PROJECT : Gezond initiatief: gezond water (filterzuiver drinkwater voor Benin)

Transcriptie

1 PROJECT : Gezond initiatief: gezond water (filterzuiver drinkwater voor Benin) 1 Eindrapport december 2006 maart 2009 Eindrapport maart

2 2 INHOUD Inleiding.. 3 Het land Benin en waar het project actief is. 3 De watercomités.. 4 ONG AFAP. 4 Gemeente Dangbo 4 Gemeente Sakete.. 4 Stichting Le Pont.. 5 Situatie in de streek voor de komst van het project... 5 Oplossingen voor bovengenoemd probleem.. 6 Activiteiten per dorp gepland 7 Uitvoering project. 8 Conclusies en aanbevelingen.. 18 Bijlage 1 Projectbegroting (zoals in projectvoorstel). 19 Bijlage 2 Dorpsparticipatie in geld en totaal realisaties.. 20 Bijlage 3 Bijgestelde begroting zoals in vorig rapport.. 21 Bijlage 4 Totale projectuitgave. 22 Bijlage 5 Totale projectuitgave gedetailleerd 23 Bijlage 6 Facturen 24 Bijlage 7 Resultaten watertesten laboratorium 55 Bijlage 8 Kaart Benin.. 69 Bijlage 9 Kaart provincies Benin. 70 Bijlage 10 Kaart gemeente Dangbo en ligging van de dorpen Eindrapport maart

3 3 Inleiding Voor u ligt het eindrapport van het project: Gezond initiatief: gezond water (filterzuiver drinkwater voor Benin). In 7 dorpen in dit land is de drinkwaterkwaliteit verbeterd. In dit rapport staan de realisaties van het project wat heeft geduurd tot en met december Het project is, in een door ons ontvangen brief, gedateerd 30 november 2006, goedgekeurd door Gedeputeerde Staten van Noord-Holland; naar aanleiding van een projectaanvraag door onze organisatie ingediend en bij u ontvangen op 2 oktober We verwijzen dan ook wat betreft de strategie en andere achtergronden van dit project naar dit genoemde projectvoorstel (als bijlage op CD toegevoegd). Als intermediaire organisatie werken wij in Benin samen met NGO AFAP die ons ook indertijd op dit drinkwaterprobleem wees. Zij kwamen in eerste instantie met een aanvraag voor 32 dorpen in de gemeentes Dangbo en Sakete. Onze organisatie heeft voor het indienen van dit project bij de provincie Noord-Holland samen met NGO AFAP de twee gemeentes en diverse dorpen daarin bezocht. Hierbij zijn zeven dorpen in de gemeente Dangbo gekozen. NGO AFAP is de uitvoerende partij in Benin, bijgestaan door de Beninse afdeling van Stichting Le Pont. De beide gemeentes in Benin zijn in wezen de officieel verantwoordelijke partij geworden. Op hun beurt hebben de twee gemeentes de provincies Oueme en Plateau op de hoogte gebracht. (zie bijlage 8 provinciale indeling Benin). In de dorpen wordt nauw samengewerkt met de watercomités. Benin en waar het project actief was Benin ligt in West-Afrika. Zie bijlage 7: Enige gegevens over Benin: Officiële landstaal: Frans Hoofdstad: Porto-Novo (Cotonou is de residentie) Regeringsvorm: Republiek Religie: Lokale godsdiensten 50%, christelijke 30% en moslim 20% Oppervlakte: km 2 Inwoners: 7 miljoen Dichtheid: 62 km 2 Munteenheid: FRANC CFA (1 Euro = 665 Franc CFA) Tijdzone: UTC+1 Nationale feestdag: 1 augustus (onafhankelijkheid) In het kader van het democratiserings- en decentralisatieproces zijn alle gemeentes in Benin officieel verantwoordelijke partij geworden. Het idee is dat de bevolking door middel van directe verkiezingen (voor het eerst in 2002) invloed zal hebben, controle heeft en zonodig druk kan uitoefen op de gemeentelijke autoriteiten. De zeven dorpen, Hondji, Docomey, Tové, Agoundji, Mondotokpa, Akpamé en Mitro, betrokken bij dit project, zijn gelegen in de gemeente Dangbo in het zuiden van de provincie Ouemé, zuidoost Benin. Elk dorp telt ongeveer 1000 inwoners. Eindrapport maart

