Rabot Begijnhof La lys Bargiekaai-brug Brugse vaart en poort, Noortstraat Elysese velden Aardewegbrug,

Transcriptie

1 Stadsvesten van de Brugsepoort tot??? Gent 5b Begijnhof Rabot La lys Bargiekaai-brug Brugse vaart en poort, Noortstraat Elysese velden Aardewegbrug,

2 In 1613 geven de Staten van Vlaanderen toestemming om het kanaal te graven. Er waren er verschillende ondernemingen betrokken die elk op verschillende plaatsen begonnen Gent werd bereikt rond de Bargies tussen Gent en Brugge starten reeds in 1623, in het begin was de diepte maar 1,5 m later tot 2,5m, wat voor een diepte het nu heeft weet ik niet. Dit waren grote openbare werken met het graven van het kanaal Gent-Brugge. Ik denk dat de schilder veel heeft gefantaseerd (LSD genomen?). Kijk es hoeveel mensen aan het werk zijn! Gelukkig voor de opdrachtgevers werkten de mensen nog voor een appel en een ei

3 Zie vlgd dia Aan het hoofd van de Staten van Vlaanderen stonden Albrecht en Isabella. Deze gaven de toelating van het graven van het kanaal Gent Brugge. Het vervoer van goederen zouden tolvrij zijn. Deze beslissing was, vergelijk het heden met een autostrade aan te leggen. Deze startte aan de Brugse poort en eindigde in het Minnewater in Brugge. Voor de Bruggelingen is het natuurlijk het omgekeerde

4 Aan het begin van de Brugse vaart zal later de coupure worden aangesloten rond 1750/55 om een betere verbinding te geven met de Leie, Graslei Vlgd dia

5 De Leie lag buiten de stadsmuren en tussen de Leie en de Nieuwe wandeling opende in 1840 de vlasfabriek La Lys haar deuren In een boog zal 5 jaar later de Coupure worden getrokken tussen de 2 rode bollen. Om weinig mogelijk kosten voor het onteigenen moeten uitbetalen werd er zeer goed gemeten Toen ik deze kaart zag, dacht ik Wat is dat nu aan de Brugse poort de Brugse Vaart loop door de Stadsmuren heen. Als je de vorige dia nog eens bekijk, ja dan is het juist. Maar ik had gelezen dat men alles aflaadde en in kleine scheepjes en dit dit over Waldam naar het Rabot over de Lieve en zo naar het centrum bracht. 10 jaar na het maken van deze kaart werd de Coupure feestelijk geopend Klooster van de Recolletten nu Justitiepaleis. Nederkouter... Prinsenhof Lieve Stadsgrachten en Blaisantvest

6 La Lys een vlasspinnerij aan de Nieuwe Wandeling waar ééns meer dan 4000 mensen hebben gewerkt werd afgebroken rond eind de jaren zestig van de vorige eeuw. Heden grote appartements-blokken aan de randen met in het midden een park het. Leie Het appartementsblok werd niet op dezelfde plaats gebouwd maar wel 20 meter achteruit De gedempte stadsgracht Begin van de Coupure of einde v/d Brugse vaart

7 Vlasspinnerij La Lys. was één van de eerste die de elektrische verlichting heeft toegepast in de fabriek. De nieuwe vlasfabriek had een grote uitbreiding in 1907 Een zijtak van de Leie Stadswallen aan de Nieuwe Wandeling Laatste deel van de coupure

8 In 1971 was dit de laatste muur die nog moest geslopen worden De arbeiders verlaten de vlasfabriek La Lys aan de Nieuwe Wandeling. Heden deels park de Groene Vallei en hoge flats

9 La Lys, werd opgericht in 1838 en was op dat ogenblik zelfs de grootste textielfabriek van West- Europa. (afbeelding onderaan is van 1840) Postkaart van 1903 Evenwijdig met de Nieuwe Wandeling bevonden zich de oude Stadsgrachten in het park aan de Groene Vallei. Dit was een van de laatste stadsgrachten die gedempt werd eind in de jaren Recht zie je nog juist de belangrijke vlasfabriek La Lys De affiche is uit 1925 en is van de Vlaswerkersvereniging. Vermits La Lys een vlasfabriek was, zullen de arbeiders daar deze affiche zeker hebben gezien. Maar ik denk dat de affiche bestemd was voor de mensen die het vlas bewerkten.

