Materieelgezien. Kodiak: beresterke ondersteuning. KPU kleedt VeVa kostenbesparend Staf DMO nieuwe stijl. Nummer 7 september 2012

Transcriptie

1 Materieelgezien Nummer 7 september 2012 Kodiak: beresterke ondersteuning KPU kleedt VeVa kostenbesparend Staf DMO nieuwe stijl

2 2 Inhoud 4. Gereedschapskist op rupsbanden Zwaar geschut is ingeruild voor zwaar gereedschap. De Leopard 2 gevechtstank reïncarneert als de Kodiak genie doorbraaksysteem. Deels tank, deels gereedschapskist. Kortom, beresterke ondersteuning voor de genie Vertrek Klaas Visser Na een lange carrière bij Defensie nam schout-bij-nacht Klaas Visser onlangs afscheid. De directeur Wapensystemen blikt terug op zijn tijd bij de marine en zijn werkzaamheden bij het Marinebedrijf en de DMO. 14. Kleedoffensief voor VeVa-leerlingen Zo n 3300 leerlingen Veiligheid & Vakmanschap moest het KPU-bedrijf voorzien van persoonsgebonden uitrusting. Allemaal nog voor aanvang van het nieuwe schooljaar. Door nauwe samenwerking met de VeVaorganisatie zijn ze daarin geslaagd. En verder 8 Chinook-F op transatlantisch transport Reorganisatie staf DMO De werkplek van In t kort Op locatie 14 Cover: Soldaat-1 Jasper van den Berg en sergeant-1 Erwin Konings presenteren de Kodiak. Het ondersteuningsvoertuig is een alleseter op geniegebied. Op Legerplaats Oirschot is het geniebeest een hele bezienswaardigheid. Foto: Rob van Eerden, AVDD

3 Materieelgezien nummer 7 september 2012 Column 3 Samen functioneren, samen verbeteren Hopelijk hebt u genoten van een welverdiende vakantie en bent u lekker uitgerust weer teruggekomen. Ik moet zeggen dat ik zelf al snel genoeg weer in het vertrouwde werkritme zat. Daarnaast kunnen we vaststellen dat de DMO in de zomermaanden duidelijk niet heeft stilgestaan. Drie nieuwe munitieconditioneringsvoertuigen doen sinds kort dienst bij het Kenniscentrum Wapensystemen en Munitie. Daarnaast zijn de eerste twee nieuwe Chinook transporthelikopters in Nederland gearriveerd, die gaan we binnenkort overdragen aan CLSK. En we hebben nog meer op stapel staan. Binnenkort draagt Damen Shipyards de laatste van de vier patrouilleschepen, de Groningen, over aan de DMO. Ook zal binnen afzienbare tijd de geniedoorbraaktank Kodiak zijn opwachting maken bij de brigades van de landmacht. Kortom, mooie resultaten. En een teken dat we ondanks de onzekerheden zeker niet in de lappenmand zitten. Het reguliere werk gaat gewoon door. Laten we de blik vooral ook vooruit houden, want we zijn en blijven een mooi bedrijf. Wel is het belangrijk dat we als organisatie regelmatig de vinger aan de pols houden. Zeker in deze tijd die voor Defensie met veel onzekerheid omgeven is, moeten we oog hebben voor wat er speelt in onze directe werkomgeving. Als leidinggevende én als werknemer. Functioneringsgesprekken zijn wat mij betreft daarbij een onmisbaar instrument in het verbeteren van onze organisatie. Sommigen zien het jaarlijkse functioneringsgesprek als een beoordeling van werkzaamheden. Die misvatting wil ik graag de wereld uit helpen. De tijd dat Jan met de pet op audiëntie kwam bij De Baas ligt achter ons. Een functioneringsgesprek is tweerichtingsverkeer. Zowel de leidinggevende als de medewerker krijgt de kans om zijn zegje te doen. Dit kan niet genoeg benadrukt worden. Voor beide partijen is het allereerst een moment om terug te blikken op het functioneren en de werkomstandigheden. Wees daarin open en eerlijk. Benoem en onderbouw elkaars sterke kanten. Sta stil bij de verbeterpunten en stel u daar ook voor open. Want het functioneringsgesprek is vooral van belang voor de toekomst. Welke stappen wilt u zetten om tot een (nog) betere samenwerking te komen? Welke ambities heeft de medewerker? Maak het zo concreet mogelijk en leg de afspraken over werkzaamheden, begeleiding, persoonlijke ontwikkeling en opleidingen ook vast. En kom deze afspraken vervolgens ook na. Want een functioneringsgesprek is geen vrijblijvend praatje. Het is een gedeelde verantwoordelijkheid, van zowel leidinggevende als werknemer. Jaag het er dus niet eventjes tussendoor, maar ruim daar tijd voor in. Trek er gerust een uur voor uit, dat betaalt zich later in veelvoud terug. Het is in het belang van de werknemer, de leidinggevende en in het belang van de organisatie; van ons allemaal dus. Lex Hendrichs Directeur DMO

4 4 Inzicht Kodiak beresterk ondersteuningsvoertuig Gepantserd Zwitsers zakmes Tekst: Ingmar Kooman Foto s: Rob van Eerden, AVDD Het geniedoorbraaksysteem is vernoemd naar de Kodiak, s werelds grootste berensoort. De dieren leven op de Kodiak archipel bij Alaska. Volwassen mannetjes wegen zo n 500 kilo en kunnen staand op de achterpoten een lengte van 3 meter behalen.