4 4 De gemeente Dangbo ligt aan de delta van de rivier Ouemé. Meer dan de halve oppervlakte van de zeven dorpen wordt jaarlijks van begin april tot eind juli overstroomd door de Ouemé en haar zijrivieren. Nadat het water zich heeft teruggetrokken, halen de inwoners drinkwater uit de achterblijvende poelen en uit de rivieren. De provincie Ouemé ligt in het zuid-oosten van Benin in de grensstreek met Nigeria. De watercomités Op dorpsniveau werken we, samen met onze partner NGO AFAP, samen met de watercomités. Dit zijn reeds bestaande comités in de dorpen,die door de gebruikers zijn gevormd. In elk dorp is wel een comité actief, dat zich bezig houdt met de infrastructuur in het algemeen of specifiek de waterproblematiek. In beide gevallen wordt met deze bestaande structuren verder gewerkt. Meestal hebben ze een bankrekening lopen in de meest nabijgelegen plaats. Er is dus een kas in het dorp, beheerd door het comité, en grotere bedragen staan meestal op de bank. Er zijn in alle gevallen voorzitters, secretarissen, penningmeesters etc. benoemd. Veel vrouwen zitten altijd in deze comités, aangezien het halen van water traditioneel hun taak is. De combinatie van zorg voor de kinderen en zorg voor gezondheid is in de handen van de vrouwen. ONG AFAP Onze partner voor dit project is ONG AFAP. Een ONG is een zogenaamde Niet Gouvernementele Organisatie. De afkorting AFAP staat voor Association Foi A la Providence, dus: vertrouwen op de voorzienigheid. Het belangrijkste doel van de organisatie is het verbeteren van de positie van de vrouw in de ruimste zin van het woord. In de praktijk worden heel concrete projecten uitgevoerd op het gebied van gezondheid (moeder- en kindzorg), voorlichting algemeen, spaar- en kredietsystemen, kinderopvang, water- en hygiëneprojecten etc. De organisatie bestaat al 20 jaar en is ook officiële partner van de Nederlandse organisatie ICCO. Gemeente Dangbo Dangbo ligt in het zuid-oosten van Benin (provincie Ouemé) met een inwonertal van mensen: voornamelijk kleine landbouwers en vissers. De oppervlakte bedraagt zo n 550 km 2. Gemeente Sakété De gemeente Sakété is gelegen in het zuidoosten van Benin in de provincie Plateau. De oppervlakte bedraagt zo n 700 km 2. Het totaal aantal inwoners van de gemeente: circa inwoners. Voornaamste activiteiten: kleinschalige landbouw, visserij etc. Eindrapport maart

5 5 Stichting Le Pont Le Pont (de brug) is een stichting die zich richt op samenwerking tussen Nederland en Benin. Het principiële doel is het verbeteren van de levensomstandigheden van de Afrikaanse bevolking, om te beginnen in Benin. Dit gebeurt door het uitvoeren van projecten, samen met lokale partners, op het gebied van o.a. onderwijs, gezondheidszorg, huisvesting, arbeid, watervoorziening etc. met alles wat daarbij komt. De projecten moeten direct of indirect worden aangevraagd door de toekomstige gebruikers (schoolbestuur, dorpscomité etc.) en deze zullen ook daadwerkelijk moeten meehelpen bij de uitvoering. Ook houdt Stichting Le Pont zich bezig met voorlichting in Nederland over Benin. Zie voor meer informatie de bijgevoegde brochure of de site Situatie in de streek vóór de komst van het project Zoals gezegd hebben de zeven genoemde dorpen geen goede drinkwatervoorziening. Er wordt nu gedronken uit riviertjes, meren en poelen. De dorpen liggen in het deltagebied van de rivier de Ouemé. Deze rivier en haar vele zijarmen treden elk jaar twee keer buiten de oevers en geven zodoende genoeg water voor de mensen. In de meeste dorpen wordt dit water zo als drinkwater gebruikt. Veel dorpen zijn door deze overstromingen tijdelijk ook slecht bereikbaar. Dit laatste is een van de redenen dat er geen vaste waterleiding op korte termijn kan worden verwacht. De hygiënische omstandigheden in de dorpen zijn ook zeer matig en verslechteren de kwaliteit van het grondwater. Er worden soms lokaal putten geslagen, helaas zonder inachtneming van alle hygiënische basisregels. Soms zijn ze gesitueerd naast toiletten of wat daar voor bedoeld. Er zijn wel eens goede waterputten op 5 à 10 kilometer afstand. Dit betekent voor de vrouwen en meisjes bij het halen van water een groot tijdverlies, zodat ze dan toch weer kiezen voor water uit vuilere bronnen dichtbij. Het water uit de putten en zeker uit de dichtbij gelegen poeltjes en meertjes bevat vele bacteriën en virussen die ziektes veroorzaken. water direct uit de rivier. Eindrapport maart

