Informatie over het dialysecentrum

Transcriptie

1 Informatie over het dialysecentrum

2

3 Voorwoord U gaat dialyseren in het dialysecentrum van het Lievensberg ziekenhuis in Bergen op Zoom. In deze brochure informeren wij u en uw naasten over de gang van zaken op het dialysecentrum. Voor inhoudelijke informatie over dialyseren kunt u het zorgboek van Nierstichting Nederland raadplegen. Tevens is er een folderrek aanwezig in het dialysecentrum met specifieke informatie over nieren en nierziekten. Heeft u na het lezen van deze brochure nog vragen, aarzel dan niet om het aan de verpleegkundige op de afdeling te vragen. Voor u persoonlijk kan de situatie anders zijn dan in deze brochure is beschreven. Vindt u dat bepaalde informatie ontbreekt of onduidelijk is, dan vernemen wij dat graag van u. Het dialyseteam Bergen op Zoom. 1

4 Inhoud 1. Organisatie 1.1. Dialyseteam 1.2. Nefrologen 1.3. Dialysecentrum 2. Informatie over het centrum 2.1. Mensen met wie u te maken krijgt 2.2. Dagindeling 2.3. Visite lopen 2.4. Apotheek 3. Dialyse 3.1. Wat is dialyse? 3.2. De eerste keer dialyseren 3.3. Lichamelijke klachten tijdens de dialyse 4. Bereikbaarheid 4.1. Belangrijke telefoonnummers 4.2. Bereikbaarheid dialysecentrum 4.3. Wanneer moet u bellen? 5. Nuttig om te weten 5.1. Taxivervoer 5.2. Patiënten Service Bureau 5.3. Klachten 5.4. Nierstichting Nederland 5.5. Vakantie 5.6. Taalproblemen 5.7. Huisregels 6. Visie van het dialysecentrum 6.1. Visie van het centrum 6.2. Patiënt gericht verplegen 6.3. Communicatie 6.4. Toestemming 2

5 1. Organisatie Het dialysecentrum bevindt zich op de 8e etage, afdeling G8. Telefonisch is het centrum te bereiken op nummer (0164) Buiten kantoortijden is het dialysecentrum te bereiken via de portier: (0164) Dialyseteam Het dialyseteam bestaat uit verpleegkundigen met als specialisme dialyse, 2 nefrologen, een maatschappelijk werker, een diëtiste, een afdelingssecretaresse, een werkplekassistente en 2 technici. 1.2 Nefrologen Aan het dialysecentrum zijn 2 nefrologen verbonden die zich bezighouden met zowel hemodialyse als peritoneaal dialyse: - Mw. E. van Gurp - Mw. L. Koelman 1.3 Dialysecentrum Het dialysecentrum van het Lievensberg ziekenhuis Bergen op Zoom is een centrum voor zowel hemodialyse als peritoneaal dialyse. Daarbij vinden wij het belangrijk, dat de patiënt zoveel mogelijk zelf actief betrokken is bij de behandeling. Uiteraard zorgt de dialyseverpleegkundige ervoor dat de begeleiding optimaal is. 3

6 2. Afdelingsinformatie 2.1 Mensen met wie u te maken krijgt naast de arts en verpleegkundige Diëtiste De diëtiste helpt u met vragen en/of oplossingen zoeken met betrekking tot uw voeding en vochtinname. De vaste diëtiste van het dialysecentrum is te bereiken via het dialysecentrum: (0164) Maatschappelijk werker De maatschappelijk werker kijkt samen met u en uw eventuele partner/gezin/naasten welke invloed de nierziekte en/of (pre)- dialyse op uw leven heeft, zowel privé, maar ook maatschappelijk zoals in uw relaties, op uw werk en binnen vrijetijdsbesteding. Tevens biedt de maatschappelijk werker ondersteuning bij het leren omgaan met de ziekte en bij het regelen van financiële zaken en voorzieningen die voor u van belang zijn. Het uitgangspunt is dat u zo volwaardig mogelijk funcioneert in relatie met uw sociale omgeving en daarbij is de voorwaarde dat u de regie over uw eigen bestaan (her)neemt. De vaste maatschappelijk werker van het dialyse-centrum is te bereiken via het dialyse-centrum: (0164) Werkplekassistent Iedere dag is er een werkplekassistent in het centrum aanwezig. Zij verzorgt onder andere het eten en het drinken tijdens de dialyse in het centrum. Secretaresse De secretaresse verzorgt een belangrijk deel van de administratie en geeft informatie over taxivervoer(bewijzen), declaratieprocedures en dergelijke. Technicus De technicus van het centrum zorgt onder andere voor het onderhoud van de apparatuur. 4

