Bestemmingsplan Woonwijken Roden

Transcriptie

1 Bestemmingsplan Woonwijken Roden

2 Bestemmingsplan Woonwijken Roden Inhoud: Toelichting en bijlagen Voorschriften Plankaart nr C01 (Blad 1 t/m 4) Functiekaart nr B01 Roden/Assen Projectnummer augustus 2005

3

4 Toelichting toe

5 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Historie Ontstaansgeschiedenis van het gebied Cultuurhistorie Roden 6 3 Huidige situatie 9 4 Beleidskader Regiovisie Groningen-Assen Provinciaal Omgevingsplan II Gemeentelijk beleidskader Beleid Noorderzijlvest 20 5 Juridische vormgeving Algemeen Afstemming op andere wetten en verordeningen Planvorm Bestemmingen en afweging van belangen 24 6 Milieu Inleiding Geluidhinder Bedrijvigheid Bodem Water Algemeen Beleidskader Watertoets Archeologie Externe veiligheid Ecologie Inleiding Onderzoek Beleid Duurzaamheid 44 7 Economische uitvoerbaarheid toe

6 Inspraak en overleg Inleiding Wijzigingen Vaststelling door de Raad 49 Bijlagen toe

7 Inleiding Aanleiding en doel Vigerende bestemmingsplannen Opbouw bestemmingsplan Op dit moment is de gemeente Noordenveld het traject gestart om alle verouderde bestemmingsplannen van alle kernen binnen de gemeente te herzien. Tot de verouderde plannen behoort tevens een aantal vigerende bestemmingsplannen van Roden. Aanleiding voor het opstellen van het bestemmingsplan Woonwijken Roden is dan in eerste instantie ook gelegen in de noodzaak om een aantal verouderde plannen te herzien. Ten tweede is gekozen voor de woonwijken van Roden om eenduidigheid in het plangebied te krijgen. Aangezien Roden een groot gebied is en een verscheiden aantal functies herbergt, welke in en nabij de woonwijken liggen, zijn deze eveneens meegenomen. Hierbij kan worden gedacht aan het zwembad, sportpark, bejaardencentrum, lichte kleinschalige bedrijvigheid et cetera. In deze herziening worden geen grootschalige nieuwe planologische ontwikkelingen voorzien. Het betreft een herziening van een vrijwel "statisch" gebied. Op dit moment geldt voor de kern Roden een aantal bestemmingsplannen. Op kaart 1, staan deze vigerende plannen weergegeven. Onderhavige herziening heeft betrekking op ruwweg de woonwijken van Roden. Het centrum van Roden, de bedrijventerreinen Noordhoek, Westeres, Bitseveld en Haarveld, zijn van die aard dat, met het oog op eventuele ontwikkelingen in deze gebieden, het opnemen van deze gebieden in een afzonderlijk bestemmingsplan is gewenst. Teneinde een goed beeld te krijgen van Roden is in onderhavig bestemmingsplan, in hoofdstuk 2, dan ook kort ingegaan op de historie van Roden. Daarna is in hoofdstuk 3 de huidige situatie van het plangebied beschreven. Hoewel het hier een actualisatie betreft en de uiteengezette richtlijnen in het provinciaal en gemeentelijk beleid niet direct van invloed zijn op het plangebied, is in hoofdstuk 4 toch volledigheidshalve aandacht besteed aan het beleid. In hoofdstuk 5 wordt ingegaan op de juridische vormgeving. In hoofdstuk 6 wordt vervolgens aandacht besteed aan de milieuaspecten, waarna in hoofdstuk 7 de economische uitvoerbaarheid en in hoofdstuk 8 de inspraak en het overleg aan de orde komen toe 3

8 toe 4

9 Historie 2.1 Ontstaansgeschiedenis van het gebied De gemeente Noordenveld ligt op het Drents Plateau. Dit keileemplateau omvat tevens delen van Groningen en Friesland. Dit gebied ligt hoger ten opzichte van de omgeving en is ontstaan door verticale bewegingen in de aardkorst nog voor de bedekking van Drenthe met landijs. Dit speelde zich af in het Pleistoceen. Het Pleistoceen werd gekenmerkt door een opeenvolging van koude en warmere tijden, de zogenaamde glacialen en interglacialen. Tijdens de glacialen breidde het landijs zich van het Scandinavische en Baltische gebied over noordwestelijk Europa uit. Voor de uiteindelijke vormgeving van de oppervlakte en de gesteldheid van de bodem zijn de processen tijdens en vooral na de laatste ijstijd van belang geweest. De dekzandafzetting op de verweerde keileem dateert van deze tijd. Stroompjes begonnen, na de laatste ijstijd ongeveer 7500 jaar voor Christus, zich in te snijden in het landschap. Ongeveer 2000 jaar later begon de veenvorming, doordat het klimaat zachter en vochtiger werd. De zeespiegel en het grondwater steeg en alle lagere terreingedeelten vulden zich met water. Hierdoor werden moerassen gevormd. Het noordelijke gedeelte van de gemeente Noordenveld maakte deel uit van het lagere deel van Noord-Drenthe. Hier vormde zich, in de regelmatig overstroomde beekdalen van het Peizer- en Eelderdiep, op uitgebreide schaal laagveen. Ook op het niet door beken ontwaterde deel van het Drents Plateau vormde zich veen. Het Bunnerveense hoogveen ten zuidoosten van het dorp is hiervan een voorbeeld. Hoogveenvorming ging door tot omstreeks het jaar Het natuurlijke landschap is gevormd onder invloed van geologische en bodemvormende processen. Behalve de ontstaansgeschiedenis van bodem en reliëf is het menselijk ingrijpen van grote invloed geweest op de verschijningsvorm van het landschap. Sinds de occupatie van de mens drukten de bewoners steeds krachtiger op het natuurlandschap. Door het ingrijpen van de mens, zoals ontginning en ontwatering, is het natuurlijk landschap in de loop der eeuwen veranderd in een cultuurlandschap dat de sporen draagt van een lange geschiedenis toe 5