5 Materieelgezien nummer 7 september

6 6 Inzicht Hij breekt, hij graaft. Hij grijpt, kraakt. Boort. Scheurt. En hij ruimt mijnen. Met zijn 1500 pk en een gewicht van meer dan 60 ton is het Kodiak genie- doorbraaksysteem met recht een beest van een ondersteuningsvoertuig te noemen. Een prototype van de Kodiak aan het werk. Foto: Rheinmetall Zijn zware gegrom zal bij menig cavalerist nostalgische gevoelens oproepen. Maar al mag de Kodiak dan klinken als een Leopard 2 gevechtstank, buiten het motorgeluid houdt de herkenning wel zo n beetje op. We hebben de Leopard 2 als een blikje opengesneden en alleen het motordeel overgehouden. De tracks, de wielen, het hele rijdeel, dat is vanouds. De opbouw is totaal nieuw, legt Jacques Roosenboom uit. Als projectleider bij de directie Projecten & Verwerving is hij verantwoordelijk voor de ontwikkeling van het multifunctionele ondersteuningsvoertuig van de genie. De Kodiak is een omnivoor, maakt hij duidelijk. Dit geniesysteem heeft maar liefst zeven verschillende configuraties. Dat maakt de Kodiak tot de langverwachte vervanger voor de 38 jaar oude Leopard 1 genietanks. Bovendien kan de Kodiak ook dienst doen als zogeheten mijndoorbraaksysteem. Met zijn mijnenploeg kan hij mijnenvelden, hindernissen en obstakels ruimen. De Leo 1 en de Kodiak laten zich amper met elkaar vergelijken, geeft Jacques aan. De oude genietank is een bergingstank gepimpt met geniewerktuigen: een dozerblad, een kraan, een snij- en lasinstallatie enzovoorts. De Kodiak is daarentegen volledig afgestemd op de genie. Daarin is de hand van adjudant Leo de Vos voelbaar. De commandant instructiepeloton pantserondersteuning zorgt ervoor dat de genisten de gepantserde gereedschapskist op rupsbanden krijgen waar ze op rekenen. We hebben onze genie-eenheden gevraagd over welke capaciteiten de geniedoorbraaktank moet beschikken, vertelt Leo. Met dat eisenpakket in de hand zijn we om de tafel gaan zitten met de industrie. Bestek Als alleseter heeft de Kodiak dan ook het nodige bestek tot zijn beschikking. Behalve de imposante mijnenploeg heeft de Kodiak een dozerblad dat meer dan vier meter breed is met twee uitklapbare breektanden. Een ander werktuig waarmee de Kodiak zijn beestachtige kracht kan tonen, vertelt Jacques. Op de Luitenant-generaal Bestkazerne trok ie kinderlijk eenvoudig de oude landingsbaan open. Met die 1500 pk houdt gewapend beton hem echt niet tegen. Net zoals het dozerblad is ook de 9 meter lange graafarm van de Kodiak op meerdere manieren in te zetten. In de basisconfiguratie is de graafarm voorzien van een graafbak met grijper die fungeert als handje van de Kodiak, vertelt Leo. Als je tijdens het graafwerk op grote stenen of boomstammen stuit, kun je die dus weghalen zonder van gereedschap te wisselen. Bovendien kunnen we alle gereedschap onder pantser dus beschermd bedienen." Behalve de graafbak met grijper kunnen genisten dankzij een slimme snelkoppeling ook verschillende andere stukken zwaar gereedschap aanklikken vanaf een flatrack, een laadvloer. Zo beschikken de machinisten over een betonhamer, grondboor, wroetertand (bedoeld om harde grond los te wrikken), betonschaar of zogeheten fascinevorken zodat kuilen in de bodem met een soort takkenbossen kunnen worden opgevuld. Pels en klauwen De Kodiak is niet alleen thuis in elk terrein, hij kan ook in elke operationele habitat aarden, variërend van nationale operaties tot missies in het hoogste geweldsspectrum. Ik moet eerst veilig zijn, daarna pas kan ik mijn werk gaan doen, verklaart Leo. De dreiging kan in de inzetsituaties van vandaag van alle kanten komen, 360 graden rondom. Daar moet je bescherming op zijn ingericht.

7 Materieelgezien nummer 7 september Een Nederlandse Kodiak gaat tijdens een beproeving aan de haal met fascines, bedoeld om kuilen mee te dichten. Foto: PA OST Dat zit bij de Kodiak wel goed, geeft de adjudant aan. Behalve het reguliere pantser van het Leopard A5-chassis telt de geniedoorbraaktank meerdere beschermingslagen en beschermingssystemen. Een dikke pantserplaat schermt het bemanningscompartiment af. Bovendien zijn de vloer en hun stoelen niet direct verbonden aan de bodem van het voertuig. Torsieplaten vangen eventuele losvliegende delen af. Honderd procent bescherming kunnen we nooit bieden, erkent Jacques. We zitten in een wapenwedloop met de IED s, de geïmproviseerde explosieven. Maar de huid van de Kodiak is taai, vertelt Leo. Tegen bomscherven en RPG's hebben we stalen platen. Als het nodig is, kunnen we de Kodiak nog pimpen met extra pantserplaten tegen bomblets, de mini-ladingen uit fragmentatiebommen. Behalve een dikke pels heeft de Kodiak ook nog ferme klauwen om zelf tikken mee uit te delen. Wat te denken van de rookgranaatwerpers, automatische.50 zware mitrailleur en automatische 40 millimeter granaatwerper? Leo s bescheiden conclusie: Dit is het best beschermende systeem dat de genie ooit heeft gehad. Ferrari Nu is het aan Leo en zijn vakbroeders om het geniebeest te temmen. Na een hele serie bepr oevingen in Duitsland, heeft de Kodiak inmiddels ook kwalificaties op Nederlandse bodem doorlopen. Je stuit veelal op praktische zaken, zegt Leo. De ergonomie van een joystick, een stoel, de plaats van de schermen. Je koopt natuurlijk geen Ferrari met een houten stuur, zegt Leo. Maar, zo vult Jacques aan, we zeggen ook: goed is goed. Leuke dingen doen we niet. Dat is mijn bemiddelende rol tussen de gebruiker en de leverancier. We kiezen voor het operationeel noodzakelijke. En op het gebied van veiligheid doen we geen concessies. Naar verwachting zal fabrikant Rheinmetall Landsysteme de eerste twee systemen in oktober overdragen aan de DMO. Hiermee zullen de eerste kerninstructeurs worden opgeleid. De opleidingen van de machinisten beginnen in het voorjaar van Aan kandidaten geen gebrek, weet Leo. Het was al vechten om de Leopard 2 rijopleidingen. Geen misplaatst enthousiasme, volgens Jacques. Waar we normaal zes verschillende auto s bij inzetten, kunnen we straks af met één Kodiak. De genie krijgt met de Kodiak echt een Zwitsers zakmes. Een zakmes van ruim 60 ton. Specificaties Kodiak geniedoorbraaksysteem Fabrikant: Rheinmetall Landsysteme Lengte (basis genieconfiguratie): Lengte (met mijnopruimingsploeg): Breedte (basis genieconfiguratie): Breedte (met mijnopruimingsploeg): Hoogte (basis genieconfiguratie): Gewicht (basis genieconfiguratie): Gewicht (met mijnopruimingsploeg): 10,2 meter 14,64 meter 3,6 meter 5,63 meter 2,92 meter kilo kilo Motorvermogen: 1500 pk Bemanning: 3 Bewapening:.50 zware mitrailleur, 40 millimeter granaatwerper, rookgranaatwerpers Gereedschap: Dozerblad, betonhamer, wroetertand, betonschaar, fascinevorken, grondboor, 2 lieren, bucketgripper en verschillende soorten (hydraulisch) handgereedschap. Beestachtige ondersteuning, beestachtig gereedschap. Van links naar rechts: de betonhamer, de betonschaar en de grondboor.

