IUI, IVF en ICSI; wat betekenen deze afkortingen?

Transcriptie

1 Algemeen Het hebben van kinderwens is iets dat niemand behoeft te rechtvaardigen; deze wens is immers vanuit de natuur zelf gegeven. Helaas ziet echter ongeveer 10% van alle paren de kinderwens niet in vervulling gaan. Van deze paren wendt zich ongeveer de helft tot een hulpverlener. Een groot gedeelte zal, al dan niet na medisch ingrijpen, in verwachting raken. Soms zijn hiervoor echter ingrijpende behandelingen noodzakelijk. Was vroeger het aantal behandelingsmethoden beperkt, tegenwoordig zijn -vooral door de techniek van de In Vitro Fertilisatie (IVF)- zeer veel nieuwe inzichten en mogelijkheden aanwezig. Diverse vormen van behandeling zijn nu mogelijk. Deze kunnen u worden aangeboden in het Diaconessenhuis Voorburg. Het Diaconessenhuis heeft een belangrijke rol gespeeld in de ontwikkeling en uitbouw van IVF. Inmiddels (april 2012) zijn er bijna 8000 kinderen na IVF-behandeling in Voorburg geboren of "onderweg". Te vaak nog wordt IVF als een bijzondere therapie gezien, en ook wordt het te vaak in een adem genoemd met de mogelijkheid van embryokweek voor experimentele doeleinden, genetisch manipuleren, kloneren en dergelijke. IVF is echter niets anders dan één van de mogelijke onvruchtbaarheidsbehandelingen. Er is niets geheimzinnigs aan; het is eigenlijk niets anders dan een bypass (omweg). Alle moderne onvruchtbaarheidsbehandelingen kunnen vanuit het Diaconessenhuis Voorburg worden aangeboden. Vaak is het de gewoonte de behandelingsmethoden aan te duiden met afkortingen. Om hiervan enkele te noemen: IVF, IUI, FSP, cryopreservatie en ICSI. Dit item behandelt de IVF; er zijn ook hoofdstukken over de andere behandelingsmethoden. Zie ook het item IVF Voorburg IUI, IVF en ICSI; wat betekenen deze afkortingen? In Vitro Fertilisatie (IVF) is het bevruchten van eicellen buiten het lichaam (in vitro is letterlijk "in glas" en fertilisatie betekent bevruchting). Bij de IVF-behandeling vindt de bevruchting van de eicellen in een petrischaaltje plaats. Letterlijk wordt met IVF de feitelijke bevruchting aangeduid. Met een IVF-behandeling wordt echter veel meer bedoeld. Een IVF-behandeling bestaat uit een aantal stappen: het stimuleren en nauwkeurig vervolgen van de groei van de eiblaasjes (follikels) het puncteren van de rijpe eiblaasjes het isoleren van de eicellen (oöcyten) het geschikt maken van het zaad ('capacitatie') volgens een opwerk methode het samenbrengen van de eicellen met het opgewerkte zaad in een kweekmedium het beoordelen van de bevruchtings en delingsstadium. Hiervoor gebruiken wij sedert kort de 'Embryoscoop' waarmee met time laps fotografie de ontwikkeling van het embryo veel beter kan worden beoordeeld. het terugplaatsen van één of meer zich delende bevruchte eicellen (pre-embryo's) in de baarmoederholte (cavum uteri) het invriezen en bewaren van eventuele overige embryo's (wanneer er meer embryo's ontstaan dan er in één keer kunnen worden teruggeplaatst) teneinde deze later in een spontane cyclus terug te kunnen plaatsen. IVF is de aangewezen techniek als er sprake is van een gestoorde eileiderfunctie. Bij andere oorzaken

2 voor het uitblijven van de gewenste zwangerschap hoeft IVF niet de techniek van eerste keuze te zijn. In dat kader passen behandelings- methoden als IUI en FSP. ICSI is een aparte techniek (kunstmatige bevruchting) waarvoor echter ook een volledige IVF behandeling noodzakelijk is. Intra Uteriene Inseminatie (IUI) behelst het opwerken van het zaad om dit daarna voorbij de barrière van de baarmoedermond (cervix) tot in de baarmoederholte te brengen. Een belangrijke indicatie hiervoor is een niet te behandelen "vijandigheid" van het baarmoederhalsslijm tegen zaadcellen ("cervical hostility"). Zie ook het stencil KI en IUI Intra