6 Dat oppervlaktewater bevat veelal ziektekiemen van buiktyfus, dysenterie, hepatitis, worminfecties enz. De overlast is groot en ook een belangrijke oorzaak van sterfte vooral onder jonge kinderen. Welbevinden en productiviteit staan eveneens onder druk. Het leveren van drinkwater met goede kwaliteit blijft echter het ultieme doel, en Le Pont onderzoekt de diverse mogelijkheden. Zoals gezegd is aanlevering vanuit het waterleidingnet nauwelijks mogelijk en zeker niet op rendabele basis. 6 Oplossingen voor bovengenoemd probleem Hier volgt een klein resumé van de in het aangenomen projectvoorstel genoemde oplossingen. Het project Gezond initiatief, gezond water is gebaseerd op de ervaring opgedaan met het project Schoon water voor Benin. Dit laatste project is uitgevoerd in het zuid-westen van Benin in de grensstreek met Togo, samen met de stichting Aqua for All (verenigde waterleidingbedrijven, KIWA) en de Technische Universiteit Delft. Om in Benin beter drinkwater te krijgen, kan men het bijvoorbeeld gaan koken. Dit gebeurt nu ook al, maar veroorzaakt ontbossing door de benodigde brandstof. Betere oplossing is het slaan van putten. Deze kunnen in het zuiden van Benin problemen geven door infiltratie ondergronds van zeewater. Diepere putten zijn ook niet altijd goed, ze kunnen verontreinigd worden door (fecaal) besmet grondwater. Pas bij grondwater op een diepte van 25 meter is er veilig drink-water, het staat vaak hoger (soms op 10 meter diepte). Putten hebben ook voordelen ze zijn makkelijk te onderhouden en vergen weinig investeringen. De grondwaterkwaliteit kan verbeteren door w.c. s op voldoende afstand van de put te construeren. Dit is waarom Le Pont niet afziet van het slaan van putten en waar mogelijk: deze te beschermen met omheiningen en met w.c. s op gepaste afstand. Daar de grondwaterstand in het gebied hoog is, willen wij gebruik maken van filtratie van water door langzame zandfilters. Dit valt te vergelijken met de Nederlandse watervoorziening via de duinzandpakketten. Bij zo n project met zandfilters is het erg belangrijk dat de consumenten er goed gebruik van maken. De ontwerpers moeten met tal van factoren rekening houden en komen in de praktijk toch nog vaak voor verrassingen te staan. een reeds functionerend filter in het project schoon water voor Benin. De ervaringen met Schoon water voor Benin met zandfilters hebben voldoende opgeleverd om hiermee door te gaan. Een vraag daarbij is of zandfilters moeten tappen uit putten of dat ook rivierwater direct benut kan worden. Er is in het project Gezond initiatief, gezond water voor gekozen om te experimenteren met direct water uit de rivier in de filters te pompen. Eindrapport maart

7 7 Activiteiten per dorp gepland Buiten de bouw van een zandfilter voor de watervoorziening is in elk dorp de bouw van vijf familielatrines voorzien om de hygiëne in het dorp en vooral bij de filters te verbeteren. De participatie bij de latrines bedraagt 10% van de investeringskosten. Dit op individuele basis. Voor de filters is er op dorpsniveau een participatie van 11,25% gevraagd. Buiten deze geldelijke participaties wordt er nog meegewerkt aan de bouw. De watercomités zijn verantwoordelijk voor de uitvoering, het onderhoud etc. Om een goed onderhoud van de filters te garanderen, dient het water verkocht te worden. De prijs wordt vastgesteld door de watercomités in overleg met de bevolking. Deze komt in de praktijk uit op ongeveer 10 FrancsCFA (1,5 Eurocent) per bak water van zo n 15 liter. Dus één Euro per kubieke meter. Het is belangrijk dat er verantwoordelijken worden aangesteld voor het waterpunt. Maar door de lage waterprijs zijn de inkomsten laag en bestaat het gevaar dat deze verantwoordelijken zich met andere activiteiten moeten bezighouden. Om te zorgen dat de verantwoordelijken ter plekke blijven starten we met zogenaamde waterwinkeltjes. Hierdoor krijgen de verantwoordelijken een tweede bron van inkomsten en kan de waterprijs laag blijven. In deze winkeltjes zullen dus naast het water produkten worden verkocht als lucifers, batterijen, zout, suiker, potten en pannen, koekjes etc. In de meeste dorpen zijn nog geen winkeltjes voor deze alledaagse benodigdheden. Logo waterwinkeltje (en het hele drinkwatersysteem). Het dorp zal de ruwbouw van het gebouwtje neerzetten en het project betaalt de afwerking (ramen en deur en cement voor vloer) en een kleine startinventaris. De mensen die water komen halen, zijn niet verplicht iets van de andere goederen aan te schaffen. Het water wordt verkocht tegen een vastgestelde, niet-commerciële prijs en de andere goederen tegen hun marktwaarde. Een ander aspect is de waterkwaliteit. Door de permanente aanwezigheid van een verantwoordelijke kan de waterbehandeling in de gaten worden ge houden. Uitsluitend de verantwoordelijke bedient de pomp en de kraan, want deze blijken kwetsbare te zijn. In het kort bestaan de geplande activiteiten in elk dorp dus uit: - voorlichting en discussie met de bevolking en de watercomités - sensibilisatie eigen bijdrage voor de filters en familie-w.c. s - bouw filters na korte aanbestedingprocedure - bouw familie-wc. s - bouw en inrichting waterwinkeltjes Eindrapport maart

