JAARREKENING 2015 STICHTING WERELDERFGOED KINDERDIJK

Transcriptie

1 JAARREKENING 2015 STICHTING WERELDERFGOED KINDERDIJK

2 Voorwoord Kinderdijk, 31 maart 2016 Met veel genoegen bieden wij u onze jaarrekening over het jaar 2015 aan. De Stichting Werelderfgoed Kinderdijk kan met trots terugkijken op weer een jaar van sterke ontwikkeling en groei. Dit was niet mogelijk geweest zonder de grote inzet en enthousiasme van al onze medewerkers en vrijwilligers. Op deze plaats willen wij dan ook onze dank en waardering uitspreken voor alle geleverde prestaties. Het bestuur, C. van der Vlist J.J. Mellegers 2

3 Inhoudsopgave Van het bestuur 4-8 Van de Raad van Toezicht 9-10 Van de Vrijwilligersraad Resultaten in een oogopslag 14 Balans per 31 december Grondslagen van de jaarrekening Kasstroomoverzicht 18 Toelichting op de balans Exploitatierekening Toelichting op de exploitatierekening Accountantsverklaring

4 Van het bestuur Wat is gebeurd in 2015? De begroting van het jaar 2015 was er één van ambitie, maar ook één die moest zorgen voor een stevig fundament. Het is goed om te kunnen constateren dat niet alleen de ambities zijn gehaald, maar dat er duidelijk ook gebouwd is aan het fundament, waarmee de stichting de toekomst in kan. Organisatie De organisatie groeit. De grootste impact was natuurlijk de start met de nieuwe medewerkers in de Molenhoek. Door de overname van de firma Slob kregen we er ineens veertien medewerkers bij. Dankzij de open houding van deze medewerkers en de goede begeleiding vanuit onze organisatie is de integratie uitstekend verlopen. Ook is er gebouwd aan een goed team op de 2 e Museummolen Blokweer. Ook hier staat een uitstekend team van molenaars en vrijwilligers, dat deze locatie tot geweldige beleving maakt. Daarnaast hebben we uitbreiding op het gebied van facilitair en marketing gezien, die maakt dat de toenemende taken goed uitgevoerd kunnen blijven worden. Er is veel energie gaan zitten in de automatisering van het reserverings- en boekingssysteem. Ook wordt dit systeem gekoppeld aan de planning van de vrijwilligers en de financiële administratie. Het systeem is operationeel voor de reserveringen en voor de koppeling aan de administratie in de testfase. De bedoeling is dat dit afgerond wordt in het eerste kwartaal Door het opleveren van het Management Plan zijn de verantwoordelijkheden tussen de belangrijkste stakeholders duidelijk en is een goede overleg structuur gerealiseerd. Als organisatie hebben we een start gemaakt met projectmatig werken, om te zorgen dat er een betere balans komt tussen projecten en vaste werkzaamheden. Ook worden verantwoordelijkheden, tijdsplanningen en budgetten beter bewaakt. Onze organisatie weet zich gesteund door een groot aantal vrijwilligers, zonder wie de Stichting niet zou kunnen functioneren zoals zij doet. Vanuit de vrijwilligers wordt een eigen verslag toegevoegd in dit jaarverslag. Educatie Het grotere aantal betalende bezoekers heeft geleid tot fraaie resultaten aan de inkomstenkant voor zowel de kaart- als de souvenirverkoop. Daarbij heeft een betere online marketing strategie geleid tot meer groepsboekingen en een forse toename in het aantal online verkochte voorverkoop kaarten. Parkeerinkomsten zijn flink gestegen. Dankzij de nieuwe locatie Molenhoek en een verdubbeling in omzet in de winkel van het Wisboomgehaal, is een forse toename in de verkopen van horeca en souvenirs gerealiseerd. Ook hebben een record aantal mensen een rondvaart gemaakt en gebruik gemaakt van onze rondvaartboot Prins Friso. Het aantal aangemeerde schepen en verleende gidstours is hoger als de jaren hiervoor. 4