Cytoplasmatische Sperma Injectie (ICSI) is de techniek waarbij in het IVF-laboratorium onder de microscoop een zaadcel regelrecht in de eicel wordt gebracht. Deze techniek is bij uitstek geschikt voor paren waarbij de spermakwaliteit te slecht is om bevruchting bij gewone IVF te verwachten of paren waarbij met de gewone IVF-methode ondanks goede spermakwaliteit bij herhaling geen bevruchting van de eicellen is opgetreden. Zie ook het patiënten stencil ICSI Voor allerlei andere letterwoorden zie ook onze pagina acronyms De geschiedenis van IVF in het Diaconessenhuis Voorburg Sinds januari 1985 kan het Diaconessenhuis Voorburg een IVF-behandeling aanbieden. Dit gebeurde tot december 1988 in nauwe samenwerking met de Erasmus Universiteit en het aangrenzende Academisch Ziekenhuis Dijkzigt te Rotterdam en het Academisch Ziekenhuis Leiden. Per 1 januari 1989 beschikt het Diaconessenhuis Voorburg over een eigen IVF-laboratorium. Onze filosofie blijft dat wij- voordat wij aan dit soort meer ingrijpende behandelingen beginnen- een volledig fertiliteitsonderzoek uitvoeren om de natuurlijke kans zo groot mogelijk te maken, en pas tot dit soort behandelingen overgaan als eindstation. Elders op deze website zullen wij u daarover informeren. Doordat het volledige scala van moderne onvruchtbaarheidsbehandelingen kan worden aangeboden kan een verantwoorde keuze worden gemaakt, welke behandeling voor u het beste en het minst belastend is. Welke paren komen in aanmerking voor IVF? In Vitro Fertilisatie is één van de mogelijke behandelingsmethoden voor paren met onvervulde kinderwens. De belangrijkste en aanvankelijk ook enige indicatie voor de IVF methode is afgesloten of afwezige eileiders. Dit kan meerdere oorzaken hebben: een ontsteking operatie i.v.m. buitenbaarmoederlijke zwangerschap(pen) een (inmiddels betreurde) sterilisatie een aangeboren misvorming van de voortplantingsorganen Inmiddels is gebleken dat IVF ook bij andere oorzaken van onvervulde kinderwens een goede behandeling kan zijn:

3 endometriose (baarmoederslijmvlies op andere plaatsen dan in de baarmoederholte) onbegrepen onvruchtbaarheid geen, of te weinig baarmoederhalsslijm waardoor de zaadcellen niet in de baarmoederholte kunnen komen antistoffen tegen zaadcellen (circulerend in het bloed van de vrouw) sommige vormen van verminderde vruchtbaarheid bij de man Tijdens een gesprek met één van de artsen van het IVF-team wordt beoordeeld of IVF de aangewezen behandeling voor het betreffende paar is. Belangrijke informatie wordt geleverd door: Een cyclusanalyse: Is er sprake van een eisprong en hoe is de voorraad (en het liefst ook de kwaliteit) van eicellen Een onderzoek van het sperma (gelet wordt op het aantal zaadcellen en de kwaliteit van hun beweeglijkheid een contrastfoto van eileiders en baarmoeder (het zgn HSG) een gemeenschapstest (Elders kunt u vinden waarom wij dat nog steeds doen) een kijkoperatie (de zgn laparoscopie) Bovengenoemde onderzoeken hebben in principe plaatsgevonden voordat men kan beginnen met enige vorm van behandeling zoals IVF of IUI. Een laparoscopie zal niet in alle gevallen noodzakelijk zijn. Als de onderzoeken elders zijn verricht moeten de gegevens ter beschikking worden gesteld aan de arts/gynaecoloog van het IVF-team. Soms is een eileideroperatie het alternatief voor IVF en in andere gevallen speciale inseminatie-technieken. Ongunstige omstandigheden voor het tot stand komen van een zwangerschap kunnen ook op het emotionele of psychische vlak liggen. In een gesprek met beide partners zal hieraan aandacht worden besteed. Wij hebben ook psychologische begeleiding door de met ons werkzame psychologen van LEV De laatste voorwaarde betreft de leeftijd van de vrouw. Onder het veertigste levensjaar kan de behandeling- mits er een goede medische indicatie