8 8 Uitvoering Na het goedkeuren door de Provincie Noord-Holland heeft onze partnerorganisatie NGO AFAP, in december 2006 alle autoriteiten die met dit project te maken hebben op de hoogte gebracht, de burgemeesters van de gemeentes Dangbo en Sakété, het ministerie van hydraulique (waterhuishouding), de provinciale autoriteiten en de arrondissementschefs (te vergelijken met een deelraadvoorzitter). Hierna zijn er verschillende bezoeken gepleegd aan de zeven dorpen met en zonder de autoriteiten. Er is tijdens deze bezoeken gepraat met de dorpschef, de aanvragende comités ter plekke, de bevolking etc. De condities van het project zijn nogmaals uitgelegd. Er is gesproken over de participatie, het systeem van de waterwinkeltjes, het belang van familielatrines, en alles wat verder ter tafel kwam. Ook is er tijdens deze bezoeken algemene voorlichting gegeven over hygiëne in het dorp en vooral in verband met drinkwater. Bezoek aan burgemeesters. Bezoeken aan de dorpen. Bezoeken aan de dorpen. Hygiënevoorlichting. Na ongeveer twee maanden is een tweede bezoek aan alle zeven dorpen gebracht na te gaan welke het best gemotiveerd waren. Er werd o.a. gekeken naar de hoeveelheid geld dat was verzameld voor de participatie, de graad van organisatie van de watercomités etc. In samenwerking met alle autoriteiten is besloten om in vier dorpen van start te gaan. Er werd gekozen voor de dorpen: - Tové - Agoundji - Hondji - Mitro Een snelle aanbestedingsprocedure heeft een aannemer aangewezen voor de infrastructuur van de vier dorpen, evenals de benodigde pompen e.d. Eindrapport maart

9 9 Verloop project Keuze dorpen. In het eerste rapport is al vermeld dat het project in eerste instantie in vier dorpen van start was gegaan. (Tové, Agoundji, Hondji en Mitro) De voortgang in de dorpen is te volgen in het hoofdstuk Activiteiten per dorp gerealiseerd. In september 2007 zijn de andere drie dorpen twee maal bezocht om hun motivatiegraad te bekijken (Docomey, Mondotokpa en Akpamé). Deze was dusdanig verbeterd dat er is besloten om het project in deze dorpen te laten doorgaan. Er was in deze dorpen zand en grind bij elkaar gebracht en ook de participatie in geld was gelukkig gestegen. In bijlage 2 is een overzicht van de totale geldelijke bijdrage per dorp te zien. We kunnen gerust zeggen dat hierdoor het project in twee fasen is uitgevoerd. Versterking watercomités. In de zeven dorpen waren al comités aanwezig die zich bezighielden met in sommige dorpen het waterprobleem of in andere gevallen met de infrastructuur in algemeen. De mobiliteitsgraad van deze verschillende dorpen was verschillend. Dit is reeds genoemd in het vorige rapport. Tijdens het project zijn de watercomités in alle zeven dorpen versterkt door middel van vergaderingen, deels uitgevoerd door onze partner AFAP, deels samen en deels door de lokale afdeling van Stichting Le Pont. Er is begonnen met voorlichting over water en hygiëne in het algemeen met het hele dorp en daarna werden er verkiezingen gehouden in alle dorpen om opnieuw de leden van het comité te benoemen en er zeker van te zijn dat deze comités en dus het project gedragen werd door het hele dorp. Ze bestaan alle uit een voorzitter (in alle gevallen een man), een penningmeesteres (in alle gevallen een vrouw), een secretaris en vier leden. Het is opvallend dat in alle dorpen de keuze van een penningmeesteres op een vrouw viel. De daaropvolgende bijeenkomsten werden alleen met de watercomités gehouden. Er werd op toegezien dat de comités alle een rekening openden bij de meest nabijgelegen plattelandsbank. Zo kunnen de opbrengsten van de waterverkoop veilig worden weggezet. Deze rekeningen hebben alle een dubbele handtekening zodat niet een persoon geld van de rekening kan halen. Tijdens de bijeenkomsten werd er ook een simpele managmentcursus gegeven. Er werd hier geleerd om met een administratie (in de vorm van bonnen bij de verkoop) op te zetten bij de verkoop van water, een simpele boekhouding bijhouden etc. Vergaderingen met het hele dorp. Eindrapport maart