7 2.2 Dagindeling Voor de dialyse Iedere dag (behalve op zondag) is er een ochtend-, en een middaggroep. Voor de patiënt wordt een eigen dialysetijd afgesproken. Deze tijd is een streeftijd waaraan wij ons zoveel mogelijk houden. Mocht u van dialysetijd en/of dag willen veranderen (eenmalig of blijvend), dan kunt u dit aanvragen bij de verpleegkundige op zaal. Dit wordt doorgeven aan degene die de patiëntenplanning maakt. Bij aankomst wacht u in de patiëntenwachtruimte. Dit is ook de ruimte waarin u na de dialyse kunt wachten, en eventueel uw maaltijd kunt nuttigen. Een verpleegkundige haalt u op als u aangesloten gaat worden. Soms duurt het aansluiten van de vorige patiënt iets langer, dan moet u nog even wachten. Voordat u plaats neemt in de stoel, moet u uzelf eerst wegen. De verpleegkundige meet uw bloeddruk. Alles bij elkaar duurt het aansluiten ongeveer 15 minuten. Tijdens de dialyse Na het aansluiten krijgt u, mits de bloeddruk goed is, een kopje koffie, thee of frisdrank. Minstens ieder uur wordt uw bloeddruk gemeten en de controles die de machine aangeeft worden op de daglijst genoteerd. De daglijst bevat gegevens over de dialyse. Om ongeveer uur (of s avonds rond uur) krijgt u als de bloeddruk goed is, een broodmaaltijd. Bij een lage bloeddruk adviseren wij u om niet te eten. Als u namelijk eet, gaat uw bloed naar uw maag toe voor de vertering, met als gevolg dat de bloeddruk verder gaat dalen en u erg misselijk kunt worden. Tijdens de dialyse hebben verpleegkundigen tijd om met u te praten. Wilt u de maatschappelijk werker of de dietist spreken dan kunt u een afspraak maken, zij zijn in beperkte mate aanwezig op de dialyseafdeling. 5

8 Na de dialyse Na de voorgeschreven dialyseduur wordt de behandeling afgesloten. Als u een shunt heeft als toegang tot de bloedbaan, moet u nadat de naalden verwijderd zijn, gemiddeld 15 minuten afdrukken totdat de prikgaatjes dicht zijn. Tenslotte moet u zich weer wegen. Daarna kunt u in de wachtruimte plaats nemen om op de taxi te wachten. Bezoek Bezoek is toegestaan tijdens de dialyse. Het bezoek wordt tijdens aan- en afsluiten en tijdens artsenvisite wel verzocht om in de wachtruimte plaats te nemen. Telefoon U kunt gebruik maken van de telefoon naast uw dialysestoel. 2.3 Visite lopen De nefrologen begeleiden u medisch. Tijdens iedere eerste dialyse van de week komt uw arts bij u langs. U kunt haar dan vragen stellen en (herhaal) recepten uit laten schrijven. U kunt ook een gesprek met de nefroloog hebben in een aparte ruimte. Heeft u hier behoefte aan dan kunt u dit bij een verpleegkundige aangeven. Zij zorgt voor een afspraak met de nefroloog. 2.4 Poliklinische Apotheek Lievensberg Het Lievensberg ziekenhuis en de poliklinische apotheek Lievensberg willen u een extra dienstverlening aanbieden. Zij bieden u de mogelijkheid om uw medicijnen, iedere maand, bij u aan de dialysestoel te laten bezorgen. Indien u gebruik wilt maken van deze dienstverlening zal de poliklinische apotheek ook uw eigen apotheek worden. 6