is- altijd worden aangeboden. Boven die leeftijd wordt de kans van slagen erg klein. Als er een zwangerschap ontstaat is de kans op een spontane miskraam duidelijk verhoogd en is de kans op afwijkingen bij het kind groter. Tussen 40 en 42 j kan nog wel een behandeling worden aangeboden (onder een aantal voorwaarden) en tussen 42 en 44 j alleen in zeer bijzondere uitzonderingsgevallen. Wat houdt een IVF-behandeling globaal in? Na het intake gesprek met de arts/gynaecoloog van het IVF-team is kan aan de behandeling worden begonnen. Meestal wordt na het intake-gesprek bij man en vrouw bloed afgenomen voor screeningsonderzoek. Het bloed wordt gescreend op hepatitis B en C (geelzucht), lues (syfilis) en HIV. Kort voor de eigenlijke start van de IVF-behandeling wordt een zgn 'proefcapacitatie'van het zaad verricht en wordt een echoscopisch onderzoek verricht om te kijken naar grootte en ligging van de baarmoeder en de ligging van de eierstokken. Er wordt dan ook gekeken of er cysten (= met vocht gevulde holten) in de eierstok aanwezig zijn die voorbehandeling (medicijnkuur of aanprikken en leegzuigen) soms noodzakelijk maken. Tevens wordt eenmalig, meestal direct in aansluiting op het intake-gesprek of in combinatie met het echoscopisch onderzoek een gynaecologisch onderzoek verricht en zo nodig een uitstrijkje gemaakt. Voor de start van de eerste behandelingscyclus worden man en vrouw gedurende 3

4 dagen behandeld met een antibioticum (Zithromax). De eigenlijke behandeling: met behulp van medicijnen (hormooninjecties) wordt geprobeerd om een aantal eicellen tegelijk te laten rijpen. Dit wordt d.m.v. een aantal onderzoeken (echoscopie en bloedonderzoek) gecontroleerd. Kort voor de eisprong (ovulatie) worden de eicellen d.m.v. een punctie uit de eierstok verwijderd. In het laboratorium worden de eicellen van de vrouw samengebracht met de zaadcellen van haar partner. Wanneer de bevruchting lukt, en er embryo's ontstaan, worden deze meestal 2 of 3 dagen en soms 5 dagen na de punctie in de baarmoederholte gebracht. Ontstaat er een zwangerschap, dan blijft u de eerste 3 maanden in het Diaconessenhuis onder controle. Daarna kunnen de zwangerschapscontroles worden overgenomen door de gynaecoloog die u aanvankelijk verwees voor IVF-behandeling. Uit de ziekenhuissfeer. De behandeling is dus tijdrovend, en er zijn erg veel stappen te nemen voordat u zwanger bent. Onze basisfilosofie is dat wij proberen de behandeling zoveel mogelijk "uit de ziekenhuissfeer" te halen. U mag zelf leren de hormooninjecties (thuis) toe te dienen. De behandeling is volledig poliklinisch. U hoeft na de punctie niet in het ziekenhuis te blijven. Wij menen dat hiermee de behandeling beter te dragen valt en dat u daarmee ook minder tegen een volgende behandeling opziet als de vorige mocht mislukken. U wilt samen een kind. Ons uitgangspunt is ook dat u samen een kind wilt. Dit houdt dan ook in dat wij de partner zoveel mogelijk bij de behandeling willen betrekken. Hij kan bij alle behandelingsonderdelen aanwezig zijn. In ieder geval stellen we het op prijs als de partner bij de punctie en bij de terugplaatsing aanwezig is. Hoe groot is de kans van slagen? Een wedloop met hindernissen. Het beginnen van een IVF-behandeling garandeert niet dat u uiteindelijk een kind krijgt. De kans dat het niet lukt is per keer ongeveer 3 maal zo groot als de kans op succes. Een IVF-behandeling is een soort "afvalrace": een wedloop met hindernissen. De kans op zwangerschap is niet iedere maand even hoog. Er zijn meer vruchtbare maanden en minder vruchtbare maanden. Wij zouden graag vooraf een indruk willen hebben over de relatieve vruchtbaarheid in een specifieke maand. Voorafgaand aan de start van de hormooninjecties op de derde cyclusdag wordt echoscopisch onderzoek verricht om te