8 8 Interview Schout-bij-nacht Klaas Visser neemt afscheid We mogen er zijn als DMO Maar weinig mensen spreken zo gedreven over hun werk als schout-bijnacht Klaas Visser. De directeur Wapensystemen bij de Defensie Materieel Organisatie nam op 31 augustus afscheid, na 37 jaar Defensie. De toekomst van de krijgsmacht vraagt om goed leiderschap, techniek en innovatie. Daarover is hij zeer positief gestemd. Dat ligt nu eenmaal in mijn aard, zegt de telg van het eiland Marken vol vertrouwen. Dat heeft ook te maken met de mensen die bij Defensie werken. Als je kijkt naar de inzet in binnen- en buitenland, vervult me dat met trots. Tekst: Evert Brouwer Foto: Remco Schoonderwoert, AVDD

9 Materieelgezien nummer 7 september Ik wilde iets met mijn verstand doen, een breed wetenschappelijk en avontuurlijk beroep, met een technische inslag. Zo verklaart de schout-bij-nacht zijn keuze voor de Koninklijke Marine en later de studie werktuigbouwkunde aan de TU Delft. Dan kom je snel uit bij de marine, in mijn geval de onderzeedienst. Die periode heeft mijn loopbaan, de professionele houding gevormd. De onderzeedienst gaat in je DNA zitten. Je zit met een stel jonge honden in hetzelfde schuitje, met een enorme doelgerichtheid en grote verantwoordelijkheid. Daar leer je wel wat van. Via ondermeer Hr.Ms. Rotterdam, hij was het eerste hoofd technische dienst, brak een periode aan van walplaatsingen. Niet interessant? Na het uiteenvallen van de Sovjetunie in 1991 kwam Defensie voor een heel nieuwe situatie te staan. Toen ik in Den Haag kwam te werken was de aanslag op de Twin Towers, de missies in Irak en Afghanistan volgden. Weer veranderde Defensie. Noem dat maar niet boeiend. Het Marinebedrijf (hij was daar directeur red.) en de directie Wapensystemen volgden. Ze kennen trouwens behoorlijk veel overeenkomsten met de onderzeedienst, vindt Klaas. Ik kan zeggen dat ik in heel mijn carrière met een bijzondere verzameling van mensen heb gewerkt, die tot unieke zaken in staat zijn. En iedereen speelt daarin een belangrijke rol: van de koffiejuffrouw tot de directeur en van de hofmeester tot de onderzeebootcommandant. Ik heb een geweldige tijd gehad bij Defensie. Met hart en ziel heb ik mogen werken in en aan fantastische technologie en modern materieel. DMO speelt hierin een essentiële en onmisbare rol. We mogen en moeten er zijn. Magneet Dat Defensie onder druk van het slinkende budget de komende jaren verder krimpt is een gegeven. Alle grote bedrijven zijn kleiner geworden, maar ook slagvaardiger. Ik geloof wel in het Cruijff-principe dat in tijden van krapte de mens inventiever wordt. Het betekent dat we slimmer met ons geld moeten omgaan en niet geheel toevallig moeten andere landen dat ook. Het onderhoud van de M-fregatten gebeurt in Nederland, dat van de mijnenjagers in België. Dat vinden we inmiddels heel gewoon en gelukkig maar. Daarin zullen we verder moeten ontwikkelen. Samen ontwikkelen, samen inkopen, samen wapensystemen managen. Het vormt een van de speerpunten voor de toekomst, denkt Klaas. Voor de DMO ziet hij een goede mengeling van jong en ervaren personeel als voorwaarde. Uit die combinatie komen mooie ideeën. Het is dan zaak zowel die kennis in huis te houden, maar ook aantrekkelijk te blijven voor de jonge technici. Vandaar dat ik me de afgelopen jaren nadrukkelijk heb ingezet voor Jong DMO. De ingenieurs van nu zijn heel anders dan in mijn tijd. En je moet jongeren altijd blijven stimuleren, daar komt altijd wat moois uit. Jongeren stimuleren, daar komt altijd wat moois uit Defensie heeft altijd de potentie gehad om als een magneet te werken voor de jongeren, vindt Klaas. Moet je eens kijken wat we de laatste jaren aan nieuw materieel is ingestroomd en de moderniseringsprojecten die nu uitgevoerd worden. De patrouilleschepen, de NH90, de CV-90 en het materieel tegen geïmproviseerde explosieven zoals we gebruiken in Afghanistan. Hr.Ms. Rotterdam beschikt over snelle boten (de Fast Raiding Interceptor and Special Forces Craft -red) en heeft het onbemande vliegtuigje Scan Eagle aan boord. Om slagvaardig te kunnen blijven moeten we blijven investeren in het beste materieel. Dat vraag ook om interoperabiliteit, om samenwerking met andere landen en de industrie. Samen kunnen we tot goede ideeën komen om Defensie slagvaardig te houden. Papierwinkel De schout-bij-nacht zal na zijn functioneel leeftijdsontslag zeker voeling houden met Defensie. Maar mijn gezin komt nu een tijdje op de eerste plaats. Ik wil me ook meer bezig kunnen houden met oude en nieuwe hobby s: piano spelen en zeilen. De kerk (hij is lid van de Nederlands- Hervormde gemeente in zijn woonplaats red.), zal ook vaker een beroep op me doen, denk ik zo. Ook hoopt hij tijd te vinden voor het schrijven van een proefschrift. Hoewel ik de medewerkers bij Defensie zal missen, geldt dat zeker niet voor de papierwinkel die ik elke vrijdagmiddag mee naar huis nam.