5 Het nieuwe erf bij Museummolen Blokweer is een groot succes. Door het combinatiekaartje is het bezoek hier sterk toegenomen. Als wij op het gebied van educatie iets moeten noemen wat beter zou kunnen, dan is het de belangstelling vanuit onderwijs en jeugd. De belangstelling vanuit de basisscholen in de directe omgeving is matig. Belangrijke projecten die in 2015 zijn gerealiseerd - Ingebruikname Waterbushalte. De eerste maanden van de proef met de directe verbinding tussen Kinderdijk en Rotterdam/Dordrecht bleek een groot succes. Aantallen gebruikers van deze verbinding bleken ieders verwachting sterk te overtreffen. Dit geeft ook veel vertrouwen naar de toekomst dat, met de juiste alternatieven, Kinderdijk blikvrij te maken is, in ieder geval in het hoogseizoen. - Investering Kantine de Molenhoek. Begin dit jaar is het interieur van de winkel aangepakt en ook zijn drie nieuwe kassa s geplaatst, welke gekoppeld zijn aan ons kassasysteem (Elli). In de zomer is vergunning verkregen voor het aanleggen van het terras. Ook dit heeft geleid tot een stijging van de omzet van de Molenhoek. - De nieuwe brug naar de Museummolen Nederwaard is opgeleverd. De steigers in de boezem van de Nederwaard zijn in de maak. De vergunningen zijn verleend en de opdracht is verstrekt. Oplevering wordt verwacht rond maart april Het molenerf van Museummolen Blokweer is aangepast, zodat het leven in de jaren 50 van de vorige eeuw mooi weergegeven wordt. - Integrale ontwikkeling entreezone. Veel aandacht ging uit naar de voorbereidingen voor de grote plannen die zijn ontwikkeld. Het maken van het bestemmingsplan, HIA s, sponsor- en fondsenwerving, voorlopige ontwerpen, programma van eisen. overleggen over milieueffecten, enz. enz. Het is voor iedereen duidelijk geworden hoe complex dit gebied is. - Afgelopen jaar zou een aanvang worden gemaakt met de werkzaamheden aan de Molenschuur Overwaard 4. De bouwplannen zijn gereed. De vergunning is inmiddels aangevraagd, nadat eindelijk in november het Waterschap zijn toestemming onder voorwaarden heeft gegeven. Deze lange periode was nodig omdat het Waterschap zeker wilde weten dat de kadeversterkingswerkzaamheden, die zij gaan uitvoeren de komende jaren, niet belemmerd zouden worden door de bouw van deze schuur. - Restauratieplan Wisboom. De uit te voeren werkzaamheden aan het Wisboomgemaal zijn in beeld gebracht. Een deel van het werk wordt gezien als onderhoud en een deel als restauratie. Subsidieaanvraag is in behandeling. - Restauratie molenschuur 3 e molen Nederwaard. Restauratieplan is gereed, aanbesteding heeft plaatsgevonden en asbestsanering is in gang. Wij zijn in overleg met de gemeente over wel of geen vergunning, omdat tijdens het werk de definitieve uitvoering zal worden bepaald door molenmakers en restauratiemensen. De kosten zijn weliswaar iets hoger als geraamd, maar ondertussen is wel subsidie verkregen, zodat wij ruim binnen het gereserveerde bedrag zullen blijven. 5

6 - Boek Werelderfgoed Kinderdijk-Elshout. Dit boek is geschreven, men is bezig met de opmaak en de planning is dat het in het eerste kwartaal van 2016 gedrukt zal gaan worden. - Aan het veiligheidsplan is in 2015 een eerste aanzet gegeven. In de eerste helft van 2016 zal dit worden opgeleverd, waarna gestart zal worden de uitvoeringsplannen. - In ons kantoor zijn nieuwe toiletten gerealiseerd en nieuwe zonwering aangebracht. Ook is een nieuwe indeling op de begane grond gemaakt voor de werkplekken, zodat er een werkplek kon worden toegevoegd. Ook is veel aandacht gestoken in het zorgen voor draagvlak voor de besluitvorming in de gemeenteraad van Alblasserdam en Molenwaard. Uiteindelijk heeft dit geleid tot een financieel arrangement tussen SWEK en de twee gemeenten, waarin de gemeenten ook samen ,-- investeren in het entreegebied. Na de grote toezeggen van de Provincie heeft ook het rijk (RCE) zijn bijdrage met ongeveer ,-- verhoogd. Dit alles samen met de goed van start gegane werving onder bedrijven en fondsen, zorgt ervoor dat wij eind 2015 ongeveer 80% van de benodigde middelen binnen hebben. Onderhoud Dank zij de toenemende inkomsten uit het toerisme hebben we dit jaar weer fors kunnen investeren in onderhoud. Vanuit ons rentmeesterschap over het gebied is dit een belangrijke taak. Naast de negentien molens en het gemaal, welke het meest opvallend aanwezig zijn, hebben wij nog meer te onderhouden. Het aantal paden, bruggen, steigers en andere zaken, zoals onze rondvaartboot, neemt fors toe. Ook onderhoud aan bewegwijzering, educatiematerialen etc. neemt toe. Het afgelopen jaar is er door de afdeling Onderhoud veel werk verricht aan de molens en de overige gebouwen en infrastructuur in het gebied. Naast de jaarlijkse controles van de bliksemafleiders, brandblusmiddelen en Cv-installaties, zijn de hoofdzaken van het onderhoud van de molens de volgende: - Het schilderen van de Hoge molen, de Lage molen en Museummolen Blokweer; - het steken van een nieuwe roe bij molen 4 van de Nederwaard; voor molen 7 van de Overwaard is een nieuwe roe aangeschaft die in 2016 wordt gestoken; - het rietwerk van molen 3 van de Nederwaard is vernieuwd en er zijn reparaties (stormschade) verricht aan het rietwerk van de molens 1 en 6 van de Overwaard, 2 van de Nederwaard en de Lage molen; - Aan het kruiwerk en gaande werk van molen 1 van de Overwaard, de Hoge Molen en molen 8 van de Nederwaard zijn ingrijpende reparaties verricht. Van de overige gebouwen in het molengebied zijn de belangrijkste zaken: - De verbouwing van de souvenirshop De Molenhoek, het aanleggen van een nieuw terras daarbij; aan de lage boezemkant werd oude aanbouw verwijderd en een tijdelijke opslagruimte gezet; 6