controleren of baarmoeder en eierstokken "schoon" aan de start verschijnen. Die dag wordt tevens bloed afgenomen voor bepaling van het FSH-gehalte (Follikel Stimulerend Hormoon) en soms het oestradiol gehalte. Het gehalte van deze hormonen op de derde cyclusdag geeft ons een globale indruk over de vruchtbaarheid en daarmee de zwangerschapskans in die specifieke cyclus. Blijkt het FSH-gehalte boven een bepaalde waarde te liggen dan bent u die cyclus verminderd vruchtbaar en wordt van de start van de hormooninjecties in die specifieke cyclus afgezien. Dit komt in ongeveer 10% van de cycli voor. U kunt echter in de daaropvolgende cyclus wel beginnen als het gehalte beter is. Let op: de voorspellende waarde van dit soort bepalingen is slechts een momentopname, en zegt niets over andere cycli. U kunt daarover meer lezen elders op deze website

5 Een enkele keer lukt de follikelstimulatie niet (ondanks de hormooninjecties komen er geen of te weinig follikels tot rijping). Ook kan het zijn dat de medicijntoediening niet juist plaatsvindt of dat er een voortijdige eisprong (ovulatie) optreedt. In die gevallen kan er geen punctie plaatsvinden. Dit kwam de afgelopen jaren in ongeveer 5% van de cycli voor. Als er wel een punctie wordt verricht bestaat er altijd de mogelijkheid dat er geen eicellen worden verkregen. Hoe meer follikels zich ontwikkelen, hoe kleiner de kans hierop is. De kans op een punctie zonder eicelopbrengst bedraagt ongeveer 1%. Van alle eicellen die worden verkregen laat een deel zich niet bevruchten. De eicellen die zich laten bevruchten en zich daarna door blijven delen, zodat een klompje cellen ontstaat, heten (pre) embryo's. Deze worden in de baarmoederholte ingebracht (terugplaatsing). Ongeveer 80% van de puncties wordt gevolgd door een terugplaatsing. Na een terugplaatsing is er ongeveer 35% kans op zwangerschap. De kans van slagen is gerelateerd aan het aantal en de kwaliteit van de teruggeplaatste embryo's en de leeftijd van de vrouw. Met het stijgen van de leeftijd neemt de kans op zwangerschap af. Alles of niets. Hoe meer embryo's worden teruggeplaatst hoe groter de kans op zwangerschap. Maar het terugplaatsen van meer embryo's vergroot ook de kans op een meerling. De kans op een tweeling bij IVF is nu onder de 10 %; grotere meerlingen komen vrijwel niet meer voor. Embryo's kunnen in kwaliteit verschillen. Dit hangt o.a. samen met het uiterlijk van de embryo's en de delingssnelheid. Hoe beter het embryo, hoe groter de kans op innesteling. Er is echter geen grotere kans op een kind met aangeboren afwijking bij innesteling van minder goede embryo's: het is een "alles of niets" effect; de kwaliteit bepaalt alleen de kans op innesteling. De hamvraag is welke embryo's de grootste kans op een kind hebben. Recent kunnen wij daarin beter selecteren door middel van time-lapse fotografie van het embryo. De lichtbelasting daarmee is nog maar een fractie van wat het vroeger was en bovendien komen de embryo's nooit meer uit de broedstoof. Bij de eerste IVF-poging wordt in principe 1 embryo's teruggeplaatst. Bij vervolgpogingen kan worden overwogen om 2 embryo's terug te plaatsen zeker als de kwaliteit van de embryo's niet optimaal is. Terugplaatsing van 2 embryo's betekent afhankelijk van de leeftijd- meer kans op zwangerschap maar in geval van zwangerschap meer kans op een tweeling. Naarmate de vrouw ouder is wordt er sneller en makkelijker twee embryo's teruggeplaatst. Ten tijde van de terugplaatsing krijgt u van het behandelteam informatie over de kwaliteit van de embryo's en adviezen omtrent het aantal terug te plaatsen embryo's. "Zwanger zijn" en "in verwachting zijn" is nog niet hetzelfde. Wanneer er na een IVF-behandeling geen menstruatie optreedt, en de zwangerschapstest positief is, bent u "zwanger". De kans op een