10 10 Vergaderingen met de watercomités. Afbouw filterbakken In het vorige verslag werd gemeld dat de bouw van vier van de zeven bakken voor de filters was gestart. De bouw van de eerste vier filterbakken was in augustus 2007 gereed. In oktober 2007 is de bouw van de filters in de laatste drie dorpen opgestart. Totaal waren alle zeven filterbakken in maart 2008 gereed. Inrichten en vullen zandfilters. Plan waterfilter Na het gereedkomen van de bakken diende als eerste de zogenaamde transportbuizen (die het gefilterde water naar het schoon water reservoir brengen) worden geplaatst. Deze moesten met de hand worden geperforeerd. Na het installeren werden ze nog omwikkeld met gaas om te voorkomen dat er zand meeslipt naar het zoetwaterreservoir. Eindrapport maart

11 11 Het perforeren van de Transportbuizen. De buizen geplaatst in het filter. Hierna kon worden begonnen met het vullen van de filters. Eerst moet er een laag van zo n 20 centimeter schoon grind worden gestort waarna het zand kan worden aangebracht. Het grind voorkomt dat het zand door de geperforeerde buizen wegloopt in het schoonwatergedeelte van het filter. Het werk vereiste veel participatie van de bevolking uit de dorpen. Het grind en zand in het filter moet namelijk eerst grondig worden gewassen om het te ontdoen van plantenresten en kleideeltjes. Deze kunnen namelijk het filter gaan verstoppen. Dit wassen is geheel traditioneel gedaan door de bevolking met kleine bakken. Eindrapport maart

12 12 Het wassen van het grind en het aanbrengen in het filter. Wassen van het zand en aanbrengen in het filter. Eindrapport maart

13 13 Al met al een heel werk, dat in de verschillende dorpen prima is verlopen dankzij de voortreffelijke medewerking van de bevolking. Na het vullen werden de pompen geïnstalleerd. Deze worden gevoed door een stroomaggregaat. Tegen de filterbakken werden een schakelpaneel geplaatst. Schakelpaneel. Tegelijkertijd werd de afwerking om het filter ter hand genomen. Er werden om de aftappunten schone plaatsen gecreëerd voorzien van een afwatering voor het gemorste water. Het afwerken van bak om Aftappunt. Aanbrengen aftapkraan. Hierna konden de filters worden opgestart. De kwaliteit van het water werd gemeten door elke week watermonsters te nemen en te controleren. Na twee maanden werden de watermonsters van dat moment gekeurd in het waterlaboratorium van de keuringsdienst van waren in Porto Novo. Er werden ter vergelijking watermonster genomen van het water voor het filter en na het filter. De waterkwaliteit na het filteren is in alle dorpen goed en voldoet aan de normen van de OMS (wereldgezondheidsorganisatie). De testresultaten zijn bijgevoegd in bijlage 6. Eindrapport maart

14 Problemen met waterinlaat. In eerste instantie leek het dat de waterfilters zonder problemen functioneerden na het opstarten. Na enkele weken werd er bij drie dorpen (Agoundji, Tové en Hondji) echter geconstateerd dat er zand en modder in de pompen kwam. De oplossing hiervoor was dat de pompen vrij van de bodem moesten worden gehangen. Om dit te bewerkstellen werden er putbuizen in de rivier bij de oever geplaatst en werd deze constructie verder opgemetseld. Hierin kon de pomp vrij hangen van de bodem en zodoende zonder problemen blijven werken. 14 Putbuizen (al of niet opgemetseld) geplaatst aan de rivieroever om pomp in aan te brengen. In twee dorpen moest bovendien nog een speciale constructie met een beschermingsmuur van beton geplaatst worden om erosie te voorkomen. Plaatsen bekisting voor beschermingsmuur. Beschermingsmuur gereed. Waterwinkeltjes en overkapping filter. De bouw van de ruwbouw van het onderkomen van de waterwinkeltjes was de taak van de bevolking. In het ene dorp ging de bouw zonder problemen terwijl in het andere dorp dit wat langer duurde. Het project zorgde voor de ramen en deuren en cement voor de vloer. Eindrapport maart