7 - vooruitlopend op het opgestelde 6 jaren onderhoudsplan van het Wisboomgemaal is het metselwerk onder de waterlijn aan de lage boezemkant gerepareerd; dit is gedaan om grote kosten van (weer) droogzetten van het gemaal te voorkomen; - het kantoor aan de Overwaard 2 werd voorzien van nieuwe toiletvoorzieningen. Aan de infrastructuur werden de volgende aanpassingen gemaakt: - De vervanging van de oude brug naar de Museummolen Nederwaard door een nieuwe; verschil met de oude brug is dat in de nieuwe brug twee ophaaldelen zijn geplaatst i.p.v. een; - de aanpassing van de steigers in de Lek, zodat er nu twee steigers beschikbaar zijn voor de cruise schepen aan de Overwaard en een steiger voor de Waterbus aan de Nederwaardzijde; - het leggen van een glasvezelverbinding van de Lekdijk naar het kantoor aan de Overwaard 2 d.m.v. een straalverbinding tussen het voormalige dijkmagazijn en het kantoor; - het rolstoelvriendelijk maken van het gebied door aanleg van diverse bestratingen en paden; zo is een nieuw aanlooppad naar Museummolen Blokweer aangelegd met een brug over de voorwaterloop en een voetpad op de Lekdijk t.b.v. het veilig lopen van de groepen die van de cruiseschepen komen; - voor wat de molenerven betreft zijn de belangrijkste werkzaamheden het vernieuwen van diverse bestratingen bij de Nederwaardmolens met ijsselsteentjes. Sociaal jaarverslag Ontwikkeling personeelsbeleid/doelen Met het aanstellen van een medewerker HR is gewerkt aan het verder professionaliseren van het personeelsbeleid. Deze medewerker verzorgt onder andere de personeelsadministratie, houdt de personeelsdossiers bij, regelt de verlofadministratie, geeft de ziek- en herstelmeldingen door en heeft een vraagbaakfunctie voor alle medewerkers. Daarnaast is gekozen voor het inhuren van een bedrijf dat, indien nodig, professionele ondersteuning biedt voor de meer complexe vraagstukken, waarvoor de kennis van de medewerker HR niet toereikend is. In 2014 was al begonnen met het opzetten van een cyclus functionerings- en beoordelingsgesprekken, deze cyclus is in 2015 verder geprofessionaliseerd. Verder is een begin gemaakt het opzetten van de verlofadministratie en het op orde brengen van de personeelsadministratie en dossiers. Personeelsmutaties In 2015 zijn 20 medewerkers in dienst gekomen. 2 medewerkers zijn uit dienst gegaan, waarvan 1 op eigen verzoek en 1 vanwege beëindiging van het tijdelijk dienstverband. Veel nieuwe medewerkers waren al werkzaam als vrijwilliger, vacatures die daarvoor in aanmerking komen, worden eerst intern onder de vrijwilligers uitgezet. Per waren 36 medewerkers in dienst, waarvan 14 mannen en 22 vrouwen. De formatie per was 17,45 Fte. Van alle medewerkers werkten er 27 in deeltijd, waarvan 22 vrouwen en 5 mannen. 7

8 Het aantal medewerkers in fulltime functie bedroeg 9, allen mannen. Via de Wet Arbeidsongeschiktheidsvoorziening jonggehandicapten (Wajong) is 1 persoon in dienst. Stages In 2015 hebben bij SWEK twee stagiaires hun stageperiode doorgebracht. De eerste stage was vanuit de opleiding Leisure Management, richting Evenementenmanagement. De tweede stage was vanuit de opleiding Veiligheidskunde. Deze laatste wordt in de eerste helft van 2016 afgerond, dit afstudeerproject is het opstellen van een veiligheidsplan voor de SWEK. Ziekteverzuim Er zijn 3 gevallen van langdurig ziekteverzuim geweest, waarvan 2 inmiddels weer volledig hersteld. Opleidingen In 2015 hebben 3 medewerkers een basiscursus Bedrijfshulpverlening gevolgd en 9 medewerkers de herhalingscursus Bedrijfshulpverlening. Verder hebben 17 medewerkers een AED-herhalingscursus (reanimatie) gevolgd. Eén medewerker heeft een cursus timemanagement gevolgd. Vertrouwenspersoon In de loop van 2015 is in overleg met de Vrijwilligersraad besloten een vertrouwenspersoon aan te stellen voor vrijwilligers en medewerkers. Inmiddels is hiervoor een externe kandidaat aangetrokken en een functieomschrijving met taken en verantwoordelijkheden opgesteld. Vanuit de Vrijwilligersraad is voorgesteld hier een duo-functie van te maken, waarna zij ook een (vrijwillige) kandidaat voor deze functie hebben voorgedragen. Naar verwachting zullen de beide personen in het begin van 2016 hun functie als vertrouwenspersoon gaan uitoefenen. Doelen in 2016 Het opzetten van een functiewaarderingsysteem met loongebouw en het opzetten van een handboek personeel. Tot Slot Een mooi jaar Een jaar van fundament leggen in veel opzichten. Een jaar, waarin met enthousiasme en passie door velen is gewerkt om te bouwen aan de toekomst van ons mooie gebied. Wij hebben gemerkt dat velen energie hebben gekregen, ook buiten onze directe organisatie, om mee te werken aan het realiseren van de grote ambities die wij met elkaar hebben. Het bestuur van de Stichting Werelderfgoed Kinderdijk, Johan Mellegers en Cees van der Vlist 8

