Drs. Rianne van Dijken-Visser, AVG/seksuoloog, vanboeijen en seksuologiepraktijk Mooimijnlijf.

Transcriptie

1 Studiemiddag vrijdag 22 april 2016 Let s talk about sex! (medische) aspecten van seksualiteit bij mensen met een verstandelijke beperking uur Hotel Vianen Prins Bernhardstraat XE Vianen Sprekers Drs. Rianne van Dijken-Visser, AVG/seksuoloog, vanboeijen en seksuologiepraktijk Mooimijnlijf. Dr. Tonnie Coppus, AVG/epidemioloog, o.a. werkzaam bij Dichterbij en Radboudumc. Wies Megens, casemanager, lid Team Consultatie en Advies (TCA) Seksualiteit Dichterbij. Drs. Sanne Kroft, AVG, Pluryn. Drs. Esther Primowees, GZ-psycholoog-seksuoloog NVVS, manager Zorg Expertisecentrum Philadelphia. Dr. Jelle Troelstra, psychiater, Van der Hoevenkliniek. Drs. Annelies Kuyper, medewerker Rutgers. Drs. Welmoed Visser-Korevaar, orthopedagoog NVO/seksuoloog NVVS SH (seksuologische hulpverlening), werkt o.a. als consulent voor het CCE. Dr. Madeleine Roovers, ethica, Dichterbij. Mr. Jenny Koenders, voorzitter bestuur Stichting Alternatieve Relatiebemiddeling. 1

2 ALV Algemene ledenvergadering Lustrum Aandacht voor het lustrum (35 jaar NVAVG) Programma studiemiddag Opening door de dagvoorzitter (Marion Gruijters, AVG) Seksualiteit in de spreekkamer van de AVG Lunch Spreker: Rianne van Dijken-Visser Hij laat ondanks medicatie nog veel seksueel-grensoverschrijdend gedrag zien. Ze geeft pijn aan bij haar vagina en heeft voortdurend urineweginfecties, zou er een schimmelinfectie zitten? Hij heeft het Prader-Willi syndroom; hoe zal het met zijn seksualiteitsbeleving gaan? Zijn deze onderwerpen bespreekbaar bij u in de spreekkamer? Of is het niet van toepassing? Graag vertel ik u over hoe het onderwerp besproken kan worden, wanneer het onderwerp seksualiteit van toepassing is en wat u als AVG kunt betekenen op het gebied van seksualiteit bij mensen met een verstandelijke beperking Workshopronde I ( thee/koffie in workshopruimtes aanwezig) Verplaatstijd Workshopronde II ( thee/koffie in workshopruimtes aanwezig) Verplaatstijd Bijwerkingen van medicatie op beleving van seksualiteit en de rol van medicatie bij seksueel grensoverschrijdend gedrag Spreker: Jelle Troelstra Afsluiting door de dagvoorzitter Borrel 2

3 Workshops U kunt twee workshops kiezen uit onderstaande lijst. Geef ook een reserveoptie aan. Vul de drie letters in op het aanmeldformulier op Let op: workshops A, F en G overlappen elkaar qua inhoud enigszins. Houd hier rekening mee bij uw keuze. A. Seksualiteit in de praktijk. Pak het op! Tonnie Coppus en Wies Megens Als arts voor verstandelijk gehandicapten word je geconfronteerd met seksuele vraagstukken van je cliënten waarop je niet altijd een antwoord hebt. Een diagnose alleen, somatisch of psychosociaal, is vaak onvoldoende. De cliënt moet in het dagelijkse leven ondersteund worden met zijn of haar seksualiteit. Samen met de casemanager seksualiteit zullen we aan de hand van een aantal sprekende voorbeelden uitleg geven over de werkwijze van het consultatieteam seksualiteit van Dichterbij. Inzet is om multidisciplinair samen met de cliënt wegen te vinden die gezond zijn en die ook passen binnen maatschappelijke kaders. B. Seks en handicap Jenny Koenders Al sinds haar oprichting in 1982 door gehandicapte bewoners van 'Het Dorp' te Arnhem, biedt de SAR (Stichting Alternatieve Relatiebemiddeling) nog steeds mogelijkheden tot het vinden van een veilige en vertrouwde (uit)weg voor het beleven en uiten van seksuele gevoelens aan lichamelijk en/of verstandelijk gehandicapten. Ook bejaarden, mensen met een ASS en mensen met sommige psychiatrische stoornissen kunnen in overleg tot de doelgroep worden gerekend. De doelgroep is niet scherp te trekken, daarom streeft de SAR ernaar om maatwerk te leveren. De SAR bemiddelt voor zowel hetero- als homoseksuelen. De SAR helpt dus mensen met een lichamelijke of verstandelijke handicap bij het zoeken naar een alternatief voor een seksuele relatie. De SAR vormt een schakel tussen een dienstverlener, die de seksuele hulp verleent aan gehandicapten en de aanvrager. De SAR is opgezet door gehandicapten, voor gehandicapten. 3

