Samenvatting. Agenda. Verslag van de vergadering van de vergadering van EG- Commissiewerkgroep Milieucontaminanten

Transcriptie

1 > Retouradres Postbus EJ Den Haag Verslag van de vergadering van de vergadering van EG- Commissiewerkgroep Milieucontaminanten Datum : 21 en 22 september 2015 Commissie : Dhr. Swartenbroux (DG Santé) Dhr. Verstraete (DG Santé) Mw. Bulder (DG Santé) Ned.Delegatie : Mw. Viloria Alebesque (VWS) Mw. Jeurissen (RIVM) Samenvatting 1 Acrylamide 2 MCPD-esters en glycidyl-esters 3 Recast van Verordening (EC) 1881/ Kwik en methylkwik 5 Nikkel 6 Marine Strategy Framework Directive 7 AOB -Previous cargoes -Review Verordening 333/2007 -Zeewier (metalen en jodium) -Perchloraat -Furanen Directie Voeding, Gezondheidsbescherming en Preventie Regulier Overleg Warenwet Bezoekadres: Parnassusplein VX Den Haag T F Inlichtingen bij Ana Viloria Ai.viloria@minvws.nl T Ons kenmerk Verslag CWG Milieucontaminanten d.d. 22 september 2015 Secretariaat ROW _dienstpostbusrow- EU@minvws.nl Agenda 1. Acrylamide Mogelijke risk management maatregelen De Commissie heeft een discussiedocument opgesteld met mogelijke risk management maatregelen met betrekking tot acrylamide naar aanleiding van de nieuwe EFSA opinie over acrylamide. Het is mogelijk om de acrylamidegehaltes in levensmiddelen te verlagen, maar het blijkt dat mitigatiemaatregelen nog niet in alle sectoren en door alle levensmiddelenbedrijven voldoende worden toegepast. Een aantal mogelijke risk management maatregelen zijn: 1) De acrylamide toolbox opnemen in een Commissie Aanbeveling 2) De acrylamide toolbox inbedden in HACCP 3) Het vaststellen van guidance levels 4) Het vaststellen van maximale limieten 5) Een combinatie van maatregelen

2 De Commissie vraagt de lidstaten om een eerste reactie op de voorgestelde opties. In het geval van optie 2 zijn de vragen vd LS met name gericht op de juridische mogelijkheden voor de uitvoering daarvan aangezien dat het HACCP systeem verantwoordelijkheid van de producent is. In het geval van optie 4 zouden eventuele ML s gericht zijn op de producten bij consumptie. Samenvattend concludeert de Commissie dat de optie om de toolbox op te nemen in een Commissie Aanbeveling (status quo optie) de minste steun heeft, en de andere opties, of een combinatie van opties, de voorkeur hebben. De Commissie zal deze opties in het discussiedocument verder uitwerken. Het streven is om eind van het jaar een duidelijk beeld te hebben van de aanpak voor acrylamide. Op termijn is er ook een Europees Referentielaboratorium (EU-RL) voor procescontaminanten nodig. Als voorlopige oplossing zou tijdelijk het werkgebied van het EU-RL voor polycyclische aromatische koolwaterstoffen uitgebreid kunnen worden. Presentatie Code of Practice door FoodDrinkEurope FoodDrinkEurope (FDE) geeft een uitgebreide presentatie over hun maatregelen om de gehaltes acrylamide in levensmiddelen te verlagen. FDE heeft een algemene Code of Practice (CoP) opgesteld. Deze bestaat uit een introductie met algemene vereisten gevolgd door acht secties over specifieke mitigatiemaatregelen voor verschillende productgroepen (aardappelproducten, chips, frites en andere gesneden, gefrituurde aardappelproducten, fijne bakwaren, ontbijtgranen, koffievervangers, babykoekjes en granen voor zuigelingen, en babyvoeding in potjes. Tot slot bevat de CoP een beoordelingsformulier, waarop per product (of producttype) ingevuld dient te worden welke van de voorgenoemde maatregelen geselecteerd zijn om de hoeveelheid acrylamide te reduceren en welke maatregelen niet geschikt worden geacht. Bij wijzigingen in het productieproces moet het formulier weer opnieuw ingevuld worden. Daarnaast werkt FDE nog aan specifieke CoPs voor de verschillende sectoren waarin de mitigatiemaatregelen in meer detail worden beschreven. Naast de hierboven beschreven sectoren wordt er ook voor brood en broodproducten een CoP opgesteld. Voor koffie zijn er op dit moment nog geen geschikte mitigatiemaatregelen bekend. FDE geeft er de voorkeur aan om de CoP verplicht te stellen als management optie voor de controle van acrylamide. Een aantal lidstaten uiten de zorg dat de CoP niet voor alle kleine bedrijven haalbaar zal zijn. FDE geeft aan dat bij sommige sectoren al gesprekken gaande zijn met MKB s. Ook waren vragen gesteld over de praktische uitvoering van de integartie vd CoP in het HACCP systemen van de diverse sectoren. FDE geeft aan dat input op de CoP documenten zeer welkom is. 2. MCPD-esters en glycidyl-esters Dhr. Matissek van het Food Chemistry Institute, het wetenschappelijk instituut van de Association of the German Confectionery Industry, presenteerde hun onderzoek over de aanwezigheid van MCPD esters en glycidyl-esters in chips. Hun belangrijkste bevinding was dat er geen endogene vorming van 3-MCPD-esters en glydicyl-esters optreedt bij grootschalige productie van chips maar wel carry over vanuit de gebruikte frituur vet en/of olie. (Dingel and Matissek, Eur. Food Res. Technol., 245, ). Verder zagen ze een afname in 3-MCPD- esters, 2-MCPD-esters en glycidylesters in hoog oliezuur zonnebloemolie over de periode Hiervoor is sinds januari 2015 een nieuwe analytische methode in gebruik ( Kuhlmann 3in1-method ) die gelijktijdig 2-MCPD-esters, 3-2