10 Cultuurhistorie Roden Zoals veel kernen op het Drents plateau is het dorp Roden van oorsprong een agrarische nederzetting aan de rand van een es en in de nabijheid van een beekdal. Vier elementen vormden voor deze agrarische gemeenschap een onmisbare basis. Het achterland (de es), de groen- of madelanden, de heide en het bos. Roden ligt op een plaatselijke verhoging aan de rand van de es met een aan de oostzijde de groenlanden langs het Peizerdiep en de heide en bossen ten zuiden en ten (noord)westen van de huidige kern. De groenlanden en de heide leverden het voedsel voor het schaap en het rund. Het vee zorgde op hun beurt weer voor de voor akkerbouw benodigde mest. De groenlanden werden als hooiland en, waar de waterstand het toeliet, als weidegebied gebruikt. De heide was niet alleen van betekenis als weidegebied voor de schapen, maar het leverde ook strooisel op voor de potstallen en voor de voor mestvorming onmisbare plaggen. De potstallen hadden een verdiepte vloer. In de potstallen werd dus door regelmatige toevoeging van strooisel en plaggen de voor de bemesting van de es zo belangrijke mest gevormd. Om de mest te verzamelen, dreef de herder iedere avond het vee van de heide naar het dorp. Brede schapen- en koeiendriften verbonden het dorp met de heide en de beekdalen. Open ruimten tussen de boerderijen dienden als verzamelplaats voor het vee. De boerderijen lagen met de stalzijde naar deze ruimten, zodat de toegang tot de potstallen makkelijk was. Naast de es, het groenland en de heide was het hout in de vorm van eikenbomen en houtwallen belangrijk. Eikenbomen waren nodig voor de bouw van boerderijen. De houtwallen langs de perceelsgrenzen dienden als wildwal en leverden bovendien brandstof en geriefhout. Open ruimten Het oorspronkelijke Roden bestond, net als vele andere esdorpen, uit een verzameling boerderijen met de daarbij behorende schuren en schaapskooien. De open ruimten in het dorp werden gebruikt als verzamelplaats. Deze ruimten, aangeduid met de naam "Brink" lagen aanvankelijk aan de rand van het dorp. Aan de brink lag de agrarische bebouwing op redelijke afstanden van elkaar gegroepeerd. Wegenstructuur Vanouds liepen de wegen van buiten het dorp van de es, de groenlanden, de heide en het bos naar het centrum van de nederzetting toe. Deze radialen waren op willekeurige plaatsen door smalle wegen met elkaar verbonden. De brink lag daar waar de huidige Brink uitkomt op de Schoolstraat en de Mensingheweg. Hier staan nog de kerk en een aantal oude panden/boerderijen. Vanaf de brink liepen wegen naar het beekdal, de es de heidevelden en de bossen toe 6

11 De Mensingheweg liep richting het zuiden en ontsloot het dorp richting het bos en Lieveren. De Norgerweg liep door het veld richting de Roder esch. De huidige Heerestraat richting het westen overgaand in de Nieuweweg boog af richting het zuiden het veld in (Ronerveld). Vanuit het centrum liep de huidige Leeksterweg overgaand in de Zulthe richting de Zulter esch en richting Leek. Het dorp werd in noordelijke richting ontsloten door de huidige Kanaalstraat. In noordoostelijke richting werd het dorp ontsloten door de huidige Groningerweg en het Oosteinde. Deze weg liep richting het beekdal en Foxwolde. Deze ontsluitingsroutes zijn nog steeds aanwezig. De historische wegenstructuur is minder duidelijk door de aanleg van de vele kleinere en grotere ontsluitingswegen van de kern, zoals bijvoorbeeld de Ceintuurbaan, de Insteekweg en de Rondweg. Ontwikkeling Uit kaart 2, de ontwikkeling van Roden, blijkt hoe de verdichting van het dorp en de straatwanden in de loop der jaren heeft plaatsgevonden. In 1850 was het dorp Roden al dicht bebouwd. De hoofdzakelijk uit boerderijen bestaande bebouwing - café, winkel en ambachtelijke bedrijf werden vaak in combinatie met het boerenbedrijf uitgeoefend - concentreerde zich aan de Brink, de Groningerstraat (vroeger Oosteinde), de Heerestraat, het Julianaplein, de Nieuweweg, de Raadhuisstraat en de Schoolstraat. Daarnaast was er enigszins afzijdig van de dorpskern nog sprake van bebouwing aan de Boskamp. Langs de westzijde van de Brink en de noordzijde van de Heerestraat was de dichtheid van de bebouwing dusdanig hoog dat hier in 1850 reeds gesproken kan worden van straatwanden. Tussen 1850 en 1940 maakte Roden vervolgens een zeer sterke groei door, waarbij het dorp een compacter uiterlijk kreeg. Verdichting van de bestaande bebouwing resulteerde in het ontstaan van nieuwe straatwanden aan onder andere: Groningerstraat, de Raadhuisstraat en de Schoolstraat. Daarnaast was er langs alle uitvalswegen in deze periode sprake van uitbreiding. De Leeksterweg, de Nieuweweg en de Kanaalstraat vielen hierbij het meest op. De sterke uitbreiding langs de Kanaalstraat is in belangrijke mate te danken aan het graven van de Rodervaart. Het agrarische karakter van Roden nam in de jaren sterk af. Woningen in plaats van boerderijen gingen in toenemende mate het uiterlijk van de nederzetting bepalen. Bovendien werden winkels, cafés en andere bedrijven niet langer ondergebracht in boerderijen, maar kregen specifieke onderkomens. Het aan de zuidoostzijde van de dorpskern gesitueerde landgoed Mensinghe bleef in de periode geheel buiten de bebouwingssfeer toe 7