10 10 Actueel

11 Materieelgezien nummer 7 september Nieuwe Chinooks ook zeewaardig De eerste twee Chinook F-transporthelikopters zijn op 24 augustus aangekomen in de haven van Antwerpen. Medewerkers van de Defensie Verkeers- en Vervoers- Organisatie hebben ze op diepladers naar vliegbasis Woensdrecht getransporteerd. Collega s van het Logistiek Centrum Woensdrecht zullen de Chinooks voorzien van de laatste modificaties. De DMO draagt de twee CH-47F(NL) s vervolgens over aan de gebruiker, het Defensie Helikopter Commando. Vliegers en loadmasters zullen vanaf vliegbasis Gilze-Rijen een korte conversiecursus volgen om helemaal vertrouwd te raken met de foxtrot. Het veelzijdig inzetbare F-type is een aanvulling op de huidige D-modellen. De toestellen zijn niet alleen geschikt voor het tactisch transport van personeel en goederen, maar zijn ook beter toegerust voor operaties van special forces. Verbeteringen in de cockpit zorgen ervoor dat vliegers nog veiliger kunnen vliegen onder moeilijke klimatologische omstandigheden en bij duisternis. Defensie koopt in totaal zes nieuwe Chinook-F s. Als de uitbreiding van de Chinook-vloot is voltooid, beschikt Nederland over zeventien van deze transporthelikopters. Daarmee wordt tegemoet gekomen aan de wensen voor uitbreiding en versterking van transportcapaciteit door de lucht. Foto: Jan Schram, AVDD

12 12 Reorganisatie Nieuwe staf DMO krijgt vorm De reorganisatie van de staf DMO is in volle gang. De staf zal straks bestaan uit vier elementen: het Kabinet, P&O, Bestuur & Bedrijfsvoering en de Directie F&C. Ieder van deze elementen zal straks nauw samenwerken met de Directies Matlog en JIVC van de DMO. In de staf is veelal het koppelpunt belegd met de Bestuurstaf en de andere Defensieonderdelen. Door de opgelegde personele en financiële reducties zullen de DMO stafelementen hun taken met een kleiner aantal functies moeten uitvoeren. Reduceren, concentreren op hoofdtaken en clusteren, dat zijn de kernwoorden. Materieelgezien sprak met vijf collega s over de belangrijkste veranderingen binnen hun stafelement. Foto s: Wim Salis, AVDD