9 3. Dialyse 3.1 Wat is dialyse Als de nieren niet meer voldoende werken, hopen afvalstoffen en eventueel vocht zich op in het lichaam. Met dialyse is het mogelijk om afvalstoffen en vocht uit het lichaam te verwijderen. Er zijn 2 manieren van dialyse, te weten hemodialyse en peritoneaal dialyse. Bij hemodialyse zuivert een kunstnier het bloed buiten het lichaam. Bij peritoneaal dialyse vervult het eigen buikvlies de rol van de kunstnier. Meer informatie kunt u lezen in de brochure Dialyse van de Nierstichting Nederland en / of in het Zorgboek van de Nierstichting. 3.2 De eerste keer dialyseren De eerste dialysebehandelingen verblijft u alleen op een kamer. Zo kunt u rustig wennen aan de behandeling en omgeving. De verpleegkundige heeft dan ook alle tijd voor de nodige begeleiding en om voorlichting te geven. Na twee tot drie dialysebehandelingen gaat u dialyseren op een dialysezaal. 3.3 Lichamelijke klachten tijdens de dialyse Tijdens de hemodialyse gebeurt er heel veel in uw lichaam. Dialyse kost veel energie, ook al zit u in een gemakkelijke stoel. Door een bloeddrukverandering kunt u misselijk worden en/of hoofdpijn krijgen. Doordat er tijdens de dialyse vocht onttrokken wordt, kunt u kramp krijgen. Als u tijdens de dialyse klachten krijgt, dan moet u dit vertellen aan de verpleegkundige! 7

10 4. Bereikbaarheid 4.1 Belangrijke telefoonnummers: Lievensberg ziekenhuis Bergen op Zoom (0164) Secretaresse dialysecentrum (0164) De maatschappelijk werker en de diëtiste zijn te bereiken via de secretaresse van het dialysecentrum: (0164) Bereikbaarheid dialysecentrum Bij problemen kunt u het beste contact opnemen met uw huisarts. Deze overlegt als het nodig is met een arts in het ziekenhuis. Voor problemen die direct met de dialyse te maken hebben, kunt u het ziekenhuis bellen. Tijdens kantooruren belt u via (0164) direct met het dialysecentrum. Buiten kantooruren belt u (0164) Vraag dan naar het dialysecentrum. De portier verbindt u door met de dienstdoende dialyseverpleegkundige. Deze overlegt met u over de problemen. 4.3 Wanneer moet u bellen Neem zo snel mogelijk contact op als: - Uw shunt minder klopt of in het geheel niet meer klopt. - Er 5 tot 6 uur na de dialyse nog bloed uit de prikgaatjes sijpelt. U kunt het nabloeden beperken door steriele gazen op de prikgaatjes af te drukken. - De katheter lekt. Bij problemen die niets met de dialyse te maken hebben, zoals griep, diarree en dergelijke, kunt u uw eigen huisarts raadplegen! 8

11 5. Nuttig om te weten 5.1 Taxivervoer Voor het vervoer naar en van het dialysecentrum gebruiken patiënten meestal een taxi. Uw ziektekostenverzekering vergoedt dit taxivervoer. Op jaarbasis geldt hiervoor een eigen bijdrage. De afdelingssecretaresse regelt voor u de taxi. (haal- en brengtijden). Dit staat dan bij de taxicentrale genoteerd, en deze tijden gelden zolang er niets wordt gewijzigd. Mocht u later worden afgesloten en dus later opgehaald moeten worden door de taxi, of de taxi moet om een andere reden verzet worden (bv u moet later dialyseren omdat u eerst nog een onderzoek heeft) dan zouden wij het op prijs stellen als u zelf de taxicentrale hiervan op de hoogte wilt stellen. 5.2 Patiënten Service Bureau Patiënten en bezoekers kunnen bij het Patiënten Service Bureau terecht voor aanvullende informatie over onderzoek, aandoeningen en behandeling, adressen van patiëntenverenigingen, folders en brochures. Ook als u suggesties of klachten heeft kunt u bij het Patiënten Service Bureau binnenlopen. Uw klacht wordt dan geregistreerd en u wordt de weg gewezen voor verdere afhandeling hiervan. Als patiënt heeft u natuurlijk rechten en plichten. Voor meer informatie zal in de toekomst een folder ontwikkeld worden. Heeft u er op dit moment vragen over, dan kunt u altijd terecht bij één van de verpleegkundigen of bij het Patiënten Service Bureau. Het Patiënten Service Bureau kunt u vinden op de begane grond, via de ingang van de polikliniek in de centrale hal. Het is geopend van maandag tot en met vrijdag van 8.30 uur tot en met uur. Gedurende de openingstijden is altijd een medewerker aanwezig of oproepbaar via de receptie van de 9