12 toe 8

13 Huidige situatie Vanuit het centrum van Roden is de esdorpstructuur nog zichtbaar. De uitbreiding van Roden heeft de oorspronkelijk wegenstructuur gevolgd, en heeft vooral plaatsgevonden in noordwestelijke, westelijke en zuidwestelijke richting. Aan de noordkant is Roden vooral uitgebreid met bedrijventerreinen. Deze uitbreidingsgebieden liggen relatief hoog. Aan de oostelijke kant van Roden ligt namelijk ook het lagergelegen beekdal van het Peizerdiep. Woongebieden Kern Roden Het plangebied omvat grofweg gezegd de woongebieden rond het centrum van Roden. Recentelijk is een nieuwe wijkindeling voor het dorp Roden vastgesteld, zoals deze op bijgaande overzichtskaart is weergegeven. De wijken Mensingeveld, Bomenbuurt, Middenveld en Hullenveld liggen rondom het centrum. Meer westelijk liggen de wijken De Hofsteden, Roderveld en de Vijfde Verloting ter weerszijden van de Nieuwe weg. De laatst genoemde twee wijken grenzen beide aan het dorp Nieuw-Roden. In het navolgende wordt een korte beschrijving van de verschillende woonwijken gegeven. Zoals gezegd omvatten de wijken Mensingeveld, Bomenbuurt, Middenveld en Hullenveld, een vrij groot gebied rondom het centrum van Roden. Dit grote deelgebied is vanuit het centrum gefaseerd gerealiseerd in de loop der tijd. De typen woningen variëren van rijenwoningen te vrijstaande woningen. Vlak rondom het centrumgebied staan voornamelijk dubbele woningen en rijenwoningen. In de Bomenbuurt staan eveneens een groot aantal dubbele woningen en rijenwoningen met ook nog vrijstaande woningen rond de Hulst op de overgang naar het buitengebied. In de wijken Middenveld en Hullenveld is sprake van een grote verscheidenheid aan woningtypen, waarbij in de wijk Middenveld het accent meer ligt op halfvrijstaande en rijenbouw en in de wijk Hullenveld het accent op vrijstaande woningen op ruime percelen In de wijk Mensingeveld ligt het accent eveneens op vrijstaande en half vrijstaande woningen op ruime percelen. Daarnaast bevinden zich in het gehele gebied een aantal wooncomplexen in de vorm van appartementen. Op de functiekaart is dit duidelijk aangegeven. Het plan Woldzoom Dreesdestraat is een herziening van Kern Roden. In dit deelgebiedje bevinden zich voornamelijk dubbele woningen toe 9

14 Geschakelde woningen één bouwlaag Kern Roden De Hofsteden De wijk De Hofsteden ligt ten westen van De Maatlanden. In deze wijk staan rijenwoningen, dubbele woningen en vrijstaande woningen. Vooral in het noorden is de wijk ruim van opzet met veel groen. Hier staan voornamelijk vrijstaande woningen. De rijenwoningen staan voornamelijk in het oosten en zuiden van deze wijk. De wijk is hier minder ruim van opzet. In de Driehoek tussen de Havezatenlaan, Hofstedenlaan, Kastelenlaan en de Roderweg staan voornamelijk rijenwoningen en dubbele woningen. Rijenwoningen De Hofsteden toe 10

15

16 Roderveld Roderveld I, II en III zijn respectievelijk na elkaar gerealiseerd. In Roderveld I, II en III staan rijenwoningen, dubbele, geschakelde en vrijstaande woningen. De wijken zijn vrij ruim opgezet en hebben redelijk veel openbaar groen. Rijenwoningen Roderveld I Rijenwoningen Roderveld II toe 13

17 Dubbele woning Roderveld III Vijfde Verloting De Vijfde Verloting is als laatste wijk gerealiseerd. De laatste kavels zijn uitgegeven. Deze wijk is vrij ruim opgezet en heeft daar waar de wijk al is gerealiseerd, vrij veel groen. In de wijk staan voornamelijk vrijstaande en dubbele woningen. Er is een klein aantal rijenwoningen gebouwd. Openbaar groen en dubbele en vrijstaande woningen Vijfde Verloting Functies Het plangebied heeft als hoofdfunctie wonen. Naast het wonen herbergt het gebied enkele andere functies. Daarnaast bevindt zich in het plangebied een aantal monumenten en karakteristieke panden toe 14

18 van Roden. Op kaart 3 zijn de functies, de Rijksmonumenten en de karakteristieke panden in het plangebied weergegeven (zie bijgevoegde losse kaart). Een apart deelgebied binnen het plan is het zuidwestelijke deel van de wijk Hullenveld. Het gaat hier om een redelijk groot, bijna geheel onbebouwd gebied. In dit gebied bevinden zich voornamelijk recreatieve functies, zoals een camping, zwembad, manege en sportvelden. Ook aan de oostelijke kant van de Norgerweg ligt nog een aantal sportvelden, een kinderboerderij en de ijsbaan. Opvallend is de Noorderkroon aan de Hullenweg. Dit is een bejaardencentrum met aangrenzend seniorenwoningen. Daarnaast is het langgerekte gebied Woldzoom langs De Maatlanden opvallend. Hier is een aantal bedrijfjes gevestigd, zoals een fitnesscentrum, kinderopvang, gezondheidscentrum, een dierenkliniek et cetera. Het gebied tussen De Maatlanden en het noordelijk deel van de Woldzoom is in ontwikkeling. Op dit moment wordt hiervoor een afzonderlijk plan voor dit gebied opgesteld ten behoeve van maatschappelijke doeleinden. Centrum Noorderkroon Bitsepark Eveneens is het Bitsepark een onderscheidend gebied in de wijk Bomenbuurt binnen dit plangebied. Het Bitsepark ligt ten noorden van Roden en ten oosten van de Bitse in de overgangszone tussen de noordelijke rondweg Noordholt en de woonbuurten rond de Ceintuurbaan-Noord. Het Bitsepark herbergt een volkstuinencomplex in combinatie met een wijkpark toe 15

19 Zwembad toe 16

20 Beleidskader 4.1 Regiovisie Groningen-Assen De gemeente Noordenveld is in het kader van de regiovisie een samenwerkingsverband met omliggende gemeenten aangegaan om mee te werken aan de versterking van de economische kernregio Groningen -Assen. De Regiovisie Groningen - Assen 2030 richt zich met name op de versterking van de woon-, werk-, recreatie-, en voorzieningenfunctie van de belangrijkste kernen, die liggen langs de hoofdinfrastructuur. Daarnaast dient op een aantrekkelijke wijze stedelijkheid en landelijkheid te worden gecombineerd. Binnen de economische kernregio Groningen-Assen hebben Roden en Leek samen een ondersteunende functie voor de stad Groningen. Het gaat om de bouw van minimaal woningen in en tussen de kernen Roden en Leek voor het hogere en het midden segment. Het accent ligt hierbij op vrijstaande woningen en twee-onder-eenkapwoningen. De woningbouw is voorzien in een gebied dat voor een grote verscheidenheid in het aanbod kan zorgen, met als verbindend thema 'het open en besloten landgoed'. Woningbouw vanuit Roden vindt plaats in met groen gevulde, besloten ruimten. Tegelijkertijd moet de samenhang tussen beide kernen worden versterkt door het leggen van verkeersrelaties en het afstemmen van voorzieningen. Op dit moment wordt gewerkt aan plannen met betrekking tot woningbouw voor Roden. Voor onderhavig bestemmingsplan heeft dit geen gevolgen. De richtlijnen in de regiovisie hebben geen invloed op het onderhavig plangebied. 4.2 Provinciaal Omgevingsplan II In het Provinciaal omgevingsplan Drenthe II is, net als in POP I, ervoor gekozen het zwaartepunt van het verstedelijkingsbeleid te leggen bij de versterking van zeven kernen die langs de hoofdinfrastructuur en in twee economische kerngebieden in Noorden Zuid-Drenthe liggen. Vier van deze kernen gelden als "streekcentrum". Roden behoort tot de overige drie en is aangemerkt als "substreekcentra. De verstedelijkingsopgave (wonen en werken) is bij de "substreekcentra" lager dan bij de streekcentrum toe 17

