Zoals de hond thuis blaft, blaft hij nergerns. De hond als therapeut in de ouderenzorg

Transcriptie

1 Zoals de hond thuis blaft, blaft hij nergerns De hond als therapeut in de ouderenzorg

2 Even voorstellen Wendy Hostyn, logopediste en animator wzc Sint- Alexius sinds 2006 Professioneel hondentrainer en gedragstherapeut sinds honden

3 Historische achtergrond Relatie dier-mens universeel en tijdloos: Totem (bv. Amerika, Scouts...) Genezer (bv. Grieken) Reïncarnatie (bv. India) Specifieke vermogens (bv. Zuid-Amerika)...

4 Historische achtergrond Wat is de mens zonder dieren? Als alle dieren verdwenen zouden zijn, zou de mens sterven van eenzaamheid. (Chief Sealth, 1850) Huisdieren zijn vaak uitstekend gezelschap voor mensen die langdurig ziek zijn. (Florence Nightingale, Notes on nursing, 1859) Quaker William Tuke (Engeland, einde 18 de eeuw) personen met mentale handicap: dieren verzorgen en in de tuin werken.

5 Historische achtergrond Bethel (Duitsland, 19 de eeuw) mensen met fysische en psychische handicap: werken op de boerderij, paardrijden, omgaan met verschillende huisdieren. Pawling Air force Convalescent Hospital (New York, 1942) Men stelde vast dat patiënten voordeel hadden bij het aanraken en verzorgen van honden, paarden en boerderijdieren.

6 Historische achtergrond Boris Levinson (1969): introductie huisdiertherapie Psychische handicap Hond Jingles Focus & ijsbreker m.b.t. communicatie Advies: huisdieren als brengers van vreugde Gevolg: gebruik van dieren als therapie of als onderdeel van een recreatieve activiteit werd steeds meer toegepast in diverse instellingen.

7 Onderzoek Verschillende onderzoeken, vooral in psychiatrie, later ook geriatrie Conclusies: Zelfvertrouwen Zelfrespect Onafhankelijkheid Sociaal contact Communicatie Conditie Spraakstoornissen overwonnen

8 Onderzoek Moraal personeel Verliesverwerking Veilig gevoel Gevoel voor humor, vrolijkheid Wil om te leven Hogere overlevingskans na hartaanval Minder hulpvragend gedrag

9 In de praktijk Sinds 2006 hondenproject in wzc Sint-Alexius Maandelijks Honden van ergo-animatie Later ook honden van familie Momenteel 5 therapiehonden

10 De honden

11

12

13

14

15 Uitgangspunt Voor de oudere sluit de wereld zich dag na dag: zijn actieradius wordt kleiner, de sociale contacten en de ervaringen verminderen... Vrienden/kennissenkring verkleint, afhankelijkheid neemt toe, minder keuzevrijheid, beslissingsrecht, vertrouwde omgeving, persoonlijke bezittingen afstaan, het leven delen met personen waarvoor niet gekozen werd.

16 Uitgangspunt Nood aan: Warmte Liefde Groepsgevoel (ergens bijhoren) Eigenwaarde Activering Aanraking & knuffelen = primaire behoefte Versus professionele distantie hulpverlener

17

18 Waarom honden? Hoge aaibaarheidsfactor Geven warmte en aandacht Aanvaarden je zoals je bent Zoeken zelf contact met de mens Sprakeloos, luisterend oor Voelen emoties aan Dwingen tot acties en tot nadenken (activiteiten, verzorging...) Makkelijk trainbaar

19 Welke honden? Van nature vriendelijk naar mensen Zelfontrole en basisgehoorzaamheid Sociaal en stabiel Tolerant Fysiek gezond: vrij van parasieten, vachtverzorging, zindelijk, geen blessures, geen ziekte, geen (open) wondes of hechtingen, propere oren en ogen, opletten met te lange nagels...

20 Team hond-mens Hond en geleider kennen en vertrouwen elkaar Geleider heeft voldoende kennis van hondentaal Voldoende kennis omgangsvormen met ouderen Voordeel: geleider kent de bewoners

21 Afspraken met de instelling Hond heeft geen toegang tot de keuken, lokalen waar voedsel bewaard wordt of lokalen waar geneesmiddelen worden bewaard en klaargezet o.w.v. hygiëne Hond is niet hinderlijk voor de bewoners Hond is geen gevaar voor de hygiëne of veiligheid van de bewoners Hond blijft aangelijnd (bezoekers) Bezoekers nemen hun hond enkel mee naar de bewoner die ze komen bezoeken Vuil wordt door de geleider opgeruimd

22 Activiteit: knuffelen

23 Activiteit: knuffelen Doel: Aanraking Communicatie Sociaal contact Reminiscentie Zorgen voor...

24 Knuffelen: praktische tips Dekentje op bed Handdoek op schoot Opletten met (goedbedoeld snoep)! Niet alle voedsel is geschikt voor een hond (bv. chocolade) Bepaalde handelingen kunnen de hond stress geven -> ingrijpen als geleider! Het moet voor de hond ook leuk blijven

25 Activiteit: wandelen

26 Activiteit: wandelen Doel: Mobiliteit stimuleren en onderhouden Sociaal contact Eigenwaarde

27 Wandelen: praktische tips Twee leibanden Hond trainen: rolwagen, wandelstok, traag tempo, niet trekken aan de lijn Opletten met deuropening of smalle doorgang

28

29 Activiteit: spel Doel: Activering Motoriek Sociaal contact Eigenwaarde

30 Spel: praktische tips Cirkel (kleine groep) Voorwerpen die makkelijk hanteerbaar en goed herkenbaar zijn Hygiëne materiaal Veilig speelgoed voor mens en hond Steeds onder supervisie!

31 Activiteit: hond verzorgen

32 Activiteit: hond verzorgen = water geven, uitlaten, borstelen... Doel: Eigenwaarde Motoriek ADL (planmatig werken) Communicatie

33 Hond verzorgen: praktische tips Vooraf de hond goed doorborstelen/kammen (klitten) Zachte borstel Kleine drinkbak (hanteerbaarheid) Hond op bed of tafeltje (deken!)

34

35 Activiteit: hondenshow Doel: Plezierbeleving Zintuiglijke stimulatie Humor

36 Activiteit: koekjes bakken

37 Activiteit: koekjes bakken Doel: ADL (planmatig werken) Communicatie Reminiscentie

38 Koekjes bakken: praktische tips Ingrediënten die zowel voor mens als hond geschikt zijn Koekjes op de kamer bij bewoners of op centrale plaats

39 Activiteit: hond herkennen

40 Activiteit: hond herkennen Doel: Geheugentraining Reminiscentie Integratie hondentherapie in dagelijks leven

41 Activiteit: speelgoed maken

42 Activiteit: speelgoed maken Doel: Fijne motoriek Communicatie Sociaal contact Integratie hondentherapie in dagelijks leven

43 Rusthuishond? Vraag personeel en vrijwilligers Praktisch? Welzijn hond?

44 Zelf aan de slag? Draagvlak Opleiding Geschikte hond Werkdruk Op maat

45 De hond en de oude vrouw Haar oude handen voelen de vacht van de hond Zoals ze vroeger de bontjas van haar moeder streelde Zijn poten liggen om haar heen als warme armen En in zijn ogen is meer te zien dan buiten Hij spreekt niet met woorden Maar breekt de hardheid van de dagen Want hij huivert niet als ze huilt En ligt aan haar voeten Alsof hij nooit meer weg zal gaan. (Leo Stilma, Stichting Humanitas)

46 Tijd voor vragen