13 Materieelgezien nummer 7 september Koen Delen, Directie Financiën & Control (DF&C) Zuiver controlwerk De huidige Directie Financiën & Control omvat allerlei takken van sport. Activiteiten gerelateerd aan de hoofdprocessen begroting, financieel beheer en management informatie het zuivere control werk dat blijven we doen. Maar bedrijfsvoering / informatievoorziening (BV IV), OIB, bedrijfsplanning en begeleiden van sourcingtrajecten gaan onder onze vleugels uit. Ook een deel van het uitvoerende werk beleggen we elders. Zo wordt de financiële administratie Defensiebreed gecentraliseerd bij het Financieel Administratie- en Beheerkantoor (FABK) in Utrecht en Eygelshoven. Activiteiten op het gebied van BV/IV, plannen en sourcing worden belegd bij het nieuwe stafelement Bestuur en Bedrijfsvoering waarbij nauw wordt samengewerkt met de Directies Matlog en JIVC. De controller is straks veel meer bezig met de kerntaken zoals deze zijn verwoord in de Comptabiliteitswet en het Besluit Taak FEZ. Voor F&C ers houdt de komende reorganisatie een verandering in van taken, bevoegdheden, verantwoordelijkheden, kennis, vaardigheden, houding en gedrag. Ria van der Haas-Verweij, Chef Kabinet Geen dikke stafstukken De veranderingen in het kabinet zijn tweeledig: enerzijds wordt er gereduceerd door een aantal, vooral administratieve, taken samen te voegen of anders in te richten, anderzijds worden DMObrede taken op het gebied van integriteit, communicatie en internationale materieelzaken in het kabinet geconcentreerd. De taken die de 12 collega s binnen het Kabinet verrichten zijn zeer divers en niet altijd onderling uitwisselbaar. Dat betekent dat we ook zeer kritisch kijken naar de invulling van ons takenpakket. De tijd van de dikke stafstukken ligt voorgoed achter ons. We werken voortaan met besluitenlijsten en op de vraag gerichte documenten. Ik heb er alle vertrouwen in dat het goed gaat komen met deze nieuwe werkwijze. Bart Killestijn, Directie P&O P&O gecentraliseerd De meeste staftaken van P&O worden Defensiebreed gecentraliseerd in de Divisie Personeel en Organisatie Defensie (DPOD) waarbij het aantal P&O ers dat werkzaam is in de staf wordt gereduceerd. Het voordeel van deze reductiemaatregel is dat er straks een Defensiebreed kenniscentrum ontstaat dat ons ondersteunt bij de P&O-taken. Hierdoor kan P&Oadvies, waarop vanwege alle reorganisatiedrukte in eerste instantie niet wordt gereduceerd, zich nog meer richten op haar hoofdtaak: de zorg voor personeel. De reorganisatie van P&O betekent dus een andere manier van werken waarbij leidinggevenden en medewerkers van de DMO hun P&O-adviseur en de dienstverlening van P&O behouden. Kolonel Alexander Fievez, Directie Beleid DMO Opgesplitst en herbelegd De DMO wordt ingericht als een dienstencentrum voor materieellogistiek. Daarom wordt de Directie Beleid van de DMO opgesplitst. Het takenpakket wordt herbelegd bij de Hoofddirectie Beleid (HDB), de Hoofddirectie Bedrijfsvoering (HDBV), de Commandant der Strijdkrachten (CDS) en het nieuwe stafelement Bestuur & Bedrijfsvoering (B&B) van DMO. De HDB krijgt de (eind)verantwoordelijkheid voor het beleid op materieellogistiek gebied. De HDBV gaat over de kaderstelling en voert regie over de beleidsproducten die door het kenniscentrum van DMO/B&B worden opgesteld. Door thematische samenwerking tussen de Directies van de Bestuursstaf en de DMO moet de gespecialiseerde, praktijkgerichte kennis van de DMO ook in de nieuwe constellatie zo goed mogelijk worden benut en worden gewaarborgd in beleid en regelgeving. Vanwege de door de reducties afgenomen capaciteit worden met de klanten afspraken gemaakt over de op te leveren beleidsproducten. John van Ravenstein, Ressort Veiligheid, Directieadvies en Beleidsondersteuning (VDB) Breder palet Het Ressort Veiligheid, Directieadvies en Beleidsondersteuning (VDB) is een relatief jong ressort, maar we krijgen nu al met veel veranderingen te maken. Het meest in het oog springende is de vorming van het nieuwe stafelement Bestuur & Bedrijfsvoering (B&B). Dit is enerzijds het kenniscentrum voor de Defensiebrede materieellogistiek en anderzijds het DMO stafelement voor bedrijfsvoering, plannen en dienstverlening aan de Directies Matlog en JIVC. Synergie is daarbinnen het motto. De reductie is fors maar door het huidige takenpakket binnen de staf DMO slim te clusteren, door prioriteiten te leggen bij de hoofdtaken en zoveel mogelijk directe lijnen te creëren, kunnen we voldoen aan de opdracht. Bij elke reorganisatie verlies je zekerheid, maar het biedt ook kansen. Met B&B creëren we een breed stafelement, met veel verschillende disciplines. Behalve de DMO-brede inrichting verzorgen we deels ook de uitvoering daarvan. Het is een nieuwe mix, ons palet zal nog verder verbreden.

14 14 Actueel Slimme samenwerking KPU-bedrijf en VeVa Klantgericht kleden Zo n 3300 mbo-leerlingen Veiligheid & Vakmanschap (VeVa) zijn deze maand begonnen aan hun opleiding. Het is een flinke logistieke klus om al die jongens en meiden tijdig de juiste militaire uitrusting uit te reiken. Het KPU-bedrijf draait hier zijn hand inmiddels niet meer voor om. Met de VeVa-organisatie kwam ze tot een kosteneffectief plan van aanpak. Tekst: Joost Ploegmakers Foto s: Wim Salis, AVDD De VeVa-leerlingen kiezen pas na hun mbo-opleiding of ze daadwerkelijk bij de krijgsmacht willen werken. Dat is een van de redenen dat ze niet langer de volledige persoonsgebonden uitrusting (PGU) krijgen, zoals wel het geval is bij opkomende militairen. Epy Bouwmeester, hoofd sectie Fysieke Distributie van het KPU-bedrijf: Om te beginnen werkt dat kostenbesparend. Bij de start van het VeVaproject verstrekten we bijvoorbeeld nog slaapzakken op de man. Maar we kwamen er gauw genoeg achter dat ze nooit tegelijk op bivak gaan. Dus kozen we samen met de VeVa-organisatie voor een andere aanpak. In plaats van alle spullen per leerling te verstrekken, hebben wij op de praktijklocaties genoeg spullen voor iedereen liggen, zegt sergeant-1 Marco Venema, de logistieke coördinator van VeVa. Denk aan een helm, harnas, maar ook een slaapzak. Die spullen hebben ze alleen nodig tijdens de praktijkperiodes en die liggen op de plaatsen waar die groene lessen gegeven worden: de kazernes en oefenterreinen. Niet alleen bespaart Defensie kosten, ook de VeVa-leerling heeft hier baat bij, legt Marco uit. De leerlingen hebben afwisselend theorieweken op hun school en praktijkweken op de Defensielocaties door het hele land. Voor hen zou het dus erg onhandig zijn om telkens met al hun PGU met het openbaar vervoer te moeten reizen. Het afgeslankte PGU-pakket past in één woodland-tas.