spontane miskraam in de eerste 3 maanden is bij vrouwen rond de %. Dit lijkt veel, maar het is niet meer dan bij spontaan opgetreden zwangerschappen, mede omdat de diagnose zwangerschap bij IVF meestal eerder wordt gesteld en omdat IVF vrouwen gemioddeld ouder zijn. Pas na 3 maanden wordt gesproken van een doorgaande zwangerschap en bent u "in verwachting". Pas dan kunt u namelijk redelijkerwijs een kind verwachten. Een dobbelsteen Iedere poging biedt een kleine kans op succes. Meer pogingen vergroten de kans. De kanspercentages mogen echter niet bij elkaar opgeteld worden. Elke poging moet u vergelijken met een lot uit een (andere) loterij. Hoe meer loten, hoe meer kans. De kans op succes van een IVF-behandeling is te vergelijken met het gooien van een dobbelsteen. Als je een 6 moet gooien en het is de eerste keer niet gelukt dan moet je

6 het nog een keer proberen. Hoewel na 4 keer werpen meer dan 50% van de mensen tenminste eenmaal een 6 heeft gegooid, is ook de vijfde keer de kans weer even groot. Ook IVF heeft net als dit voorbeeld "geen geheugen". Hoe zit het dan met die percentages op het internet? Veel mensen hebben de neiging uitsluitend naar de percentages zwangerschappen per cyclus op het internet te kijken en denken dan dat de 'hoogste' percentages de 'beste' centra weergeven. Zij denken dan dat overal hetzelfde voortraject bestaat. Dat is schijn: het hangt onder andere af van de definities van succes, de insluitcriteria- wie accepteer je en wie niet, 'selective enrollment': wie vallen er halverwege af en wie mogen doorgaan, en met name ook: hoe snel en na welk vooronderzoek ga je tot dit soort behandelingen over. Onze filosofie dat we de natuurlijke kans vooraf eerst nog zo optimaal proberen te maken leidt tot een negatieve selectie voor de groep die uiteindelijk voor IVF in aanmerking komt. Als je het motto volgt 'grote stappen, gouw thuis' dus snel aan een behandeling beginnen, heb je ogenschijnlijk 'betere' cijfers maar veel van die paren zouden met minder ingrijpende behandelingen ook spontaan zwanger geworden zijn. Wat er daarna voor IVF overblijft is een groep met lagere kansen. Wat staat het IVF paar te wachten? inleiding Een IVF-behandeling vergt heel veel van het paar dat hiervoor kiest. Om te beginnen is de behandeling tijdrovend. Voor een aantal dingen moet u zelf zorgen, voor andere behandelingsonderdelen moet u op de juiste tijd in het ziekenhuis zijn. Dit moet allemaal worden ingepast in de dagelijkse routine. Tevens wordt er een aanslag gedaan op het psychische incasseringsvermogen. Dit geldt des te meer wanneer het resultaat steeds teleurstellend is. Bovendien zijn er nog de kosten van de behandeling. het behandelschema Dit staat van tevoren vast. Het basisprincipe is in grote lijnen voor alle paren identiek: wij proberen te streven naar ongeveer 6 tot 8 eicellen van goede kwaliteit.. De precieze uitvoering wordt zo nodig, per poging aangepast. Een behandelschema omvat: toedienen van de hormooninjecties echoscopisch onderzoek (vaginaal; lege blaas) bloedafname cq -onderzoek punctie terugplaatsing resultaat van de behandeling de planning van de behandeling Een behandeling vindt plaats binnen het tijdsbestek van één cyclus. Dat betekent dus: een periode van ongeveer 4 weken. Startpunt van de behandeling is de eerste dag van de menstruatie. Op de