15 Bij de filters die waren gebouwd in een ander project (gezond water voor Benin) van Stichting Le Pont was onder invloed van de zon algvorming in het water geconstateerd. Om ditzelfde te voorkomen in dit project werd besloten de waterwinkeltjes dicht tegen het filter te plaatsen en een lang dak te plaatsen zowel over het winkeltje als het filter om zodoende het water te beschermen tegen het zonlicht. De basisinrichting van de waterwinkeltjes werd in overleg met de bevolking van de zeven dorpen vastgesteld en aangeschaft door onze partner NGO AFAP. Het bestond o.a. uit: rijst, spaghetti, macaroni, lucifers, suiker, kleine blikjes tomatenpuree, pitten voor olielampen, toiletzeep, waspoeder, antimuggen spiraaltjes etc. In alle dorpen werd besloten om dat de opbrengst van het water en deze producten in een gezamenlijke kas terecht moest komen en dat de beheerder van de winkeltjes uit deze kas zal worden betaald. 15 Gemeenschappelijk dak voor filter en winkel (bouw winkel nog niet gestart). Start bouw waterwinkel. Waterwinkel gereed. Interieur waterwinkel. Eindrapport maart

16 16 Op elke waterwinkel werd dit bord aangebracht. Latrines. Om de hygiëne in de, door het project bereikte, dorpen te bevorderen zijn er familie-w.c. s, zogenaamde latrines gebouwd. Er waren er vijf per dorp gepland, totaal dus 35. Door de extra uitgave voor de onvoorziene voorzieningen bij de waterinlaten moesten we dit in aantal in de laatste drie dorpen terug brengen naar drie. Deze latrines hebben een voorbeeldfunctie en het is de bedoeling dat de dorpelingen deze na afloop van het project zelf gaan bouwen. Een deel kan worden gefinancierd uit de kas van de waterwinkeltjes in de vorm van een lening aan een familie die zelf een latrine wenst te bouwen. Fundering latrine. Eindrapport maart

17 17 Afdekplaat (gestort op de grond voor het plaatsen). Latrine gereed. Opening van de installaties Alle filterinstallaties zijn, nadat deze enige tijd hadden gefunctioneerd, het water was getest en dus als goed konden worden beschouwd, door middel van een officiële ceremonie aan de bevolking overgedragen. In de verschillende dorpen ging dit met de nodige feestelijkheden gepaard. Overdracht ceremonies. Impact van de investeringen per hoofd Het is moeilijk om een berekening van elke activiteit per hoofd van de bevolking te maken. In zeven dorpen zijn filters, waterwinkels en familielatrines aangelegd voor ongeveer 7000 mensen. De directe investering was Euro voor de 7 filters, wat ongeveer neerkomt op 5,76 euro per persoon. Voor de latrines is dit Euro, wat omgerekend uitkomt op 1,80 Euro per persoon. Dit zijn echter de enkele investeringen zonder de supervisiekosten. De totale projectkosten waren Euro waarvan Euro door de Provincie Noord Holland. Dit is dus per hoofd wat bereikt is in dit project respectievelijk 9,26 Euro en 8,19 Euro. Eindrapport maart

18 18 Conclusies en aanbevelingen organisatie Er is onderzoek nodig naar de mogelijkheid de verschillende watercomités al dan niet te verenigen, waarbij daar waar nodig met gezamenlijke kracht kan worden opgetreden en ondernomen (zoals testen van waterkwaliteit, oplossen van technische problemen e.d.). Anderzijds is het belangrijk dat elk comité autonoom blijft, dicht bij de bevolking, en onafhankelijke verantwoordelijkheid bezit. Ze zijn elk apart verantwoordelijk voor de problemen inzake water en hygiëne dus onder meer voor de filters en het functioneren ervan, en de continuïteit van het verkoopsysteem en voor het gebruik/onderhoud/financiën. Stichting Le Pont en NGO AFAP zullen de dorpen nog geregeld bezoeken en de comités verder begeleiden. vervolg In alle zeven dorpen zijn de waterfilters en de bijbehorende waterwinkeltjes gerealiseerd. Van de totaal voorziene aantal w.c. s (latrines) van 35 zijn er 25 gerealiseerd. Voor de problemen genoemd met de waterinlaten bij de filters was geen budget voorzien. Dit is dus de reden dat het totaal aantal voorziene w.c. s niet kon worden gerealiseerd. Waarschijnlijk zijn de filters en latrines geschikt voor veel meer dorpen in de omgeving. In dat licht zou het zinvol zijn de technieken en organisatie op wat grotere schaal te beschouwen. Dit zou moeten gebeuren als parallelle taak, naast verdere voortgang van de aanleg van de filters en latrines. Daarmee wordt immers in een onmiddellijke behoefte voorzien. Als onderdeel van een grootschaliger studie past ook de monitoring van het gebruik van de reeds geïnstalleerde voorzieningen. Het is jammer dat de Provincie Noord Holland de ontwikkelingssamenwerking uit zijn beleid heeft geschrapt. Stichting Le Pont is naarstig op zoek naar andere partners om dit nuttige project ook in nadere dorpen kan laten plaatsvinden. Drinkwater blijft in Benin een probleem en is de basis van alle verdere ontwikkeling. Eindrapport maart