15 Materieelgezien nummer 7 september Wachttijden Bij de start van een het schooljaar moeten alle 3300 VeVa-leerlingen gekleed zijn. Een behoorlijke operatie voor het KPU-bedrijf, vertelt Epy. Om de wachttijden te verkorten, gebruiken we nu kledingsets om te passen. Elke leerling weet daardoor zijn eigen kledingmaten en hoeft langer niet ieder kledingstuk apart te passen tijdens het uitreiken. Deze werkwijze met passetjes gaat het KPU-bedrijf vaker toepassen, zoals bij de ongeveer 800 dames van de Koninklijke Marechaussee die een vernieuwd dagelijks tenue krijgen. Ook de VeVa-organisatie doet een duit in de zak, voegt Epy toe. We hebben extra mankracht tot onze beschikking bij het uitreiken van de PGU. VeVa stuurt namelijk hun aangewezen functionarissen mee om te helpen bij het verstrekken van kleding. Om de leerlingen allemaal op tijd gekleed te krijgen, wordt er gewerkt met het zogenaamde voorkleden, vertelt Marco. Het idee van 3300 leerlingen kleden is simpel. De uitvoering is complex. We kwamen voorheen in de knel omdat al die leerlingen gekleed moesten zijn vóórdat het schooljaar begint. Die datum staat vast, daar hebben wij geen invloed op. De VeVa ers zijn van de school en niet van ons. Wij moeten ons dus aan de vakanties houden. Daarom kleden wij een deel van die grote groep al aan het einde van het voorafgaande schooljaar. Wij plannen ver vooruit. Meedenken Marco is inmiddels tweeëneenhalf jaar in functie bij de VeVA-organisatie en heeft de samenwerking met het KPU-bedrijf vooruit zien gaan. We denken allebei mee om het kleedproces zo soepel mogelijk te laten verlopen. Als het KPU-bedrijf ergens een gaatje heeft in de agenda, vragen ze ons of wij daar misschien iets mee kunnen. Zij stellen zich flexibel op. Het KPU-bedrijf is niet alleen als verstrekker van de PGU verbonden aan de VeVa-opleiding merkt Epy op. We fungeren namelijk ook als stagebedrijf voor leerlingen die de mbo-opleiding tot logistiekeling volgen. We willen hen tijdens hun snuffelstage bij ons enthousiasmeren om voor Defensie te kiezen als ze hun VeVa-opleiding hebben afgerond. Voor het KPU-bedrijf is er dus veel aangelegen om bij de mogelijk toekomstige collega s een goede eerste indruk achter te laten.

16 16 Werkplekgezien Naam: Rob Bakvis Leeftijd: 52 Functie: Documentalist Al 33 jaar zit Rob Bakvis in de kogels. Hij is werkzaam bij de sectie Conventionele Munitie van de Directie Wapensystemen in Den Haag. Met zijn acht collega s koopt Bakkie munitie in voor een groot deel van de krijgsmacht. Het enige dat niet op het boodschappenlijstje staat, zijn geleide vliegtuigbommen en torpedo s. Verder kopen en documenteren ze allerhande munitieartikelen, van kleinkaliber patronen en handgranaten tot mortieren en artilleriegranaten. Bij het Munitiecomplex Veenhuizen fotografeert Rob de nieuwe munitie. Die foto s zijn bedoeld voor de documentatie. Voor elk stuk munitie stellen Rob en zijn collega s zo een mini-encyclopedie op.

17 Materieelgezien nummer 7 september In Werkplekgezien neemt de redactie iedere maand een kijkje bij een werkplek van een DMO-collega. Het materiaal op de werkplek vormt de basis voor het gesprek. Foto's: Robert Koelewijn, AVDD In artikelconfiguratiemappen vind ik de exacte configuratie van een bepaald type munitie terug. 2 Mijn zonen Donny van 11 en Melvin van 15 kijken me altijd op de vingers. 3 Een onklaargemaakte 9 millimeter patroon. Op de beeldschermen heb ik een document en een close-up van de patroon. 4 Ja, ik ben wel van de post-it jes. 5 Ik verzamel petjes. Inmiddels heb ik wel zo n 50 tot 60 stuks aan het plafond hangen. Allemaal hebben ze iets te maken met munitie. Collega s nemen ze ook voor me mee van hun buitenlandse dienstreizen. 6 Mijn collega Ruud Bovendeerd en ik luisteren onder het werk naar Radio Mijn DMO collega s en ik bij de City-Pier-City Loop uit We lopen elk jaar samen, nu al vijf keer. Deze zomer heb ik mijn vijfde Nijmeegse Vierdaagse gelopen met het DMO detachement. 8 Ik houd van de Volkswagen Kever. Een oud-collega fotografeerde zo n 20 jaar geleden zijn geadopteerde zoontje naast een Kever uit Colombia. Ik bezit een Volkswagen Kever 1303 cabrio. Vanaf april komt die bij mooi weer uit de garage en in september gaat ie weer terug. Ooit hoop ik nog eens een Volkswagen T2 busje te kunnen kopen.