9 Van de Raad van Toezicht 2015: de aanloop naar de realisatie van het nieuwe entreegebied Het jaar 2015 is in vele opzichten een mooi jaar geworden voor de Stichting Werelderfgoed Kinderdijk (SWEK). Toeval of niet: feit is dat het toeristische jaar op 14 maart 2015 geopend werd door de leden van de Raad van Toezicht, en dat het jaar in alle toeristische opzichten (bezoekersaantallen, souvenirverkopen e.d.) een recordjaar werd. Als de directie van mening is dat toeval niet bestaat, zijn we graag bereid om ons kunstje in de komende jaren te herhalen. Maar nu even serieus. Eind 2014 kwam de toezegging voor de bijdrage van de Provincie Zuid-Holland aan het nieuw te ontwikkelen entreegebied binnen. Het was een hele grote toezegging, waardoor het besef kwam dat het moment van go-no go van het bezoekerscentrum min of meer een gepasseerd station was. Zo n mooie toezegging laat je niet lopen; die pak je met beide handen aan. Maar hoe mooi die bijdrage ook was: er bleef wel een weg te gaan, want de ambities die de SWEK aan het nieuwe bezoekerscentrum stelt zijn groot. De grote toezegging van de provincie nodigde niet uit om achterover te gaan leunen, maar om nóg actiever te worden in de fondsenwerving. De directie is er in 2015 mee aan de slag gegaan en had aan het eind van 2015 ca. 80% van het benodigde bedrag voor het nieuwe bezoekerscentrum toegezegd gekregen. Een prestatie van formaat, waarvoor wij niet alleen de directie erkentelijk zijn, maar ook al die overheden, instanties en bedrijven die de toezeggingen gedaan hebben. Geweldig! Met deze toegezegde bijdragen kan de SWEK zich presenteren aan de wereld en mogen we trots zijn op wat onze voorouders ons nagelaten hebben. Waarom is die fondsenwerving zo n succes geworden? Uiteraard hebben de wervende kwaliteiten van de directie daar een belangrijke bijdrage aan geleverd, maar dat is niet de belangrijkste succesfactor. Het belangrijkste is dat de molens van Kinderdijk van iedereen zijn. Of het nu de gemeente is, de provincie, de bewoners, de vrijwilligers, het personeel wat er werkt, de molenaars die er wonen, de bedrijven die geworteld zijn in het dorp of de streek, of het waterschap dat het gereedschap ooit voor zich liet werken: allemaal hebben ze het gevoel dat die molens van Kinderdijk hun molens zijn. Dat gevoel, die herkenbaarheid van de relatie tussen degenen die geld beschikbaar gesteld hebben en de molens, moet in het nieuwe bezoekerscentrum gewaarborgd worden. In al dat enthousiasme is het uiteraard de taak van de Raad van Toezicht om ervoor te zorgen waakzaam en nuchter te blijven. Prachtig, al die nieuwe plannen, maar de continuïteit van wat we nu hebben mag er niet onder lijden. Het restauratieplan voor het Wisboomgemaal moet gewoon doorgaan. Geld voor toekomstige restauraties moet ieder jaar weer gereserveerd worden. Onderhoudsprogramma s moeten onverkort uitgevoerd worden. In die opzet is de SWEK ook in 2015 geslaagd. 9

10 De onderhoudsstaat van ons werelderfgoed is prima te noemen en er zijn in de jaarrekening van 2015 voldoende buffers aangelegd om het toekomstige onderhoud te blijven uitvoeren, ook voor de jaren waarin tijd, aandacht en geld vooral uitgaan naar de realisatie van het nieuwe bezoekerscentrum. Voor de geleverde prestaties in 2015 wil de Raad van Toezicht de directie, het personeel en de vele vrijwilligers hartelijk danken! Namens de Raad van Toezicht, Wout de Jong Voorzitter 10