21 Het ontwikkelen van hoogwaardige woonlocaties en bedrijvigheid in samenhang met het behouden en versterken van de omgevingskwaliteit is als doelstelling verwoord in het POP. Roden en Leek dienen een schragende functie voor de stad Groningen te vervullen. Dit betekent dat deze kernen de stad Groningen ondersteunen door aanvullende woon- en werkmilieus te bieden. Met betrekking tot uitbreidingen beperkt de provincie zich ertoe om met behulp van een contourlijn rondom een kern aan te geven welke waardevolle gebieden van bebouwing dienen te worden gevrijwaard. Dit betekent dat hier niet mag worden gebouwd. Het gebied ten westen van Roden is gevrijwaard van een contourlijn. Dit betekent dat woningbouw, afhankelijk van het aantal woningen, hier eventueel mogelijk is. Landschappelijke inpassing en stedenbouwkundige afronding spelen hierbij tevens een rol. In de gebieden welke zijn opgenomen in het onderhavige bestemmingsplan vinden geen ontwikkelingen plaats waarvoor het geformuleerde beleid een direct afwegingskader vormt. De geformuleerde richtlijnen in het provinciaal beleid hebben dan ook geen gevolgen voor de herziening van de bestemmingsplannen. 4.3 Gemeentelijk beleidskader Zoals genoemd, is de gemeente begonnen met een herzieningentraject. De verouderde bestemmingsplannen worden geactualiseerd. Voor Roden is de keuze gemaakt om te beginnen met de herziening van de "woonwijken". Dit betekent dat de gebieden met woonfunctie worden meegenomen, met uitzondering van het centrumgebied. Gebieden die deel uitmaken van de woonomgeving en buiten het centrum liggen, worden ook meegenomen. Onderhavig bestemmingsplan is hier het resultaat van. Noordenveld, een gemeente om te wonen In de nota "Noordenveld, een gemeente om te wonen", waarvan het ontwerp in februari 2000 uitkwam, is het volkshuisvestingsbeleid uiteengezet. De gemeente acht dit beleid richtinggevend. In deze nota is een duidelijke voorkeur uitgesproken voor het scenario "Zorgvuldig behoud en beheer en selectieve groei". Wel moet de gemeente rekening houden met de 'schragende functie' die zij binnen de regio dient te vervullen. In de beleidsnota wordt gestreefd naar het opheffen van het heersende vertrekoverschot van de gemeente en naar een geleidelijke groei, onder andere door het tijdig ontwikkelen van voldoende nieuwe bestemmingsplannen en een geleidelijke marktconforme uitgifte van de grond. Het accent ligt op de binnendorpse locaties van de hoofdkernen Roden, Peize en Norg als toe 18

22 het gaat om de bouw van niet-grondgebonden levensloopbestendige woningen (woningen geschikt voor elke leeftijd). Gestreefd wordt naar een evenwichtige bevolkingsopbouw van alle woonwijken. Op uitbreidingslocaties dient 70% te worden gebouwd in de vrije sector en 30% in de sociale sector. Structuurvisie Noordenveld Op dit moment wordt gewerkt aan een structuurvisie voor de gemeente Noordenveld. De gemeente wil ten aanzien van het landschap, het water en het milieu zichzelf en andere ruimtegebruikers bepaalde randvoorwaarden opleggen waarbinnen nieuwe ontwikkelingen kunnen worden opgezet. Nieuwe uitbreidingslocaties kunnen gelijktijdig worden ontwikkeld als de volkshuisvestingsvraag daartoe aanleiding geeft. Bij Roden zal op korte termijn de ontwikkeling van de regiovisielocatie een aanvang nemen. Tegelijkertijd zal worden doorgebouwd op enkele reeds geplande woningbouwlocaties. Een van deze woningbouwlocaties betreft Roderveld IV. Om tot een evenwichtige bevolkingsontwikkeling te komen is het noodzakelijk voor meerdere doelgroepen gelijktijdig te bouwen. De andere uitbreidingslocaties bij Peize en Norg zal vooral getemporiseerd worden gebouwd, om gedurende langere tijd op de vraag te kunnen inspelen. Welstandsnota Gemeentelijk Verkeers- en Vervoersplan Noordenveld Om te kunnen voldoen aan de eisen van de op 1 januari 2003 in werking getreden wijzigingen van de Woningwet op het gebied van het welstandstoezicht, heeft de gemeente Noordenveld op 28 november 2002 een welstandsnota vastgesteld. Deze nota is verplicht indien de gemeente ook in de toekomst ten aanzien van bouwplannen een welstandsbeleid wil voeren. Op deze manier geeft het bestemmingsplan de stedenbouwkundige kaders, zoals de functie en omvang (massa) van de bebouwing en inrichtingsmaatregelen met betrekking tot het openbaar gebied, en gaat de welstandsnota in op de detaillering, materiaalkeuze en kleur van bebouwing. Hiermee is er aandacht voor alle aspecten die van invloed zijn op de ruimtelijke kwaliteit. In 1999 is het Gemeentelijk Verkeers- en Vervoerplan opgesteld. Dit rapport geeft de algemene beleidslijn met betrekking tot verkeer en vervoer weer. Daarnaast gaat het rapport in op specifieke deelgebieden van de verkeers- en vervoerssituatie binnen de gemeente Noordenveld. Binnen de bebouwde kom staat het creëren van verblijfsgebieden centraal. Dit zijn gebieden waar een snelheidsregime geldt van 30 km/uur. Het autoverkeer dient zoveel mogelijk gebruikt te maken van het hoofdwegennet. Voor de kern Roden zijn in hoofdlijnen in toe 19