18 18 In 't kort CDS ziet vernieuwend KPU-bedrijf Generaal Tom Middendorp bezocht op 22 augustus het KPU-bedrijf. De situatie rondom de voorraden stond hoog op de agenda bij het werkbezoek van de Commandant der Strijdkrachten. Generaal Middendorp sprak op Kamp Soesterberg met medewerkers en management over de huidige ontwikkelingen bij het Defensiebedrijf voor kleding en persoonlijke uitrusting. Volgens het programma Krijgsmacht op orde moet eind procent van de voorraad beschikbaar zijn. Het KPU-bedrijf nadert deze doelstelling. Volgens het credo fighters first gaat kleding voor operationele militairen daarbij voorop. Een van de speerpunten van het beleid van de CDS is vernieuwing. We moeten inspelen op de ontwikkelingen in onze omgeving en het KPU-bedrijf heeft daarin een belangrijke rol voor kleding en uitrusting, zei Middendorp. Speciaal daartoe wordt het Defensie Operationeel Kledingsysteem (DOKS) ontwikkeld door het KPU-bedrijf. Kleding wordt praktischer, comfortabeler en vormt samen een systeem : verschillende onderdelen zijn op elkaar afgestemd, onder meer door de ervaringen in uitzendgebieden erbij te betrekken. Het KPU-bedrijf werkt bij de ontwikkeling nauw samen met het Joint Kenniscentrum, de industrie en de gebruikers zoals het Korps Commandotroepen en het Korps Mariniers. Onderdeel van DOKS is een mogelijk nieuw camouflagepatroon wat een verdere modernisering en verbetering van de kleding voor militairen oplevert. Over de implementatie van DOKS zal later een besluit worden genomen. Integriteitgezien In de afgelopen jaren hebben vele honderden medewerkers de weg naar een vertrouwenspersoon of de functionaris integriteitzorg gevonden met een probleem op het gebied van ongewenst gedrag. Vele incidenten zijn tot tevredenheid aangepakt en opgelost. Toch kon ook een groot aantal mensen niet worden geholpen, omdat de schade niet meer was te herstellen. Vooral deze situaties willen we voorkomen. Hebt u het gevoel, dat u of iemand anders onheus wordt bejegend, of bent u getuige van zaken die niet door de beugel kunnen, meldt het ons. Om dat voor u te vergemakkelijken, zijn er bij Defensie verschillende loketten, waar u met uw melding terecht kunt. Inmiddels zijn het er zoveel, dat we ons kunnen voorstellen dat u door de bomen het bos niet meer ziet. Vandaar dat we voor u de mogelijkheden op een rijtje willen zetten. Allereerst zou het mooi zijn als iedereen elkaar kon aanspreken op het gedrag. Maar we weten dat dit niet altijd goed uitpakt. Een volgende stap is contact opnemen met uw leidinggevende of naast hogere leidinggevende. Ook dat is niet in alle situaties mogelijk of gewenst. Immers, op het moment dat uw leidinggevende op de hoogte is van een incident zal hij of zij ook stappen moeten ondernemen, met alle gevolgen van dien. Soms wilt u zich eerst oriënteren in een vertrouwelijk gesprek met iemand die u de mogelijkheden en de gevolgen kan vertellen. In die gevallen kunt u zich wenden tot een vertrouwenspersoon. Op de intranetsite van DMO kunt u de vertrouwenspersonen die bij u in de buurt werkzaam zijn vinden. Met ingang van vorig jaar kunt u ook gebruik maken van de mogelijkheid om in Peoplesoft een melding van ongewenst gedrag te doen. Onder de applicatie P&O selfservice, formulieren vindt u melden voorval. Nog een mogelijkheid is en zeker als u anoniem wenst te blijven om contact op te nemen met het meldpunt van de Centrale Organisatie Integriteit Defensie, via de servicedesk Defensie ( of *06 733, optie 4 en rechtstreeks ). Als u van mening bent dat er sprake is van een zeer ernstige integriteitschending, dan kunt u zich door tussenkomst van een vertrouwenspersoon wenden desgewenst anoniem tot de secretaris-generaal. Het betreft hier de zogenaamde Klokkenluidersregeling. De inhoud van deze regeling is opgenomen in het BARD (hoofdstuk 7) en het AMAR (hoofdstuk 11). Niet alleen met klachten, maar ook met klachten over de afhandeling van uw melding, kunt u terecht bij de inspecteurgeneraal van de krijgsmacht. Op de site: eenheden_directies/igk/index.aspx kunt u daarover meer lezen. Sinds een paar weken is een aparte postbus (DMO.IR@mindef.nl) geopend voor klachten op het gebied van de integriteit van de reorganisatie. Ook voor advies over welk loket het beste past bij uw klacht kunt u altijd terecht bij de vertrouwenspersonen. Alle loketten hebben in ieder geval tot doel om het voor u mogelijk te maken uw klachten kenbaar te maken. Immers als u niets onderneemt, verandert er ook niets. Integendeel, het gaat vaak van kwaad tot erger. Joke van Bodegom Coördinator Vertrouwenspersonen