11 Van de vrijwilligersraad Bestand vrijwilligers Het aantal vrijwilligers is in 2015 gedaald van 195 naar 188. Er zijn 24 nieuwe vrijwilligers bijgekomen, verdeeld over alle functies (behalve schippers). Er was in 2015 een verloop van 31 vrijwilligers ten gevolge van de leeftijd, familieomstandigheden, verhuizing, baan, ziekte, te weinig tijd in verband met studie of het niet eens zijn met het beleid (2). Gelet op de oorzaken van het verloop is dit een natuurlijk verloop te noemen van ca 15 % per jaar. Bij gelijk blijvende omstandigheden zullen we dus jaarlijks een aantal van 15% van ons bestand van vrijwilligers moeten werven. Bij het werven in 2015 is gebleken dat de bomen voor wat het binnen halen van nieuwe vrijwilligers niet meer tot in de hemel groeien. De aanwas in 2015 was net voldoende om het verloop te compenseren. Het is gebleken dat de vrijwilligers gezamenlijk een bijdrage hebben geleverd van uur. Deze inzet van uur vertegenwoordigt een waarde van euro indien deze werkzaamheden door medewerkers in loondienst zouden zijn uitgevoerd. In 2015 heeft SWEK een dagdeelvergoeding en kilometervergoeding beschikbaar gesteld aan elke vrijwilliger. Een deel van de vrijwilligers heeft deze dagdeelvergoeding ook daadwerkelijk gedeclareerd. Een deel van de vrijwilligers heeft dit niet gedaan en ziet dit als zijn of haar bijdrage om de molens in stand te houden. Vrijwilligersraad Ter behartiging van de belangen van de vrijwilligers bij SWEK en ter ondersteuning van het management van SWEK is de Vrijwilligersraad ontstaan. Deze raad heeft zes leden, waarvan er drie jaarlijks aftredend zijn. Jaarlijks kiezen de vrijwilligers uit de aangemelde kandidaten drie leden. In 2015 bestond de VW-raad uit Hans Moerman (voorzitter), Cees Westerlaken (VW-coördinator), Wijnand van Weijen (secretaris), Gery Slikboer (planning schippers en redactie nieuwsbrief), Aly v/d Burgh (organiseren evaluatie gesprekken), en Henk Wildeboer (gidsen). De VW-raad wordt in de gelegenheid gesteld om over al het beleid (en zeker het VW-beleid) te adviseren, waarbij met dit advies rekening wordt gehouden. Belangrijke zaken die aan de orde geweest zijn: Opleiding vrijwilligers (gids, kassamedewerker, AED, verkooptechniek, Viking) Bouwplannen nieuwe bezoekerscentrum en entreegebied Kleding Aanpassen Gids voor gidsen Planningsysteem Vertrouwenspersoon Evaluatiegesprekken Toekomstige organisatie Werven klussers Communicatie 11

12 Overlegstructuur In 2015 was er het volgende periodieke overleg: Besprekingen Vrijwilligersraad met VW-coördinator van SWEK, Margriet Borsje (11x) Kernoverleg tussen Margriet Borsje, Cees Westerlaken, Henk Wildeboer en Hans Moerman ter voorbereiding VW-beleid en aansturing vrijwilligers (wekelijks) Uitvoeringsoverleg tussen Johan Mellegers, Margriet Borsje, Cees Westerlaken, Henk Wildeboer en Hans Moerman over gevolgen SWEK-beleid en bestuur voor de organisatie van de vrijwilligers en voorzieningen (in principe wekelijks, praktisch 2-3 wekelijks) Deze overlegstructuur heeft over het algemeen geleid tot beheersing van de bedrijfsvoering. Functies en werkzaamheden De functies waarbij de vrijwilligers ingezet zijn: kassamedewerkers (Museummolens, Wisboom en Middelkade), hosten (Wisboom, Middelkade en Museummolen Blokweer), schippers (Prins Friso), gidsen (boeking gerelateerd), en klussers (onderhoud). Daarnaast werden vrijwilligers ingezet bij management en organisatietaken zoals inroosteren vrijwilligers, werven, opleiden, instructies, AEDopleiding, nieuwsbrief, rondleidingen, intakegesprekken, evaluatie gesprekken, educatie, communicatie, documentatie, bedrijfskleding ed. Op deze manier wordt zoveel als mogelijk en nuttig de beschikbare expertise van de vrijwilligers gebruikt. Dit draagt veel bij aan de tevredenheid van de vrijwilligers (en de organisatie van SWEK). In 2015 zijn 16 van de 21 schippers gekwalificeerd. Via een instructie, het behalen van het vaarbewijs en het met goed gevolg afleggen van een test zijn de schippers gekwalificeerd voor varen op de Prins Friso. Gidsenbestand Belangrijk voor het financiële resultaat van de SWEK en het aantal betalende bezoekers is het bestand aan vrijwillige gidsen. Ten eerste omdat we vinden dat de kwaliteit van door ons zelf opgeleide gidsen veel groter is dan ingehuurde gidsen. Ten tweede omdat een bestand aan gidsen het mogelijk maakt om boekingen van klanten te accepteren inclusief gidsen die ervoor zorgen dat groepen als tevreden bezoekers (kennis Werelderfgoed, vermaakt) naar huis gaan. Het aantal gekwalificeerde gidsen is in 2015 uitgebreid van 54 naar 61 gidsen. Gedurende heel 2015 konden alle boekingen door eigen gidsen worden uitgevoerd. Het streven is om 70 eigen gidsen beschikbaar te hebben. Er is afgesproken om de kwaliteit van het gidsen te verbeteren door een collegiale uitwisseling. De werkwijze wordt uitgewerkt. Knelpunten In de loop van het seizoen zijn er een aantal knelpunten gebleken: De motivatie en attitude van een aantal vrijwilligers in een alsmaar groter wordende groep van vrijwilligers blijft een punt van aandacht. De werving van nieuwe vrijwilligers via de gebruikelijke media wordt minder. In drukke periodes van bezoekers geeft het nogal eens rijen van wachtenden bij de kassa aan de Middelkade. 12