23 ieder geval de volgende gebiedsontsluitingswegen (50 km/uur) aangegeven: - Kastelenlaan; - Hofstedenlaan; - Insteekweg; - Oosteind; - Ceintuurbaan-Noord. De inprikkers vanaf de rondweg ter ontsluiting van het industrieterrein Voor de kern Roden zijn twee varianten betreffende de ontsluiting mogelijk. De eerste variant is een fijnmazig netwerk van verbindende wegen. De omvang van de verblijfsgebieden is beperkt door de vele gebiedsontsluitingswegen. De tweede variant heeft een grover netwerk van verbindende wegen. Hierdoor worden autoluwe gebieden gecreëerd die leiden tot een structurele verbetering van de leefbaarheid in de woonwijken. Door de gemeente is besloten een mix toe te passen van de twee voorgestelde varianten. Bij de uitwerking van de mix van de varianten zal moeten worden aangegeven op welke logische plek het omslagpunt naar de 30 km/uur-zone zal worden gesitueerd. Invoering van deze maatregelen heeft geen gevolgen voor het opstellen van onderhavig bestemmingsplan. 4.4 Beleid Noorderzijlvest In het kader van Waterbeleid 21 ste eeuw, anders omgaan met water staat duurzaam omgaan met water centraal. Het gaat om het waarborgen van voldoende veiligheid en het zo klein mogelijk houden van de kans op wateroverlast. De trits vasthouden-bergen-afvoeren is het uitgangspunt. De uitwerking verschilt per gebied. Met betrekking tot stedelijke gebieden en uitbreidingen hanteert het waterschap een aantal uitgangspunten. Het waterschap geeft aan dat, indien van toepassing aandacht geschonken dient te worden aan riolering, grondwater, waterberging, infiltratiemogelijkheden, diffuse bronnen, water aan- en afvoer en peilbeheer. Het waterschap geeft aan dat het aan te leggen rioleringssysteem een verbeterd gescheiden systeem dient te zijn. Bij een verbeterd gescheiden rioolstelsel wordt het afvalwater en het regenwater afzonderlijk afgevoerd. Het eerst gevallen regenwater gaat met oppervlaktevervuiling naar het riool. Het daarna gevallen regenwater wordt afgekoppeld. Door regenwater van het riool af te koppelen wordt tevens een hoger zuiveringsrendement van rioolwaterinstallaties bereikt en wordt de riooloverstortproblematiek verminderd. Dit doel kan worden bereikt door een combinatie van vermindering van de oppervlakte aan verharding, afkoppeling van regenwater en drainagewater van het riool, infiltratie van dit water in de bodem en meer oppervlakte berging toe 20

24 De afvoer van water uit het gebied mag niet groter zijn dan de huidige afvoer. Is er wel sprake van toename van de afvoer van water, door uitbreiding van verhard oppervlak, dan dienen er op het terrein zelf waterbeheersingsmogelijkheden gecreëerd te worden. Tevens wordt in het algemeen ten aanzien van het beleid van het Waterschap verwezen naar de notitie Stedelijk waterbeheer. Het betreft hier een bestemmingsplanherziening. Er vinden geen nieuwe ontwikkelingen plaats die van invloed zijn op het waterhuishoudkundige systeem toe 21

25

26 Juridische vormgeving 5.1 Algemeen Het plan is overeenkomstig artikel 12 van het Besluit op de ruimtelijke ordening vervat in: a. één plankaart bestaande uit vier bladen, schaal 1:2.000, met bijbehorende verklaring, waarop de bestemming van de in het plan begrepen gronden is aangewezen; b. een omschrijving van de bestemming, waarbij het toe te kennen doel of de doeleinden is aangegeven; c. voorschriften omtrent het gebruik van de in het plan begrepen grond en van de zich daarop bevindende opstallen. 5.2 Afstemming op andere wetten en verordeningen Met het oog op de duidelijkheid, dan wel om een dubbel vergunningstelsel te voorkomen, is ten aanzien van een aantal wetten en/of verordeningen aangegeven hoe het gemeentebestuur bij de toepassing van de daarin opgenomen regelingen rekening houdt met het ruimtelijk beleid zoals dat met het bestemmingsplan wordt nagestreefd. Dit betreft: - de Wet op de openluchtrecreatie; - de Woningwet (aanvullende werking Bouwverordening). Wet op de openluchtrecreatie In de Wet op de openluchtrecreatie is voor bijzondere vormen van kamperen een vrijstelling of ontheffing mogelijk van het verbod om buiten een kampeerterrein te mogen kamperen. Deze vrijstelling of ontheffing is alleen mogelijk indien het bestemmingsplan zich daar niet tegen verzet. In het plangebied zijn dergelijke vormen van kamperen ongewenst. Met het oog op de duidelijkheid is aangegeven dat het bestemmingsplan zich verzet tegen deze bijzondere vormen van kamperen. Woningwet Aanvullende werking Bouwverordening In gevolge de Woningwet (artikel 9) blijven, bij strijdigheid tussen de voorschriften uit de Bouwverordening en die van het bestemmingsplan, de voorschriften uit de Bouwverordening buiten toepassing. Regelt het bestemmingsplan niets over het betreffende onderwerp dan blijven de voorschriften uit de Bouwverordening wel toe 23

