar je mag gewoon Bloem zeggen. Wow! Wat goed dat jullie even

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

Nee, ik ben niet pet. Ik ben EEN pet. De Pet van een Douanier. GROEP 7-8

Nee, ik ben niet pet. Ik ben EEN pet. De Pet van een Douanier. GROEP 7-8 Nee, ik ben niet pet. Ik ben EEN pet. De Pet van een Douanier. GROEP 7-8 Hé. Hallo! Wat ontzettend leuk dat je naar mij kijkt. Ja, je ziet het goed. Ik ben een pet. Nee, ik ben niet pet. Ik ben EEN pet.

Nadere informatie

NAAM. Uil kijkt in een boek. Het is een boek over dieren. Er staan plaatjes in. Van elk dier één. Uil ziet een leeuw. En een pauw. En een bever.

NAAM. Uil kijkt in een boek. Het is een boek over dieren. Er staan plaatjes in. Van elk dier één. Uil ziet een leeuw. En een pauw. En een bever. Vos en Waar is Haas het ijs? NAAM Uil kijkt in een boek. Het is een boek over dieren. Er staan plaatjes in. Van elk dier één. Uil ziet een leeuw. En een pauw. En een bever. Wat een raar beest! lacht Uil.

Nadere informatie

Ik ben de Klomp. Europees landbouwbeleid groep 5-6. De Klomp is een boer. Wel een hele aardige boer. Maar wel met een boer n accent.

Ik ben de Klomp. Europees landbouwbeleid groep 5-6. De Klomp is een boer. Wel een hele aardige boer. Maar wel met een boer n accent. De Klomp is een boer. Wel een hele aardige boer. Maar wel met een boer n accent Zo! Goedemorgen of goedemiddag, wat is t? Ik moet zo de koeien weer melken, dus... Excuus, dat ik wat stink. Ik heb het zo

Nadere informatie

Toespraak ter gelegenheid van het Gelderse MEP op 14 mei 2018

Toespraak ter gelegenheid van het Gelderse MEP op 14 mei 2018 1 Toespraak ter gelegenheid van het Gelderse MEP op 14 mei 2018 Beste mensen, Welkom in het vernieuwde Huis der Provincie. Jullie voorgangers moesten de afgelopen twee jaar elders onderdak zoeken vanwege

Nadere informatie

In de eeuwigheid van het leven waarin ik ben is alles volmaakt, heel en compleet en toch verandert het leven voortdurend. Er is geen begin en geen

In de eeuwigheid van het leven waarin ik ben is alles volmaakt, heel en compleet en toch verandert het leven voortdurend. Er is geen begin en geen 14 In de eeuwigheid van het leven waarin ik ben is alles volmaakt, heel en compleet en toch verandert het leven voortdurend. Er is geen begin en geen einde, alleen een voortdurende kringloop van materie

Nadere informatie

Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken

Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken Mensen zoeken hulp omdat ze overhoop liggen met zichzelf of met anderen. Dit kan zich op verschillende manieren uiten. Sommige mensen worden

Nadere informatie

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA Hotel Hallo - Thema 4 Hallo opdrachten OPA EN OMA 1. Knip de strip. Strip Knip de strip los langs de stippellijntjes. Leg de stukken omgekeerd en door elkaar heen op tafel. Draai de stukken weer om en

Nadere informatie

Info. Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde

Info. Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde Info Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde Inhoud INHOUD 1. Waar gaat het over 3 2. Aanraken 4 3. Hoe noem jij dat? 5 4. Baas over

Nadere informatie

Inhoud. Woord vooraf 9. 1. Ik haat de dood 11 Overdenking bij 1 Korintiërs 15: 1-7 42

Inhoud. Woord vooraf 9. 1. Ik haat de dood 11 Overdenking bij 1 Korintiërs 15: 1-7 42 Inhoud Woord vooraf 9 1. Ik haat de dood 11 Overdenking bij 1 Korintiërs 15: 1-7 42 2. Papa, ik ben bang dat jij ook dood gaat 44 Overdenking over 1 Korintiërs 15: 35-49 78 3. Ik ben mijzelf niet meer

Nadere informatie

Soms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram,

Soms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram, Soms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram, mijn kleine broer Dat is niet van mij mama Dan zegt ze

Nadere informatie

Strategieles Verbanden (Relaties en verwijswoorden) niveau A

Strategieles Verbanden (Relaties en verwijswoorden) niveau A Strategieles Verbanden (Relaties en verwijswoorden) niveau A Wat doe je in deze les? Bij Nieuwsbegrip lees je altijd een tekst met het stappenplan. Je gaat vaak op zoek naar verbanden in een tekst. Wat

Nadere informatie

Exodus 17,1-7 - Water uit de rots voor mensen met een kort lontje

Exodus 17,1-7 - Water uit de rots voor mensen met een kort lontje Exodus 17,1-7 - Water uit de rots voor mensen met een kort lontje Aangepaste dienst Liturgie Voor de dienst speelt de band drie liederen Opwekking 11 Er is een Heer Opwekking 277 Machtig God, sterke Rots

Nadere informatie

Johannes 8 : 11. dia 1

Johannes 8 : 11. dia 1 Johannes 8 : 11 in de wet van Mozes stond het duidelijk (Deut. 22:22) als een man wordt betrapt met een getrouwde vrouw moeten beiden ter dood gebracht worden zowel de man als de vrouw met wie hij geslapen

Nadere informatie

Wij geloven dat je leven leuker is als je je eigen keuzes maakt.

Wij geloven dat je leven leuker is als je je eigen keuzes maakt. Wij geloven dat je leven leuker is als je je eigen keuzes maakt. Wij vinden dat de overheid zich daarom minder met jou moet bemoeien en dat bedrijven minder invloed moeten hebben. Wij willen de overheid

Nadere informatie

Europese Raad WERKBLAD

Europese Raad WERKBLAD Europese Raad Jullie vinden het belangrijk dat mensen sneller en goedkoper met de trein kunnen reizen tussen Europese hoofdsteden. Zo hoeft niet iedereen meer in het vliegtuig te stappen voor korte afstanden.

Nadere informatie