7 dag dat de menstruatie begint staat de behandeling in grote lijnen vast. Op de derde cyclusdag beginnen de dagelijkse hormoontoedieningen. In de regel wordt 's morgens en 's avonds een injectie gegeven. U kunt zelf leren de injecties te geven, of uw partner kan het leren. Als u dit niet wilt, bent u aangewezen op het ziekenhuis of andere deskundige hulp (bv. de huisarts of een wijkverpleegkundige). Op de derde cyclusdag, de dag waarop de eerste hormooninjecties gegeven moeten worden, wordt een echoscopisch onderzoek verricht om te controleren of er in de eierstokken geen cysten te zien zijn die de behandeling kunnen verstoren. Vanaf de 7e cyclusdag worden echo-onderzoeken, zo nodig dagelijks, verricht om de groei van de follikels te controleren. Parallel aan de echo-onderzoeken lopen de bloedonderzoeken. Vaak op de dag dat echo-onderzoek wordt verricht wordt bloed afgenomen ter controle van een aantal hormoonspiegels. Op de derde cyclusdag (de eerste echodag) wordt bloed afgenomen voor het bepalen van de FSH-spiegel, het E2 en AMH in het bloed. Elders op deze site kunt u lezen wat hiervan de reden is. De punctie vindt plaats tussen de 9e en de 15e cyclusdag, maar meestal tussen de 10e en de 12e cyclusdag. Er wordt vanuit gegaan dat de partner hierbij aanwezig is. Ongeveer 2 dagen tevoren liggen datum en tijdstip vast en krijgt u dit te horen. De punctie neemt het eerste deel van de ochtend in beslag. In het IVF-laboratorium wordt met de microscoop gekeken of de punctie ook eicellen heeft opgeleverd. Als dit zo is wordt de partner gevraagd sperma te produceren. Vanaf de dag na de punctie moet u gedurende op indicatie- een week dagelijks de ochtendtemperatuur opnemen en wegen. De dag na de punctie mag u na uur naar het IVF-laboratorium bellen om te horen of de bevruchting heeft plaatsgevonden. Indien dit het geval is wordt een afspraak gemaakt voor een terugplaatsing. De terugplaatsing is een relatief eenvoudige ingreep. Daarna kan er weinig anders gedaan worden dan afwachten. Als er meer dan het maximum aantal terug te plaatsen embryo's ontstaan kunnen deze worden gecryopreserveerd (bevroren) om te worden teruggeplaatst in een spontane cyclus. Als er meer embryo's ontstaan dan er worden teruggeplaatst krijgt u altijd schriftelijk bericht over wat er met de overige embryo's gebeurd is. Als er embryo's voor u zijn ingevroren wordt er een "invries-verklaring" bijgesloten die u dient te ondertekenen en terug te sturen naar het IVF-team. Embryo's ontstaan ter vervulling van de kinderwens van een paar. Als u geen kinderwens meer heeft en derhalve geen gebruik wenst te maken van de ingevroren embryo's, of als de relatie verbroken wordt (scheiding of overlijden van één van de partners) worden de ingevroren embryo's vernietigd indien u hiertoe een schriftelijk verzoek indient. De embryo's mogen ondanks het feit dat u het 'beschikkingsrecht' hierover hebt niet worden 'gekocht' of 'verkocht' Twee weken druk, twee weken moeilijk. De behandeling kan het best gekarakteriseerd worden als "twee weken druk": dagelijks injecties,

8 komen voor echo's, bloedonderzoek, punctie, terugplaatsing enzovoorts, en daarna "twee weken moeilijk": afwachten of de behandeling succes heeft gehad. Tijdens de eerste cyclushelft dienen er nogal wat handelingen, ook door (voornamelijk) de vrouw zelf, verricht te worden. Daardoor zal dit deel van de behandeling over het algemeen als intensief beleefd worden. Tegen de punctie zelf wordt soms erg opgezien. Door de verschillende vormen van pijnstilling die mogelijk zijn hoeft de punctie niet echt pijnlijk te zijn. De dagen tussen de punctie en de mogelijke terugplaatsing worden meestal gekenmerkt door gespannen afwachten. Het terugplaatsen zelf is een hoopvol en vaak emotioneel beladen moment. De periode erna wordt meestal onderschat maar wordt door vrijwel alle paren als de zwaarste van de hele behandeling ervaren. Om te beginnen is er de onzekerheid over het resultaat van de behandeling. Door de behandeling verlangt het paar meer dan ooit naar een zwangerschap, die meestal bovendien zelden of nooit zo dichtbij is geweest. In deze periode is er eigenlijk niets (behalve niet roken, geen overmatig alcoholgebruik en geen medicijnen gebruiken waar u buiten kunt) waarmee