27 van toepassing, tenzij het bestemmingsplan anders bepaalt. Onduidelijkheid kan ontstaan indien het bestemmingsplan een algemene regel geeft, bijvoorbeeld ten aanzien van de hoogte van andere bouwwerken. De vraag is dan of de specifieke regeling uit de Bouwverordening over bijvoorbeeld erfscheidingen buiten toepassing blijft. Met het oog op het geven van duidelijkheid is aangegeven welke stedenbouwkundige bepalingen uit de bouwverordening van toepassing blijven. Naast deze afstemmingen is er ook een artikel opgenomen waarin wordt ingespeeld op de verwijdering van het bordeelverbod uit het Wetboek van Strafrecht. In dit artikel is aangegeven dat het bestemmingsplan zich verzet tegen het gebruik als seksinrichting. 5.3 Planvorm Voor het plangebied is gekozen voor een overwegend gebiedsgerichte bestemming. Daarbij zijn de op de plankaart aan te geven juridisch harde begrenzingen tussen de verschillende functies beperkt tot een aantal essentiële onderdelen. Ten aanzien van de bebouwing is sprake van een vrij grote mate van detaillering in de voorschriften. Hierbij is het bestaande bebouwingsbeeld uitgangspunt. Ten aanzien van de afmetingen van de gebouwen zijn voorschriften gegeven met betrekking tot de goot- en bouwhoogte, de afstand tot de erfscheiding en dergelijke. 5.4 Bestemmingen en afweging van belangen Een eerste afweging met betrekking tot de toelaatbaarheid van functies en de omvang en plaats is gemaakt bij de voorbereiding van het plan. Dit heeft geresulteerd in de volgende bestemmingen: - woongebied; - maatschappelijke doeleinden; - sportieve/recreatieve doeleinden; - kampeerboerderij; - agrarische doeleinden; - bedrijfsdoeleinden; - begraafplaats; - verkeersdoeleinden; - archeologische waarden (dubbelbestemming). Binnen deze bestemmingen is in de voorschriften de plaats en omvang van de bebouwing aangegeven. Bij de voorbereiding is uitgegaan van het algemene (bebouwings)beeld. De dubbelbestemming regelt een specifiek bestemmingsgrensoverschrijdend belang. In dit geval gaat het om een aanlegvergunningsstelsel voor toe 24

28 het beschermen van archeologische (verwachtings)waarden. Ten aanzien van onderdelen kan achteraf wellicht de conclusie worden getrokken dat sprake is van een beperking die niet door dringende redenen wordt gerechtvaardigd. Het is dan gewenst om in de concrete situatie ten aanzien van de noodzaak, omvang en dergelijke opnieuw een afweging te maken ten opzichte van de overige belangen. Deze afweging wordt mogelijk door, en vindt plaats op grond van, de in het plan opgenomen vrijstellings- en wijzigingsbevoegdheden en het kunnen stellen van nadere eisen. Vrijstelling Vrijstelling oppervlakte bijgebouwen De toepassing van de vrijstellingsbevoegdheid is beperkt tot incidentele gevallen, waarbij het functioneren van in de bestemming begrepen doeleinden niet wezenlijk wordt aangetast. In de afweging staat het voorkomen van een onevenredige aantasting van het bebouwingsbeeld, de gebruiksmogelijkheden van aangrenzende gronden en de verkeersveiligheid centraal. Gelet op deze belangen dient het verlenen van een vrijstelling beperkt te blijven tot die situaties waarbij een strikte toepassing van het voorschrift leidt tot een beperking van een doelmatig gebruik overeenkomstig de bestemming die niet door dringende redenen wordt gerechtvaardigd. Meer specifiek wordt hier nog gewezen op de opgenomen vrijstellingsbevoegdheid voor bijgebouwen bij woningen. In beginsel is een grotere oppervlakte aan bijgebouwen alleen toegestaan indien het perceel van een bepaalde omvang is. Zo kan vrijstelling worden verleend tot een maximale oppervlakte van 80 m² indien het bouwperceel minimaal 500 m² bedraagt en tot een maximale oppervlakte van 100 m² indien het perceel minimaal m² bedraagt. Ten aanzien van de eerste vrijstellingsmogelijkheid wordt echter een uitzondering gemaakt. Er kan ook vrijstelling worden verleend tot een oppervlakte van 80 m² voor percelen met een oppervlakte kleiner dan 500 m² indien de vergroting vanuit de woonfunctie noodzakelijk is. Hierbij kan in eerste instantie worden gedacht aan het levensloopbestendig maken van woningen. Levensloopbestendig maken wil zeggen dat veranderingen worden aangebracht om een persoon in alle fasen van zijn of haar leven een woning te kunnen laten bewonen. Ook aanpassing van een woning vanwege de verminderde validiteit van de bewoner kan met deze vrijstellingsbepaling worden toegestaan. In meer algemene zin kan de bepaling tenslotte ook worden gehanteerd voor aanpassingen aan woningen die, gelet op de eisen van de huidige tijd wat betreft woonoppervlakte, niet meer voldoen toe 25

29 Nadere eisen De mogelijkheid voor het kunnen stellen van nadere eisen mag de realisering van de activiteit als zodanig niet onmogelijk maken. De afweging bij een vrijstelling of wijziging kan leiden tot een weigering. Bij een nadere eis kan wel aan een onderdeel van een gebouw of aan de plaats ervan een voorwaarde worden gesteld, maar het gebouw als zodanig moet kunnen worden gerealiseerd toe 26

30 Milieu 6.1 Inleiding Voorzover een bestemmingsplan nieuwe ontwikkelingen mogelijk maakt, dient een aantal milieuaspecten nader onderzocht te worden. Hierbij gaat het ondermeer om de verplichte toetsing aan de Wet geluidhinder en de milieuhygiënische gesteldheid van de bodem. Daarnaast dient er eventueel rekening gehouden te worden met nabijgelegen bedrijvigheid. Een en ander kan vergaande ruimtelijke consequenties hebben voor nieuwe ontwikkelingen, maar aangezien het hier een herziening betreft en er geen feitelijke verandering van de huidige situatie is voorzien, zullen vorengenoemde aspecten geen consequenties hebben. Het aspect externe veiligheid vormt hierop enigszins een uitzondering. In paragraaf 6.7 komt dit aan de orde. Volledigheidshalve worden bovengenoemde aspecten meegenomen in onderhavige herziening. 6.2 Geluidhinder In het kader van de Wet geluidhinder bevinden zich langs alle wegen zones met uitzondering van die wegen waar een maximum snelheid van 30 km/uur geldt en die wegen waar op grond van een door de gemeenteraad vastgestelde geluidsniveaukaart vaststaat dat de geluidsbelasting op 10 m uit de as van de meest nabij gelegen rijstrook 50 db(a) of minder bedraagt. In geval van nieuwe geluidsgevoelige bebouwing binnen deze zone dient akoestisch onderzoek plaats te vinden. Op dit moment vinden geen nieuwe planologische ontwikkelingen plaats. Nader onderzoek hoeft niet plaats te vinden. Voor de volledigheid en duidelijkheid zijn in het kaartje op de volgende bladzijde de gegevens van de geluidsniveaukaart van de gemeente Noordenveld voor Roden weergegeven. Hierop staan zowel de zoneplichtige wegen als het gebied waarvoor een maximumsnelheid van 30 km/uur geldt, aangegeven toe 27