13 De Prins Friso is nogal windgevoelig gebleken; bij windkracht 5 of meer kan niet meer verantwoord gevaren worden. De Prins Friso blijkt gevoelig voor storingen. De piekdrukte van bezoekers. De bestaande website van de vrijwilligers wordt niet bijgehouden. De archivering van documenten van de Vrijwilligersraad. De vergadergelegenheid in het seizoen. Het consequent invullen van beschikbaarheid in het rooster door de vrijwilligers. Door passende maatregelen worden en werden bovenstaande knelpunten opgelost of zullen worden opgelost. Evaluatie De gang van zaken op het Werelderfgoed wordt door het management van SWEK en de vrijwilligers periodiek geëvalueerd. De uitkomsten hiervan worden verwerkt in de bedrijfsvoering. Voorbeelden hiervan in 2015 waren; roosterbijeenkomsten, evaluatiegesprekken, analyse vrijwilligersbeleid, opleiding bijeenkomsten e.d. De vrijwilligersraad, Hans Moerman 13

14 Resultaten in een oogopslag Bedragen x 1000 Omzet Uitgaven aan onderhoud Toevoeging aan reserve groot onderhoud Resultaat 48 (neg) Aantal betalende bezoekers (x 1000) Aantal vrijwilligers eind van het jaar

15 Balans per 31 december 2015 Activa 31 december december 2014 Materiële vaste activa 1 Materiële vaste activa Vlottende activa 2 Voorraden Vorderingen Overlopende activa Liquide middelen Totaal Passiva 31 december december Eigen vermogen Voorzieningen 12 Voorziening groot onderhoud Kortlopende schulden 13 Crediteuren Onderhanden projecten Belastingen en pensioenen Overige schulden en overlopende 16 passiva Totaal Grondslagen van de jaarrekening 15

16 Grondslagen voor de waardering van de activa en de passiva Algemeen De waardering van activa en passiva en de bepaling van het resultaat vinden plaats op basis van historische kosten, tenzij anders vermeld. Baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop ze betrekking hebben. Verplichtingen en mogelijke verliezen die hun oorsprong vinden voor het einde van het verslagjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. Voor zover niet anders is vermeld, worden activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde. Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden gewaardeerd op verkrijgingsprijs, verminderd met de cumulatieve afschrijvingen en indien van toepassing met bijzondere waardeverminderingen. De afschrijvingen worden gebaseerd op de geschatte economische levensduur en worden berekend op basis van een vast percentage van de verkrijgingsprijs, rekening houdend met een eventuele residuwaarde. Er wordt afgeschreven vanaf het moment van ingebruikneming. De verkrijgingsprijs wordt verminderd met van derden ontvangen bijdragen voor de betreffende activa. Voorraden Voorraden worden gewaardeerd tegen betaalde inkoopprijzen of lagere marktprijzen. Met eventuele incourantheid wordt rekening gehouden. Vorderingen De vorderingen worden gewaardeerd tegen de nominale waarde. Noodzakelijk geachte voorzieningen voor het risico van oninbaarheid worden in mindering gebracht. Deze voorzieningen worden bepaald op basis van individuele beoordeling van de vorderingen. Voorzieningen De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de nominale waarde van de uitgaven die naar verwachting noodzakelijk zijn om de betreffende verplichtingen af te wikkelen. Projecten De post onderhanden projecten bestaat uit het saldo van gedane uitgaven, verminderd met de reeds ontvangen bijdragen voor de betreffende projecten. Onderhanden projecten worden afzonderlijk in de balans onder vlottende activa gepresenteerd. Indien het een creditstand vertoont worden deze gepresenteerd onder de kortlopende schulden. De eigen bijdrage van de stichting aan de projecten die per ultimo van het boekjaar onderhanden zijn worden opgenomen onder de kortlopende schulden. 16

17 Grondslagen voor resultaatbepaling Algemeen Het resultaat wordt bepaald als zijnde het verschil tussen de inkomsten verminderd met alle hiermee verbonden aan het verslagjaar toe te rekenen uitgaven. Inkomsten Onder inkomsten wordt verstaan de opbrengst van de in het verslagjaar geleverde goederen en verleende diensten onder aftrek van kortingen en de over de omzet geheven belastingen. Opbrengsten voortvloeiend uit de verkoop van goederen worden verantwoord op het moment dat alle belangrijke rechten op economische voordelen alsmede alle belangrijke risico's zijn overgegaan op de koper. De kostprijs van deze goederen wordt aan dezelfde periode toegerekend. Opbrengsten van diensten worden opgenomen naar rato van de mate waarin de diensten zijn verricht, gebaseerd op de tot dat moment in het kader van de dienstverlening gemaakte kosten in verhouding tot de geschatte kosten van de totaal te verrichten dienstverlening. De kostprijs van deze diensten wordt aan dezelfde periode toegerekend. Uitgaven De uitgaven worden ten laste van de exploitatierekening gebracht in de periode waarop zij betrekking hebben. Afgeronde projecten Het saldo van de inkomsten en uitgaven van afgeronde projecten worden in de exploitatierekening verantwoord in het jaar waarin de projecten zijn afgerond. Deze post wordt in de exploitatierekening afzonderlijk verantwoord. 17