19 Materieelgezien nummer 7 september IJskoud en warm knallen Het Kenniscentrum Wapensystemen en Munitie (KC W&M) heeft eind augustus drie munitieconditioneringsvoertuigen in gebruik genomen. Munitiebeproevingen kunnen zo nog veiliger worden uitgevoerd. Munitie moet bij ook bij extreme hitte of kou veilig en effectief gebruikt kunnen worden. Een munitieconditioneringsvoertuig kan te beproeven munitie afkoelen tot min 46 graden Celsius of verwarmen tot plus 71 graden Celsius. Dit zijn de twee uiterste temperatuurgrenzen voor de klimatologische gebieden waarin de Nederlandse krijgsmacht ingezet kan worden. De voertuigen kunnen zowel stationair als rijdend munitie koelen of verwarmen en voldoen daarom dan ook aan de strenge eisen die zijn verbonden aan het vervoer van munitie over de openbare weg. Bij het typeclassificeren van munitie onderwerpt het KC W&M munitie aan een breed spectrum van klimatologische en mechanische belastingen. Daarbij wordt vastgesteld of munitie gedurende verschillende stadia van haar levenscyclus nog steeds veilig te gebruiken is en daarbij ook nog voldoet aan de gestelde operationele eisen. Van de DMC DMO Deze maand zullen de drie TRMC n hun advies over de VRP n bekend stellen. Daarna zullen de overlegvoorzitters en de TRMC n met elkaar overleggen om tot overeenstemming te komen. De drie VRP n kennen een aantal overkoepelende aspecten die goed op elkaar afgestemd moeten worden. De D-DMO heeft afgesproken hierover met de DMC te spreken. Inmiddels zijn de voorbereidingen voor de transitie naar de nieuwe organisatie begonnen. Zo is P&O volop aan de slag om alle activiteiten met betrekking tot het personeelsvullingsplan in beeld te brengen. De uitdaging wordt het vullen van welhaast 900 vacatures in de zeer korte tijd die daarvoor beschikbaar is. Ook voor het DMO-personeel en met name voor (potentiële) overtolligen is het opletten geblazen de komende tijd. Ook wordt hard gewerkt aan het opstellen van een activiteitenplan waarin wordt aangegeven welke maatregelen er moeten worden uitgewerkt voor de transitie van de IST naar de SOLL. Een belangrijk aspect is bijvoorbeeld het aanpassen van de IV (Outlook en autorisaties in Mulan, FINAD etc). Maar ook de noodzakelijk geachte cultuurverandering kent tal van te ontplooien activiteiten. Modificatie Hr.Ms. Zeven Provinciën van start Het luchtverdedigings- en commandofregat Hr.Ms. Zeven Provinciën is midden augustus voor een grote modificatie in dok gegaan. De inzetbaarheid van het schip neemt door deze modificatie sterk toe. De verbouwing neemt zo n zeventig dagen in beslag. Tijdens de modificatie vervangt de Scheldepoort BV de motoren van de dieselgeneratoren. Daarnaast krijgen de generatoren groot onderhoud en worden de schroefassen gemodificeerd. De Zeven Provinciën ondergaat deze modificatie als eerste van de LCF-fregatten. Gelijktijdig voert Scheldepoort namens het Marinebedrijf de dokgebonden werkzaamheden van het zogeheten benoemd onderhoud uit. De DMC acht het van belang dat helder wordt gecommuniceerd hoe de cultuur c.q. het gedrag van medewerkers er in de nieuwe setting moet uitzien en acht het van niet minder belang dat de DMO-leiding hierin het voortouw neemt. Het komt de DMC wenselijk voor dat de leiders van de DMO die de cultuurverandering gaan sponsoren, eerst zelf een manifest beeld krijgen van wat er dan moet veranderen. Het komt ons ook gewenst voor dat voor een substantieel deel sprake zal zijn van nieuwe aangestelde leiders om met nieuw elan de organisatie vorm te kunnen geven. De DMC roept eenieder op om bij te dragen aan het vormgeven van de nieuwe DMO, waarvan de DMC de overtuiging heeft dat die kansrijk is om haar bijdrage aan Defensie te kunnen leveren. En de reductie dan? Ja, er is sprake van groot aantal functies die verdwijnen, maar ook van veel vacatures. De DMC denkt dat velen in aanmerking kunnen komen om geschikt te worden verklaard voor een nieuwe functie. Bekwaam u, grijp uw kans en solliciteer.

20 Op locatie Inge van de Laar-Wiersma is omgevingstechnicus bij het Kenniscentrum Wapensystemen en Munitie van het Defensie Munitiebedrijf en is werkzaam bij het Bureau Munitie in t Harde. Bij het Kenniscentrum Wapensystemen en Munitie (KC W&M) doen we diverse beproevingen met allerlei typen wapensystemen en munitie. Dat varieert van een GILL anti-tankwapen tot een kijker of een compleet rupsvoertuig. Aan de hand van de testresultaten beoordelen we of het materieel voldoet aan de gestelde technische en operationele eisen. Bureau Munitie bestaat uit zestien personen, waarvan vier omgevingstechnici. Als omgevingstechnicus doe ik kort door de bocht alles met munitie wat een militair er niet mee zou doen. In sommige gevallen steken we kisten met munitie in brand, we schieten erop of laten ze met opzet van grote hoogte vallen. Behalve deze wat spectaculaire proeven verrichten we ook meer subtiele testen. In klimaatproeven simuleren we de opslag van (munitie) artikelen in de diverse klimaatzones in de wereld. Met kleine of grote trilplaten bootsen we het transport over de weg, door de lucht of via boot of trein na. Ook kunnen we kijken hoe de artikelen zich gedragen als losse lading. In een tijdsbestek van 45 minuten meten we de effecten over een afstand van 1600 kilometer met een wielvoertuig. Ook controleren we de artikelen op waterdichtheid. Met een zoutsproeitest simuleren we het vervoer, de opslag en het gebruik van artikelen in een natte, zoute atmosfeer. Dit alles om veilige munitie te kunnen leveren aan de gebruikers. Foto: Robert Koelewijn, AVDD Colofon - Jaargang 9, nummer 7, september 2012 Materieelgezien is een uitgave van de Defensie Materieel Organisatie, geproduceerd door het Dienstencentrum Defensiemedia. Hoofdredactie: Hans Kuijper Eindredactie: Ingmar Kooman Vormgeving: Grafische Dienst AVDD Den Haag Druk: OBT bv, Den Haag Oplage: Redactieadres: (niet voor adreswijzigingen en vragen over verzending) DMO/sectie Communicatie Postbus MPC 58A 2509 LV Den Haag dmocommunicatie@mindef.nl Redactieraad: Arvid Staarink (Staf ), Marc Bijsterbosch (DMunB), Regina van Bree-Van Rijn (IVENT), Marjolein Hof-Kok (DBB), Henny Kooi (KPU-bedrijf ), majoor Patrick Jurcka (DP&V), majoor Jan Mensink (DWS), Iris Portier (IVENT) en Manfred de Wit (IVENT). Overname van artikelen en foto s is toegestaan na overleg met de redactie en onder bronvermelding. Aan artikelen kunnen geen rechten worden ontleend. De inhoud van Materieelgezien weerspiegelt niet noodzakelijkerwijs de mening van het ministerie van Defensie.