12 polikliniek. Het Patiënten Service Bureau is ook telefonisch bereikbaar op nummer Tevens bestaat er de mogelijkheid via uw vraag te stellen: 5.3 Klachten De medewerkers van het dialysecentrum doen hun uiterste best om u zo goed mogelijk te helpen. Toch kan het zo zijn dat u niet tevreden bent over de gang van zaken. Laat ons uw onvrede weten. Er zijn verschillende manieren om een klacht te uiten. Bespreek uw klacht in eerste instantie met de direct betrokkene of met de behandelend arts. Als u er op deze manier niet uitkomt of als u eerst met iemand anders wilt praten, dan kunt u terecht op het Patiënten Service Bureau. U kunt uw klacht ook indienen bij de klachtencommissie. 5.4 Nierstichting Nederland Deze stichting geeft informatie over nieraandoeningen, dialyse en niertransplantaties. Ze heeft een afdeling sociaal beleid die onder meer subsidies geeft aan patiënten en hun familieleden. 5.5 Vakantie Het blijft voor u natuurlijk mogelijk om op vakantie te gaan. Wel moet uw arts toestemming geven voor de reis. Daarnaast moet u ruim op tijd een plaats reserveren in een ander dialysecentrum nabij uw vakantiebestemming, zodat alle zaken geregeld kunnen worden (zoals overdracht van gegevens). Een mogelijkheid is om gebruik te maken van georganiseerde reizen van de nierstichting. 10

13 5.6 Taalproblemen Bij taalproblemen kunt u een tolk inschakelen. Wilt u daarvan gebruik maken, dan kunt u contact opnemen met een dialyseverpleegkundige. 5.7 Huisregels Alle medewerkers van de dialyse doen hun best om u zo goed mogelijk te helpen en te ondersteunen bij uw ziekte. Om misverstanden te voorkomen en om het dialysecentrum optimaal te laten functioneren zijn er een aantal huisregels waaraan u en uw bezoek zich dienen te houden. Er wordt voor u een dialysedag en tijdstip afgesproken. Wij proberen zoveel mogelijk rekening te houden met uw wensen. Om infectiegevaar zoveel mogelijk te voorkomen moet u zorgen voor uw persoonlijke hygiëne. De regels van respect, vriendelijkheid en verdraagzaamheid gelden voor iedereen. Neem geen kostbaarheden en/of andere dure artikelen mee naar de dialyse. De tijd die aan u wordt doorgegeven wat betreft de dialyse is de binnenkomsttijd op de dialysezaal, dan wordt u aangesloten. Als u wat vroeger bent, wacht dan rustig in de wachtkamer tot een van de verpleegkundigen u roept. Voordat u plaats neemt in de wachtkamer, moet u zich wegen. Het bonnetje met gewicht geeft u aan de verpleegkundige die u gaat aansluiten. Klein afval kunt u in het speciale afvalzakje doen dat aan uw dialysetafel hangt. Tijdens de dialyse kunt u gebruik maken van de telefoon. Dit is gratis. Het is natuurlijk niet de bedoeling dat u uren belt naar bijvoorbeeld het buitenland. Eenmaal per week lopen de artsen visite. Dit is op de eerste dialysedag van de week. U kunt dan uw vragen stellen aan de arts en eventueel om recepten voor 11