18 Kasstroomoverzicht Kasstroom uit operationele activiteiten: Saldo exploitatierekening Aanpassing voor: afschrijvingen mutatie voorziening groot onderhoud Af: mutatie voorraden mutatie crediteuren mutatie overige schulden mutatie overlopende activa Bij: mutatie vorderingen Mutatie crediteuren Mutatie belastingen en pensioenen mutatie onderhanden projecten mutatie overige schulden Kasstroom uit investeringsactiviteiten: Investeringen Mutatie liquide middelen Saldo liquide middelen per 1 januari Mutatie liquide middelen Saldo liquide middelen per 31 december

19 Toelichting op de balans Activa. 1. Materiële vaste activa In hoofdlijnen kan de boekwaarde van de geactiveerde zaken als volgt worden weergegeven: Afschrijvings- percentage Inventarissen 20-33% Verbouwingen en steigers 10-20% Vervoermiddelen 10-20% Het verloop van deze posten is als volgt: Boekwaarde per 1 januari Investeringen Vervallen koopsom (Inzake 2e aanlegsteiger) Afschrijvingen: Boekwaarde per 31 december Vlottende activa 2. Voorraden Voorraden Dit betreft de voorraden souvenirs, boeken, folders en horecavoorraden. 19

20 3. Vorderingen Per ultimo boekjaar zijn de volgende bedragen te ontvangen: Provincie Zuid-Holland, te ontvangen bedragen Brim, te ontvangen bedragen Lening u/g Omzetbelasting Debiteurenvorderingen Af: voorziening dubieuze debiteuren Overlopende activa Vooruitbetaalde verzekeringen Vooruitbetaalde kosten inzake aanvraag BRIM regeling ( ) Vooruitbetaalde overige kosten Liquide middelen Nederlandse Waterschapsbank Rabobank Kas Stichting Wereldergoed Kinderdijk heeft een kredietlimiet bij de Nederlandse Waterbank, groot De gemeente Molenwaard heeft zich borg gesteld voor deze kredietfaciliteit. De liquide middelen zijn nodig voor de projecten die door de stichting in de komende jaren zullen worden uitgevoerd, alsmede voor het uit te voeren groot onderhoud van de molens. De reservering voor de eigen bijdragen in de nog uit te voeren projecten zijn opgenomen onder punt 15, Overige schulden en overlopende passiva. De reservering voor het groot onderhoud is opgenomen onder punt 12, Voorzieningen. 20

21 Passiva Eigen vermogen. Verloop: Saldo per begin van het boekjaar Exploitatieresultaat boekjaar Saldo per ultimo van het boekjaar Vooruitlopend op het besluit van het bestuur is het exploitatiesaldo over het boekjaar toegevoegd aan het eigen vermogen van de stichting. Voorzieningen Voorziening groot onderhoud Ten behoeve van het groot onderhoud van de molens in de toekomst wordt een voorziening groot onderhoud gevormd. Stand per 1 januari Dotatie Stand per 31 december Kortlopende schulden 13. Crediteuren. Gemeente Molenwaard, vermakelijkheidsretributie Overige crediteuren inzake openstaande facturen Onderhanden projecten Het saldo van de gedane uitgaven minus de ontvangen bijdragen voor de projecten luiden als volgt: Totaal ontvangsten inzake lopende projecten Totaal uitgaven inzake lopende projecten

22 15. Belastingen en pensioenen Premies pensioen ABP Loonheffing Overige schulden en overlopende passiva Reservering vakantiegeld Vooruit ontvangen bijdragen Reservering eigen bijdrage in projecten Nog te betalen bedragen

23 Exploitatierekening 2015 Realisatie 2015 Begroting 2015 Realisatie Inkomsten Organisatie Educatie Onderhoud Totaal inkomsten Uitgaven Organisatie Educatie Onderhoud Totaal uitgaven Projecten Exploitatieresultaat

24 Toelichting op de eploitatierekening 20. Inkomsten Realisatie Begroting Realisatie De inkomsten organisatie bestaan uit: Inkomsten entreegelden (50%) Inkomsten steigers Inkomsten rondvaartboot Deze inkomsten kunnen als volgt worden gespecificeerd: 21. Inkomsten entreegelden Opbrengst aan entreegelden bezoekmolen Af: dotatie voorziening dubieuze debiteuren Af: inkoopkosten arrangementen pm De inkomsten entreegelden worden voor 50% toegerekend aan inkomsten organisatie en voor 50% aan inkomsten educatie, derhalve: De inkomsten educatie bestaan uit: Inkomsten entreegelden (50%) Inkomsten gidsen Inkomsten verkopen Inkomsten parkeren Overige inkomsten Deze inkomsten kunnen als volgt worden gespecificeerd: 22. Inkomsten verkopen De inkomsten verkopen kunnen worden gesplitst in de inkomsten uit horecaverkopen en de inkomsten uit de verkopen van souvenirs, folders, boeken, CD's, DVD's etc Inkomsten verkopen souvenirs en horeca Inkomsten verkopen horeca