31 Bedrijvigheid In de beschrijving is duidelijk geworden dat in het plangebied bedrijvigheid aanwezig is. Dit is eveneens op de als bijlage bijgevoegde functiekaart aangegeven. Het betreft hier met name kleinschalige, lichte bedrijvigheid. Opvallend in het plangebied is de al eerder genoemde bedrijvigheid aan de Insteekweg (Woldzoom). Eveneens bevindt zich ten westen van de Insteekweg aan de noordkant van de Roderweg een aantal bijzondere functies, zoals een huisartspraktijk, apotheek, makelaarskantoor et cetera. Daarnaast bevindt zich ten oosten van de Insteekweg langs de Roderweg een aantal bedrijven zoals het postkantoor/distributiecentrum, een makelaarskantoor een benzinepomp et cetera. De locatie van de benzinepomp met betrekking tot de verkoop van autogas en de daarmee samenhangende externe veiligheid komt zoals gezegd nog aan de orde. De huidige situatie is niet aan verandering onderhevig. De aanwezige bedrijvigheid in het plangebied en de bedrijventerreinen in Roden hebben geen gevolgen voor de herziening toe 28

32 Postkantoor 6.4 Bodem Er zijn op dit moment geen nieuwe planologische ontwikkelingen voorzien, zodat op dit moment een onderzoek naar de milieuhygiënische gesteldheid van de bodem niet noodzakelijk is. 6.5 Water Algemeen Op grond van artikel 12 van het Besluit op de ruimtelijke ordening dient in de toelichting op ruimtelijke plannen een waterparagraaf te worden opgenomen van de wijze waarop rekening is gehouden met de gevolgen van het plan voor de waterhuishoudkundige situatie. In die paragraaf dient te worden uiteengezet wat voor gevolgen het plan in kwestie heeft voor de waterhuishouding, dat wil zeggen het grondwater en het oppervlaktewater. Het is de schriftelijke weerslag van de zogenaamde watertoets: "het hele proces van vroegtijdig informeren, adviseren (door de waterbeheerder), afwegen en beoordelen van waterhuishoudkundige aspecten in ruimtelijke plannen en besluiten" Beleidskader Het kader voor de watertoets is het vigerend beleid (Vierde Nota Waterhuishouding, Waterbeleid 21ste eeuw, Europese Kaderrichtlijn toe 29

33 water, Vijfde Nota over de Ruimtelijke Ordening en de beleidslijn Ruimte voor de Rivier). De watertoets wordt uitgevoerd binnen de bestaande wet- en regelgeving op het gebied van ruimtelijke ordening en water. Een aantal relevante beleidsdocumenten wordt hieronder kort besproken. Rijksbeleid Vierde Nota Waterhuishouding De Vierde Nota Waterhuishouding van december 1998 verwoordt de regeringsbeslissing. Een van de speerpunten is een duurzaam stedelijk waterbeheer, met als belangrijke elementen: - waterbesparende maatregelen in de woning; - het afkoppelen van verhard oppervlak van de riolering; - het infiltreren van regenwater in de bodem; - het bergen van regenwater in vijvers; - herwaardering van watersystemen bij de ruimtelijke inrichting van (nieuwe) woongebieden. Waterbeleid 21ste eeuw Met het Waterbeleid 21ste eeuw wordt ingespeeld op toekomstige ontwikkelingen die hogere eisen stellen aan het waterbeheer. Het gaat hierbij om onder andere de klimaatverandering, bodemdaling en zeespiegelrijzing. Het Waterbeleid 21ste eeuw heeft twee principes voor duurzaam waterbeheer geïntroduceerd, te weten de tritsen: - vasthouden, bergen en afvoeren; - schoonhouden, scheiden en zuiveren. De trits vasthouden, bergen en afvoeren houdt in dat overtollig water zoveel mogelijk bovenstrooms wordt vastgehouden in de bodem en in het oppervlaktewater. Vervolgens wordt zo nodig het water tijdelijk geborgen in bergingsgebieden en pas als vasthouden en bergen te weinig opleveren, wordt het water afgevoerd. Bij de trits schoonhouden, scheiden en zuiveren gaat het erom dat het water zoveel mogelijk wordt schoongehouden. Vervolgens worden schoon en vuil water zoveel mogelijk gescheiden en als laatste, wanneer schoonhouden en scheiden niet mogelijk is, komt het zuiveren van verontreinigd water aan bod. Provinciaal beleid In het Provinciaal Omgevingsplan II is het landelijk gebied ingedeeld in zes zones. Het gaat om een integrale functietoekenning. Dat betekent dat zowel de ruimtelijke als de waterhuishoudkundige functies en de gewenste milieukwaliteit worden aangegeven. Het beleid ten aanzien van de waterhuishoudkundige situatie is gekoppeld aan de zonering en de daarmee aangegeven functies. Naast deze zonering van het landelijk gebied zijn er de kernen. In dit geval gaat het om stedelijk gebied. Ten aanzien van stedelijk gebied wordt in het Provinciaal Omgevingsplan II aangegeven dat indien er sprake is van toe 30