u de kans kunt vergroten. De onmogelijkheid nog iets aan het resultaat van de behandeling bij te dragen vergroot de spanning alleen nog maar. De teleurstelling als de menstruatie optreedt is dan ook groot. In tegenstelling tot de feitelijke behandeling worden deze spanningen over het algemeen moeilijker te dragen wanneer het paar meerdere pogingen achter de rug heeft. In de praktijk blijkt dat de eerste twee weken steeds makkelijker te dragen worden: het kan bijna aanvoelen als routine : injecties, echo s enzovoorts, en je weet wat je te wachten staat.. De tweede twee weken van wachten worden echter steeds moeilijker; als het mislukt wordt dit vaak in de opeenvolgende cycli steeds moeilijker te dragen. Als de behandeling resulteert in een doorgaande zwangerschap zullen de spanningen gauw vergeten zijn. Er bestaat echter een kans dat er na diverse pogingen geen zwangerschap optreedt. Er zal dan een moment komen waarop geen nieuwe pogingen meer ondernomen worden. De behandelingen die zijn ondergaan hebben hoop gegeven en vaak ook de kinderwens versterkt. Beëindiging van de behandeling is hierdoor ingrijpend en triest. IVF is voor de meeste paren tevens de laatste kans op het ontstaan van zwangerschap. Dat u de IVF-behandeling ook "met lege handen" kunt beëindigen is iets wat u zich tevoren wel moet realiseren. Begeleiding Mocht u tijdens of na afloop van de IVF-behandeling behoefte hebben aan een gesprek met één van de IVF-artsen dan kan dat geregeld worden via de IVF medewerkster. Voor extra psychologische begeleiding hebben wij enkele psychologen die specifieke expertise hebben op dit gebied. In beide gevallen kunt u een afspraak maken via Morele vraagstukken

9 Aan de IVF-behandeling zijn een aantal morele vraagstukken verbonden, voortkomend uit het besef dat de hedendaagse kennis en techniek op het gebied van de embryokweken vele mogelijkheden biedt. Daarom voor alle duidelijkheid het volgende over de aanpak in het Diaconessenhuis. Een In Vitro fertilisatie behandeling richt zich uitsluitend op het (zo mogelijk) terugplaatsen van bevruchte eicellen (embryo's). Er worden dus geen experimenten, bijvoorbeeld op erfelijkheidsgebied, met de embryo's gedaan. Vaak wordt gesproken over het moreel-ethische aspect van de embryo's die niet worden teruggeplaatst. Let wel, dit zijn niet de overtollige embryo's, maar de overige embryo's. Het uitgangspunt van het Diaconessenhuis is dat alle embryo's die worden verkregen, bestemd zijn voor terugplaatsing en bedoeld zijn om een zwangerschap tot stand te brengen. Wanneer er dus meer embryo's ontstaan dan medisch gezien verantwoord kunnen worden teruggeplaatst, worden deze bewaard om te worden teruggeplaatst in een spontane cyclus. Dit kan alleen met het in de "diepvries" bewaren van de embryo's. Wij huldigen echter niet het standpunt van sommigen dat er niet meer eicellen mogen worden aangeprikt en bevrucht dan er embryo's kunnen worden teruggeplaatst. Dit omdat meestal slechts een deel van de eicellen wordt bevrucht en men nooit kan voorspellen welke er zullen worden bevrucht. Als men dus 8 rijpe eicellen heeft, kan het zijn dat men de 4 die niet bevrucht zullen raken aanprikt, en de goede 4 blijven zitten. Bovendien geeft het laten zitten van de follikels in de eierstok een grotere kans op complicaties (het opzetten van de eierstok naderhand: de zgn hyperstimulatie). Het IVF-paar dat de eicellen en zaadcellen leverde waaruit de embryo's ontstonden heeft gezamenlijk het beschikkingsrecht van deze embryo's. Er is echter geen sprake van 'eigendom' omdat eigendom verhandeld kan worden. Koop en verkoop bij embryo's is echter bij de wet verboden Voor het "beheren" van de ingevroren embryo's en ook voor de medische behandeling zelf zijn de leden van het IVF-team verantwoordelijk. Powered by TCPDF (