10 Waldam, is nu de kaai van de Contributiebrug tot de Noordstraat. Maar vroeger was het een echte afdamming die de oude Brugsepoort omringde. Op de oude kaarten van Gent van 1550 tot 1799 nog altijd merkbaar. Wal betekent oorspronkelijk, muur. De samenkomst van de coupure en de westelijke stadsvest (gracht) bij de Brugse poort. Aquarel van de Hollandse soldaat Wynandz 1825 (in 1902 werden in Den Haag een 30tal werken van soldaat Wynandz die hier soldaat was tijdens de Hollandse periode aangekocht door de Stad Gent) De Stadsgracht (evenwijdig met de Nieuwe Wandeling) met de Driegatenbrug Het gebouw van de vlasfabriek La Lys op de vlgd dia Coupure De Brugsepoortbrug de 1 ste Brugsepoort want daar waren er 2 Waldam Begin v/d Brugse vaart

11 Na 1860 is hier alles onherkenbaar veranderd door de grachten te dichten. De stadsgrachten aan de Nieuwe Wandeling werden pas gedicht in de jaren zestig van de vorige eeuw Nieuwe wandeling de stadsgrachten de Driegatenbrug de Noordstraat met zijn 2 stadspoorten Brugse poort in de 19 de eeuw Waldam Waldam

12 Moeder en vader zwaan waren fier op hun kroost na het broeden in weer en wind Brugse vaart De Driegatenbrug en de Brugsepoort te zien vanaf de Nieuwe wandeling rond 1822 De contributiebrug is juist niet te zien die over de Coupure liep. De Driegatenbrug aan de stadsgracht ontstond bij het graven van de Coupure in Het was een gemetselde brug met 3 gaten, vandaar de naam. Bij het dempen van deze oude Stadsgracht (vest) in1971 werden de 3 bogen versterkt in gewapend beton en werd de rijweg verbreed tot 6 m. Dit gebeurde in Van brug kan je niet meer spreken. Enkel wilde men de brug blijven herinneren.

13 De Brugsepoort. Aan het einde van de 13 de eeuw werd er op een opgevulde Stadsgracht, de Waaldam een versterkte poort gebouwd. Deze was gelegen ongeveer halfweg de Noordstraat. De poort en de Dam bleven tot in de 2 de helft van de 19 de eeuw bestaan. In de 17 de eeuw werd het een grotere poort wegens meer drukte van het nieuwe kanaal Gent-Brugge (dat pas werd gegraven). Later in de Franse tijd werd er een wachthuis in empirestijl aan toegevoegd(zie foto). De Kortrijksepoort had 3 poorten. Maar om de Brugsepoort beter te beveiligen werd er ook een tweede poort toegevoegd tijdens het Calvinistisch bewind rond Deze poort bevond zich op het kruispunt Contributiestr Noordstr Begijnhoflaan en de Brugsepoortstraat. Zie op het plan op de vlgd dia. Deze poort werd vlug gebouwd want op bevel van Jozef II werd ze gesloopt in 1782 wegens zeer bouwvallig.?

14 Graven van het kanaal. Dit gebeurde rond kaart van Hondius en Sanderus uit De Coupure staat er ook nog niet op deze zou er 100 jaar later worden gegraven rond 1755 Leie 2 de poort van Links is het een kaart van 1641 en toen noemde men de Brugse vaart de Nieuwe Vaart Brugse poort

15 Ingang van de vlasspinnerij La Lys uit 1838 Afgebroken huizenblok om het mogelijk te maken de nieuwe brug schuins te laten lopen recht tov de Phoenixstraat. Deze beslissing viel in 1932

16 De Noordstraat aan de Brugse poort. Oud en nieuwe situatie van de brug Dit blok zal verdwijnen om de brug dan redelijk wat te laten aansluiten op de Phoenixstraat