25 Realisatie Begroting Realisatie Overige inkomsten Ontvangen giften Pachtgelden Sponsoring Maalpremies Overige (filmploegen etc) De inkomsten onderhoud bestaan uit: Ontvangen bijdragen t.b.v. onderhoud Huurinkomsten molens Ontvangen bijdragen t.b.v. onderhoud. BRIM Provincie Zuid-Holland Gemeente Alblasserdam, bijdrage onderhoud Blokker

26 Realisatie Begroting Realisatie Uitgaven De uitgaven organisatie bestaan uit: Personeel Huisvestingskosten kantoor Promotie en website Algemene kosten Personeel Salaris medewerkers Ontvangen ziekengeldvergoedingen Vergoeding directeur(en) Onkosten- en reiskostenvergoedingen Overige personeelskosten Personeelskosten t.b.v. algemene organisatie In 2015 waren op full-time basis 4 medewerkers werkzaam t.b.v. de algemene organisatie (2014: 3). 32. Huisvesting. Huisvestingskosten van de machinistenwoning Overwaard 2 te Kinderdijk, waar het kantoor van de stichting is gevestigd. 33. Algemene kosten Accountantskosten Advieskosten Automatiseringskosten Telefoonkosten Kantoorbenodigdheden Kantinekosten Bankrente en -kosten Bestuur Contributies Overige

27 Realisatie Begroting Realisatie De uitgaven educatie bestaan uit: Personeel Vermakelijkheidsretributie Onderhoud/huisvesting Afschrijvingen Goodwill Inkopen voor de verkopen souvenirs en horeca Overige kosten Personeel. Salaris medewerkers Ontvangen ziekengeldvergoedingen Ontvangen bijdragen in loonkosten Ingeleend personeel Vrijwilligers Werkkleding Overige personeelskosten Personeelskosten t.b.v. toeristische ontwikkeling In 2015 waren op full-time basis 13 medewerkers werkzaam t.b.v. de educatie (2014: 6). 35. Vermakelijkheidsretributie Dit betreft de vermakelijkheidsretributie die door de Gemeente Molenwaard wordt geheven. 36. Onderhoud/huisvesting Niet subsidiabel onderhoud educatiemolens en 19 erven Onderhoud panden/opstallen Onderhoud materieel Elektriciteit, gas en water Belastingen Verzekeringen

28 37. Afschrijvingen Realisatie Begroting Realisatie Inventarissen Verbouwingen en steigers Vervoermiddelen Overige kosten Telefoon Reservering film Schoonmaak Overige De uitgaven onderhoud bestaan uit: Personeel Onderhoud Reservering groot onderhoud Overige kosten Personeel Salaris medewerkers Onkosten- en reiskostenvergoedingen Ziekteverzuimverzekering Overige personeelskosten In 2015 waren op full-time basis 2 medewerkers werkzaam t.b.v. het onderhoud van de molens (2014: 2). 40. Onderhoud. Buiten de kosten van eigen personeel zijn de volgende kosten gemaakt: Niet subsidiabel onderhoud educatiemolens en erven Subsidiabel onderhoud 19 molens Onderhoud panden en opstallen Onderhoud infrastructuur, percelen, groen Onderhoud materieel

29 41. Overige Realisatie Begroting Realisatie Belastingen Verzekeringen Telefoon Draai- en maalpremies Technische commissie Overige Projecten Het saldo van de resultaten (inkomsten minus uitgaven) van de projecten welke in 2015 zijn afgerond is als volgt: Uitgaven Ontvangsten Saldo Wisboomgemaal restauratieplan Ontwerpplan bezoekerscentrum Toegankelijkheid infrastructuur Contramolen 2e fase Wijzigen best plan & molenerven Hoge molen Opknappen kantoor Winkel Molenhoek Blokweer Diverse kleine investeringen Naast bovengenoemde projecten en investeringen zijn de volgende eigen bijdrage van de Stichting t.l.v. het exploitatieresultaat 2015 gebracht: In en uitstapzone bussen Vervangen brug Museummolen Nederwaard en Steigers Lage Boezem Nederwaard Reservering Maatregelen uitvoering veiligheidsplan Reservering educatie (Experiënce) Reservering Transitie entreezone Totaal

30 Aan: Stichting Werelderfgoed Kinderdijk Overwaard AT KINDERDIJK Postbus AC Alblasserdam Cortgene EB Alblasserdam t. (078) f. (078) info@breemen.nl KvK CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit rapport op bladzijde 15 tot en met bladzijde 29 opgenomen jaarrekening 2015 van Stichting Werelderfgoed Kinderdijk te Kinderdijk gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2015 en de exploitatierekening over 2015 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor de financiële verslaggeving en andere toelichtingen. Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van de stichting is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, in overeenstemming met de richtlijnen voor de jaarverslaggeving. Het bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risicoinschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de stichting. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor de financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door het bestuur van de stichting gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. 30

31 Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. Oordeel betreffende de jaarrekening Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Stichting Werelderfgoed Kinderdijk per 31 december 2015 en van het resultaat over 2015 in overeenstemming met de richtlijnen voor de jaarverslaggeving. Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Tevens vermelden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening. Alblasserdam, 31 maart 2016 Van Breemen & Verschoor Accountants en Adviseurs w.g. W.J.C. Verschoor Accountant-Administratieconsulent 31