34 herstructurering, prioriteit wordt gegeven aan duurzaam bouwen en duurzaam stedelijk waterbeheer. Beleid waterschap Voor het beleid van het waterschap wordt verwezen naar paragraaf 4.3. Hierin is al aan de orde geweest wat in het algemeen de richtlijnen en uitgangspunten van het waterschap zijn Watertoets De waterhuishoudkundige situatie is op dit moment niet aan verandering onderhevig. Nadere voorzieningen of maatregelen treffen ten behoeve van de waterhuishoudkundige situatie is dan ook niet aan de orde. Volledigheidshalve wordt in het onderstaande een aantal aspecten kort behandeld. Waterretentie en waterinfiltratie Riolering Duurzaam stedelijk waterbeheer Wateraanvoer en waterafvoer Toekomstige wijzigingen Aspecten zoals waterretentie en infiltratie om water in het gebied langer vast te houden, zijn eveneens niet aan de orde. In het plangebied blijft het huidige rioolstelsel gehandhaafd. Op korte termijn wordt niet gestreefd naar het verbeteren van het rioleringsstelsel. In relatie tot duurzaam stedelijk waterbeheer is bij de inrichting van de wijken niet expliciet rekening gehouden met de te gebruiken materialen in de te realiseren gebouwen of bouwwerken en verhardingen. Er werd in het verleden niet gestreefd naar het gebruik van duurzame bouwmaterialen om schoon regenwater in het gebied te conserveren. Mochten in de loop der tijd herstructurering of daar waar mogelijk inbreiding plaatsvinden dan wordt de nadruk gelegd op het gebruik van duurzame bouwmaterialen. De gemeente heeft immers de uitgangspunten van het convenant Duurzaam bouwen onderschreven. De toekomstige afvoer van water uit het gebied mag niet groter zijn dan de huidige afvoer. Op dit moment wordt bij de afvoer van water aangesloten bij het bestaande waterhuishoudkundige systeem. Deze situatie blijft gehandhaafd. Indien in de toekomst wijzigingen plaatsvinden die van invloed zijn op de waterhuishoudkundige situatie, dan zal in overleg met het waterschap worden gekeken naar de juiste oplossing. De wijzigingen en effecten zullen in overleg met het waterschap worden vastgesteld. Dit vergt verder geen nadere regeling in het bestemmingsplan. Bij toekomstige wijzigingen, zoals herinrichtings- en ontwikkelingsplannen dient te worden onderzocht of de bestaande toe 31

35 waterstructuur kan worden verbeterd binnen de grenzen van het betreffende plan. Dit geldt zowel voor de afvalwaterstructuur, de oppervlaktewaterstructuur als de grondwaterstructuur. Bij toekomstige planvorming dient aandacht te worden besteed aan de heersende grondwatersituatie en het effect hierop bij realisatie van de betreffende plannen. Voorts dient onderzoek te worden gedaan naar een mogelijk herstel van de oude verstoorde oppervlaktewater-afvoerstructuren. Hierbij kan worden gedacht aan de voormalige Rhonerbitse, Zultherbitse en een verbetering van het verloop van de Loop. De Rodervaart kan worden uitgebreid met extra waterbergingsvoorzieningen. Deze gebieden bieden kansen om het afkoppelen van hemelwater in veel gevallen haalbaar te maken. Ten aanzien van de waterlossing ter hoogte van de Vijfde Verloting richting Natuurschoon dient te worden vermeldt dat de totale afvoer van dit systeem niet verder mag worden opgevoerd. Advies waterschap Het waterschap heeft per brief aangegeven in te kunnen stemmen met de opgenomen waterparagraaf. Bedoelde brief is als bijlage opgenomen. 6.6 Archeologie Verdrag van Malta Nota Belvedere Begin 1992 ondertekende Nederland het Verdrag van Valletta/Malta. Daarmee heeft de zorg voor het archeologisch erfgoed een prominentere plaats gekregen in het proces van de ruimtelijke planvorming. Uitgangspunten van het verdrag zijn het vroegtijdig betrekken van archeologische belangen in de planvorming, het behoud van archeologische waarden in situ (ter plaatse) en de introductie van het zogenaamde "veroorzakerprincipe". Dit principe houdt in dat degene die de ingreep pleegt financieel verantwoordelijk is voor behoudsmaatregelen of een behoorlijk onderzoek van eventueel aanwezige archeologische waarden. De uitgangspunten van het verdrag krijgen hun beslag in de ophanden zijnde wijziging van de Monumentenwet (in werking 2004). Bij het opstellen en uitvoeren van ruimtelijke plannen wordt rekening gehouden met zowel de bekende als de te verwachten archeologische waarden. Voor de bekende waarden kan de Archeologische Monumentenkaart (AMK) worden geraadpleegd. Voor de te verwachten waarden wordt gebruikgemaakt van de Indicatieve Kaart Archeologische Waarden (IKAW). Aanvullend op het archeologisch beleid is ook de nota Belvedere (Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen, 1999) van belang. Doelstelling van deze nota is het versterken en benutten van de cultuurhistorische identiteit en de daarvoor bepalende kwaliteiten toe 32

36 van de cultuurhistorisch meest waardevolle gebieden van Nederland, de zogenaamde Belvedere-gebieden. Het Noordenveld is een dergelijk gebied en is een goed bewaard gebleven voorbeeld van het esdorpenlandschap dat kenmerkend is voor alle zandgebieden van Het Drents Plateau. Roden wordt niet specifiek genoemd in deze nota. Provinciaal archeologiebeleid AMK Uitgangspunt bij de zorg voor archeologische waarden is behoud in de bodem ter plekke en van planologische bescherming van waardevolle archeologische vindplaatsen. Naar gelang de waarde van de archeologische vindplaatsen groter is, zal bij de bescherming van de vindplaatsen meer aandacht dienen te worden geschonken aan de ruimtelijke samenhang met de omgeving, aan restauratie en aan verantwoord beheer. Waar mogelijk dient de planvorming voor andere doeleinden voor gebieden met archeologische waarden zodanig plaats te vinden, dat ongestoorde handhaving is verzekerd. Wanneer dit niet mogelijk is, zal de gelegenheid voor onderzoek door middel van opgraving dienen te worden geboden. Kaart archeologische waarden Op de kaart archeologische waarden is de waardering van de in het plangebied gelegen archeologische monumenten weergegeven (AMK staat voor Archeologische Monumentenkaart). Deze waardering is opgesteld door de Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek. Binnen het plangebied worden de volgende waarderingscategorieën onderscheiden. Terreinen van zeer hoge archeologische waarde Het betreft terreinen van nationaal belang die deels wettelijk zijn beschermd of voor bescherming in aanmerking kunnen komen. Op grond van de door de Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek gehanteerde criteria kwaliteit, zeldzaamheid en contextwaarde zijn deze terreinen aangewezen als behoudenswaardig. Terreinen van hoge archeologische waarde Deze archeologische monumenten hebben een lagere score op de criteria kwaliteit, zeldzaamheid en contextwaarde dan de terreinen van zeer hoge archeologisch waarde. Voor een aantal terreinen geldt echter dat de exacte kwaliteit en omvang van het monument nog niet vaststaat. Op grond van een vervolgonderzoek zou een dergelijk terrein alsnog bij een hogere categorie kunnen worden ingedeeld. Een aantal terreinen kan worden toe 33