17 2 bruggen, Bargie s. in 1824 tekende onze Hollandse soldaat Wijnants onderstaande tekening. Er lig een Bargie aan de kade. Ik denk dat het soldaten zijn die opstappen? De brug dat je op de tekening, de eerste Bargiebrug was een draaiende brug en werd gelegd in 1753 deze zal afgebroken worden in 1877 en vervangen worden door een platte draaibrug in yzer. In 1932 zou men vele draaibruggen afschaffen en ze hoger leggen om de scheepvaart niet te hinderen (toen al speelde uurlonen ook al een grote rol. Om het verkeer vlotter te laten verlopen vanuit de Noordstraat naar de Phoenixstraat zou men het huizen- Overschot van de Brugse poort. Deze zouden allemaal verdwijnen na 1860 met het afschaffen van het tolrecht blok afbreken op de bovenste foto te zien en de brug schuin over het water leggen. Ik denk dat dit besluit genomen werd door de trammaatschappij gezien men toen 2 stevige bochten van 90 moest nemen. Voor het vervoer met paard en kar hadden deze zeker geen probleem want deze reden maar aan 5 a 10km per uur. Schone liedjes duren niet lang want in Mei 1940 was ze terug al opgeblazen en er kwam een noodbrug die dienst deed tot In 1950 werd dus de huidige brug geopend met veel bla bla bla (vrije hoogte 4,15m)

18 Zoals ik eerder schreef was de brug opgeblazen geweest door onze eigen troepen in mei Blijkbaar kenden onze genie soldaten niet veel van munitie omdat er 2 woningen niet meer bewoonbaar werden. Hierboven de noodbrug die dienst zou doen tot 1949 ook het jaar met de aanvang van de nieuwe te bouwen betonnen brug. Hiernaast is de afgewerkte brug uit 21 januari maanden nodig gehad om ze te verwezenlijken en had maar een aantal seconden nodig in 1940 om ze naar de vaantjes te helpen

19 Wanneer de Nieuwe Leeuw in een Gouden Leeuw werd gedoopt weet ik niet

20 De Noordstraat is toch redelijk nog goed herkenbaar toch na 50 jaar hé of ben ik mis

21 Ciné City was een bescheiden wijkzaaltje zoals er voor wereldoorlog II ( Ciné du Nord) veel waren en was in de jaren 60 één van de zo vele cinema's dat Gent telde. Na lange leegstand en verkrotting in 1979 gesloopt. Het begin van de Noordstraat is hier grondig verbouwd na de stopzetting van de Ciné City.

22 Ook het einde van de Noordstraat is grondig veranderd

23 Coupure Hier zal later metaalfabriek Phoenix komen te staan en zal de Leiearm worden doorgetrokken en de andere worden gedempt Nog te bouwen Vlasfabriek La Lys en de Nieuwe Wandeling De contributiebrug De 2 de Brugse poort De Noordstraat De Brugse Vaart De 3 Gatenbrug De 1 ste Brugsepoort De Bargiebrug Rechts een kaart van midden de 18 de eeuw van Malfeson. Kaart boven is van een 5 tal jaren later van de aan te leggen Coupure

24 Meer dan 100 windmolens stonden er op de stadsvesten in Gent.!!! Je moet even zien hoe moeilijk het nu is om een wind-molen te plaatsen. Op deze plaats stonden er hier rond de Brugse Poort 12 a 13molens en misschiens 14. Zat de tekenaar niet hoog om het overzicht van Gent te tekenen? Gravure uit 1613 sedert het Calvinistisch bewind Als je van Brugge naar Gent wou gaan, dan kwam je aan, aan de Brugse Poort. Anno, de zestiende eeuw ? 12

25 Aardewegbrug voor 1948/49 (kaart vlgd dia) Van op de Zuid-kaai te zien de ex-uitmonding van de Waldam in de Brugse Vaart. De Waldam kronkelde zich achter de Begijnhoflaan richting Rabot waar het waterloopje zich met de Lieve verenigde. Op de voorgrond de borstwering v/d huidige Bargiebrug

26 De Bargiekaai van nr 3 tot De Aardewegbrug ontstond rond +/-1645 na het graven van de Brugse Vaart. Het is een van de weinige bruggen waarvan bijna niks is bekent. Ze verdween bijna letterlijk als de Waldam in 1948/49 was gedempt. Gelukkig heeft men het gat behouden Vlgd dia

27 Bargiekaai 16 tot 32 Om deze foto te nemen stond de fotograaf aan deze bank en stond er ook een deel van de reling op en zo wist ik 100% dat dit de juiste situatie was Oef gedaan, wat was dat zoeken.