3 MCPD-esters en glycidyl-esters kan meten. De JRC vertegenwoordigd had twijfels over de verspreiding van de analytische methode in de LS. 3. Recast van Verordening 1881/2006 De Commissie introduceert Astrid Bulder als tijdelijk kracht (tot 1 november 2015) bij DG Santé met als taak om de zogenoemde recast van Verordening 1881/2006) uit te werken. Dit houdt in dat er een nieuwe versie van deze Verordening wordt opgesteld die een nieuw nummer zal krijgen. In deze nieuwe versie zullen alle 26 wijzigingen die gedaan zijn aan de huidige Verordening verwerkt worden. Daarnaast zullen er redactionele en kleine inhoudelijke aanpassingen gedaan worden. Het gaat hierbij niet om grote aanpassingen zoals bijvoorbeeld wijzigingen in maximale limieten. Het uitgangspunt voor deze nieuwe versie is de geconsolideerde versie van mei Daarnaast worden ook de maximale limieten voor tropane alkaloïden waarover op 23 september gestemd gaat worden in het PCVD verwerkt in deze nieuwe versie. De Commissie stelt vier algemene aanpassingen voor. 1) Het herindelen van de annex 2) Het opnemen van een algemene sectie vóór de tabel met maximale limieten die nu in diverse voetnoten staan 3) Het vervangen van de voetnoten door een vierde kolom opmerkingen in de tabel met maximale limieten 4) Het harmoniseren van de productbeschrijvingen en beschrijvingen van de MLs voor zuigelingen- en babyvoeding. De lidstaten staan positief tegenover bovenstaande voorstellen. De Commissie zal deze aan het PCVD voorgeleggen op 23 september. Lidstaten kunnen suggesties voor de recast doorgeven aan de Commissie. 4. Kwik en Methylkwik Ter discussie stond een vergaderdocument opgesteld door de Cie. over kwik en methylkwik in voedsel. Voedingsadvies visconsumptie De Commissie heeft een voorstel gedaan om het consumptieadvies voor vis op de DG Santé website aan te passen. Hierin wordt gesproken over consumptie van vissoorten met hoge kwikgehalten. Dit is voor de consument niet duidelijk merkt een LS. De Commissie stelt voor om in het aangepaste consumptieadvies de specifieke vissoorten te benoemen met een link naar de aangepaste limieten voor methylkwik in vis op te nemen. De consumptie advies moet niet afzonderlijk gezien worden maar in combinatiemet de eventuele aanpassing van de huidige ML s in kwik voor vis en visproducten. Herziening MLs in vis Naar aanleiding van de reacties op het eerste discussie document, stelt de Commissie voor om vier verschillende MLs voor methylkwik in vis vast te stellen op basis van de monitoringsgegevens van methylkwik. Hierdoor streeft de Cie. om de herziening van de ML s aan te laten sluiten met de beschikbare gegevens. Naast de huidige 2 ML s van 0,5 en 1 mg/kg worden er 2 nieuwe ML s voorgesteld op 0,3 en 2 mg/kg. Vanuit diverse stakeholders is er commentaar gekomen op het voorstel, met name op de voorgestelde verhoging van de ML voor zwaardvis en Portugese ijshaai van 1 naar 2 mg/kg. De voorlopige meningen van de lidstaten hierover 3