4 Te bespreken punten: Globale informatie over de SAR; Ontstaan van de SAR; Doelgroep; Hoe komt het contact tot stand; Seksuele dienstverlening; Samenwerking met dienstverleners Taboe C. Girls Talk +, een programma voor meiden met een licht verstandelijke beperking ter voorkoming van grensoverschrijdend gedrag en onbedoelde zwangerschap Annelies Kuyper In de workshop wordt ingegaan op de seksuele risico van meiden met een LVB op het gebied van seksualiteit en de factoren die daarbij een rol spelen. Vervolgens maken de deelnemers kennis met het programma Girls' Talk+, een preventieprogramma waarin meiden tussen de 14 en 21 jaar met een LVB onder begeleiding samen aan de slag gaan om seksueel wijs en weerbaar te worden. In het programma wordt niet alleen aandacht besteed aan veilig vrijen en geslachtsgemeenschap, maar het gaat ook over het realiseren van plezierige seksuele ervaringen, vrij van dwang, discriminatie en geweld. D. Anticonceptie bij mensen met een verstandelijke beperking Sanne Kroft In deze workshop komen de richtlijnen omtrent anticonceptie voor mensen met een verstandelijke beperking aan bod. Welke middelen zijn beschikbaar en welke worden in de praktijk veel gebruikt? Wat zijn voor- en nadelen van de verschillende anticonceptiva? Ook worden de meest voorkomende syndroomgerelateerde problemen met (anti)conceptie besproken. E. Parafilieën, ja ook bij mensen met een verstandelijke beperking Esther Primowees en Rianne van Dijken Er zijn mensen met een verstandelijke beperking die seksuele opwinding ervaren als het gaat om objecten als luiers, kledingstukken of bijvoorbeeld rode auto s. Ook kan er sprake zijn van seksuele opwinding door zichzelf of anderen te laten lijden of vernederen of er is een gerichtheid op kinderen of dieren. De impact voor de cliënt zelf, familie, eventuele slachtoffers en begeleiders kan groot zijn. In de workshop staat het ontstaan, de diagnostiek en de behandeling centraal aan de hand van herkenbare casuïstiek. 4

5 F. Ethische reflectie rond seksualiteit bij mensen met een verstandelijke beperking Madeleine Roovers In een moreel beraad volgens de Nijmeegse methode buig je je samen met de andere workshopdeelnemers over ingebrachte casuïstiek. Deze methode behelst: probleeminventarisatie, wat zijn de feiten. Hoe kunnen we de morele waarden als welzijn, autonomie, rechtvaardigheid, andere waarden, verantwoordelijkheid van zorgverleners wegen en hoe komen we alles wegende tot besluitvorming? Deelnemers aan deze workshop worden uitgenodigd om vóór 12 april een casus aan te leveren aan Madeleine Roovers. In overleg wordt besloten welke casus wordt besproken. (mail niet naar het secretariaat ivm sluiting van 7-17 april). G. Complexe casuïstiek Welmoed Visser Het CCE krijgt met enige regelmatig casussen waarbij problematiek op het gebied van seksualiteit, seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel misbruik op de voorgrond staat. In de workshop gaan we ons buigen over ingewikkelde vragen rondom seksualiteit die bij het CCE terechtkomen. De workshopdeelnemers wordt duidelijk wat redenen van het CCE kunnen zijn om een seksuoloog als consulent te betrekken in een casus, wat de meerwaarde is en wat de thema s zijn waarbij een seksuoloog kan worden betrokken. De werkwijze van de seksuoloog als consulent wordt toegelicht en we bespreken complexe, maar uitdagende casussen uit de dagelijkse praktijk. Er is genoeg ruimte om met elkaar in gesprek te zijn om tot uitwisseling te komen. H. Neurobiologische aspecten en farmacologische beïnvloeding van seksualiteit Jelle Troelstra Voorafgaand aan de meer algemene plenaire inleiding biedt deze workshop de mogelijkheid om uw kennis en inzicht te verdiepen m.b.t. de neurobiologische oorzaken en farmacologische aspecten van de behandeling van seksuele functiestoornissen. Er zal daarbij ingegaan worden op de medicamenteuze behandelmogelijkheden bij het bestaan van parafilieën (tot uiting komend in deviant seksueel gedrag) en hyperseksualiteit. Hierbij kan gebruik gemaakt worden van psychofarmaca zoals SSRI antidepressiva en antipsychotica zoals Risperidon. Soms is het nodig om gebruik te maken van hormonale libidoremming met medicatie die de beschikbaarheid van testosteron verlaagt. Om het risico op bijwerkingen te beperken dient een dergelijke behandeling goed te worden gevolgd met controles. 5

6 Geschoolde competenties (cluster ABC1) Samenwerken 40% Communicatie 20% Maatschappelijk handelen 40% Voorbereiding voor de deelnemers Workshop F: aanleveren casuïstiek. 6

7 ALGEMEEN Locatie Hotel Vianen Prins Bernhardstraat XE Vianen Tel +31(0) Routebeschrijving: Aanmelding 1. Ga naar 2. Klik rechtsboven op Inschrijven studiedag. 3. Vul het inschrijfformulier in en betaal via ideal. Uw aanmelding is definitief na betaling. Restitutie is niet mogelijk. Bij verhindering is het wel mogelijk dat een ander uw plaats overneemt. Deelname zonder aanmelding is niet mogelijk. Meld u aan vóór 6 april, in verband met de reservering van ruimten en catering bij de locatie. Het secretariaat is van 7 tot en met 17 april gesloten. Indien u alleen de ALV (ochtendprogramma) wilt bijwonen, dan bent u geen kosten verschuldigd en dan wordt er geen lunch voor u gereserveerd. Stuur in dat geval een naar secretariaat@nvavg.nl. Dieetwensen U kunt uw dieetwensen op het inschrijfformulier aangeven. Workshopkeuze Vul de twee workshopnummers van uw keuze in + 1 reserveoptie. Indien er geen keuze wordt gemaakt, dan wordt u ingedeeld. Het honoreren van voorkeuren gebeurt op volgorde van inschrijving. Accreditatie De bijscholing wordt geaccrediteerd voor AVG s, huisartsen en specialisten ouderengeneeskunde (ABC1). Kosten NVAVG-leden: 195,- Aios AVG (lid) en gepensioneerde NVAVG leden: 165,- Overigen/niet-leden/derden: 215,- Meer informatie? secretariaat@nvavg.nl (Petra Noordhuis). Graag tot ziens op 22 april! 7