19 Bijlage 1 Projectbegroting (zoals in projectvoorstel) Project begroting (in Euro's) N Omschrijving Verdeling LB Qté Eenheids Bedrag Lokale Externe Prijs bijdrage Financiering 1 VERGADERINGEN EN VOORLICHTING 1.1 Voorlichting watercomités Hygiëne voorlichting in de dorpen Andere voorlichtingsactiviteiten TOTAAL INVESTERINGEN 2.1 Bouw van huisjes waterverkooppunten Startinventaris waterverkooppunten TOTAAL BOUW FAMILIELATRINES 3.1 Bouw familielatrines (5 per dorp) TOTAAL BOUW FILTERS 4.1 Bouw langzame zandfilters Aanschaf pomp TOTAAL TOTAAL Eindrapport maart

20 Bijlage 2 dorpsparticipatie in geld en totaal realisaties Dorpsparticipatie in geld t/m september 2007 Naam Zandfilter Familielatrines dorp Gevraagde Ontvangen participatie Aantal Gevraagde Ontvangen participatie Aantal participatie Francs CFA Euro gerealiseerd participatie Francs CFA Euro gerealiseerd Tové 450, FCFA 449, , FCFA 200,15 5 Agoundji 450, FCFA 450, , FCFA 201,20 5 Houndji 450, FCFA 447, , FCFA 251,88 5 Mitro 450, FCFA 440, , FCFA 238,05 5 Docomey 450, FCFA 380, , FCFA 178,80 3 Mondotokpa 450, FCFA 412, , FCFA 183,16 3 Akpamé 450, FCFA 426, , FCFA 187,52 3 Totaal 3.150, FCFA 3.008, , FCFA 1.440, Eindrapport maart

21 21 Bijlage 3 Bijgestelde begroting zoals in voorgaand rapport Bijgestelde begroting N Omschrijving Verdeling LB Qté Eenheids Uitgave Lokale Externe Prijs bijdrage Financiering 1 VERGADERINGEN EN VOORLICHTING 1.1 Voorlichting watercomités Hygiëne voorlichting in de dorpen Andere vergaderingen TOTAAL INVESTERINGEN 2.1 Bouw van huisjes waterverkooppunten Startinventaris waterverkooppunten TOTAAL BOUW FAMILIELATRINES 3.1 Bouw familielatrines (5 per dorp) TOTAAL BOUW FILTERS 4.1 Bouw langzame zandfilters Aanschaf pomp TOTAAL DIVERSE 5.1 Testen water in laboratorium TOTAAL TOTAL GENERAL Opmerkingen: 1) De zandfilters vallen iets goedkoper uit. 2) De watertesten uit rubriek 5 waren niet voorzien dus dit geeft meerkosten. De eenheidsprijzen evenals het aantal van de latrines is verlaagd. We zijn net met de latrines van start gegaan en denken dat deze nieuwe eenheidsprijzen voldoende zijn. Eindrapport maart

22 22 Bijlage 4 Totale projectuitgave Totaal uitgave N Omschrijving Verdeling LB Qté Eenheids Uitgave Lokale Externe Prijs bijdrage Financiering 1 VERGADERINGEN EN VOORLICHTING 1.1 Voorlichting watercomités Hygiëne voorlichting in de dorpen Andere vergaderingen TOTAAL INVESTERINGEN 2.1 Bouw van huisjes waterverkooppunten Startinventaris waterverkooppunten TOTAAL BOUW FAMILIELATRINES 3.1 Bouw familielatrines TOTAAL BOUW FILTERS 4.1 Bouw langzame zandfilters Aanschaf pomp, aggregaat etc Installatie pomp, leidingwerk etc Putbuizen etc. voor waterinlaat Muur tegen erosie TOTAAL DIVERSE 5.1 Testen water in laboratorium TOTAAL TOTAL GENERAL Eindrapport maart