4 lopen uiteen. Diverse lidstaten benadrukken dat een herziening van MLs niet los gezien kan worden van een aangepast consumptieadvies. Dit is ook de lijn van de Cie. Lidstaten die nog monitoringsgegevens hebben worden verzocht deze zo spoedig mogelijk aan te leveren zodat die genomen kunnen worden in de discussie. De oorspronkelijk planning was om het voorstel eind van het jaar ter stemming te brengen, of dit lukt is onzeker, gezien de discussies. Wettelijke kaders voor kwik in voedsel Omdat er in het verleden pesticiden gebruikt werden die kwik bevatten zijn er in Regulation (EC) No 396/2005 maximale residu limieten (MRLs) van 0,01 of 0,02 mg/kg voor kwik vastgesteld in bepaalde voedselcategorieën. Dit zijn default waarden, waarschijnlijk toentertijd gebaseerd op LOQ. De Commissie heeft een lijst gekregen van de collega s uit de gewasbeschermingshoek met MRLs die te dicht bij de achtergrondniveaus zouden liggen en voor problemen zorgen in de handhaving. Omdat het gebruik van deze pesticiden uitgefaseerd is, is de aanwezigheid van kwik vooral een milieuprobleem en zou daarom onder de contaminantenwetgeving ondergebracht moeten worden. Aan de hand van een overzicht van monitoringsdata worden de mogelijk MLs bediscussieerd. Diverse lidstaten geven aan dat het op basis van de monitoringsgegevens niet in alle gevallen nodig lijkt een ML vast te stellen. Voor thee bijvoorbeeld is er geen overdracht van kwik uit de theebladeren naar het theewater. De kwikgehaltes in diverse andere voedingsproducten liggen lager dan de huidige MRLs. Het is nog niet geheel duidelijk of de MRL in Regulation (EC) No 396/2005 van kracht blijft indien er geen ML wordt vastgesteld in contaminantenwetgeving. De Commissie gaat naar aanleiding van de discussie met de lidstaten overleggen met de betreffende collega s van de gewasbeschermingsmiddelen. 5. Nikkel Tijdens de vorige vergadering is de EFSA opinie over nikkel gepresenteerd en is eerste discussie over nikkel gevoerd. In de tussentijd hebben de nikkelproducenten aan EFSA laten weten dat ze het niet eens zijn met de opinie. De Commissie heeft een discussiestuk met mogelijke maatregelen opgesteld. Een van de opties is het geven van consumptieadviezen aan nikkel-gesensibiliseerde consumenten. De EFSA opinie biedt hier niet veel handvaten voor, anders dan dat het niet nodig lijkt om RVS producten van goede kwaliteit te mijden, en dat gelijktijdige inname van ijzer en vitamine C de opname van nikkel kan verlagen. Een andere optie is het verzamelen van meer gegevens over nikkelgehalten in voedsel. Dit is wat de Commissie betreft niet nodig. Er zijn genoeg gegevens, al komen deze uit een beperkt aantal lidstaten. Er zijn wel wat specifieke productgroepen waar nog wat meer gegevens over verzameld zouden kunnen worden. Daarnaast zou er een aanbeveling gedaan kunnen worden voor verder onderzoek. Ook zouden er indicatieve gehalten of maximale limieten vastgesteld kunnen worden. Nikkel wordt op dit moment niet als allergeen beschouwd in de levensmiddelenwetgeving. Diverse lidstaten geven aan dat ze het nog te vroeg vinden voor maximale limieten. Hiervoor is eerst verder onderzoek nodig, gezien de onzekerheden die nog in de Tolerable Daily Intake zitten. In diverse lidstaten loopt onderzoek naar nikkel. Andere landen geven aan dat ze voor het verzamelen van meer gegevens over nikkelgehaltes in voedsel zijn. De discussie wordt vervolgd tijdens de volgende vergadering. 4

5 6. Marine Strategy Framework Directive Dit agendapunt is niet aan bod gekomen, omdat hiervoor de aanwezigheid van een medewerker vanuit DG Environment vereist is. Dit zal een volgende vergadering besproken worden. 7. AOB Previous cargoes Een aantal stoffen/commodities zijn acceptabel als previous cargoes (voorgaande ladingen, Verordening 579/2014). Het nieuwe conceptvoorstel, met kleine aanpassingen vanuit de juridische dienst, wordt ter stemming gebracht in het PCVD van 23 september. Review van Verordening 333/2007 De Commissie heeft het conceptvoorstel voor aanpassing van Verordening 333/2007 m.b.t. de analyse van anorganisch arseen, lood en PAKs aangepast naar aanleiding van de commentaren van een aantal lidstaten tijdens de vorige vergadering. De interservice consultation is helaas niet op tijd afgerond, en daarom kan hier waarschijnlijk nog niet over gestemd worden in het PCVD van 23 september. Zeewier (metalen en jodium) De Belgische Hoge Gezondheidsraad heeft een risicobeoordeling gedaan voor arseen, lood, cadmium en kwik in zeewier. In zeewier dat wordt geconsumeerd kunnen (hoge) concentraties zware metalen en jodium voorkomen. Voedingssupplementen met zeewier kunnen hoge gehaltes arseen en jodium bevatten. Omdat de consumptie van zeewier toeneemt, zal de Commissie dit onderwerp gaan oppakken. De Commissie vraagt de lidstaten om door te geven of zij nationale bepalingen voor jodium in zeewier (of andere levensmiddelen) hebben, of wetenschappelijke beoordeling over dit onderwerp. Perchloraat Een lidstaat heeft aangegeven dat hun controlelab problemen heeft met de analysemethode voor perchloraat waardoor de analyseresultaten onbetrouwbaar zijn. De Commissie gaat na hoe deze problemen geadresseerd kunnen worden. Furanen De Commissie zal EFSA vragen om een herziening van de beoordeling van furanen, omdat een grote studie van het National Toxicology Program binnnenkort afgerond wordt. Lidstaten worden verzocht om nieuwe monitoringsgegevens over furanen naar EFSA te sturen. Den Haag, september