28 2 maal dezelfde postkaart de ene in kleur en de andere zwart-wit Op 7/4/1787wordt één van de Bargieboten openbaar verkocht. Zij golden algemeen als de mooiste, gezelligste en meest comfortabele trekschuiten van Europa De Bargie. Ongeveer 300 jaar heeft men de afstand Brugge-Gent verzorgd. Toen men in Brugge aankwam stonden koetsen klaar om terug naar Gent Oostende Aalst of tot Brussel te reizen. De dagbargie heeft dit maar kunnen volhouden tot 1838 maar de nachtbargie zou een 10 tal jaren later ook de duimen moeten neerleggen. Het goederen vervoer kon op het begin van de 20 ste eeuw ook de concurrentie niet meer aan en werden de diensten van de Bargieboten stopgezet

29 Einde van de Coupure, begin van de Brugse Vaart Op de bargie konden 60 a 70 personen mee en later bijna 100. De Bargie s waren op de bodem bijna plat. De diepte van de Brugse vaart was immers niet zo diep. De Bargie moesten immers op het Minnewater ook varen! Daar was het opletten. BOVEN. Waarschijnlijk een van de laatste Bargie boten die Brugge-Gent vaarden. De laatste Bargie werd in 1908 VERKOCHT ALS BRANDHOUT. De treinen zouden hen de nek omgedraaid hebben

30 Buiten de Brugse Poort (kaai) 277 Bargie aankomst in de 19 de eeuw De Bargie

31 De Bargie was een boot van +/- 17 m lang en 2 m hoogte op 3,5 m breed en vermits ze zeer mooi afgewerkt was trok men er 2jaar voor uit om ze te bouwen. Het was een trekschuit voortgetrokken met paarden tussen Gent en Brugge. 6 tot 8 uren varen maar niemand klaagde! Te Aalter was er een wisseling voor de paarden. In 1781 waren ze 25 m lang 5m breed en 2,5 m hoog. Alles liep langzamerhand ten einde met de spoorwegen. Op het laatste werden enkel goederen vervoerd en dit tot 1908 Rechts. Op de boeg stond er veel iets afgebeeld (hier een beeld van Walter de Buck voor een kopie van de Bargie

32 In 1908 was de datum van stopzetting van de Bargie, deze 2 schepen liggen te wachten op openbare verkoop en sloop tot stoofhout zal volgen Dankzij het kanaal naar Brugge werd de reistijd tussen Gent en Brugge beperkt tot 8 uren!

33 Elysese velden toen nr s 45 tt 65 beluikhuisjes gebouwd rond 1861 Het waren rug aan rug gebouwde huisjes. Hierboven is de rechterkant en was vooraan de ingang zie blauwe pijlen, de 3 andere foto s rechts waren de linkerkant gefotografeerd in kleur in 1971 en de zw /wt in 1976 en rechts in Ondertussen is de schoorsteen van de Filature du Rabot in de Fr van Ryhovelaan al lang verdwenen

34 Elysese velden in 1972??? Het is, was de Bargiekaai die in het verlengde lig van de Elysese Velden Zeker zijn deze huizen afgebroken geweest Ik denk dat het niet de Elysese velden zijn omdat ik niks kan plaatsen. Vele huizen zijn daar reeds oude huizen. Ik denk dat de fotograaf zich heeft vergist en dat het verlengde is van de Elysese velden nl de Bargiekaai. Waarom? Vanaf de vangrails naar de rooilijn is de afstand zeer smal. In de Elysese velden zijn er 2 wegen, 1 heen en 1 terug. Het enigste zal zijn,even ter plaatse gaan bekijken of ik de 4 buizen kan bemerken maar zoals je ziet zal het gras stokken in de wielen steken Dit gebouw ook was te zien vanaf de Gebr De Smetstr. (zie 5c blz 6) ook hier op blz 27 zie dit hoog gebouw

35

36 Einde deel 5b zie verder 5c