14 medicijnen vragen. Wacht na dialyse in de wachtruimte op uw taxi. Moet u langer dan 30 minuten wachten op uw taxi, meld dit dan aan de secretaresse. Zij belt het taxibedrijf. Als u niet op uw gebruikelijke dialysedag en/of tijd kunt komen, bijvoorbeeld in verband met een bruiloft of een andere speciale gelegenheid, meld dat dan zo vroeg mogelijk. We spreken dan in overleg een andere tijd/dag af als dat mogelijk is. Houdt u rekening met de privacy van andere dialysepatiënten. Het is de bedoeling dat zowel gegevens van, als berichten over u en uw medepatiënten binnen de muren van het dialysecentrum blijven. Verder gelden de volgende regels: Het is niet toegestaan binnen het centrum te roken of alcohol te gebruiken. Ook drugs gebruiken en/of verhandelen is niet toegestaan. Het wordt niet geaccepteerd dat u verbaal of fysiek geweld gebruikt tegen wie of in welke vorm dan ook. In het uiterste geval kan het dialysecentrum besluiten tot het beëindigen van de behandelrelatie met u. 6. Visie 6.1 Visie van het centrum In het dialysecentrum wordt de zorg afgestemd op de gezondheidsproblemen van de individuele patiënt en de wijze waarop de patiënt hiermee omgaat (ook wel vraaggestuurde zorg, probleemgerichte zorg of zorg op maat genoemd). Hieraan ligt een integrale mensvisie ten grondslag: de lichamelijke, emotionele en maatschappelijke componenten van het mens-zijn zijn niet te scheiden, maar zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Met andere woorden dé patiënt bestaat niet, elke patiënt is uniek. Dit vertaalt zich als volgt: 12

15 Aspecten in onze houding zoals luisteren, openheid, respect, bemiddelen en stimuleren. Waarbij natuurlijk privacy een belangrijke rol speelt. Patiëntgericht verplegen met opgestelde richtlijnen hiertoe. Met als doel streven naar continuïteit, coördinatie van zorg om te komen tot een eenduidige zorg, totale multidisciplinaire zorg zonder hiaten en overlappingen. Het zien van verplegen als een proces, bestaande uit drie belangrijke onderdelen. - Het signaleren en herkennen van problemen en behoeften bij patiënten. - Het ondersteunen, voorbereiden en begeleiden van de patiënt in zijn behandelings- en genezingsproces. - Het evalueren van de gegeven zorg en de eventuele noodzakelijke aanpassing ervan. 6.2 Patiënt gericht verplegen De patiënt krijgt één van de verpleegkundigen op de afdeling toegewezen als zijn / haar coördinator, kortweg zoco genoemd. Deze verpleegkundige coördineert de extra zorgaspecten, zoals onder andere het overleg met de specialist, contacten met de familie en bijvoorbeeld de voorbereidingen van vakantie. De dagelijkse zorg bij het dialyseren zult u niet altijd van uw zorgcoördinator ontvangen, maar ook van andere dialyseverpleegkundigen. Één keer per jaar vindt er een wisseling plaats van zorgcoördinator. Hierdoor krijgt u dan een andere verpleegkundige toegewezen. 6.3 Communicatie Bij patiëntgericht handelen is communicatie een essentieel onderdeel. De relatie patiënt / verpleegkundige is veelal langdurig en intens. Het is noodzakelijk dat de communicatie direct, open en uitnodigend is, zowel verbaal als non-verbaal. 13

16 6.4 Toestemming Vanuit de kwaliteitswet zorginstellingen moet een instelling verantwoorde zorg leveren en daartoe zelf de kwaliteit van die zorg op systematische wijze waarborgen en hierdoor verantwoording af te leggen. Het dialysecentrum Bergen op Zoom streeft ernaar een zo optimaal mogelijke kwaliteit van zorg te verlenen. Daarvoor zal het nodig zijn om een kwaliteitscertificaat te behalen / behouden. Dit certificaat wordt uitgegeven door een daarvoor bevoegde externe instelling. Jaarlijks vindt hiervoor een externe toetsing plaats. Daarvoor is het nodig dat bepaalde documenten worden ingezien. Uiteraard geldt dat deze instelling een geheimhoudingsplicht heeft over de inhoud van deze documenten. Wij gaan ervan uit dat u toestemming geeft voor het inzien van de dossiers. Heeft u hier bezwaar tegen, dan kunt u dit schriftelijk doorgeven aan de nefrologen. Wij doen ons best om uw verblijf op onze afdeling zo aangenaam mogelijk te maken! 14 februari 2010

17