23 Bijlage 5 Totale projectuitgave gedetailleerd Totaal uitgave gedetailleerd N Datum Omschrijving Verdeling LB Uitgave Lokale Externe In FCFA In Euro bijdrage Financiering 1 VERGADERINGEN EN VOORLICHTING e tranche vergaderingen en voorlichting FCFA e tranche vergaderingen en voorlichting FCFA e tranche vergaderingen en voorlichting FCFA TOTAAL FCFA INVESTERINGEN Bouw huisjes waterverkoop Agoundji FCFA Bouw huisjes waterverkoop Hondji FCFA Bouw huisjes waterverkoop Nitro FCFA Bouw huisjes waterverkoop Tové FCFA Bouw huisjes waterverkoop Akpamé FCFA Bouw huisjes waterverkoop Docomey FCFA Bouw huisjes waterverkoop Mondotokpa FCFA Startinventaris waterverkooppunten FCFA TOTAAL BOUW FAMILIELATRINES Bouw 5 latrines Agoundji FCFA Bouw 5 latrines Hondji FCFA Bouw 5 latrines Nitro FCFA Bouw 5 latrines Tové FCFA Bouw 3 latrines Akpamé FCFA Bouw 3 latrines Docomey FCFA Bouw 3 latrines Mondotokpa FCFA TOTAAL FCFA BOUW FILTERS Bouw langzame zandfilter Agoundji FCFA Bouw langzame zandfilter Hondji FCFA Bouw langzame zandfilter Nitro FCFA Bouw langzame zandfilter Tové FCFA Bouw langzame zandfilter Akpamé FCFA Bouw langzame zandfilter Docomey FCFA Bouw langzame zandfilter Mondotokpa FCFA Aanschaf pomp, aggregaat etc FCFA Installatie pomp, leidingwerk etc FCFA Putbuizen etc. voor waterinlaat FCFA Muur tegen erosie Mondotokpa FCFA Muur tegen erosie Tové FCFA TOTAAL DIVERSE Testen water in laboratorium FCFA TOTAAL FCFA TOTAAL GENERAL FCFA Eindrapport maart

24 24 Bijlage 6 Facturen Eindrapport maart

25 Eindrapport maart

26 Eindrapport maart

27 Eindrapport maart

28 Eindrapport maart

29 Eindrapport maart

30 Eindrapport maart

31 Eindrapport maart

32 Eindrapport maart

33 Eindrapport maart

34 Eindrapport maart

35 Eindrapport maart

36 Eindrapport maart

37 Eindrapport maart

38 Eindrapport maart

39 Eindrapport maart

40 Eindrapport maart

41 Eindrapport maart

42 Eindrapport maart

43 Eindrapport maart

44 Eindrapport maart

45 Eindrapport maart

46 Eindrapport maart

47 Eindrapport maart

48 Eindrapport maart

49 Eindrapport maart

50 Eindrapport maart

51 Eindrapport maart

52 Eindrapport maart

53 Eindrapport maart

54 54 1 euro = 665 FCFA. Eindrapport maart

55 55 Bijlage 7 Resultaat watertesten laboratorium Agoundji kwaliteit water voor het filteren Eindrapport maart

56 56 Agoundji kwaliteit water na het filteren Eindrapport maart

57 57 Akpamé kwaliteit water voor het filteren Eindrapport maart

58 58 Akpamé kwaliteit water na het filteren Eindrapport maart

59 59 Docomey kwaliteit water voor het filteren Eindrapport maart

60 60 Docomey kwaliteit water na het filteren Eindrapport maart

61 61 Houndji kwaliteit water voor het filteren Eindrapport maart

62 62 Houndji kwaliteit water na het filteren Eindrapport maart

63 63 Mitro kwaliteit water voor het filteren Eindrapport maart

64 64 Mitro kwaliteit water na het filteren Eindrapport maart

65 65 Mondotokpa kwaliteit water voor het filteren Eindrapport maart

66 66 Mondotokpa kwaliteit water na het filteren Eindrapport maart

67 67 Tové kwaliteit water voor het filteren Eindrapport maart

68 68 Tové kwaliteit water na het filteren Eindrapport maart

69 69 Bijlage 8 Kaart Benin Eindrapport maart

70 70 Bijlage 9 Kaart provinciale indeling Benin Eindrapport maart

71 Bijlage 10 kaart plaats gemeente Dangbo en ligging van de dorpen 71 = G e meentegrens = Dangbo (hoofdplaats van gemeente Dangbo) 1 = Hondji 2 = Docomey 3 = Tové 4 = Agoundji 5 = Mondotokpa 6 = Akpamé 7 = Mitro Werkgebied Project Gezond initiatief: gezond water (gemeente Dangbo) Eindrapport maart