Mercatormuseum Sint-Niklaas opnieuw in volle glorie.

Transcriptie

1 Mercatormuseum Sint-Niklaas opnieuw in volle glorie. 1. Heropening afdeling Moderne Cartografie De afdeling Oude Cartografie, rond de figuur van Gerard Mercator (16 de eeuw) en zijn wereldvermaarde globes, kaarten en atlassen, opende reeds in Met de heropening van de afdeling Moderne Cartografie wordt nu ook de link gelegd met het heden. De bezoeker ontdekt een klein depot met meetinstrumenten uit de 20 ste eeuw. Een zestal documentaires illustreren de evolutie in het maken van kaarten, navigatie, GPS, GIS, 3D en Remote Sensing. Een uitgebreid lokaal geoloket toont diverse toepassingen van GIS 1 Hightechbedrijf Nazka Mapps ontwikkelde met een duurzame samenleving als missie een innovatieve geo-ict-toepassing op maat. Op een groot aanraakscherm kan je online de evolutie van het (stedelijk) landschap, de klimaatkaart, de bebossing, de luchtkwaliteit en diverse aspecten van het klimaat in Vlaanderen checken. 1 GIS staat voor Geographic Information System en kan omschreven worden als een elektronisch databeheerssysteem voor het opslaan, bewerken, analyseren en tonen van alle informatie die verbonden is met een geografische ligging)

2 Tenslotte illustreren vier films van de ESA het nut van satellietmonitoring van de aarde. Diverse partners werkten samen met de wetenschappelijke dienst van de Stedelijke Musea Sint-Niklaas mee aan de inhoudelijke realisatie van deze vernieuwde afdeling: - de Universiteit Gent Vakgroep Geografie, Gent - het Nationaal Geografisch Instituut, Brussel - Nazka Mapps, Hever - het Geoloket van het Stadsbestuur Sint-Niklaas - het European Space Agency (ESA), Parijs - QinetiQ Space nv, Kruibeke - de Universiteitsbibliotheek Gent Bruiklenen van kaarten en meetinstrumenten zijn afkomstig van het Nationaal Geografisch Instituut, Brussel, het Museum aan de Stroom (MAS), Antwerpen, en het Museum voor de Geschiedenis van de Wetenschappen van de Universiteit Gent. Tentoonstellingsproductie: - Algemeen concept en praktische realisatie: het museumteam - Multimedia en redactie scenario s: Maverick ICS, Tienen - Presentatie multimedia: Jill Peeters, weervrouw VTM - Tentoonstellingsarchitect: Ellen De Boeck - Grafische vormgeving: Pascal Van Hoorebeke - Decorbouw en productie museumteksten: Cides en dienst gebouwen stad Sint- Niklaas - Hardware: PC Center Sint-Niklaas, Ocular en Dobit Solutions

3 2. LAFRERI - Italiaanse cartografie in de renaissance. De heropening was een uitgelezen kans voor de Koninklijke Oudheidkundige Kring van het Land van Waas en SteM om ook de unieke LAFRERI-atlas aan het grote publiek te tonen. Deze atlas werd in 2013, samen met o.a. de eerder genoemde Mercatorglobes op de lijst van het roerend cultureel erfgoed van de Vlaamse Gemeenschap de Vlaamse Topstukkenlijst geplaatst. Tijdens een restauratie in 1994 werd de band van deze atlas losgemaakt en werden de 93 kaarten (gedrukt tussen 1532 en 1567) niet meer opnieuw ingebonden. Een grote selectie (43) daarvan werd ingekaderd en is nu te zien in de beste omstandigheden. De belangrijkste partner in dit project was de Universiteit Gent (vakgroep geografie) die ook mee instond voor de uitgave van een schitterende publicatie die de kaartenbundel situeert binnen de zestiende-eeuwse wereld van drukkers en uitgevers waar atlassen, net als prentenbundels, op bestelling werden samengesteld. Een must voor al wie van kaarten houdt.

4 De Lafreritentoonstelling in het Mercatormuseum loopt nog t.e.m. 17 juli In september 1862 schonk Willem d Hanens-De Wolf, schepen van de stad Sint-Niklaas, een atlas de vieilles cartes aan de KOKW (Koninklijke Oudheidkundige Kring van het Land van Waas). Achter de weinig zeggende omschrijving gaat een cartografische parel schuil. In een eenvoudige perkamenten kaft zijn 94 zeldzame oude kaarten gebonden. De meest recente dateren uit 1567, wat van de atlas één van de vroegste Italiaanse samengestelde atlassen (IATO) maakt. Op dat ogenblik werden in Rome en Venetië losse kaarten op vraag van de koper in één volume gebundeld, met als gevolg dat geen twee IATO s gelijk zijn. Wel werden de kaarten in éénzelfde volgorde ingevoegd. Na enkele wereldkaarten, waaronder die van Ptolemaeus, kwamen kaarten uit Europa, Afrika, Azië en de Nieuwe Wereld aan bod. Achteraan de atlas bevonden zich een aantal stadsplannen en zogenaamde nieuwsprenten. De nieuwsprent was een persfoto avant la lettre. Ze bevatte informatie over eigentijdse belegeringen en veldslagen. Eén van de populairste voorstellingen was het beleg van Malta in In de KOKW-bundel bevindt zich een zeldzame nieuwsprent, de Rotta de Hughnoti, die in Italië werd ontworpen naar aanleiding van de Slag bij Dreux. De opeenvolgende episodes uit de veldslag werden in één prent verwerkt. Over wie de atlas samenstelde en wie hem kocht, beschikken we geen informatie. Wel kon door recent onderzoek het drukkersnetwerk verantwoordelijk voor de samenstelling van de bundel gereconstrueerd worden. De belangrijkste figuren daarin zijn de Romeinse drukker en uitgever Antonio Lafreri en de Venetiaanse kosmograaf Giacomo Gastaldi. De expo Lafreri werd gerealiseerd in een samenwerkingsverband tussen de KOKW, de Universiteit Gent Vakgroep Geografie en de wetenschappelijke en technische dienst van de Stedelijke Musea Sint-Niklaas. Zie ook:

5 3/ Terra Incognita - een illustratieproject Vandaag lijkt geen enkele plek op aarde nog onontdekt. Toch slagen drie illustratoren erin om een nieuwe pseudowetenschappelijke wereld te scheppen aan de hand van tekeningen en ruimtelijk geïllustreerd werk. Het resultaat van hun ontdekkingsreis kan je bekijken in Terra Incognita! In de expo benaderen Shanna Coppens, Korneel Detailleur en Charlotte Peys illustratie als een onderzoeks- en documentatiemiddel. Ze bekijken de wereld door de ogen van een wetenschapper en illustreren hun bevindingen. Het resultaat is echter niet objectief, maar bevindt zich op de grens tussen feit en fictie. Een mooi project dat met zijn geografisch thema aansluiting vindt met de historische collecties van het Mercatormuseum. Expo Terra Incognita in het Mercatormuseum loopt t.e.m. 14 december MERCATORMUSEUM praktisch: Bezoek open van dinsdag tot zaterdag uur // op zondag uur gesloten op maandag en van 15 december 2014 tot 18 januari 2015 Toegangsprijs 5 // 3,75 (reductie) // 2,5 (houders kansenpas) Gratis (kinderen t.e.m. 12 jaar) Plaats MERCATORMUSEUM, Zamanstraat Sint-Niklaas (ingang Museumpark) Bereikbaarheid Grote Markt 5 min // Treinstation 5 min // Autoparking Zwijgershoek Sint-Niklaas 13 november 2014